HET DAGBLAD
HET DAGBLAD
Verbitterde strijd aan
de Westerschelde
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Slag ten noorden van Aken
neemt in hevigheid toe
Zware strijd aan
Adriatische kust
Canadese poging om toegang tot
Walcheren te bereiken mislukt
Bij Metz Amerikaans
offensief
Paddenstoelen
Brutale diefstal in Amsterdam opgehelderd
Zware gevechten
ten noorden
van Aken
Ambtenaar O.M. uit Utrecht stond
in hoger beroep terecht
In memoriam
Duitse aanvallen in het brandpunt
tussen Waal en Neder-Rijn
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUHRER, 9 Oct. Het opperbevel
der weermacht deelt mede: De vijan
delijke aanvallen aan het westelijke
front zijn gister an tot nieuwe secto
ren overgeslagen. Bij voortdurende
plaatselijke gevechtsactiviteit aan de
Belgisch-Nederlandse grens en in
Midden-Nederland gluurt de slag in
het gebied Geilenkirchen-Stolberg
met toenemende verbittering voort.
Taaie tegenstand en hevige tegen
aanvallen van onze divisies brachten
na zeer zware gevechten de vijande
lijke pantserformaties, die voor een
omsingeling van twee kanten van
Aken waren opgesteld, tot staan.
Hevige gevechten zijn ontbrand
om een saillant in het front ten
noordoosten van Nancy, dat de
vijand sinds gisterochtend krachtig
aanvalt, terwijl de gevechten aan
weerszijden van Remiremont met
Amerikaanse en Franse infanterle-
en pantserstrijdkrachten onvermin
derd voortduren.
Sterk vijandelijk vuur lag weer op
Duinkerken. Aanvallen van den
vijand op St. Nazaire, Lorient en in
het. voorterrein van La Rochelle,
mislukten.
Beveiligingsvaartuigen van de
Duitse marine brachten voor de
Nederlandse kust een Britse motor
torpedoboot tot zinken. Tijdens
andere gevechten ging een eigen
vaartuig verloren.
Het V. l storingsvuur op Londen
duurt voort.
In Mldden-Itollë toehaalden onze
troepen, die sinds vele dagen ten zui
den' van Bologna In een zeer zware
strijd gewikkeld zijn, opnieuw een
.groot aiweersucces. De vijand kon wel
iswaar met zware verliezen op enige
plaatsen onze voorste linies binnen
dringen. maar werd vervolgens door
terstond ondernomen tegenaanvallen
verdreven of tot staan gebracht. Ook
in de sector der Adriatische kust hou
den de zware gevechten aan en ver
plaatsen zich meer naar het toergter-
rein ten westen vaii de Adriatische
kust.
In de Banaat en in Servië, ten Zui
den van de Donau. hebben het taaie
verzet van onze troepen en de tegen
aanvallen van vers aangevoerde reser
ves de vijandelijke opmars tot staan
gebracht. In het strijdgebied ten wes
ten van, Zajecar hebben bergjagers
twee SowJetrussLsche bataljons, die
hun stellingen waren binnengedron
gen,- vernietigd.
Tegén den ln het Zuiden van Hon
garije over een breed front aanvallen-
den vijand handhaven Duitse en Hon
gaarse troepen zich ln bruggenhoofd
stellingen aan de Tlielss. In de aanval
naar het Noorden zijn Sowjettroepen
over de Koeroes tot ln het gebied van
Debreczen doorgedrongen Eigen tegen
aanvallen maken goede vorderingen.
Tot dusver werden 25 tanks stukge
schoten. Duitse slag- en gevechtsvlle-
gers bestookten met succes de vijan
delijke aanvalsspitsen en het ravitall-
ierlngsverkeer der bolsjewisten.
Op de paswegen der Woudkarpathén
hebben Duitse en Hongaarse troepen
bolsjewistische aanvallen ten dele ln
tegenaanvallen algeslagen. Uit hun
bruggenhoofden aan de Weichsel ten
zuidoosten van Warka en ten noorden
van Seroc vielen de bolsjewisten vruch
teloos aan.
In de slag tussen de Memel en de
Windau staan onze troepen in een
taaie strijd met een sterken vijand.
