HET DAGBLAD
HET DAGBLAD
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
lie gevechten ontbrand
j Markirch en Gerardmer
sterkte druk in
>s van Hürtgen
Lange-afstandswapen
wint aan betekenis
Offensief tussen Geilenkirchen en de
Maas in voorbereiding
Nieuwe onderneming voordeliger
Melk niet voor elk
doorbraakpoging naar de
Roer verijdeld
evige gevechten
n Vogezenpassen
Pierlot overweegt
drastisch optreden
Grootscheepse Amerikaanse actie
ten noordoosten van Aken
Toenemende druk bij
Zo zijn er velen
Noeste navolging
•FDKWARTIER VAN DEN
SR, 27 Nov. Het opperbevel
weermacht maakt bekend:
e.slag bij Aken bij voo'rtdu-
an ae aanvalsactiviteit geen
rijke wijziging in de toestand
ui De Amerikanen werden, uit
iidene plaatsen geworpen,
r was de vijandelijke druk in
5 van Hürtgen, om welks ooste-
itgangen zich zware gevechten
kelden. Met aanzienlijke ver-
aan mensen en tahks kon de
slechts enige vrij kleine stuk-
jis veroveren.
:amizoenen van sterke vesting-
in de omgeving van Metz zet-
m verzet voort. Aan de noord-
?ns van Lotharingen ondernam
rde Amerikaanse leger over een
front en met vrij sterke strijd-;
en nieuwe aanvallen. Zij liepen
gebied ten oosten van Sierck
nze stellingen vast. Bij Bolchen
i westen van St. Avoid kon de
geringe vorderingen maken,
troepen vernietigden \n deze
iten veertien tanks. In het ge-
van Straatsburg ontstonden
gevechtshandelingen van be-
)m de Markirch-pas en de bei-g
en zuidoosten van Gerardmer
hevig gevochten,
de Boven-Elzas probeerde, de
tander opnieuw, door concen-
aanvallen uit het gebied ten
rosten van Belfort en ten zuid-
van Mühlhausen de Bourgon-
Poort te openen. Bij Masmün-
:ortten zijn aanvallen met ver-
i ineen. Aan de Zwitserse grens
e hem met krachtig gebruik
tanks een nieuwe penetratie
de weg DelleBazel.
lange-afstandsvuur op de ge-
i van Londen. Antwerpen en
vordt voortgezet.
Mldden-Itallë beelt het afweer
van onze troepen in het ge-
van Faenza het achtste Britse
gisteren tot een gevechtspauze
ngen. Pas ln de namiddaguren
de vijand aan weerszijden van
d tot nieuwe aanvallen over. die
teloos bleven. Aan de Mont'e
lere, ten zuidwesten van Vergato,
de gevechten voort,
is enige tijd zijn hevige aan-
van gemëngde vljandellike for-
s gericht op het wegenknoop-
Knin ten noordoosten van Sibe-
n Dalmatlë. ZIJ werden afgesla-
In het gebied ten westen van
n en Batlna zijn onze divisies
steeds ln felle afweergevechten,
keld met sterke bolsjewistische
krachten.
isen Boedapest en Tokay ls de
it der bolsjewistische aanvallen
:en verminderd. Bij onderdelen
aanvallen, die alle ulteengesls-
werden, verloren de bolsjewieken
de doeltreffende afweer van een
onze legercorpsen 22 tanks. Slag
ers bestookten des nachts met
resultaat de vijandelijke ravitall-
g ln het strijdgebied van Boeda-
alsmede troepenconcentraties en
id staande strijdkrachten bij
ac. Een brug over de Donau werd
leid.
Koerland zette de vijand zijn
e aanVallen als gevolg van de
:e verliezen, die hij geleden heeft
mensen en matorlaal, gisteren
Anglo-Amerlka&nse terrein-bommen
werpers, die overdag onder krachtige
bescherming van Jagérs, naar Noord
west- en Mldden-Dultsland vlogen,
wierpen voornamelijk bommen op
woonwijken van verschillende eteden
en op talrllke landelijke gemeenten.
Daarbij ontstond bijzonder omvang-
-rtjke schade, ln het stadsgebied van.
Hannover, dat de laatste tUd herhaal
delijk het doel van vljandellikelucht
aanvallen was. alsmede ln Hanun. 88
vijandelijke vliegtuigen we,^ aew-
geschoten, waaronder 61
Dommenwerpers. Des
vijandelijke vliegtuigen München aan.
Duikboten boorden ln* felle gevech
ten met het vijandelijke ravltailie-
rlngsverkeer zes schepen met een In
houd van 33.500 brt. alsmede drie tor
pedojagers ln de grond. .-
-'Jl
w/^r».icrvA/5. AO kiru/CLX
Is JAARGANG No. 281
WOENSDAG 29 NOVEMBER 1944
Uitgave- N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Tel. 24996 - Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 ct. per weet of f 2.93 per kwarteal. Losse nummers 5 cf.
BERLUN. 28 Nov. Het bericht
van de Sunday Dispatch, dat
de vliegende bommen ln Belgie een
nog grotere uitwerking hebben dan
ln Ziüd-Engeland wordt te Berlijn be
schouwd als een symptomatlscne de-
vestiging van het feit. dat de Duitse
strijdmiddelen voor de lange afstand
als oorlogswapen een- ?teeds groter
wordende betekenis krijgen.
