HET DAGBLAD HET I IGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN VOOR LEI EN OMSTREKEN Zware gevechten ten Zuiden van de Wester Schelde De landengte naar Zuid-Beveland weer vrij Strijd met versterkte landingsformaties Een dagorder van Von Rundstedt Toelichting op de bonnenlijst Toenemendeactiviteitvande vijandelijke luchtmacht Landingshoofd bij Breskens houdt stand Bekendmaking Een eenheid kolen Holland ie nood UIT HET HOOFDKWARTIER VAN DEN FUHRER, 12 Oct. Het opperbevel van de Duitse weermacht maakt bekend: In Nederland zijn de laatste dagen nieuwe zware gev||hten ontstaan in het bruggenhoofd Ten zuiden van de Wester Schelde. De ten Oosten van Ereskens gelande vijand leed door artillerievuur en tegenaanvallen - zware verliezen. De naar Zuid-Beve land leidende landengte, die door zware Canadese aanvallen tijdelijk afgesneden was, werd weer vrijge vochten. In de slag om Aken drongen onze tegenaanvallen de Amerikaanse for maties ten Noorden van de stad in de verdediging. Ten Oosten van de stad heeft de vijand na zware strijd enig terrein kunnen winnen. Onze grenadiers sloegen in het woud van Roetgen den met sterke strijdkrachten herhaaldelijk aanvallenden vijand terug. Ook in de frontsectoren van Metz tot ten Oosten van Epinal wer den plaatselijke, ten dele door tanks ondersteunde aanvallen van den vijand afgeslagen. Ten Oosten van Remiremont duren de felle gevechten met de !n onze stellingen binnenge drongen Algerijnse en Marokkaanse formatiesvoort. Voor onze kuststeunpunten be perkte het najaarsweer de strijd tot wederzijdse artillerie: en verkenings- activiteit. Het V 1 storingsvuur op Londen* werd voortgezet. In de Etrusklsche Apenljnen namen de gevechten aan weerszijden van de weg FlorenceBologna In de loop van de dag ln hevigheid toe. De over een breed front ondernomen vijande lijke aanvallen werden uiteengeslagen. Slechts een bergstelllng. die driemaal van bezetter heeft gewisseld, bevond zich des avonds ln handen van den vijand. Op de Balkan wordt de druk van de bolsjewieken ln het gebied tussen Zajecar en Belgrado sterker, vooral aan de benedenloop van de Morawa. Beveillglngsvaartulgen van de Duit se marine schoten ln de Ege'ische Zee een Britse motortorpedoboot ln brand en beschadigden een andere boot door artillerievuur. In dezelfde wateren sloeg het luchtdoelgeschut aan boord van schepen, die deel uitmaakten van een troepenconvooi, 16 vruchteloos aanvallende bommenwerpers af en haalde* 5 daarvan omlaag. Bovendien liep een vijandelijke duikboot ln de strijd met een Duits bevelligingsvaar- tulg zware schade óp. Hevige gevechten zijn aan de gang ln zuidelijk Hongarije met den over de Theiss naar het westen opdrlngen- den vijand. Een formatie Hongaarse cavalerie wierp den tot Kecskemet doorgedrongen vijand over de rivier naar het Oosten terug. Ten Zuiden van Debreczen wordt nog steeds ver bitterd gevochten. Na harde gevechten hebben onze troepen zich uit het ge bied van Klausenburg volgens bevel naar het Noorden gedlstancleerd De dicht op de hielen volgende vijand werd teruggeworpen. Troepen van het leger en van de Waffen behaalden ten Noorden van Warschau een yolledlg afweersucces op de aanvallende bolsjewieken. Ook ten Zuiden van Rozan en bij Wllko- wisjken bleven vrij sterke vijandelijke aanvallen vruchteloos. De zware, ge vechten ten Noorden van Tilsit en ln het Memelgebied duren nog steeds voort 42 vijandelijke tanks werden vernietigd. Pogingen van den -vijand ons bruggenhoofd om Memel ln te drukken, mislukten door de taaie tegenstand van de bezetting •Bij. Riga gingen de bolsjewieken met talrijke formaties infanterie en tanks tot de aanval over. De stormloop stortte Ineen. De op het schiereiland Sworbe aanvallende bolsjewieken wer den afgeslagen. Een landingspoging van het Westen uit werd Verijdeld. Aan het. IJszeefront sloegen onze bergjagers ln zware gevechten de om- slngelingsaanvallen van overmachtlge- sowjetrussische, strijdkrachten af en vernietigden daarbij een bolsjewistisch regiment. De op het Vlssersschier- elland gelande' vijandelijke strijd krachten werden opgevangen. BIJ luchtgevechten boven Petsamo op 9 en 11 October verloren de sowjetr-us- sen 110 vliegtuigen, waarvan 89 door Jagers. Amerikaanse terreurvliqgers wier pen bommen op Weenen. Keulen en Koblenz Afzonderlijke Britse stoor- vllegtuigen vielen ln de afgelopen nacht de Rijkshoofdstad aan. Ondanks moeilijke omstandigheden voor de af weer. schoot de luchtdoelartillerie van de luchtmacht 11 viermotorige bom menwerpers en 2 Jagers neer. Het geallieerd bestuur in Duits bezet gebied BERLIJN. 