HET DAGBLAD HET DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Poging om Vogezen-front in te drukken mislukt Geringe activiteit bij Aken Achthonderd bunder gekrabd Schaduwbeeld Pijnlijke proef Strijd bij Aken verminderd 1 Brillen in Italië teruggeslagen Beschikking Edel driemanschap HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 8 Dec. Het opperbevel van de weermacht maakt bekend: Na" drie' weken vergeefse doorbraak pogingen bij Aken heeft de vijand gisteren alleen in de sector ten wes ten van Jülich met vrij sterke strijd krachten, maar vergeefs, aangeval len. Bij Vossenack kwam het tot verbitterde gevechten om een heuvel en enkele sectoren, die nog voort duren. In de sector van Saarlauterrt^heb- ben onze grenadiers vooruitgescho ven groepen kazematten, die de vo rige dagen verloren wai;en gegaan, heroverd. Nieuwe pogingen van den vijand om de Saar over te steken, stortten ineen in het vuur van onze artillerie. Ook het merendeel der aanvallen, die de vijand op breed front ten oosten van Saaralben ondernam werd in ons hoofdgevechtsveld uit eengeslagen en kostte den tegenstan der opnieuw 22 tanks en 4 gepant serde verkenningswagens. In de -Mltfden-Elzas hebben vastbe- racen tegenaanvallen den aanvallen- 2e£. vlJand- vooral ln het gebied van Schlettstadt en Rappoltsweller- naar zijn uitgangsstellingen teruggeworpen. De poging van vrij sterke vijandelijke strijdkrachten om de zuidelijke vleu gel van ons front ln de Vogezen ln de sector van Masmünster ln te drukken, mislukte eveneens onder aanzienlijke verliezen voor den aanvaller. De Ge- frelter Josef Flnk der pantserbrigade 106 (Feldherrnhalle) heeft bij de- af- weer&evechten ln de Beneden-Elzas binnen 24 uur door strijdmiddelen op de korte afstand zeven Shermantanks vernield. Groot-Londen en het gebied van Antwerpen werden overdag en des nachts door onze lange-afstandsvuur- wapens beschoten. In Mldden-Italië heeft het achtste Britse leger ten zuidwesten van Faenza zijn krachtige aanvallen gisteren tot ln de nachtelijke uren voortgezet. De standvastigheid van onze grenadiers en pantscrgrenadlers bracht hen tot staan. De de gehele dag door omstre den plaats Pldeura bleef na wisselval lige gevechten des avonds In Duitse handen. Vijandelijke tankstrljdkrach- ten, die ln een verrassende aanval trachtten de stad Faenza te nemen, werden aan de rand van de stad opge vangen. Op de Balkan hebben eigen snelle troepen ten westen van de Fruska- Gora doorgedrongen bolsjewieken en bendengroepen teruggeworpen. Aan het gehele slagfront ln Hongarije wordt met grote felheid gestreden Hernieuw de pogingen der bolsjewieken om tus sen Drau en Plattenmeer naar het westen door te breken, mlslükten. Ook de omslngellngspoglngen van sterke SowJetrusslsche strijdkrachten in het gebied ten zuiden van Boedapest kon den tegenover onze hardnekkige af weer slechts weinig terrein winnen. Daarentegen slaagden de bolsjewieken er ln, begunstigd door mist, hun pene- tratiegebied ten noorden van de Hon gaarse hoofdstad te verdiepen. Hun aanvalsstoppen werden dcor tegenaan vallen op verscheidene plaatsen terug- feworpen en daarbij werden zeventien anks vernietigd. Ten noordwesten van Erlau en ln de gevechtssector van Miskolc bleven vijandelijke aanvallen vruchteloos. In het zuidelijk deel van Oost-Slo- wakije kwam het tot plaatselijke ge vechten. Van de rest van het ooste lijke front worden geen gevechten van groter belang gemeld. In de wateren ten westen van Noor wegen hebben Duitse Jagers van een formatie Britse torpedovllegtuigon, die krachtig door Jagers werd beschermd, dertien toestellen neergeschoten, o.m. elf torpedovllegtulgen en verhinderden daardoor de aanval op een Duits con- vooi. Duitse duikboten hebben van het voor het Sowjetfront bestemde ravl- taillerlngsverkeer aan de kust van Moermansk ondanks krachtige vijande lijke convoolbeschermlng drie schepen met. een inhoud van 22.000 brt. als mede een torpedojager en vier convool- vaartulgen tot zinken gebracht. Vijf andere schepen met een Inhoud van 30.000 brt. werden getorpedeerd. De vijandelijke luchtactlvitelt bovo» Duits gebied .was gisteren beperkt tot geringe nachtelijke storlngsvluchten. Churchil in het Lagerhuis STOCKHOLMf 8 Dec. Churchill verklaarde vandiag in het Lagerhuis over het Belgische vraagstuk, dat het bevel, de uit Bergen op vracht auto's naderende demonstranten tot staan te brengen en Britse troepen in de straten op te stellen, door gene raal Erskine gegeven is, hiertoe ge machtigd door generaal Eisenhower. Het besluit van Eisenhower is abso luut Juist geweest Churchill gaf toe, dat bij de openstelling van dc haven van Antwerpen de Britten 35.000 tot 40.000 man verloren hebben. Churchill verklaarde nog ln ant woord op een vraag van de Labour- afgevaardigde Shinwell over Spanje: „Ik ben in het geheel niet bang hier over in discussie te treden Het be treft hier een van de grootste ver draaiingen, n.l. dat ik vriendelijke woorden over Franco gezegd zou heb ben. Alles, wat ik gezegd heb, was, dat de politiek van Spanje inderdaad niet bestaat in het tekenen van hate lijke caricaturen". - De scherpe critick op de manier, waarop de Britse regering het repara- tlewerk ln Londen organiseert, heeft het Britse ministerie vanarbeid aan leiding gegeven, aldus een bericht van United Press uit Londen, bekend te maken, dat te beginnen op Dinsdag a.8. 