HET DAGBLAD
HET DAGBLAD
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bruggen óver de Moerdijk
opgeblazen
Verzet in duinen
van Walcheren
Stalin over Teheran
en de oorlog.
Verwoede strijd om bruggenhoofden In het bedrijf
langs de Maasoever
Onze nationale biljartploeg zou
zeer sterk kunnen zijn
Spelpeil is bijzonder
toegenomen
Lord Moyne vermoord
Nieuw Duits front op de
noordelijke Maasoever
Meer gevechts
actie in Italië
Brits-Canadese landing op Schouwen
t1
Twee in één!
Roosevelts herkiezing staal vast
Meerderheid weinig
imponerend
Schendingen van hei
volkenrecht
HOOFDKWARTIER VAN DIEN
FÜHRER, 6 Nov. Het opperbevel
van de weermacht maakt bekend:
Op het overstroomde eiland Wal
cheren worden op enkele duinen nog
talrijke eigen steunpunten gehand
haafd. Op Middelburg ligt zwaar vuur
van vijandelijke scheepsartillerie.
Na verbitterde gevechten aan de
benedenloop van de Maas trokken
onze troepen zich terug op enige vrij
kleine bruggenhoofden. De bruggen
van de Moerdijk werden volgens de
plannen opgeblazen. Ten zuidoosten
van Helmond werden de aanvallende
Engelsen na geringe aanvankelijke
successen weer teruggeworpen.
In hét penetratlegebled ten Zuid
oosten van Stolberg kwamen onze uit
het Oosten en Zuiden tot de tegen
aanval overgegane gevechtsgroepen
goed vooruit en sneden vijandelijke
strijdkrachten af. Vijf tanks werden
stukgeschoten.
Om de uitgangen van meren en bos
ten Westen van de bovenloop der
Meurthe bij St. Die en om de uit het
Moezeldal naar de Westelijke Vogezen
leidende weg Is het ook gisteren weer
tot verbitterde gevechten gekomen. De
aanvallende vijandelijke bataljons
werden teruggeworpen. Slechts ln
enkele sectoren konden zij ln de loop
van de dag onbelangrijke terreihwinfet
behalen.
Het garnizoen van La Rochelle stoot
te bij een verrassende uitval door der
tig km. ten Zuidoosten van de stad
gefortlflceerde Franse stellingen heen
en rolde ze op. Bij slechts veertien
eigen gewonden werden den vijand
zware verliezen toègebracht. Na het
opblazen van talrijke versterkingsin
stallaties van den tegenstander keerde
de gevechtsgroep metrijke bult ei>
talrijke gevangenen weer ln de vesting
terug.
Het vuur van onze V. 1 lag giste
ren weer op Londen.
De geringe gevechtsactiviteit ln de
meeste sectoren van het Midden-Ita-
llaanse front duurt voort. Slechts ln
het gebied ten Noordoosten van Roc-
cas Casclano ls het tot harde plaat-
-selijke gevechten gekomen, waarbij de
aanvallende vijand onder zware ver
liezen geringe vorderingen behaalde.
Op de Balkan leden de ln het dal
van de Stroemitza bij Kumanovo en
ten Noordoosten van Prlstlna aanval
lende Bulgaren zware verliezen Ver
scheidene sterke aanvallen der bol
sjewieken op ons bruggenhoofd aan
de Dona Dünaföldvar stortten Ineen.
In het gebied ten Zuiden èn Zuid
oosten van Boedapest mislukten nieu
we aanvallen der bolsjewieken. Eigen
pantserformaties stieten ln de achter
waartse verbindingen van den vijand
en vernietigden talrijke mars- en ra-
vitailleringscolonnes. Slagvliegers vie
len ten Zuidoosten van Boedapest
overdag en des nachts concentraties
der bolsjewieken met goed resultaat
aan.
Tussen Cegled en Szolnok bieden
Duitse en Hongaarse troepen verbit
terde tegenstand tegen de verder aan
vallende bolsjewistische formaties.
Tegenaanvallen wierpen de bolsjewie
ken aan het front aan de Thelss en
aan de Slowaakse grens uit ons ge-
De zon gaat heden onder om 16.58
uur.en morgen op om 7.51 uur.
Maan op 23.00 en onder 14.51 uur.
L.K. 7 Nov., N.M. 15 Nov., E.K.
23 Nov., Y.M. 30 Nov.
vechtsveld, waarin zij na krachtige
vuurvoorberelding hadden kunnen bin
nendringen.
De stad Goldap ln Oost-Pruisen ls
van de bolsjewieken bevrijd. In ver
bitterde gevechten van drie dagen
werden de daarin gesloten bolsjewis
tische regimenten voor het grootste
deel vernietigd, hun restanten werden
gevangen genomen. 59 tanks-en stuk
ken stormgeschut, 134 kanonnen van
allerlei aard en talloze zware en' lichte
wapens vielen ln onze handen. Talloze
dode bolsjewieken llggeri op het ge-
vechtsveld.
In Koerland zijn ook op de .tiende
dag ,van de afweerslag ajle doorbraak
pogingen der bolsjewieken mislukt 41
vijandelijke tanks werden hier stuk
geschoten.
Anglo-Amerlkaanse formaties bom
menwerpers en ln scheervlucht vlie
gende toestellen zetten hun terreur-
aanvallen op het Westelijke en Zuid
westelijke gebied van Duitsland voort.
Het stadsgebied van* Wenen werd bij
zonder zwaar getroffen. Strijdkrachten
der luchtverdediging schoten '43 vijan
delijke vliegtuigen, merendeels vier
motorige bommenwerpers, omlaag.
STOCKHOLM, 7 Nov. Op de fees
telijke bijeenkomst der Moscousfe Sow-
Jets, naar aanleiding van de 27ste ver-
Jaardag der L jlsjewtstische October-
revolutie, h'eeft Stalin, als voorzitter
van de commissie van Staatsverdedi-
glng, een rede gehouden.
