HET DAGBLAD
HET DAGBLAD
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Poging om Vogezen-front
in te drukken mislukt
Geringe activiteit
bij Aken
Achthonderd bunder gekrabd
Schaduwbeeld
Pijnlijke proef
Strijd bij Aken verminderd
1 Brillen in Italië
teruggeslagen
Beschikking
Edel driemanschap
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FÜHRER, 8 Dec. Het opperbevel
van de weermacht maakt bekend:
Na" drie' weken vergeefse doorbraak
pogingen bij Aken heeft de vijand
gisteren alleen in de sector ten wes
ten van Jülich met vrij sterke strijd
krachten, maar vergeefs, aangeval
len. Bij Vossenack kwam het tot
verbitterde gevechten om een heuvel
en enkele sectoren, die nog voort
duren.
In de sector van Saarlauterrt^heb-
ben onze grenadiers vooruitgescho
ven groepen kazematten, die de vo
rige dagen verloren wai;en gegaan,
heroverd.
Nieuwe pogingen van den vijand
om de Saar over te steken, stortten
ineen in het vuur van onze artillerie.
Ook het merendeel der aanvallen,
die de vijand op breed front ten
oosten van Saaralben ondernam
werd in ons hoofdgevechtsveld uit
eengeslagen en kostte den tegenstan
der opnieuw 22 tanks en 4 gepant
serde verkenningswagens.
In de -Mltfden-Elzas hebben vastbe-
racen tegenaanvallen den aanvallen-
2e£. vlJand- vooral ln het gebied van
Schlettstadt en Rappoltsweller- naar
zijn uitgangsstellingen teruggeworpen.
De poging van vrij sterke vijandelijke
strijdkrachten om de zuidelijke vleu
gel van ons front ln de Vogezen ln de
sector van Masmünster ln te drukken,
mislukte eveneens onder aanzienlijke
verliezen voor den aanvaller. De Ge-
frelter Josef Flnk der pantserbrigade
106 (Feldherrnhalle) heeft bij de- af-
weer&evechten ln de Beneden-Elzas
binnen 24 uur door strijdmiddelen op
de korte afstand zeven Shermantanks
vernield.
Groot-Londen en het gebied van
Antwerpen werden overdag en des
nachts door onze lange-afstandsvuur-
wapens beschoten.
In Mldden-Italië heeft het achtste
Britse leger ten zuidwesten van Faenza
zijn krachtige aanvallen gisteren tot
ln de nachtelijke uren voortgezet. De
standvastigheid van onze grenadiers
en pantscrgrenadlers bracht hen tot
staan. De de gehele dag door omstre
den plaats Pldeura bleef na wisselval
lige gevechten des avonds In Duitse
handen. Vijandelijke tankstrljdkrach-
ten, die ln een verrassende aanval
trachtten de stad Faenza te nemen,
werden aan de rand van de stad opge
vangen.
Op de Balkan hebben eigen snelle
troepen ten westen van de Fruska-
Gora doorgedrongen bolsjewieken en
bendengroepen teruggeworpen. Aan het
gehele slagfront ln Hongarije wordt
met grote felheid gestreden Hernieuw
de pogingen der bolsjewieken om tus
sen Drau en Plattenmeer naar het
westen door te breken, mlslükten. Ook
de omslngellngspoglngen van sterke
SowJetrusslsche strijdkrachten in het
gebied ten zuiden van Boedapest kon
den tegenover onze hardnekkige af
weer slechts weinig terrein winnen.
Daarentegen slaagden de bolsjewieken
er ln, begunstigd door mist, hun pene-
tratiegebied ten noorden van de Hon
gaarse hoofdstad te verdiepen. Hun
aanvalsstoppen werden dcor tegenaan
vallen op verscheidene plaatsen terug-
feworpen en daarbij werden zeventien
anks vernietigd. Ten noordwesten
van Erlau en ln de gevechtssector van
Miskolc bleven vijandelijke aanvallen
vruchteloos.
In het zuidelijk deel van Oost-Slo-
wakije kwam het tot plaatselijke ge
vechten. Van de rest van het ooste
lijke front worden geen gevechten van
groter belang gemeld.
In de wateren ten westen van Noor
wegen hebben Duitse Jagers van een
formatie Britse torpedovllegtuigon, die
krachtig door Jagers werd beschermd,
dertien toestellen neergeschoten, o.m.
elf torpedovllegtulgen en verhinderden
daardoor de aanval op een Duits con-
vooi.
Duitse duikboten hebben van het
voor het Sowjetfront bestemde ravl-
taillerlngsverkeer aan de kust van
Moermansk ondanks krachtige vijande
lijke convoolbeschermlng drie schepen
met. een inhoud van 22.000 brt. als
mede een torpedojager en vier convool-
vaartulgen tot zinken gebracht. Vijf
andere schepen met een Inhoud van
30.000 brt. werden getorpedeerd.
De vijandelijke luchtactlvitelt bovo»
Duits gebied .was gisteren beperkt tot
geringe nachtelijke storlngsvluchten.
Churchil in het Lagerhuis
STOCKHOLMf 8 Dec. Churchill
verklaarde vandiag in het Lagerhuis
over het Belgische vraagstuk, dat
het bevel, de uit Bergen op vracht
auto's naderende demonstranten tot
staan te brengen en Britse troepen in
de straten op te stellen, door gene
raal Erskine gegeven is, hiertoe ge
machtigd door generaal Eisenhower.
Het besluit van Eisenhower is abso
luut Juist geweest Churchill gaf toe,
dat bij de openstelling van dc haven
van Antwerpen de Britten 35.000 tot
40.000 man verloren hebben.
Churchill verklaarde nog ln ant
woord op een vraag van de Labour-
afgevaardigde Shinwell over Spanje:
„Ik ben in het geheel niet bang hier
over in discussie te treden Het be
treft hier een van de grootste ver
draaiingen, n.l. dat ik vriendelijke
woorden over Franco gezegd zou heb
ben. Alles, wat ik gezegd heb, was,
dat de politiek van Spanje inderdaad
niet bestaat in het tekenen van hate
lijke caricaturen".