3000 Amerikaanse bouwvakarbei ders ln uniform zullen beginnen met de reparatie van door bommen bescha digde hulzen ln Londen. Naar het keizerlijke Japanse hoofdkwartier meldt, hebben de verlie zen der Anglo-Amerlkaanse troepen aan doden en gewonden ln het afgelo pen Jaar 226 000 Amerikanen en 78 000 Britse militairen bedragen. Van deze laatsten waren slechts 20.000 Engelsen. De Parljse correspondent van de „Daily Herald" meldt, dat de Franse regering voornemens lst een actief aan deel te nemen aan de pogingen, welke een langs vreedzame weg terzijde stel len van de dictatuur van Franco be ogen. Deze houding staat bijna gelijk, aldus de correspondent, met het offi cieel aanknopen van betrekkingen met de vroegere Spaanse republikeinen. Stalln heeft Vrijdag een onder houd gehad met de Gaulle, waaraan ook deelnamen Molotof. de Sowjetam- bassadeur té Parijs Bogomolof, de Franse minister van buitenlandse za ken Bidault en de vertegenwoordiger der voorlopige Franse regering te Mos- cou, Garreau, ie JAARGANG No. 291 MAANDAG II DECEMBER 1944 Uitgave: N.V. De Arbeideripert Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden. Tel. 24996 Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 et. per weel ot f2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 ct. Van onzen- specialen verslaggever) WESTERBORK, 8 Dec. In het hoofdkwartier van de Amsterdamse aardappelrooiers: Op het ogenblik worden in Drente voorbereidingen getroffen voor de terugreis van het laatste grote convooi van de „krab bers". Ongeveer 2000 rooiers zijn zeven weken geleden naar Drente gegaan. Van de 43,000 ha. aardappel land in deze provincie werden toen ongeveer 2000 bunder op rekening van de rooiers uit Holland gezet. Men schat-op het ogenblik, dat 1800 bunder daarvan konden gerooid wor den. Zeker nog 200 ha. zijn door het slechte weer en door gebrek aan arbeidskrachten in de grond geble ven en dat, ondanks het feit, dat vele rooiers in plaats van de geraamde vier weken zeven weken in het land van de aardappelen zijn gebleven. Zeker nog 200 x 400 mud aardappe len moesten dit jaar in de Drentse grond achterblijven. Men had bij het begin van de campagne liever over vijfhonderd of duizend man meer beschikt om alles vlotter en vlugger te doen lopen en de campagne korter te maken. Bo vendien was men, achteraf bekeken, graag een paar maanden veerder be gonnen dan in de tweede helft van October, Maar het initiatief is nu eenmaal niet eerder genomen en in* twee, drie dagen snelle voorbereiding heeft men 20 October gedaan wat men kon en dank zij de medewer king van de Heidemaatschappij en die van de Landstand, is toch alles gedaan wat toen nog gedaan kon worden. Het hoofdkwartier van de krab bers, bestaande .uit vier, later uit twee Amsterdamse ambtenaren, den heer Koning vah de Plantsoenen dienst en den heer Moll, en niet te Tsjang Kai Sjek en de communisten STOCKHOLM, 8 Dec. Tsjangkal- sjek heeft volgeifs „Aftontldnlngen" het voorstel der communisten afgewe zen een gemeenschappelijke coalitie regering te vormen. In plaats daarvan heeft hij tegenvoorstellen gedaan tot opheffing van de verschillen van me ning, die er tussen de regering van Tsjoengklng en de communistische partij bestaan, daar hij op de steun dezer partij met het oog op dé kri tieke militaire toestand steeds sterker is aangewezen. Majoor Paul Kronacker Ts be noemd tot minister zonder portefeuil le. Hij zal onderhandelingen voeren met Londen en- Washington ohet verkrijgen van de dringend noowake- lijke levensmiddelen. vergeten den chauffeur, die voor de overbrugging van de afstanden, ver voer van zieken enz. zorgde, heeft van de vroege morgen tot de late avond moeten werken en tientallen besprekingen moeten voeren, opdat alles zo goed mogelijk liep. De grote steden, want behalve Am sterdam kregen ook Rotterdam en Den Haag wat, terwijl ook Utrecht een aardappeltje meepikte, hebben van de vrijwillige maar moeilijke arbeid van de rooiers echter reeds dankbaar geprofiteerd en als de honger binnen zekere perken zal kunnen worden gehouden, dan zal dit mede te danken zijn aan het voorbeeldige werk, dat in Drente ge leverd werd. Paul Wegener 70 Jaar De Duitse acteur, regisseur en film- speler Paul Wegener, 'een van de meest karakteristieke „koppen" van het Eu ropese toneel, wordt op 11 December zeventig Jaar. Vooral ln klassieke rol len is hij' op de voorgrond getreden en zijn vermaardheid spreidt zich uit over twee werelddelen. Europa en Ame rika, die hij; dikwijls van een eigen troep vergezeld, sinds 1921 met veel succes heeft bereisd. Zijn contact met de film dateert uit de tijd. dat deze kunst nog ln de kinderschoenen stond en van zijn talrijke scheppingen zijn er te veel ln het geheugen gebleven om alle op te sommen. Nederland zag hem het laatst ln zijn creatie van den ouden boer ln de verfilming van „De Vlasschaard". Stelende politie-ambtenaar in hoger beroep AMSTERDAM. 