In Berlijnse toonaangevende krin
gen verklaart men, dat het productie
plan voor de V-wapens naar wens ver
loopt en dat het aantal vliegende
bommen, dat dagelijks wordt afge
vuurd aanzienlijk le toegenomen. Het
is slechts Mn kwestie van enige tijd
of de salvo's zullen zo snel op elkaar
volgen, dat troepenconcentraties,
pantserformaties en belangrijke mili
taire centra met groter succes aange
vallen kunnen worden dan door ge
concentreerde verdragende artillerie
mJuist*de$V 2 leent zich hiervoor bij
uitstek, daar zij noch van de grond,
noch uit de lucht bestreden kan wor
den, doch als een spook bom uit de
aether neervalt en dood en verderf
zaait. De vllegsnelheid van de V 2
heeft drie stadLa: 1. Het zichtbare
starttempo: 2. De onzichtbare stra-
tosfeersnelheld en 3. De fantastische
daalsnelheid. De totdusver verzamelde
ervaringen worden voortdurend ge-,
brulkt om het nauwkeurige richten te
vergroten en om het vernietigende ef
fect op te voeren.
Men verklaart voorts, dat de stap
van het doel Londen tot het doel Pa
rijs, Antwerpen en Luik, alsmede tot
de directe doelen aan het front be
trekkelijk snel ls gedaan. De eerstvol
gende trappen van ontwikkeling der
Duitse lange afstands- en geheime
wapens zullen door den vijand dien
overeenkomstig verwacht moeten wor
den.
Amerikanen bereiken de
rivier ten N. van Venlo
Vèrzet in Canada tegen
de recrutering
STOCKHOLM, 28 Nov. Naar Reu
ter uit Vancouver meldt hebben gewa
pende soldaten ln de kuststad Prince
Rupert ln Brits Columblë (West-Ca
nada) geprotesteerd tegen het recru-
teren van soldaten. De soldaten van
drie regimenten begonnen een sjlt-
dovm"-staking, daar zij een antwoord
eisten op hun eisen weer naar huls
In Quebec teruggestuurd te worden.
Een optocht, gericht tegen het onder
de wapenen roepen van ongeveer hon
derd recruten, door .soldaten, mari
niers en burgers, werd kort na defor-
mering uiteengeslagen.
BERLIJN, 28 Nov. De druk v%n
het tweede Britse leger op* het Duitse
bruggenhoofd aan de Maas bij Venlo
duurde voort. Onder het ln de strijd
brengen van tanks en slagvliegers
slaagden de Britten erin ten noorden
van Venlo de Maas te bereiken. Het
Duitse bruggenhoofd werd hierbij even
wel niet belangrijk vernauwd. De
voornaamste aanvallen voerde het
tweede Britse leger echter uit ln de
aangrenzende sector tussen de Maas
en het gebied van Geilenkirchen en
hier bereidt het klaarblijkelijk een
stoot ln noordelijke richting Voor met
als doel de linkerflank der Duitsers
binnen te dringen en daarna od te
rollen. -
Naar door verkenning ls komen vast
te staan, zijn de voorbereidingen van
generaal Dempsey thans zover geëin
digd. dat binnenkort een offensief kan
worden verwacht. Dit offensief zal
dan tegelijkertijd als ondersteuning
dienen van het bij Aken vechtende
negende Amerikaanse leg,er. Dit leger
heeft zijn aanvallen niet meer met
dezelfde kracht kunnen voortzetten
en beperkte zich er toe ln het gebied
ten noorden van Aken. tussen Geilen
kirchen en Jüllch, slechts plaatselijk
aan te vallen. De Amerikanen werden
daarbij overal met zware verliezen af
geslagen. Ten westen van Jüllch ont
stonden gevechten om de hulzen van
het door Duitse volksgrenadiers her
overde dorpje Bourhelm,
Meer samenhang ln de Amerikaanse
aanvallen was waar te nemen ln het
gebied ten oosten van Eschweller. als
mede ln hel bos van Hürtgen. In het
middelpunt der gevechten stond het
plaatsje Frenzerburg, dat door 150
slagvllegers werd gebombardeerd. De
hierop volgende tankaanval der Ame
rikanen bracht hen weliswaar tot in
het zuidelijke gedeelte van het plaats
je. doch hier werden zij-door Duitse
tanks weer teruggeworpen. Bij een
Amerikaanse poging naar Hürtgen door
te dringen werdén twaalf vijandelljke-
tanks stukgeschoten. Alle aanvoerwe-
gen van het achterwaartse gebied der
Amerikanen lagen onder het vuur der
nieuwe projectielen, die, naar door
verkenning- ls komen vast te staan,
een vernietigende uitwerking hebben.
Nadat de Ankervleugel van het
derde Amerikaanse leger van generaal
Patton bij de poging tussen de Moezel
en de Saar door te stoten, voor Or-
scholz ls blijven steken, schijnt thans
een hergroepering op deze vleugel
plaats te hebben met als doel het
zwaartepunt naar het zuidelijke aan
grenzende gebied te verleggen met als
stootrichting Merzig. Tot grote aanval
len ls het hier nog niet gekomen. Wel
trachtten de Amerikanen met sterke
infanterie- gnr tankformatles tussen
Eolchen en St. Avoid ln algemeen
noordoostelijke richting op te rukken.
Eehalve enkele plaatselijke penetraties
mislukte deze poging evenwel volle
dig.
In de Vogezen zijn zwakke vijande
lijke verkennlngsformaties tussen
Saarunion en Hagenau de Moder over
gestoken. Hier liepen zij echter vast
op een Duitse verdedigingslinie. Ten
zuiden van Straatsburg probeerden
Franse strijdkrachten naar het zuiden
ln de richting van Erstein terrein
winst te maken, teneinde hierdoor de
Duitse flankstelling tussen de Voge
zen en de Rlln ineen te doen storten.
Door het Ingrijpen van gemotoriseerde
Duitse formaties pantser-afweergeschut
werd een Franse tankaanval ten noor
den van Erstein opgevangen en tot
staan gebracht. Ten oosten van St.
Die sloegen de Duitse troepen een
aan-!il ciror numeriek veel sterkere
vijandelijke formaties ln de richting
van Markirch af.
