HET DAGBLAD Hevige strijd om Schelde- mond duurt voort VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Zuid-Griekenland wordt ontruimd Duce bevestigt trouw aan Duitsland Aanvallen bij Z.-Beveland mislukt Leer zonder leven HOOFDKWARTIER VAN DEN FUHRER, 15 Oct. Het opperbevel van de Weermacht deelt mede: De hevige gevechten om de mond van de Schelde duren voort. De Engelse druk aan de Maas ten zuiden van Gennep is sterker geworden. In zware, aan weerskanten met grote verbittering gevoerde, stellings gevechten sloegen onze troepen vijan delijke aanvallen ten noordoosten van Aken uiteen en bestreden zij met succes de Amerikaanse forma ties, die de oostelijke i-and van de stad naderden. In de afgelopen nacht vielen snelle gevechtsvliegtuigen en des nachts opererende slagvliegtuigen een ravitailleringssteunpunt van den vijand bij Aken met goede uitwer king aan. Ten Oosten van Lunévllle en Epi- nal en vooral ten Zuidoosten van Re- mlremont zette de vijand met gecon centreerde strijdkrachten zijn aanval len voort. Deze bleven ook gisteren, na geringe aanvankelijke successen, ste ken..De pogingen van het zevende Amerikaanse leger en zijn hulpvolken om ln Lotharingen binnen te dringen en de Vogezenpassen te veroveren, hebben den vijand tot dusver slechts grote verliezen en gennge plaatselijke terrelrfwlnst opgeleverd, zonder dat hij belangrijk dichter bij zijn doelen kon geraken. Onze kuststeunpunten maken mel ding van voortdurende artlllerlege- vechten en luchtaanvallen. Londen en zijn voorsteden lagen wederom onder het vuur vaihonze V 1. In Italië zette do vijand aan weers kanten van de weg van Bologna naar Florence en aan het Adrlatlsche front zijn krachtige, door -overmachtige luchtstrijdkrachten gesteunde aanval len voort. De voorgenomen doorbraak bleef hem door de taaie tegenstand en de vastberaden uitgevoerde tegen aanvallen van onze grenadiers, p-ant- sergrenadlers en valschermjagers ont zegd. Door het verraad van Roemenië en Bulgarije wordt de Duitse positie op de Balkan ln de rug bedreigd. Het werd derhalve noodzakelijk om die reden Zuid-Griekenland te ontruimen. Deze bewegingen., die op de Egeïsche eilanden en de Peleponnesus begonnen zijn, zijn reeds weken aan de gang De laatste achterhoeden hebben de 12de October zonder strijd Athene ontruimd. In de prijsgegeven gebieden is onmiddellijk de strijd ontbrand tus sen communistische en antl-commu- nlstlsche Grieken. Enige goed bevoor rade eilanden in de Egeïsche zee wer den nog behouden. Aan de Morawa en aan de Zuide lijke rand van Belgrado zijn onze troe pen m hevige gevechten gewikkeld met opgedrongen bolsjewistische strijdkrachten. Aan de overgangen van de Thelss tussen Szeged en Scongrad leidden eigen en vijandelijke aanval len tot verbitterde gevechten. In de PoesztavLakte ten Zuiden van Debreczen bleven gisteren nieuwe krachtige vijandelijke aanvallen zon der succes. Vastberaden door slag- vllegtulgen gesteunde tegenaanvallen van onze tanks en grenadiers wierpen De zon gaat heden onder te 17.44 en morgen op om 7.09 uur. Maan op om 5.50 uur en onder om 18.02 uur. 17 Oct. N.M., 24 Oct. E.K., 31 Oct, V.M. 7 Nov. L.K. de bolsjewisten op verscheidene plaat sen terug. In het gebied van het Czi- rokadal en van de Doeklapas werd de vijandelijke druk sterker. In de mlddenfronteector zette de vijand zijn grote aanvallen voort. Af gezien van een penetratie ten Noor den van Seroc bevochten onze troepen in samenwerking met de luchtmacht overal een bijzonder afweersucces tegen den m aantal en materiaal over- machtlgen vijand. Talrijke bolsjewis tische aanvallen op het bruggenhoofd van Memel ten Zuidoosten van Libau mislukten. 68 vijandelijke pantserwa gens werden daarbij stukgeschoten. De bloedige verliezen van den vijand waren groot. Pogingen der bolsjewieken bij Riga over de Duna te trekken werden ver ijdeld. Voor de kust van Koerland beschoot een Duitse vlootformatle de afgelopen dagen, ter ontlastmg van onze bij Memel hevig strijdende troepen, met goede uitwerking Sowjet-Russlsche frontsectoren. Li het hoge Noorden dlstancleerden zich onze bergjagers van het Noor delijke deel van het Petsamo-fjord en maakten zij hun achterwaartse ver bindingen vrij ln een zware strijd tegen bolsjewistische omsmgellngspo- glngen. Britse en Amerikaanse bommenwer pers ondernamen overdag terreuraan- vallen op Keulen, Duisburg. Kalsers- lautern en vielen andere plaatsen ln het Rijnland en ln Opper-Sllezlë aan. In de afgelopen nacht wierpen de Britten lukraak een groot aantal brl-, sant- en brandbommen op woonwijken der steden Duisburg en Brunswijk. Til sit. Hamburg en Berlijn vormden het doel van andere nachtelijke bomaan vallen. Vijftig vijandelijke vliegtuigen, waaronder veertig bommenwerpers, werden neergeschoten. Oude noodkaart bewaren! DEN HAAG. 14 Oct. Het publiek dient de thans geldige noodkaart zorg vuldig te bewaren, aangezien de over blijvende bonnen van de kaart alsnog voor het kopen van bepaalde artikelen geldig kunnen worden verklaard. Nog maals wordt er met nadruk de aan dacht op gevestigd, dat de bonnen van de noodkaarten. welke zijn aangewe zen. slechts binnen de distrlbutle- krlng, waarin zJJ zijn uitgereikt, recht geven op het kopen van artikelen, tenzij ln afwijking hiervan