HET DAGBLAD Concentraties van troepen VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bij Mariënburg en Elbing wordt verbitterd gevochten Sowjet-druk in de richting Stettin Verhoogde activiteit in het Westen Druk op het gebied Küstrin-Frankfort Felle strijd in Manilla Toekomstige grenzen van Italië niet gebonden Majoor Normann gesneuveld Amerikaanse C.I.O. trekt terug Keulen en Düsseldorf Eisenhower's doel? Nieuw huwelijk van Stalin? Overeenstemming in Griekenland Totaal der Amerikaanse verliezen Silezië en Oost-Pruisen onder controle van Loeblin Geiten, in rouw... Tienduizend procent Mr. J. Feitsma door aanslag om het leven gekomen Van Cit+ert overleden BERLIJN, 5 Febr. De militaire woordvoerder heeft heden in antwoord op een vraag verklaard, dat de Sowjet- druk bij Pyritz bijzonder hevig is. Hoe wel de Sowjets geen terrein wonnen, moet toch aangenomen worden, dat zij ver strekkende doelen hebben. De woordvoerder zeide voorts, dat de Sowjets er naar streven, zoveel mogelijk bruggenhoofden over de Oder te vormen. Bijzonder grote concentraties worden waargenomen in het gebied Küstrin Frankfort. Het Duitse bruggenhoofd bij Frankfort is van het noordoosten en zuid oosten aangevallen en iet of wat ver kleind. De oostelijke oever van de Oder kon tot twaalf km. zuidelijk van Frank fort van den vijand gezuiverd worden, doch verder naar het zuiden en aan weerszijden van Kienitz, alsmede bij Küstrin, kon de vijand de Oder bereiken. In de Midden-Elzas blijven de Amerika nen uit het noorden en de Fransen uit het zuiden druk uitoefenen om het Duit se bruggenhoofd op te heffen. Bij Colmar, dat in Amerikaanse handen is, heeft de vijand ongeveer vijf, bij Mülhausen on geveer vier kilometer terrein gewonnen. TOKIO, 5 Febr. Naar Domei meldt, was het Japanse garnizoen van Manilla op 4 Febr. in hevige strijd gewikkeld met de vijandelijke troepen, die het noordelijke deel der stad waren binnengedrongen. De Amerikanen versterkten hun strijdkrachten te land en in de lucht in de provincie Batange. Japanse troepen boden ook aan deze vijandelijke aanvallen het hoofd. Bij de gevechten ln de buitenwijken van Manilla verloren de Amerikanen ruim 1600 man, alsmede 17 tanks, 26 vrachtauto's en 20 kanonnen. BERN, 5 Febr Volgens Reuter heeft ministerpresident Bonomi in een onderhoud met een Italiaansen journalist verklaard, dat de wapenstilstandsvoorwaarden geen be trekking hebben op de toekomstige grenzen van het land. De voorwaarden geven den geallieerden onbeperkte volmachten voor het binnenlandse, financiële, economische en militaire leven van Italië. BERLIJN, 5 Febr. Majoor Theo Nor mann, een van de oudste Stukavliegers en drager van het Eikenloof met zwaarden be horende bij het ridderkruis van het IJzeren Kruis, is de soldatendood gestorven. BERN, 5 Febr. Naar Exchange meldt, heeft de president van de Amerikaanse C.I.O., Murray, zijn deelneming aan het wereldvakverenigingscongres, dat te Lon den wordt gehouden, op het laatste ogen blik afgezegd. Vroeger vijandelijke staten, zoals Italië en Roemenië, zijn niet toege laten. Er wordt op de conferentie Engels en Russisch gesproken. Naar de Britse berichtendienst meldt, heeft een grote brand gewoed in de Col ston Hall te Bristol, de beroemdste en grootste concertzaal van West-Engeland. De schade bedraagt meer dan een kwart millioen pond. Het orgel, dat het beste ter wereld werd genoemd, is door het vuur vernield. Aan boord van een te Brooklyn lig gend tankschip heeft zich een ontploffing voorgedaan, tengevolge waarvan de benzine over het water stroomde en een tweede tankschip alsmede een Liberty-schlp in brand