VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Geallieerde aanval tussen
Marche en Stavelot
Twee soorten zuigelingenvoedsel
N Zware gevechten
in Midden-ltalië
Suikerbieten vervangen aardappelen
A anvalspogingen
bij Wansum
Formosa uit de lucht
aangevallen
Steunpunten der Elas
bestormd
Bonnen aangewezen
Plastfras over zijn program
Na het rooien aan
het dorsen
Oproep aan de jeugd
Inbraken in pakhuizen
Melk- en boterbonnen
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUHRER, 4 Jan. Het opperbevel
van de weermacht maakt bekend:
In België Is de vijand gisteren tus
sen Stavelot en Marche van het noor
den uit tot de verwachte grote aap-
val overgegaan, om aan zijn bij Bas-
togne in zware strijd gewikkeld zijnde
formaties verlichting te brengen.
Daar wierpen onze divisies de vijand
in de verdediging en brachten hem
zware verliezen toe. In het gehele
strijdgebied verloren de Amerikanen
34 tanks. Aan weerszijden van Bitsch
hebben onze troepen hun aanvallen
voortgezet. Hoewel de vijand van de
naburige fronten alle beschikbare
strijdkrachten heeft aangevoerd om
tegenaanvallen te ondernemen, is het
hem niet gelukt onze ten oosten van
Saargemünd en in de Benedep-
Vogezen opdringende aanvalscolonnes
tot staan te brengen. Het Pfalzisch—
Elsassische grensgebied ten westen
Van Weissenburg werd van den
Vijand gezuiverd.
Ter storing van de vijandelijke aan
voer werd het lange-afstandsvuur op
Antwerpen en Luik voortgezet.
In Mldden-Itallë ondernam het
achtste Britse leger ln de Romagne
talrijke aanvallen om onze strijd
krachten te binden en ging ten
noordwesten van Ravenna tot de grote
aanval over. Zware gevechten met den
vijand, die in een sector onze stellin
gen ls binnengedrongen, zltn nog aan
de gang.
In het gebied van Vlrovltlca ln Sla-
vonië wierpen Kroaten en Kozakken
sterke vijandelijke benden met zware
verliezen uit haar stellingen en maak
ten talrijke wapens bult.
In Hongarije vielen de bolsjewieken
Boedapest dag en nacht, vooral van
het oosten uit, aan. In felle gevechten
tloeg de bezetting de aanvallen af.
Slagvllegers mengden zich met sterke
strijdkrachten ln de gevechten in het
gebied van Boedapest. Door; bommen
en boordwapens stelden zij 34 tanks
bulten gevecht en vernietigden meer
dan 500 voertuigen. Duitse en Hon
gaarse Jagers en slagvllegers schoten
37 Sowjet-Russlsche vliegtuigen neer.
In het Zuld-Slowaakse grensgebied
Srobeerden de des nachts over een
reed front aanvallende bolsjewieken
tevergeefs door ons front heen te bre
ken: Ook gistermiddag zijn nieuwe
doorbraakpogingen van den vijand
mislukt. Aan het front tussen Ooste
lijk Slowakije en Koerland duurt de
gevechtspauze voort.
BERLIJN, 5 Jap. In het zuid
oostelijk deel van Nederland heeft de
bezetting van het bruggenhoofd bij
Wansum (prov. Limburg) verschei
dene Britse aanvalspogingen ver
ijdeld, zo verneemt het D.N.B.
De Anglo-Amerlkaanse terreurvlle-
gers, die gisteren overdag naar West
Duitsland en naar het gebied van Rijn
en Main vlogen, wierpen hun bommen
vooral op de stad Fulda, waar opnieuw
schade werd aangericht en talrijke
branden ontstonden.
Het vergeldingsvuur op het gebied
van Groot-Londen werd voortgezet.
De Duitse marine bracht ln de
maand December 163.000 brt. vijande
lijke scheepsrulmte en bovendien zes
tien torpedojagers en geleldevaartui-
gen tot zinken.