9 Dec. Het kan- toor van de Waterpolitie aan het Centraal Station was in 1943 her schapen in een rovershol. Twee amb tenaren van de Waterpolitie, een hoofdschipper en zijn superieur, had den er een gewoonte van gemaakt, gbederen, die te water aangevoerd werden, te stelen. Ook lieten zij zich vaak omkopen om goederen, die voor de zwarte handel bestemd waren, vrij te geven. De woningen van deze twee functionarissen waren opslagplaatsen geworden, waar de levensmiddelen op net laatst lagen te rotten. Schoenen, sigaretten, wijn, rogge, appelen, kort om alles was van hun gading. De belangrijkste man van het twee tal is nimmer voor een Nederlandse rechtbank verschenen, daar hij we gens een ander'feit door de Duitse Justitie werd gearresteerd. Zijn on dergeschikte, de vijftigjarige hoofd schipper, A. S. uit Zaandam, werd door de rechtbank destijds tot vier Jaar gevangenisstraf veroordeeld. Vrijdagmorgen kwam de man in Er zijn gelukkig nog meer prettige schaduwzijden aan de wereld zonder licht. Ér zijn nog meer voor delen! Ik was vergeten, hoe je van twee handen een happende honde- kop kunt maken< of van één met een servet een Oud vrouwtje of een haas al naar verkiezing. Dat is de kunst van de schaduwbeelden. Ook de kunst van de schaduwbeelden of silhouet ten is in verval geraakt met de uit vinding va?i het electrischè o] scha duwloze licht. Nu zitten we weer bij een drijvcf- tje en ive verbazen ons over de grote hoofden, die we hebben wat een hoofden, je zou nooit zeggen, ndat mensen met zulke grote hóófden een wereld met zo weinig verstand zou den kunnen scheppen en we knip pen met de handen en de vingers en we lachen en steken de tona uit en lachen om onze schaduwbeelden, die alle dwaasheden, die wè uithalen nog vergroten en die ive daarom zo grap pig vinden. Merkwaardig dat een mens altijd veel meer belangstelling voor zijn schaduw heeft ook een portret is een schaduwbeeld dan voor zich zelf. Merkwaardig dat hij zo kinder- ti-jk verheugd is, dat hij een schaduw kan werpen. Ja, ik geloof dat de mens een echte duisterling is en meer plezier heeft aan de schaduw dan aan het licht. Dat denk ik in elk geval als ik de buren hoor gitten, dat Pa en Annie der zo gek uitzien op de ivand en als ik zelf tot lering van mijn zoontje behalve de haas, het konijn en de hond ook nog een ezel aan mijn schaduwbceldenrepertoire tracht toe te voegen. Maar een menie ezel kan ik helaas niet vpor elkaar krijgen. Ik ]com een paar vingers te kort. Oj oen staart al roep ik nog zo natuur getrouw ,XA, IA!" ,,'t Is anders doodeenvoudig," zegt mijn buurman, die ook een leeuw kan maken met de theemuts, ,.en ie bent een ezel als je het niet kunt." Dat zal wel. Juist'als je zelf een ezel bent, is het erg moeilijk, zulk een dier na tuurgetrouw na te doen. Oj moet je juist nuchter zijn om goed voor een dronken vent te spelen? De ezel stelt me voor grote problemen. TIJL. hoger beroep voor het Hof. Mr. dr. J. Versteeg, procureur-generaal, wees er op, dat de diepe ernst van deze fei ten spreekt uit de veelvuldigheid waarmede zij zi.in gepleegd. Daar de hoofdschipper echter een zeer gunstig verleden heeft en wellicht niet de voornaamste man is. rste de procu reur-generaal thans drie jaar met af trek tegen hem. De verdediger, mr. J. K. M. Mat- huyzen, vroeg de uiterste clementie. Arrest 23 December. De ontwikkeling der militaire eri" politieke dingen heeft tot merk waardige resultaten geleid. Het aller merkwaardigste is wellicht, iVt de Brits-Amerikaanse berichtgeving er de laatste dagen en weken in toene mende mate op uit schijnt, inzichten te verdedigen en te bevestigen, die nog maar weinige maanden geleden Duitse waanvoorstellingen heetten. Daarbij komt de uiterlijk-consequen- te voortzetting van Eisenhowers's krijgsplannen met onafgebroken gro te aanvallen allengs bijna in contrast met het veranderde geluid der Anglo- Amerikaanse staatslieden. Wijst dat niet, zacht gezegd, op een vergissing? Wat de militaire situatie betreft: zelfs korte geheugens zullen zich weten te herinneren hoe het nog een paar maanden geleden gesteld was. Britten en Amerikanen legden zich toe op een uiterste snelheid en be wegelijkheid der krijgsgebeurtenis- sen, de Duitse oorlogsleiding daar entegen streefde naar tijdwinst, ge baseerd op een stabilisatie der fron ten in de herfst. Eind Augustus kondigde de Neder landse emigrantenregering harerziids een „spoedige bevrijding" aan. Dav> bij steunde zij met zoveel woorden op mededelingen van Eisenhower. Van wien kon men trouwens op dat