zette. Alle drie de schepen moeten als verloren worden beschouwd. Er zijn zeven doden en zestig gewonden. Op 72-jarige leeftijd is te Amstelveen overleden de bekende edelsmid Frans Zwollo. Ie JAARGANG No. 339 WOENSDAG 7 FEBRUARI 1945 Uitg. N.V. De Arbeiderspers - Bureaux voor red. en adm.: Hooigracht 31, Leiden. Tel. 24996 - Giro 184120 - Prijs 21 ct. p. w. of 2.73 p. kw. - Losse nummers 5 ct. UIT HET HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 5 Febr. Het opperbe vel van de weermacht maakt bekend: In Hongarije werden vijandelijke aanvallen ten zuiden van het meer van Velencze, met uitzondering van onbe langrijke penetraties, afgeslagen. Ten noorden van Stuhlweissenburg en in de noordelijke sector van het Vertesgebergte hebben onze troepen den vijand naar het oosten verdreven. Het dappere garnizoen van Boedapest werd in zijn harde strijd aanmerkelijk verlicht door Duitse ge- vechts- en slagvliegtuigen, in de zuide lijke grensstreek van Slowakije, alsmede tussen de westelijke Beskiden en de Oder zijn talrijke vijandelijke aanvallen mislukt. Aan weerszijden van Brieg heeft de vijand met sterke strijdkrachten uit zijn bruggenhoofden aan de Oder een aanval ondernomen. Hier is een zware strijd aan de gang. In de overige sectoren van het Oder- front blijft de toestand min of meer on gewijzigd. De bolsjewieken zetten hun he vige aanvallen voort op de verdedigings- ring van Frankfurt aan de Oder alsmede op Küstrin en Posen, zonder ln staat te zijn enig succes van betekenis te behalen. In Zuid-Pommeren hebben onze forma ties de vijandelijke aanvallen tussen Py ritz. Deutsch-Krone en het gebied ten noordoosten van Jastrow wederom afgesla gen. Mariënburg en de stad Elbing zijn de brandpunten van een verbitterde strijd. In Oost-Pruisen ondernemen de Sowjet- Russen met overmachtige strijdkrachten stormaanvallen nabij Wormditt, Barten- stein en aan weerszijden van Koningsber gen, maar waren niet in staat de beoogde doorbraak té bereiken als gevolg van de dappere houding van onze troepen en hun leiding. 53 tanks en 63 kanonnen werden vernietigd. Duitse marinestrijdkrachten namen herhaaldelijk deel aan de strijd aan de Oost-Pruisische kust. waarmede zij ver lichting brachten aan de troepen te land. In Koerland is de gevechtsactiviteit als gevolg van de zware verliezen van den vijand op de vorige dagen, geluwd. Slag- vliegers, ondersteund door jagers, mengden zich met goede uitwerking in de gevechten te land in Hongarije, in Silezië en in de Neumark. In totaal werden gisteren door de luchtmacht in het oosten 73 tanks, 44 stukken geschut bulten gevecht gesteld, alsmede 900 voertuigen vernietigd en 26 vliegtuigen neergeschoten. In het westen duren voor het Roerfront de vijandelijke bewegingen en sterk ar tillerievuur voort. In het gebied van Schleiden brachten onze troepen de Ame rikaanse doorbraakpogingen voor de Urft- talsperre weer tot staan en sloegen ten zuiden daarvan nieuwe aanvallen uiteen. In de zuidwestelijke uitlopers van de Schnee-Eifel kon de vijand een bunker- groep binnendringen, maar bleef in het afweervuur steken. De bolwerken van ons bruggenhoofd in de Boven-Elzas waren ook gisteren aan sterke vijandelijk aanvallen blootgesteld. De in de Rijnvlakte tussen Breisach en Kolmar aanvallende Amerikanen werden ten noorden van Neu-Breisach afgeslagen, ten zuiden van Kolmar na geringe vorde ringen weer opgevangen. Veertien vijande lijke tanks werden daarbij vernietigd. In het gebied ten noorden van Mülhausen zijn onze troepen in hevige afweergevech- ten gewikkeld door Einsisheim en Sulz. De artilleriestrijd om Duinkerken en l'Orient is sterker