11 Oct. De eerste de creten van het Anglo-Amerikaanse militaire bestuur voor de bezette top van het Duitse Westen wqrden ln erBliJnse politieke kringen gezien als een kenteken voor de geest, waarin de Anglo-Amerlkanen van zins zijn op te treden tegenover de burgerbevol king. Men plaatst deze maatregelen aan de ene kant tegenover de be st uursmethoden. die van Dult9e zijde zijn toegepast tegenover het bezette Frankrijk en die alleen daar voorhagen ln het gebruik van geweld, waar be langen van de eigenlilke oorlogvoering in gevaar kwamen, terwijl overigens de Franse "bevolking onder leiding van maarschalk Pétaln vérstrekkend zelf bestuur kreeg. Het Duitse volk leeft ten zeerste mee met het lot der thans- aan den „veroveraar" Elsenhower uitgeleverde landslieden, wanneer de sociale In stellingen en de scholen worden ge sloten, wanneer de posteriien'en de omroep worden uitgeschakeld, wan neer een uitgebreide censuur wordt Ingevoerd, wanneer Anglo-Amerlkaan- se officieren zich belasten met de rechtspraak en zelfs de doodstraf kunnen uitspreken, waarbij trouw aan Duitsland tot eeh strafbare mis daad Wordt verklaard, wanneer de burgerbevolking van alle leeftijden wordt geregistreerd ten behoeve van dwangarbeid en wanneer na» Inbeslag neming der voorraden de voeding der bevolking tot haar eigen zaak wordt verklaard. Het aanstellen van Joden in functies wordt een uitvloeisel ge noemd van vernietigende haatgevoe lens. die thans de vrije loop krijgen. Wat zich daar ln de Duitse grens strook voorbereidt en wat volgens de wil der geallieerden In he voornemen ligt voor het gehele Dult?e volk, zo verklaart men ln Berlijn, vormt het brutaalste bajonet- en hongerregime. dat ooit uit naam der democratie ls toegepast op een hoog gecultiveerde i bevolking. Ie JAARGANG No. 241 VRIJDAG 13 OCTOBER 1944 Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureau* voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden. Te!. 24996 - Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 ct. per week ot f2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 et. In de zeventiende en achttiende eeuw ontdekten de rijke Amsterdamse koop lieden' de patriciërs, die de imposante grachtenhuizen bewoonden, de Vecht. Zij lieten er hun lusthoven bouwen, hun grote, lu.nievse buitenplaatsen, waar zij de zomer doorbrachten. Paleizen waren die h sthoveri, waarvan er nog verscheidene bewaard zijn gebleven. Zij lagen 'in prachtige parken en tuinen, waar vaak vreemde gewassen werden gekweekt, en waren als regel van de weg gescheiden door een prachtig smeedijzeren hek, dat al aan de buitenzijde de aandacht van den voorbijganger moeit vestigen op de rijk dommen. die achter dat hek verborgen urnren. Deze foto laat een der be waard gebleven hekken zien. Het geeft toegang Jot de buitenplaats Doorn- burch. (Foto C.N.F. Schipper) ,,De strijd der reactie" STOCKHOLM. 11 Oct. Naar de zender van de Nederlandse emigran tenregering in Londen meldt, wendt zich het als het orgaan van een vroe gere Nederlandse illegale beweging verschijnende blad ..Veritas" in een artikel, dat de titel draagt ..de strijd der reactie" tegen de in het door de geallieerden bezette Nederlandse ge bied oplevende tendens tot reaction- naire maatregelen tegen de arbei dersklasse. Deze zullen, zo schrijft het blad. door de arbeiders nooit worden geduld. Gedurende de Duitse bezetting heeft het volk met een reeks sociale eisen kennis gemaakt, die de Nederlanders geïmponeerd hebben. Desondanks hebben zij deze eisen gedurende de Duitse bezettings periode niet openlijk tot de hunne willen maken. Thans is echter de tijd gekomen, deze eisen ook het Neder landse volk en de Nederlandse arbei dersklasse ten goede te laten komen. Reuter publiceert een bericht van "de ..Daily Herald", volgens hetwelk Tito naar Moskou zal gaan om deel te nemen aan de conferentie tussen Churchill en Stalin. Bonnen inleveren voor zout DEN HAAG, 13 Oct. De secre taris-generaal van het departement van landbouw en visserij maakt be kend, dat het publiek, hl verband met de distributie van zout. de bon nen 1-63. 2-68. 3-68 en 4-68 van de noodkaart vóór Woensdag 18 October a.s. bij den winkelier dient in te leve ren, desgewenst tegen ontvangstbe» wijs. Nader zal plaatselijk worden be kend gemaakt hoeveel zout op deze bonnen kan worden gekocht. Deze hoeveelheid zal 100 gram of een veel voud hiervan bedragen. De aflevering zal zo spoedig mogelijk plaats Vinden. Hevige luchtaanvallen boven Formosa TOKIO. 