TOKIO, 5 Jan. Het keizerlijke
hoofdkwartier meldt, dat de vijande
lijke luchtmacht op 3 Januari met ca.
500 toestellen, in hoofdzaak opgeste
gen van vllegkampschepen, ln ver-'
scheldene golven aanvallen hebben ge
daan op Formosa en de Oklnawa-ellan-
den, behorende tot de Rloe-Klo'groep.
Zeventien vijandelijke machines wer
den neergeschoten en acht beschadigd.
De verliezen aan Japanse zijde waren
gering.
Voorts meldt het keizerlijke hoofd
kwartier:
Kamikazevliegers vielen op 3 Janu
ari ln de Zee van Mindanao een vijan
delijk convooi aan, waarbij twee grote
transportschepen' en een torpedojager
beschadigd werden.
Eenheden van de Japanse lucht
macht deden hevige aanvallen op de
vijandelijke vliegvelden van Saipan en
veroorzaakten branden.
Japanse vliegtuigen vielen de vijan
delijke vliegvelden van San Jose op
Mlndoro, alsmede Tacloban op Lev te
aan, waarbij zij op dertien plaatsen
branden en op twee andere plaatsen
grote explosies veroorzaakten.
BERN, 5 Jan. Naar Exchange Te
legraph uit Athene meldt heeft de
Britse Infanterie, ondersteund door
tanks, een aanval gedaan op de dicht
bevolkte noordelijke helft der stad,
waar de Elas sterke steunpunten be
zit. In gevechten, die twaalf uur duur
den, rukten de Britse troepen ca. 500
meter op, waarbij zij verscheidene
huizenblokken ln felle gevechten
moesten bestormen. Eias-formatles on-
dernamen verscheidene aanvallen ln
het oosten der stad. Bovendien be
schoten zij het stadscentrum met mor
tieren en 75 mm. geschut. Aan beide
zijden werden ln deze egvechten aan
zienlijke verliezen geleden.
i Tot aartsbisschop van Canter
bury en primaat van Engeland is ln
plaats van den overleden William
Temple door den koning Geofrey
Francis Fisher benoemd. Flslier is
voorzitter van het comité der Angli
caanse, Rooms-Katholleke en vrile ker
ken van Engeland.
Uit een bericht van de „Daily
•Mail" blijkt, dat koning Peter toe
stemming gegeven heeft tot de benoe
ming van een regentschapsraad, be
staande uit drie leden, die Slovenië,
Kroatië en Servië zulen vertegenwoor
digen. Daarna zou een hieuwe regering
gevormd worden onder Tito.
-r» Omtrent het vla Radio Ankara
verspreide bericht, dat de Turkse Na
tionale Vergadering besloten heeft de
economische en diplomatieke betrek
kingen met Japan te verbreken, ver
klaren officiële Japanse kringen, dat
van den Japansen ambassadeur nog
geen rapport over een zodanige maat
regel is binnengekomen.
„Svenska Morgonbladet" verneemt
uit Cairo, dat daar thans een z.g. voor
bereidende conferentie voor de ont
moeting tussen Stalin. Churchill en
Roosevelt gehouden wordt.
HET DAGBLAD
Ie JAARGANG No. 312
ZATERDAG 6 JANUARI 1945
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Tel. 24996 - Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 ct. per week of f2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 ct.
DEN HAAG, 4 Jan. Het Rijks
bureau voor de voedselvoorziening
deelt mede, dat in verband met de
huidige omstandigheden in enkele
gemeenten in Noord-Holland, Zuid-
Holland en Utrecht voor kinderen,
geboren na 31 December 1943, twee
soorten zuigelingenvoedsel beschik
baar zullen worden gesteld, welke,
na op temperatuur te zijn gebracht,
voor direct gebruik gereed zijn.