geworden. In de avonduren van gisteren wierpen BERLIJN, 5 Febr. Met uitzondering van de zeer hevige gevechten op de Oder- bruggenhoofden bU Brieg en Steinau, aldus Interinf, is het in geheel Silezië sedert dagen niet tot belangrijke operaties geko men. Na hun binnendringen in het Opper- Silezische industriegebied hebben de Sow jets aanzienlijke strijdkrachten weggeno men en het zwaartepunt hunner operaties verplaats naar de midden- en benedenloop van de Oder. Onder de vernielende uitwer king van de massale Duitse luchtaanvallen is hun opmars echter aanzienlijk vertraagd. Hoewel dus de Sowjets nog niet voor bereid zijn voor de grote beslissende slag, zetten zij hun aanvalsactie ten oosten van Frankfort voort. Hevige aanvallen op het Duitse bruggenhoofd werden overal met zware verliezen voor de aanvallers afgesla gen. Zwakke afdelingen, die noordeliik van Frankfort de Oder wilden oversteken, wer den vernietigd. Om Küstrin is verbitterd gevochten en het garnizoen bleef de toe stand meester. Tussen de Warthebruch en Stettin heb ben de Sowjets aanzienlijke versterkingen ln de strijd gebracht en hun actie gefor ceerd in westelijke en noordelijke richting. Noordwestelijk van Küstrin zijn zij er na zware gevechten, die dagenlang duurden, in geslaagd, in het moerassige terrein op de westelijke Oderoever een bruggenhoofd te vormen, djit onder voortdurend concentrisch vuur der Duitse artillerie ligt en aanhou dend wordt aangevallen. Met verscheidene infanteriedivisies en talrijke kleine tankafdelingen hebben de Sowjets hun druk ln de richting van Stet tin voortgezet. De aanvallen werden in Pyritz tot staan gebracht, terwijl de bol sjewisten zuidelijk van Stargard werden teruggeworpen. Na het verflauwen der grote gevechten in het BelgischLuxemburgse gebied concen treert Eisenhower alle beschikbare reserves in steeds grotere omvang in het gebied van Aken De geallieerde doorbraakplannen zijn ongetwijfeld gericht op- Keulen en Düssel dorf, terwijl het vermoedelijk Eisenhowers plan is, om noordelijk voorbij het Roer gebied een grote omsingelingsbeweging op de rechter Rijnoever uit te voeren, indien hij er in slaagt, hier voldoende bruggen hoofden te vormen Britse terreurformatles bommen op ver scheidene plaatsen in West-Duitsland. Vooral in de woonwijken van Bonn en Godesberg ontstond schade. Het vergeldingsvuur op Londen duurt voort. In de maand Januari verloren de Anglo- Amerikanen door jagers en luchtdoelartil lerie van de luchtmacht 1389 vliegtuigen, merendeels viermotorige bommenwerpers. In felle strijd tegen de vijandelijke ravi taillering torpedeerden onze duikboten in de wateren om Engeland zeven schepen met een inhoud van 54.400 brt. en twee geleidevaartuigen. Het zinken van drie vrachtschepen met ruim 13.000 brt. en één bewakingsvaartuig werd waargenomen. De ondergang van nog meer schepen, waaronder een groot troepentransportschip van 20.000 brt. kan worden aangenomen. STOCKHOLM, 5 Febr. Naar de New- yorkse correspondent van de .Daily Mail" meldt, zal Stalin waarschiinlijk op de Con ferentie van Drie officieel mededeling doen van zijn huwelijk met Rosa Kaganowitsj, de zuster van den vice-president van de Raad van -Volkscommissarissen. Zijn derde vrouw zal n.l. optreden als gastvrouw voor Roosevelt en Churchill. LISSABON, 6 Febr. Volgens een Reu- terbericht uit Athene heeft de Earn de amnestievoorwaarden der Griekse regering aangenomen, waardoor een einde Is geko men aan de stilstand ln' de onderhande lingen. In een schrijven verklaren ce ge delegeerden der Earn ter vredesconferen tie", dat zij met de door de regering vast gestelde bepalingen