In vergeefse aanvallen op het bruggen
hoofd van Riga. ten noorden, van de
Duna. verloor de vijand 25 tanks. Op
Ösel werd het schiereiland Sworbe
tegen sterke vijandelijke druk ge
houden.
In Finland hebben onze troepen
zich uit het gebied van- Tornlo naar
het Noorden gedlstancleerd. In de
steunpuntlinie aan de Flns-Sowjet-
Russische grens ten zuidwesten van
Moermansk werden de gisteren ge-
•melde sterke vijandelijke aanvallen tot
staan gebracht. Slagvliegtuigen meng
den zich. ondanks de moeilijke weers
gesteldheid. ln de strijd te land. De
escorterende Jagers schoten veertien
bolsjewistische vliegtuigen omlaag zon
der zelf verliezen te lijden.
De Engelsen en Amerikanen zetten
de terreur tegen de burgerbevolking
in het westelijke en zi^dWest-Dultse
gebied door aanvallen ln scheervlucht
voort. Met bommen en boordwapens
werden met name plaatsen en perso
nentreinen aangevallen. Twaalf Jacht-
krulsers werden neergeschoten.
Ie JAARGANS No. 238
DINSDAG 10 OCTOBER 1944
Nieuw kabinet in Egypte
SALONIKI, 9 Oct. Naar de zen
der in Cairo meldt, heeft koning
Faroek heden Ahmed Maher Pasja
belast met de vorming van een nieuw
kabinet.
Ahmed Maher Pasja oefent, be
halve de functie van minister-presi
dent. ook de macht uit van militair
gouverneur van Egypte, met de uit
drukkelijke volmacht ook militaire
bevelen te kunnen uitvaardigen. In
het gehele land zijn strenge maat
regelen getroffen tot handhaving
van de orde. Demonstraties en ver
gaderingen zijn verboden.
Koning Faroek van Egypte heeft ln.
een aan Nahas Pasja 'gericht decreet
bepaald: „Met het oog op het feit, dat
Egypte een democratische grondwet
heeft, die acht slaat op de stem van
eiken Egyptenaar acht ik het gewenst
u af te zetten en dit decreet ter ken
nis van u en uw medeministers te
brengen, waarbij lk 'u voor uw arbeid
dank".
De Londense correspondent van de
„Yorkshire Post" schrijft, volgens een
Reuterbericht. ln .een commentaar op
het ontslag van het Egyptische kabi-
let, dat hoewel de Britse regering er
n geen enkel opzicht „nader bij be
trokken Is" zij toch hfeeft. gepoogd
haar goede diensten aan te bieden
overwinnen van de crisis. In
Whitehall betreurt men het algemeen,
dat deze vriendschappelijke bemoeiin
gen niet met succes werden bekroond
want Nahas Pasje heeft vaak zijn
vriendschap voor Grpot-Brlttannïë be
wezen. eHt blijft een open vraag of
Ahmed Maher Pasja, de leider der
Saadisten, deze vriendschappelijke
houding zal blijven aannemen.
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Tel. 24996 - Postgiro 184120 Abonnementsprijs 21 ct. per* week of f2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 ct.
BERLIJN. 9 .Oct. Interlnf meldt
v*n het Westelijk front: De aanvallen
van het eerste Amerikaanse leger van
generaal Hodges hebben ln het gebied
ten noorden van Aken de gehele dag
tot buitengewoon verbitterde gevech
ten geleid, waarbij aanval en tegen
aanval dicht op elkaar wisselden. In
hoofdzaak werden alle aanvallen der
Amerikanen afgeslagen. De' aanvallers
werden door krachtige tegenaanvallen
naar hun punt van uitgang terugge
worpen. Daarentegen slaagden de Ame
rikanen er ln aan de züldoostelijke
rand van de buitenwijken van Aken
een .penetratie te verkrijgen, die na
een worsteling van vele uren gesloten
kon worden.