plaatselijk anders ls bekend gemaakt. Geen postvervoer via Rode Kruis DEN HAAG. 13 Oct. Ter alge mene kennis wordt gebracht, dat door de koeriers van het Nederlandse Rode Kruis enkel en alleen mogen worden medegenomen ambtelijke dlenststuk- ken van het Nederlandse Rode Kruis. Postzakken van de P.T.T. en losse particuliere brieven mogen ln geen ge val door het Nederlandse Rode Kruis worden vervoerd. Evenmin ambtelijke stukken ran departementen of andere officiële bureau's. Berlijn over Petains positie BERLIJN, 15 Oct. In antwoord op een vraag werd in de Wllhelm- strasse verklaard, dat maarschalk Pétain nog altijd het wettige Franse staatshoofd is. Hij is indertijd door de Frappe Nationale vergadering na het aftreden van Lebrun op diens post aangesteld. De wettigheid van zijn positie blijkt ook uit het feit, dat de Ver. Staten twee Jaar lang een eigen ambassadeur ln Vioby hebben gehad in den persoon van admiraal Leahi'. Ie JAARGANG No. 243 MAANDAG 16 OCTOBER 1944 Uitgave: N.V, De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden. Tel. 24996 - Postgiro 184120 - AbonnemenOprijs 21 ct. per week ot f 2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 ct. MILAAN, 15 Oct. Mussolini heeft ln zijn hoofdkwartier ln aanwezigheid van den partijsecretaris, minister Pavollnl, een delegatie ontvangen van de brigade Zwarthemden Aldo Resega. De commandant der brigade bracht de onwrikbare trouw en de paraatheid der brigade om tot het uiterste te strij den tot uitdrukking. De Duce richtte vervolgens een toe spraak tot de delegatie, waarin hij o m. zelde: Van welke aard is de vrede, die het Italiaanse volk werd gegeven met de onvoorwaardelijke onderwer ping op de dag van het smadelijke verraad van 8 September? Op 13 October van hetzelfde Jaar ls de oor log verklaard aan den bondgenoot van gisteren. Thans wil men Japan de oorlog verklaren en daarmede de oor log van de Italiaanse bodem naar het gebied van de Stille Oceaan brengen. Thans moeten dus Italiaanse zeelleden hun leven geven voor de Anglo-Ameri- kaanse plutocratie als dankbetuiging voor de luidruchtig verkondigde hulp der Verenigde Staten, die echter alleen verklezlngsdoelelnden heeft en die ln werkelijkheid slechts een droppel ln de woestijn van zijn nood en ellende betekent voor het Italiaanse volk. Italië ls voor ons fascisten, zo ging de Duce voort, van gelijke betekenis als het begrip eer en eer betekent voor ons. fascisten, trouw aan het ge geven woord en trouw ls voor een volk evenals voor den indivlduelen mens een onmisbare voorwaarde voor een goede reputatie. Trouw aan het ge geven woord betekent voor ons samen werking met de bondgenoten ln, strijd en arbeid. Op het huidige ogenblik, nu Duits land midden in de beslissende strlld staat, nu 80 mlllloen Duitsers aaneen gesmeed zUn ln een weerstand, die Iets bovenmenselijks heeft. Juist op dit ogenblik, nu de vijand, gedragen door hoop en illusie, gelooft de over winning reeds bevochten te hebben, die hij echter nooit bevechten zal. Juist op dit ogenblik bekrachtigen wij opnieuw onze volledige en totale soli dariteit met het natlonaal-soclalls- tische Duitsland. Ten noorden van de ApenUnen ls de sociale Italiaanse republiek ont staan. Deze republiek zal stap voor stap tót de laatste provincie, tot het laatste dorp, tof het laatste huls ver dedigd worden. Tenslotte zelde de Duce: Duitsland zal niet alleen niet capituleren, omdat zijn vijanden Duitsland als staat en als ras willen vernietigen, maar Duits land heeft behalve de eensgezinde houding en de ijzeren wil van het ge hele volk nog vele pillen op zijn boog? De vijanden tonen thans grote haast. Wij ^fascisten kennen ons eigen leed en nood. maar wie zou kunnen aan nemen dat alles koek en el ls ln Engeland, Rusland en de Ver. Staten. Men kan wellicht thans reeds zeggen, dat ln Engeland een numeriek niet geringe groep Intelligente mensen aan wezig ls. die zich afvraagt of h*t de moeite heeft geloond de strlld op te nemen tegen het z.g.n. Duitse Impe rialisme. honderdduizenden mannen en de belangrljkse Britse posities in het Oosten te verliezen, alleen om een Sowjet-Russisch imperialisme ln het leven te roepen, dat Europa reeds van de Oostzee en de Welchsel tot aan de Middellandse Zee ln zlln greep houdt. De grootste slachting .van alle tijden vraagt de naam democratie. Achter dit parool verbergt zich echter slechts de hebzucht van het Joodse kapitalis me, dat voor zich de uitbuiting van de wereld wil verzekeren. Wanneer men dit verband eenmaal begrllpt. zo verklaarde de Duce. begrijpt men. dat op een gegeven ogenblik de gebeurte nissen een ander verloop zullen krij gen en dat de verdere ontwikkeling van de oorlog de al te snel gezongen overwlnnlngshymne8 zal doen verstom men. Aan deze phase van de oorlog willen wil thans deelnemen door de medeplichtigen van den vlland ln het binnenland uit de weg te ruimen en om ons heen de Italianen te verzahie- len, die ons program aanvaarden. Wat er ook met ons moge gebeuren, wij zullen geen handbreed van deze lijn afwijken. Roemeense ministers afgetreden e BERN, 15 Oct. United Press meldt uit Boekarest: In het, Roemeense „om- wentellngskablnet" ls het gedurende de laatste zitting tot een conflict ge komen. dat een reeks ministers