HET DAGBLAD HET DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Positieder Brittenten noorden van Nijmegen précair Stakingen in Athene en de Piraeus Bravo Stompwijk! Berooide rooiers Afweersuccessen in de slag bij Aken Ch urchill neemt stelling tegen dreigepde communistische dictatuur in Griekenland Holderen weer in Duits bezit Berooide rooiers Dure stier Toenemende luchtactie tegen Japan Zege op crediet Ie JAARGANS No. 2. DINSDAG 5 DECEMBER 1944 Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden. Tel. 24996 - Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 ct. per week ot 2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 ct. 5 Duitse Venlo ger geslagen. )ofd over ïlgens de itse dek- >nder dra ra 8.35 u. om 13.18 lec., -CK. BERN. 5 Dec. Reuter meldt, dat in Athene nleüwe schietpartijen zijn ontstaan. Alle openbare bedrijven, de waterleiding uitgezonderd alsmede de havenarbeiders In de Piraeus, hebben krachtens het stakingsbevei van de EAM het werk ln de hoofdstad neer gelegd. In de stad zijn £lle zaken gesloten. Er is geen verlichting. Cou ranten verschijnen njet. Voor de openbare gebouwen houden Britse troepen de wacht. Do EAM maakte bekend, dat de Griekse minister van oorlog, generaal Saryiahnls. wegens de gebeurtenissen van Zondag ls - afge treden.. Generaal Scoble, de Britse bevel hebber ln Griekenland, heeft aan alle troepen van de z.g. Elas en de politie van Elas bevel gegeven een vrij groot gebied van Athene en de Piraeus te verlaten. Troepen die ln dit gebied worden aangetroffen, zullen als vijan den worden beschouwd. In de nacht -is een gewapende for matie'van ongeveer 800 soldaten van Elas komende uit de richting Thebe. In het gebied van Athene en de Pira eus binnengedrongen.. Deze stad is ln strijd met de door de Griekse regering en generaal Scobiê. zo wordt ln een officiële mededeling gezegd. Britse troepen hebben deze formatie omsin geld en ontwapend. Vele duizenden in woners van Athene hebben Maandag het stoffelijk overschot gevolgd van de slachtoffers der schietpartij van Zon dag. Een dicht opeengedrongen, menig te stond rondom de kathedraal, waar een rouwdienst werd gehouden. Enige aanwezigen knleldén neer en riepen: „wraak", toen' zij weer opstonden. In een nieuwe proclamatie tot het Griekse volk gericht zegt generaal Scobie: „Een beperkt aantal bepaalde elementen was voornemens de belan gen van Griekenland als natie op te offeren, en. zo mogelijk, een burger oorlog te ontketenen. Daardoor was de Griekse regering genoodzaakt ln Athene en de Piraeus overeenkomstig de Griekse grondwet de staat van be leg af te kondigen. Ik herhaal, dat lk. samen met. de overwegende meerder heid van het Griekse volk. hecht ach ter de constitutionele regering sta en haar elke hulp zal verlenen, totdat de Griekse slaat weer is hersteld met een rechtmatig leger achter zich en er vrije verkiezingen kunnen worden ge houden." Sluis in Antwerpen tot ontploffing gebracht BERLIJN. 5 Dec. Een ontplof fingscommando der Duitse marine heeft in.de nacht van 14 op ,15 No vember met behulp van een zeer grote fel-explosleve lading springstof fen de kruisschanssluls Ln Antwerpen in de lucht doen vliegen. Dit is de enige grote sluis van de haven, die daarmede zijn waarde als slulshaven verloren, heeft, ómdat eb en vloed weer vrij spel hebben. Naar uit Lyon gemeld wordt ls Maurice Chevalier opgenomen ln de communistische partij. HuLp van platteland ^LEIDEN, 4 Dec. In de ste den stijgt de nood en het zijn in het bijzonder de kinderen; die het meest te lijden hebben i onder de huidige voedsel schaarste. De Stompwijkse boe ren, die zich uiteraard wat ge makkelijker kunnen roeren dan de stedelingen, hebben een ver heugend initiatief genomen: elke Zondag ontvangen zij een" zestig tal jeugdige Leidenóars, die onder leiding van -enige ouderen naar Stompwijk komen. De gasten worden op de boerderijen verwelkomd met voor-oorlogse gaven als tarwebrood met boter en volvette kaas en een glas volle melk. Het middagmaal vormt natuurlijk' het hoogtepunt van de dag. Er wordt een var kenslapje of een carbonaadje uit de pekel gehaald en het feestmaal wordt besloten met een bord pap. zoals de Leide- naars het thuis nimmer op tafel krijgen. 