Hij zeide o.a.. dat het rode leger
de gehele last der gevechten alleen
moést dragen, waaruit- hij het recht
meent te kunpen afleiden, dat het
rode leger „de overwinningsbanier ln
Berlijn zal hijsen" Er bestaat reden
aan te nemen, zo zelde Stalin, dat dit
„ln de nabije toekomst" zal geschie
den.
Ten aanzien van het binnendringen
van het rode leger in Noord-Noor-
wegen verklaarde Stalin, dat het hier
een „geallieerd land" betteft.
Stalin zeide vervolgens, dat alles wat
zich heeft\ afgespeeld teryg te* bren
gen viel tot de besluiten van de, con
ferentie te Teheran. De daar genomen
besluiten zijn automatisch ln daden
omgezet HIJ liet daarbij doorscheme
ren. dat reeds destijds de militaire
plannen ln die zin waren vastgelegd
dat de bondgenoten der Sowjetunle
hun aandeel aan de bloedige offers
moesten overnemen, -waardoor ook
voor het rode leger een zekere ont
lasting ontstaan ls.
Doch niet alleen op militair, ook
op politiek gebied is de conferentie
van Teheran het uitgangspunt geweest
,Ltlatieven- waaruit de eensge
zindheid der geallieerden telkens op
nieuw gebleken ls. Dit ls ook bij de
Jongste Moscouse conferentie ondub
belzinnig tot uitdrukking gekomen.
Aan het. slot zljnej rede verklaarde
btalln zich tegen een Internationale
organisatie als de „Volkenbond waar-
h^.WiJ..ee^ zo- treurlge nagedachtenis
hebben Daarentegen sprak hij zich
uit \oor eeh organisatie, die beschikt
over alle „effectieve" mogelijkheden,
zonder in bijzonderheden te pi-sci-
fi™6™: ^oe hij zlch een dergelijk in
strument van veiligheid voorstelt.
GRONINGEN, 6 Nov, Hedenoch
tend wist het vllfjarig dochtertje van
de familie J. E.. wonende aan het
Winschoterdlep, alhier, ln een onbe
waakt ogenblik een fles met lysol te
bemachtigen. De kleine nam enige
slokken en werd ln ernstige toestand
naar het Academisch Ziekenhuis
overgebracht.
Ie JAARGANG No. 263
WOENSDAG 8 NOVEMBER 1944
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Tel. 24996 - Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 ct. per week of f2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 ct.
Walcherens bevolking
lijdt hoge verliezen
BERLIJN. 7 Nov. Op het eiland
Walcheren culmineerden de buiten
gewoon verbitterde afweergevechten
van het Duitse garnizoen tegen de
veelvoudige overmacht der aanvallers
ln de strijd om een versperring bij
Arnemuiden. Alvorens de Canadezen
hun met de modernste aanvalsmid
delen uitgeruste stormcolonnes tot de
strijd lieten overgaan, richtten zij
eerst een geweldig trommelvuur op de
versperringsstelllng. De - Duitse troe
pen weerden zich tot den laatsten
man en vertraagden aldus doeltref
fend de opmars der Canadezen naar
Middelburg.
In deze stad. die voortdurend onder
het vuur van zwaar Brits scheepsge
schut lag, heeft het grootste deel van
de ellandbevolking na de vernieling
der zeedijken en de daardoor ontstane
overstroming van minstens drievijfde
van het eiland ben toevlucht gezocht.
Ook een deel van de stad zelf ls
overstroomd en de bevolking vond
slechts een toevlucht in de huizen der
hoger gelegen straten, die thans door
de Britse artillerie ln puin gelegd
worden. De verliezen onder de bur
gerbevolking, van wie vijfduizend
mensen bij de overstroming verdron
ken, zijn buitengewoon groot. In het
gebied van Domburg handhaafden de
Duitse troepen hun posities, hoewel
de Canadezen vlammenwerper-tanks
gebruikten om hun verzet te breken.
Aaü het front ten zuiden van de
Maas werd de gehele dag aan de
brandpunten der voorafgaande dagen
hevig gevochten. Het gelukte de
Duitse troepen door het voortreffelijk
verzet van hun achterhoede zich met
medeneming van al hun wapens en
oorlogstuig op de noordelijke oever
van de Maas te distanciëren. Daarbij
werden zij op de beste wijze ge-
Bekendmaking
De 17de November arsvan 14-tot 17
uur. vindt ln het gebouw van het
#-Ersatzkommando „Nlederlande", Ne-
benstelle Dam 4, Amsterdam, 6en keu
ring plaats voor verpleegster bij het
Deutsche Rotekreuz.
Nederlandse meisjes en vrouwen van
18 tot 30 Jaar kunnen zteh hiervoor
melden.
De 17de November a.s., van 9 tot
12 uur, vindt ln het gebouw van het
M-Ei-satzkomraando „Nlederlande",. Ne-
benstelle Dam 4, Amsterdam, een keu
ring plaats voor de Waffen-tf (panzer,
flak, artillerie, - enz., enz.), ook
NJS.K.K.
Flinke, gezonde. Nederlandse jon
gens. die de zoware strijd om ons zijn
of niet zijn begrijpen en zich hiervoor
ln willen zetten, kunnen zich dan mel
den.
Helpt mede uw vaderland te ver
dedigen tegen de opdringende brand
stichters en verwoesters van datgene,
wat door onze voorvaderen met Veel
moeite en offers werd verworven.
steund door de Duitse batterijen, die
gedeeltelijk in een open stelling de
Brits-Canadese tankconcentraties als
mede de gemotoriseerde formaties van
den vijand, die tussen de Duitse be
wegingen moesten dringen", uiteen
sloegen. Eveneens konden verscheide
ne malen krachtige aanvallen op de
bruggenhoofden Willemstad en Moer
dijk afgeslagen worden. Nadat de
Duitse troepen waren overgezet wer
den de- belangrijke verbindingen over
het Hollands Diep opgeblazen.