heeft doen aftreden. Van de kant van het democratische blok werd de regering aangevallen wegens de kwestie van de bestraffing der ministers, 'waarop de minister van Financiën en Economi sche Zaken, Georg Petopeanoe, ver klaarde zijn portefeuille niet langer te kunnen beheren. Tegelijkertijd zijn af getreden generaal Marlnescoe. de mi nister van Arbeid en Gezondheid, en Negel. de minister van Landbouw. De minister van Justitie Capatana was reeds twee weken geleden afgetreden. De Koning heeft nog geen goedkeuring gehecht aan het ontslag dezer minis ters. Generaal-veldmaarschalk Rommel overleden BERLIJN, 15 Oei Generaal- veldmaarschalk Rommel is aan de ernstige hoofdverwonding, die hij als opperbevelhebber van een leger groep ln het westen bij een auto ongeval had opgelopen, overleden. De Führer heeft een staatsbegrafenis bevolen. Met de dood van generaal-veld maarschalk Rommel is een einde gekomen aan het soldatenleven van een der succesvolste Duitse leger aanvoerders. wiens naam voor altijd verbonden is met de tweejarige hel- denstrijd van het Duitse corps in Afrika. Rommel was in 1891 te Heiden- heim in Württemberg geboren. Reeds in de eerste wereldoorlog onder scheidde hij zich door grote dapper heid en onverschrokkenheid. In de herfst van 1915 kreeg hij als eerste luitenant van zijn regiment het IJzeren Kruis en in 1918 de orde Pour le Merite. Ook in de huidige oorlog heeft hij zich ten zeerste onderscheiden als een onbuigzaam strijder en een voor beeldig, van nationaal-socialistische geest doordrongen legeraanvoerder. De Führer heeft zijn verdiensten in de strijd om Noord-Afrika in 1942 geëerd door zijn benoeming tot gene- ranl-veldmaarschalk en op 11 Maart 1943 door de toekenning van het eikenloof met de zwaarden en bril- lanten bij het ridderkruis van het IJzeren Kruis. BERLIJN. 15 Oct. De algemene opklaring van het weer heeft Zater dag. naar het D.N.B. verneemt, ge leid tot aanmerkelijk sterkere lucht actie der Anglo-Amerikanen tegen het frontgebied en het achterland. Aan het front poogde de vijand door hevige bombardementen onder andere de Duitse versterkingen aan weerskanten van de Scheldemond uit te schakelen. De zich daar be vindende Duitse marinebatterijen zetten echter hun doeltreffend vuur op «het vijandelijke landingahoofd tegenover Vlissingen vooét. zodat de Canadezen, die daarin nog steeds ste vig zijn afgegrendeld, slechts vergeef se plaatselijke aanvallen naar het Zuidoosten konden ondernemen. Bij de landtong naar het eiland Zuid-Beveland gingen de Canadezen echter meermalen met infanterie- en pantserformaties tot de aanval over om nieuwe Duitse tegenaanvallen tegen te houden. In hevige gevechten vingen de Duitse troepen den vijand op en wierpen hem in de tegenaan val naar zijn uitgangsstellingen te rug. Ten Noorden van Antwerpen en aan de Westelijke grendel van het Nijmeegse penetratiegebied onderna men Canadese en Britse formaties enige vergeefse, plaatselijk beperkte aanvallen. Ook ten Zuidoosten van Nijmegen, waar de Britten bij Over- loon hun druk handhaafden, bleven hun successen onthouden. In het moeilijk door te trekken bosgebied aan de Oostkant der plaats bleef de herhaaldelijk met infanterie en pant serwagens aanvallende vijand voor de Duitse versperringen steken. De eerste Engelse leden der ge allieerde contróle-commlssle zijn, naar „Stockholms Tidnlngen" meldt. Zater dag per vliegtuig uit Stockholm ln Helsinki aangekomen. De Britse dele gatie zal uit ongeveer dertig personen bestaan, onder wie Engelse zaken lieden. die vroeger ln Finland hebben gewerkt. rot de ken id'tOer van wijlen de liLjrale economie behoorde een wereldorde waarin allerlei lastige obstakels zouden zijn weggenomen. Zulke obstakels waren b.v. de tolmu ren, die de vrije handel ln de weg stonden. In vele toonaarden hielden liberale economen en liberale staats lieden donderfedevoerlngen tegen be lemmering van die vrije handel. De tolmuren echter werden bij iedere nieuwe redevoering een steen hoger. En ten slotte kon geen tolmuur hoog genoeg gebouwd worden om er de kapitalistische tegenstellingen achter te verschansen. Invoerverbodencont ingent eringen en boycot, het werden verschijnings vormen van een systeem, dat n!et eens meer de schijn van een fiscale rechtvaardiging aannam en dat ten slotte naar politieke tegenstellingen greep om nog radicaler vormen te kunnen kiezen. Niemand gelooft op dit ogenblik nog in ernst, dat het Verdrag van Versailles een document van onbaatzuchtige mensenliefde was. De geallieerde mogendheden zagen na de eerste wereldoorlog de winst van hun vredestiictaat minder ln de nieuwe rechtsorde, waarvan zij de mond vol hadden, dan in de uit schakeling van een gevreesden con current. En inbreuken op het Ver drag van Versailles boezemden hun slechts weinig belangstelling ln. zo dra hun handelswinsten er niet door in gevaar schenen te komen. Wellicht heeft niets aan deze mo gendheden meer aanstoot gegeven dan het feit. dat Duitsland politiek en economisch nieuwe, uit ontwrich ting en werkloosheid bevrijdende wegen vond. Juist in de Jaren, waar in een crisis zonder weerga elders de liberale wereld teisterde. Terwijl om streeks 1933 ;het liberale westen steeds nieuwe millioenen werklozen de straat op zond. schrapte