HET DAGBLAD HET DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Slag in Oost Pruisen naar het Zuiden overgeslagen Omsingeling bij Nisj mislukt Erg, erger, ergst Geallieerden zijn Breskens binnengedrongen Verbeten strijd bij Würselen Conferentie Stalin- Churchill ten einde „Zwart"-handelaar in angst Toenemende strijd N. van Antwerpen De landingen op de Philippijnen 'hoofdkwartier van den füh- rer, 23 Oct. Het opperbevel van de weermacht deelt mede: Onze troepen deden door tegenaan vallen en taal verzet de aanvallen van de Canadezen Ih het gebied ten noor den en noordoosten van Antwerpen In hoofdzaak mislukken. Ook de En gelse 'divisies, die ten oosten van Den Bosch tot 'de aanval overgin gen. konden slechts weinig terrein winnen. In het gebied van WÜrselen duren felle gevechten In en om kazematstel lingen voort. Ten oosten van Lunéville en ln het gebied van Bruyères ontstonden ook gisteren hevige plaatselijke gevechten, éigen tegenaanvallen brachten den hier en daar doorgedrongen vijand, na geringe aanvankelijke successen, spoe dig weer tot staan. in de Etrusklsche Apenpijnen on weergevechten gewikkeld met de vij andelijke divisies, die met sterke strijdkrachten ln de aanval zljh. De slag In het grensgebied van Oost-Pruisen Is naar het zuiden over geslagen op het gebied van Augustow. Tussen Sudauen en Goldap slaagden de bolsjewieken er ln vrij diepe pene traties te bereiken. Na zware straat gevechten is Goldap ln vijandelijke handen gevallen. Ten zuiden van Gum- blnnen verbraken onze grenadiers de aanvoerwegen ln de rug van de door gedrongen bolsjewieken. Doorbraakpo gingen van de bolsjewieken aan weers zijden van Ebenrode zijn bloedig mis lukt. Slagvliegtulgen en luchtdoelar tillerie van de luchtmacht mengden zich met succes m de verbitterde ge> vechten in het Oost-Pruisische grens gebied, sloegen bolsjewistische aanvals- toppen uiteen en vernietigden talrijke tanks. In de zeven dagen durende slag in dit strijdgebied werden tot dusver 616 vijandelijke tanks stukge schoten of buitgemaakt. Aanvallen van de bolsjewieken op het bruggen hoofd Memel bleven vruchteloos. Op de landengte van het schiereiland Ie JAARGANG No. 250 DINSDAG 24 OCTOBER 1944 Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureau* voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Lelden. Tel. 24996 - Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 ct. per week of f 2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 ct. Poolse kwestie nog onopgelost GENEVE. 23 Oct. Murrow. een Amerikaans journalist te Londen, seint naar New York: „Op de conferentie te Moscou zijn concrete besluiten, waarop men ge hoopt had, niet genomen. Het voor naamste geschilpunt, de Poolse kwes tie. is weinig of niets nader toe een oplossing gekomen. Het comité van Lö-- blln heeft een vertegenwoordiger te Londen benoemd, die daar echter geen enkele officiële bevoegdheid zal hebben. Daardoor zal de situatie nog moeilijker worden. De Russen houden vast aan een onverwijlde territoriale regeling, doch* de Polen willen daarin niet toestemmen, alvorens zli een Lichtvlekken'in het duister Wanneer wij de grote woorden ver geten, die zo koud en vochtig zijn als triomfbogen, zien wij ons in deze tijd als huisvader voor ontstellend grote problemen geplaatst. Een pro bleem van deze rijd; zoek ,n de duw- ternis de zonzijde van zes vuile l*"ers« die met beperkte middelen vóór mor genochtend schoon en droog moeten zijn. Pieker niet over taai ongerief, over het ontbreken van licht en warmte, doch stroop de mouwen op. vindt ojt de tast een emmer, een straal water en spoel, schrob en wring en smaak de vreugde van zes gewassen luiers, die als lichtvlekjes in dn rial iet om iei n ttPr f1/> masliin Agitatie in Spanje GENEVE. 23 Oct. Een bericht van United Press uit Barcelona zegt, dat Sowjet-Spanjaarden de contróle op zich genomen hebben over vier grenssteden in noord-oost-Spai%je. De Spaanse „Maquisards" hebben de steden Zondag veroverd. Uit Stockholm wordt gemeld, dat diplomatieke waarnemers in Londen een nieuwe revolutieoorlog in Spanje verwachten. Totdusverre is de ont wikkeling geremd, doordat de weste lijke mogendheden Franco steun ver leenden. Dit is echter veranderd, nu Moskou bésloten heeft een nieuwe revolutieonderneming te steunen. Waarschijnlijk is de Spaanse kwestie De zegswijze .töeter benijd dan beklaagd" krijgt in deze dagen voor het Nederlandse volk haar wrangste betekenis. Benijden doet ons in de gehele wereld niemand meer. Daarvoor in de plaats organi seert men in Engeland bidstonden, die mogelijk niet vrij zijn van propa gandistische nevenbedoelingen, maar die er geen twijfel over laten dat er alle reden is oris te beklagen. Het is niet zo verrassend, dat deze bidstonden jongstleden Zondag be paaldelijk werden aanbevolen „voor de nog niet bevrijde delen van ons land", 's Mensen neiging om de ver antwoordelijkheid van eigen schou ders af te wentelen, was altijd min stens even groot als zijri neiging, soortgenoten onaangenaam te zijn. Aanmerkelijk verrassender echter is de openhartigheid, waarmee de En gelse