Straatgevechten
In het gebied van Den Bosch ont
stonden bij de voortzetting der Britse
aanvalsoperatles hevige hulzenge
vechten ln het zuidelijke deel van
Heusden. Ondanks onguhstlg weer en
water poogden de Britten onder be
scherming van de ochtendnevel meer
malen over de Maas to trekken, doch
deze pogingen stortten ln het gecon
centreerde vuur oer Duitse afweerwa-
pens telkens snel ineen. Na een
krachtige artlllerievoórbereidlng en
het afschieten van talrijke nevelgra
naten gingen de Anglo-Amerlkanen
aan weerskanten van de weg van
Asten naar Meljel tot de aanval over.
Deze stuitte op een tegenaanval der
Duitse troepen, die met medewerking
van zwaar stormgeschut en gemotori
seerde artillerie de aanvallers tot ach
ter hun uitgangsstellingen, poogden
terug te werpen, hoewel de tegen
stander voortdurend aanvallen in
scheervlucht ondernam.
Frans brigade-generaal tot
dwangarbeid veroordeeld
STOCKHOLM, 7 Nov. Naar-Reu
ter uit Parijs meldt, is de brigade
generaal der luchtmacht Pinard
Maandag door een Parijs gerechtshof
tot levenslange dwangarbeid veroor
deeld. Hij was van hoogverraad be
schuldigd, omdat hij een Frans anti-
bolsjewistisch legioen had gevormd.
Ook de negentienjarige zoon van Pin-
sard werd gearresteerd. De generaal
bepleitte diens vrijspraak en zeide:
„Gij kunt mij veroordelen, doch laat
mijn zoon vrij, die slechts een kind
is".
Geallieerde scheepsverliezen
STOCKHOLM, 7 Nov. Volgens
radio Londen heeft het hoofdkwartier
van generaal Eisenhower medege
deeld: „Bij de landingen ln het ge
bied van West-Kapelle zijn zware
verliezen ontstaan. Vele landings-
boten zijn verloren gegaan. Bijzonder
zware verliezen leden beveiligings
vaartuigen der rechtstreekse icust-
vloot. Van 25 dezer schepen gingen er
twintig verloren. Zij trokken het vij
andelijke vuur aan, terwijl de storm-
boteh de kust naderden1-;
Eén van de moeilijkste punten,
waar vele briefschrijvers mij
dagelijks voor zetten, is de verstrek
king van extraatjes in en door de be
drijven. Die er niet van geprofiteerd
hebben, schrijven met nijd over an
deren. die het wel hebbeil. Slechts
een enkele kan nog de zon van de
bonloosheid i?i 7tef, water van zijn
buurlui zien schijnen. De rest schrijft
steevast: Bij bedrijf zus'en zo hebben
ze al drie keer paling gehad, wij nog
niet, hoe zit dat? Soms is door zo'n
briefwisseling en door het te berde
brengen van lichtende voorbeelden"
een steentje aan het rollen gebracht
en heeft uiteindelijk zich ook zulk
een eetbare lawine van druiven, pa
ling, appels en aardappels uitgestort
over een tot dan toe gespeend bedrijf.
Grote banken en bedrijven delen
b.v. rijkelijk over het personeel uit,
wat met schepen vol wordt aange
voerd. Bonloos Blijkbaar is smokke
len in het groot toch nog altijd ge
makkelijker dan in het klein.
Ik zou zecjgen: tegen de ..geborgen
heid in het bedrijf" is niet veel te
zeggen, zolang het distributievrije
artikelen betreft. Maar zodra het dis
tributiegoederen betreftook al geeft
de C.C.D.hier zelf het slechte voor
beeld. door voor dè afpakambtenaren
zelf allerlei extraatjes te reserveren,
dan kan nog verdedigd ivorden, dat
het bedrijf in hpt groot gaat slepen"
vanwege het moeilijke transport
probleem mits de bedrijven ter
stond aan de distributie opgeven tont
zij voor de bedrijfsgenoten alvast in
voorraad en in de wacht hebben ge
sleept en mits dan een zekere rede-
lijkt aftrek van de bonnen plaats
vindt.
Want al deze lichamen en instan
ties, met en benevens die, ivelke een
z.g. „bedrijfstuin" hebbeji, zijn, dank
zij deze „geborgenheid in het bedrijf"
allengs geëvolueerd tot een soort zëlf-
verzorgers. Eu, evenmin als een aard
appelboer no'g aardappelen krijgt of
een veeboer melk, evenmin heelt
iemanddie reeds een aanzienlijke
winteropslag heeft veilig gesteldbe
hoefte aan alle rantsoenen yan een
doodgewone hongerlap.
Ik hoop weldra lijsten te zien van
hoeveel de banken en bedrijven en
gemeenten wel sleepten en hoeveel
rantsoenen (faardooinu vrij komen
voor lieden, die het met tien kilo's
probeerden en tegen, de \amp liepen.
Laat de C.C.D. vooral eens zelf het
goede voorbeeld geven en eens strikt
v>an zijn rantsoenen leven. Doet hij
dat niet. dan kunnen zijn leden beter
uit het legioen van ambtenaren ert
opeters worden overgebracht naar de
productieve sector 'en kunnen ze nu
b.v. aardappelen gaan krabben en de
mensen de aardappelen eens thuis
brengen in plaats van ze af te nemen.
TIJL.
AMSTERDAM. 26 Oct. Na af
loop van ^net zo buitengewoon ge
slaagde biljartkampioenschap 45 2
heeft de heer Möllerus, voorzitter van
de N.B.B., gezegd, dat thans een ver
tegenwoordigende landenploeg zou
zijn samen te stellen, die welhaast
onverslaanbaar moet worden geacht.