Teh zuiden van het penetratlege-
bied bij Metz Is het derde Ameri
kaanse leger ónder generaal Patton
gisteren met twee tank- en twee in
fanteriedivisies over een breed front
ln het gebied van Pont a Mousson tot
een doorbraakaanval overgegaan, ten
einde een beslissing te forceren. Deze
aanval werd door een trommelvuur op
de Duitse stellingen ingeleid. Tijdens
een^verbitterde worsteling, <'.le de ge
hele dag duurde, slaagden de Ameri
kanen erin, enkele kilometers terrein
te veroveren. Het betreft hier slechts
penetraties van vooruitgeschoven
pantserwiggen, terwijl de volgende ln-
fanterieformatles cioor de Duitse
steünpunten ln toom werden gehou
den. In het bos van Parroy en in de
in het zuiden aangrenzende sector
leidden Duitse aanvalsoperatles tot
voor een deel belangrijke stelllngver-
beteringen en. rechttrekking van het
front.
In het Vlaams-Nederlandse gebied
bleven Canadese formaties pogingen
ln het werk stellen om de toegangen
De Arnhemse bevolking verlaat met
haar laatste bezittingen de zwaar ge
teisterde stad, (ti-PK Reinsberg)
tot het eiland Walcheren te bereiken.
Al hun aanvallen ln deze richting wer
den bloedig afgeslagen. Terrein, dat
ln de afgelopen dagen verloren was
gegaan, werd ln tegenaanvallen her
overd. Een bij St. Laurent, ten oosten
van Brussel over het Leopoldkanaal
heen dringende Canadese gevechts
groep werd ln een tegenaanval met
zware verliezen teruggeworpen. In,het
gebied ten anlden van Arnhem heerste
gisteren over het algemeen een rust.
behalve dan wederzijds artillerievuur.
De oorlogscor respondent van het
D.N.B. ln het' Westeji. Alex Schmal-
fuss. schrijf^ nog over de strijd ln ons
land: In het Noorden lag het zwaarte
punt der gevechten ln het gebied van
Tilburg. Als spoorwegknooppunt heeft
deze in Brabant gelegen stad grote
betekenis. Derhalve zien Montgomery
en generaal Mac Crear, de opperbevel
hebber van het hier opererende eerste
Canadese leger, -bok niet op tegen de
omvang van de verliezen, die de Cana
dese divisies en de Poolse hulpstrjjd-
krachten steed? weer worden toege
bracht.
Ten zuiden van Tilburg ontwikkel
den Duitse tegenaanvallen zich gun
stig, nadat bij Hilvarenbeek een ge
concentreerde vijandelijke aanval was
afgegrendeld. Vlak ten oosten van
Veghel werd de over de Willemsvaart
naar het Zuidoosten opdringende
vijand teruggeworpen.
Tussen Neder-Rljn en Waal tenslotte
werd het hardst gestreden ln het .Wes
ten.. waar de Duitse aanval naar het
Oosten verder terrein won en tie vijand
bij tegenaanvallen bijzonder zware
verliezen moest Incasseren.
S+ad in het oosten des
lands iwajir getroffen
DEN MAAG, 9 Oct. Gedurende
de laatste dagen deden Engels-Ame
rikaanse tcrreurvilegers aanvaJlen
in het oosten van ons land, waardoor
de burgerlijke bevolking ernstige
verliezen leed. Een stad werd bijzon
der zwaar getroffen. Honderden hui
zen zijn daar verwoest. De hele bin
nenstad is één grote ruïne. Alleen in
deze stad loopt het aantal slacht
offers onder de burgerlijke bevolking
in de honderden.
Nieuwe Britse ministers
STOCKHOLM. 9 Oct. (D.N.B.)
Viscount Swinton, tot dusverre
resident-minister in West-Afrika, is
benoemd tot Engels minister voor
de burgerlijke luchtvaart. De minis
ter zonder portefeuille Jowitt zal
minister van sociale verzekering wor
den. zodra een wetsontwerp tot in
stelling van een dergelijk ministerie
zal zijn aangenomen.
In één nacht tijds komen de pad
denstoelen uit de grond. Eén re
gennacht en het bos staat er vol mee.
Geheimzinnig! Welke andere plant
kan zó vlug groeien?
.Je hebt giftige paddenstoelen. En
gifgroen^ en slijmerige, en paarse, en
helgele. Rare kleuren allemaal. Kan
dat normaal zijn?
Soms groeien paddenstóelen in wij
de cirkels, honderd bij elkaar. En dan
die vreemde vorm. een hoed op een
steel. Dat is niet pluis!