bladen de huidige noodtoestand in België bespreken, een noodtoé- stand, die ook voor ons vol diepe zin is. Over de toestanden in het bevrijde Italië behoeft niemand een jaar na het verschijnen der Anglo-Ameri- kaanse legers nog veel woorden te verliezen. Een zuigelingensterfte zon der weerga en een door de honger opgelegde prostitutie zijn slechts een paar van de elementen, die ^Britse te. heerst volstrekte hongersnood. Brood, vlees en boter zijn volledig uit de handel verdwenen, de helft van alle arbeiders is werkloos en zon der inkomsten. Onder deze omstan digheden verzetten zich grote bevol kingsgroepen. naar een verslaggever van de News Chronicle meedeelt, tegen de Engels-Amerikaanse bezet ting. Het neerschieten van geallieer de officieren in het nachtelijk duister en de sabotagedaden tegen militaire installaties zijn minstens even leer zame uitingen van de stemming d'.r Belgische bevolking als de Juichl^e- ten bij het binnenrollen der eerste Amerikaanse tanks. Richt men in Londen zijn bid stonden thans niet naar de verkeer de zijde van het front? Wie kennis neemt van de laatste Brits-Ameri kaanse publicaties over de bevrijde gebieden, heeft weinig moeite met het antwoord op deze vraag. Zonder de Brits-Amerikaanse bevrijdingf- pogingen zouden zovele steden in Zeeland. Brabant en Gelderland thans geen puinhopen zijn, zouden de ongelukkige bewoners ervan niet als haveloze en uitgèhongerde vluch telingen noordwaarts zwermen. Zon der dat de overige delen van ons land door de stakingsoproep van de uitgeweken Nederlandse regering in HOOFDKWARTIER VAN DEN FUHRER. 22 Oct. Het opperbevel van de weermacht aeelt mcder In Nederland verhinderden onze troepen, die sedert weken onafge- broken strijden, ook gisteren die pere pénetraties in het bruggen hoofd aan de buiten Westerschclde. nadat het den vijand gelukt was in de plaats Breskens binnen .te drin gen. Ten Noordoosten van Antwer pen zette de vijand zijn krachtige aanvallen voort. Nieuw aangevoerde eigen formaties zijn begonnen met de tegenaanval op de in, onze stel lingen binnengedrongen Canadezen. Ten noordwesten van Tuinhout mislukten vijandelijke aanvallen. Dertien pantserwagens werden stuk geschoten. In het gebied van Würselen duurt de verbitterde strijd om kazemat stellingen voort. Door eigen tegen aanvallen werd de vijand weder uit verscheidene kazematgroepen gewor pen, werden gevangenen binnenge bracht, en ingesloten eigen bezettin gen weer bevrijd De gebieden ten oosten van Luné ville en bij Bruyères aari de westelijke rand van de noordelijke Vogezen zijn nog steeds brandpunten van hevige gevechten. Aanvallen van vijandelijke regimenten konden ln enige sectoren onze gevechtsvoorposten achteruit drukken. Om enige penetratleplckken zijn tegenaanvallen aan de gang. BIJ Cornimont werd een dominerende hoogte heroverd. Bij een aanval ln het westelijke Voorterrein van Duinkerken werden Canadese' pantserwagens stukgescho ten, gevangenen' en bult binnenge bracht.. Ook Lorlent maakt melding van succesvolle ondcrnemlfigen van eigen stoottroepen. De beschieting van Londen met de V 1 duurt voort. Onze troepen ln Italië hebben we derom alle aanvallen der Amerikanen ln het gebied van Vergato uiteenge slagen. Ook vijandelijke aanvallen ten noorden cn ten oosten van Lolano mislukten. Britse aanvallen op onze nieuwe stellingen aan weerskanten van Cesena bleven ln het afwoervuur ste ken. Negen pantserwagens werden ver nietigd. BIJ de afweer van vijandelijke luchtaanvallen schoot luchtdoelartiile- rle in^Itallë de belde laatste dagen 25 Anglo-Amerikaanse vliegtuigen om laag. Bewakingsvaartuigen dér marine brachten in de baal van Rapallo een Britse torpedomotorboot tot zinken en beschadigden er twee. Een sterke Duitse gevechtsgroep heeft de Sowjet Russische omsingeling ten zuidoosten van Belgrado verbroken en de verbin ding 'met onze linies ten westen van de stad hersteld. In Zuid-Hongarije drongen vijande lijke aanvalsstoppen ten westen van de Thelss door tot Baja aan de Donau. Bij de succesvolle aanvalsgevechten in het gebied ten oosten van Szolnok hebben Duitse en Hongaarse troepen vrij sterke Roemeense en Sowjet Rus sische strijdkrachten ingesloten. De vernietiging daarvan is aan de gang. Tot dusver worden 4300 gevangenen binnengebracht, waaronder de com mandant van de vierde Roemeense in fanteriedivisie met zijn staf. 270 stuk ken geschut. 