Inderdaad is het peil der sterkste
Nederlandse biljarters beduidend ge
stegen. Dat bleek wel uit het hoge
toujTiooi-gemiddelde van het kam
pioenschap 45/2, het bleek ook uit
het feit, dat zeven van de acht spe
lers die aan dit kampioenschap deel
namen, in het as. seizoen geplaatst
worden in de pas ingestelde hoofd
klasse. Door de nieuwe bepaling, dat
de in de eerste klasse groot biljart
anker-kader 45/2 ingedeelde spelers
ook mogen uitkomen in de hoofd
klasse eerste klasse klein biljart, telt
deze klasse thans niet minder dan
25 spelers, onder wie Dommermg,
Gehrels, Jacobs, Kobus en Vreeswijk.
Zou er op het ogenblik een londen-
wedstrljd kunnen worden gespeeld. dan
zou Nederland werkelijk een prachtige
kans op de overwinning maken, tegen
welk land ook. Vooral als men daarbij
STOCKHOLM. 7 Nov. Uit Caïro
wordt gemeld, dat op den Britsen
minister-president voor het Midden-
Oosten, Lord Moyne, Maandag een
aanslag is gepleegd. Lord Moyne is
in de loop van de avond aan de ver
wondingen bezweken. De daders kon
den worden gearresteerd. Officieel
werd medegedeeld, dat dezé Taatsten
geen Egyptenaren zijn. Alle hoge
ambtenaren der Britse en Egyptische
politie nemen aan het onderzoek deel.
Waarschijnlijk zal vandaag in het
Engelse Lagerhuis een regerings
verklaring worden afgelegd. Men
neemt aan, dat Eden, die Lord
Moyne onlangs heeft bezocht, het
woord zal voeren.
Maandagavond heeft minister
president Mohammed Pasja het
Egyptische kabinet in buitengewone
zitting bijeengeroepen ter bespreking
van het gebeurde.
Exchange Telegraph meldt nog. dat
de aanslag op Lord Moyne waarschijn
lijk minder tegen den persooifvan den
minister dan tegen de Britse regering
gericht was. De aanslag schijnt goed
te zijn voorbereid. De daders hebben
klaarblijkelijk de woning van Moyne
gedurende verscheidene dagen nauw
keurig ln het oog gehouden,. De mi
nister werd vlak bij de drempel van
zijn huls neergeschoten. De belde
moordenaars trachtten op rijwielen te
ontkomen. Tevergeefs trachtte de"
chauffeur van een Britse ambulance
auto hun de- weg te versperren, doch
een- Egyptisch polltle-agent wist hen
met zijn motorrijwiel te achterhalen
op twee kilometer afstand van een der
NIJlbruggen.
Zodra de daders gegrepen waren,
trachtte een mensanmenlgte hen te
lynchen, doch de politie kon hen voor
de volkswoede redden. Het verhoor is
begonnen, maar heeft nog geen resul
taat gehad, aangezien de daders wei
geren een verklaring af te leggen.
ln aanmerking neemt, dat zowel Bel
gië als Frankrijk heel wat spelers
zagen overgaan naar de beroepsklasse.
De Belgen Moons, Zaman, De Doncker,
Besseleers, Semal, Climeur en Bos mans
zijn geen amateurs meer, de Fransen
Cóte en Davin ook niet. België be
schikt nu ln de eerste klasse der
amateurs alleen nog over Gabriels,
Van Belle, Van Nerom. Baudart.Claeys,
Verbist. Fauconuler, De Sutter. Van
de Velde. Vingerhoed t en Van de
Kerckhove. Frankrijk heeft nog AlberC
Galmiche, Lagache en Kron als ver
tegenwoordigers der eerste klasse ama
teurs.
De kans voor Nederland ln het lan-
cien-wereldkampioenschap (Coupe Glo-
rieux) zou men aan de hand van deze
feiten dus behoorlijk mogen achten.
De „Coupe Glorleux" werd tot dusver
30 mahl verspeeld: dit tournool ls na
het 45/2 de oudste internationale bil
jartwedstrijd. Het /Werd genoemd naar
den Belgischen biljartfabrikant Emlle
Glorleux. die een prachtige zilveren'
schaal als wlsselprljs ter beschikking
stelde, met het speciale doel de bil-
Jarcsport te bevorderen, door het in
stellen van internationale wedstrijden.
Van 1906 af werd het tournool om de
Coupe jelk Jaar te Brussel gehouden.
Aanvankelijk zond elk land, dat deel
nam, vier spelers, later drie. In hoofd
zaak waren het België. Frankrijk.
Duitsland en Nederland, die deel
namen. In 1920 bezette Nederland da
tweede plaats na Frankrijk, in 1921
werd ons land eerste voor Frankrijk
en België.
Tussen 1930 en 1934 werd de Coupe
een zuiver Belgisch-Franse aangelegen
heid. Maar ln 1934 werd besloten de
wedstrijden om de wisselprijs te ver
heffen tot een officieel wereldkam
pioenschap voor landenploegen. In
1935/'36 werd voor het eerst onder het
nieuwe, door België samengestelde,
reglement gespeeld. Er kwamen vijf
verplichte speelsoorten, n.l. libre, 45/2,
71/2, driebanden en de fantalsle clas-
sique. Elke speelwijze moet worden
uitgevoerd door denzelfden speler en
de ploegen worden gevormd uit min
stens drib en hoogstens vijf spelers.
In elke speelsoort ontmoet men elkaar
driemaal. Ons lahd deed ln 1937/'38
voor het eerst mee aan dit officiële
landen-wereldkamploenschap. In de
voorronde verloor Nederland met 20
tegen 10 matchpunten van België. In
1938/'39 kwam Nederland ln de eerste
ronde weer uit tegen België. Ditmaal
werd de nederlaag al heel zwaar, Ons
land verloor met 4 tegen 20 niatch-
punten.