Duits land de werkloosheid uit zijn maat schappelijk woordenboek, terwijl het liberale Westen afgleed in een malaise, waartegen de knapste kop pen tevergeefs een geneesmiddel zochten, schiep Duitsland na jaren van gedwongen ellende juist toen de voorwaarden voor een nieuwe toe komst. Zó snel dreigde de benadeel de van Versailles aldus tot den be voordeelde van deze crisisjaren te worden, dat tolmuren en invoerver boden geen voldoende waarborg meer boden aan de verschrikte libe rale wereld Politieke muren „ver beterden" de tolmuren. Eén ding heeft daarbij de demo cratische wereld op het punt van de politiek, de liberale wereld op het punt van de economie nimmer be grepen: dat elk stelsel ten dode op geschreven is. wanneer het zich niet met eigen middelen kan handhaven. Zodra de democratie naar ondemo cratische middelen greep om den on- welgevalligen nieuweling te weren, zodra de liberale economie de tol muren en contingenteringen niet meer uit haar praktijk wist te hou den op dat ogenblik wns zij een leer zonder leven -geworden, een over leefd systeem. Die overwegingen krijgen nieuwe actualiteit, nu de wereld van het ene orden!ngs"-plan na het andere hoort en daarin onveranderlijk de onmacht der democrat lsch-llberale ordescheppers terugvindt. Wat thans over de conferentie van Dumbarton Oaks ruchtbaar wordt, culmineert in het systeem van een ..veilig heidsraad". die weinig anders be lichaamt dan de baatzuchtige machtsheerschnppij van de drie „groten"; Sowjet-Unie, Amerika en Engeland. Wat tot de wereld doordringt over het z.g. plan-Morgenthau ls nog erger: een botte vernietiglngs- en wraakpolltiek. die Duitsland geen herstelbetalingen op wil leggen, „om dat het wel nooit meer in de ge legenheid zal zijn, geld te verdie nen" en die onder het voorwendsel van militaire controle de Duitse industrie voor altijd uitschakelen wil, om een winstgevend afzetge bied aan de Amerikaanse te Ver- Zekeren. Zulke averechtse ..vrijheid" en zulk een onoprechte „vrijhandel" zijn dermate ln strijd met de tendenzen der geschiedenis, dat men ei slechts één gevolgtrekking uit maken kan. Het is ook hier weer de leer zonder werkelijk leven, die aich zo vrij- moedig-destructief aandient, een leer die in haar uitingen de eigen stellingen nadrukkelijk weerlegt en daarmee het eigen vonnis velt. Voor alle Europese volken is echter met dit vonnis een rechtstreeks, tastbaar belang gemoeid. Het gaat den winke lier niet goed. als het zijn klanten niet goed gaat. Het bredere verband der Europes? volkengemeenschap be duidt de bedelstaf voor het Duitse volk en tevens de economische ont wrichting van alle volken,, die nu eenmaal op Europese uitwisseling zijn aangewezen. Ook in Europa is haat een slechte raadgeefster. En in Amerika heb ben de heien van Wallstreet hun eigen opvattingen over de zin van een Europese welvaart. Goring: „Nooit capituleren" BERLIJN, 15 Oct. Rijksmaar schalk GÖring heeft een -bezoek ge bracht aan een nieuwe grote wapen fabriek in Midden-Duitsland. Hij sprak de arbeiders toe en zelde, dat de vijandelijke mogendheden, hoewel zij al hun macht tegen Duitsland verenigen, toch -niet zullén overwin nen. Met den vijand zou tevens het bolsjewisme in Duitsland komen. Daarom moeten wij alle moeilijk heden en ontberingen op ons nemen, alleen capituleren mag Duitsland nooit. Werken, wapensmeden en vechten, nog feller en taaier dan te voren, moet thans het parool zijn, al dus de Rijksmaarschalk* Besprekingen met Churchill STOCKHOLM. 15 Oct. Radio New York heeft hedenochtend ge meld, dat Mlkolajczyk de voorafgaan de dag te Moscou een onderhoud met Churchill heeft gehad dat ruim twee uur duurde. Verder heeft gisteravond een bespreking tusseft Churchill en Stalin plaatsgevonden, die meer dan vijf uren heeft geduurd. Directeur: H J. Kerkmeester. Bus- aura- hoofdredactour; Hendrik Llndt, Amsterdam; plv. hoofdredacteur; lr. A. H. de Haas van Dorsser, Haarlem; binnenland: J. v. Grieken; illustratie en opmaak: R. Kampstre; volkscul tuur en kunst: M Wolter3. muziek: G. K Krop: sport: J J Llber; adver tenties: A H. Lammere, allen te Am sterdam. K 113 ue gevecncen "ieio nuaa uex. ^ostvii verplaatst. ondernam de vijand op nieuw vrij sterke doch vruchteloze aanvallen, die door hevige luchtaan vallen werden ondersteund. Afzonder lijke penetraties aan de hoofdweg Bo lognaFlorence en ln de bergen ten Noordoosten van Loiano werden afge grendeld. Aan het Adrlatlsche front hebben onze grenadiers Britse aanj^llen voor nieuwe stellingen ten Zuidoosten van Cesena opgevangen. Op de Balkan zijn vijandelijke aan vallen op het bruggenhoofd Nisj mis lukt. Aan de Midden- en Beneden- morawa zijn onze troepen ln gevech ten gewikkeld met benden en bolsje wistische formaties. In het Zuidelijk deel van Belgrado worden hevige straatgevechten geleverd. In het gebied van de beneden-Theiss bleef de toestand» ln hoofdzaak onge wijzigd. In het gebied ien zuiden en zuidwesten van Debreczen gaat de verbitterde slag voort. Talrijke vijan delijke aanvallen werden ln felle ge vechten uiteengeslagen. Onze distan- ciërlngsbewegingen in het noordelijk deel van de Ozeklerpunt verliepen on gestoord. Ten westen van de pas van het Czlrokadal en van Doekia ont stonden gisteren weer harde