290 voertuigen en ver scheidene treinen werden buitgemaakt of vernietigd. De bloedige verliezen van Het verzet van Aken BERLIJN, 22 Oct. De oorlogs correspondent van het D.N.B. in het westen, AJex Schmalfuss meldt, dat de commandant van Aken, kol. Wück, een dagorder heeft gericht tot het Duitse garnizoen, waaringezegd wórdt: De gévechtsgroep van Aken maakt zich gereed tot haar aller laatste strijd. Opeengedrongen op uiterst nauw gebied zal zij zich vol gens het bevel verdedigen tot de laatste granaat en de laatste pa troon. Ik venvacht van iederen laat- steii verdediger der oude eerwaardige keizerstad Aken plichtsvervulling tot het laatst, trouw aan onze eed, dapperheid en vastberaden wil tot doorzetten. Leve de Führer en ons geliefde vaderland. den vijand zijn groot. .Tussen de Mid den Thelss en de Szamos duren de hevige gevechten voort. Aanvallen der bolsjewisten ten westen van de Doe- kla-pas werden, op een Intussen afge grendelde penetratie na, afgeslagen Onze troepen brachten ln het Na- refbruggenhoofd bij Seroc opnieuw vijandelijke aanvallen tot staan en ruimden bij Rozan ln een tegenaanval de de vorige dag ontstane pënetrat.le- plekken op. In de slag in h t O.nt Pruisische grensgebied werd aan weerskanten van de Rominterhelde met grote verbitte ring gestreden. Enkele Sowjettanks. die waren doorgedrongen, werden bij Goldap en ten zuiden van Gumbin- nen opgevangen. Aan weerskanten van Ebenrode mislukten vijandelijke door braakpogingen. Slagvliegtulgen en luchtdoelartille rie der luchtmacht brachten de Sow jet Russische aanvalscolonnes grote verliezen toe en schoten 40 tanks stuk. Aan weerszijden van Tllsit dls- tancleerden wij ons ter frontverkor ting onder zware gevechten op de zui delijke oever van de Memel. In Koerland mislukten ook gisteren alle plaatselijke vijandelijke aanval len. Op de landengte naar het schier eiland Sworbe konden de bolsjewisten na wisselvallige gevechten geringe ter reinwinst behalen. Aan- weerskanten van de weg naar de IJszee en in het Noorse grensge bied duren de gevechten voort Po gingen tot omtr?'-kende bewegingen van de achtervolgende Sowjet Russi sche gevechtsgroepen werden verhin derd. Bij de afweer van numeriek overmachtige gevechts- en slagvlieg tulgen ontstonden daar,hevige lucht gevechten, waarin onze jachtvliegtui gen 31 toestellen neerschoten. In de Noorse dateren schoten bevel- ligingsvaartulgen van Duitse convoolen in hevige gevechten een vijandelijke torpedorootorboot in brand en bescha digden zii verscheidene andere. Anglo-Amerikaanse vliegtuigen wier pen. in de afgelopen nacht hier en daar bommen ln Zuidoost- en West- Dultsland. Kent u het werk van de blok- ploegen, die reeds menig onheil hebben verhoed? Hebt gij u als lid van een blokploeg gemeld? (Voorlichtingsactie hoofd inspectie luchtbescherming Ie JAARGANG No. 249 MAANDAG 23 OCTOBER 1944 Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureau* voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden. Tel. 24996 - Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 ct. per week of 2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 ct. STOCKHOLM, 22 Oct. Over de te Moscou gevoerde besprekingen tus sen Churchill en Eden enerzijds en Stalin en Molotow anderzllds ls een communiqué verstrekt, waarin men zijn vertrouwen tot uiting brengt ln de toekomstige vorderingen der geal lieerde operaties aan alle fronten. Aan zienlijke vorderingen zijn gemaakt ip de regeling der Poolse kwestie, welke er in belangrijke mate toe bijdroegen de meningsverschillen en misverstan den uit pe weg te ruimen. De gebeur tenissen in Zuidoost Europa zijn diep gaand besproken. Gestreefd zal wor den n^ar een oplossing voor de in terne moeilijkheden van Zuld-Slavlë door een overeenkomst tussen de Zuidslavische regering en de beweging voor de nationale vrijheid. Aan het slot vermeldt het communiqué dat de bijeenkomst heeft plaats gehad met medeweten en instemming van de re gering der Ver. Staten en dat de Amerikaanse ambassadeur Harriman als waarnemer fungeerde. Voor zijn vertrek uit Moscou heeft Churchill een persconferentie gehou den, waaraan behalve Eijgelse en Amerikaanse journalisten, ook vijf vertegenwoordigers van de Sowjet Rus sische pers deelnamen. De Britse premier verklaarde, dat volledige overeenstemming, ls bereikt over het voeren van de oorlog tegen Duitsland. Vöorts werd betoogd, dat niet alleen militaire plannen, doch ook politieke vraagstukken van grote betekenis zijn opgehelderd. Hij wees er op. dat ln da bespreking vande Pool se kwestie noch hij noch een der an dere geallieerde staatslieden Polen tot de wonde plek van de geallieerde poli tiek wilde maken. Tenslotte werd te verstaan gegeven, dat Churchill het dringend noodzakelijk acht, een uitge-. breide conferentie te houden, waaraan ook president Roosevelt zal deelnemen. Duits commentaar In de Wllhelmstrasse wordt het communiqué over de besprekingen te Moscou beschouwd als een bevestiging van de opvatting, dat de Sowjet Unie besloten is, grote delen van Europa te bolsjewlseren en dat de Anglotr Amerikanen daartoe hun toestemming hebben moeten geven. De moeilijkste kwestie, de Poolse, ls niet opgelost. Witte vlag op presidents paleis te Guatemala GENËVE. 22 Oct. Uit Bogota wordt vernomen, dat bij de onlusten in Guatemala generaal Federico Porrada. chef van het militaire gar nizoen, de dood heeft gevonden. De hoofdstad werd door de revolution- nairen stormenderhand genomen en president Ponce gedwongen, de witte vlag op het presidentspaleis te hij sen. Naar verluidt, gaan de onlusten ln de eerste plaats van studenten uit a!s protest tegen maatregelen van Ponce tegenover hoogleraren. Burgeroorlog in Honduras MADRID, 22 Oct. Volgens een bericht van Efe uit Mexico is in Hon duras de burgeroorlog uitgebroken. Ongeveer 5000 tot dusver in balling schap levende Hondurezen hebben met geweld van wapenen uit San Salvador, Guatemala en Nicaragua de grenzen van Honduras overschre den om den sedert elf jaar aan\het bewind zijnden dictator van het land, generaal Tiburcio y Carias ten val te brengen. De president van Honduras heeft het landleger van 3000 man en de politiestrijdkrachten in het veld gebracht tegen de revolutionnairen. Roosèvelt over de vrede GENEVE. 