Brusselse arbeiders tot
staking opgeroepen
STOCKHOLM. 28 Nov. Door
pamfletten, verspreid door de Bond
van Vakverenigingen, worden, naar
Reuter meldt, alle arbeiders in Brus
sel opgeroepen een algemene staking
te beginnen. De staking zou vandaag
om ^lf Lvgsan.
Nieuwe duikb'ootactie
BERLIJN. 28 Nov. De na een
lange pauze gemelde succesvolle actie
van Duitse duikboten, yolgens welke
ln een aanval op convoolen ln ver
schillende zeegebieden zes vrachtsche
pen met een inhoud van 33.500 brt. en
drie torpedojagers tot zinken zLln ge
bracht, ls voor toonaangevende krin
gen te Berlijn aanleiding op te mer
ken. dat de vernietiging van deze ne
gen eenheden geschiedde in een pe
riode van de oorlog, waarin de vijand
zich tegen aanvallen op convoolen ter
zee en uit de lucht bijna hermetisch
beveiligd heeft.
Dit succes kan beschouwd worden
als een eerste stap op de weg om de
maritieme voorsprong van den vijand
ln te halen In leder geval zijn deze
successen oorzaak; dat de geallieerden
alle vijandelijke beveiligingseenheden
en beveiligende luchtformatles ln
stand moeten houden of zelfs verster
ken voor het convooiverkeer.
Iran verlang! nakoming van
het Atlantic-charter
GENEVE. 28 Nov. De minister
president Bayat heeft volgens de zen
der van Teheran over het program
der nieuwe Iraanse regering o m ge
zegd. dat Iran van de grote mogend
heden de nakoming eist van het ver
drag van Januari 1942. het Atlantic-
1 charter en de conferentie van Teh?r:v
Enkele lezers klagen over melkle-
veranciers, die hun bonnen aan
namen toen er nog melk werd ge
distribueerd en die dan op een kmp-
kaart zevenmaal een kwart liter ga
ven als de klant hun een knipje l\et
nemen. Deze leveranciers geven nu
op hun eigen knipkaarten geen melk
meer, omdat er geen melkbonnen
meer zijn. Maar ze leveren nog wel
melk zonder bon, f 2.50 de liter
Deze leveranciers zwendelen. Want
op de geldige bonnen, die de klant
heeft afgegeven bij wijze van een
soort vóónnlevering waarvoor de
brave melkman dan zijn knipkaart
gaf of een „tegoed" boekte), heeft
deze melkvervoerder wel degelijk
melk gekregen. Als hij die melk zelf
niet opgedronken heeft, heeft hrj ze
waarschijnlijk verkocht en als hij ze
niet op ktiipkaart afleverde, heeft
hij ze ivaarschijnlijk zwart verkocm
en er een bedrag van f 2.50 of daar
omtrent de liter voor gebedrd.
Déze melkmeter zou dus zonder
enig bezwaar de melk zonder bon, die
hij nu nog in voorraad heeft, op zijn-
eigen knipkaarten of klantentegoeds
uit kunnén venten. De bonnen en het
qeld heelt hij er al voor binnen. Hij
kan het dus werkelijk doen zonder
schade. Wij hopen, dat deze Redene
ring ook melkmonopolist G. van de
M-weg, waarover onze deze gedocu
menteerde klacht bereikte, tot snelle
melklevering moge inspireren
- Een eerlijke melkslijter geejt mij te
gelijk de feiten, ivaaruit blijkt dat
sommige slijters inderdaad niet af kun
nen leveren op oude bonnen, al doen
zij nog zo hun best. Er zvaren melk-
slijters, die de laatste tijd maar 40
d 60 <c melk kregen. Dus hielden, zij
bonnen E 405 vast en leverden die
22 November in. Waarop ze 5 in
plaats van 10 liter kregen! Dus:
deze melkslijters kunnen niet het
volle rantsoen léveren.
Waar niets is. verliest de keizer zijn
recht en dus zeker de klatit, want die
was maar koning, voordat ie in de rij
mocht gaan staan èn af mocht wfleh-
ten, wat de leveranciers en hun be-
voorraders beèchikten.
De les is: laat iets, wat u te goed
heeft, niet oplopen en eew ander
mooi weer (of zwarte handelaar)
spelen met uw knipkaartenmelk.
maar neem direct het volle pond of
de volle liter, als u de volle bon -in
levert. Leef bij de dag. Melk de dag.
zoals Pallieter zei. Zeker als het om
uw melk gaat. Een mens is tegen
woordig meer dan ooit een ding ven
een uur en met een bon is het vaak
nog gauwer afgelopen. TIJL.
Over de „Druiven der Gramschap".
naar de ontwortelden en de:2°™
loosgemaakten. van de wijnoogst van
het socialisme, die naderbij zou ko»
men als de heer der t\e 1 rscïiaren
voeten de wijnoogst zou treden, die
de druiven der gramschap vergaart
zoals het heet ln de krijgszang der
Amerikaanse republiek.
En hij schreef voor ln boek
dit machtige vers. gedicht e^n tijd
van rijzende hoop op rechtvaardig
heid:
Mijne ogen hebben de glorie
En de komst des Heren ontwaard,
HU treedt met voeten de wijnoogst
Die de druiven der '®rg
hii ontketent de onheilsbllksem
Van zijn snel verschrikkelijk zwaard;
Zijne waarheid schrijdt nabij.
Glorie, glorie. hallelujah-
Glorie, glorie, hallelujah
Glorie, glorie, hallelujah!
Zijne waarheid schrijdt nabij!
hoop gedreven Okies productief te
maken.
En straks, als de rijen van de nu
drastisch gedunde Okies zich weer be
verder. Want wat dat bewerkt, zit ln
glnnen te vullen, evacueert Amerika
het hart van het land zelf. Dat wat
evacuaties en honger en oorlog het
aanzijn geeft. Het kapitalisme.
Glorie, glorie, halleluj&hl
Zijne waarheid schrijdt nabU.