ogenblik deskundiger voorlichting verwachten over-wat de AngloAme- rikaanse oorlogvoering wilde en meende te zullen bereiken? Nog maar weinige dagen geleden is door de Nederlandse regering ln Londen andermaal over de bevrijdingsdatum gesproken, waarbij echter nog slechts ongewisheid over het tijdstip tot uit drukking kwam. Het is duidelijk, dat er samenhang bestaat tussen déze correctie in het aanvankelijke optimisme en Chur chill's andermaal herziene overwin ningstermijn. Vele kndere uitingen van pessimisme dan die uit Chur chill's mond. bijvoorbeeld die van Stimson over de Amerikaanse muni tievoorziening en van Britse kranten over de ravitaillerings-moeilijkbi den. hebben in dit verband symptomati sche betekenis Er 'schijnen, ook naar Engels oordeel, meer Duitse dan An- glo-Amerikaanse voorspellingen in vervulling te gaan, hoewel Berlijn met profetieën al bijzonder spaar zaam pleegt te zijn. En onder de in druk van die waarheid verklaren ge allieerde staatslieden met betrekking tot de militaire vooruitzichten in dè komende maanden thans dingen, die in September bij onwelwillende lie- den nog voor Duitse grootspraak zou den zijn doorgegaan. Nog leerzamer is het politieke as pect. Men weet hetde snel toegeno men invloed van Moscou in de door Engeland en Amerika in het westen „bevrijde" Franse en Belgische ge bieden vindt zóveel parallellen in an dere Europese randgebieden, dat Churchill in het Lagerhuis naar aan leiding van de chaotische toestand in Griekenland zelfs op bijna sensatio nele wijze stelling genomen heeft tegen gewapende pogingen tot het vestigen van een communistische dic tatuur. Dit nieuwste democratische snufje moge al geen opheldering ge geven hebben over de ideële achter gronden vai} hek Brits-Sowjetrussi- sche bondgenootschap, het heeft één ding zeer duidelijk uitgesproken: de hoogste officiéie erkenning van Brit se zijde, dat de Duitse waarschuwin gen tegen de bolsjewistische adder in het Anglo-Amcrikaanse bevrij- dings-gras maar èl te zeer gerecht vaardigd waren. Ook hier dus een Britse bevestiging van wat uit Duit se mond bij stijfhoofdige afstamme lingen van Thomas geen geloof vond. Een derde Britse erkenning van de juistheid der Duitse inzichten lever de weinige dagen gelee/n de Daily Mail. Het is niet nodig eraan te her inneren, hoe vaak aan deze zijde van de frontlijn de ontstellende „bevrij- dings"-symptomen uit Italië en de Balkan, uit Frankrijk en Belgie als voorbeeld zijn aangevoerd voor wat dezelfde „bevrijding" ook aan Neder land brengen zou. Ongeneeslijke op timisten meenden nog altijd, dat het hier natuurlijk ènders zou gaan. Thans spreekt de Britse Daily Mail met zoveel woorden de waarheid uit, dat „België een proefgeval vormt voor Europa". En hei blad zet daarbij uit een. dat de hoofdelementen van deze proet „de levensmlddelcnnood en de strijd om de regering" zijn de mate derhalve, waarin de geallieerden hun beloften inzake het stoffelijke wel zijn kunnen verwezenlijken en de machtsstrijd tussen bolsjewisme en burgerlijke democratie. Het vermeerdert niet bepaald het geloof in de edele zin der Brits-Ame rikaanse oorlocsdoeleinden, daC thans een proef blijkt, wat voorheen als rotsvast ideaal werd aangediend. Maar het minst^wat alle nog niet beproefden zich marbij hebben af te vragen schijnt toch wel, of zij inder daad naar een zó pijnlijke pröef wel begerig zijn. Bon 232 voor zout inleveren DEN HAAG. 8 Dec. In de pro vincies Noord-Holland, Zuid-Holland en Utrecht met uitzondering van de distributiekring Gorkum. wordt weer een bon voor het kopen van 250 gram zout aangewezen. Het publiek dient hiertoe de bonnen 232 van de tweede npodkaart vóór Zaterdag 16 Decem ber as. bij den winkelier in te leve ren. De aflevering van het zout zal De zon gaat op 11 Dèc. onder om 16.26 uur en op 12 Dec. op om 8.42 uur. Maan op 11 Dec. op om 3.36 uur en onder om 14.50 uur. NJVL 15 Dec., E.K. 22 Dec., V.M. 29 Dec., L.K. 5 Jan. zonder nadere aankondiging ge.Thie- den, zodra de winkeliers op de bonnen 232 zijn bevoorraad. Voor de distributiekring Haarlem wordt pc-r bon 232 in plaats van 250 gram 300 gram zout beschikbaar ge steld. BIJ opening van het testament, dat Louis Renault tien Jaar geleden heeft gemaakt, ls gebleken, dat hl1 de fabrieken aan het gezamenlltke perso neel heeft vermaakt. Directeur: H. 3. Kerkmeester, Bus- sum, -hoofdredacteur. Hendrik Llndt, Amsterdam, plv hoofdredacteur, li A H. de Haas van Dorsser, Haarlem: binnenland: J. v Grieken, illustratie en opmaak: R. Kompstra; volkscul tuur en kunst: M Wolters; muziek: G. K. Krop;, sport: J. J. Llber; adver tenties; A. B, Lammere, allen te Am- Bterd&QL K 118 UIT HET HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 10 December. Het opperbevel van de weermacht maakt bekend: In het gebied van Aken zijn de gévechten verder in kracht en uit gestrektheid geluwd. Aanhoudende hergroeperingen bij den vijand doen een spoedige hervatting van zijn