Goud
Duitsers veroveren talrijke
plaatsen in Lotharingen
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
in zijn vingers.
Veel geluk"?
Slag in Ardennen
duurt voort
Altijd verliezer
Gevechten ih Athene en
de Piraeus geëindigd
Duitsers heroveren
82 plaatsen
Vlootactie bij Sumatra
Geallieerd opperbevel
De Rijkscommissaris
voor de radio
Taptemelk voor kinderen
Moscou aanvaardt voorstel
Poolse regering te Loeblin
Nijmegen is zwaar
getroffen
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUHRER, 5 Jan. Het opperbevel
der toeermacht maakt bekend:
De slag in de noordelijke Arden
nen is gisteren nog toegenomen. In
het geconcentreerde vuur van alle
wapens liepen de opnieuw voor een
doorbraak aanvallende Amerikaanse
divisies reeds na geringe aanvangs-
successen weer vast. In het gebied
van Bastogne handhaven onze tank-
formaties hun krachtige drtik. Vijan
delijke aanvallen mislukten.
Het front tussen Saargemünd en
de Rijn is in beweging. Ondanks de
tegenaanvallen der intussen aange
voerde vijandelijke formaties zijn
onze troepen, vooral in de Benecjen-
Vogezen, verder aan het opdringen.
Behalve talrijke plaatsen in Lotha-,
ringen werd de stad Weissenburg in
de Elzas van den vijand bevrijd, de
Lauter werd naar het zuiden over
schreden. 76 tanks en gepantserde
voertuigen, werden gisteren in het
westen buitgemaakt of vernietigd,
ook talrijke kanonnen en oorlogstuig
van allerlei aard vielen in onze han
den.
In Mldden-Itaüë duren de zware af-
weergevechten voort. In het gebied
ten noorden van Faenza handhaafden
onze troepen het terrein tegen de
vijandelijke doorbraakpogingen. Ten
noordwesten van Ravenna staan zij
ln zware gevechten tegen opgedron
gen vijandelijke formaties. v
De slag in Boedapest gaat voort. De
Duitse en Hongaarse verdedigers heb
ben ook gisteren sterke vijandelijke
aanvallen aan de oostelijke rand van
de stad teruggeslagen Om enkele
penetratleplekken wordt nog verbit
terd gestreden.
Den tussen de Gran en Gross Stef-
felsdorf aanvallenden bolsjewieken
bleven noemenswaardige successen
ontzegd. Een bolsjewistische gevechts
groep, die onze stellingen was binnen
gedrongen, werd in een tegenaanval
door onze tanks afgesneden en ver
nietigd.
Sterke formaties Duitse slagvliegers
hebben ook gisteren de gevechten van
het leger in Hongarije ondersteund en
achttien tanks bui'ten gevecht ge
vecht gesteld; 30 Sow Jet-Russische
vliegtuigen werden vernietigd, daar-
ATHENE, 6 Jan. Het nieuwe
Griekse kabinet heeft medegedeeld,
dat het met de Elas niet eerder on
derhandelen zal dan wanneer de wa
penstilstandsvoorwaarden, die door
den Britsen bevelhebber zijn vastge
steld, door de Elas aanvaard en na
gekomen zijn.
De B.B.C.-correspondent in Athe
ne meldt, dat gisteren de gevechten
in Athene en de Piraeus geëindigd
waren. Britse colonnes en patrouilles
zijn in Noord-Athene, het laatste ge
bied, dat door Elas-troepen bezet ge
houden werd, niet op tegenstand ge
stuit;
De correspondent is van mening,
dat de Elas-troepen zich uit de stad
hébben teruggetrokken.
BERLIJN, 5 Jan. De Duitse
troepen hebben tijdens hun verdere
opmars Weissenburg bevrijd en nog
82 andere plaatsen aan het Saar-
Rijnfront heroverd. Zij trokken de
Lauter over in zuidelijke richting, al
dus de militaire woordvoerder in de
Wiihelmstrasse.
Ten noordwesten van Nijmegen
viel een Canadese stoottroep op 4
Januari de plaats Hemmen met vlam-
menwerpende tanks aan. Met zware
verliezen konden de Canadezen de
plaats binnendringen.
HET DAGBLAD
!e JAARGANG No. 313
MAANDAG 8 JANUARI 1945
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Tel. 24996 - Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 ct. per week ot ƒ2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 ct.
van 26 in luchtgevechten door onze
jagers en slagvliegers.