22 Oct. Naar uit New York wordt gemeld heeft Roosevelt Zaterdagavond ln 'een rede voor de vereniging voor buitenlandse politiek (Forein Policy Association) verklaard, dat de geallieerden het er volledig over eens zijn, dat zij niet met de Duitse regering \ylllen onderhandelen. Een wereldvrede ls niet mogelijk, wan neer de Ver. Staten t- niet toe bij dragen deze te bevechten. Duitsland voert thans strijd om elke duim gronds. Het Amerikaanse volk heeft de laat ste tijd een „morele, politieke en eco nomische en militaire macht" bereikt, en deze macht heeft de verantwoorde lijkheid en de gelegenheid met zich ge bracht „de leiding over te nemen in de gemeenschap der naties". Na de oor log zullen de vier geallieerden zich voor een „nog groten- en moeilijker onderneming" geplaatst zien, n.l. de vrede te verzekeren. In geval van' een overwinning der geallieerden zullen deze Duitsland geen enkel bestanddeel van het poten tieel voor de militaire macht overla ten. Duitse persoonlijkheden wacht een strenge bestraffing en de Duitsers moeten tonen te verdienen weer ln de gemeenschap der aan de wetten ge hoorzamende naties te worden opgeno men. Brood alleen op geldige bonnen DEN HAAG. 21 Oct. Het rijks bureau "voor de voedselvoorziening ves tigt er nogmaals de aandacht op. dat het den bakker slechts ls toegestaan brood af te leveren tegen gelijktijdige lnontvangstneming van op de dag van aflevering geldige bonnen Meermalen is reeds gebleken, dat brood wordt af geleverd zonder gelijktijdige ln ont vangstneming van distributiebeschei den of op bonnen, welke, naar men vermoedt, een volgende periode gel dig zaïllen worden verklaard. Zulks ls echter zowel Wat het afleveren als het ontvangen betreft ten strengste verboden. Op overtreding van dit ver bod zal nauwlettend worden toegezien. De vroegere Hongaarse rijksbe stuurder. admiraal Horthy, is met zijn gezin ln gezelschap van enige hoge i militairen per^ speciaal vliegtuig uit Boedapest vertrokken. HIJ heeft zich na^r Duitsland begeven. Wij waren een avond te gast bij den zwarthandelaar met de grote voorraden. De man zat diep in de put en de paling van achttien gulden het pond smaakte hem niet meer. De uitnodiging was zeer dringend en zij gewerd ons naan aanleiding van een klein bericht in de krant: „Nieuw bankpapier in België". De waarde van het nog in omloop zijn de, ^wart verdiende geld is in deze na buurstaat reeds tot een twaalfde gedevalueerd en onze zwarte relatie wilde graag onze mening horen over de kansen van de gulden. Verdere vlucht in roeretid en. on roerend goed was hem niet moge lijk. Zijn laatste goede zet was een belegging in gas- en lichtpenningen, die immers hun waarde wel zullen behouden. In een Amsterdamse volksbuurt hebben wij eens een kernachtige ver wensing opgevangen: „Krijg de angst...!" Onze vriend was zo ver: hij hód de angst. De angst om zijn gemakkelijk verkregen rijkdommen te verliezen. Mijnheer en meyrouw en hun welgedane gebroedsel. heeft nog nimmer oorlogsbrood geproefd. Voeden zich met eigengebakken brood van clandestien gekochte tarwebloem. Vijf gulden het pond. Smeren' dik boter uit een vat, dat voor 37.50 per pond hun woning werd binnengerold, eten elke dag vlees van 28 tot 35 per kilo en zitten thans in de angst bij het klare licht van hun carbidlampen. Van daag nog vijftig kilo carbid ingesla gen. voor tien flapjes van honderd gulden. Wij hebben zwijgend de klachten aangehoord. De verwachte hoop heb ben wij niet kunnen geven en wij zijn te bevangen geweest om in deze omgeving over gemeenschapszin te spreken. Uit de keuken hebben wij de palingvellen en de slordig afgesne den graten meegenomen en daar thuis een visbouillon van gebrouwen. Met een paar gekookte aardappels en een handvol welversneden kervel is dat een prima vissoepje geworden, dat, wij met enig leedvermaak heb ben opgelepeld. Wij in onzie armoe: de vellen. De parasiet en zijn familie moge zich volvreten en slapeloos rondwoelen in angstzweet. De gerechtigheid vol trekt zich met een vreselijk wapen: de angst, de angst om het behoud van schandelijk verkregen bezit. De zon gaat heden onder om 17.28 uur cn morgen op om 7.20 uur. Maan op 13.34, onder 21.39 uur, E.K 24 Oei.. VM, 31 Oct., L.K. 7 Nov., N.M. 15 Nov. BERLIJN, 22 Oct. De voornaamste kenmerken van de gevechten op het westelijke oorlogstonfeel waren de voortzetting van de Canadese pogingen om het bruggenhoofd aan de Schokle in t-e drukken, de toenemende aan vallen ln het gebied ton noorden van Antwerpen, die het karakter van een grote aanval met het gebruikelijke massale gebruik van troepen aanne men, en het voortduren van de gewel