GEBR.v.d. LUIT
Leiden in het jaar 1944
WARME HAP
NGOUT.
W. A. SCHOLTEN's
DE KCCSKÜST IS
UW SPAARPOT
EEN
die zit!
waxtazÉm&s
M,AU BO
Gemeente Benthuizen schonk
brood en aardappelen
Uitreiking derde noodkaart
Nieuwjaarsrede van
den Führer
Onwrikbaar geloof
Clandestien verbruik
van electriciteit
Entreeprijs in natura
Officiëele Mededeelingen
BOEKEN
BOEKHANDEL
Memg/
WINKELGALERIJ
I6ANQETÜE 8 LEIDEN
Kosteloze genees- en heelkundige hulp
BEGRAFENIS ASSOCIATIE
Haagweg 31 Leiden tel. 23574
BEGRAFENISSEN - CREMATIES
TRANSPORTEN
Inenting tegen pokken
ZAAIERS
Zelfs hij die bij het voortdurend
afscheid nemen, dat het leven nu
eenmaal is, steeds vooruit en nimmer
terug ziet, vindt aan het einde van
het jaar wel even gelegenheid stil te
staan, om dan een ogenblik om te
zien naar al datgene, wat ons deel
was.
In het grote wereldgebeuren zipken
de kleine plaatselijke gevallen in het
niet en toch zijn het juist de dingen
in onze onmiddellijke omgeving, die
ons direct treffen,en dus de diepste
en levendigste indrukken op ons
maken.
Het heeft weinig zin hier een over
zicht te geven van het gebeuren op
gebieden als sport, verenigingsleven,
toneel, muziek etc., daar dit sedert
September niet meer voorkomt, ter
wijl er na die Septemberdagen nog
slechts tweemaal een concert werd
gegeven. Men kan zich nauwelijks
voorstellen, dat nog dit jaar naar
schatting 4000 Leidenaars naar Den
Haag trokken om getuige te zijn van
de strijd QuickU.V.S., de twee pre
tendenten voor het kampioenschap
der tweede klasse. De belangrijkste
gebeurtenis op sportgebied- was de
promotie van Vicus-Orientis, dat on
geslagen de eerste klasse van de
Nederlandse Korfbalbond binnen
stapte.
De hoogtepunten in ons muziek
leven werden dit Jaar wederom ge
vormd door de concerten van de
Leidse Kunstkring „Voor Allen", de
Beethovencyclus en de Kamerconcer
ten van het Residentié-orkest. Een
belangrijke stap in de goede richting'
was het besluit der gemeent,: om het
Residentie-orkest voor de te Leiden te
geven concerten subsidie te geven.
Het Schouw-toneel, dat in het seizoen
1943-44 met zijn voorstellingen zulke
successen oogstte, kon de grote plan
nen die het had voor het nieuwe sei
zoen niet tot werkelijkheid maken.
Ons schouwburgleven was, zoals men
de laatste jaren' gewoon is, arm en
bloeide even op bij voorstellingen als
„Princes Dulcinea" en „Afscheid",
door het gezelschap van Cor van der
Winterkost met een
pittige saus van
Butaroma, of een
kruidige Jus van
Albumona. Voed
zaam en smakelijk'
AARDAPPELMEELFABRIEKEN
Lugt Melsert. De voornaamste vereni
gingsjubilea waren die van Kunst na
Arbeid (50 jaar) en de zilveren fees
ten van ex-Ahimo en de Gymnastiek
vereniging Concordia.
Al deze plaatselijke memoires val
len, zoals wij in de aanvang reeds
schreven, weg bij de gebeurtenissen
die zich na September hebben afge
speeld en die onze stad niet zijn voor
bijgegaan.
Onze stad werd de laatste weken
door het dnhakken en rooien van
bomen deerlijk gehavend en vele
historische en rustieke plekjes gin
gen en gaan nog dagelijks voor tien
tallen jaren verloren.
De laatste maand van dit jaar
bracht Leiden een grote ramp. Nog
vers ligt ieder het bombardement
van 11 Dec. in het geheugen. Grote
schade werd aangericht, 46 doden
waren er te betreuren en terwijl wij
dit schrijven is een aantal vermisten
nog niet geborgen.