Men zal tegen Inlevering van melk
en klndermeelbonnen dagelijks ln
plaats van gestandaardiseerde melk
één liter van een der hieronder te
noemen soorten zuigelingenvoedsel v,an
zijn melkleverancier kunnen betrek
ken. Zuigelingenvoedsel M is samen
gesteld uit 2/3 deel gestandaardiseer
de melk en 1/3 deel water, waaraan
ruim 33 gram suiker en 13 gram tar
webloem ls toegevoegd. De prijs is
vastgesteld op 26 cent per liter. Zui
gelingenvoedsel K bestaat uit karne
melk, waaraan 30 gram voedingssuiker
en 20 gram tarwebloem ls toegevoegd.
De prijs hiervan 1s vastgesteld op 30
cer.t per liter.
Het zuigelingenvoedsel zal dagelijks
bij den eigen melkleverancier verkrijg
baar zijn met uitzondering van de
Zondag. Voor' deze dag zal men het
op de voorafgaande Zaterdag dienen
te betrekken. De datum van ingang
zal per distributiekring worden be
kend gemaakt. De aandacht wordt er
op gevestigd, dat de gebruiksaanwij
zing. welke op de flessen vermeld
staat, nauwkeurig dient te worden op
gevolgd.
In de distributiekringen Den Haag.
Voorburg, Leidschendam, Wassenaar,
Rijswijk, Rotterdam, Schiedam en
Vlaardlngen wordt met Ingang van 8
Januari a.s. per week 7 liter zuigelin
genvoedsel verkrijgbaar gesteld tegen
inlevering van drie bonnen, elk recht
gevende op 1 3/4 liter gest. melk, be
nevens één bon voor 250 gram kinder
meel. Voor de eerste maal dienen de
melk- en klndermeelbonnen voor de
week van 7 tot en met 13 Januari a.s.
voor 7 Januari bij den leverancier te
worden voorlngeleverd. Voor kinder
meel wordt hiervoor bon R 01 aange
wezen.
Extra zeep voor vuile arbeid
Personen in de provincies Noord-
Holland, Zuid-Holland en Utrecht, die
z.g. vulje arbeid verrichten, komen
voor de 13e periode 1944 en de eerste
periode 1945 (26 Nov. '44 t.m. 20 Jan.
'45) wederom voor de gebruikelijke
rantsoenen eenhéidszeep en waspoe-
der in aanmerking. Aanvragen kunnen
per formulier Md 223/75 bij de distri-
butiedienst worden ingediend. De toe-
slagbewljzen dienen ditmaal niet te
worden overgelegd, echter wel de
distributiestamkaarten der belangheb
benden. De distributiediensten zullen
de tij dep vari uitreiking der rantsoen
bonnen plaatselijk bekend maken. Op
de distributiestamkaarten wordt bij
de uitreiking der rantsoenbonnen het
vakje 413 rechtstandig afgekrulst.
Extra zeep voor kappers enz.
Kappers, medische studenten, werk
zaam in de natomle, vroedvrouwen,
verloskundigen, gediplomeerde bakers
enz. wijkverpleegsters, personen, werk
zaam in de genees- en verbandmidde
lenindustrie, praetlserende artsen,
tandartsen, tandheelkundigen en vee
artsen komen voor de eerste, tweede
en derde periode 1945 (24 Dec. '44
t.m. 17 Ai aart '45) voor de gebruike
lijke extra rantsoenen scheerzeep toi
letzeep, eehheldszeep en waspoeder ln
aanmerking. Zij dienen daartoe een
aanvraagformulier bij de distributie-
dienst af, te halen en dit zo spoedig
mogelijk wederom ln te leveren. De
distributiediensten zullen plaatselijk
bekend maken wanneer de rantsoen
bonnen zullen worden uitgereikt. De
dlstributiestamkaarten der bovenge
noemde personen worden bij de uit
reiking door de distributiediensten in
de rechterhelft Van het vakje 501 d
voorzien van een diagonaal kruis.