- De scherpe critick op de manier,
waarop de Britse regering het repara-
tlewerk ln Londen organiseert, heeft
het Britse ministerie vanarbeid aan
leiding gegeven, aldus een bericht van
United Press uit Londen, bekend te
maken, dat te beginnen op Dinsdag
a.8. 3000 Amerikaanse bouwvakarbei
ders ln uniform zullen beginnen met
de reparatie van door bommen bescha
digde hulzen ln Londen.
Naar het keizerlijke Japanse
hoofdkwartier meldt, hebben de verlie
zen der Anglo-Amerlkaanse troepen
aan doden en gewonden ln het afgelo
pen Jaar 226 000 Amerikanen en 78 000
Britse militairen bedragen. Van deze
laatsten waren slechts 20.000 Engelsen.
De Parljse correspondent van de
„Daily Herald" meldt, dat de Franse
regering voornemens lst een actief aan
deel te nemen aan de pogingen, welke
een langs vreedzame weg terzijde stel
len van de dictatuur van Franco be
ogen. Deze houding staat bijna gelijk,
aldus de correspondent, met het offi
cieel aanknopen van betrekkingen met
de vroegere Spaanse republikeinen.
Stalln heeft Vrijdag een onder
houd gehad met de Gaulle, waaraan
ook deelnamen Molotof. de Sowjetam-
bassadeur té Parijs Bogomolof, de
Franse minister van buitenlandse za
ken Bidault en de vertegenwoordiger
der voorlopige Franse regering te Mos-
cou, Garreau,
ie JAARGANG No. 291
MAANDAG II DECEMBER 1944
Uitgave: N.V. De Arbeideripert Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Tel. 24996 Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 et. per weel ot f2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 ct.
Van onzen- specialen verslaggever)
WESTERBORK, 8 Dec. In het
hoofdkwartier van de Amsterdamse
aardappelrooiers: Op het ogenblik
worden in Drente voorbereidingen
getroffen voor de terugreis van het
laatste grote convooi van de „krab
bers". Ongeveer 2000 rooiers zijn
zeven weken geleden naar Drente
gegaan. Van de 43,000 ha. aardappel
land in deze provincie werden toen
ongeveer 2000 bunder op rekening
van de rooiers uit Holland gezet.
Men schat-op het ogenblik, dat 1800
bunder daarvan konden gerooid wor
den. Zeker nog 200 ha. zijn door het
slechte weer en door gebrek aan
arbeidskrachten in de grond geble
ven en dat, ondanks het feit, dat vele
rooiers in plaats van de geraamde
vier weken zeven weken in het land
van de aardappelen zijn gebleven.
Zeker nog 200 x 400 mud aardappe
len moesten dit jaar in de Drentse
grond achterblijven.
Men had bij het begin van de
campagne liever over vijfhonderd of
duizend man meer beschikt om alles
vlotter en vlugger te doen lopen en
de campagne korter te maken. Bo
vendien was men, achteraf bekeken,
graag een paar maanden veerder be
gonnen dan in de tweede helft van
October, Maar het initiatief is nu
eenmaal niet eerder genomen en in*
twee, drie dagen snelle voorbereiding
heeft men 20 October gedaan wat
men kon en dank zij de medewer
king van de Heidemaatschappij en
die van de Landstand, is toch alles
gedaan wat toen nog gedaan kon
worden.
Het hoofdkwartier van de krab
bers, bestaande .uit vier, later uit
twee Amsterdamse ambtenaren, den
heer Koning vah de Plantsoenen
dienst en den heer Moll, en niet te
Tsjang Kai Sjek en de
communisten
STOCKHOLM, 8 Dec. Tsjangkal-
sjek heeft volgeifs „Aftontldnlngen"
het voorstel der communisten afgewe
zen een gemeenschappelijke coalitie
regering te vormen. In plaats daarvan
heeft hij tegenvoorstellen gedaan tot
opheffing van de verschillen van me
ning, die er tussen de regering van
Tsjoengklng en de communistische
partij bestaan, daar hij op de steun
dezer partij met het oog op dé kri
tieke militaire toestand steeds sterker
is aangewezen.
Majoor Paul Kronacker Ts be
noemd tot minister zonder portefeuil
le. Hij zal onderhandelingen voeren
met Londen en- Washington ohet
verkrijgen van de dringend noowake-
lijke levensmiddelen.
vergeten den chauffeur, die voor de
overbrugging van de afstanden, ver
voer van zieken enz. zorgde, heeft
van de vroege morgen tot de late
avond moeten werken en tientallen
besprekingen moeten voeren, opdat
alles zo goed mogelijk liep.
De grote steden, want behalve Am
sterdam kregen ook Rotterdam en
Den Haag wat, terwijl ook Utrecht
een aardappeltje meepikte, hebben
van de vrijwillige maar moeilijke
arbeid van de rooiers echter reeds
dankbaar geprofiteerd en als de
honger binnen zekere perken zal
kunnen worden gehouden, dan zal
dit mede te danken zijn aan het
voorbeeldige werk, dat in Drente ge
leverd werd.
Paul Wegener 70 Jaar
De Duitse acteur, regisseur en film-
speler Paul Wegener, 'een van de meest
karakteristieke „koppen" van het Eu
ropese toneel, wordt op 11 December
zeventig Jaar. Vooral ln klassieke rol
len is hij' op de voorgrond getreden en
zijn vermaardheid spreidt zich uit
over twee werelddelen. Europa en Ame
rika, die hij; dikwijls van een eigen
troep vergezeld, sinds 1921 met veel
succes heeft bereisd. Zijn contact met
de film dateert uit de tijd. dat deze
kunst nog ln de kinderschoenen stond
en van zijn talrijke scheppingen zijn
er te veel ln het geheugen gebleven
om alle op te sommen. Nederland zag
hem het laatst ln zijn creatie van den
ouden boer ln de verfilming van „De
Vlasschaard".