Zoals in -andere grote steden van
ons land1, steeg ook te Leiden de
voedselniood hoog en de droeve ver
halen van hen, die na wekenlange
tochten met hongfer'en ontbering uit
de Wieringermeer- en nog. verder met
lege wagens terug kwamen, geven
wel een droevig beeld van de ellen
de. Bij dit alles ontb/eken echter
ook de lichtpunten niet en zo kon
den wij vorige week schrijven dat
een voedsel convooi voor Leiden on
derweg was en dat, wanneer de vorst
uitbleef, voor Nieuwjaar dit cbn-
vooi verwacht kon worden. Misschien
zijn deze schepen thans reeds bin
nen, misschien komen zij binnen
kort en dan zal, zij het een klejne,
maar toch een rantsoeilverhoging er
het gevolg van zijn en dit alleen
reeds zou een reden kunnen zijhrom
niet moedeloos doch met vertrouwen
1945 binnen te stappen.
Van de gemeente Benthuizen werd
ten behoeve van degene, die op 10
en 11 Dec. j.l. alhier door oorlogs
geweld zwaar getroffen werden, ene
gift ontvangen bestaande uit brood
en aardappelen. Verdeling onder
hen, di/s daarvoor in aanmerking
kwamen heeft onmiddellijk plaats
gehad. Het spreekt vanzelf dat dit
blijk van medeleven in de ramp
welke onze stad getroffen heeft, ten
zeerste op prijs wordt gesteld.
KATWIJK
BURGERLIJKE STAND. Geboren:
Adriana C„ d. v. J. v. Duivenvoorde
en J. v. d. Boon; Jacobus, z. v. C. v.
Rhijn en A. de Zwart; Adriana C., d.
v. W. Remmelzaal én E. M. de Vrtas;
Cornells Z. L„ z. v. A. Schaap en J.
v. Duim; Huig. z. v. B. Imthorn en
A. v. d. Plas; Comella. d. v. Ch. Guijt
en J. Schaap; Nicolaas, z. v. A. Guijt
en T. Kulk; Willem, z. v. A. v. d. Mei.1
en G. C. Mmnee; Grietje, z. v. A. Ri.is-
dam eii A. v. Duijn; Jan, z. v. J. v. 't
Zelfde en M. Fakkel; Elisabeth P. J„
d. v. J. Remmelswaal en A. Lütje-
harms; Nicolaas, z. v D. Schaap en
J. P. Cigaar; Catharina M. en Willem,
d. en z. v. H. Guijt en C. M v. d.
Plas; Elly H„ d. v K. v. d. Wiel en
C v. d Plas; Neeltje G. M., d. v. P.
Verhoef en H. v. d. Stoep; Jacob, z. v.
C. Hoek en A. Hoek; Adriana. d. v. G.
v Rhee en G. v. d. Plas; Geertrulda P.
en Garda M„ 2 d. v. J, Zwanenburg
en M. v. d. Plas; Anthony I., z. v. W.
Schaddé van Dooren en J. E. Spaan
derman; Lena! C., d. v. H. Krijgsman
en W. Schaap; Andreas, z. v. J. P.
Bekker en' G. GUlebaart; Catharina C„
d. v. C. v. d. Vort en C. v. Beelen;
Johannes C„ z. v. W. v. d. Bent en J.
v. Duijn; Agada, d. v. J. Zuijderduijn
en C. Plulmgraaff; Catharina M. C.,
d. v. H. Steinz en A. J. Sluis; Jacoba
C„ d. v. M. v. d. Zwan en A. Jonker;
Neeltje, d. v. C. de Jong en A. Schaap;
Annetje, d. v. G. Haasnoot en L. de
Mol; Jacoba M., d. v. W. Tulen en J.