Is het wonder, dat de. middeleeuwse
mens met zdjn onbekendheid ten
aanzien van de natuur, het niet op
paddenstoelen-begrepen had en deze
„griezelige" verschijningen van het
heffstbos met een wantrouwend oog
bekeek? Moenen
de Duivel zat er
achter. meende
hij. paddenstoe
len stonden vast
in connectie met
heksen, gnomen
en ander lugubere bewoners van de
eenzaamheid. Trouwens, de naam al
leen al...- Een pad is geen gezellig
dier. integendeel, het is een griezel.
Zo heeft het volksgeloof zich mees
ter gemaakt van de zwammen. En
nu in deze vochtige herfstdagen de
paddenstoelen overal als... ja als
paddenstoelen uit de grond rijzen,
zullen wij wat aandacht besteden aan
hun wonderlijk leven en .yooral aan
het oude volksgeloof dat deze wezens
met allerlei vreemde en griezelige,
bovennatuurlijke verschijnselen in
verband bracht.
Wij moderne mensen, uiterlijk
wars van bijgeloof (uiterlijk, want
men zou raar opkijken, als men wist.
hoeveel innerlijk verborgen bijgeloof
ieder mens bezielt) hebben voor ont
staan. groei en verdwijnen der pad
denstoelen prachtige, rationele ver
klaringen, gevonden dóór biologen via
ijverige onderzoekingen. Wij weten,
dat onder boomschors, onder rotten
de bladeren, in de weide, „draden"
groeien, hele bundels. Die draden
noemgn wij zwamvlok of mycelium.
Zij behoren tot de gewichtigste af-
valopruimers van de natuur, zo on
aanzienlijk als zij zijn. Want die
draden voeden zich met gestorven
blad. dat zij in reeksen scheikundige
processen omzetten in voedsel voor
zich en humus voor andere planten.
In dat opzicht zijn zij zo belangrijk
als de regenwormen.
Als het die draden heel goed gaat,
als er n.l. veel regen valt en de rot
tingsprocessen in de natuur dus ver-,
sneld worden, gaan die draden zich
voortplanten. Zij stuwen een
..vrucht" boven de aarde: dat is de
paddenstoel.
Duitse granaatwerper aan de Rijn bij Arnhem, (tt-PK Reinsberg)
AMSTERDAM. 9 Oct. De recher
che van het hoofdbureau ran politie
ls er ln geslaagd de daders van een
even brutale als belangrijke diefstal,
cilc enige dagen geleden In een woning
aan de Noorder-Amstellaan werd ge
pleegd. aan te houden.
Deze diefstal werd uitgelokt door de
domheid van de bewoonster, bij wie
des morgens een man aan de deur
kwam. die kaas tegen 9.50 per pond
en voor-oorlogse zeep te koop aanbood.
De bewoonster vond de waren te duur.
doch knoopte met den man een
praatje aan. De man Vertelde, dat hij
al zijn geld in goederen had omgezet.
Zij zelde. dat ook zij dat gedaan had.
Voor haar geld ,had zij Juwelen en
effecten gekocht, die zij voor de veilig-,
held bewaarde ln een brandkastje ln
haar woning. ZIJ liet den koopman
zelfs het brandkastje zien! Des mid
dags verliet de vrouw de woning.
Tijdens haar afwezigheid forceerden
enige mannen de voordeur, drongen
het huls binnen en stalen het brand
kastje. dat voor tienduizenden guldens
aan Juwelen en effecten bevatte. Om
wonenden hadden gezien, dat drie
mannen de brandkast, gewikkeld ln
een Jute zak, uit het huls hadden ge
sleept en op de flets vervoerd hadden.
De recherche van het hoofdbureau
kreeg al spoedig het Idee, dat een van
haar goede bekenden de hand ln deze
Vrijwilligerslegioen Nederland
DEIN HAAG, 9 Oct. De waammd.
commandant van het vrijwilligers
legioen Nederland maakt bekend: De
doorbetaling aan werkgevers. :-oals die
tot dusver krachtens verordening van
den Rijkscommissaris door het hoofd
kwartier van het Vrljwllligevsleg'ocn
Nederland heeft plaats gehad, wordt
op dezelfde voet voortgezet, Met het
oog op de stagnatie ln het glroverkecr
vindt de eerstvolgende betaling plaats
contant, tegen overlegging van qul-
tantie, op woensdag 11 October 1944
aan het Beeuldenhout 60 te Den Haag
van 1012 en van 1416 uur. Nadere
mededelingen over betalingen ln ande
re plaatsen volgen binnenkort.