Deze afkrulsing geldt niet 'voor kap
pers.
De derde noodkaart
]J>e secr.-gen. van het departement
van Landbouw en Visserij maakt be
kend, dat op de noodkaarten 3a staat
vermeld: „Voor personen, geboren in
1939 of vroeger" en op de noodkaar
ten 3b „voor personen, geboren in
1940 of vroeger" en „voor personen,
geboren ln 1941 of later".
BERN, 5 Jan. Naar Reuter
meldt, heeft generaal Piastiras in
Athene verklaard, dat het doel zijner
regering is de wettige orde te her
stellen, alle openbare en staatsamb
tenaren op te roepen, volledig hun
plicht te vervullen, de dringende be
hoeften der bevolking te dekken
(levensmiddelen, onderkomen en'ver
keer), de valuta, te stabiliseren en de
arbeidende klassen te steunen.
Piastiras voegde hieraan toe te
hopen, dat hij de steun der grote
geallieerden zal krijgen bij de uit
voering van deze taken. Sofoeles, de
leider der liberalen, Kafandaris, de
leider der Progressistische partij en
de vroegere premier Papandreoe
hebben verklaard, dat zij de nieuwe
regering zullen steunen.
DEN HAAG, 4 Jan, Voor tie
ouders, wier kinderen eind Juni door
de N.V.D. naar Praag zijn uitgezon
den, bestaat de mogelijkheid om door
bemiddeling van het stafkwartier
van de Nationale Jeugdstorm, Toren
laan 4, Assen, met hun kinderen te
corresponderen. De brieven dienen
met duidelijke vermelding van den
afzender aan dit adres te worden ge
zonden.
Aan verschillende belangstellen
den, die hebben geschreven naar
aanleiding van het artikel „Na het
rooien aan het dorsen", moet mede
gedeeld worden, dat de Amsterdamse
staf, die de rooierscampagne heeft
geleid, nog met de afwikkeling van
deze zaak bezig is\gn dat pas na ge
hele afsluiting van dit werk de nieu
we dorscampagne krachtig ter hand
kan worden genomen.
Alvast kan worden medegedeeld,
dat het dorsen ook in Drente zal
plaats vinden, maar niet tegen de
bijzonder gunstige voorioaarden als
hei rooien, waarbij het mes der wer
kers aan twee kanten sneed (dubbel
loon). Er zal gewerkt'worden tegen
geioone landarbeidersionen. Het voor
deel van het goede eten blijftMen
is in Drente/
Opgaven, ook voor adspirant-dor-
sers buiten Amsterdamdie wij ont
vingen, hebben wij aan de Amster
damse ambtelijke instantie doorge-
géven. De kern der dorsers zal uit
Amsterdammers bestaan, maar ook
anderen zullen mee mogen naar het
land van werk en eten. Ook met
doorzending van nog binnenkomende
opgaven zal ons blad zich gaarne be
lasten. TIJL.
Lezer M. G. S. te A. wordt van
het kastje naar de muur gestuurd.
Hij heeft rantsoenbonnen boterde
distributiedienst ruilt ze niet om
tegen noodrantsoenbonnen natuur
lijk, eetder omgekeerden zegt dat
de winkelier ze aan moet nemen. De
winkelier neemt ze niet aan, omdat
hij er niets op krijgt.
Het enige is, dat u buiten Amster
dam boter op uw bonnen gaat halen
en dat u zich niet als „smokkelaar"
laat betrappen, zoals, helaas, ook al
enkele lezersTUL.
De hoofdstormer C. van Geelkerken
heeft de volgende oproep tot de Ne
derlandse jeugd gericht: -
„Nu de Duitse legers ln de beslis
sende strijd staan, doe ik een beroep
op de Nederlandse jeugd. In deze tijd
wordt de grondslag bevochten voor
het nieuwe Europa. Beseffe elk welk
een betekenis het heeft voor ons va
derland, dat Neerlands zonen daad
werkelijk aan deze strijd deelnemen.