In Koerland mislukten ten zuiden
van Frauenburg verscheidene plaatse
lijke aanvallen der bolsjewieken.
Gisteren waren boven het Duitse
gebied slechts vrij kleine formaties
vijandelijke toestellen in scheervluoht.
In de avonduren en om middernacht
hebben snelle Britse gevechtsvliegtui
gen opnieuw dè~ rijkshoofdstad aange
vallen.
Het vuur onzer vergeldingswapens
op Londen werd versterkt.
TOKIO, 6 Jan. In een bericht
van het keizerlijke hoofdkwartier
wordt bekend gemaakt, dat op 4
Januari vijandelijke vlootstrijdkrach-
ten in de wateren ten noordwesten
van Sumatra opdoken. Vijandelijke
vliegtuigen drongen het noordelijke
peel van hét eiland Sumatra binnen.
Voor zover tot de avond van 4 Jan.
bekend is géworden, werden in af-
weergevechten 26 vijandelijke toestel
len neergeschoten. De Japanse ver
liezen zijn zeer gering.
LONDEN, 6 Jan. Het opperste
geallieerde hoofdkwartier heeft vol
gens Reuter medegedeeld: Door de
Duitse doorbraak door de Ardennen
zijn twee fronten ontstaan, waarvan
het ene naar het Zuiden, het an
dere naar het Noorden is gericht.
Met goedkeuring van alle betrokke
nen is het naar het Zuiden gerichte
deel van het front geplaatst onder
het bevel van veldmaarschalk Mont
gomery, het naar het Noorden ge
richte deel onder dat van generaal
Bradley.
Dodelijk ongeluk bij stoeipartij
BEVERWIJK, 6 Jan. In de slage
rij van de firma A. Th. v. d. G. aan de
Breestraat ls eind vorige week de 21-
Jarlge W. bij een stoeipartij tussen
familieleden onderling ln een z.g.
worstpen gevallen. De pen drong den
Jongeman diep ln de buik en veroor
zaakte dusdanige verwondingen, dat
het slachtoffer ln het Rod,e-Kruls-
ziekenhuls aan de gevolgen ls over
leden.
De Engelse premier Churchull ls
Vrijdag van een kort bezoek aan
Frankrijk teruggekeerd, waar hij be
sprekingen heeft gevoerd met generaal
Eisenhower, veldmaarschalk Montgo
mery en generaal de Gaulle.
Het strijkje was uiteengevallen.
Na het laatste contract, ny, al
maanden geleden, was er geen em
plooi meer te vinden. Zij zagen
elkaar niet veel meer. Slechts de
slagwerker-refreinzanger kivam nog
trouw oplopen bij den pianistdie
met een hok vol kinderen zat en niet
loist, hoe hij aan dekost moest
komen.
Samen waren zij den boer op ge
weest, naar noord en naar zuid. op
fietsen die óók hun beste tijd gehad
hadden. Zij deden dezelfde ervarin
gen op als zovele duizenden: het
werd steeds moeilijker, iets los te
krijgen. De boeren wilden wel ruilen
maar dan het liefst voor edel metaal.
De laatste tocht liep op niets uit...
Toen kreeg de slagwerker een „tip".
Stom toevallig, zo maar in een ge
sprek op de ÏJ-pont. „Morgen gaan
wij naar A. en ik beloof je, dat
wij iets thuis brengen!" Dat was een
paar dagen voor Kerstmis en de
siagwerker-lefreinzanger had al zijn
optimistische overredingskracht no
dig om den ontmoedigden pianist
mee te'krijgen. „Heus, ik heb een
adres, waar wij vast en zeker béét
zullen krijgen..."
En rammelend reden zij naar A.
Het adres was dat van een rijken
boer, die in de oorlogsdagen nog véél
rijker was geworden. Toen zij voor
het gesloten damhek stonden, liet de
pianist opnieuw alle moed zakken.
Maar de slagwerker zette door. Hij
wist in contact te komen met een
van de knechts en die bracht de
boodschap over aan de vrouw: er
waren twee Amsterdammers met
goud'!