Stelende politie-ambtenaar
in hoger beroep
AMSTERDAM. 9 Dec. Het kan-
toor van de Waterpolitie aan het
Centraal Station was in 1943 her
schapen in een rovershol. Twee amb
tenaren van de Waterpolitie, een
hoofdschipper en zijn superieur, had
den er een gewoonte van gemaakt,
gbederen, die te water aangevoerd
werden, te stelen. Ook lieten zij zich
vaak omkopen om goederen, die voor
de zwarte handel bestemd waren, vrij
te geven. De woningen van deze twee
functionarissen waren opslagplaatsen
geworden, waar de levensmiddelen op
net laatst lagen te rotten. Schoenen,
sigaretten, wijn, rogge, appelen, kort
om alles was van hun gading.
De belangrijkste man van het twee
tal is nimmer voor een Nederlandse
rechtbank verschenen, daar hij we
gens een ander'feit door de Duitse
Justitie werd gearresteerd. Zijn on
dergeschikte, de vijftigjarige hoofd
schipper, A. S. uit Zaandam, werd
door de rechtbank destijds tot vier
Jaar gevangenisstraf veroordeeld.
Vrijdagmorgen kwam de man in
Er zijn gelukkig nog meer prettige
schaduwzijden aan de wereld
zonder licht. Ér zijn nog meer voor
delen! Ik was vergeten, hoe je van
twee handen een happende honde-
kop kunt maken< of van één met een
servet een Oud vrouwtje of een haas
al naar verkiezing. Dat is de kunst
van de schaduwbeelden. Ook de kunst
van de schaduwbeelden of silhouet
ten is in verval geraakt met de uit
vinding va?i het electrischè o] scha
duwloze licht.
Nu zitten we weer bij een drijvcf-
tje en ive verbazen ons over de grote
hoofden, die we hebben wat een
hoofden, je zou nooit zeggen, ndat
mensen met zulke grote hóófden een
wereld met zo weinig verstand zou
den kunnen scheppen en we knip
pen met de handen en de vingers en
we lachen en steken de tona uit en
lachen om onze schaduwbeelden, die
alle dwaasheden, die wè uithalen nog
vergroten en die ive daarom zo grap
pig vinden.
Merkwaardig dat een mens altijd
veel meer belangstelling voor zijn
schaduw heeft ook een portret is
een schaduwbeeld dan voor zich
zelf. Merkwaardig dat hij zo kinder-
ti-jk verheugd is, dat hij een schaduw
kan werpen. Ja, ik geloof dat de
mens een echte duisterling is en
meer plezier heeft aan de schaduw
dan aan het licht.
Dat denk ik in elk geval als ik de
buren hoor gitten, dat Pa en Annie
der zo gek uitzien op de ivand en als
ik zelf tot lering van mijn zoontje
behalve de haas, het konijn en de
hond ook nog een ezel aan mijn
schaduwbceldenrepertoire tracht toe
te voegen. Maar een menie ezel kan
ik helaas niet vpor elkaar krijgen. Ik
]com een paar vingers te kort. Oj oen
staart al roep ik nog zo natuur
getrouw ,XA, IA!"
,,'t Is anders doodeenvoudig," zegt
mijn buurman, die ook een leeuw kan
maken met de theemuts, ,.en ie bent
een ezel als je het niet kunt." Dat
zal wel. Juist'als je zelf een ezel bent,
is het erg moeilijk, zulk een dier na
tuurgetrouw na te doen. Oj moet je
juist nuchter zijn om goed voor een
dronken vent te spelen? De ezel stelt
me voor grote problemen. TIJL.
hoger beroep voor het Hof. Mr. dr. J.
Versteeg, procureur-generaal, wees er
op, dat de diepe ernst van deze fei
ten spreekt uit de veelvuldigheid
waarmede zij zi.in gepleegd. Daar de
hoofdschipper echter een zeer gunstig
verleden heeft en wellicht niet de
voornaamste man is. rste de procu
reur-generaal thans drie jaar met af
trek tegen hem.
De verdediger, mr. J. K. M. Mat-
huyzen, vroeg de uiterste clementie.
Arrest 23 December.
De ontwikkeling der militaire eri"
politieke dingen heeft tot merk
waardige resultaten geleid. Het aller
merkwaardigste is wellicht, iVt de
Brits-Amerikaanse berichtgeving er
de laatste dagen en weken in toene
mende mate op uit schijnt, inzichten
te verdedigen en te bevestigen, die
nog maar weinige maanden geleden
Duitse waanvoorstellingen heetten.
Daarbij komt de uiterlijk-consequen-
te voortzetting van Eisenhowers's
krijgsplannen met onafgebroken gro
te aanvallen allengs bijna in contrast
met het veranderde geluid der Anglo-
Amerikaanse staatslieden. Wijst dat
niet, zacht gezegd, op een vergissing?
Wat de militaire situatie betreft:
zelfs korte geheugens zullen zich
weten te herinneren hoe het nog een
paar maanden geleden gesteld was.
Britten en Amerikanen legden zich
toe op een uiterste snelheid en be
wegelijkheid der krijgsgebeurtenis-
sen, de Duitse oorlogsleiding daar
entegen streefde naar tijdwinst, ge
baseerd op een stabilisatie der fron
ten in de herfst.
Eind Augustus kondigde de Neder
landse emigrantenregering harerziids
een „spoedige bevrijding" aan. Dav>
bij steunde zij met zoveel woorden
op mededelingen van Eisenhower.