M. WOLTERfl
Maar het was nog niet do tijd van
deze wijnoogst. Do groeiende gram
schap der ontwortelden en der ont-
v eigenden. der
voortgejaagden en
De zon gaat heden onder om 16.32
uur en morgen op om 8.26 uur.
Maan onder 7.11 uur en op om
16.39 uur.
V M. 30 Nov., L.K. 7 Dec.. N.M. 15
E.K. 22 Dec.
der hongerenden,
zou nog niet gis
ten tot de wijn
van het socialis
me. De onhetls-
bliksem van den
heer der heer-
scharen zou de -wrakke wereld vu;
het Amerikaanse kapitalisme nog niet
slaan en tot stof doen- vergruizelen.
Terwijl „de waarheid naderbij
schreed, kregen de banken nog één
keer de kans om nog een nieuwe on
derneming te beginnen, die nog veel
voordeliger was dan het verjagen van
arme Okies en het omploegen van
kleine boerderijtjes voor troosteloze
uitmergelde katoen of het
nen van kleine Calif or nlsche Kwekers.
Mog één keer kregen de banken ae
ians voor een veel mooiere en gro
tere „zaak" en ze wierpen zich op de
productie van tanks en van schepen
en van bommenwerpers en bij elke
tank geven ze nu desnoods graag tien
en bij elke viermotorige Liberator- ot
bevrijder-machine geven ze nu graag
twintig gedrilde en nu keurig geunl-
formeerde Okies cadeau, opdat het
hele zaakje met man en muls kan
vergaan en opdat er nieuwe machines
kunnen worden gebouwd, steeds snel
ler, steeds meer. Eindelijk hebben ze
nu zelfs een manier om de voortge
jaagde, neergeknuppelde en-tot wan-
Overeenkomst Frankrijk—
Moscou op komst
GENÈVE. 28 Nov. In Londense
kringen wordt op grond vaW betrouw
baar schijnende inlichtingen uit
Frankrijk verwacht, dat het bezoek
van De Gaulle en van den minister
van buitenlandse zaken Bidault aan
Moscou belangrijke resultaten zal op
leveren.
Aangenomen wordt, dat een Frans--
Sow Jet-Russische overeenkomst zal
worden gesloten, dat zal lijken op het
Engels—Sowjet-Russische bondgenoot
schapsverdrag. maar bovendien nog
jje belangrijke clausule ,zal behelzen,
dat de belde regeringen zloh bereid
verklaren met elkander overleg te ple
gen alvorens andere bondgenootschap
pen -worden aangegaan.
Dit zou betekenen, dat Frankrijk
alleen na voorafgaand overleg met de
Sow Jet-Unie zou kunnen toetreden tot
een groepering van westelijke landen,
zoals die de laatste tijd zo levendig'
ls besproken. Daardoor zouden de
kansen op een toetreden van Frank
rijk aanzienlijk beperkt worden.
Extra-keuringen Waffen-# enz.
Woensdag de 29è November, des
middags van 14—1G uur, vinden op
het //-Ersatzkommando Niederlande,
Korte Vijverberg 5. weer keuringen
plaats voor de Waffen-fi en dè Land
stormbrigade Nederland. Alle Inlich
tingen betreffende ondersteuning en
kostwinnersvergoeding worden bij de
keuring verstrekt.
Stettinius Volgt Huil op
STOCKHOLM. 28 Nov. Volgens
een Reuterbericht heeft Roosevelt
officieel het aftreden van Oordell
Huil als staatssecretaris van buiten
landse zaken aanvaard. Roosevelt
verklaarde, dat Huil nauw contact
met hem zal blijven houden en zal
fungeren als adviseur voor de bui
tenlandse politiek. Stettinius. tot dus
verre plaatsvervangende staatssecre
taris. is aangewezen als opvolger
van Huil.
Het aftreden van Cordell Huil wordt
ln Duitse politieke kringen voorlopig
alleen maar vermeld. Deze kringen zul
len haar standpunt tegenover hetgeen
men thans ln de Wilhelmstrasse de
„aera van Hull !n de Amerikaanse
buitenlandse politiek" noemt later
uiteenzetten. Toen komt de opvatting
tot uiting, dat het aftreden van Huil
sedert lange tijd ln de pen was en
dat Roosevelt hem, die vooral ln de
zuidelijke staten een sterke positie
had, tot de verkiezingen voor het pre
sidentschap voor zijn persoonlijke
cloelélnden heeft willen gebruiken.
Thans, nu Roosevelt herkozen ls. kan
1 dc president hem laten vallen.
Roosevelt heeft Maandag op de
persconferentie verklaard, dat het
mogelijk ls. dat hij vacantle zal
nemen. HIJ gaf de verzekering, dat hij
mogelijk allen verrassen zal. Zijn
plannen staan echter nog niet vast.
Roosevelt heeft generaal-majoor
Patrick Hurley benoemd tot Ameri
kaans ambassadeur te Tsjoengklng.
Generaal sir Henry Pownall, staf
chef van admiraal Mountbatten. heelt
„als gevolg van ziekte" zijn functie
moeten neerleggen. HIJ wordt opge
volgd door luitenant-generaal F. A. M.
Browning, plaatsvervangend leider van
de afdeling voor gecombineerde opera
ties, die het bevel voerde over de eer
ste Britse luchtlandingsdivisie bij
Arnhem.
Op grond van een .decreet van
den Duoe zijn thans ln talrijke steden
ln Noord-Itallë arbeiders benoemd tot
burgemeester, o.m. te Turijn, Piacen-
za, Brescia, Como en Genua.
Directeur: H. 3. Kerkmeester, Bus-
sum; hoofdredacteur: Hendrik Llndt.
Amsterdam; plv. hoofdredacteur; lr. A.