's Middags wordt verzamelen geblazen en met een pakje ge meubileerde boterhammen voor onderweg of voor thuis- vertrekken de gasten dan weer naar Leiden. Het Stompwijkse initiatief ver dient navolging! Overal in de omgeving van grote bevolkings centra wonen plattelanders, die het ten aanzien van de voedsel voorziening nog zo slecht niet hebben. Laat eens een onder voed stadskind zijn voeten bij li onder tafel steken. De glun dere ogen van een kleinen peu ter, die zijn buikje weer eens vol kan eten. vormt de schoonste beloning, die men zich kan den ken. Steek de hoofden eens bij elkaar; daar dient iets te wor den gedaah! Verhaal op de ouders bij baldadigheid der jeugd AMERSFOORT. 5 Dec. —j De stads architect lr. C. B. .van der Tak heeft met het oog op de alle perken te bul ten gaande vernielzucht van de Jeugd bepaald, dat de oüders verantwoorde lijk worden gesteld voor de misdragin gen van hun kinderen. Van een school werden b.v. niet minder dan 71 ruiten vernield. Omdat bestraffing geen of weinig resultaat heeft, zal uit de wo ning der ouders een hoeveelheid glas worden verwijderd, overeenkomende met de door hun kinderen vernielde ruiten. Het glas wordt ter beschik king gesteld van personen, die glas schade- hebben tengevolge van oor logshandelingen. Niemtind, die de rooiers naar Drente heeft zien gaan en die ze morgen na .morgen in Amsterdam terug heeft zien komen in het nacht- grauwe duister, met kapotte kleren, met afgetrapte schoenen, voorzover ze niet zo gelukkig waren geweest een paar klompen te bemachtigen, zal durven zeggen, dat deze mensen een licht kariuei in lichte omstandigheden hebben volbracht. Bij het eerste grote terugtransport waren velen bovendien de plaatselijke- situatie in de hoofdstad zo ontwend, dat er vier te water raakten en dat de gemeentelijke vertegenwoordiger die 'juist stond te overwegen, of hij nog een officiële' toespraak zou hou den, samen met een paar agenten en wat rooiens jian het mensen redden in plaats van aan het woorden spre ken moest slaan. De vertegenwoordi ger van den burgemeester slaagde er in, twee rooiers te redden, ivat voor een officiële begroeting een mooi re- sultdat is. v. Voorts slaagde deze vertegenwoordi ger er een andere keer inf de agenten, die toen juist een transport eens heel nauwlettend hadden geïnspecteerd en heel veel in beslag hadden genomen, te bewegen, een volgende keer meer in de royale geest van het rooiers initiatief te handelen en dé rooiers te laten houden wat ze met zich. brach- ten als een welkom thuis. Voor de I rooiers, die het getroffen heeft is het beroerd, zoals ook in dit blad ver meld, volgenden zal het .hopelijk be ter vergaan. De rooiers hebben het niet aan ons verdiend, dat ze nog eens extra berooid en beroofd in Am sterdam aankomen. Maar ér, is nog een groep rooiers, waarvoor een goed woord moet wor den gedaan. 7Vaniens zeshonderd collega's schrijft mij een rooier, die in Juli zich vrij willig heeft aangemeld om in de Wfe- rihgermeer te gaan rooien. Hij kreeg de toezegging: vijftien kilo aardappe len per'week èn suiker als rooi-pre- mie. Hij rooide vier weken. Ging daarna nog twee weken rooien in Groningen op dezelfde condities en fluit nu nog. steeds naar zijn. Suiker en zijn aardappels. Maar terwijl de Drentse rooiers in elk' geval door de goede zorgen van Amsterdam een bon en zelfs een voor schot kregen, hebben deze rooiers zelfs geen bewijs gekregen. Op een vraag aan de Heidemaat schappij kreeg een van deze rooiers ten antwoord, dat er door de tijds- omstandighedeji geen vervoer meer mogelijk was, Maar evengoed krijgt allerlei personeel, ook van overheids instellingen, op het ogeiiblik nog aardappelen en appels aangevoerd. Buiten de bon. Zou het niet billijk zijn, als ook aan deze rooiers, werd tjedacht en de Hei demaatschappij alsnog eens voor pie- BERLIJN. 