afweer- gevechten. Afzonderlijke penetraties werden ln. tegenaanvallen opgeheven of ingekrompen. Alle öVenge aanval len werden afgeslagen. De zon gaat onder om 17.41 en morgen op om 7.09 uur. Maan op om 6.57 uur en onder om 18.20 uur. Heden N.M., 24 Oct. E.K., 31 Oct. V.M., 7 Nov. L.K. Oct'obeï ln* Oostelijke richting* ge vlucht. De Japanse strijdkrachten on dernemen thans herhaalde verwoede aanvallen op den vijand met steeds toenemend succes. De volgende resul taten werden behaald: tot zinken ge bracht tien vllegkampschepen, twee slagschèpen. drie kruisers, een torpe dojager. Beschadigd twee vliegkamp schepen. een slagschip, vier kruisers en elf oorlogsbodems van onbekend type. Een vijandelijke vlooteenheid. die op 15 October probeerde Manilla aan te vallen, werd door Japanse strijd krachten tot een gevecht uitgedaagd. De Japanse luchtmacht behaalde daar bij de volgende resultaten: een vijan delijk vllegkampschip in de grond ge boord. drie ahd,ere vllegkampschepen en een slagschip of kruiser beschadigd. Bovendien werden 30 vliegtuigen neergeschoten. Aan Japanse 2ijde keerden enige machines niet terug. Verklaring van Koiso Naar aanleiding van de vernietigen de nederlaag der vijandelijke slagvloot bij Formosa heeft minister-president Kolso heden een verklaring tot de Ja panse natie gericht, daarin fclj mede deelt. dat het lang erbtide ogenblik der beslissende gevechten ls gekomen. HIJ betuigde zijn dank aan de ar beiders ln de oorlogslndustr.e en voor al aan de vliegtuigbouwers Het' Ja panse kabinet ls bi ingekomen. Er werd verslag ultgebrp. ht over de mili taire toestand. Volgens radio Moskou werden Roemenië 2CC0 leden van de IJzenen Garde gearresteerd. Maandagavond heert Herroepen, noopte de Duitse regering reeds Maandag in de loop van de dag tot een officiële verklaring, waarin o.a. gezegd werd: Rijksbestuurder Horthy heeft voor de Hongaarse omroep een verklaring afgelegd, waaruit blijkt, dat hij bui ten het parlement om en zonder de mening van het Hongaarse volk te vragen bij de bolsjewisten te Moskou om een wapenstilstand heeft ver zocht. De bedoelde proclamatie van Horthy is dus nu door Horthy zelf herroepen en de<£Rijksbestuurder heeft zich duidelijk aangesloten bij het parool „doorvechten", dat de chef van de Hongaarse generale staf eeds directna het bekend worden van de eerste proclamatie van Horthy uitgaf. De officiële Duitse verklaring van Maandag eindigde met de vaststelling: „De Duitse regering weet. dat het Hongaarse volk en zijn soidaten be reid zijn. aan de zijde van Duits land tegen den binnengedrongen van het Hongaarse volk verzekerd Ls." Geen invloed op weermacht De politieke gebeurtenissen (de inmiddels herroepen verklaring) had den trouwens op de Hongaarse weer macht niet de geringste invloed ge had. zo verklaarde men heden in "bevoegde militaire kringen van de Rijkshoofdstad. In de Wllhelmstrasse- werd Maandag vaa'rd. Mjët het oog oj3 de buitenge wone omstandigheden en de maat regelen die voor deze toestand moe ten worden genomen, heb ik beslo ten een regemschaysvaad te vormen bestaande uit drie leden. Tot de vor ming van de regentschapsraad en tot de indiening van het wetsvoorstel over de gerechtigdheid tot leiding der Staatszaken in opdracht ran den koninklijk Hongaarsen ministerpresi dent, leid ik voorlopig de Staats zaken opdat door een vertraging in ons vaderland en de natie geen ern stige schade en gevaren ontstaan. Nieuwe regering Maandagochtend is al een nieuwe Hongaarse regering gevormd: Minister-president en plaatsver vangend Rijksbestuurder is Franz Szalasi. plaatsvervangend minister president Eugen Szoelloesi, minister van buitenlandse zaken baron Ga briel Kemeny, minister van binnen landse zaken Gabriel Vajna. Honved- minister en tevens chef van de gene rale staf kolpnel-generaal Beregfay, minister van justitie, Ladislaus Budinsky, minister van eredienst Franz Rajnisa. minister van finan ciën Remenyi-Schneller (zoals tot dus Szasz, minister van landbouw Graaf Ver), minister van handel Ludwig Fidel Palffy, minister van nijverheid Emil Szakvary, minister voor de ravitaillering Bela Jurcsek (zoals tot dusverre). Bovendien hebben in het kabinet .log, ui IC ItDnhlviT) MWUCI |JÜ1- tefeuille met speciale, in verband met de oorlog staande taken. Dit zijn Emil Kovarcz voor het totale gebruik van arbeidskrachten voor de oorlog, generaal Hellebronth voor de oorlogsindustrie en Kassay voor de propaganda. Dit nieuwe kabinet moet een coali tie-kabinet genoemd worden met een uitgesproken pijlkruisers-karakter. Behalve de minister-president en zijn plaatsvervanger zijn lid der partij van de pijlkruisers vijf minis ters: de minister van landbouw Palffy is leider van de Hongaarse nat ionaal-socialistische partij. de ministers van nijverheid en financiën zijn uitgesproken oude vaklieden. Het ministerie van eredienst dat in handen is van den bekenden publi cist Franz Rajnisa is het enige mi nisterie, waarover de partij van Imredy in het nieuwe kabinet be schikt. Tot leden van de regentschaps raad zijn benoemd: de minister van defensie Beregfay, de minister voor eredienst dr. Rajniss en dr. Sandor Csia. In de nacht van 10 op 11 October is Verona opnieuw het doelwit ge weest van een vljandelljken luchtaan val^ Verscheidene kerken en vele woon huizen ln alle delen der stad werden vernield. Tot dusverre zijn 23 doden en 15 gewonden geteld. Een andere zware terreuraanval was gericht op Bologna. •beter, te lachen, dan te huilen om zulk „volkstoneel"! Nieuwe aardappelbon één kilo DEN HAAG, 16 Oct. Aangezien enig misverstand blijkt te bestaan oVer de nieuwe aardappelbon, vesti gen wij er de aandacht op. dat voor het tijdvak van 15 t.e.m. 21 October in de provincies Noord-Holland, Zuid-Holland en Utrecht één kg. aardappelen beschikbaar wordt ge steld op elk der bonnen 1-60, 1-61, 2-60, 2-61. 