H: de Haas van Dorsser, Haarlem:
binnenland: J. v. Grieken; Illustratie
en opmaak: R. Kampstra: volkscul
tuur en kunst: M. Woltersr muziek:
G. K Krop; sport: J. J. Llber; adver
tenties: A_ H, Lammers. allen te Am
sterdam K 113
OOFDKWARTIER VAN DEN
IRER, 28 Nov. Het opperbevel
de weermacht deelt mede:
Dals reeds sedert dagen sloegen
- troepen ook gisteren hevige vij-
elijke aanvallen in i>et Maasbrug-
"ïoofd bij Venlo af en bestreden
gereedstaande afdelingen tanks
Engelsen met geconcentreerd ar-
rievuur.
i en noordoosten van Aken hervat-
de Amerikaanse divisies na een
zware voorbereiding door de ar-
rie opnieuw hun grote aanval om
doorbraak te verkrijgen naar de
f. Deze mislukte opnieuw in ons
naamste gevechtsterrein door het
beraden verzet van onze troepen,
garnizoenen in de vestingwerken
lom Metz handhaven zich nog
ds ondanks vijandelijke aanvallen
■isten al strijdende stukgeschoten
plexen te verlaten en naburige te
iken. v
in het gebied ten noordoosten van
hen tot in het .gebied van Fin
ten ondernamen de Amerikanen
eefse plaatselijke aanvallen op
achterhoede en vergeefse ver-
ïingsaanvallen op ons deels recht-
okken en op van tevoren gereed-
lakte stellingen steunende front,
n pantsertroepeii verijdelden ten
den van Saarburg sterke vijan-
ke doorbraakpogingen. Zij ver-
t gden in verbitterde afweer 43
rikaanse- pantservoertuigen en
ende belangrijke delen van den
aanvallenden vijand.
toestand in de Elzas wordt door
?htrische aanvalsbewegingen van
vijand van het penetratiegebied
Straatsburg uit in zuidelijke rlch-
en door zware 'gevechten om de
en van de Vogezen en in het ge-
van Mühlhausen gekenmerkt,
'te weerstand en een snel beweeg-
- afweer brachten de vijandelijke
allen tot staan. 33 tanks van den
d werden stukgeschoten.
i vijandelijke bommenwerpers en torpe-
dovllegtuigen af en schoten er zes
hiervan neer.
Gisteren overdag waren de aanval
len van de AngloAmerlkkanse bom
menwerpers en Jagers gericht op het
gebied aan weerszijden van de Rijn.
Zware schade ontstond vooral in
woonwijken van de steden Offenburg
en Keulen. In de nacht ondernamen
Britse vliegtuigen effï terreuraanval
op Freiburg en Brelsgau. waardoor
vele personéTi om het leven kwamen
en omvangrijke schade aan gebouwen
werd aangericht. Een andere nachte
lijke aanval was gericht op Düssel-
dorf-Neues. Boven het Duitse rijksge
bied waren bovendien storingsvlleg-
tuigen ln actie. Negentien vijandelij
ke vliegtuigen werdenneergeschoten.
leren. Antwerpen en Luik lagen
- zwaar vuur.
midden-Italië ontstonden slechts
selljke gevechten. BIJ Gallicano
en Italiaanse troepen den vijand
:en penetratleplek. In de Lamo-
:tor ten zuidwesten van Faenza
i:kten vijandelijke aanvallen.
Zuid-Hongarlje houdt de krach-
druk der bolsjewisten van het
d van Mohac uit ln westelijke
oordelijke richting aan. Een vrij
aantal vijandelijke tanks werd
- zware afweergevechten vernle-
nAf. oostelijke front verliep de
L?0 gevechtshandelingen
lwlWesiellJke deel van het
iDebergte dreven onze troeDen
delljke formaties, die daar dT£Sj
waren binnengedrongen, terug
plaatselijk beperkte aanval van
grenadiers ln het Oost-Pruisfsche
gebied bracht den Sowjets zware
lge verliezen toe. In Koerland on-
.men de bolsjewieken na de ln-
ortlng van hun tot. dusver on-
">men zware aanvallen slechte vrij
ke aanvallen, die zonder succes
n.
zee-oorlog voor dé Noorse kust
de laatste tijd zeer sterk opge-
m de loop van 27 November
en Duitse convoolen voor West-
vegen verscheidene aanvallen van
STOCKHOLM, 29 Nov. „Dagens
Nyheter" citeert een bericht van „Uni
ted Press", volgens hetwelk de Bel
gische minister-president lr verband
met de opstandige betogingen ln Brus
sel overweegt dictatoriale maatregelen
te nemen. De regering zou vergaderin
gen verbieden, een uitgaansverbod af
kondigen en ook de dagbladen onder
zeer strenge contróle plaatsei In een
bijzondere zitting van de regering ls
het invoeren van een partiële staat
van beleg overwogen. In dit verband
is bekend geworden, dat de leden van
de .verzetsbeweging" slechts ongeveer
de helft van de wapens heeft Ingele
verd, dlee zij ter beschikking hadden.
Het grootste deel van de Ingeleverde
wapens was onbruikbaar
De aanhangers der ltnks gétmeuieor-
aen hebben ln -de straten gróte plak
katen aangeplakt, waarin aangespoord
wordt protestdemonstraties te hou
den. Het blad „Drapeau Rouge" meldt
onder het opschrift „de vilfde colonne
gaat tot de aanval over" het volgen
de
Voor h^t communistische hoofd
kwartier ls Vrijdagavond een bom ge
vonden en zowel de politie als de
brandweer hebben geweigerd de bom
onschadelijk te maken. Deze ls ten
.,door een BHtse soldaat ver
wilderd.
Naar voorts vernomen wordt ls ln
Brussel en centraal België een staking
afgekondigd.