5 Dec. Het tweede Britse leger heeft zich tengevolge van verregaande uitputting zijner reserves tot dusverre nog steeds niet in staat gezien het Amerikaanse offenslei bij Aken te steunen. Dlfc dralen zal waar schijnlijk mede bepaald zijn door de gespannen toestand in Canada en door de burgeroorlog ln België, waar de Britten zich belast hebben met de be scherming van de regering. Generaal Dempsey heeft er zich derhalve toe beperkt zijn formaties te reorganiseren en ln het zwaartepuntgebled tussen Maas en Gellenklrchen zijn aanvals- kracht te versterkèn. In hot gevechtsgebled Aken ls het opmerkelijk, dat de Amerikanen ln het gebied van het woud van Hürtgen na de achtste Infanteriedivisie thans nog bovendien een wel,ultgeruste tankdivi sie hebben opgenomen ln de snel ge slonken aanvalsformatles en daarmede hun operatieve reserves hebben moe ten verzwakken. Uit dit feit'blllkt de ontzaglijke slQtage aan mensen en materiaal ln deze geweldige afweer- slag, waarop het geallieerde -opperbe vel de grootste hoop had gebouwd. Het onverwachte opblazen van de grote dllk ten zuidwesten van Arnhem en de daardoor ontstane overstroming van het door de-Britten bezette ge bied hebben de Britse leiding reeds gedwongen een reeks stellingen. waar- In het water doordrong, te ontruimen. De Britse troepen trekken zich hier ijlings terug op enige hoger gelegen punten, die onder de vuurregen der Duitse artillerie ln puin en as worden gelegd. De positie der Britse formaties ten hoorden van Nijmegen ls daardoor précair geworden. De spoordijk van Nijmegen naar Arnhem ls op het ogen blik de enige bruikbare ravltalllerlngs-, weg en ligt eveneens onder zwaar, vuur. Aan de Maas zijn de Britten met krachtige steun van artillerie en diep geëchelonneerde Infanterie en tank- strijdkrachteft uit westelijke en zuid westelijke richting overgegaan tot de aanval op het bruggenhoofd van Ven- lo. Nadat de Britten driemaal waren teruggeworpen op hun uitgangsstellin gen", trokken de Duitse, verdedigers zich terug op het plaatsje Blerlk. waar zij de vijandelijke aanval tot de avond pareerden. In de geweldige slijtageslag ten noorden en oosten van Aken hebben de Duitse troepen gisteren ln alle sectoren, vaak overgaande tot de tegen aanval. zich met succes verdedigd en wederom duizenden Amerikanen ge dood of gewond, Zowel in de noorde lijke sector \an het front bLl Aken. tussen Würm en Roer ais ten zuiden van JÜllch, zijn alle aanvallen der Amerikanen ln het geconcentreerde Duitse afweervuur blijven steken. Het hardst bleven daarbll de ge vechten in het woud van Hürtgen. waar de Amerikanen, na aanzienlijke versterkingen ie hebben aangevoerd, en na een bloedige strlicW van vele uren des avonds om de plaats Bran denberg heen konden trekken. Deze onbelangrijke penetratie, die alleen kon worden bereikt met ;groot gebruik van materiaal, werd door snel naar voren gebrachte reserves afgegrendeld en weer vernauwd. In een tegenaanval kon een bres ln het front ten zuiden van de plaats Gey gedicht worden, waarbij een vrij grote groep strijdkrachten van een pas ln de strijd geworpen Amerikaanse formatie, in de pan werd gehakt. De talrijke tegenaanvallen van Zondag hebben rond 600 Amerikaanse soldaten ln Duitse gevangenschap gebracht. pers zorgde. voor deze mensendie het mogelijk maakten dat anderen er ook aan kwamen? Onze briefschrijver noemt zijn op merking een „openbare aanklacht te gen de Heidemaatschappij". Een dui delijk antwoord is hier nodig. TIJL. Het conflict in de Geref. kerk HAARLEM, 4 Dec. Een meerder heid uit de leden der geref. kerk te Krommenie, welke zich niet wenste te conformeren 'aan de beslissing der ge nerale synode