Hebt u de aanwijzingen in
zake de luchtbeschermings-
maatregelen ter harte genomen,
zodat u weet, wat er te doen en
vooral, wat u te laten hebt bij
gevaar uit de lucht?
V oor lichting sact ie hoofd
inspectie Zelfbescherming).
inbraak hadden. Deze man werd enige
dagen geschaduwd. Op het ogenblik
dat hij een Juwelierswinkel ln het
centrum van de stad binnenging, werd
hij aangehouden. JHlj droeg een deel
der gestolen Juwelen bij zich en was
van plan deze te verkopen. Spoedig
hierna worden ook de twee mannen,
die hem bij de inbraak geholpen had*
den, ingerekend De rest van de Juwe
len alsmede de partU effecten werden
onder de vloer van een woning in
esWt teruggevonden. Het geld. dat
zich ln de brandkast bevonden had,
ten bedrage van 800. hadden de die
ven reeds opgemaakt. De man had. de
brandkast, nadat deze ln de woning
van een hunner vakkundig geopend
was, ln deA mstel gegooid.
Uitkering van gratificaties
DEN HAAG. 9 Oct. Zoals-bekend
ls aan lederen werkgever toegestaan,
ln het Jaar 1944 een gratificatie uit
te keren van een week loon. berekend
naar een 48-urlge werkweek of In
dien niet van \ivnioon sprake ls een
kwart maand salaris.
De gemachtigde voor de arbeid heel-
de uitkering van deze gratificaties
thans gebonden aan enige bijzondere
gelegenheden, te weten: Paschen,
Pinksteren, Kerstmis, de vacantle, het
einde van de oogsttild. Ook mag de
gratificatie worden verleend ln ver
band met het einde van het boekjaar.
De afdelingen muziek, boekwezen,
theater en dans van het departement
van Vol ksvoorllchtlng en
Kunsten zijn van Dr. Kuyperstraat
35 naar Prinsessegracht 21. Den
Haag (telefoon 180130) verplaatst.
Er moet verduisterd worden tus
sen een half uur na zonsondergang
en een half uur vóór zonsopkomst.
De zon gaat heden onder te 17.58
uur en morgen op om 6.57 uur. Maan
op 23.21 en onder 15.46.
17 Oct. N.M., 24 Oct. E.K., 31 Oct,
V.M., 7 Nov. L.K.
Directeur; H. J. Kerkmeester. Bus-
sum; hoofdredacteur: Hendrik Llndt,
Amsterdam; plv. hoofdredacteur; ,lr. A.
H. de Haas van Doraser, Haarlem;
binnenland: J. v. Grieken; illustratie
en opmaak: R. Kampstra; volkscul
tuur en kunst: NL Wolters; muziek:
G. K. Krop: 6port: J. J. Llber; adver
tenties: A. H. Lamm era, allen te Am
sterdam. K 118
geefse vrij zwakke aanvallen. lapd wordt verboden.
Ten noorden van Warschau en ten 6. Gedurende verscheidene
zuiden van Rozan Ringende. bolsJewis-l.nia zalJ^uitslancL^door SowJetrRusst
l "as begonnen met hardnekkige" pogln- vöorT~Hl] ral"d'è" herrekküigen "met dé I
decen- een om de geallieerde bruggenhoofden andere Arabische landen blijven onder- I anQere staat.
,""r Ut I DEN HAAG. 11 Oct. - Het Für-1
nv*>E_hpt. T-pnnnlrt trn najü_ulï. t.A hrftlden. I itA..,
Inittnj uiti 4ii sirc&tii ui» oer
oude Nederlandse spreekwoord Is de
laatste tijd wel zeer van toepu-slnx
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUHRER. 8 Oct. Het opperbevel
van de weermacht deelt mede:
„Aan de Nederlands-Belgische
grens, ln het bijzonder aan de
Westerschelde, wordt nog steeds ver
bitterd gestreden.