Verhart; Cornelia, d. v. C. v. a. Plas
en J. Bruin; Gijsje, d. v. C. Varkevls-
ser en C. de (Vreugd; Theodora A. M„
d. v. A. A. V-erkleij en Th. G. M. Jas
pers; Jacoba M., d. v. M. Barnhoorn
en J. v. d. Plas; Dirk C„ z. v. A. van
Leeuwen en C. Korpelshoek; Hendrlka,
d. v. H. v. d. Marei en J. C. Haasnoot;
Maria J., d. v. L. Kalsbeek en M. J.
van Tuijl; Dirk L„ z. v. D. L. van
Duijn en M. de Jong.
Getrouwd: J. v. d. Bent en J. Barn
hoorn; P. v. Beelen en E. Vlasman;
W. A. Nell en A. v. d. Gugten.
Overleden: H. Verloop, 77 G.
Guijt 71 J.; C. v. Duijn. 91 J.; G.
Bergman, 48 J.; N. v. d. Oever, 77 j.;
A. den Haas, 81 j.j D. van Riin, 69 j.;
G. v. Rijn, 38 j.; A. Hus, 85 .1.: H.
Streutgers, 72 J.; D, Ouwehand, 88 J.;
J. Schaap, 73 j.; N. G. M. Verhoef, 10
d.; L. Guijt, 69 J.
DEN HAAG 29 Dec. In Noord-Hol
land, Zuid-Holland en Utrecht zullen
door de distributiediensten op nader
aan te kondigen dagen, doch vóór
20 Januari noodkaarten (derde serie),
alsmede nieuwe inlegvellen worden
uitgereikt. Bij het afhalen dezer be
scheiden moet de rechthebbende of
zijn gemachtigde de tweede distri
butiestamkaart en het thans in ge
bruik zijnde inlegvel overleggen en
tevens bon 268 of R 09 van de
tweede nobjlkaart ipleveren.
Op de stamkaarten wordt door de
distributieambtenaren in het vakje.
AA het getal 501 ingevuld, tevens
wordt het vakje 501 A afgekrulst. Van
de inlegvellen zullen bonnen GA 401,
GB 401, GC 401, GD 401 of GE401 wor
den Ingenomen.
Zij, die tijdelijk buiten hun woon-
gemeente verblijf houden, mogen de
nieuwe noodkaarten en inlegvellen af
halen bij de distributiedien8t In hun
tijdelijke woóngemeente, ook al heeft
omwisseling van de tweede distributie-
stamkaart nog niet plaats gevonden.
Men dient er evenwel rekening mede
te houden, dat de nieuwe kaarten
slechts geldig zijn in" de distributie-
kring, waar zij zijn uitgegeven.
Zoals uit het bovenstaande blijkt,
wordt ditmaal ter verkrijging van
nieuwe noodkaarten en inlegvellen zo
wel een bon van de tweede noodkaart
als een bon van het oude inlegvel in
genomen. Het is namelijk gebleken,
dat de eerste noodkaarten bi groten
getale door zwarte-handelaren onder
valse voorwendselen van het publiek
zijn opgekocht. Door inlevering van 1
een bon dezer opgekochte! kaarten wer
den vele tweede noodkaarten onrecht
matig verkregen;
Teneinde ditmaal de kans tot mis
bruik, hetwelk in deze tijd van voed
selschaarste in de westelijke provin
cies allerminst kan worden geduld, tot
een minimum te beperken, wordt
tevens een bon van het oude inlegvel
en overlegging van de stamkaart ver
langd. Anderzijds zijn ook falsificaties
van de oude inlegvellen in omloop ge
bracht, zodat niet volstaan kan worden
met een bon van het oude inlegvel in
te leveren, doch tevens een bon van
de tweede noodkaart wordt gevraagde
Vervolg van pag. 1)
Voor ons echter is dit slechts een
nieuwe verplichting om steeds dui
delijker in te zien, dat het zijn of
niet-zijn van een Duitse toekomst
afhangt van de consequente verdere
ontwikkeling van onze volksstaat,
dat alle onmenselijke offers, die ons
volk moet brengen alleen denkbaar
zijn onder voorwaarde van een
maatschappelijke orde, die alle pri
vilegiën opruimt en zodoende het ge
hele volk niet alleen tot drager van
gelijke plichten, maar ook van ge
lijke levensrechten maakt. Het in
zicht in de morele waarde van qnze
overtuiging en de daaruit resulteren
de doelstelling van onze levensstrijd
geven ons en vooral imij de kracht
deze strijd in de zwaarste uren met
het krachtigste geloof en een on
wrikbaar vertrouwen voort te zetten.