12 October. Het Japan se hoofdkwartier meldt, dat in de middag van de 12e October sterke formaties vijandelijke vliegtuigen boven Formosa verschenen. In hevige luchtgevechten werden meer dan honderd vijandelijke toestellen neer geschoten. BERLIJN. 12 Oct. De oorlogs correspondent van het D.N.B. ,ln het Westen. Alex Schmalfuss. meldt: Overeenkomstig een door den Dult- sen opperbevelhebber West. gen .-veld maarschalk von Rundstedt. uitgevaar digde dagorder is de Duitse tegen stand aan he westelijke front nog straffer geworden. „Ge hebt de vijand voor de poorten van het Rijk tot staan gebracht. HIJ zal echter weldra tot nieuwe grote aanvallen overgaan' aldus luidt het ln deze dagorder aan de ln het westep staande Duitse sol daten. De dagorder, die het aanvoe ren van reserves aankondigt, sluit met de woorden: ..Elke poging van de vijand ons vaderland binnen te drin gen, zal mislukken door uw onwrik bare houding". Dat daarmede niet te veel ls ge zegd. aldus Schmalfuss, ervaren de ln het gebied van Aken strijdende Amerikaanse soldaten thans wel het sterkst. De Duitse tegenstand, waar aan zij met een enorm gebruik van vliegtuigen, tanks en zware artilerle het hoofd bieden, geeft de vijand een vorproefje van de bloedige verliezen, die hem nog te wachten staan. Ook de Duitse verliezen zijn aanzienlijk, maar zij worden gebracht ln het be sef, dat het vaderland tegen elke prijs verdedigd moet worden. Wanneer het zover zou komen, dat de Amerikanen hun gruwelijke aankondiging tot waarheid maken, de oude keizerstad Aken. dit kleinood van Europese historie en beschaving. In puin te leg gen, zal de Duitse strijdlust slechts nog taaier en grimmiger worden. De Amerikaanse soldaten zullen met hun leven erf hun bloed moeten betalen vor het inzicht van de Duitse vastbe radenheid. nooit te capituleren. Als eerste Duitse stad wordt Aken recht streeks bedreigd. Ondanks verbeten tegenstand zijn de Amerikaanse for maties met geweldige verliezen de stad. van het noorden en noordoosten ver der genaderd. Hun hoop. de verdedi gers murw te maken, Ls niet ln vervul ling gegaan en zal ^.ook nlqt ln ver vuling gaan. Deze meedogenloze strijd gaat voort en hij zal hier. zo goed als overal, voortgaan, ook Indien het de vijand zou gelukken tegen de prijs van kstbaar bloed, bij Aken ten slotte toch niet meer te bereiken dan een rechttrekking van het front om een kleine Duitse frontsaillant weg te nemen. STOCKHOLM. 11 Oct. Le Havre heeft opgehouden te bestaan. Volgens ramingen zou de burgerbevolking 20.000 zielen hebben verloren. De stad is zonder stroom, zonder water en zonder brantistof. Bij een vijandelijke luchtaanval op Ballk Papan, het oliecentrum op Bor neo. werden 25 bommenwerpers van het type B 24 alsmede 7 Jachtmachl- nes P 38 door de Japanners neerge schoten. 28 andere bommenwerpers en 5 Jagers liepen schade op. zodat de vijand ln totoaal een verlies leed van 65 machines. BERLIJN. 12 Oct. Met betrek- king tot de atrljd In het Vlaams-Ne derlandse gebied meldt Interlni Bij aanhoudende druk der Brits Amerikaanse formaties op de zinde lijke monding van de Schelde, kwam het ln de loop van 11 October op- nieuw tot zware gevechten met de vritse landingseenheden ln net Se~ bied van Breskens. Sedert Maandag, de dag der landing, hebben dez. een heden, ondanks het voortdurend aan voeren van versterkingen en sterke ondersteuning door Britse bommenwerpers en s!aP togws.^^hts geringe terreinwinst Ook gisteren gelukte het hun niet ln de rug der Duitse strijdkrachten te g ofschoon zij de Duitse llnels;n» sterke artlllerlevoorberelding en ver scheidene hevige bombardementen, steeds weer bestormden. De ^er- llezen dezer landingsformaties stijgen. lCCCanadese strijdkrachten was het tij— dellj kgelukt de landverbinding met het eiland Walcheren te verbrekcn. Énkele uren later wist een me^sterke strijdkrachten ondernomen DuDltse te genaanval de hier opgerukte Canade zen op hun uitgangsstellingen terug te werpen en zodoende de verbinding vol ledig te herstellen. Hoewel de Cana dezen probeerden Iedere meter grond te verdedigen, konden zij tegen de stormloop der Duitsers geen stand hou den en na gevechten, die verscheidene uren duurden en voor belde zijden ver liezen opleverden, moesten zij het met zoveeloffers verkregen terrein weer prijsgeven. Een zwaartepunt lag voorts nog steeds ln het gebied van Aken waar de Amerikanen er onder opoffering van grote verliezen aan mensen en mate riaal naar streven de stad ln te slui ten. Ook deze pogingen zijn tot op heden Iedere keer met 'zware verliezen voorden tegenstander mislukt en na een reeks voorbarige overwlnnlngsbe- richten moest het geallieerde opperbe vel ln zijn laatste communiqué toe geven. dat hei afsluiten van de ope ning ten noordoostenVder stad Is mis lukt. Niettemin heeft de Amerikaanse op perbevelhebber bij monde van twee officieren de els aan den commandant Geen stroom, maar wel radiodistributie DEN-HAAG. 12 October.,.