der geref. kerken, had gemeend de beschikking te mogen hou den over het kerkgebouw aldaar.'De andere ledia hadden zich ln verband hiermede tot den president van de rechtbank te Haarlem gewehd en een beslissing ln kort geding verzocht. Dezer dagen heeft de president uit spraak gedaan en de uitgetreden groep .ln het ongelijk gesteld en haar het gebruik van het kerkgèbouw ontzegd, op straffe van 500 per dag, wanneer zij dit bevel overtreedt. Rietsfapprijs voor Van Alf Het Departement van Volksvoorlich ting en Kunsten heeft voor 1944 lil de heraldieke „Rietstap-prijsvraag" een aantal prijzen toegekend, n.l. aan Paul van Alf (hoofdprijs), J. Duyvetter '(2e prijs) eh drie derde-prijzen aan J. Duy vetter. G. Schulze en K. van de Sigtenhorst, Het aantal inzendingen is verdubbeld, en ook het peil ls sinds het vorige Jaar zeer belangrijk geste gen. Verdere beperking der stroomlevering AMSTERDAM. 5 Dec. Aan de belanghebbenden in Nooraholland, die nog op het electriciteitsnet zijn aangoslolen, wordt medegedeeld, dat met ingang van 4 December 1944 zoals reeds in een enkele editie ge meld electrische stroom gedurende een gedeelte van het etmaal wordt geleverd. De stroom wordt ingescha keld gedurende de uren-van 812 en van 17—21.30. Bovendien is een'nog verder gaan de beperking der aansluitingen on vermijdelijk. zodat nog nader aan te wijzen verbruikers binnenkort. ge heel van het electriciteitsnet zullen worden „afgeschakeld". HILVERSUM. 5 E^c. In een woning, Ministerpark 21; zijn twee oude dames bewusteloos gevonden tengevolge van uitstromend gas. Het gelukte, de 81-jarige dame weer tot het leven terhg te roepen; bij de andere dame van 84 jaar mochten alle pogingen om de levensgeesten weer op te wekken, niet baten. Directeur: H. J. Kerkmeester, Bus- sum; hoofdredacteur: Hendrik Llndt, Amsterdam; plv. hoofdredacteur; lr. A. H. de Haas van Dorsser, Haarlem: binnenland: J. v. Grieken;Illustratie en opmaak: R. Kampstra; volkscul tuur en kunst: M. Wolters; muziek: G. K. Krop; sport: J. J. Llber; adver tenties: A. H Lammere, allen te Am sterdam. K 113 Ie JAARGANG No. 288 DONDERDAG 7 DECEMBER 1944 Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden. Tel. 24996 - Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 ct. per week ot 2.73 pet kwartaal. Losse nummers 5 ct! WENEN, 6 Dec. De toestand ls Maandagavond in Athene stéeds ern stiger geworden, In versoheldene wij ken ontstonden zware straatgevech ten. De slag ln Thracië schijnt met een overwinning voor de Elas geëin digd te zijn. Sterke formaties Elas- iroepen naderen ondanks het verbod de hoofdstad. In de gevangenis van Athene wordt gevochten. Britse troepen hebben duizend par- tlsanen ln de buitenwijken van Athe ne omsingeld en ontwapend. Het ma- rinehoofdkwarti^r ls Maandagochtend door 400 aanhangers van Elas aange vallen Er ontstond een veldslag, die vier uur duurde. Naar Reuter meldt, heeft Churchill vandaag ln het Engelse Lagerhuis In zake de toestand in Griekenland er op gewezen, dat de vraag of het Griekse volk een monarchie of een rechtse of linkse regering wenst, een zaak is. die van de beslissing van het Griekse volk zelf afhangt. Tot het Griekse volk ln staat is. een beslissing te ne men. zal Engeland niet dralen, zijn numeriek aanzienlijke leger ln Grie kenland dat nog versterkt wordt te gebruiken, „opdat wet en orde ge handhaafd worden". Wanneer de ge allieerden de Grieken zouden willen helpen, dan zouden zij dit niet kun nen doen. „wanneer de automatische pistolen, die geleverd werden vóór her BERLIJN. 