gTote aanvallen in dit gebied ver wachten. Bij voortgezette, maar vruchteloze aanvallen in het bos van Hürtgen en bij Vossenack verloren de Amerikanen talrijke gevangenen. In het gebied van Saarlautern heb ben grenadiers dén tegenstander uit een aantal- kazematten geworpen, waarin hij zich* verschanst had.Aan het 'front tussen Saargemünd en Bischweiler in de Elzas zijn onze troepen in het voorterrein van de Westwal in een zware afweerstrijd gewikkeld met de sterke vijandelijke strijdkrachten, die tegen ons taai verzet slechts een onbelangrijke ter reinwinst konden maken. Na hevige gevechten drong de vijand ten slotte in Niederbronn en Bischweiler bin nen. In. de zuidelijke Elzas houdt de vijandelijke druk aan weerszijden van Kaysersberg en ten zuiden van de Schluchtpas aan. In de streek van Thann belemmerden onze troepen de aanvallende vijandelijke formaties ln hevige gevechten de voorgenomen doorbraak. Aan het zuidoostfront van Lorient hebben de Amerikanen zich gisteren, na het mislukken van hun aanvallen, beperkt tot hevig artillerievuur, dat dcor onze batterijen werd beantwoord. Het storlngsvuur op Londen en Ant werpen werd voortgezet. In midden Italië ls de slag om en ten zuidwesten van Faenza gisteren tot de grootste hevigheid opgevoerd. Eigen tankformaties gingen over een breed front tot de tegenaanval over .en wierpen ook door de sterkste vijande- lijko tegenstand niet weerhouden, de Britten ln het voorgebergte van* de Etrusklsche Apennijnen verscheidene kilometers naar het zuiden terug. Ook Het nieuwe kabinet Bonomi MILAAN. 10 Dec. Het door Bo nomi gevormde nieuwe kabinet, waarin Palmiro Togliatti (commu nist) en Giulio Rodino als vice-pre- sidenten zitting hebben, is volgens Radio Rome als volgt samengesteld: Minister van Buitenlandse Zaken Alcide de Gaspari fChr. Democraat), minister van Binnenlandse Zaken Bonomi, minister van Landbouw Fausto Gullo (communist), minister voor de Bezette Gebieden Mauro Coc- cimaro (communist), minister van Financiën Marello Soleri liberaal); minister van Opvoeding Vencenzo Arangio Ruin (liberaal), minister van Oorlog Alesandro Casati (liberaal) minister van Justitie Umberto Bet> tini (dem. chO. minister van Han del en Nijverheid. Giuliano Grandi (dc-m, chr.)", minister van Transport Francesco Cerabona (Dem. Arbei derspartij), minister van PTT Cer- voletto (Dem_ Arb.partij), minister van Luchtvaart Carlo Solari (Dem. A-b.rarrij) en minister van Marine admiraal Raffaellc d.e Curtin. op de "westrand van Faenza wejrd de vijand over de Lamonesector terugge worpen. Het achtste Britse leger heeft daarmede het grootste deel van het terrein weer verloren, dat het in de vorige vijf grote dagen van strijd had kunnen veroveren. De formaties leden zeer zware verliezen aan doden en ge wonden. Op;, de Balkan maakt onze aanval op het vijandelijke bruggenhoofd van Vukovar goede .vorderingen. In Hongarije Vermochten de bolsje wieken gisteren slechts geringe ter reinwinsten te behalen. Penetraties in ons front, vooral ln het gebied van Boedapest, werden afgegrendeld of door tegenaanvallen, van Duitse en Hongaarse formaties opgeruimd. In de sector Miskolc bleven herhaalde vijan delijke aanvallen vruchteloos. In het zuidelijke deel-van Oostelijk Slowakije hebben onze troepen vrij sterke, door tanks ondersteunde aanvallen, uiteen geslagen. In alle overige delen van het oostelijke front duurt de ge vechtspauze voort. Bij aanvallen van vrij zwakke for maties Amerikaanse terreurvliegers op zuid- en zuidoost Duitsland, ontstond vooral iri het stadsgebied van Stutt gart en ln enige naburige plaatsen schade ln woonwijken. In de avond uren ondernamen afzonderlijke forma ties storlngsvluchten naar het mid den-rijksgebied. Toestand in Griekenland onveranderd BERN, 10 Dec.,In hét Zondag uit gegeven communiqué van- generaal Scobie wordt de toestand ln Athene en de Piraeus onveranderd genoemd. De zuivering der"oostelijke voorsteden heeft weinig vordering gemaakt. Elas- troopen versterken thans hun offen sieve bedrijvigheid ln deze gebieden; het hoofdkwartier van de Britse vloot 'in de Piraeus ls blootgesteld gewéest aan beschieting van granaatwerpers. Ook de activiteit van ffanctlreurs neemt toe. Zondagochtend en Zater dagnacht zijn Britse valschermtroepen in de strijd gebracht, om een fello aanva^af tp slaan, die sterke forma ties van Elas uit het stadion ln Athene ondernamen. Uit het gebied van Salonlkl en Pa tras komen berichten over aanzienlijke activiteit van guerrilla. Er worden loopgraven en fortificaties aangelegd. Japanse actie op Leyte TOKIO, 9 Dec. Het Keizerlijke Hoofdkwartier heeft medegedeeld, dat Japanse grondstrijdkrachten op Leyte door de vijandelijke linies zijn gebro ken en op het moment in hevige ge- vechtén gewikkeld -zijn bij de vijan delijke vliegvelden. Oók de Japanse luchtlandingstroepeh maken goede vorderingen in hun operaties tegen de vliegvelden. Verder wordt medegedeeld, dat ln