Deze overtuiging is door de unieke
aanvaarding van het appèl, dat ik dit
jaar met bijzondere nadruk tot het
Duitse volk moest richten, gewaar
borgd. Milliioenen Duitsers uit alle
beroepen en' standen, mannen en
vrouwen. Jongens en meisjes tot kin
deren ahn toe hebben naar de spade
en schop gegrepen. Duizenden Volks-
sturm-bataljons zijn ontstaan en wor
den opgericht. Divisies na divisies zijn
opnieuw opgesteld. Volksartilleriecorp-
sen, granaatwerper- en stormgeschut-
brigades alsmede pantserformaties
worden uit de grond gestampt. Jacht-
eskaders worden aangevuld en van
nieuwe toestellen voorzien eri vooral
de Duitse fabrieken hebben door de
Duitse arbeiders en arbeidsters unieke
prestaties geleverd. Bij hen. dat mag
ik thans zeggen, sluiten zich steeds
meer die denkende mensen van andere
volken aan, die als arbeidskrachten in
Duitsland het wezen van onze sociale
gemeenschap begrijpen. Zo werd, wat
onze vijanden ook vernield hebben,
met een bovenmenselijke vlijt en een
heldenmoed zonder weerga weer op
gebouwd en dat zal zolang geschieden
totdat de vernieling door onze vijan
den op zekere dag een einde peemt.
De Duitse geest en de Duitse wil zil-
len dit afdwingen! Dat zal eenmaal in
de geschiedenis van de twintigste
als het wonder van de twintigste
eeuw!
Ik zou aan het einde van dit Jaar
nu al de ontelbare mlllloenen van
mijn volksgenoten als woordvoerder
der natie en op dit ogenblik ook als
de leider van haar lot met een over
vol hart willen danken voor alles wat
zij geleden, verdragen, gedaan ei. ge
presteerd hebben. Ik zou hun willen
vragen ook In de toekomst niet te
verslappen, doch de leiding der bewe
ging te vertrouwen en met een uiterst
fanatisme deze zware strijd voor de
toekomst van ons volk te doorstaan.
Voor zover het aan mij zelf ligt om
het succes te bevorderen, ik zal, even
als in het verleden, ook in de toe
komst alles hiervoor doen.
Overigens wil ik u, mijn volksgeno
ten, evenals in de lange jaren van de
strijd om de macht ook thans op
nieuw verzekeren, dat mijn geloof
aan de toekomst van ons volk on
wrikbaar is. Wlen de Voorzienigheid
zo zware beproevingen op de schou
ders legt, heeft hij tot de hoogste taak
uitverkoren. Het is derhalve mijn
enige zorg mijn uiterste best te doen
om het Duitse volk door deze tijd
van nood heen te lelden en het
daarmede de poort naar die toekomst
te openen, waaraan wij allen geloven,
waarvoor wij strijden en werken. Op
dit ogenblik wil ik derhalve als
woordvoerder van Groot-Duitsland Je
gens den Almachtige de plechtige
gelofte afleggen; dat wil trouw en on
wrikbaar onze plicht ook in het
nieuwe jaar zullen vervullen, in het
rotsvaste geloof, dat het uur komt,
waarop de overwinning diengene be
schoren zal zijn, die haar het waar
digste ls, het Groot-Duitse Rijk!"
Tien in de grond geboorde en
drie beschadigde schepen zijn de ver
dere resultaten van de Japanse lucht
macht in de grote convooislag in de
wateren 'der Phillppijnen- nabil Mln-
doro, zo meldt het keizerlijke Japanse
hoofdkwartier. De vijandelijke verlie
zen bedragen: 8 transportschepen en
2 kruisers tot zinken gebracht, 5
transportschepen en 1 kruiser bescha
digd.
DEN HAAG, 29 Dec. De kolen-
voorraad slinkt met de dag. Vele
mensen hebben geen brandstof meer.