dige materiaalslag ln het gebied ten noorden en noord-oosten van Aken. Het zwaartepunt der gevechten lag ondubbelzinnig nog steeds op de noordelijke vleugel. In het Vlaamse-Nederlandse gebied werden alle Ranvallen der Canadezen van het zuiden uit ln hoofdzaak en wederom met zeer zware verliezen voor de Britse domlnlontroepcn afgeslagen, terwijl de ln het oosten van het bruggenhoofd opererende stoottroepen er ln slaagd^L de haven van Bres kens binnen te dringen en deze te blokkeren. Door zware battenlen op het eiland Walcheren werden zij on der doeltreffend vuur genomen en leden zij buitengewoon grote, bloe dige verliezen. BIJ de hernieuwde po gingen van het eerste Canadese leger om de toegangen over land naar het eiland Walcheren in handen te krijgen, werden verscheidene aanval len, die deels.door tanks werden ge steund ln het gebied van Woensdrecht afgeslagen. Ten noorden van Antwfrpen namen de gevechten ln hevigheid toe door het ln de strijd brengen van minstens drie Infanteriedivisies en een ver- Ondersteuning verwanten van Nederlandse vrijwilligers DEN HAAG, 20 Oct. Het Fürsorge- kommando des höheren #- und Poll- zelführers deelt mede: Voor de laatste maal in dit Jaar zullen aan degenen, die recht hebben op ondersteuning, of aan hun gemachtigden, onder over legging van de vereiste bewijsstukken, de ondersteunIngsgaMen worden uit betaald op de Ort^ommandanturen, resp. gemeentehuizen, en wel; Maan dag 23 October om 8 uur te Amers foort, Lochom en Meppel en om 14 uur te Hilversum, DoeUnchem en Hoogeveen: Dinsdag 24 October om 8 uur te Alkmaar. Zutphen en Assen en om 14 uur te Haarlem, Apeldoorn en. Veèndam; Woensdag 25 October om 8 uur te Lelden. Deventer en Win schoten en om 14 uur te Gouda. Zwolle en Groningen. Tot het verzorgingsgebied behoren de voor ondersteuning ln aanmerking komende verwanten der Nederlandse vrijwilligers der Waffen-//. zomede van de Landstorm Nederland, de Duitse landmacht, het luchtwapen. de Krlegs- marlne, de Pollzei, de Technische Nothilfe en het Deutsche Rote Kreuz. Rechthebbende verwanten der vrij willigers. behorende tot de hierboven genoemde groepen, dienen zich voort aan. zo mogelijk onder opgave van hun Aktenzeichen. ln alle verzorgings aangelegenheden te wenden tot de Dlenststelle Feldpostnummer 08995. Slachtoffers van bombarde ment ter aarde besteld ZUTPHEN. 20 Oct Nadat Dlns- dag in de Walburgkerk een plechtige herdenking ls geweest van de 60 slachtoffers, die bij het bombarde ment to Zutphen de dood vonden, ge schiedde Woensdagmiddag op de, be graafplaats aan de Warnsveldseweg onder zeer grote belangstelling de be grafenis. Een tiental kisten was In een geza menlijk graf geplaatst .een der slacht offers, -die niet geïdentificeerd kon worden, werd daarna ter aarde besteld. De Commissaris der provincie lr, Hon- dius legde een krans op het graf. Vele kransen volgden. De burgemeester van Zütphen, de heer Resebeld hield een rede. sterkte pantserdivisie, die over meer dan 200 tanks beschikte. Met zeer sterk gebruik van vliegtuigen en voort durende tankaanvallen, slaagden do aanvalleps erin ln het bosgobled van Maria ten Helde binnen te dringen. Op dat ogenblik opende Duits storm- geschut, dat het bos omsingeld had, vernietigend vuur op het gehele ge- vechtsgebled. zodat allo verdere opera ties van de binnengedrongen formaties uitbleven. In het gebied van Elndhoven-NiJme- gen kwam het gisteren slechts tot plaatselijke gevechtsactie. Het eerste Britse leger en do daaraan toege voegde Amerycaanse formaties wach ten daar op de aankomst van reserves. TOKIO. 22 Oct. Lt. generaal Homma. de vroegere opperbevelhebber van de Japanse expeditiestrijdkrachten op de Philippijnen heeft In een inter view verklaard, dat de Invasieoperaties van generaal MacArthur door de Ja panse vcrdediglngélnstallatles op de Philippijnen tot rplslukking gebracht zouden worden. Homma erkende, dat het tengevolge van de uitgebreidheid der kusten nauwelijks mogelijk ls te verhinderen, dat een vijand op de Phi lippijnen aan land gaat De archipel als zodanig ls voor een vijandelijke in vasie van grote omvang ontoegankelijk zolang de# Japanse verdedigers op liun hoede zijn. De Japanse luchtvloot zal den vijand een „warme ontvangst be reiden". Generaal Homma constateerde verder dat de gehele archipel der Philippijnen uit meer dan 7000 eilanden bestaat, waarvan ongeveer 2000 grote. Daarom ls het niet mogellik te verljlntlcïen, dat Invasiestrijdkrachten eigens lan den. Strategisch ls het van het stand punt der algemene verdediging zonder belang, wanneer de viland op de een of vandere plaats een landlngssucce3 heeft behaald. De landing kriigt pak dan waarde voor de lnvasletroepên. wanneer zij er ln slaagt een verbin ding tot stand te brengen met de operatiebasis en een luchtstéunpunt op te richten. Het feit. dat MacArthur het eiland Leyte gekozen heeft als toneel vodr zijn landing, versterkt lt. generaal Homma ln zijn mening, dal dit ln- vasleavontuur tot mislukken Is ge doemd. Zelfs wanneer nog een paar eilanden ln het verder verloop der in vasie nog ln handen van den vijand