„Doe jij het alleen maar", zeide de
pianist, die het smoesje niet ver
trouwde. De slagwerker werd toege
laten tot de op een kier gehouden
voordeur van de villa-achtige' boeren-
woonstee. Wat hij daar prevelde
weet de pianist nu nóg niet, maar
na verloop van tijd werd hij er bij
geroepen. „Hier is de man met goud
in zijn vingers!", zeide de slagwerker
en nog wat schroomvallig opende de
boerin haar deur om de beide heren
binnen te laten. Het huis was pas
verbouwd, want de boer had een deel
van zijn geld belegd in een orgel,
een piano en een Bechstein-vleugel
en in de oorspronkelijke behuizing
was voor deze instrumenten geen
plaats geweest.
Wie daar op speelde? Niemand!
De slagwerker boomde aan één
stuk door en zijn strategisch plan
werd met succes bekroond: de heren
drongen door tot de „muziekkamer"
en in minder dan geen tijcf zat de
pianist achter de schitterende vleu
gel. En speelde, zoals hij van zijn
levensdagen nog niet had gespeeld...
De boerin zwijmelde van trots en
van zaligheid. De boer werd er bij
gehaald en de knechts en de meiden
en allen waren er stil van. Wat een
muziek, wat een muziek...
De' refrelnzanger zette een stichtelijk
kerstlied ln en de pianist begeleidde
met belerende klokken aan de bas-
kant en engelenzang cp de rechterhelft
van het klavier. Zij gaven nog vele
nummertjes ten beste en na het laat
ste lied werden zijuitgenodigd
mee te eten! Zij kregen een Daar fles
sen melk, een half pondje boter, een
zakje tarwe en de dringende uitnodi
ging, Vrijdags terug te komen.
Vrijdags waren zij terug. De boer
had al zijn vrienden en kennissen uit
genodigd om naar ,.z)jn" vleugel te
komen luisterenDominee was ook
van de partij. Het honorarium ln na-
tura was nog ruimer dan de eerste
keer. Als knappe psycholoog had de
slagwerker het repertoire ln het stich
telijke gehouden en dat gaf voor do
minee de doorslag: de muzikale Am
sterdammers sloten voor het eerst na
lange tijd een contract af, al was het
dan mondeling. Met de Kerstdagen
„werkten" zij in A. en hun betaling
geschiedde ln natura. Voorlopig kun
nen zij weer vooruit!!!
DEN HAAG, 6 Jan. De Rijks
commissaris'voor het bezette Neder
landse gebied Rijksminister Seyss
Inquart zal Zondagavond 7 Januari
over de zender Hilversum en radio
distributie een rede" houden. De juiste
tijd zal worden medegedeeld in aan
sluiting op de berichtendienst van
de B.N.O.
DEN HAAG, 5 Jan. In de provin
cies Noord-Holland, Zuid-Holland en
Utrecht zal ten behoeve van kinderen
op de bon D 407 van het inlegvel van
7 Januari tot en met 20 Januari a.s.
600 gram taptemelkpoeder of 6 al.
taptemelk beschikbaar worden gesteld.
De bonnen C 407 en E 407 zijn voor
hetzelfde tijdvak aangewezen voor het
kopen van 20O gram taptemelkpoeder
of 2 1. taptemèlk.
Men dierit deze bonnen bij zijn
melkhandelaar in te leveren. Afleve
ring zal zo spoedig mogelijk plaats
hebben, doch in elk geval in h'et tijd
vak van 7 tot en met 20 Januari a.s.
Op deze bonnen moet ook aan perso
nen, die tot dusverre geen vaste klant
waren, worden afgeleverd.
Op de persconferentie heeft pre
sident Roosevelt medegedeeld, dat de
ontmoeting tussen hem, Churchill en
Stalin eerst na 20 Januari zal plaats
vinden. Hij zeide verder, dat tijd en
plaats der ontmoeting van de weers
omstandigheden zullen afhangen.
Ë-1 erlijkik heb het niet gedurfd.
Journalisten moeten volgens de
legende brutaal als de beul zijn en
volgens sommige waarheidlievende
landgenoten moeten ze kunnen lie
gen alsof het gedrukt staat maar
ik heb niemand „Veel Geluk" durven
wensen op Nieuwjaarsdag. j.Zo min
mogelijk ongelukken en dat je het
leven er af moogt brengen", „Dat we
ook nog Nieuwjaar 1946 met ons al
len mogen beleven", ziedaar mijn
meest fantastische wensen. En ver
volgens: „Niet minder brood" of bijv.
„Deze week een kilo aardappelen
extra". Ach, zelfs de meest onbeschei
den mens leert in deze dagen beschei
denheid en onze wensen vliegen niet
meer over jaren heen, maar we zien
meestal nog maar een week vooruit.