Gezien de bekende krachtsverhou
dingen van het ogenblik, Is het stellig
niet boud, to beweren, dat ons land
het er nu belangrijk beter af zou
bréngen. Al zullen, als steeds, de klas
sieke kunststoten wel een veel te
zware opgaaf blijken. Het ls te hopen,
dat de tijd spoedig daar Ls, dat de
vau de huidige Nederlandse
hoofdklassers naar bulten zal kunnen
blijken.
Raadschelders bokste in Berlijn
BERLIJN, 6 Nov. Dezer dagen
bokste onze landgenoot Raadschelders.
die ln Duitsland werkzaam ls. op het
Rijkssportveld te Berlijn tegen den
Duitsen middengewicht Erwln Bruch.
uit Berlijn. Het werd een zeer levendig
gevecht over acht ronden. De Duitser
werd tenslotte tpt overwinnaar op
punten uitgeroepen, dank zij aijn goe
de linksen en zijn grotere hardheid
«Wecteur: h. J. Kerkmeester. Bu*.
•u*n; hoofdredacteur: Hendrik LlndL
Amsterdam; plv. hoofdredacteur; lr. A.
H. do Haas van Dorsser, Haarlem;
binnenland: J. v. Grieken; ülustram
en opmaak: R. Kampstra; volkscul
tuur en kunst: M. Wolters; muziek:
G. K. Krop; sport: J. J, Llber; adve>
tentles: A. H. lemmers, allen te Am-
sterdam; k m
itdruk 13 I niemand gespaard blijft'en slechts T.aaê. waa^p «J 1 1'aatafcvèHng. zijn. In de Verenigde leringsbasis, die de sinds weken bil
flllCQP Vflr» ArnVinm
omtrek I de rufeg ^bUifL.T^van. "steden 5S2L5B2£*2LE2."« toUWtn I SSX I «fëïïSlü» iS.MTS
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUHRER, 7 Nov. Het opperbevel
der weermacht maakt bekend:
Het garnizoen van Duinkerken
heeft krachtige, op een smal front
uitgevoerde aanvallen op het ooste
lijke front der vesting uiteengesla
gen en daarbij zestien dei* aanvallen
de tanks vernietigd. De tijand leed
zo zware verliezen, dat hij zijn aan
vallen niet voortzette.
In de duinen aan de noordweste
lijke kust van Walcheren en om
Middelburg zetten onze troepen hun
weerstand voort, die door de zware
verhezen van dep vijand lonend
wordt.
k Aan de dappere volharding der
garnizoenen van ons bruggenhoofd
aan de benedenloop van de Maas is
het te danken, dat de kern van onze
fromaties over Hollands die_p en
Maas teruggebracht en een nieuw
front op de noordelijke oever opge
bouwd kon worden. De door den
vijand nagestreefde vernietiging der
in Noord-Brabant strijdende Duitse
formaties is daarmede mislukt.
Sedert hej begin van de slag in het
gebied van Antwerpen en in Noord-
Brabant heeft het daar strijdende
leger in uiterst zware, bijna onafge
broken strijd 883 Qanadese en
Engelse tanks vernietigd.
Vijandelijke aanvallen op het
bruggenhoofd van de Moerdijk wer
den uiteengeslagen.
Door concentrische aanvallen van
ónze tanks en grenadiers in het pe
netratlegebled van Germeter werd
wederom terrein van den vijand ge
zuiverd en de omsingeling der afge
sneden groep Amerikaanse strijd
krachten hechter gesloten. Vijande
lijke ontlast ingsaanvallen stortten
Ineen. Vijftien tanks van den tegen
stander werden vernietigd, drie an
dere en talrijke voertuigen werden
buitgemaakt en zeven slagvliegers
werden door troepen van het leger
neergeschoteh.
Ondanks het gebruik van over
machtige strijdkrachten tussen Bacca
rat en St. Die kon de vijand slechts
- de westelijke oever vah de Meprthe
bereiken. Door ons geconcentreerd af-
weervuur leed hij zware verliezen.
Het stonngsvuur der V 1 op Londen
gaat verder.
Uit Midden-Itallë wordt toenemen
de gevechtsactiviteit ln de frontsec
tor ten noorden van Roccas Casclano
gemeld.
De versterkte pogihgen van de Bul
garen om door onze stellingen tussen
het dal der Stroemitza en het gebied
ten noordoosten van Mltrovica heen
te stoten, heeft hun ook gisteren geen
successen- opgeleverd.
Voor Boedapest ,is de toestand ten
gevolge van onze tegenaanvallen op de
diepe flank der bolsjewieken, ont
spannen.
Extra-keuringen Waffen-ff em.
Donderdag 16 November vinden op
het h -Ersa tzkommando Nederland.
Korte Vijverberg 5, Den Haag, weer
keuringen plaats van 1416 uur.
Flinke gezonde meisjes en jongens,
ook uw plaats is hog vrij. Alle Inlich
tingen betreffende vergoeding, onder
steuning en kostwinnersvergoeding
worden bij de keuring verstrekt.
In de gevechtsruimte Segled-Szol-
nok dringen de bolsjewieken- verder
naar het noorden, doch konden tegen
over de vastberaden weerstand van
onze troepen slechts onbelangrijke
terreinwinst maken. Duitse en Hon
gaarse slagvliegers hebben overdag en
des nachts met succes Ingegrepen ln
de gevechten op de grond en den te
genstander zware verliezen aan men
sen en materiaal toegebracht.
Aan de Thelss zijn tegenaanvallen
tegen den overgestoken vijand aan de
gang. Plaatselijke acties der bolsjewie
ken aan de oostgrens van Slowakije
mislukten evenals de aanvallen op
vrij breed front ten zuidwesten vön
de Doekiafras.
In Oost-Pruisen werd de westelijke
oever van het meer van Goldap van
den vijand gezuiverd.
Het élan van de vijandelijke storm
loop ten zuidoosten van Llbau ver
minderde. Daarentegen zetten de bol
sjewieken ln het gebied van Autz hun
groté" aanvallen voort. Onze grena
diers verijdelden de in het voornemen
^liggende doorbraak en brachten de
bolsjewieken na geringe aanvanke
lijke successen tot staan.