— In het raam van de maatregelen op het ge bied van electrische stroomlevering zal de Rijksradiodistributie door P.T.T. zoveel mogelijk op de oude voet worden in stand gehouden. De technische doorvoering daarvan zal enige dagen in beslag nemen. De radiodistributie over het telefoonnet te Den Haag en te Rotterdam zal echter alleen ge'durende de uren van stroomlevering normaal versterkt kunnen wórden. MADRID, 11 Oct. De aankomst van de eerste Sowjet-Russische poll- tletroep in Helsinki heeft, naar uit Washington gemeld wordt, een epide mie van zelfmoord onder de Finnen teweeggebracht. Nog desnachts ver lieten de mensen hun hulzen en ho tels om zich te verbergen en zll boden fantastische geldbedragen voor êen overtocht naar Zweden. Weet gij. dat gij bij brand in de nabijheid van uw huis on middellijk alle gordijnen van de ramen moet verwijderen, omdat waperende gordijnen vuurvan- gers zijn? Voorlichtingsactie hoofdin- inspectie luchtbescherming) gesteld, de zogenaamd Ingesloten stad zonder strijd over te geven, een els die natuurlijk werd afgewezen. Verdere eisen tot overgave door mid del van luid: rekers bleven onbeant woord. De zware verliezen, die zij de vorige dag ln het gebied ten noorden van Aken hadden geleden, noopte^ de Amerikanen er toe zich hier overwe gend tot de verdediging te beperken, terwijl zij ten sulden en ten zuidoos ten, ondanks het ln de strijd werpen van massale strijdkrachten, doeltref fend tegengehouden, ten dele zelfs ln met élan uitgevoerde tegenaanvallen tot ver voorbij hu nultgangsstelllngen teruggeworpen konden worden. DEN HAAG. 13 Oct. Onder 250 gram grutterswaren kan worden ver staan: 250 gram gemengd meel (pan- nekoekmeel). gort, gortmout, gort- vlokken. gortbloem, alle soorten grut ten en gries, havergort. havermout, havervlokken, haverbloem. rogge- vlokken. aardappeltapioca en voe dingssuiker in poedervorm, 3121 gram voedingssuiker in vloeibare vorm, 4 liter gortpap. 3 pakjes gemalen gort met gesuikerde magere blokmelk. Op deze bonnen mag reeds van 13 October des middags twaalf uur af worden gekocht, uitgezonderd vlees, melk en taptemelk. De bonnen voor grutterswaren moeten door het publiek (voor zover niet deelgenomen wordt aan warme maaltijden uit de Centrale keukens) vóór 18 October worden ingeleverd bij den winkelier, desverlangd tegen ont vangstbewijs. Aflevering zal zo spoe dig mogelijk plaats vinden. Bij deelname aan warme maaltij den uit de Centrale keukens moeten aldaar de volgende bonnen, worden ingeleverd: 25 voor grutterswaren. 1-60 t.m. 1-63. of 2-60 t.m. 2-63 of 3-60 t.m. 3-63 of 4-60 t.m. 4-63 voor aard appelen en een der bonnen 1-75, 1-76, 2-75, 2-76, 3-75, 3-76 Voor taptemelk. Voor houders van noodkaart en k4 behoeven geen bonnen voor melk of taptemelk te worden ingeleverd. Uitbetaling van pensioenen DEN HAAG, 12 Oct. De Pen sioenraad stelt zich voor, de pensioe nen ten laste van het algemeen bur gerlijk pensioenfonds over het vierde kwartaal 1944 vervroegd betaalbaar te stellen. Naderebijzonderheden zullen zo spoedig mogelijk werden ge publiceerd. HILVERSUM, 12 October. SUIKERDIEFSTAL. Dinsdag ochtend bleek te zijn ingebroken in een kruideniersopslagplaats aan de Bosdrift. De dader verschafte zich toegang door forcering van een raam Ontvreemd werd een 450 kg. suiker, alsmede een transportrijwiel'. Directeur: H. J. Kerkmeester, Bus- sum; hoofdredacteur: Hendrik Llndt, Amsterdam; plv. hoofdredacteur; Ir. A, H. do Haas von Dorsser, Haarlem; binnenland; J. v. Grieken; ïllu&tratia en opmaak: R. Kampstra; volkscul tuur eD kunst: M. Wolters; muziek: G. EL Krop; sport: J. J. Llber; adver tenties. a. H. Lammers, allen to Am* sterdam. K 112 Ing ge lten on- 'erwoede t steeds le resul- Maanaagavond heert herroepen, noopte de Duitse regering reeds Maandag in de loop van de dag tot een officiële verklaring, waarin o.a. gezegd werd vaard. Mét het oog ojJ de buitenge wone omstandigheden en de maat regelen die voor deze toestand moe ten worden genomen, heb ik beslo- len aart rf^panterhuna;-oOH ia VAvmcn Lju.ijg ut ic nitiWuLtiis bvAiuci por tefeuille met speciale, in