Doch ook de bedrijven hebben met
grote moeilijkheden te kampen. Nog
altijd zijn er mensen, die clandestien
electriciteit gebruiken. Men moet be
grijpen, dat ook het kleinste ver
bruik thans schadelijk en gevaarlijk
is. Wat we nog hebben aan kolen
moet gebruikt worden voor het aller
noodzakelijkste, b.v. voor het droog-
malen van ons' land. Alleen daar
voor ls door de enorme regenval de
helft van de beschikbare energie no
dig.
De autoriteiten doen dan ook een
beroep op de bevolking haar mede
werking te verlenen en e 1 k verbruik
van electriciteit na te laten.
Tegen de kwaadwilligen zullen zeer
strenge maatregelen worden genomen.
Reeds is in enkele gevallen voor clan
destien verbruik de gehele inboedel
van de overtreders verbeurd ver
klaard. Zo nodig zal men er echter
niet voor terugdeinzen een afschrik
wekkend voorbeeld te stellen door
zo'n paar vijanden van de volksge
meenschap tegen de muur te zetten.
Aflevering van te licht brood
wordt streng gestraft
AMSTERDAM, 30 Dec. Uit vele
klachten blijkt, dat er bakkers zijn,
die, vooral in de plaatsen waar de
rantsoenen laag zijn, zich niet ontzien
met de kleine toewijzing die zij heb
ben te knoeien. Door het geven van
te gering gewicht en het verminderen
van het gehalte droge stof trachten
zij zoveel mogelijk broden af te leve
ren. De Prijsbeheersing is voornemens
hiertegen streng op te treden en zal
er niet voor terug schrikken bij ge
bleken overtreding de zaak te sluiten.
De verantwoordelijkheid hiervoor rust
dan, waar de bakkers voldoende ge
waarschuwd geacht mogen worden,
uitsluitend op de belanghebbenden
ze|f.
Volgens een artikel van een cor
respondent van Associated Press over
de politieke toestand in Midd-Ameri-
ka, zou de regering van El Salvador
voorbereidingen treffen tot een mili
taire invasie van Guatemala.
HOOFDDORP, 30 Dec. Ook de
kunstenaar, hoetyel eenmaal roman
tisch hongerend op een dakkamertje,
is in deze tijd begerig naar voedsel.
Men zegt, dat vele boeren „zo hard
als een spijker" zijn geworden, a'.s
stedelingen hen om voedsel komen
vragen. Twee befaamde Amsterdam
se musici hebben er echter iets op
gevonden om door middel van hun
kunst de harten der boeren te ver
murwen.
Te Hoofddorp kan men namelijk
lezen, dat deze ttvee mensen op
Nieuwjaarsdag een bijzonder concert
zullen geven, waarbij de toegangs
prijs is 1.50 of een half kilo tarwe
of anderhalf pond peulvruchten.
Bovendien wordt iedere bezoeker
verzocht een blokje hout mede te
nemen om de zaal te verwarmen.
Dit heet toegepaste kunst.
INLEVERING AARDAPPELBON 248.
De Secretaris-Generaal Van het De
partement van Landbouw en Visscha-lJ
maakt bekend, dat; handelaren in.
aardappelen in de provincies Noord-
Holland, JZuid-Holland en Utrecht, die
de bonnen 248 van de tweede nood
kaart op Donderdag 4 en Vrijdag 5
Januari 1945 bij den Distributiedienst
dienen in te leveren, daarop bevoorraad
zullen worden op basis van 1- kg. per
bon. De distributiediensten reiken
hiervoor toewijzingen uit met afge-
knipten linker bovenhoek met distri
butiestempel op de voor- en achter
zijde en voorzien van een uitersten
geldigheidsdatum van 14 Januari 1945.
De handelaren dienen zonder nadere
aankondiging tot aflevering op deze
bonnen over te gaan, zoodra zij daarop
zijn bevoorraad, doch uitsluitend in de
week van 7 t.m. 13 Januari 1945.
Het ging af!