de Golf van Leyte en in de Baai van Ormoc twee vijandelijke transportsche pen en zeventien landingsboten tot zinken zijn gebracht, terwijl vier transportschepen en een oorlogsbodem beschadigd werden. Als blijk van erkentelijkheid voor de voorbeeldige verrichtingen der jon ge strijders heeft de Führer aan de eerste stormbootflottlelje van het com mando der „Kleinkampfverb&nde" de naam „Hitler-Jugend" verleend. Naar Radlo-Londen meldt, zou Tsjang Kal Sjek zich ermede accoord hebben verklaard, dat communisten aan de regering en aan de leiding van de militaire aangelegenheden deelne men. T.T. meldt, dat de Zweedse mlnis- f61", zonder portefeuille Domoe gekozen i leider va,n de conservatieve par tij, als opvolget van Bagge, die tevens zijn post van minister van Eredienst heeft neergelegd. Ie JAARGANG No. 292 DINSDAG 12 DECEMBER I944 Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux vo«r redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden. Tel. 24996 - Postgiro I84I20 - Abonnementsprijs 21 et. per week of 2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 ct.' Voeren van het teken van het Rode Kruis Ten eindé een waarborg te schep pen, dat het teken van het Rode Kruis slechts in de daartoe bestemde gevallen wordt gevoerd, wordt, aan gezien gebleken is, dat het Rode- 'Kruistekenbij herhaling door Neder landse burgers ten onrechte -en ln strijd met de bepalingen van het ver drag van Genève van 27 Juli 1929 wordt gevoerd, op gropd van de ar tikelen 7 en 8 der verordening nr. 15/1944 betreffende de uitzonderings toestand, in overeenstemming met de bevoegde instanties van de Duitse weermacht, het volgende bepaald: Artikel 1. (1) Aan burgers, ook artsen, 1? he voeren van het teken van het Rode Kruis op een wit veld slechts dan geoorloofd indien zij, als lid van het Nederlandse Rode Kruis, in dienst en op last daarvan werkzaam zlin tij dens de uitoefening van hun taak, be doeld ln het verdrag van Genève. ZIJ mogen hierbij het Rode-Kruisteken sléchts dragen op de voor het Neder landse Rode Kruis toegestane arm band. Bovendien mote de betreffende persoon een legitimatiebewijs van het Nederlandse Rode Kruis bij zich dra gen, hetwelk het contrólestempel draagt van den wercmachtsbevelheb- ber ln Nederland en waaruit uitdruk kelijk de bevoegdheid blijkt tot het dragen van dit Rode-Kruisteken. (2) De Jn het" eerste lid genoemde armbanden en legitimatiebewijzen worden afgegeven door den secretaris generaal van het Nederlandse Rode Kruis. Artikel 2. Op motorrijtuigen mag het teken van het Rode Kruis op een wit veld door burgerpersonen, ook art sen, slechts worden gevoerd indien: 1. Alleen en uitsluitend liet Neder landse Rode Kruis bevoegd is om over het motorrijtuig te beschikken, en al leen bij gebruik van het motorrijtuig voor een rit ln dienst en op last van het Nederlandse Rode Kruis, onder ge lelde van een vertegenwoordiger daar- MVifn SE£S£rJ.*kGyise cW torrijtuig door den weermachtsbevel-eenkomst' een door een militaire hebber in Nederland is toegelaten voor het gebruik ln dienst van het Neder landse Rode Kruis en daartoe is voor zien van een bijzondere vergunning. Artikel 3. Aan burgers ls, ln welke vorm ook, leder gebruik van het Etode Kruisteken op een wijze,"die niet s toegelaten ln de artikelen 1 en 2 van deze beschikking, verboden. Artikel 4. (1) HU. die in strijd handelt met de bepalingen van deze beschikking, dan wel deèe tracht te ontduiken, wordt, voor zover niet op gron dvan andere bepalingen een zwaardere straf ls verbeurd, gestraft met hechtenis van ten hoogste zes maanden en met .een geldboete van ten hoogste f 10.000 dan wel met een deze straffen. (2) Het nemen van maatregelen op het gebied van- de Sioherheitspollzei blijft onaangetast. Artikel 5. Deze beschikking treedt in werking o pl5 December 1944. Op dat tijdstip treedt de op 10 October 1944 gepubleceerde bekendmaking be treffende het voeren van het Rode- Kruisteken buiten werking. Alle tot op dat tijdstip afgegeven legitimatie bewijzen voor het voeren van het te ken van het Rode Kruis worden dan ongeldig. 's-Gravenha^e, 8 Dec. 1944. De algemeen plaatsvervanger van den Rijkscommissaris WIMMER. 'Toelichting Ter toelichting op deze beschikking het volgende De verordening houdende bijzondere bepalingen ln zake het voeren van het Rode-Kruisteken ls noodzakelijk geble ken wegens de talrijke misbruiken van het Rode-Kruisteken. Het teken werd dikwijls gebruikt door personen, die daartoe niet zijn gerechtigd of het werd gebruikt voor doeleinden, waar voor het niet was bestemd. De door de overeenkomst van Genè ve van 27 Juli 1929 ter verbetering van het lot van gewondon e nzieken van het leger té velde voor het Rode Kruis teken beoogde bescherming kan slechts dan ln volle omvang tot'haar recht komen, wanneer dit token ter bescher ming van de ln de overeenkomst van Genève beoogde taak van het daarbij betrokken personeel wordt gebruikt. De overeenkomst