Wees een voorbeeld indachtig aan
onze grot^ soldaten uit het verleien
en meld je als vrijwilliger voor de ff -
brigade „Landstorm Nederland".
Men kan zich aanmelden bij het
stafkwartier van de Nationale Jeugd
storm,, Torenlaan 4 te Assen, bij de
plaatselijke bureaux van de Waffen-
lf, alsmede bij de. plaatselijke weer
machtscommandanten.
De enkele huisvrouw, die over sui
kerbieten mocht beschikken, raden wij
aan, deze niet alleen voor de berei
ding van stroop te gebruiken. De voe
dende bestanddelen van de suikerbiet
worden dan niet ten volle benut. Het
meeste profijt heeft men ervan, wan
neer men de bieten ln plaats van
aardappelen ln maaltijden verwerkt
en het kooknat tot stroop verwerkt.
Door hun zoete smaak zijn suikerbie
ten uitstekend met rode kool. rode
bieten en zuurkool te verwerken. Voor
andere gerechten kan mën ze beter
verpulpen en verzuren. De blina sma
keloze witte pulp. die dan verkregen
wordt, is als bindmiddel en vervan
gingsmiddel Van aardappelen in alle
mogelijke gerechten te gebruiken. Uit
het vocht, dat overblijft, is stroop te
maken.
RODE KOOL, ZUURKOOL OF RODE
BIETEN MET SUIKERBIETEN. 1
kg. rode kool, zuurkool of rode ble
ten, 1 kg. suikerbleten (enige aard
appelen azijn, kruidnagelsurrogaat
(laurierbladzout.
De kool fijn schaven, snitden of ma
len. De suikerbie
ten van kop en
zwarte plekken
ontdoen, schillen
en in blokken
snijden of fijn
malen. (De aard
appelen schoon
boenen, putten en
ln vieren snijden). De groente en sui-
kerbietenpulp (en aardappelen) opzet
ten met water (laurierblad) en zout,
aar. de kook brengen en gaar koken.
Kooktijd i 1 uur. De bestanddelen
fijn stampen en de stamppot op
smaak afmaken met kruldnagelsurro
gaat en azijn.
HET VERPULPEN EN VERZUREN
VAN SUIKERBIETEN. De bleten
schillen, van kop ontdoen, in een on
beschadigde geëmailleerde emmer of
inniaakvat of -pot doen en met water
overgieten, totdat zU onder zün. De
bleten enige dagen bij kar.iertempera-'
tuur, liefst bij de kachel laten staan,
totdat het water zuur ls (pl.m. drie
dagen). De pot dan op een koele plaats
zetten. Naar verkiezing een of meer
bleten uit het vat nemen en in blok
jes sniiden of rasperr. Wat zuur vocht
uit het inmaakvat ln een pan doen en
daarin de fijngemaakte bieten pl.m.
twaalf uur laten staan bij kamertempe-
HAARLEM, 5 Jan.
Gedurende de afgelopen dagen had
het dievengilde "het in het bijzonder
op pakhuizen voorzien.
Uit een pakhuis in de Vlamin-
straat stalen inbrekers, die niet voor
een klein geruchtje vervaard waren,
twee gebruikte haarden.
Uit een opslagplaats vóór brand
stoffen aan de Westergracht maakten
dieven 100 zakken generatoranthra-
ciet buit.
Dé slag, die werd geslagen in
een pahuis in de Gibraltarstraat, W^s
evenmin gering. Hier verdwenen o.m.
havermout, gortmout, pudding, kof-
fiesurrogaat en kindermeel.
Uit een pakhuis in de Een-
drachtstraat werd 13 hl. steenkool
ontvreemd.
Bewoners van het perceel Hof
dijkstraat 43 deden aangifte van dief
stal van textiel (kleding, lakens,
handdoeken) en levensmiddelen.