verband met de oorlog staande taken. Dit zijn Emil Kovarcz voor het totale gebruik van arbeidskrachten voor de •beter te lachen, dan te huilen om zulk „volkstoneel"! meter het tempo opvoerde. Twintig meter voor de laatste ronde ging An- dersson onweerstaanbaar Hdgg voorbij en won ln 5 min. 12.6. De tlid van HSgg was 5 min. 13.2 Zelfs over 3C00 UIT HET HOOFDKWARTIER VAN DEN FUHRER, 13 Oct. Het opperbevel van de weermacht maakt bekend Bij toenemende activiteit van vijandelijke vliegtuigen hielden onze troepen tegen nieuwe aanvallen van de Canadezen uit hun landingshoofd ten zuidoosten van Breskens stand. In Nederland werden van de Sehel- demond tot aan de Maas plaatselijke aanvallen van den vijand afgeslagen. In de slag om Aken maakten de Amerikanen gisteren vooral gebruik van sterke formaties hunner lucht macht. In hevige luchtgevechten scho ten onze jagers acht vijandelijke vliegtuigen neer. Aanvallen van tanks en Infanterie aan de oostelijke rand der stad stortten met zware verlie zen aan doden en gewonden voor de vijand ineen. Eigen aanvalstroepen drukten de vijand zowel ten noorden als ten noordoosten van Aken terug. De Amerikanen en hun Franse hulp troepen ondernamen aan weerszijden van Remlremont wederom een storm loop op onze bergstelllngen. Na hevige gevechten konden zij zich ln het be zit stellen van een heuvel en van enige stukken bos. Het vuur van V.l op Londen duurt voort. Na de vergeefse doorbraakpogingen over een breed front, concentreert de vijand thans zijn strijdkrachten met sterk gebruik van materiaal ln riog heviger mate ln de Etrusklsche bergen en aari de Adrlatlsche kust. Deson danks werd de aanvallende vijand ook gisteren overal afgeslagen. Slechts ln een smalle sector kon hij enige hon derden meters optrekken. Aan de Ll- gurischr kust ondernam de vijand een aantal vergeefse aanvallen. Op de Balkan zijn gevechten ont staan met Bulgaarse formaties in het gebied ten oosten en zuidoosten van NisJ. Aan de benedenloop van de Mo rawa zijn ten zuidoosten van Belgra do gevechten aan de gang met de over de rivier getrokken Sowjetrussl- sche formaties. 1 Op de westelijke oever van de boven-Thelss wierpen Duitse en Hon gaarse troepen de bolsjewieken op ver scheidene plaatsen ln tegenaanvallen terug. In het gebied van Debreczen en Grosswardeln ls de slag tot nog rio- tere hevigheid opgevoerd. Zeventig vijandelijke tanks werden daarbij gis teren vernietigd. Onze slagvliegtuigen vernietigden in dit gebied tainjka co lonnes van de bolsjewieken. In de oostelijke Besklden heeft de vijand na het aanvoeren van nieuwe strijd krachten zijn aanvallen op de pas wegen hervat, zonder vorderingen te maken. Met gebruikmaking van verse dlv'- sles ondernamen de bolsjewieken ook ten Noorden van Warschau opnieuw een stormloop op onze stellingen De meeste aanvallen stortten reeds in bet artillerievuur ineen, aile andere wer den in gevechten op korte afstand uiteengeslagen. BIJ Rozan kon de vijand, als gevolg van onze taaie ver dediging, slechts met zware Verliezen aan 4 doden en gewonden geringe ter reinwinst "bevechten. In het gebied van de oene len-Me- inel zijn de onverpoosde met sterke Infanterie- en pantserstrljdkrachten endernomen aanvallen van ae bolsje wieken mislukt door de hardnekkige tegenstand van onze "-roepen. Het gar nizoen van Memel schoot bij d§ suc cesvolle afweergcvech*en op 11 Octo ber 44 tanks stuk. Ten zuidoosten van Libau, bij Riga en op het schiereiland Sworbe ondernamen de bolsjewieken vergeefse aanvallen en verwen daar bij 78 tanks. Een nieuwe landingspo ging op Sworbe mislukte. Talrijke landingsboten werden vermet-'gd en er werden enige honderden gcangenen gemaakt. Sowjetrusslsche viicgtu'gcn vielen ln de Oostzee -wee Duitse hos pitaalschepen aan en beschadigden een daarvan door bomtrof'ers. In midden-Flnland verlopen onze bewegingen volgens dt' bevelen. Aan het IJszeefro;-sloegen de haar het bruggenhoofd Petvuno teruggenomen troepen alle at-., allen van de >ns vol gende vijand af. 1 Voor de kust van noord-Noorwegcn brachten bevelllglngsvaartulgen van een Duits convoot twee Sowjetrussl sche torpedomotorboten tot zinken. Overdag vielen Amcflkanse en Britse terreurbommenwerpers Osnabrück, Bremen en plaatsen in het Rijnland en ln Westfalen aan. Door het uitwer pen van bommen en het beschieten ln scheervlucht met boordwapens van plaatsen en wegen ln Zuid- en Zuld- west-Duitsland werden de burgerbe volking verliezen toegebracht. Britse vliegtuigen wierpen ln de afgelopen nacht bommen op Hamburg. De An