Van wien kon men trouwens op dat
ogenblik deskundiger voorlichting
verwachten over-wat de AngloAme-
rikaanse oorlogvoering wilde en
meende te zullen bereiken? Nog
maar weinige dagen geleden is door
de Nederlandse regering ln Londen
andermaal over de bevrijdingsdatum
gesproken, waarbij echter nog slechts
ongewisheid over het tijdstip tot uit
drukking kwam.
Het is duidelijk, dat er samenhang
bestaat tussen déze correctie in het
aanvankelijke optimisme en Chur
chill's andermaal herziene overwin
ningstermijn. Vele kndere uitingen
van pessimisme dan die uit Chur
chill's mond. bijvoorbeeld die van
Stimson over de Amerikaanse muni
tievoorziening en van Britse kranten
over de ravitaillerings-moeilijkbi den.
hebben in dit verband symptomati
sche betekenis Er 'schijnen, ook naar
Engels oordeel, meer Duitse dan An-
glo-Amerikaanse voorspellingen in
vervulling te gaan, hoewel Berlijn
met profetieën al bijzonder spaar
zaam pleegt te zijn. En onder de in
druk van die waarheid verklaren ge
allieerde staatslieden met betrekking
tot de militaire vooruitzichten in dè
komende maanden thans dingen, die
in September bij onwelwillende lie-
den nog voor Duitse grootspraak zou
den zijn doorgegaan.
Nog leerzamer is het politieke as
pect. Men weet hetde snel toegeno
men invloed van Moscou in de door
Engeland en Amerika in het westen
„bevrijde" Franse en Belgische ge
bieden vindt zóveel parallellen in an
dere Europese randgebieden, dat
Churchill in het Lagerhuis naar aan
leiding van de chaotische toestand in
Griekenland zelfs op bijna sensatio
nele wijze stelling genomen heeft
tegen gewapende pogingen tot het
vestigen van een communistische dic
tatuur. Dit nieuwste democratische
snufje moge al geen opheldering ge
geven hebben over de ideële achter
gronden vai} hek Brits-Sowjetrussi-
sche bondgenootschap, het heeft één
ding zeer duidelijk uitgesproken: de
hoogste officiéie erkenning van Brit
se zijde, dat de Duitse waarschuwin
gen tegen de bolsjewistische adder
in het Anglo-Amcrikaanse bevrij-
dings-gras maar èl te zeer gerecht
vaardigd waren. Ook hier dus een
Britse bevestiging van wat uit Duit
se mond bij stijfhoofdige afstamme
lingen van Thomas geen geloof vond.
Een derde Britse erkenning van de
juistheid der Duitse inzichten lever
de weinige dagen gelee/n de Daily
Mail. Het is niet nodig eraan te her
inneren, hoe vaak aan deze zijde van
de frontlijn de ontstellende „bevrij-
dings"-symptomen uit Italië en de
Balkan, uit Frankrijk en Belgie als
voorbeeld zijn aangevoerd voor wat
dezelfde „bevrijding" ook aan Neder
land brengen zou. Ongeneeslijke op
timisten meenden nog altijd, dat het
hier natuurlijk ènders zou gaan.
Thans spreekt de Britse Daily Mail
met zoveel woorden de waarheid uit,
dat „België een proefgeval vormt voor
Europa". En hei blad zet daarbij uit
een. dat de hoofdelementen van deze
proet „de levensmlddelcnnood en de
strijd om de regering" zijn de mate
derhalve, waarin de geallieerden hun
beloften inzake het stoffelijke wel
zijn kunnen verwezenlijken en de
machtsstrijd tussen bolsjewisme en
burgerlijke democratie.
Het vermeerdert niet bepaald het
geloof in de edele zin der Brits-Ame
rikaanse oorlocsdoeleinden, daC thans
een proef blijkt, wat voorheen als
rotsvast ideaal werd aangediend.
Maar het minst^wat alle nog niet
beproefden zich marbij hebben af te
vragen schijnt toch wel, of zij inder
daad naar een zó pijnlijke pröef wel
begerig zijn.
Bon 232 voor zout
inleveren
DEN HAAG. 8 Dec. In de pro
vincies Noord-Holland, Zuid-Holland
en Utrecht met uitzondering van de
distributiekring Gorkum. wordt weer
een bon voor het kopen van 250 gram
zout aangewezen. Het publiek dient
hiertoe de bonnen 232 van de tweede
npodkaart vóór Zaterdag 16 Decem
ber as. bij den winkelier in te leve
ren. De aflevering van het zout zal
De zon gaat op 11 Dèc. onder om
16.26 uur en op 12 Dec. op om 8.42
uur.
Maan op 11 Dec. op om 3.36 uur
en onder om 14.50 uur.
NJVL 15 Dec., E.K. 22 Dec., V.M.
29 Dec., L.K. 5 Jan.
zonder nadere aankondiging ge.Thie-
den, zodra de winkeliers op de bonnen
232 zijn bevoorraad.
Voor de distributiekring Haarlem
wordt pc-r bon 232 in plaats van 250
gram 300 gram zout beschikbaar ge
steld.
BIJ opening van het testament,
dat Louis Renault tien Jaar geleden
heeft gemaakt, ls gebleken, dat hl1 de
fabrieken aan het gezamenlltke perso
neel heeft vermaakt.
Directeur: H. 3. Kerkmeester, Bus-
sum, -hoofdredacteur. Hendrik Llndt,
Amsterdam, plv hoofdredacteur, li A
H. de Haas van Dorsser, Haarlem:
binnenland: J. v Grieken, illustratie
en opmaak: R. Kompstra; volkscul
tuur en kunst: M Wolters; muziek:
G. K. Krop;, sport: J. J. Llber; adver
tenties; A. B, Lammere, allen te Am-
Bterd&QL K 118
UIT HET HOOFDKWARTIER
VAN DEN FÜHRER, 10 December.