voor strafvervolgingen instemmen, ter vermijding van een breuk, die tot een catastrofe voor Griekenland zou leiden. GENEVE, 5 Febr. Uit Washington wordt gemeldt: Het Amerikaanse ministerie van oorlogs voorlichting deelde Zaterdag mede, dat de verliezen van de Amerikaanse weermachts onderdelen sinds het uitbreken van de oor log in totaal 737.342 man bedragen. GENÈVe, 5 Febr. Volgens een Reuter- bericht uit Warschau zou de president van de Nationale Raad te Loeblin, Berut, ver klaard hebben, dat zijn regering onmiddel lijk de controle over het burgerlijke be stuur van Silezië en Oost-Pruisen zai over nemen. Hij zeide verder, dat er nu noch in de toekomst een basis voor toenadering tussen de Londense Polen en zijn regering bestaat. Volgens Reuter heeft de Griekse mi nister van verkeer medegedeeld, dat ce re gering het ontslag van 23.000 der 30.000 man spoorwegpersoneel overweegt. Britse deskundigen zullen deelnemen aan de re organisatie van het Griekse transport systeem, met inbegrip van spoorwegen en luchtverbindingen. WORMERVEER, 6 Febr. Het bericht van onzen correspondent is onvolledig en de communicatie-moei lijkheden belemmeren een spoedige aanvulling van zijn bericht. Is het de Rooms-Katholieke, de Christelijke, de Gereformeerde, de Neutrale of 'een andere plaatselijke geitenfokvereni- ging die met haar „werkmanskoeien" door dievenhand in liet ongeluk is ge stort? Wij we;en het niet, want onze in de volksvoorlichting te kort schie tende correspondent plaatst voor de geitenfokvereniging het nietszeggende lidwoord van onbepaaldheid. „Ten nadele van een geitenfokver eniging is de verenigingsbok gesto len"... Zó luidt het bericht uit Wor- merveer in al zijn naakte hardheid In afwachting van het onderzoek naar de kleur van de vereniging unl- lev wij thans reeds aandringen op verbroedering. Bokken van Wormerveer! Helpt de geiten van de getroffen vereniging haar verlies verzachten. Verbreekt de schotten, die uw be suurder s stelden! Helpt de rouwende geiten in heur nood, want weetdat v. deze benarde tijd een gestolen bok letzelfde betekent als een clandestien geslachte bok. In Wormerveer kan tians baanbrekend werk worden ver- rcht! Enkele lezers schrijven bittere brie ven over de strijd tegen de zwarte handel, voorzover die gevoerd wordt door de zwarte handelaren van de straat te drijven. Nauwelijks zijn de straten schoongeveegd of ze zijn al opnieuw be volkt voorzover de ziuarte handel zich niet reeds bijtijds een goed onderdak heeft verschaft in de winkeltjes in de buurt. Het brood kost nu in Amsterdam dertig gulden (achthonderd gram), het zout f20, een fietsband (eigen fabrikaat) 200 tot f 250. Deze twee laatste prijzen zijn dus op de vrije zwarte markt precies gestegen tot tienduizend procent, tot het honderdvoudige. Een gulden is' precies een cent geworden. Zes sprotjes ineen stukje cellofaan kosten f 3 een droog sneedje brood f 2, een gekookte' aardappel met een snuifje zout f 1.75. Wat helpt het schoonvegen van een straat tegen deze zivarte handel? Een paar kilo aardappelen méér per week zou heel wat afdoender helpen. Het probleem van de bestrijding van de zwarte handel ligt niet op de Haar lemmerstraat in Amsterdam, maar op het traject van het noorden naar het westen. TIJL. C. R. te A. V deelt mede. dat aan uio vrouw in een winkel van Simon de Wit drie van haar vier noodkaarten zijn ont stolen. dat de politie geen hoop en dat de distributie geen nieuwe kaarten geeft. Dit is juist. De distributie, die dagelijks twee a driehonderd aangiften krijgt van vermissing of diefstal van kaarten kan onmogelijk nieuwe geven, daar in de meeste