Of een dag. Of een maaltijd. Een
gelukkig 1945". „Een gelukkig jaar"
klinkt ons ipimers zelfs al vanwege
het ontzettende tijdsverloop als een
massale hoon in de oren. Een berg.
En een mens is een ding van een
dag, van uur geworden, meer dan
ooit. „In hoeveel tijd is een bijna lege
maag helemaal leeg?", ziedaar ons
probleem.
Ik loop over straat. Er is vandaag
een nieuwe rij. Die staat, heel be-
'scheiden, aan de overkant op het
trottoir, driehonderd man groot, te
genover een „Ice cream salon". Over
een uur gaat het ding Q*pen.
In die salon woont een edel mens,
die niel alles wat hij heeft, zelf op
eet, zoals de meesten, maar die mede
deelt. Hij geeft twee borden pap voor
veertig cent.
Iemand komt naar buiten en ik
interview snel:
„Ik ging hier vanmorgen om half
acht staan. Wc hebben thuis niets.
(Mijn zegsman is een vrouwelijke
postbode en harde hongerlijnen staan
in haar bleek gezicht.) Om kwart
voor tien gaat de salon open. Ik was
bij de eersten en kreeg mijn twee
borden. Daarna ben ik weer gauw
achter aangesloten, want als ze een
maal beginnen, met ploegen van veer
tig tegelijk, gaat het vlugger en zo
had ik om half elf nog eens twee
borden! 't Is wel pap met water,
maar 't is pap en er zit toch wat in."
Wat er in zit? Wie weet het. Maar
het bindt en vult. IJsbindmiddel?
En .de vrouwelijke postbode sluit
weer aan, voor het eten van één uur.
TIJL.
MOSCOU, 6 Jan. Het presidium
van de opperste Sowjet der Sowjet-
Unie heeft volgens Tass het voorstel
der voorlopige Poolse regering te
Loeblin aanvaard tot het aanknopen
Toen de Engelse diplomatie na het
uitvallen van Frankrijk in de
Sowjet-Unie een vastelandsdegen
tegen Duitsland vond, ging ze van de
gedachte uit, dat ze onder alle om
standigheden in staat zou zijn 'de
situatie te blijven beheersen, indien
deze degen eens naar een niet-ge-
wenste richting zou zwaaien.
Een keten van staten van de Oost
zee tot de Zwarte Zee met Polen als
voornaamste schakel zou voigens de
conceptie van Churchill het Bolsje
wisme verre van Europa houden. Het
behoeft nauwelijks nog te worden
gezegd, hoe groot de misrekening
van Engeland, met betrekking tot de
ongewisse en raadselachtige Sowjet-
Russische factor is geweest; het
actueelste voorbeeld daarvan is de
vorming van een Communistische
Poolse regering te Loeblin, bestaande
uit gunstelingen van Moscou, welke
lijnrecht tegenover de Poolse gunste
lingen van Engeland te Londen
wordt gesteld.
Een krampachtige poging van En
geland om nog te redden wat er mis
schien te redden was, was de vor
ming van hét blok van Westelijke
staten; zo dan Oost-Europa geen
golfbreker tegen het Bolsjewisme
kon Zijn, moest West-Europa deze
functie maar vervullen.
Doch omdat De Gaulle zijn ver
drag met Moscou sloot, werd deze
golfbreker reeds omver geslagen,
vóórdat hij geheel en al overeind
stond. Ook al betreft het hier on
loochenbare feiten, toch kan bij de
altijd-wantrouwenden de mening
postvatten, dat wie deze feiten naar
voren brengt en er de onvermijde
lijke conclusie uit trekt, van een
windzuchtje een storm maakt.
Het is daarom goed te weten, dat
ook in de neutrale landen waarlijk
niet lichtvaardig gedacht wordt over
Engeland's misrekening en zijn on
vermogen om de, geesten, die het
door het samengaan met het Bolsje
wisme heeft opgeroepen, te bezweren.
Zo mat het Zwitserse blad „Baseier
Nachrichten" dezer dagen in een
hoofdartikel dp klove tussen Enge
land's verwachtingen en de werke
lijkheid. Men had van de zijde van
Engeland gehoopt, aldus het blad
de Sowjet-Russen uit*Europa te
houden en ook de weg naar Indië
tegen Russische invloeden te kunnen
beschermen. Thans ziet het er waar
lijk niet naar uit, dat deze wensen
nog vervuld kunnen worden. Daartoe
draagt vooral het FransRussische
pact bij.