5 Dec. (Interlnf.). Vol gens de rapporten van Duitse ver kenners heeft de terugtrekkende be weging der Engelsen ln het gebied tussen Arnhem en Nijmegen zich thans uitgebreid tot vrijwel alle de len der hier staande strijdkrachten. Het water ls reeds zo hoog gestegen, dat ook de beschermlngsstellingen onbruikbaar zijn geworden. Zolaijg het nog even gaat. zijn de Engelsen in de weer om ln de eerste plaats hun tanks en zware batterijen in veilig heid te brengen. Daarvoor beschik ken zij behalve over de straatweg ArnhemNijmegen slechts over de spoordijk op hetzelfde traject, die evenals de brug van Nijmegen onon derbroken onder hevig Duits vuur ligt. zodat de verliezen der Engelsen voort durend stijgen. Een vrij sterke Duitse formatie wist met gebruikmaking van de verwarring het dorp Holderen weer ln bezit te nemen. In de -sector bij Aken heroverden Duitse grenadiers het hardnekkig ver dedigde dorp Lucherberg. De zon gaat op 7 Dec. ónder om 16.27 uur en op 8 Dec. op om 8.36 uur. Maan: 7 Dec. op om 0.00 en onder om 13.40 uur. L.K. 7 Dec., N.M. 15 Dec., E.K. 22 Dec., V.M. 29 Dec. gebruik legen de Duitsers, thans ge bruikt worden voor een poging om met geweld een communistische dlc- -tatuur op te dwingen, zonder dat het volk ln staat ls zijn wensen kenbaar te maken. Engelapd neemt", aldus Churchill, „een grote verantwoordelijkheid op zich, wanneer het tussenbeide komt voor het handhaven van wet en orde ln Athene Het zou voor Engeland veel eenvoudiger zijn toe te laten, dat langzamerhand alles in anarchie of een communistische dictatuur ont aardt. De Engelsen zijn echter niet ge neigd. na hun pogingen om de voor waarden te scheppen voor handhaving der rust. thans terug te deinzen of tie hand van de ploeg te nemen". Spijsolie op bon 295 DEN HAAG. 5 Dec. Het publiek in de provincies Noord-Holland, Zuid- Holland en Utrecht kan op bon 294. welke tot en met 9 December geldig is verklaard voor het kopen van 125 gram boter of margarine of 'OO gram vet. met Ingang van Zondag 10 De cember tot en met 23 December as. een hoeveelheid van 1 deciliter (30 grami spijsolie kopen. Dit-geldt uit sluitend voor die gemeeinen, waar spijsolie ten behoeve van de bevolking werd beschikbaar gesteld. De spijsolie ls aldaar bij speciaal daartoe aange wezen winkeliers verkrijgbaar. De geldigheidsduur van bon 295 van de tweede noodkaart. waarop ln bepaalde distributiekringen Jn het westen des lands 450 gram of een halve liter spijsolie beschikbaar ls ge steld. vervalt op Zaterdag 30 Decem ber 1944. Na die datum mag op deze bon derhalve geen spijsolie meer wor den gekocht ,of afgeleverd. Enige dag engeleden maakte Wij melding van het optreden van de Amsterdamse Economische Politie, die 's morgens vroeg controle oefen de op passagiers van de Lemmerboot en daarbij o.m. van Amsterdamse aardappelrooiers kleine hoeveelheden meel. vlees en vet in beslag namen. Van bevoegde zijde wordt ons thans medegedeeld dat deze actie in de eerste plaats gericht was' tegen zwarte handelaren en dat de vrijwil ligers, die vier weken lang hun best deden, de hoofdstedelijke voedsel voorziening op peil te houden, slechts ten gevolge van een vergissing het slachtoffer zijn geworden. Tot onze vreugde ontvingen wij' tegefijk de verzekering, dat de in be slag genomen voorraadjes levensmid- delén bereids aan de betrokken rooiers teerden teruggegeven, zodat daarmede het gevoelde onrecht her steld is. Hoewel alles wat je eten kunt op 'iet ogenblik flink gestegen is in prijs tegenover alles wat je alleen maar bekijken kunt en hoewel mei name koeien en stieren van vlees op het ogenblik van honderd en honderd- vijftig gulden tot in de duizenden zijn opgelopen en de koelen en stieren van de Haagse school, mitsgadèrs de bij behorende knotwilgen en kwakende eendjes veruit slaan, zo is hët dan toch aan een geverfden stier van Pot ter mogen gelukken, de balans weer ietwat naar de kant van de kunst over te doen slaan. Deze stier heeft op zijn dooie eentje 82.000 dollar gemaakt, in New York. En dat mag zeker wel in de krant. Ze hebben, 'het mij helemaal uit Ma drid vandaag getelefoneerd, gekabeld en getelext, zodat het wel bijster be langrijk moet zijn. Bijna zo belang rijk als de „gewone" beursberichten, die we niet over de omweg via Madrid maar direct