De grote strijd in het gebied ten
noorden van Aken duurt met onver
minderde hevigheid voort. De Ameri
kanen zetten daar ook gisteren, na
hevige artillerievoorbereiding en
onder het in de strijd brengen van
sterke formaties slagvliegtuigen, hun
aanvallen voort, doch liepen vast in
de strijd om kazematten en versterk
te steunpunten, die onze troepen
hardnekkig verdedigen. Zware ge
vechten om enige penetratieplekken
worden nog gevoerd.
De zuivering van het bos van
Parroy maakt verdere vorderingen.
Ten noordoosten van Epinal werd
een vijandelijke gevechtsgroep in
gesloten. Aan weerskanten van
Remiremont wordt de vijandelijke
druk sterker.
Voor onzj kuststeunpunten nemen
het artillerievuur en de gevechtsactie
der infanterie toe..
Het storingsvuur der V. 1 op
Londen werd voortgezet.
In de Estrusklsche Apennijnen her
vatte het achtste Amerikaanse leger
na hevige artillerlevoorbereidlng zijn
aanvallen. Valschermjagers en grena
diers wierpen de vijandelijke aanvals
groepen in de tegenaanval naar hun
uitgangsstellingen terug. Een vljihide-
lijke penetratie Jn de bergen ten wes
ten vanRoccas Casciano werd afge
grendeld. Een heuvelstelling ln het
brongebled van de Rubicon wisselde
meermalen van bezitter.
Op de Balkan duurt de sterke druk
van den vijand aan de mond van de
Thelss, voor Belgrado en ln het gebied
van Zajecar voort.
In Zuld-Hongarlje zijn hevige ge
rechten ontbrand met de nog steeds
aanvallende bolsjewistische formaties.
In het bijzonder om de overgang over
de Koeroes. In de pasgebieden der
Woudkarpathén zetten de bolsjewis
ten hun aanvallen voort, die Ln de
tegenaanval werden afgeslagen. In de
slag om de passen der oostelijke Bes-
klden hebben de onder bevel van
Generaloberst Helnrlcr dapper strij
dende troepen, op doeltreffende wijze
ondersteund door onze luchtmacht,
alle doorbraakpogingen der bolsjewis
ten naar het Slowaakse gebied ver
ijdeld. In zware gevechten werden daar
sedert 8 September 442 pantserwagens
en stukken stormgeschut vernietigd of
buitgemaakt, bovendien 3200 gevange
nen binnengebracht.
Tüssen de Memel en de Boven-Wln-
dau zijn onze troepen ln zware af-
weerstrljd verwikkeld met verder op
dringende Sowjetrusslsche lnfanterle-
en pantserstrijdkrachten. Sedert 5
October werden in deze gevechten 180
vijandelijke tanks stukgeschoten. Tus
sen Duna en de Golf van Riga ver
liepen de bevolen distanclëringsbewe-
glngen volgens de plannen. De achter
volgende vijanden werden afgeslagen.
Op het eiland ösel werd Arensburg
na grondige vernieling van alle voor
de oorlog belangrijke Installaties prijs
gegeven. In de wateren van ösel en
ln het oostelijke deel van de Oostzee
schoten, bewapeningsvaartuigen der
marine 11 vijandelijke bommenwerpers
neer.
Onder bolsjewistische druk poogden
Fmse reglmentaen onze dlstanclërlngs-
beweglng ln noord Karelle en Lapland
te storen. Voor Tórnlo aan de Zweeds-
Finse grens ls het daarbil. nadat de
vijandelijkheden door de Pinnen ge
opend waren, tot hevige botsingen ge
komen.
Ten westen van Moermansk gingen
de bolsjewisten met sterke strijd
krachten tot de aanval over. Hevige
gevechten zijn ontbrand om onze
steunpunten aan de Sowjet-Russlsch-
Finse grens
Duitse Jagers schoten aan het ooste
lijke front met geringe eigen verliezen
de beide laatste dagen 75 Sowjetvlleg-
tulgen neer.
Bij aanvallen van Amerikaanse ter-
reurbommenwerpers op mldden-Duits-
land werden Kassei, Maagdenburg.