van Genève bevafr zelfs de uitdrukkelijke verplichting er voor te zorgen, dat ln oorlogstijd iedere handeling, die ln strijd ls mat de bepalingen van deze overeenkomst wordt gestraft. De overeenkomst van Genève be schermt slechts het uitsluitend voor de verging, het vervoer en de" behan deling van gewonden en zieken, als mede het voor het beheer van sani taire formaties en Instellingen bestem de personeel, hetzij het militair per soneel betreft of personeel van erken de, vrijwillige hulpverenigingen, dat voor dezelfde handelingen wordt ge bruikt. I nde overeenkomst van Genè ve is hierbij, zoals reeds haar titel zegt, principieel aan gewonden en zie ken van het leger, dus der strijdende macht gedacht. De bescherming van het Rode Kruis moet echter ook wor den verleend bij de sanitaire hulp maatregelen door het bovengenoemde personeel naar aanleiding van lucht aanvallen. Dit personeel der vrijwillige hulpverenlgjngen moet echter, volgens eenkomst, een door een militaire autoriteit gestempelde armband dra gen en een eveneens door een militaire autoriteit verleend legitimatiebewijs bezitten. De zo juls tafgekondigde beschikking Inzake het voeren van het Rode-Kruis teken laat geen twijfel bestaan, dat ln de toekomst elk misbruik van het Rode-Kruisteken zeer scherp en even tueel ook als sabotage met de zwaar ste straffen zal worden gestraft. Admiraal Sir Bruce A. Fraser is volgens Reuter benoemd tot opperbe velhebber van de Britse vloot op de Stille Zuidzee. Vlce-admlraal Sir Arthur J. Power ls benoemd tot op perbevelhebber ln Oosfr-lndië. schout hij nacht C. S. Daniel ls vlce-admlraal (beheer) geworden van de Britse vloot op de Stille Zuidzee met de rang van vlce-admlraaL W. Dyserink onder-voorz. Ned. Rode Kruis Het Rijkscommissariaat maakt voorts bekend: De commissaris-generaal voor be stuur en justitie heeft op 8 Decem ber als algemeen plaatsvervanger vart den Rijkscommissaris den consul-ge neraal t.b. Willem Dyserinók be noemd tot eersten onder-voorzitter van het dagelijks bestuur van het Nederlandse Rode Kruis. De Rijkscommissaris bracht een bezoek aan Tiel e.o. DEN HAAG. 9 Dec. De Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandse gebied, rijksminister dr. Seyss-Inquart, heeft de laatste dagen een bezoek gebracht aan het gebied tussen de grote rivieren, in het bij zonder aan de stad Tiel en Izich op de hoogte gesteld van de daar op het ogepblik bestaande toestanden. Nieuwe aardappelbonnen na 1723 December DEN HAAG, 9 Dec. In de pro vincies Noord-Holland, Zuid-Holland en Utrecht zullen voor de week van 17 tot en met 23 December de bon nen 275 en R17 van de 2de nood- kaart worden aangewezen voor het kopep van aardappelen. De per bon beschikbare hoeveelheid zal nader worden bekend gemaakt. Deze aardappelbonnen moeten, voor zover niet van de centrale keukens gebruik zal worden gemaakt, vóór Donderdag, 14 December as. worden ingeleverd bij den aardappelhande laar. Nadat de handelaren hierop zijn bevoorraad, zal zonder nadere aan kondiging tot aflevering worden over gegaan, doch uitsluitend in de week van 17 tot eh met 23 December.. Aardappelbonnen 285 en R 28 DEN HAAG, 9 Dec. De bonnen 285 en R 28. welke - ln de provincies Noord-Holland, Zuid-Holland en Utrecht gedurende het tijdvak van 3 t.m. 9 Dec. recht gaven op het kopen van aardappelen, dient men, voor zo ver hierop nog niet is afgeleverd, uiterlijk op Woensdag 13 December bij zijn leverancier in te leveren. Aflevering door de handelaren zal zonder nadere aankondiging zo spoedig mogelijk plaats hebben. Voor de bonnen 284 en R. 27 zjd, voor zover hierop nog niet werd afge leverd, een afzonderlijke regeling wor den getroffen. Van Anthony Eden stamt het woord, dat er nog nooit zoveel eensgezindheid en onderling begrip tussen de geallieerden is geweest als juist nu. Het is méér dan ironie van het lot alleen, dat deze uitspraak ge vat" was in het kader van een waar schuwing. in en na deze oorlog toch vooral een nauwe samenwerking en een overbruggen van alle tegenstel lingen als fundamentele noodzaak na te streven. Bijna onmiddellijk na Eden's woord werd het Brits-bolsjewistische con flict in Griekenland acuut. En wie nog mocht hebben gemeend, dat het hier slechts om een tegenstelling tus sen zekere Griekse groeperingen én de Engelse bezettingstroepen in Grie kenland ging, niet echter om een tekort aan overeenstemming tussen Moscou en Londen, die kan inmid dels uit het vervolg van het Griekse drama tot andere inzichten gekomen zijn. Want dit vervolg speelde zich ter dege in Londen en in Moscou af. ïn Londen, waar een stórm van com munistische verontwaardiging na Church ills verklaring opstak en waar op lplde toon herziening van de En gelse houding tegen de bolsjewistische agitatie in. Griekenland werd geëist. In Moscou, waar de beproefde vrijmoedigheid ook ditmaal niet te kortschoot en waar radio en pers de officieuze sanctie van het Kremlin hechtte aan de