3-60. 3-61 en 4-60. voor zover men deze bonnen althans niet voor het gebruik van maaltijden uit de Centrale keuken heeft ingeleverd. Bon 18 jam en stroop verlengd DEN HAAG. 16 Oct, De geldig heidsduur van de bonnen 18 van de noodkaart. voor 250 gram jam of stroop, is verlengd tot en met 28 October a.s. Eten in België STOCKHOLM, 16 pet. De Belgi sche minister voor het Voedingswezen. Delsmne. heeft, volgens een Reuterbe- rlcht uit Brussel, op de persconferen tie verklaard, dat. de geallieerden niet in staat zijn scheepsruimte of een haven ter beschikking van België te stellen. De geallieerden zullen België op zijn vroegst vap Januari 1945 af helpen met de Invoer van graan. e«„J U,- 1JUO me-er het tempo opvoerde. Twintig meter voor de laatste ronde ging An- dersson onweerstaanbaar Hiigg voorbij en won in 5 min. 12,6.' De tild van H&gg was 5 min. 13.2. Zelfs over 3CÖ0 meter, de speciale afstand van Hagg, toonde Andersson zich de meerdere. In Malmö zegevierde Andersson op deze afstand ln 8 min. 20.8 en liet Hiigg 10 meter achter zich Alfdersson heeft hiermede dit Jaar 7 ovenvln- nlngën op Hagg behaald, waartegen over Hiigg er slechts één kon stellen. Wellicht is de Fin Vlljo Heino nog een snellere loper dan belde Zweden. Zoals wij reeds hebben gemeld, ver beterde hij het wereldrecord van zl)n landgenoot M&kl op de 10.000 meter met niet minder dan 17.2 sec en bracht het op 29 min. 35.4. Ondanks deze prachtige prestatie ls het wereld record op de 10.000 meter nog een van de zwakste Insiders geloven, dat het record op 29 min. 10 sec ls te brengen. De thans destigjarige Helno ls ook op de kortere afstanden zeer goed thuis. Onlangs liep hij de 2000 meter ln 5 min. 20.87, de 3000 meter ln 8 min 14,2 en hij hoopt eerstdaags tezamen met Hügg en Andersson het wereldrecord op de 5000 meter, dat „nua :r -1'- v-"n Hftgg met 13 min. 58,2, op 13 min. 60 sec. te brengen. Directeur: H. J. Kerkmeester, Bus- sum; hoofdredacteur: Hendrik Llndt, Amsterdam; plv. hoofdredacteur; lr. A. H. de Haas van Dorsser, Haarlem; binnenland: J. v. Grieken; illustratie en opmaak: R. Kampstra; volkscul tuur en kunst: M. Wolters; muziek: G. K. Krop; sport: J. J. Llber; adver tenties: a H. T-emmers, allen te Am- sterdam. K 113 r1 ,ii,. n\_ Ui USÏCIJIUOIU Metz onderneemt de vijand sinds ver scheidene weken afzonderlijke aanval len. die slechts gering succes opleve ren. Het fort Driant aan de Moezel ten zuidwesten 'van de stad ls na een. penetratie van den vijand weer ge heel in onze handen. In het bos van Parroy ten oosten van Eplnal en aan weerskanten/ van het Moselottedal ten zuidoosten van Remiremont duren de gevechten om stukken bos en bergstelllngen voort. De hardnekkig aanvallende vijand bleef ook gisteren na geringe aanvan kelijke successen steken. Aan het .westelijk front werden ln de eerste helft van October 3259 ge vangenen gemaakt. 765 tanks en ge pantserde verkenningswagens. 49 stuk ken geschut van allerlei aard, alsmede talloze andere wapens en oorlogstuig buitgemaakt of vernietigd. Onze kuststeunpunten melden het voortduren van het vijandelijk artil lerievuur. De V l-beschieting op Londen werd voortgezet. Bij het afweren van herhaalde vij andelijke aanvallen van torpedomotor boten en vliegtuigen op Duitse con- voolen voor de kust van noordelijk Noorwegen werden vier vijandelijke torpedomotorboten zwaar beschadigd. Twee daarvan zijn waarschijnlijk ge zonken. Tien der aanvallende vliegtui gen werden neergeschoten. Een eigen vaartuig ging verloren. Sterke Amerikaanse strijdkrachten drongen ook gisteren, na voorafgegaan trommelvuur, naar onze stellingen ln Mldden-Itallë op. Onze pantsergrena diers deden aanvallen ln het gebied ten oosten van Vergato mislukken. Ten noorden en noordoosten van Loiano maakte de vijand enige vorde ringen. maar werd In tegenaanvallen opgevangen. Britse aanvallen in het gebied ten zuidoosten van Gesena ble ven zonder succes. Van de èalkan worden uit het ge bied van Nisj en ten westen van de Midden-Morawa gevechten gemeld met Bulgaarse en Sowjet Russische ge vechtsgroepen Bij Belgrado ls de toe stand gestabiliseerd. Aan de beneden Theiss maakte een beproefde Hon gaarse gevechtsgroep bij een aanval talrijke zware wapens bult en maakte bovendien gevangenen. De slag in het gebied ten zuiden en zuidwesten van aigesiagen ui opgevangen. Volgens: de voorlopige berichten heeft de vijand daar 37 tanks verloren. Aan het front van de IJszee hib- ben onze bergjagers aanvallen van een ten dele scherp volgenden Viiand af;e- slagen. Amerikaanse terreurvllegers wierjen overdag - bommen op verschilletde plaatsen in Zuldoost-Duitsland. wOir- onder ook op het stadscentrum