Het opperbevel van de weermacht
maakt bekend:
In het gebied van Aken zijn de
gévechten verder in kracht en uit
gestrektheid geluwd. Aanhoudende
hergroeperingen bij den vijand doen
een spoedige hervatting van zijn
gTote aanvallen in dit gebied ver
wachten. Bij voortgezette, maar
vruchteloze aanvallen in het bos van
Hürtgen en bij Vossenack verloren
de Amerikanen talrijke gevangenen.
In het gebied van Saarlautern heb
ben grenadiers dén tegenstander uit
een aantal- kazematten geworpen,
waarin hij zich* verschanst had.Aan
het 'front tussen Saargemünd en
Bischweiler in de Elzas zijn onze
troepen in het voorterrein van de
Westwal in een zware afweerstrijd
gewikkeld met de sterke vijandelijke
strijdkrachten, die tegen ons taai
verzet slechts een onbelangrijke ter
reinwinst konden maken. Na hevige
gevechten drong de vijand ten slotte
in Niederbronn en Bischweiler bin
nen.
In. de zuidelijke Elzas houdt de
vijandelijke druk aan weerszijden van
Kaysersberg en ten zuiden van de
Schluchtpas aan. In de streek van
Thann belemmerden onze troepen de
aanvallende vijandelijke formaties ln
hevige gevechten de voorgenomen
doorbraak.
Aan het zuidoostfront van Lorient
hebben de Amerikanen zich gisteren,
na het mislukken van hun aanvallen,
beperkt tot hevig artillerievuur, dat
dcor onze batterijen werd beantwoord.
Het storlngsvuur op Londen en Ant
werpen werd voortgezet.
In midden Italië ls de slag om en
ten zuidwesten van Faenza gisteren
tot de grootste hevigheid opgevoerd.
Eigen tankformaties gingen over een
breed front tot de tegenaanval over .en
wierpen ook door de sterkste vijande-
lijko tegenstand niet weerhouden, de
Britten ln het voorgebergte van* de
Etrusklsche Apennijnen verscheidene
kilometers naar het zuiden terug. Ook
Het nieuwe kabinet
Bonomi
MILAAN. 10 Dec. Het door Bo
nomi gevormde nieuwe kabinet,
waarin Palmiro Togliatti (commu
nist) en Giulio Rodino als vice-pre-
sidenten zitting hebben, is volgens
Radio Rome als volgt samengesteld:
Minister van Buitenlandse Zaken
Alcide de Gaspari fChr. Democraat),
minister van Binnenlandse Zaken
Bonomi, minister van Landbouw
Fausto Gullo (communist), minister
voor de Bezette Gebieden Mauro Coc-
cimaro (communist), minister van
Financiën Marello Soleri liberaal);
minister van Opvoeding Vencenzo
Arangio Ruin (liberaal), minister van
Oorlog Alesandro Casati (liberaal)
minister van Justitie Umberto Bet>
tini (dem. chO. minister van Han
del en Nijverheid. Giuliano Grandi
(dc-m, chr.)", minister van Transport
Francesco Cerabona (Dem. Arbei
derspartij), minister van PTT Cer-
voletto (Dem_ Arb.partij), minister
van Luchtvaart Carlo Solari (Dem.
A-b.rarrij) en minister van Marine
admiraal Raffaellc d.e Curtin.
op de "westrand van Faenza wejrd de
vijand over de Lamonesector terugge
worpen. Het achtste Britse leger heeft
daarmede het grootste deel van het
terrein weer verloren, dat het in de
vorige vijf grote dagen van strijd had
kunnen veroveren. De formaties leden
zeer zware verliezen aan doden en ge
wonden.
Op;, de Balkan maakt onze aanval op
het vijandelijke bruggenhoofd van
Vukovar goede .vorderingen.
In Hongarije Vermochten de bolsje
wieken gisteren slechts geringe ter
reinwinsten te behalen. Penetraties in
ons front, vooral ln het gebied van
Boedapest, werden afgegrendeld of
door tegenaanvallen, van Duitse en
Hongaarse formaties opgeruimd. In de
sector Miskolc bleven herhaalde vijan
delijke aanvallen vruchteloos. In het
zuidelijke deel-van Oostelijk Slowakije
hebben onze troepen vrij sterke, door
tanks ondersteunde aanvallen, uiteen
geslagen. In alle overige delen van
het oostelijke front duurt de ge
vechtspauze voort.
Bij aanvallen van vrij zwakke for
maties Amerikaanse terreurvliegers op
zuid- en zuidoost Duitsland, ontstond
vooral iri het stadsgebied van Stutt
gart en ln enige naburige plaatsen
schade ln woonwijken. In de avond
uren ondernamen afzonderlijke forma
ties storlngsvluchten naar het mid
den-rijksgebied.
Toestand in Griekenland
onveranderd
BERN, 10 Dec.,In hét Zondag uit
gegeven communiqué van- generaal
Scobie wordt de toestand ln Athene
en de Piraeus onveranderd genoemd.
De zuivering der"oostelijke voorsteden
heeft weinig vordering gemaakt. Elas-
troopen versterken thans hun offen
sieve bedrijvigheid ln deze gebieden;
het hoofdkwartier van de Britse vloot
'in de Piraeus ls blootgesteld gewéest
aan beschieting van granaatwerpers.
Ook de activiteit van ffanctlreurs
neemt toe. Zondagochtend en Zater
dagnacht zijn Britse valschermtroepen
in de strijd gebracht, om een fello
aanva^af tp slaan, die sterke forma
ties van Elas uit het stadion ln Athene
ondernamen.
Uit het gebied van Salonlkl en Pa
tras komen berichten over aanzienlijke
activiteit van guerrilla. Er worden
loopgraven en fortificaties aangelegd.
Japanse actie op Leyte
TOKIO, 9 Dec. Het Keizerlijke
Hoofdkwartier heeft medegedeeld, dat
Japanse grondstrijdkrachten op Leyte
door de vijandelijke linies zijn gebro
ken en op het moment in hevige ge-
vechtén gewikkeld -zijn bij de vijan
delijke vliegvelden. Oók de Japanse
luchtlandingstroepeh maken goede
vorderingen in hun operaties tegen de
vliegvelden.