Een juffrouw van de film, Therère
(Vright (Amerika), kwam op de ge
dachte voor haar elfjarig zoontje
Peter onder de Kerstboom zo'n leuk
geweer van klein kaliber te leggen.
Thans moet zij, zo meldt Unied Press
uit Hollywood, 15000 dollar schade
vergoeding betalen, want Petertje had
zijn Kerstcadeautje dadelijk op het
dienstmeisje geprobeerd.
Wie neeft voor mij te koop
het boek *120.000 citaten",
schrijver. MARGADANT. Wil
ook ruilen voor stel woorden
boeken Frans, Duits, Engels.
Sigarenmagazijn
DE PLANTAGE
Haarlemmerdijk 37, A'dam.
uitgeverij of kleine druk
kerij ter overname ge
vraagd. Brieven onder No.
2431, bur. v. d. blad.
TE KOOP hout. k.ledikantje
20 v. Erkel, Hooigracht 4a, 2x
bellen.
De aangevraagde kaarten voor kosteloze genees- en
heelkundige hulp gedurende het jaar 1945 kunnen,
voor zover men hiervoor in aanmerking komt, worden
afgehaald bij de Dienst voor Gemeenschapszorg,
Lammermarkt 6567 op: Woensdag 3 Jan., Donder
dag 4 Jan. en Vrijdag 5 Jan. a.s. van 9.30 tot 10.30
uur v.m.
De wnd. directeur van de Dienst voor
Gemeenschapszorg.
De burgemeester van Leiden brengt ter kennis, dat
op Woensdag 3 Jan. a.s. tussen 14.30 en 15.30 uur aan
het bureau van de Geneeskundige Dienst, Mare 13 A,
gelegenheid ls tot kosteloze inenting tegen pokken.
KEURIGE D.MAN'TEL (warm)
blauw, o.kwm. 4042, ter
ruil. aangeb. voor d. swagger-
mantel, warme woll. stof, o.kw.
moet l.g.st.z,, m. 4042, mag
ook lichtere kleur zijn. Don
ker, Oude Singel 146.
2 JONGEDAMES zoeken ge-
meub. zit- en slaapkamer of
zlt.slaapkamer. Rijksbetrek
king. In Lelden. Br. onder
no. 2442, bur. v. d. blad.
VOLKSTUINVERENIGING.
Te huur gevr. een volkstuin
of stuk grond voor volgend
jaar. H. Slegtenhorst. Linde
straat 9.
ZIT-SLAAPKAMER aangeb.
voor bejaard heer of dame,
bij dame alleen. Br. onder no.
2443, bur. v. d, blad.
HEER ALLEEN zoekt gem.
of ongem. slaapk. n;et stook-
gelegenh., liefst tegen Jan. Br.
no. 2433, bur. v. d. bi.
SCHIPPEKSORGELTJE gevr.
Mevr. Schokking. Oude Vest 41.
TE KOOP haard 85 z.g.a.n.
te koop.gevr. k.speelgoedtrein
m. rails. W. Ciere, v. Bever-
ningstr. 14, Warmond.
BIJ ALLEEN.ST. JUFFROUW
inwoning aangeboden voor
heer of Juffrouw, centr. stad.
Br. ond. no. 2439, bur. v.d. bl.
3 D.JAPONNEN, o.kw., ruil.
voor 1 d.japon, l.g.st.z., wollen
stof, m. 4042, Donker, O.ude
Singel 146.
WOL BABYSTELLETJE, ge
breid, ter ruil. voor tafellaken
tf 2 badhanddoeken. H. Teleng
Declraastraat 34.
GEST. KAMERS m. keuken
op le étage, aan de Singel,
pracht uitzicht, aangeb. 50
p. mnd. Br. ond. no. 2440, bur.
v. d. blad.
MOOIE BL. WINTERHOED
te koop aangeb. 11.woll.
d.blouse ƒ35.(handwerk).
Kiene, Schelpenkade 44.
KOOKKACHEL te koop aan
geb. prijs 45.te bevr. 3e
Haverstr. 92, W. Uiterdijk.
BOUVIER te koop, 10 mnd.
oud, lief v. kinderen. A Deve-
ling, Magd. Moonstr. 90.