Pierlot heeft na een bijeenkomst
van bet kabinet een kort communiqué
uitgegeven, waarin hij opnieuw ver
klaart dat de regering vast'oesloten is
niet te zwichten voor dreigementen
van «en minderheid.
De-Belgische Kamer heeft de bijzon
dere volmachten voor de regering-
Pierlot met 116 tegen 12 stemmen
goedgekeurd. Zes afgevaardigden stem
den blanco.
DONDERDAG 30 NOVEMBER 1944
le JAARGANG No. 282
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie- oi i j
Tel. 24996 -Postgiro 184120 -Abonnementsprijs 2, ct. per weet "of
Een gemotoriseerde groep Japanse
Infanterie heeft de grens tussen
Kwang6i en Kweltsjau overschreden.
Deze groep drong twaalf km. de pro
vincie Kweltsjau binnen.-'
Vltf stakingen in de streek van
Detroit hebben ruim 12.600 arbeiders
uit het arbeidsproces uitgeschakeld
De stakingen hebben vijf bewape-
ningsrabrieken stopgezet. o.m. wordt
e+4 55 Ford-motorenmaatschappij ge
staakt.
De ton raat heden onder om 16.33
uur en morren op om 8.24 uur. Maan
onder 5.50 uur en op om 16.11 uur
V.M 30 Nov.. L.K, 7 Dec., N.M. 15
Pec., F K. n Dec.
Rijn-Rhönekanaal
BERLIJN. 29 Nov. In de loop
oer jongste ontwikkeling deden Brit
se formaties slechts zwakke aanval
len op het Maasbruggenhoofd bij
venlo. Na het intreden V3n beter
weer toont het strijdgebied bij Aken
wederom het beeld van een gewei
ülge materiaalslag. Vooral in de sec
toren ten noordoosten van Aken. vie-
en de Amerikanen na een urenlang
trommelvuur uit vele honderden
vuurmonden en onder het ln de
SS? ,wcrPf var' al|e beschikbare
Jachtvhegeifonmaties over een breed
Iront met alle ter beschikking, staan-
S ™,u?fe!i?er,.en ,ankstrljdkrachten
^-.Stellingen aan. Na een ver
bitterde strijd, die uren dunrde, ge-
hS nil?. 9en, Amerikanen tenslotte
het plaatsje Merzenhausen te om'
stagelen, dat door de Duitse troe-
Pen tegen alle concentrische aanval-
ten werd behouden. Een nieuwe aan
tal ln de richting van Koslar werd
door een tegenstoot opgevangen
Hierbij ontstonden in Koslar verbit-
in heotStJ2?^VeChten aanvallen
Li g?i"'d ^an Grosschau waren
teel zwakker dan in de afgelopen
dagen, en zij werden alle afgeslagen.
bet gebied van Elzas-Lotharingen
Amerikanen ten noorden van
haarburg op een zeer smal gebied met
geconcentreerde IntanterleJ en tank-
lormatles hun aanval op de Dulw
erdedlgingsstellingen begonnen Ann
deze aanval ging een grote aaivitS
afanDhe"„T.n.deI1J,kï hiehtwapen voor
ar. Desondanzs slaagden de Amerika-
tlls tot SfJS pKlaatec"lke Penetra-
h» o j d te brengen. die 'zll in
de avonduren weer moesten prils ee-
^•TWJI het op de noordelijke
giïS h®t penetratiegebied van
Straatsburg betrekkelijk rustig bleef
vlmmcl h,mm£rllt.anen °B de oostelijke
delljke SSRiSTSW™
steta Jmtstcmden bpLnder^erbhterde
nnohl w1 gedurende de gehele
nacht voortduurden. Duitse tegenaan-
m?ak«n hier aan het o^drln-
gen der Amerikanen een firide In tie
Ken insluitende sectoren slaag
den de Amerikanen er weliswaar in
terreinwinst to behalen, doch deze
had geen operatieve betékenis.
lijke dU°'™ldrd( de "iJsodc-
HiarHffrüeN .55 5? bergpassen voort.
Hierbij gelukte het de sterk ln de
51eer5e/5®Id zlin5® Ameriaknen. on-
Mrmxt wn6 ftTsjd werpen van grote
formaties vliegtuigen, tijdelijk ten oos
ten van Markirch en in het gebied
van Bonhomme de Duitse hoofdverde
digingslinie binnen te dringen. In te
genaanvallen slaagden de Duitse troc-
pen er in d<j loop van de middag
echter ln de Amerikanen op te van
gen, en tot staan te brengen. Op de
uiterste zuidelijke vleugel werd als ge
volg van de toenemende vijandelijke
druk de Duitse verdedigingslinie ln
net gebied ten zuiden van het Rljn-
Rliönekanaal op een verkorte linie te-
ruggenomen. Hevige vijandelijke aan
vallen, die deze operaties moesten ver
hinderen, werden met zware verliezen
voor de Franse hulptroepen afgesla
gen.
Het front in Hongarije
In het Hongaarse gebied ontstonden
ten noorden van de Drau en ten zuid
oosten van Fünfklrchen levendige ge
vechten met opdringende Sowjet-Rus-
slsche tankformatles, die opdracht
hadden de stad stormenderhand te ne
men. De van drie kanten tegelijkertijd
aanrollende Sowjet-Russische tanks
werden door mobiele lucht-afweorbat-
terljen. verscheidene kilometers ten
zuid-oosten der stad tot staan ge
bracht.
In het gebied van Mohacs slaagden
de Sow,iet-Russen er evenwel ln hun
bruggenhoofd op westelilke oever
van de Donau Iets «aar het noordwes
ten en het noorden te verbreden. Het
lukte hun echter niet de Duitse stel
lingen te doorbreken In het gebied
van Boedapest en ten oosten daarvan
was het rustig. Als gevolg van de
zware verliezen voeren de Sowjet-Rus-
sen hier hergroeperingen uit.