zouden vallen. Geen verbinding met gebied achter frontlinie DEN HAAG. 21 Oct. Naar aanleiding van de vele verzoeken om inlichtingen om trant personen, woonachtig in dat gedeelte van Ne derlands gebied, dat door dc front linie van overig Nederland is afge sneden dèelt de inlichtingendienst voor burgers van het Nederlandse Rode Kruis mede. dat geen verbin ding met dat gebied bestaat pf prac- tisch mogelijk is, zodat de inlichtin- geijcl'enst tot zijn leedwezen de ge vraagde informaties onder ae be staande omstandigheden niet kan verschaffen, noch in staat is berich ten naar in bedoeld gebied woonach tige personen over te brengen. Oirecieur. fl J KerKJuucaior, Bu»- sum; hoofdredacteur. Hendrik Llndt» Amsterdam, plv hoofdredëcteur. lr A. H. de Haas van Dorsser. Haarlem: binnenland J v Grieken, illustratie en opmaak R Kampstra; volkscul tuur en kunst. M Wolters; muziek: G K Krop; sport J J Llber adver tenties A H. Lammere, allen te Am sterdam. K 118 ondernam de vijand iri Mlüöen-Itailè slechts vrij zwakke, over het algemeen vruchteloze, aanvallen. Pas tegen de avond leefden daar de gevechten op. De pogingen van den vijand utt het bruggenhoofd Cesena met vrij sterke strijdkrachten te voorschijn te treden, mislukten. Duikbootjagers vernietigden ln de Adrlatische Zëe bij geringe eigen schade zes Britse torpedomotorboten, schoten een boot ln brand en besoha- dlgden twee zwaar. Onze bewegingen lri Noord-Grieken land verlopen volgens de plannen. In Servië zijn herige gevechten met ben den. Bulgaren en bolsjewisten aan de gang. De felle gevechten ten oosten van Szolnok duren voort. In het gebied van Debreczen én ten noorden van Nyiregyhaza duren de zeer beweeglijk uitgevoerde gevechten voort, zonder dat er tot dusver een beslissing ls be reikt. In enkele sectoren van de oos telijke Besklden vielen de geteisterde bolsjewistische formaties, slechts vrij zwak en zonder succes aan. Troepen van het leger en van de Waffen-# ondernamen ln het gebied van Serocm kloekmoedige tegenaanvallen en braah- ten den vijand zware verliezen toe aan doden en gewonden. De slag ln het grensgebied van Oost- Pruisen duurt met uiterste hevigheid voort, waarbij eigen slagvliegtulgen bijzonder doeltreffend Ingrepen. Vijan delijke voorhoeden werden afgesneden en ln de rug aangevallen. Ook bij Goldap en ten zuiden van Gum binnen werden de bolsjewisten in tegenaanval len teruggeworpen. In de overige ge vechtssectoren werden nieuwe door braakpogingen van bolsjewistische ver- Spaanse ppstandelingen teruggeworpen GENÈVE. 24 Oct. Volgens een be richt van het Spaanse blad „Madrid" bedragen de verliezen, door de SowJet- Spaanse benden geleden bij haar Jong ste pogingen om tot Spaans gebied door te dringen, 100 doden en "Ver scheidene honderden gewonden. De benden werden door de Spaanse grensbeveillglngsdienst op Frans ge bied teruggeworpen, waarbij talrijke gevangenen werden gemaakt en be langrijke hoeveelheden wapens buit gemaakt werden. "De rode Spanjaarden zijn merendeels met Amerikaanse en Engelse, wapens uitgerust, die destijds door geallieerde vliegtuigen op Frans gebied voor de „maquisards" werden uitgeworpen. Churchill een dag in Cairo STOCKHOLM. 24 Oct. Naar Reu ter meldt, _heeft Churchill op zijn terugreis van Moscou naar Engeland een dag ln Caïro vertoefd. HIJ heeft daar belangrijke militaire besprekin gen gevoerd, die verscheidene uren geduurd hebben. Hierbij waren aan wezig veldmaarschalk sir Alan Brooke, chef van de generale staf. die Churchill nsfar Moscou heeft vergezeld, en de opperbevelhebber in liet Midden oosten. generaal sir Bemad Paget. Het vliegtuig van Churchill heeft voorts ln Italië een tussenlanding ge maakt. Hier had de Britse premier een ontmoeting met generaal Alexan der eri generaal Maitland Wilson. Crisis in de Belgische politiek STOCKHOLM. 24 Oct. Reuter meldt uit Brussel, dat de Belgische politieke crisis zich verscherot heeft en de kloof tussen de regering van Pierlot en de linkse partijen schijnt uit te groeien tot een aangelegenheid, die beslissend zal zijn voor het lot van de regerink. Een Maandag door het centrale comité der Belgische commu nistische partij uitgegeven communi qué zegt. dat de regering van Pierlot tot dusver het door de communisten voorgespelde en door hen als voor waarde voor hun deelneming' aan de regering aangegeven regeringsprogram niet ten uitvoer heeft gelegd. Het comitéé heeft besloten tot het zenden van een memorandum aan Pierlot en het politieke partijbureau ls thans bezig met de bestudering van het antwoord, ln het bijzonder ten aanzien van het hoofdprobleem der verdere deelneming aan de regering. Het standpunt van de regering ls Zondag door den minister van buiten landse zaken. Spaak, tot uitdrukking gebracht. Hij zelde o.m.. dat de oorlog zwaar drukt op het economische leven van België en dat de voeding van de geallieerde legers urgent ls. Totdat de nodige havens ter beschikking staan, doet de regering wat zij kan en hij veroordeelde- alle „onverstandige en misdadige uitlatingen van personen, die zeggen, dat zij het beter hadden gehad onder de