glo-Amerlkanen verloren glr.teren 44 machines, waaronder 12 viermotorige bommenwerpers. Grote luchtslag boven Formosa TOKIXD, 13 Oct. Het Japanse hoofdkwartier deelt in een speciaal bericht mede: „De Japanse lucht macht heeft op 12 October oostelijk van Taiwan vijandelijke vlooteska- ders ontdekt en die in de nacht van 12 op 13 October herhaaldelijk aan bevallen. Voor zoverre tot dusverre bekend is, werden een vijandelijk vliegkampschip en een oorlogsschip van niet herkende categorie tot zin ken gebracht en een tweede vlieg kampschip alsmede een oorlogsschip van niet-herkende categorie zwaar be schadigd. Sedert de ochtenduren van 13 Oc tober vlogen opnieuw vijandelijke vliegtuigformaties boven Formosa. In de wateren van Formosa en boven het eiland woedt op het ogenblik de grootste luchtslag uit de groot-Oost- Aziatische oorlog. Bijzonder opmer kelijk is bij deze aanval het feit, dat voor het eerst vliegtuigen van vlieg- krnipschepen en op het Chinese vasteland gestationneerde toestellen een gecombineerd luchtoffensief on dernemen. Tragische huwelijksdag BERN. 13 Oct Op het Vjerwoud- stedenmeer voor Luzern ls Donderdag avond een ernstig ongeluk gebeurd. Een uit 33 persoren bestaand brul- loftsgezelschap begaf zich in een ge huurde motorboot naar Luzern. Vlak voor de stad kwam het vaartuig met een vrachtboot ln botsing en sloeg om. Hierbij zijn twintig personen verdron ken, onder wie ook de bruid. De brui degom heeft het leven behouden. De Hoofd-inspectie van de luchtbescherming vraagt: Weet u, dat u alleen goedgekeurde zak lantaarns mag gebruiken om niet gevaar te lopiru van inbeslag neming of boete? Ie JAARGANG No. 242 Uitgave: N.V. De Arbeiderspers - Tel. 24996 - Postgiro 184120 Abon Tegen misbruik van de Rode-Kruisvlag HetRijkscommissariaat maakt be kend Het voeren van het teken van het Rode Kruis on witte ondergrond in het bijzonder op vlaggen, armbanden en als kenteken on voer- en vaar tuigen van iedere aard, is. volgens het Verdrag van Genève van 27 Juli 1929, alleen toegestaan aan burgers, ook artsen, ^indien zii kunnen aan tonen. dat zii als lid van het Neder landse Rode Kruis in dienst en od last van het Nederlandse Rode Kruis werkzaam ziin. Op motorriltuigen mag het teken van het Rode Kruis od witte onder grond slechts dan gevoerd worden door burgera. en dit geldt ook voor artsen, indien: 1. het motorrijtuig voor gebruik in dienst van het Nederlandse Rode Kruis door de. voor de standplaats van het motorrijtuig bevoegde Wchr- machtskommandantur (Ortskom- mandantur) is toegelaten en van een bijzondere vergunning hiervoor is voorzien, en 2. alleen bij gebruik van het motor rijtuig voor een rit in dienst en op last van het Nederlandse Rode Kruis en onder geleide van een vertegen woordiger van het Nederlandse Rode Kruis, die zich als 2odanig kan legi timeren. 3. Bij iedere rit buiten het ge bied van dc gemeente, waarin de standplaats van het motorrijtuig zich bevindt, moet bovendien een speciale rijvergunning van de. voor de standplaats van het motorriltuig bevoegde Wehrinachtskommandantur (Ortkommandantur) kunnen wor den overgelegd, waaruit bliikt wie de bestuurder en wie de begeleider van het Nederlandse Rode Kruis is. als mede het doel en de plaats van de bestemming. Burgers, dit celdt ook voor artsen, mogen derhalve ook wanneer zii lid ziin van het Nederlandse Rode Kruis, het Rode-Kruisteken niet voeren. wann°er zii niet kunnen aantonen, dat zii in dierst en in opdracht van het Nederlandse Rode Kruis werk verrichten. Tegenover handelingen in striid met. dere bepalingen, almede te?en misbruik van het Rode-Kruisteken, wordt, met de meest^ gestrengheid opgetreden. Benesj onderhandelt met Karolyi i STOCKHOLM, 13 Oct. De Engel se nieuwsdienst meldt, dat Benesj on derhandelingen heeft gevoerd met den gecmlgreerden oud-premier van Hon garije, graaf Michael Karolyi, over de „TsjechischHongaarse betrekkingen". Karolyi gold de laatste tijd als een vertrouwensman van de Sowjetambas- aade, ln welker opdracht hij herhaal delijk oproepen richtte tot de Honga ren, de regering ten val te brengen, het grondbezit te nationaliseren en milltab- samen te werken met Tlto. ZATERDAG 14 OCTOBER 1944 r redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden, ct. per week of 2.73 per Irwortaal. Losse nummers 5 ct. f in Frankrijk 13 Oct. Near ft Radio Paris Vrij- dat alle Fransen 5 jaar volgens de ie beschik king cpge* de militaire dienst 5 minister reden Oct. Dc Hongaarse nncnlandse zaken ondheldsredenen af- uurder Horthy heeft tard en den