Anglo-Amerlkaanse terreurvllegers
hebben/ hun uitgebreide aanvallen op
het Roergebied voortgezet. Na de zwa
re aanval op Bochum in de nacht van
4 op 5 November was Gelsehklrchen
gisteren en in de afgelopen nacht het
doel van sterke vijandelijke foriyiatles
bommenwerpers. In de rest vah het
rijksgebied werden de woonwijken
van Neumünster, Hamburg. Wenen
en Koblenz vrij zwaar getroffen. Ja
gers en afweergeschut van het lucht-
ïyapen schoten 55 vijandelijke vlieg
tuigen, waarvan 43 viermotorige bom
menwerpers neer.
Churchill over de dood
van L.ord Moyne
STOCKHOLM. 8 Nov. Naar Reuter
meldt, heelt Churchill Dinsdag in het
Engelse Lagerhuis een verklaring af
gelegd over de aanslag op den Britsen
minister-president in het Mldden-Obs-
ten, Lord Moyne. Hij zeide o.a.: „Het
parlement en het volk hebben een zeer
zwaar verlies geleden door de dood"van
Lord Moyne. WIJ hebben tot dusver
nog geen officiële inlichting ontvan
gen, welke opheldering omtrent de
bewerkers van de moord zou kunnen
geven of waardoor wij een, aanwijzing
omtrent de motieven voor de misdaad
zouden kunnen krijgen. Het Huls zal
de meest volledige inlichtingen ontvan
gen, zodra deze beschikbaar zijn."
Lord Moyne. aldus -Exchange Tele
graph, was 64 Jaar oud. HIJ behoorde
tot de rijke bierbrouwersfamilie Guin
ness. Als lid der conservatieve partij
heeft hij 24 Jaar zitting gehad in het
Lagerhuis. In een conservatieve rege
ring der twintiger jaren had hij de
portefeuille van landbouw. In het
kdblnet-Churchill van 1940 was hij
eerst onderstaatssecretaris. In 1944
werd hij benoemd tot minister-presi
dent voor hét Midden-Oosten, nadat
zijn voorganger, Casey, gouverneur-
generaal van Bengalen was geworden.
Volgens een bericht van Radio Caïro
was een van de belde daders van de-
aanslag op Lord Moyne ln het bezit
van een Mauserpistool, de andere van
een gewone revolver. BIJ het .verhoor
antwoordden zij in het Hebreeuws.
De Bulgaarse regerlpg heeft de
betrekkingen met Japan verbroken.
Te Lausanne ls op 70-jarlge leef
tijd overleden de Franse industrieel en
oud-mlnlster Jean Hennessey.
Molotof heeft Dinsdag den minis
ter van Buitenlandse Zaken der uitge
weken Noorse regering, Lie, ontvangen,
Ie JAARGANG No. 264
DONDERDAG 9 NOVEMBER 1944
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Tel. 24996 - Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 ct. per week of 2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 ct.
Gros der Duitse troepen
verlaat Middelburg
BERLIJN. 8 Nov. De fanatieke
afweerstrijd van de Duitse bezetting
op Walcheren duurde met onvermin
derde hevigheid voort. In de late na
middaguren van Maandag gelukte het
de Canadese ovezmacht Middelburg
binnen te dringen, waar zware gevech
ten met de Duitse achterhoeden ont
stonden.-Het gros van onze troepen
dlstanciegrde zioh in noordelijke
richting en verenigde zich met de zich
in de sector Oost-Kapelle bevindende
strijdkrachten. Een gedeelte van de
ellandbevolking heeft met de Duitse
troepen de brandende puinhopen van
Middelburg verlaten, waaronder velen
de dood hebben gevonden.
In de vroege morgenuren van Dins
dag zijn formaties van het Brits-Ca
nadese leger ook* naar het eiland
Schouwen overgestoken. Bij deze on
derneming leden zij zware verjlezen.
hoewel deze jnet die omvang aanna
men als tijdens de landing bij West-
Kapelle.
Aan het front ten zuiden van de
Maas bevinden zich de Duitse troepen
onder leiding van den generaal der
Infanterie, "Von Zangen, In zware af
weergevechten tegen de strijdkrachten
van negen Brits-Canadese Infanterie
divisies. dne pantserdivisies en zes
pantserbrigades. Het gros der Duftse
troepen ls het gelukt zlch op de
noordelijke oever van de Mqas terug
te trekken. Hiermede ls de door
Montgomery beoogde vernietiging der
De' personeelsleden van de N.V.
„De Arbeiderspers" worden met hun
gezinnen -in de gelegenheid gesteld
zich te laten inenten tegen iyphus
paratyphus en cholera. De entingen
geschieden in de cantine van het be
drijf door den aan de A.P. verbonden
bedrijfsarts.
(Foto A.P.—Breygr)
Duitse strijdkrachten in deze sector
verijdeld.
De militaire medewerker van het
,DNB. dr. Max Krull. schrijft in zijn
overzicht van de toestand aan de
fronten o.a.:
Hoewel op Walcheren nog gestreden
wordt, kan men de slag ln Zuidwest-
Nederland over het geheel genomen
als geëindigd beschouwen. De afloop
daarvan was geen overwinning voor
Montgomery. Zijn troepen hebben
bloedige verliezen geleden en zijn
niet in staat geweest ook maar een
van de poorten naar de Noordduitse
laagvlakte te openen.
De huidige stellingen van Engelsen
en Canadezen vormen voorlopig
slechts een grendel tegen Duitse
flankbedreiging uit het noorden. Dit
wordt pnderstreept door de aanwezig
heid van Duitse bruggenhoofden aan
dé Beneden Maas. Het verzet aan de
rivierovergangen heeft het gros van de
Duitse troepen de overtocht naar de
noordelijke Maasoever mogelijk ge
maakt. Hier ls, gesteund door de natuur
lijke hindernis der riviermonden, een
tot de helft verkorte verdedigingslinie
ontstaan, hoewel niet ontkend kan
worden, dat de vijand zekere strate
gische verbeteringen van zijn positie
wist te behalen.