Duitse bezetting. Bel gië bevindt zich ln een overgangstoe stand, die nog lang zal duren en ook niet eindigt met het einde van de oorlog. ae "landkaart werden samengesteld. De meest onwaarschijnlijke oorden, bij voorkeur in het Noorden of het Westen van de Verenigde Staten, waren het mikpunt van sentimentele ontboezemingen: „Breng mij terug naar Oklahoma" of naar Indiana, Texas. Keus genoeg, want er zijn bij de vijftig van die staten! Een andere mode bracht het kinderhoekje. Een picnic van Teddyberen, een huwelijk van geschilderde poppen, een parade van' houten soldaatjes gingen vooraf aan. een suikerzoete periode van „F.'eine man'Miedjes waarbij de tekst dichters een zekere Oosterse wijsge righeid aan de dag legden, door het mannelijke kind boven het vrouwe lijke voor te trekken Maar tenslotte keert de mode steeds weer naar het amoureuze en het geslachtelijke. In de terminologie van het populaire liedje van tegenwoordig kan het woord „kus" elk stadium van het liefdeleven weergeven: kan de nacht voor elk ander doel dan slapen, wor den aangewend en kan de benaming „pappie" elke andere relatie tussen man en vrouw dan de vaderlijke op charmante en speelse 'manier aan duiden. Er behoeft niet aan te worden ge twijfeld, dat in de dansmuziek van heden gevoelens worden uitgedrukt, welke, omgezet in onverbloemde taal. het schaamrood naar de kaken zou den drijven van de lieftallige be roeps- en amateur-zangeresjes, die deie teksten in een microfoon zuch ten. Bij alle breedheid van de huidige opvattingen: in vele gevallen hebben zij klaarblijkelijk geen idee van de consequenties van hun tekstwoorden. Het is hier, dat de dansmuziek van heden is ontspoord. Ten tijde van Strams, die de wereld toch van een respectabele hoeveelheid goede dans muziek voorzag, bestond de gezongen dansdeun niet. Terug naar een wer kelijke dansmuziek in plaats van een georkestreerd liedje lijkt een goede richting. De zon gaa.t heden onder om 17.25 uur eri morgen op om 7.24 uur. Maan op 15.06, onder 23.55 uur. V.M. 31 Oct., L.K. 7 Nov.; NJtf. 15 Nov., E.K. 23 Nov. len te verwarmen. Er zijn slechts en kele onderwijzers. De kinderen groern ln het wilde op. In materieel opzicht is dus deze periode, die onmiddellijk volgt op de „bevrijding" waarschijnlijk de hardste van alle. Inlevering groentebon 12e periode DEN HAAG. 24 Oct. De secretaris generaal van het departement van Landbouw en Visserij maakt, ln aan sluiting aan het reeds ten aanzien v^n de inlevering van de bonnen groente 12e periode gepubliceerde bekend, dat bij deelneming aan fhaaltijden van de centrale keuken voor het tijdvak van 29 October tot Jen met 11 November de bovenhelft van de groentebonnen voor de 12e periode moet worden inge leverd. Deze bonnen moeten hiertoe horizontaal m tweeën worden geknipt, zodanig, dat de bovenhelft de woorden „groente 12" bevatten en de beneden helft de woorden „periode 194429 October—25 November". Te zijner tijd zal voor de periode van 12 tot en met 25 November de benedenhelft der bon nen bij de centrale keukens moeten worden afgegeven. ZIJ, die voor dat tijdvak niet langer wensen deel te nemen aan de maal tijden der centrale keuken, zullen dus ln de gelegenheid worden gesteld de halve bonnen bij de groentehandelaren in te leveren. Personen, die voor het tijdvak van 29 October t.m. 11 Novem ber geen gebruik maken van de cen trale keuken en die de gehele groen tebonnen bij den groentehandelaar hebben ingeleverd, kunnen vóór 25 November niet deelnemen aan de warme maaltijden dezer keukens. Verstrekking van fruit DEN HAAG. 24 Oct. De secretaris generaal van het departement van Landbouw en Visserij maakt, in ver band met de Inlevering van de groen tebonnen bij-de csntr-ale keuken, be kend, dat de groentehandelaren zich ten aanzien van de verstrekking van fruit aan het puhllek zullen baseren op de Inlevering van de groentëbon- neu voor de elfde periode. Kent gij uw blokhoofd, den man, die in uw blok de bewo ners de zelfbeschermingsmaat- regélen bijbrengt? s (Voorlichtingsactie hoofdin spectie luchtbescherming). geleid. Zelfs aan de Amsteldijk is men begonnen en daar de dikke bo men daar nogal weerbarstig zijn en bovendien het drukke doorgaand ver keer bij het vallen zouden versper ren, heeft men daar de voorkeur ge geven aan het vellen van de pas dit jaar geplante jonge boompjes, pols- dik. groen, nat, bijna onbrandbaar. Verhalen over in beslaggenomen zagen en bijlen doen onder de Vrij willige Houtkappersbrigade de ronde, maar schrikken toch blijkbaar niet af. ,,'t Mag niet", zegt emn, maar men zaagt verder! ,j>ik in, 't is win ter. Ik moet toch hout hébben voor de kachel". S De wandelaar, die door de pold'er- steppe loopt, die zich rondom de stad begint uit te strekken, voelt zich niet geneigd tegen deze logica te debat teren. Want het is de logica van de nood. Maar hij denkt: die hier nu kap pen en schenden en vernielen, zijn voor 90 procent brave Nederlanders, die braver dan braaf hébben geschol den als ergens een boom of een bos naar de barbiesjes ging omdat een of andere oorlogvoverende macht hout nodig had. Pas