staats minister ie van bln- baron Schell, tot Bonczes heeft vier ernstige hartaanval euwe zware aanval ster-pTesldent mede- ikters hem ell^e ar en hebben. flacons voor >odzake!?jk Oct. De direc- isbuieau voor ee- iddelen te Amster- de aandacht dat huidige omstandig- aan flacons Voor ontstaan. Ten ein- theden op zo kort het hoofd te kun- len pa tien ten en die over lege in- •schikking hebben, deze ten sooedig- •ii hun apotheker de Ingeleverde fla- spoedie moge1, i ik r de Nederlandse •ale. Valken burg- -Tisterdam. of. voor ■zendirg moriHIk >r de dichtstbiige- afdeling van het aris voerde cingen Oct. - De rliks- Neder- - Sevss afge- tottèr* n met ndse liep ten, hij st ak DEN HAAG. 13 Oct. In aanslui ting op het desbetreffende in de loop dezer week verschenen bericht wordt thans van officiële zijde medege deeld, dat besloten is de brandstof- fenhandel opdracht te geven aan de genen, die op de voor het stooksei- zoen 19441945 aangewezen bonnen 29 tot en met 32 geen brandstoffen hebben ontvangen, een eenheid en wel voornamelijk in gascokcs te leve ren. De handel ontvangt hierover een de*cr dagen nadere instructies. Met betrekking tot de kamerbewo ners kan worden bericht, dat zal wor den nagegaan of ook ten behoeve van deze categorie van verbruikers nog een geringe hoeveelheid brand stof zal kunnen worden beschikbaar gesteld. Tabaksbonnen 43 en 44 aangewezen DEN HAAG. 14 Oct. De secre taris-generaal van het departement van handel, nijverheid en scheep vaart maakt bekend, dat voor het tijdvak van 15 tot en met 28 October 1944 op elk der bonnen .Jabak 43" en „tabak 44" één rantsoen sigaren, tabak of sigaretten kan worden ge kocht. Intrekking Belgisch bankpapier AMSTERDAM. 13 Oct. De Ne derlandse Bank heeft in verband met de intrekking van Belgische bankbil- eA™nr«„COUDurcs van Bfrs 10.000. 1.000. 500 en 100, besloten de aankoop van Belgisch bankpapier te staken. De aanbiedinespllcht voor deze bil jetten overeen komst ie de deviezenbe- palingen blijft echter bestaan. Hier naast verzoekt de Nederlandse Bank lH?.e^tene£- die in het bezit van deze biljetten zijn, zo spoedig mogelijk een gespecificeerde omave te verstrek ken. De opgaven kunnen worden in- gSieverd bij de hoofdbank van de Nederlandse Bank te Amsterdam, bij de bijbank te Rotterdam, of bij de agentschappen. Tangzaam aan wordt het aan al- len, ock aan hen, die zichzelf een ongerechtvaardigd optimisme hadden opgelegd, duidelijk, dat het westelijk deel van ons land een bijzondere don kere tijd tegemoet gaat. De kringen, die tot do spoorwegstaking adviseer den en die haar ten uitvoer legden, waren er zich van de aanvang af van bewust, dat zij daarmee het gevaar van epn hongersnood voor westelijk Np^erland opriepen Het snelle oo- rukken van de geallieerden, mogehik gemaakt door grootscheepse lucht landingen en eesteund door het Weg vallen van het spoorwegverkeer, zou echter de ramp moeten voorkomen. Na de afweer van 'de stoot bij Arn hem en het verdwijnen van de kans op aaelle militaire verschuivingen namen intussen dezelfde kringen de verantwoordipg on zich voor de ont wikkeling. die wij thans meemaken. Wij zitten nu met het resultaat van de staking. Dat betekent voor dg wes telijke provincies een periode van kou, duisternis en honger. Want zelfs wanneer de spoorwegmannen plotse ling allemaal weer op hun post zou den ziin. dan nog zou het apparaat door de inmiddels ingetreden ont wrichting toch slechts langzaam oo toeren kunnen komen. Bovendien heeft het Duitse leger zich in de af gelopen weken, door inbeslagneming van het materiaal voor wegvervoer en door het aanleggen van voorraden, onafhankelijk gemaakt van de spoor weg. wat tegelijkertijd de positie van de bevolking zonder twijfel nog moei lijker heeft gemaakt. Die actie zal eok voor de toekomst, zelfs bij een herstel van het railvprvoer. haar in vloed blijven doen gelden, daar waar schijnlijk de Duitse weermacht, nu zij zich eenmaal onafhankeuiik heeft gemaakt, niet opnieuw het risico zal willen lonen tot op zekere hoog te afhankelijk te worden van de Spoorwegen*. Reeds on het ogenblik weten de meeste steden wat het betekent zon der gas of zonder licht te zitten. Bin nenkort zal vrijwel iedereen weten wat het betekent beide te moeten missen. Dan zullen de zorgen in het gezin en de zorgen* voor de huisvrouw nog groter worden, totdat de schaarste aan levensmiddelen, ook de blijmoe digste naturen de ernst op het ge zicht zal peggen. Wanneer het bin- nenkort zover zal zijn, zullen wij wel weten hoe wij in de knel zijn geko