protestbeweging der Britse communisten tegen Churchill. Wat voor deh goeden verstaander reeds in de Noordafrikaanse periode van de geallieerde bevrijdlngsveld- tocht bleek uit het door Washington prijsgeven van Giraud, toen deze zich meer en meer als anti-communis tische tegenstander van den op Mos cou steunenden De Gaulje ontpopte, is thans zowel in de tragedie van het „Westeuropese statenblok" als in het Griekse bevrijdingshoofdstuk ook voor oppervlakkiger beschouwers duidelijk geworden. De Verenigde Staten hebben hun éigen opvatting over de kansen, die zij het bolsjewisme willen gunnen. Daarbij paart ?ich wellicht de ge dachte, met Engelarid een onwel- gevalligen concurrent op koloniaal gebied te zien opgeruimd, aan de overweging, dat Amerika ook na de eerste wereldoorlog :aan het bolsje wisme geld heeft verdiend. Het veelbesproken, maar snel-over- leden „bastion" van Westeuropese landen was een Engelse vinding. Het was de poging van Londen, althans in de vorm van een continentaal bruggehoofd een Europese machts sfeer en een wal tegen het bolsje wisme t& scheppen. Daarbij werd de post in de voorste loopgraven aan Frankrijk, België en Nederland toe bedeeld. Washington zag er zijner zijds echter geen been in, geheel het vasteland 'van Europa tot bolsjewis tisch tournooiveld te maken en meen de aan het Britse eiland en de Atlan tische Oceaan voorshands zelf vol doende barrière te hebben. Aange zien het op nieuwe Britse machtsposi ties in het geheel niet gebrand was, kantte het zich tegen het Westeuro pese blok. Onder deze omstandighe den aarzelde De Gaulle niet. aan "Stalins uitnodiging gevolg te geven. En op het ogenblik dat Parijs „geen verdragen wenste die in strijd zouden komen met de Frans-Sowjetrussische vriendschap", was het vermeende bastion van Londen in gruis gevallen. De lijn yan de Noord-Afrika-politiek zette zich logisch voort. De tegenstel ling tussen Moscou en Londen bleek ook een tegenstelling tussen Londen en Washington. Wie zelfs deze verscherpte ontwik keling niet kon volgen, vindt thans de ondubbelzinnige bekroning van de politieke driehoeksverhouding in do Griekss affaire. Niet- alleen heeft Washington zich bij de Brits-bolsje wistische botsingen in Griekenland diplomatiek en militair afzijdig ge houden. het heeft zich voor het oor van de wereld ook op die afzijdig heid beroepen, onder meer in een radio-uitzending van „de stem van Amerika" op 6 December jongst leden. Zelden keerde Amerika zich zó on omwonden tegen zijn Engelsen bond genoot als in vdeze radio-uitzending. Daarbij wordt als een film de gehele wereldpolitiek als bewijs aangevoerd. In Italië, zo zette „de stem van Ame rika" uiteen, heeft Londen duidelijk stelling genomen tegen het optreden van "Graaf Sforza Als minister van buitenlandse zaken. Washington ech ter heeft de uitdrukkelijke verklaring afgelegd, dat het géén bezwaren heeft tegen Sforza. „De stem van Amerika" onthult derhalve de meest krasse en openlijke tegenstelling tussen de Amerikaanse en de Britse regering over een kernpunt der Italiaanse politiek. „Eenzelfde moeilijke situatie op politiek gebied doet zich ook in Grie kenland voor, waar de meningsver schillen zich zelfs in wapengeweld tot uiting hebben gebracht", vervolgt „de stem van Amerika" dan woorde lijk. En haarfijn wordt uiteengera feld, waarom Londen do regering- Papandreoe dwong aan te blijven en de Britse troepen, order gaf, zo nodig gewapenderhand in te grijpen. „Ook in deze betreurenswaardige situatie houden de Verenigde Staten zich ge heel afzijdig, in overeenstemming met hun bekende politiek", oordeelt oe Amerikaanse radio-uitzending, die el ders nog een woord van Eden aan voerde om te bewijzen, dat „Engeland bij het bepalen van zijn houding geen overleg heeft gepleegd met de Vér* enigde Staten qt met de Sowjet- Unie". Zó ziet de „volledige overeenstem ming" tussen de geallieerden er dus aan de vooravond van hun vermeende overwinning uit! Duitsland maakt zich stellig geen illusies, dat de tegenstellingen in het edele driemanschap het een gemak kelijke overwinning zullen bereiden. Daartoe hebben de drie wereld-avon turiers hun lot reeds te veel verstrikt. Maar wie zich voor een komende vrede illusies maakt van zulke „pijlers voor de menselijke vrijheden", moet wel met alle werkelijkheidszin hebben afgerekend. De zon gaat op 12 Dec. onder om 16.26 uur en op 13 Dec., op om 8.43 uur. Maan op 12 Dec. op om 4.46 uur en onder 15.09 uur. N.M. 15 Dec., E.K. 22 Dec., V.M. 29 Dec., L.K. 5 Jan. Directeur: H. J. Kerkmeester. Bu: sum; hoofdredacteur: HendrUc Llndi Amsterdam; plv. hoofdredacteur; lx H. de Haas van Dorsser, Haarlem binnenland: J. v. Grieken; lllustrati en opmaak: R. Kam pst ra; volkscui truur en kunst: M. Woltors; muziek G. K Krop; sport: J. J. Llber; adver tenties: A H. Lammere, allen te Am sterdam. K L3

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Dagblad voor Leiden en Omstreken | 1944 | | pagina 1