Adempauze
Het slechter worden van het weer
heeft de ontwikkeling aan Duitse zijde
begunstigd en na wekenlange zwaje
strijd den Duitsen divisies thans een
adempauze verschaft. Zij zien thans
nieuw geordend en voorbereid de vij
andelijke aanval op noordelijk Neder
land tegemoet.
Dat de vijand pogen zal "over de
Maas en Rijn te komen en het Initia
tief weer in handen te krijgen, staat
bulten twlHel. Hij zal echter over de
kansen oi^ succes nadenkender ge-
worder^ zijn nu de Amerikanen bij
Aken in he% defensief zijn gedrongen
'en een bij Germeter Ingesloten groep
ln gevaar gekomen ls vernietigd te
worden.
De doorvaart door de
Dardanellen
STOCKHOLM, 8 Nov. Associated
Press verneemt uit welingelichte Britse
bron, dat de onderhandelingen over de
vrije doorvaart door de Dardanellen
thans ln Ankara geopend zijn. Turkije
zou nie/ ongeneigd zijn, thans ln te
gaan op de vroegere minimumeisen
der Sowjet-Unle inzake demllltarisa-
tie van de Dardanellen. De nieuwe
eisen van Moscou gaan echter aanzien
lijk verder. .De Sowjet-Rusivn verlan
gen niet alleen het onbeperkte recht
der vrije doorvaart van en naar de
Zwarte Zee. doch hebben de mogelijk
heid ln uitzicht gesteld, aan de Dar
danellen een kleine staat te stichten,
welks bestuur onder Internationale
contróle am staan. Een woordvoerder
van hét Britse departement van bui
tenlandse zaken zou evenwel verklaard
hebben, geen kennis te dragen van
onderhandelingen over de Dardanel
len.
Hebbie wel déris gesnoekt bij Wil-
nis vroeg Korneel, terwijl hi.i zijn
visje neervleidö achter een rietkraag,
zo teder als een moeder haar jongste
borelingske behandelt. „Nee? Nooit?
Gut. wat zonde! Dat zijn daar effec
tief mooie watertjes, tenminste, rou
praat ik al weer van een jaar of
twaalf terug, ik ben der sindsdien niet
meer geweest. Nou, dan huurden we
daar een bootje bij een kastelein. Ik
moet jé zeggen, ik snoek als het éven
kan liever niet uit een bootje, ik
wandel liever langs de kant, maar
daar kon 'et nou eenmaal niet
anders".
Hij staarde, in zoete herinneringen
verzonken, over de grauwe Novem-
berpolders. waar de regenluchten
somber - overheen joegen, en voer
voort een beetje weemoedig omdat
dat allemaal alweer zo lang geleden
is: „Tja. jongetje, daar weet jij niet
van. hoe mooi die watertjes vroeger
jaren waren.
Nou, dat was op
een dag in De
cember. En stor
men Man man
wat een wind.
Wij met het
treintje naar Wilnis, aasvissies ko
pen. een maatje ouwe klare bij dien
kastelein meegenomen, want het was
behoorlijk koud en in dat bootje. Nou
hebbie daar allegaar sloten dje haaks
op elkaar uitkomen, en op die snij
punten mochten wij zo graag snoe
ken. Me. maat, die ouwe Pieterse,
die nou al Jaren dood is. roeit en,ik
maak mijn hengel vast, in orde. Hij
haalt de riemen in, ik gooi alvast
uit, eigenlijk meer voor de aardig
heid en verduld... mét schiet me
zaakje weg. hij greep 'em zo! Ik laat
gaan, maar daar voel ik me ineens
een ruk aan die hengel man! Ouwe
Pieterse. die van zijn leven honder
den snoeken gevangen had, zegt:
„Sla an, jo, sla an!" Ik sla an, en
daar zie ik me een kolk in dat wa
ter! En een staart zie ik boven water
slaan! IJselijk, man! Ik vieren, en
oprollen, afijn, je kent dat, je beht
ook niet,, in je eerste snoekle gestikt.
Anderhalf uur wazze me bezig en
daar komt me toch een Javaan van
een vis boven water! Ik wier der ge
woonweg koud van. En toen ik met
de klem zijn harses openbrak, zag
ik niet mijn aasvissie maar... een
ander snoekie! En dat snoekie had
mijn haak door en door door zijn
bast. En in dat kleine snoekie, dat
toch ook nog een halve meter lang
was, zat mijn aasvissie. Die grote
was op dat kleine snoekie toegescho
ten, toen die al met'mijn vissie der
vandoor was. Nou. die grote woog
eh... zestien pond."
Korneel accepteerde een sigaret,
als beloning voor zijn verhaal, en
verlegde zijn aasvisje.
STOCKHOLM. 8 Nov. Blijkens
de laatste mededelingen uit New
York over de presidentsverkiezingen
in de Verenigde Staten heeft Roose
velt 15.771.666 stemmen verworven
tegen Dewey 13.594.735. Volgens het
hoofdkwartier der democratische
partij staat de herkiezing van Roose
velt reeds vast en ook Dewey zelf
heeft zich reeds in deze zin uitge
laten.
De zender New York maakte van
morgen bekend, dat Roosevelt de
leiding had in 32 staten met 387
kiesmannen en Dewey in zestien
staten met 144 kiesmannen. Op dat
ogenblik had Roosevelt 54,7 procent
van het totale aantal getelde stem
men behaald, zijn republikeinse
tegenstander 45,3 procent.
Dewey had de leiding ln de staten
Illinois, Kansas, Maine M05530*111-
setts, Michigan. New Mexico en Zuld-
Dakota. Roosevelt leidde in New
Hampshire, Arizona, Kentucky,
Maryland en een aantal zuidelijke
staten. In 1940 had de huidige presi
dent in Illinois, Massachusetts en
New Mexico de overwinning behaald
en de republikeinse candidaat in
New Hampshire.