nu na vier»jaar de brandstoffennood aan hun eigen deur klopt verstaan ze plotseling het begrip oorlogsnoodzaak" en' ze zijn bereid om het mooiste plantsoen te vernielen als het hun maar een paar takken opbrengt. Toch zou het nuttigzijn als hier van overheidswege regelend, werd in gegrepen en als gezorgd werd. dat het beschikbare hout voor mijn part wordt Nederland geheel ontbost, dat is in elJTgeval beter dan geheel ont volkt door kou en ontbering ook inderdaad bij de nooddruftig en kwam en niet dat het via prachtig geoutilleerde vaklieden met hand karren in de zwarte handel terecht komt. Ons bos in de kachels van de kcru- lijders: als het moet. ja. Maar niet op de zolders van de zwarte hande laren/ TIJL. Gandhi heeft Maandag verklaard, dat hij het gevoel heeft, dat „een nieuw vasten voor hem voor de deur stavr'. u.v.. weis.e noen voor ae weiTrrnKCxit, noch voor ons Nederlanders aange naam zijn. De nationaal-socialisten in het alge meen gaf Mussert de raad: 1. hun gevoel voor humor niet te verliezen en 2. toch steeds het grote in het vizier te houden, waarom het in deze worsteling gaat. Gedurende een aantal eeuwen is Europa hart en hamer geweest van de wereld. De laatste honderd jaar echter is zijn aanzien gaan afnemen. De Verenigde Staten waren de eerste grote macht, die zich losmaakte van Europa. Japan ontwikkelde zich in nauwelijks 50 jaar en al? derde grote macht is Sowjet-Rusland opgestaan. Europa leerde niets van deze ontwik keling en ziet nu hoe Amerika en Sowjet-Rusland de handen ineenslaan om een einde te maken aan de rol, welke het avondland steeds heeft ge speeld. Niemand zal Europa van de ondergang kunnen redden, als het zelf niets wenst te leren. Het bolsjewisme is er altijd voor uitgekomen, dat het niets anders wenst dan de wereldrevolutie. In Italië, Duitsland en Spanje hebben fascisme Grieks kabinet gevormd WEENEN. 24 Oct. Radio Caïro meldt, dat een nieuwe Griekse rege ring ls gevormd. De belangrijkste pos ten ln dit kabinet zijn als volgt bezet' Minister-president, minister van bui tenlandse zaken en voorlopig minister van oorlog: Papandreoe; plaatsvervan gend minister van buitenlandse zaken: Draghoumis: minister van marine en voorlopig minister van opvoeding: Kanelopoulos; minister van financiën en voorlopig minister voor voedsel voorziening Zvoles; minister van Jus titie en voorlopig minister van lucht vaart: Avram. Wilhelmstrasse over Horthy BERLIJN, 24 Oct. In antwoord op een desbetreffende vraag werd ln de Wllhelmstrasse verklaard, dat er geen twijfel meer over kan bestaan, dat de vroegere rijksbestuurder van Hongarije admiraal Horthy, die zich thans ln Duitsland bevindt, zich door zijn omgeving tot handelingen heeft h,ten verleiden, waarvoor hij later zeil nici meer kon instaan. daarom worstelen ln de verschillende landen uitsluitend minderheden voor dit doel. Spreker herinnerde verder aan de solidariteit met het fascistisch Italië en het natlonaal-sooiallstlsche Duits land, waarvoor de N.S.B. zich In 1935 heeft uitgesproken. Hij zou zich scha men, indien de Beweging ooit van deze trouw zou kunnen worden afgebracht. Al heeft de ervaring dan geleerd, dat men de boog aanvankelijk wat al te strak heeft gespannen, wanneer er geen solidair Centraal-Europa (met inbagrlp van Scandinavië) komt van tenminste 200 mlllloen zielen, dan la Europa over een generatie verloren. Ondersteuning verwanten van Nederlandse vrijwilligers DEN HAAG. 20 Oct. Het Fürsorge- kommando des höheren #- und Poll- zelführers deelt mede Voor de laatste mael ln dit Jaar zullen aan degenen, die recht hebben op ondersleuning, of acn hun gemachtigden, onder over legging van de vereiste ivewllsstukken, de ondersteuningsgelden worden uit betaald op de Ortskommandanturen, resp. gemeentehulzen, en welMaan dag 23 October, om 8 uur te Amers foort, Lochem en Meppel en om 14 uur te Hilversum, Doetlnchem en Hoogeveen; Dinsdag 24 October om 8 uur te Alkmaar, Zutphen en Assen en om 14 uur te Haarlem, Apeldoorn en Veendam; Woensdag 25 October orn 8 uur te Lelden. Deventer en Win schoten en om 14 uur te Gouda, Zwol le en Groningen. 'Tot het verzorgingsgebied behoren de voor ondersteuning Jn aanmerking komende verwanten der Nederlandse vrijwilligers der Waffen-#, zomede van de Landstorm Nederland, de Duitse landmacht, het luchtwapen. de Krlegs- marlne, de Pollzel, de Technische Nothilfe en het Deutsche Rote Kreuz, Rechthebbende verwanten der vrij willigers. behorende tot de hierboven genoemde groeepn, dienen zich voort aan, zo mogeluk onder opgave van hun Aktenezlchen. ln alle verzorgings- dangelegenheden te wenden tot de Dlenstelle Feldpostnummer 08996. directeur; H. 3. Kerkmeester. Bu». sum; hoofdredacteur: Hendrik Llndt, Amsterdam; plv. hoofdredacteur; lr. A. H. de Haas van Dorsser. Haarlem; binnenland: J. v. Grieken; illustratie en opmaak: R. Kampstra; volkscul tuur en kunst: M. Wolters; muzlekt G. K. Krop; sport: J J. Llber; adver tent'es: A. H. Lammers. allen te Am- cterdajn. K 1U

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Dagblad voor Leiden en Omstreken | 1944 | | pagina 1