vin Salzburg. Jagers en luchtdpelanDe- ne van de luchtmacht schoten negtn- tlen Anglo-Amerikaanse vllegtulgtn omlaag. In de afgelopen nacht werd Gumbinnen door bolsjewistische vis tuigen aangevallen. Strijd om Schelde BERLIJN 17 Oct, Het Inten. Informatiebureau meldt van de Scheldemond: de gehele dag si om- den de Canadezen met tanks en vlammenwerpers van het Oosterten Zuiden op het, Duitse bruggenhfrfd ten Zuiden van Breskens los, zodler meer dan twee kleine' penetratie-te bereiken. Alle andere aanvallen er- den afgeslagen of opgevangen De zware gevechten om de land ng naar Zuid-Beveland duurden v<Jrt. Ondanks talrijke Britse luchtaarial- len hebben de Duitse troepen ier hun stellingen behouden. Naar het D.N.B. verneemt probe de het eerste Canadese leger ln iet Vlaams-Nederlandse gebied met st«ke tankformaties ln het overstroomd* je- bied terreinwinst te behalen. De n- val kon afgeslagen worden. Bijna en gehele dag ls met de grootste verb te ring om het volledig verwoeste.pl; :s- je Woensdrecht gevochten.1 Na kr- scheldene aanvallen gelukte het én Canadezen, ondersteund door st ke formaties vliegtuigen, tijdelijk et plaatsje binnen te dringen. De n- mlddellljk Ingeleide tegenaanval k-fm evenwel zo verrassend, dat de C a- dezen de stad niet alleen weer moe jn prijsgeven, maar zelfs hun vooru e- zonden strijdkrachten niet meer $h- d^i terugnemen. Behalve 134 geva e- nëh vielen talrijke wapens ln Dtgbe handen. leven en dood ln gevaar werd gebracht en de eer van de natie werd geschon den. bracht zij hem er toe de trouw aan den bondgenoot te breken en de kameraadschap met den Duitsen wa penbroeder. die met ons gemeenschap pelijk de grenzen verdedigt, ln gevaar te brengen. De rijksbestuurder duldde ook. dat er ln de rug van de vech tende Hongaarse en Duitse troepen arglistige en moorddadige machina ties ontstonden, die streefden naar een militaire ineenstorting. Sinds October 1936 heb lk herhaal* delljk de aandacht van den rijksbe stuurder er op gevestigd, dat hil in gemeenschappelijk overleg met de na tie die levenskwesties naar een oplos sing moest brengen, die alle volken van Europa uit eigen initiatief en volgens hun natuurlijke levenswetten moeten oplossen. Mijn streven was vergeefs. Ik moest kiezen tussen na tie en grondwet, tussen gerechtigheid en rechtsnorm, tussen leven en wet. Ik koos de natie, de gerechtigheid en het leven. Wij voeren een vrijheidsstrijd. Die strijd eist. dat elkeen onbeperkt, on verwijld en zonder aarzelen, vastbera den 'zich daaraan wijdt. Een verrader en moordenaar Jegens zijn volk is hij, die de hoogste krachtsontplooiing van onze natie belemmert en naar eenpa rige wil verstoort. Fundament van deze strijd -ls: wij vernietigen of wij worden vernietigd. Ons leger ls de ijzerharde vuist van- de natie. Het leger eist van het vaderland, dat het gesloten achter haar staat, opdat het den strijd snel en zegevierend kan vol tooien. Het vaderland eist van het leger, dat het zijn plicht dapper en trouw tot den dood vervult, Tussen vaderland en leger moet eenllevens- e» lotsgemeenschap ontstaan Voor ons staat als duidelijk doel: de nationale en sociale vrijheid, zelf standigheid en onafhankelijkheid van onze natie ln de gemeenschap der Europese volken Mi In geloof en mijn overtuiging ls. dat onze natie haar historische plicht zal vervullen, dat wij aan de zijde van Duitsland, Italië en Japan en hun bondgenoten de zekere overwinning tegemoet gaan." Duits commentaar De diplomatieke correspondent van het D.N.B., Hom, schrllft o.a.: In Hon garije ls het gekomen tot de ophelde- •ii.vuuscij is ausetreuen. zijn zekere misverstanden uit de weggeruimd. Er blijkt uit. dat de Zondag door de zen der Boedapest verspreide oproep» van Horthy tegen zijn wil door vreemde hand is voorbereid, en wel door een misdadige kliek, die de politiek van den rijksbestuurder trachtte te onder mijnen. De samenstelling der nieuwe regering biedt de waarborg, dat thans een politiek wordt Ingeleid, die uit sluitend de strijd om vrijheid en zelf standigheid beoogt, waarbij het Groot- Duitse rijk met alle middelen het be- vrlènde en verbonden volk wenst te helpen. Militajr proces in Slowakije PRESBURG. 17 Oct. Voor het militaire gerechtshof ls een proces wegens hoogverraad en desertie aan hangig gemaakt tegen den oud-minis ter van defensie generaal Catlos. tegen drie kolonels, een luitenant-kolonel, een aalmoezenier met de rang van kolonel en een majoor. Deze officieren hebben volgens de officiële medede ling deelgenomen aan de voorberei dingen van een putsch ln giowakije en zijn naar de benden overgelopen. Ook ls een proces aanhangig gemaakt tegen twee kolonels der gendarmerie. Nieuwe strijd bij Formosa TOKIO. 