Verder wordt medegedeeld, dat ln
de Golf van Leyte en in de Baai van
Ormoc twee vijandelijke transportsche
pen en zeventien landingsboten tot
zinken zijn gebracht, terwijl vier
transportschepen en een oorlogsbodem
beschadigd werden.
Als blijk van erkentelijkheid voor
de voorbeeldige verrichtingen der jon
ge strijders heeft de Führer aan de
eerste stormbootflottlelje van het com
mando der „Kleinkampfverb&nde" de
naam „Hitler-Jugend" verleend.
Naar Radlo-Londen meldt, zou
Tsjang Kal Sjek zich ermede accoord
hebben verklaard, dat communisten
aan de regering en aan de leiding van
de militaire aangelegenheden deelne
men.
T.T. meldt, dat de Zweedse mlnis-
f61", zonder portefeuille Domoe gekozen
i leider va,n de conservatieve par
tij, als opvolget van Bagge, die tevens
zijn post van minister van Eredienst
heeft neergelegd.
Ie JAARGANG No. 292
DINSDAG 12 DECEMBER I944
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux vo«r redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Tel. 24996 - Postgiro I84I20 - Abonnementsprijs 21 et. per week of 2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 ct.'
Voeren van het teken van het
Rode Kruis
Ten eindé een waarborg te schep
pen, dat het teken van het Rode
Kruis slechts in de daartoe bestemde
gevallen wordt gevoerd, wordt, aan
gezien gebleken is, dat het Rode-
'Kruistekenbij herhaling door Neder
landse burgers ten onrechte -en ln
strijd met de bepalingen van het ver
drag van Genève van 27 Juli 1929
wordt gevoerd, op gropd van de ar
tikelen 7 en 8 der verordening nr.
15/1944 betreffende de uitzonderings
toestand, in overeenstemming met de
bevoegde instanties van de Duitse
weermacht, het volgende bepaald:
Artikel 1. (1) Aan burgers, ook
artsen, 1? he voeren van het teken van
het Rode Kruis op een wit veld slechts
dan geoorloofd indien zij, als lid van
het Nederlandse Rode Kruis, in dienst
en op last daarvan werkzaam zlin tij
dens de uitoefening van hun taak, be
doeld ln het verdrag van Genève. ZIJ
mogen hierbij het Rode-Kruisteken
sléchts dragen op de voor het Neder
landse Rode Kruis toegestane arm
band. Bovendien mote de betreffende
persoon een legitimatiebewijs van het
Nederlandse Rode Kruis bij zich dra
gen, hetwelk het contrólestempel
draagt van den wercmachtsbevelheb-
ber ln Nederland en waaruit uitdruk
kelijk de bevoegdheid blijkt tot het
dragen van dit Rode-Kruisteken.
(2) De Jn het" eerste lid genoemde
armbanden en legitimatiebewijzen
worden afgegeven door den secretaris
generaal van het Nederlandse Rode
Kruis.
Artikel 2. Op motorrijtuigen mag
het teken van het Rode Kruis op een
wit veld door burgerpersonen, ook art
sen, slechts worden gevoerd indien:
1. Alleen en uitsluitend liet Neder
landse Rode Kruis bevoegd is om over
het motorrijtuig te beschikken, en al
leen bij gebruik van het motorrijtuig
voor een rit ln dienst en op last van
het Nederlandse Rode Kruis, onder ge
lelde van een vertegenwoordiger daar-
MVifn SE£S£rJ.*kGyise cW
torrijtuig door den weermachtsbevel-eenkomst' een door een militaire
hebber in Nederland is toegelaten voor
het gebruik ln dienst van het Neder
landse Rode Kruis en daartoe is voor
zien van een bijzondere vergunning.
Artikel 3. Aan burgers ls, ln
welke vorm ook, leder gebruik van het
Etode Kruisteken op een wijze,"die niet
s toegelaten ln de artikelen 1 en 2
van deze beschikking, verboden.
Artikel 4. (1) HU. die in strijd
handelt met de bepalingen van deze
beschikking, dan wel deèe tracht te
ontduiken, wordt, voor zover niet op
gron dvan andere bepalingen een
zwaardere straf ls verbeurd, gestraft
met hechtenis van ten hoogste zes
maanden en met .een geldboete van
ten hoogste f 10.000 dan wel met een
deze straffen.
(2) Het nemen van maatregelen op
het gebied van- de Sioherheitspollzei
blijft onaangetast.
Artikel 5. Deze beschikking treedt
in werking o pl5 December 1944. Op
dat tijdstip treedt de op 10 October
1944 gepubleceerde bekendmaking be
treffende het voeren van het Rode-
Kruisteken buiten werking. Alle tot
op dat tijdstip afgegeven legitimatie
bewijzen voor het voeren van het te
ken van het Rode Kruis worden dan
ongeldig.
's-Gravenha^e, 8 Dec. 1944.
De algemeen plaatsvervanger van
den Rijkscommissaris
WIMMER.
'Toelichting
Ter toelichting op deze beschikking
het volgende
De verordening houdende bijzondere
bepalingen ln zake het voeren van het
Rode-Kruisteken ls noodzakelijk geble
ken wegens de talrijke misbruiken van
het Rode-Kruisteken. Het teken werd
dikwijls gebruikt door personen, die
daartoe niet zijn gerechtigd of het
werd gebruikt voor doeleinden, waar
voor het niet was bestemd.
De door de overeenkomst van Genè
ve van 27 Juli 1929 ter verbetering van
het lot van gewondon e nzieken van
het leger té velde voor het Rode Kruis
teken beoogde bescherming kan slechts
dan ln volle omvang tot'haar recht
komen, wanneer dit token ter bescher
ming van de ln de overeenkomst van
Genève beoogde taak van het daarbij
betrokken personeel wordt gebruikt.