men, maar daarqiee zullen wij niet geholpen zijn. Zo min als met de wetenschap, dat te zelfder tijd onze landgenoten in Friesland zullen kun nen zwemmen in de melk en in de boter. Het enige wat ons zal kunnen en moeten helpen "is de onderlinge soli dariteit en de gemeenschapszin van de bevolking van de drie westelijke provincies. Gezamenlijk zullen wij- moeten trachten het naakte leven te redden. Wij hebben er al deze jaren reeds- op gewezen, dat het bóuwen van een hechte gemeenschap de voorwaarde vormde voor het voortbestaan van ogs volk. Wij dachten daarbij teen aan de aflossing van het vastgelopen kapitalistische systeem door een prestatiegemeenschap, die het hele volk zou omvatten en waarvan het hele volk de vruchten zou plukken. Wanneer wij nu opnieuw de nooo- zaak stellen van de gemeenschaps idee, heeft dat voor de westelijke provincies een veel simpeler beteke- nis. Nu wil dit zeggen, dat wij allen elkaar dienen te helpen d.-ze tijd door te komen. Daarbij moeten wij niet ln de eerste plaats dmken aan de grote giften van vele O.W.-ers die nadat zij vief jaren lang enorme bedragen aan de weermacht of ln de zwarte handel hebben verdiend od het ogenblik trachten een herve^ zekenng te sluiten door steunver lening aan de spoorwegmannen, maar ook nu weer uitsluitend zich zelf op liet oog hebben, ook al Y el- zy ?a^rb,i-i mensen, die vaak besIult v&n anderen in moeilijkheden kwajnen. Van waarde S.»V0?raI zijn het echte offer en de die MeL beeUe det beetje vuur en waar no dig ook ae scnaarse leeftoent zal we ten te delen met de volksgenoot. Van ri£ahH ZalKZ,ji1i de gemeenschapszin. b'Jvoorbeeld den boer zal belet ten woekerprijzen ;e vragen, die de enadiP T1 ?alt 231 toeroepen zal vorhmderen, dat de eén fK? ™iWaar d® ander gebrek heeft. Het zal een tijd worden, viarin rijk fii n«?rget08t5t worden waarin ook teekJimlf VOrnn zullen komen. die de toekomst zullen moeten bouw?n. nnU? ,and komt nood en in de nood leert men de mensen kennen lie zon uur en mi dag onder op om 7.0f 17. Oct. V.M., 7 Nov. Naar de Londense correspondent van Dagens Nyheter" meldt heeft Lebrun, de ned*riaag van Frankrijk ln 1940 president van Frankrijk ls ge- weest. ln een langdurig onderhoud met De Gaulle te Parijs dezen formeel ln kennis gesteld van zijn aftreden als president van Frankrijk. Destijds i t^brun geweigerd zijn fdhctlc officieel neer te leggen. p,~"£°lkets Qagbladet" verneemt uit rinse bron, dat de commu enlelder, Sïf,Sen ,2aar v"P"rl Is gekomen teneinde aldaar dc opbouw van een ^arellsche Sovjetrepubliek te organl- -ren. Dit Ls. aldus het blad, de eer- n,5vu?«,°S« IC ^Cg naar ecn sowjet- publlek Finland. i Onze maaltijd uit de Centrale leeuken Het verdient aanbeveling, het voed sel uit de Centrale Keukens dadelijk na aankomst te gebruiken. Laat men het enige uren ln hoolklst. hoolmand of kussens staan en warmt men het daarna op. dan bestaat namelijk de kans, dat hetvoedsel zuur wordt vooral wanneer er melkpoeder ln ver werkt ls. Wel kan men het korte tijd daarin warm houden Op verschillende wijzen kan men het voedsel tijdens het vervoer naar nuis warm houden. De meeste huls- vrouwen hebben er a' iets op gevon den. De een ls nog v.nulngrllkcr dan de andere. Van hetgeen wil zagen, ls het volgende de moeite van het over nemen waard. Men moet het voedsel ln een zo klein mogelijke pan halen. In een te grote pan koelt het snel af. Kleine pannetjes kan men ln kran ten wikkelen en ln een boodschappen tas. eventueel opgevuld met een of meer kussentjes, meenemen Een andere methode ls: kleine pan netjes ln enige doeken wikkelen en ln eer*^mengeknoopte doek meedragen °r°ur. Pannen kan men fiet belt in een deken, een jas ot zakken wikke" 'cn en °P een bolderkar, trek- ot kl'n- dera,eentje vervoeren v"dn;nt ook. de hooi- Kist of hoolmand op een karretip nf daarin" d**"™"?80" te b"e6tlgeï en daarin de pan te vervoeren hej^ds'e", ^feU'er'/o?^: VtenVtafn.6" Öaarl" enl8e Is het niet mogelijk, het voed*.»! -onmiddellijk te gebruiken en beschikt brandstof om ïefsavondJ Tori <5mtn' dient men het dl- ToS. afkomst af te koelen en od een koude plaats te bewaren .,,£lreuCU/J' 5 J Kerkmeester. ÖU9. hoofdredacteur: Hendrik Llndt. ?m: plv hoofdredacteur ir A n de Haas van Dorsser. Haarlem binnenland* J v Grieken; illustratie en opmaak R Kampstra: volkscul- tuur en kunst U Wolters. muziek- Kr?p;„aP?rt J J Llber. adver- IfPraittl L*mmer». »Uen te Am* iterdaro. 119

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Dagblad voor Leiden en Omstreken | 1944 | | pagina 1