gevallen bovendien het overtui gend bewijs van de diefstal niet geleverd kan worden. Om aan de ergste nood der kaartlezen tegemoet te komen is te Am sterdam opgericht eer. bureau tot bestrij ding van maatschappelijke misstanden. Via dat bureau kunnen bestolenen eten van de Centrale Keuken krijgen in de Dwarsspinhuissteeg. T. M. te A. heeft op 15 November zijn tabaksbonnen R 11 en R 12 ingeleverd tegen een ontvangstbewijs en is veront waardigd, dat hi] nog steeds geen sigaret ten heeft, hoewel bij collega's van zijn winkelier inbraken worden gepleegd, waarbij 15.000 pakjes sigaretten van eige naar verwisselen. Waarom hebben die in brekers het zoveel beter dan ik? vraagt hij met afgunst. Zou het niet redelijk zijnwanneer de voorraden van winke liers, die nog hebben, tijdig ivorden over geheveld naar winkeliers, die sedert November „nee" verkopen? Bij voorbeeld, voordat alle voorraden door inbrekers zijn medegenomen? Het is redelijk! zegt de distributie. Er is dan ook nu een spe ciale ambtenaar bezig met het overheve len van de voorraden. Er is dus hoop! T. AMSTERDAM. 6 Febr. Van bevoegde zijde bereikt ons het bericht, dat mr. J. Feitsma, procureur-generaal aan het Am sterdamse Gerechtshof, dezer dagen hier ter stede het slachtofffer is geworden van een verraderlijke moordaanslag. Mr. Feitsma werd op 22 Januari 1884 te Kollum (Fr.) geboren. Hij kreeg zijn op leiding aan het gymnasium te Leeuwar den en studeerde daarna aan de Rijksuni versiteit te Groningen, waar hij ln 1908 promoveerde tot meester in de rechten. Aan de Leldse Universiteit studeerde hij voor Indisch recht om na zijn examen naar Indië te gaan. waar hij zowel voor de zittende als voor de staande magistra tuur verscheidene rechllerlijke functies vervulde. Na zijn terugkeer ln het vaderland ves tigde mr. Feitsma zich te Groningen, waar hij tot plaatsvervangend kantonrechter werd benoemd. Begin 1931 volgde zijn be noeming tot rechter in de arrondissements rechtbank te Groningen In October 1941 benoemde de Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandse gebied mr. Feitsma tot procureur-generaal aan het Gerechtshof te Amsterdam als opvolger van mr. J. A. van Thiel, wien pensioen werd verleend. Mr. Feitsma behoorde tot de vooraan staande leden van de nationaal-soclalis- tische beweging in de Nederlanden. Te Amsterdam is, 57 Jaar oud, drs. J. W. van Cittert overleden. De letterkundige Van. Cittert heeft verscheidene toneelstukken ge schreven en smaakte het genoegen, dat één daarvan, geschreven ln het laatste jaar van de vorige oorlog, twee Jaar geleden voor het eerst werd ten tonele gebracht door het toenmalige Noordhollands Toneel. Het laat ste jaar was hij nog bezig met een nieuw toneelwerk. Behalve „Witte van Haam stede" schreef drs. J. W. van Sittert nog „De pest ln Beieren", „Van Agnes Ber- nauer", „Willem de Beier", „Commodus", „De Friese Bruid", „Ad majorem Dei Glo- riam", „De heks van Gouda", „Slaat op den trommele", „De Minnezweep" en vele ge dichten. De begrafenis is bepaald op zes De zon gaat op 7 Febr. onder om 17.37 uur en op 8 Febr. op om 8.11 uur. Maan op 7 Febr. op om 3.38 uur en onder om 12.27 uur. N.M. 12 Febr., E.K. 19 Febr., V.M. 27 Febr., L.K. 7 Maart. Directeur: a. J. Kerkmeester, Bussum, hoofdredacteur: Hendrik Llndt, Amsterdam, plv hoofdredacteur: Ir. A H. de Haas van Dorsser. Haarlem; binnenland: J. v. Grie ken; Illustratie en opmaakR. Kampstra; volkscultuur en kunst: M Woiters; sport: J J Llber: advertenties: A. H. Lammers, allen te Amsterdam. K 113

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Dagblad voor Leiden en Omstreken | 1945 | | pagina 1