De overeenkomst van Genève bevafr
zelfs de uitdrukkelijke verplichting
er voor te zorgen, dat ln oorlogstijd
iedere handeling, die ln strijd ls mat
de bepalingen van deze overeenkomst
wordt gestraft.
De overeenkomst van Genève be
schermt slechts het uitsluitend voor
de verging, het vervoer en de" behan
deling van gewonden en zieken, als
mede het voor het beheer van sani
taire formaties en Instellingen bestem
de personeel, hetzij het militair per
soneel betreft of personeel van erken
de, vrijwillige hulpverenigingen, dat
voor dezelfde handelingen wordt ge
bruikt. I nde overeenkomst van Genè
ve is hierbij, zoals reeds haar titel
zegt, principieel aan gewonden en zie
ken van het leger, dus der strijdende
macht gedacht. De bescherming van
het Rode Kruis moet echter ook wor
den verleend bij de sanitaire hulp
maatregelen door het bovengenoemde
personeel naar aanleiding van lucht
aanvallen. Dit personeel der vrijwillige
hulpverenlgjngen moet echter, volgens
eenkomst, een door een militaire
autoriteit gestempelde armband dra
gen en een eveneens door een militaire
autoriteit verleend legitimatiebewijs
bezitten.
De zo juls tafgekondigde beschikking
Inzake het voeren van het Rode-Kruis
teken laat geen twijfel bestaan, dat
ln de toekomst elk misbruik van het
Rode-Kruisteken zeer scherp en even
tueel ook als sabotage met de zwaar
ste straffen zal worden gestraft.
Admiraal Sir Bruce A. Fraser is
volgens Reuter benoemd tot opperbe
velhebber van de Britse vloot op de
Stille Zuidzee. Vlce-admlraal Sir
Arthur J. Power ls benoemd tot op
perbevelhebber ln Oosfr-lndië. schout
hij nacht C. S. Daniel ls vlce-admlraal
(beheer) geworden van de Britse vloot
op de Stille Zuidzee met de rang van
vlce-admlraaL
W. Dyserink onder-voorz.
Ned. Rode Kruis
Het Rijkscommissariaat maakt
voorts bekend:
De commissaris-generaal voor be
stuur en justitie heeft op 8 Decem
ber als algemeen plaatsvervanger vart
den Rijkscommissaris den consul-ge
neraal t.b. Willem Dyserinók be
noemd tot eersten onder-voorzitter
van het dagelijks bestuur van het
Nederlandse Rode Kruis.
De Rijkscommissaris bracht
een bezoek aan Tiel e.o.
DEN HAAG. 9 Dec. De
Rijkscommissaris voor het bezette
Nederlandse gebied, rijksminister dr.
Seyss-Inquart, heeft de laatste dagen
een bezoek gebracht aan het gebied
tussen de grote rivieren, in het bij
zonder aan de stad Tiel en Izich op
de hoogte gesteld van de daar op het
ogepblik bestaande toestanden.
Nieuwe aardappelbonnen
na 1723 December
DEN HAAG, 9 Dec. In de pro
vincies Noord-Holland, Zuid-Holland
en Utrecht zullen voor de week van
17 tot en met 23 December de bon
nen 275 en R17 van de 2de nood-
kaart worden aangewezen voor het
kopep van aardappelen.
De per bon beschikbare hoeveelheid
zal nader worden bekend gemaakt.
Deze aardappelbonnen moeten, voor
zover niet van de centrale keukens
gebruik zal worden gemaakt, vóór
Donderdag, 14 December as. worden
ingeleverd bij den aardappelhande
laar.
Nadat de handelaren hierop zijn
bevoorraad, zal zonder nadere aan
kondiging tot aflevering worden over
gegaan, doch uitsluitend in de week
van 17 tot eh met 23 December..
Aardappelbonnen 285
en R 28
DEN HAAG, 9 Dec. De bonnen 285
en R 28. welke - ln de provincies
Noord-Holland, Zuid-Holland en
Utrecht gedurende het tijdvak van 3
t.m. 9 Dec. recht gaven op het kopen
van aardappelen, dient men, voor zo
ver hierop nog niet is afgeleverd,
uiterlijk op Woensdag 13 December bij
zijn leverancier in te leveren.
Aflevering door de handelaren zal
zonder nadere aankondiging zo spoedig
mogelijk plaats hebben.
Voor de bonnen 284 en R. 27 zjd,
voor zover hierop nog niet werd afge
leverd, een afzonderlijke regeling wor
den getroffen.
Van Anthony Eden stamt het
woord, dat er nog nooit zoveel
eensgezindheid en onderling begrip
tussen de geallieerden is geweest als
juist nu. Het is méér dan ironie van
het lot alleen, dat deze uitspraak ge
vat" was in het kader van een waar
schuwing. in en na deze oorlog toch
vooral een nauwe samenwerking en
een overbruggen van alle tegenstel
lingen als fundamentele noodzaak na
te streven.
Bijna onmiddellijk na Eden's woord
werd het Brits-bolsjewistische con
flict in Griekenland acuut. En wie
nog mocht hebben gemeend, dat het
hier slechts om een tegenstelling tus
sen zekere Griekse groeperingen én
de Engelse bezettingstroepen in Grie
kenland ging, niet echter om een
tekort aan overeenstemming tussen
Moscou en Londen, die kan inmid
dels uit het vervolg van het Griekse
drama tot andere inzichten gekomen
zijn.
Want dit vervolg speelde zich ter
dege in Londen en in Moscou af. ïn
Londen, waar een stórm van com
munistische verontwaardiging na
Church ills verklaring opstak en waar
op lplde toon herziening van de En
gelse houding tegen de bolsjewistische
agitatie in. Griekenland werd geëist.
In Moscou, waar de beproefde
vrijmoedigheid ook ditmaal niet te
kortschoot en waar radio en pers de
officieuze sanctie van het Kremlin
hechtte aan de protestbeweging der
Britse communisten tegen Churchill.