Ten nadele van een melkhande
laar ln de Leeuwerikstraat zijn twee
autobanden, accu's, een vloerkleed,
zilveren voorwerpen alsmede boter,
vet en een damesrijwiel weggehaald.
Bij een inbraak in het expeditie
lokaal van de P.T.T. aan de Bajuws-
laan zijn verscheidene kleine post-
paketten ontvreemd.
ratuur. De massa, die dan zuur gewor
den is, aan de kook brengen en ln de
hoolklst gaar laten worden. De blokjes
naar verkiezing fijn malen/ De massa
goed laten uitlekken, zo mogellik in
een doek uitknijpen Het vocht kan
men tot stroop Indampen. De pulp
aan dunne soepen, stamppotten en an
dere gerechten toevoegen.
De lnmaakpot bijvullen met geschil
de bieten en water. Doorlopend kan
men bleten uit de pot verwerken en
er weer nieuwe aan toevoegen. Gere
geld de schuimlaag, die op het vocht,
komt te staaij, afscheppen.
STAMPPOT MET PULP. 1 kg.
witte kool, rode kool, bleten, uien,
spruiten, wortelen of boerenkool, i kg.
pulp (enige aardappelen), zout.
De groente schoonmaken en fijn
snijden (de aardappelen schoon boe
nen, putten en in stukken snijden).
Groente en pulp (en aardappelen) op
zetten met weinig water en zout en
gaar- koken. Kooktijd 30 A 45 min. De
pulp. aardappelen en groente fijn
stampen. Bil rode kool- en bleten-
stamppot kruidnagelsurrogaat en azijn
toevoegen. Een uiensaus smaakt er'
goed bij. Bij wlttekoolstamppot doet
een uien-, kerrie- of paprikasaus het
goed. bij spruiten en ulenstamppot
een saus van gebruinde bloem.
Bon honden- en kattenbrood
DEN HAAG, 4 Jan. Van 1 tot
en met 31 Januari 1945 worden op
bon no. 11 van1 de distributiekaart
voor hondenbrood dezelfde hoeveel
heden hondenbrood beschikbaar ge
steld als op de bon voor de afgelopen
periode.
Op bon no. 11 van de distributie
kaart voor kattenbrood (groep K)
wordt voor Januari li kg. katten
brood beschikbaar gesteld.
Na 31 Januari is bon no. 11 van
beide distributiekaarten ongeldig.
HAARLEM, 5 Jan.
Onlangs deed de filiaalhouder van
Nutrici Raamsingel, aangifte van
diefstal van een bos sleutels. Thans
is gebleken, dat de dief met behulp
van deze sleutels; die op de winkel
deur pasten het filiaal is binnenge
drongen.-Er wordt een trommel, in
houdende 350 melkbonnen en 80
10) boterbonnen vermist.
STELENDE JEUGD. De recher
che heeft'vijf jongens aangehouden,
die zich hebben schuldig gemaakt
aan diefstal, van aardappelen, kolen
en hout uit een pakhuis in de Kam-
persjfaat.
De zon gaat op 6 Jan. onder om
16.42 uur; op 7 Jan. op om 8.49 uur
en onder om 12.56 uur; op 8'Jan. op
om 8.48 uur.
Maan op 6 Jan. op om 0.14 uur en
onder om 12.38 uur; op 7 Jan. op om
1.19 en onder om 12.56 uur.
L.K. 6 Jan., N.M. 14 Jan., E.K. 21
Jan., V.M. 28 Jan.
Directeur: H J. Kerkmeester. Bus-
sum; hoofdredacteur: Hendrik Llndt,
Amsterdam; plv. hoofdredacteur; ir.
A. H. de Haas van Dorsser, Haarlem:
binnenland: J. v. Grieken; Illustratie
en opmaak: R. Kampstra: volkscul
tuur en kunst: M. Wolters; sport: J J.
Liber; advertenties: A H. Lammers.
allen te Amsterdam. K 113