17 Oct. Het keizerlijke hoofdkwartier .maakte heden bekend: Japanse luchtstrijdkrachten vielen ln de nacht van 15 op 16 Oct. ln de wateren ten oosten van Formosa een nieuwe vijandelijke vloot aan en be schadigden een vliegkampschip en een slagschip. Het slagschip bleef stuur loos liggen, terwijl'op het vliegkamp- schip een zware explosie ontstond. U maakt brandbommen toch on schadelijk, maar blijft van alle andere onbekende projectielen af en leert dat ook aan uw kinde ren? Voorlichtingsactie hoofdin spectie luchtbescherming) wordt dubel betast met de waaieren de sprieten. Pas als het in in orde, is, mag hij door. Zo'n mierenhoop is nu de grote stad. Er heeft een stok in geroeid, die heet Honger en er heeft een stok naar gewezendie heet Koude en de mieren rennen, rennen voor hun le ven en slepen, slepen... Was daar van de zomer niet de Tarwelaan? Liep daar niet de Aard- appelweg? De mieren rennen. Maar de tarwe is de laan uit en de Aard- appelweg is weg. Verkeer gestremd. Gesperr't. Dan zoeken ze maar het Groentepad. En dat mag en er is. En dan zoeken ze maar de Perenstraat en de Appelenkade en ze laden, sle pen en lossen, of hun leven er van afhangt. En bij de ingang van dé steden staan de controlerende, mieren en tasten en voelen en pas als het in orde is, mag de mier door... TIJL. Britse vertegenwoordiger in Finland benoemd STOCKHOLM. 17 Oct. De Britse ministeries van buitenlandse zaken en oorlog delen mede. dat Shepherd ls benoemd tot Brits politiek vertegen woordiger in Finland. Hij zal zich bin nenkort daarheen begeven met een kleine staf, ln gezelschap van de Brit se leden der geallieerde controlecom missie voor Finland. Shepherd neemt een overeenkomsti ge positie in als de Britse politieke vertegenwoordiger ln Roemenië. Het zal zijn taak zijn, ln alle politieke aangelegenheden een direct contact tussen de Britse en de Finse regering te handhaven. Het Parijse blad „Solr" jneldt. dat admiraal Platon. oud-onderstaats- secrptaris aan liet ministerie van ko loniën. te Limoges ls doodgeschoten na een onderzoek door een krljgsge- recht Voorts is Darquler de Pallepolx. oud-commissaris voor Joodse aangele genheden, terechtgesteld. wettelijke bevoegdheden berusten bij den maarschalk en bij hen op wie hij ze heeft overgedragen". Post niet via Rode Kruis DEN HAAG. 17 Oct. Door de koeriers van het Nederlandse Rode Kruis mogen alleen worden meegeno men ambtelijke dlenststukken van h/» Nederlandse Rode Kruis Postzakken van de P.T.T. en losse particuliere brieven mogen ln geen ge val door het Nederlandse Rode Kruis worden vervoerd. Dit verbod geldt ook voor ambtellike stukken van depar tementen of andere officiële bureaux. VOOR DE KINDEREN Tijdelijk afscheid Beste meisjes en Jongens. Ik heb tot mijn spijt mijn kinder hoekje moeten staken, omdat door de verkleining van de krant geen ruim te meër voor ons hoekje overbleef. Daarbij kwam nog. dat Ik op mijn laat ste twee raadsels nog maar zo weinig oplossingen binnen kréég, dat zelfs geen prijzen meer verloot konden wor den. De laatste keer waren er ln het geheel maar drie goede oplossingen. Ik weet wel. dat komt natuurlijk, om dat Jullie de brieven niet meer op tijd in Amsterdam kunnen krijgen. Wij moeten dus nu maar wacht°n met de voortzetting van ons hoekje, tot dat er weer volop papier ls en tot dat de post haar werk weer gewoon kan doen. Daarom neem lk voor deze tijd afscheid van Julhe Help vader en moeder maar flink ln deze moei lijke tijd. Dat doe Je het best door opgewekt te zijn. trouw Je werk voor de school te doen en niet te klagen, als eens Iets anders gaat dan Je zelf wel graag zou willen. Weest ln deze tijd ferme Jongens en lieve meisjes, waarop vader en moeder trots kunnen zijn. dan ls Oom Jan dat ook. De har telijke groeten van Jullie OOM JAN De zon gaat heden onder te 17.39 en morgen op om 7.11 uur. Maan op om 8.05 uur en onder om 18.39 uur. 24 Oct. E.K., 31 Oct. V.M., 7 Nov. L.K., 15 Nov. N.M. juurrfiu in een uur. niHpr hebben vele minuten nodig om die naf>r centiir»e)pr te vaiv-''',. W°arr>m zo leneraom? Omdat in de natuur de wind dia lichte sporen een emdweegs meeneemt, zodat de He soort gewaarborgd is. En omdat de wind onberekenbaar is en mis- srb'en duizenden scoren bet v'^ter 4n blaast of op verkeerde terre'ren brengt (een paddenstoel die op klei grond hoort, kan in bet zand niet groeien) produceert de paddenstoel duizenden en duizenden sporen. Uit die sporen groeit een mycelium, daaruit volgende herfst een padden stoel. Dat weten wij. moderne mensen. Mfl°r onze vooroudere zagen die zaak "nders... Mussert bij de Landwacht U'i'flECHT, 17 Oct. De persdienst der N.S.B. deelt mede: Op Maandag 16 Oct. J.l. heeft de Leider formaties van de Landwacht ln Soestduinen, Bllthoven en Utrecht ge ïnspecteerd en vervolgens de man schappen toegesprokên. In zijn rede sprak de Leider over de toekomst van ons volk en gaf uiting aan zijn on wrikbaar geloof ln de overwinning. In aansluiting op deze inspectie bracht de Leider een bezoek aan een hospitaal. Rijkspostspaarbank in Augustus DEN HAAG. 16 Oct. In Augustus ls biJ de Rijkspostspaarbank rond 31 mlllloen gulden Ingelegd (v.J. 32 mll lloen) en rond 9 mlllloen terugbetaald (v.J. 14 mlllloen). Over Januari t.m. Augustus 1944 be draagt het saldo van lnlegglngen en terugbetaling ruim 154 mlllloen gul den (ruim 163 mlllloen ln 1943). Directeur. H J Kerkmeester. Bus- »um; hoofdredacteür: Hendrik Llndt, Amsterdam; plv. hoofdredacteur; lr. A. H. de Haas van Dorsser. Haarlem; binnenland: J. v Grieken; illustratlo en opmaak: R Kampstra; volkscul tuur en kunst: M Wolters, muziek: G K Krop: sport: J J Llber; adver tenties; A fcL Lammere, 'allen te Am- sterdam. g uj

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Dagblad voor Leiden en Omstreken | 1944 | | pagina 3