Wat voor deh goeden verstaander
reeds in de Noordafrikaanse periode
van de geallieerde bevrijdlngsveld-
tocht bleek uit het door Washington
prijsgeven van Giraud, toen deze zich
meer en meer als anti-communis
tische tegenstander van den op Mos
cou steunenden De Gaulje ontpopte,
is thans zowel in de tragedie van het
„Westeuropese statenblok" als in het
Griekse bevrijdingshoofdstuk ook voor
oppervlakkiger beschouwers duidelijk
geworden.
De Verenigde Staten hebben hun
éigen opvatting over de kansen, die
zij het bolsjewisme willen gunnen.
Daarbij paart ?ich wellicht de ge
dachte, met Engelarid een onwel-
gevalligen concurrent op koloniaal
gebied te zien opgeruimd, aan de
overweging, dat Amerika ook na de
eerste wereldoorlog :aan het bolsje
wisme geld heeft verdiend.
Het veelbesproken, maar snel-over-
leden „bastion" van Westeuropese
landen was een Engelse vinding. Het
was de poging van Londen, althans
in de vorm van een continentaal
bruggehoofd een Europese machts
sfeer en een wal tegen het bolsje
wisme t& scheppen. Daarbij werd de
post in de voorste loopgraven aan
Frankrijk, België en Nederland toe
bedeeld. Washington zag er zijner
zijds echter geen been in, geheel het
vasteland 'van Europa tot bolsjewis
tisch tournooiveld te maken en meen
de aan het Britse eiland en de Atlan
tische Oceaan voorshands zelf vol
doende barrière te hebben. Aange
zien het op nieuwe Britse machtsposi
ties in het geheel niet gebrand was,
kantte het zich tegen het Westeuro
pese blok. Onder deze omstandighe
den aarzelde De Gaulle niet. aan
"Stalins uitnodiging gevolg te geven.
En op het ogenblik dat Parijs „geen
verdragen wenste die in strijd zouden
komen met de Frans-Sowjetrussische
vriendschap", was het vermeende
bastion van Londen in gruis gevallen.
De lijn yan de Noord-Afrika-politiek
zette zich logisch voort. De tegenstel
ling tussen Moscou en Londen bleek
ook een tegenstelling tussen Londen
en Washington.
Wie zelfs deze verscherpte ontwik
keling niet kon volgen, vindt thans
de ondubbelzinnige bekroning van de
politieke driehoeksverhouding in
do Griekss affaire. Niet- alleen heeft
Washington zich bij de Brits-bolsje
wistische botsingen in Griekenland
diplomatiek en militair afzijdig ge
houden. het heeft zich voor het
oor van de wereld ook op die afzijdig
heid beroepen, onder meer in een
radio-uitzending van „de stem van
Amerika" op 6 December jongst
leden.
Zelden keerde Amerika zich zó on
omwonden tegen zijn Engelsen bond
genoot als in vdeze radio-uitzending.
Daarbij wordt als een film de gehele
wereldpolitiek als bewijs aangevoerd.
In Italië, zo zette „de stem van Ame
rika" uiteen, heeft Londen duidelijk
stelling genomen tegen het optreden
van "Graaf Sforza Als minister van
buitenlandse zaken. Washington ech
ter heeft de uitdrukkelijke verklaring
afgelegd, dat het géén bezwaren heeft
tegen Sforza. „De stem van Amerika"
onthult derhalve de meest krasse en
openlijke tegenstelling tussen de
Amerikaanse en de Britse regering
over een kernpunt der Italiaanse
politiek.
„Eenzelfde moeilijke situatie op
politiek gebied doet zich ook in Grie
kenland voor, waar de meningsver
schillen zich zelfs in wapengeweld tot
uiting hebben gebracht", vervolgt
„de stem van Amerika" dan woorde
lijk. En haarfijn wordt uiteengera
feld, waarom Londen do regering-
Papandreoe dwong aan te blijven en
de Britse troepen, order gaf, zo nodig
gewapenderhand in te grijpen. „Ook
in deze betreurenswaardige situatie
houden de Verenigde Staten zich ge
heel afzijdig, in overeenstemming met
hun bekende politiek", oordeelt oe
Amerikaanse radio-uitzending, die el
ders nog een woord van Eden aan
voerde om te bewijzen, dat „Engeland
bij het bepalen van zijn houding geen
overleg heeft gepleegd met de Vér*
enigde Staten qt met de Sowjet-
Unie".
Zó ziet de „volledige overeenstem
ming" tussen de geallieerden er dus
aan de vooravond van hun vermeende
overwinning uit!
Duitsland maakt zich stellig geen
illusies, dat de tegenstellingen in het
edele driemanschap het een gemak
kelijke overwinning zullen bereiden.
Daartoe hebben de drie wereld-avon
turiers hun lot reeds te veel verstrikt.
Maar wie zich voor een komende
vrede illusies maakt van zulke
„pijlers voor de menselijke vrijheden",
moet wel met alle werkelijkheidszin
hebben afgerekend.
De zon gaat op 12 Dec. onder om
16.26 uur en op 13 Dec., op om 8.43
uur.
Maan op 12 Dec. op om 4.46 uur
en onder 15.09 uur.
N.M. 15 Dec., E.K. 22 Dec., V.M.
29 Dec., L.K. 5 Jan.
Directeur: H. J. Kerkmeester. Bu:
sum; hoofdredacteur: HendrUc Llndi
Amsterdam; plv. hoofdredacteur; lx
H. de Haas van Dorsser, Haarlem
binnenland: J. v. Grieken; lllustrati
en opmaak: R. Kam pst ra; volkscui
truur en kunst: M. Woltors; muziek
G. K Krop; sport: J. J. Llber; adver
tenties: A H. Lammere, allen te Am
sterdam. K L3