Maar ook in ander opzicht ont
staat overal in Europa verzet tegen
alles wat ook maar enigszins op
Britse hegenomie lijkt. In Grieken
land is dit verzet wel zo openlijk aan
de dag getreden, "dat men te Londen
aan de mogelijkheid schijnt te twij
felen in het Oostelijk deel van de
Middellandse Zee nog een invloeds-
zóne te kunnen handhaven. Als zich
in het nieuwe jaar de toestand op
deze wijze verder ontwikkelt, aldus
het Zwitserse blad, dan moet Enge
land, hoe gek het ook moge klinken,
ook in het geval van een overwin
ning van zijn legers, met een ver-
lpren oorlog rekening houden.
Deze uitspraak van onzen Zwitser-
sen collega krijgt nog meer nadruk,
indien men in het oog vat, dat Enge
land ook door zijn anderen bondge
noot, de Verenigde Staten, allengs
meer op de achtergrond wordt ge
drongen. In dezelfde mate, waarin de
politieke en economische invloed van
de Verenigde Staten in Zuid-Ameri-
ka, in het Nabije Oosten, in China
toeneemt, in diezelfde mate slinken
de Engelse invloed en het Engelse
aanzien.
Engeland duldde geen gezond en
sterk Duitsland naast zich in Europa,
dit wil zeggen, bepaalde groepen in
Engeland duldden dat niet. Er waren
ook groepen, die wel voor samen
werking met Duitsland waren, maar,
de politiek van de haters van Duits
land krëeg de overhand. Het gevolg
hiervan is, dat Engeland thans te
genover gevaren is geplaatst, talloze
malen groter dan dat, hetwelk Duits
land zelfs in de ogen van de felste
haters van dit land vormt.
van diplomatieke betrekkingen en
Lebedew benoemd tot diplomatieke
vertegenwoordiger der Sowjet-nUie in
Polen. Het eerste commentaar in
kringen der uitgeweken Poolse rege
ring te Londen op het besluit van
Moscou was: dit bemoeilijkt een
overeenstemming tussen de Verenig
de Naties.
In bevoegde Amerikaanse kringen
wordt erop gewezen, dat de Ameri
kaanse regering de uitgeweken Pool
se regering te Londen ook verder zal
erkennen.
In een Reuter-bericht inzake de
officiële reactie te Londen op het be
sluit van Moscou wordt gezegd, dat
de politiek der Britse regering door/
de maatregel op geen enkele wijze
beïnvloed zal worden. De Britse re
gering blijft staan op een erkenning
der Poolse uitgeweken regering te
Londen.
De Belgische minister-president
Pierlot ls voor een kort bezoek te Lon
den aangekomen.
DEN HAAG, 4 Jan. Radio
Oranje meldt: De stad Nijmegen is
de Februariramp nog niet te boven.
Van de 21.000 huizen in Nijmegen
zijn er 4.000 geheel vernield plus nog
900 winkelpanden, 2.000 zijn zwaar
beschadigd, terwijl 12.000 huizen glas-
en dakschatie hebben. Acht duizend
burgers zijn ingeschreven als totaal
getroffenen. Nog veel meer anderen,
die nog iets, dikwijls slechts een klei
nigheid, hebben kunnen redden, zijn
ingeschreven als gedeeltelijk getroffe
nen- Twaalf duizend mensen zijn in
Nijmegen nog dakloos. Zij leven in
schuilkelders of zijn in grote gebou
wen ondergebracht.
De zon gaat op 8 Jan. onder om
16.45 uur en op 9 Jan, op om 8.48 u.
Maan op 8 Jan. op om 2.28 uur en
onder om 13.13 uur.
N.M. 14 Jan., 7.K. 21 Jan., V.M. 28
Jan., L.K. 5 Febr.
Directeur: H. J, Kerkmeester, Bus-
sum; hoofdredacteur: Hendrik Llndt,
Amsterdam; plv. hoofdredacteur; lr.
A. H. de Haas van Dorsser. Haarlem:
binnenland: J. v. Grieken; illustratie
en opmaak: R. Kampstra: volkscul
tuur en kupst: M. Wolters; sport- J J„
Llber; advertenties: A. H Lammers.
I allen te Amsterdam. K 113