uit New York nog dage lijks in onze beurskranten kunnen lezen. Leve de kunst en smakelijk eten Zij het ook zonder een stukje van een nazaat van het voorbeeld van den stier van Potter. Uw hart zwelle van nationale trots bij de verheven ge dachte, dat een Amerikaan zoveel geld geeft voor een portret van een Hollandschen stier. Of kan u de aan koop van dien geld-potter en kunst belegger en de transactie van dien echten vprf-Potter, die posthuum zijn verfpot nog 82.000 dollars op ziet brengen, ook niets schelen en had u liever een stukje van den stier van Potter in-uw pot? Ik ook. TIJL. TOKIO, 6 Dec. De D.N B -corres pondent Adam Vollhardt meldt: De vijandelijke luchtaanval van Zon dag op de Japanse hqofdstad werd door 70 bommenwerpers uitgevoerd, die hun ladingen brisant- en brandbom men van een hoogte van 7C0Ö tot 10CO0 meter op de lndustrièwilken van Tokio trachtten uit te werpen. On danks de op die hoogte heersende hevige winden, gelukte het de afweer bijna een vierde van de vijandelijke formaties neer te schieten. Naar Japanse militaire kringen ver klaren probeert de tegenstander door toenemend gebruik van zijn lucht macht tegen het Japanse moederland de Japanse aanvoer naar de Phillp- pljnen te belemmeren en tevens een afleidingsmanoeuvre ter verlichting van de'kritieke situatie op Leyte te ondernemen. Na de tegenslagen op de belde voornaamste oorlogstonelen ln Oost-Azlë. n.l. op het Chinese con tinent en op de Phillppljnen. heeft de vijand blijkbaar afgezien van het denk beeld een offensief te ondemenien, dat Toen Victor Emanuel en Badoglio het verraad pleegden dat hen met de onbarmhartigheid der historie voorgoed uit het wereldgebeuren uit schakelde wisten sommige onbeperkt geestdriftigen: over drie weken is de oorlog uit, door Duitsland verloren. Sindsdien verstreken twee,en twintig maal drie weken. En wanneer inmid dels één ding is komen vast staan. %dan is dat het failliet van de „drie weken". Het is alsof Winston Chur chill curator in het bankroet der op timisten met zijn laatste rede in het Lagerhuis daarop ook vooral de na druk heeft willen leggen. Nog bij het begin van de invasie ln het Westen, in Juni van qiï. jaar, deed de zege-op-kor te-termijn opgeld. Churchill's eigen profetieën droegen daartoe nadrukkelijk bij. De Britse premier sprak van de herfst en zijn bewonderaars verleenden hem tot zo lang maar al te graag crediet Nog was de drie-v/eken-waan niet geweken. Maar toen Churchill's eerste invasie-termijn verstreken was ei) de door Duitsland als herfsttermijn ma- gestreefde consolidatie van het front inderdaad tot stand kwam. besteeg de Britse premier het spreekgestoelte voor een kleine correctie^.et kon wel voorjaar, of het begin van de zomer worden eer Duitsland overwonnen zou zjjn. Velen gaven aan Churchill slechts met nauw verholen ontstemming dit nieuwe crediet. Het beduidde immers een nieuwe oorlogswinter waarop men niet gerekend had.- Het bete kende met name voor Nederland de volle maat der oorlogsellende, die in het bestek der beruchte „drie weken" nimmer een plaats had gevonden. Nog is het nieuwe crediet niet ver bruikt de nieuwe termijn niet voorbij en reeds heeft Winston Chur chill een volgende correctie aange bracht. Niet het begin van de zo mer naar het einde daarvan zal het zegevierende besluit van de oor log brengen, onthulde hij thans. De „drie weken" zijn daarmee stel lig voor eerst op non-actief. Welk vertrouwen valt er te stellen in een verklaring, die periodiek naar wijdere horizon wordt verlegd? Is de aange kondigde zege zelf niet tot ijdele grootspraak geworden op het ogen blik dat de aangekondigde termijnen grootspraak bleken? Zulke vragen moeten in en buiten Engeland velen van Duitslands tegenstanders bezig houden, maar be langrijker dan die velen is de oorzaak die Churchill tot. het opvallende uit stel noopte. „De slechte weersomstan- I digheden", zeide hij zelf. Zelfs