N,aar Interlnf van het Italiaanse
strijdtoneel meldt. ziJh verscheidene
Britse aanvallen ter weerszijden van
Faenza reeds ln het voorterrein der
Du tse stellingen uiteengeslagen. De
Duitse troepen brachten den vijand
hier zware verliezen toe
Sombere woorden van
den Canadeseri premier
STOCKHOLM. 29 Nov. Naar Reu-
ter uit Ottawa meldt, heeft de Cana-
dese minister-president Mackenzie
King het Canadese Lagerhuis medege
deeld. dat het land rekening moet
houden met de mogelijkheid van een
anarchie. Hij motiveerde deze uitlating
door te wijzen öp de betogingen van
gewapende soldaten van drie regimen
ten in Prince Rupert (Brits Columblë)
en met soortgelijke demonstraties van
troepen in andere plaatsen, ook ln
Ottawa.
.,.Ain ae «cbelme zitting, die Marken-
zie King bijeengeroepen heeft zou ook
de nieuwe minister van defensie en
voormalig bevelhebber van het Cana
dese leger ln overzeese gebieden. Mac
Naughton. deelnemen,
De leider der conservatieven. John
Bracket, zeide in een openbare rede
kort na de verdaging van de debat-
^5 La*eriüiii5 dat de nieuwe
dienstplicht politiek door Mackenzie
King en generaal Mac Naughton ge-
accepteerd ls onder omstandigheden,
die „ons vertrouwen ln hen op een
zware proef stelt".
Vroeger had ik mij vaak voorge
steld hoe het er bij Hazemari
thuis uit zou zien. Alles keurig netjes
natuurlijk, geen stofje op de schoor
steen, maar wel een pendule in het
midden, vazen links en rechts, daar
naast links een herfstbos, rechts een
winterbos tegen de muur En dat
klopté precies. Dat wil zeggen, er
lagen geen stofjes. Maar er lag nog
veel meer niet. Geen lakens op be{.
bijvoorbeeld en maar twee heel dunne
dekens. Geen vloerkleed en alleen zeil
met slijtgaten. Geen vitrage, slechts
kale pluche overgordijnen. In deze
omgeving troonde Mina.
Dik was zij gevéeest, jc kon het nog
zien. een echt dik burgervrouwtje.
Maar die dikte
was verdwenen en
het waren slechts
vellen die restten,
vellen die van kin
naar sleutelbeen
liepen, vellen van
oren naar mond
hoeken. Zij zag er
netjes uit, zij had een eenmaal defti
ge zwarte Japon aan met gitten, maar
och, de rok was zo dun, je zag iets
wits erdoorheen schemeren.
Die Hazeman! Hij was altijd zo'n
brave, eerlijke burger. Hij werkte zijn
hele leven hard, door weer en wind
wandelend met zijn actentasje, langs
iedereen, die acht centjes in de week
te missen had voor de „dooiebos". En
nu was er twee gulden en een dubbel
tje in huls, de kachel was uit omdat
het nog geen vijf uur was, de meu
beltjes stonden triest en kaal té kij
ken in het weifelende middaglichf.
Er wordt zo vaak gezegd: „Ach,
iedereen heeft nog wel een voorraadje
als de ergste nood aan de man komt".
Nietwaar, men hoort niet anders.
Maar het is niet waar! Het is waar
achtig niet waar. Hazeman en Mina
zijn niet de enigen, die leven in een
kaal en leeg huis. Zij zijn niet de eni
gen, die alleen van de Centrale Keu
kens en het-aveinige brood per week
moeten leven, in het donker zitten en
geen vuur hebben. Zo zijn er in Am
sterdam honderden' gezinnen, van
brave, eerlijke mensen, die van dag
tot dag leven, met lekke schoenen en
knorrende maag.
Daartegenover de zwarte handel,
waar alles en alles te koop is voor
krankzinnige bedragen. Ach, het Jor-
daanmeisje, dat mij een pakje ge
rookte spiering probeert te verkopen
zal het heus niet uit weelde doen. dat.
gelooft niemand. Er zijn er erger, er
zijn er die tonnen en meer verdiend
hebben aan de zwarte handel En
daarover kan men zich kwaad ma
ken. Maar misschien is enig mede
dogen van hen, die nog iets hebben,
met de Hazemannen cn consorten,
meer waard dan deze kwaadheid.
Er gebeuren wonderlijke dingen !n
het door Britten en Amerikanen
bezette Zuiden van ons land.
Wij bedoelen niet zo zeer de pro
teststaking in de Philipsfabrieken te
Eindhoven tegen niet-nakoming van
de vocdselbelofte. In Italië heeft des
tijds Badoglio op gezag van zijn Brits-
Amerikaanse vrienden voedsel be
loofd; het is niet gekomen. In Frank
rijk en België beloofden de regerin
gen, die uit handen van de geallieer
de troepen „bevrijding" kwamen
brengen, verhoging van de rantsoe
nen. Zij is niet alleen uitgebleven,
maar door honger vervangen.
In Nederland ontketende de uitge
weken Nederlandse regering uit Lon
den nog vóór de nadering van het
front een onherstelbare des-organisa
tie van het. voorheen in hoofdzaken
bevredigend functionnerende Neder
landse distributiestelsel. Zou zij dan
haar belofte inzake de voedselvoor
ziening in de Zuidelijke provincies
tegenover de vrijmoedige eisen der
Anglo-Amerikaanse oorlogvoering
hebben kunnen staande houden?
Neen. het is een wonder van geheel
andere orde, dat het „donkere zuiden"
verlicht. Naar verluidt zijn de vak
bonden van onderscheiden kleur en
gezindheid, ginds tot een „nieuwe"
eenheid versmolten. En, zo verluidt
het) trots in de berichtgeving uit het
van alle nieuwe orde gezuiverde ge
bied. ajs symbool van deze verheven
eenheid geven de verheven organisa
ties van de arbeid nog slechts één
blad uit.