Volgens de 'Britse berichtendienst
hebben ook de senaatsverkiezingen
een democratische meerderheid op
geleverd, doch de juiste stemmen
verhouding is nog niet bekend. De
démqcr^tische leider Barkley .uit
Kentucky is met grote meerderheid
herkozen. Tot de niet herkozen repu
blikeinse afgevaardigden behoort
Hamilton Fish, een der felste tegen
standers van Roosevelt.
BERLIJN. 8 Nov. Het Ausw&r-
tige Aint heeft een mededeling gepu
bliceerd waarin gezegd wordt, dat de
Rijksregering ln deze oorlog reeds
meer dan eens heeft moeten constate
ren. dat de Engelse en Amerikaanse
oorlogsleiding zlch niet stoort aan de
volkenrechtelijke plichten der oorlog
voerenden en met name niet ln het
minst acht slaat op de bepalingen, die
ter bescherming van het Rode Kruis
zijn uitgevaardigd. De talrijke pro
testen, die de Rijksregering tegen deze
schendingen vair het volkenrecht
peelt doen Indienen, bleven ^zonder
gevolg.
De laatste tijd ^hebben de Engel
sen en Amerikanen vooral hun aan
vallen gericht op lazaretschepen en
lazarettremen, op weerloze gewonden
en verplegend personeel. Zelfs schrik
ken yJJ er niet voor terug Rode Kruis-
schepen van nlet-Dultse nationaliteit
aan te vallen.
De verantwoordelijkheid voor deze
ontaarde oorlogvoering treft de En
gelse en Amerlkaan.se regering/ die
stelselmatig haar strijdkrachten ln
deze geest van gangsterdom en geor
ganiseerde moord hebben opgevoed.
De Rijksregering heeft, in haar nota
tegen doze schendingen van het
volkenrecht het scherpste protest^ la
ten horen en de eis gesteld, dat de
Britse regering haar strijdkrachten
eindelijk strenge instructie zal geven
Zlch te houden aan de Haagse Con
ventie en de "nodige maatregelen te
nemen om die uit te voeren:
Weer brandstoffen bijslag
DEN HAAG, 7 Nov. De secretaris
generaal van het departement van
Sociale Zaken heeft goedgekeurd, dat
in het tijdvak van 29 October 1944 tot
en met 21 April 1945 aan arbeiders,
die ingevolge de Rijkssteunregeling
een uitkering ontvangen, wederom
wekelijks een brandstof fenbijslag
wordt verstrekt.
Van 29 October ^ot en met 25 No
vember 1944 en van 11 Maart tot en
met 21 April 1945 wordt een uitkering
gegeven van 1 per week. Gedurende
de overige weken zal de bijslag 1.30
per week bedragen.
Ook de tot groep A behorende
kleine zelfstandigen, die steun ont
vangen ingevolge de voor sociaal-eco
nomische hulpverlening aan kleine
zelfstandigen getroffen regeling, kun
nen voor deze bijslag ln aanmerking
komen.
Caroline van Dommelen
zeventig jaar
Vandaag, Donderdag 9 November,
bereikt eén merkwaardige Neder
landse kunstenares de leeftijd der
zeer sterken. Het is de oud-toneel
speelster en oud-journaiiste Caroline
van Lanckervan Dommelen die in
haar bekende woonhuis op de hoek
van Keizersgracht en Amstel dit
heuglijk feit mag gedenken.
„Caro" van Dommelen was overi
gens slechts bij gelegenheid journa
liste, n.l. toen zij in December 1932
zich naar Nederlands-Indlë inscheep
te. Maar eigenlijk'is zij een geboren
actrice, voortgesproten uit een bekend
toneelspelersgeslacht. Gedurende haar
Indische reis had zij dan ook gerust
reeds haar veertigjarig toneeljublleum
kunnen vieren.
„Ik ben een zwerversnatuur", heeft
Caro van Dommelen ons enige jaren
geleden in een interview gezegd. „Ik
ben meer dan eens van het toneel
weggelopen, maar heb dan ook nage
noeg alle werelddelen gezien: Ame
rika. Afrika en Azië. Om die reizen
te bekostigen, schreef ik reisbrieven
aan verschillende kranten."
Maar met al die zwerverslust is
Caro van Dommelen het toneel trouw
gebleven. Zij heeft een kleine halve
eeuw toneelgeschiedenis meebeleefd
en nog onlangs kon men haar spel
genieten als Maria Stuart's kleedster
ve helpster Hanna ^ennedy.
STOCKHOLM, 8 Nov. Naar de
Britse Berichtendienst uit Bruesel
meldt, heeft de Belgische senaat de
parlementaire Immuniteit der senato
ren Erunet, Leman, Flnne, Mlgnulet,
Verstraete en Leuridan opgeheven. Zij
worden door de Juridische commissie
van de senaat „collaborationisten" ge
noemd.
Radio Brussel meldde, dat waar
schijnlijk ook d$ Rexlstenlelder Léon
Degrelle zijn parlementaire Immuni
teit zal verliezen.
De zon gaat heden onder om 16.56
en morgen op om 7.52 uur.
Maan op 8.21 en onder om 15.15 uur.
N.M. 15 Nov., E.K. 23 Nov., V.M.
30 Nov., L.K, 7 Dec.
«sirecteur. H. J. Kerkmeester, Buv
•urn; hoofdredacteur: Hendrik Llndt
Amsterdam; piv. hoofdredacteur; ir. A
H. de Haas van Dorsser, Haarlem,
binnenland: J. v. Grieken; illustrate
en opmaak: R. Kampstra; volkscul
tuur en kunst: M. Wolters; muziek:
G. K. Krop; sport: J. J. Llber; adver
tenties: A. H. hammers, alien te Am-
sterdam. g m