wan neer het herfstweer in de Nederland se frontsector voor een ontplooiing van het Anglo-Amerikaanse lucht- wapen verre van gunstig is geweest, dan n^g verklaart dat nog geen vol jaar vertraging En het werkelijke antwoord kan dan ook slechts zijn: de geallieerden hebben de Duitse weerstand en bovenal h*' 1 hou dingsvermogen van den Duitsen sol daat voor de zoveelste maal onder schat. Die onderschatting is op zichzelf reeds een waarborg voor nog meer verschoven termijnen. In toenemende mate werkt echter ook een oorzaak van binnenuit aan het ondermijnen van het Britse zege- cfediet. De politieke spanningen achter het Anglo-Amerikaanse front worden van week tot week duidelijker tot een bedreiging van een effectieve oorlogvoering. Niet alleen vormde de politieke ontwikkeling in Frankrijk en België, getuige het ontijdig einde van het zo geheten West-Eüropese statenblok, een krachtsinspanning, die het Britse Imperium niet meer ver mag op te brengen. De communisti sche agitatie, de bloedige botsingen, de stakinssgolf in het achterland binden achter het front aanzienlijke delen van het Anglo-Amerikaanse oorlogsmateriaal en troepen en rem men de toch al kritieke ravitaillering der invasielegers en zijn zó van on- middellijk-merkbare uiterst ongunsti ge invloed op Eisenhower's krijgsplan nen. Hier werd ook werkelijkheid, wat Engeland en zijn vrienden lange tijd lichtvaardig als „Duitse propaganda" gering hebben geschat. Dat de ont ketende krachten van het bolsjewis me zich ook in Westelijk Europa pijnlijk voelbaar zouden maken en knagen aan de eigen krachten van Engeland en Amerika. Wie zou ooit hebben geloofd, dat in de „bevrijde gebieden" Britse troepen de orde zou den moeten handhaven tegen wat nog weinige weken tevoren het keur der patriotten heette? Thans is het zo ver en de simpele verwijzing naar de staking der Cana- dese regimenten in Prince Rupert is voldoende om waar te maken, dat chaos en ontbinding ook over zee en ook in het eigenlijke militaire appa raat der Geallieerden reeds begint door te vreten. Wie met het bolsjewisme zij-aan-zij strijdt, dient er zich niet over te ver bazen voor een bolsjewistisch doel te strijden. Hij zal zijn zege-termijnen zo vaak moeten verschuiven, tot hij alle crediet verloren heeft. steunt op vliegkampschepen en stelt hij alles ln het werk van ziln steun punten op Salpan, Tlnlan en Goeam uit het hart van de Japanse oorlog voering te treffen. Volgens Japanse schatting bezit de vijand thans op deze eilanden ca. tien vliegvelden, waarop ca. 100 bommen werpers van het type B. J29 zijn ge- statlonneerd. Van deze machine, die volgens Amerikaanse uitlatingen, spe ciaal voor het optreden tegen Japan werd ontworpen, schijnt de vijand zich zoveel voor te stellen, dat hij de pro ductie van Jagers en andere vliegtui gen beperkt om een groter aantal van dit type te kunnen aanmaken. Te oordelen naar de aanvallen, die tot dusverre op Tokio 2lin gedaan, richt de vijand zijn actie niet alleen op Industrie- en havenwijken, doch ook op de burgerbevolking. De lucht verdediging van Tokio is echter zo goed georganiseerd, dat het'offensief van den vijand tot mislukking la ge doemd. Stroombeperking In Noord- Hofland AMSTERDAM, 5 Dec. Zoals onze lezers reeds weten, zal aan de nog aan geslotenen ln Noord-Holland voortaan slechts gedurende een deel van het etmaal stroom geleverd worden, en wel van 812 uur en van L721.30 uur. Verdere beperking wordt voorlopig niet beoogd. Directeur: H. J. Kerkmeester, Bus- suin;- hoofdredacteur: Hendrik Llndt, Amsterdam; plv. hoofdredacteur; lr. A H. de Haas van Dorsser, Haarlem; binnenland: J. v. Grieken; Illustratie en opmaak: R. Kampstra; volkscul tuur en kunst: M. Woliers: muziek: G. K Krop; sport: J. J. Llber; adver tenties: A. H. Lammers. allen1 te Am sterdam K 113

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Dagblad voor Leiden en Omstreken | 1944 | | pagina 1