Nieuwe eenheid? Van alle nieuwe
orde gezuiverd? Het zijn wonderlijke
gedachten, die de Nederlandse arbei
ders bij deze tijding door het hoofd
moeten spoken. Er was een tijd. dat
Woudenberg de oprichting ven Het
Nederlandse Arbeidsfront bekend
maakte. Het lijkt alweer een ver ver
leden, Waarin dat gebeurde, want hoe
veel onvermijdelijke zorgen en hoe
veel onvermijdelijke belemmeringen
de oorlogstoestand ook meebracht
er staat reeds lang een lange staat
van dienst op naam van dit Neder
landse Arbeidsfront en het leven van
mensen en dingen wordt altijd geme
ten naar hun verdiensten. Schiep ech
ter niet juist dat Arbeidsfront de een
heid van de arbeid en verweet men
het toen niet Juist deswege zijn ver
bondenheid met de „nieuwe orde"?
Eenheid van de arbeid.. „Kón niet",
wisten de schotten bouwers van diver
se religie en politieke kleur Dan
moesten zij immers hun belangen en
belangetjes ondergeschikt maken aan
een groter geheel? Dan moesten de
heren schottenbouwers wellicht zelfs
hun eigen belangrijkheid aan dat ge
heel dienstbaar maken. Wie kon zo
iets verwachten?
Sindsdien gingen een paar moeilijke
jaren voorbij. Zij waren verre van
gunstig voor opbouwende arbeid en
voor alles wat „nieuwe orde" heette
en zij gaven de heimelijke fluisteraars
en de openlijke kankeraars stof. Zo
meende men.
Maar in de-illegale pers trof men
somtijds onverwachte geluiden aan.
Daar schreven onder de" druk der fei
ten onverdacht „vaderlandse vader
landers" dat het vroeger toch óók
niet alles was geweest en dat het
zeker niet weer zo worden kon als het
vroeger was. Hoe hetxian wél moest?
Nu, dan beschreven onze ondergrond
se schrijvers een „nieuwe pers-organi
satie", een „nieuw' 'systeem van
Winterhulp, „nieuwe" maatregelen
tegen werkloosheid, die dikwijls
zó zorgvuldig van de veel versmade
nieuw! orde gecopieerd waren, dat
alleen de naam nog maar verschilde.
In zulke ogenblllcken greep de ver
standige lezer zich even naar het
hoofd. Hij dacht aan den verstrooiden
professor, die zijn bril opzette om
naar... zijn bril te zoeken en hij meen
de, dat zulke kortzichtige dwaasheid
alleen maar op het eeuwig-geduldige
papier mogelijk zou zijn.
Thans is men dan ln het Zuiden
metterdaad begonnen eenheid ln or
ganisaties van de arbeid te brengen.
Beter: Men neemt er de schijn van
aan. Men „verenigt de verschillende
vakbonden".
Maar sinds hoelang was die een
heid van de arbeid dan eigenlijk ver
stoord? Scms niet sinds het ogenblik
waarop vermeende bevrijders de nieu
we orde en het werk van Het Neder
landse Arbeidsfront opzij meenden te
moeten zetten? En wie bracht hen
eigenlijk op dit lumineuze eenheids-
idee, deze heren schottenbouwers,
die 40 Jaren de tijd hadden en er toch
nooit toe kwamen?
Werkelijk, er is heel wat stof tot
nadenken in deze noeste, maar late
navolging.
Waarom deugde de „Nieuwe orde"
eigenlijk niet; als zij nu door de zo
geheten bevrijders wordt nagebootst?
Waarom wordt zij nu nagebootst,
als zij toen niet deugde?
Het ziet er naar uit. dat er evenveel
onwaarachtigs ln de vroegere bestrij-
din£ in de huidige navolging
steekt Het zie.t er naar uit, dat men
destijds zonder al te veel goede rede
nen afkeurde en thans op tamelijk
ongezonde grondslagen imiteert.
Men behoeft het trieste spel slechts
gade te slaan van terugkerende rege-
n,Bf€n. die hun twee weken tevoren
uitbundig bezongen ondergrondse hel
den ontwapenen en van „eindelijk
bevrijde" werkers, die hun regering
wegens geschonden voedselbelofte een
proteststaking aan doen. om de „een
heid naar waarde te schatten, die
men ginds thans bezig is te verwezen
lijken.
De navolging zelf b 1 Ij f t niettemin
vleiend
Explosie verwoest een
kamp der R.A.F.
STOCKHOLM. 39 Nov. Een ge
weldige ontploffing heeft een voor-
raadkamp van de R.A.F. in de Noord-
Engelse stad Burton-on-Trent ver
nietigd. Hierbij zijn minstens 220
personen om het leven gekomen. De
schade beloopt millioenen ponden.
Uit Londen verluidt, dat de explosie
het gevolg is geweest van een Duits
V-wapen. Ooggetuigen delen mede.
dat de kracht der ontploffing zo ont
zaglijk was. dat de gebouwen in de
buurt van de ontploifingshaard van
de aardbodem zijn weggevaard. Het
gehele gebied ziet er uit alsof er een
aardbeving heeft gewoed. Vele boerde
rijen m de buurt zijn volkomen ver
dwenen en er Ls zeer veel vee gedood
De kleine stad Burton-on-Trent is
door de ontploffing zwaar geteisterd.
Directeur: H. J. Kemneeater. Bur-
aum; hoofdredacteur: Hendrik Llndt
Amsterdam; plv. hoofdredacteur; lr A.'
,H^." .van Dors4er< Haarlem:
binnenland; J v Grlekén; illustratie
en opmaak. R Kampstra, volkscul
tuur en kunst; M Wol tere. muziek:
G. K Krop; aport: J. j. Llber; adver-
a D&minen, allen te Am-
oterdarn. g