Merseburg en Bielefeld bijzonder ge
troffen Britse bommenwerpers vielen
Emmerik aan. Ook Breslau en andere
SllezJsche plaatsen waren het doel van
vijandelijke luchtaanvallen. Door
luchtdoelartillerie der luchtmacht en
in verbitterde' luchtgevechten werden
boven het gebied van net Duitse rij le
en ln het gevechtsgebled ln het wes
ten 121 vliegtuigen, waaronder 75 vier
motorige bommenwerpers, neergescho
ten."
Nieuwe Duitse gepantserde
verkenningswagen
BERLIJN. 8 Oct. Dezer dagen
is, naar de „Deutsche Allgemeine Zei-
tung" meldt, een nieuwe gepantserde
verkenningswagen aan de openbaar
heid prijsgegeven, een 12 ton zwaar
achtwielig type. Het is een langge
rekte wagen, die met zijn camou-
flagekleuren en zijn afgerond^ vor
men „als een pantherkat" door het
terrein schuift. Grote actieradius,
wendbaarheid in het terrein, sterke
bewapening en grote snelheid vormen
zijn kracht.
Generaal Schmundt overleden
TANNENBERG-HOHENSTEIN. 7 Oct
De chef-adjudant der weermacht
bij den Führer en chef van het per
soneelsbureau van het leger, de gene
raal der Infanterie Rudolf Schmundt.
is op 1 October overleden aan de ern
stige verwondingen, die hij had opge
lopen bij de aanslag op den Führer
op 20 Juli,
Ter ere van den overledene heeft de
Führer een staatsbegrafenis bevolen.
Vrijdagmiddag heeft ln het rijksere-
monument Tannenberg de plechtig
heid plaatsgevonden. Generaal-veld-
maarschalk Busch bracht ln opdracht
van den Führer hulde aan het werk
en den persoon van generaal Schmundt
en maakte zich tot tolk van de rouw
van het gehele Duitse volk. Talrijke
autoriteiten van weermacht, partij en
staat namen aan de plechtigheid deel.
BELGRADO. 8 Oct. Radio An
kara meldt uit Sofia, dat in officiële
Bulgaarse verklaringen gezegd wordt,
dat de bezetting van Thracië door
Bulgaarse troepen slechts van voor
bijgaande aard is. Het bestuur van
Thracië is niet in communistische
handen. De bevolking van Thracië
zal in volle vrijheid zelf over -haar
bestuur kunnen beslissen. Het be
stuur wordt echter tot een definitieve
regeling door de geallieerden, uitge
oefend door Bulgarije,
Ie JAARGANG No. 86
MAANDAG 9 OCTOBER 1944
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers - Bureau» voor redactie en administratie: Hooigracht 3l. Le.den.
Tel 24996 - Postgiro, 184120 Abonnementsprijs 21 ct. per week ot f 2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 ct.
Twee jaar geëist
AMSTERDAM, 7 Oct. Wederom
heeft vanmorgen het gerechtshof zich
langdurig beziggehouden met de zaak
tegen den 27-jarigen mr. dr. C. H.
Pastoor, die als ambtenaar van het
Openbaar Ministerie bij het Utrecht
se kantongerecht zich in Juni en Juli
1943 enige malen aan voor een rech
terlijk ambtenaar buitengewoon laak
bare en gelukkig in de geschiedenis
der Nederlandse rechtspleging unieke
feiten heeft schuldig gemaakt. P. had
n.l. met een aantal verdachten
„schikkingen" getroffen, liet hen aan
hem persoonlijk een boete betalen en
droeg van die boete een zeer klein
gedeelte af aan de griffie. Hij had
dit gedaan omdat hij op .zwart zaad
zat. Hij verkeerde in de waan, vroeg
te zullen sterven en wilde voor zijn
gezin zorgen.
Voor de rechtbank was tegen P.
destijds drie jaar gevangenisstraf ge-
eist. Het vonnis luidde anderhalf
jaar. doch .van dit vonnis kwam P.
in hoger beroep, waar twee jaar ge-
eist werd. Toen werd het vonnis ech
ter' uitgesteld om een nieuw psychia
trisch rapport te doen uitbrengen
dr. S. P. Tammenoms Bakker en dr.
Janssens.
Dr. Bakker, die zijn rapport van
morgen toelichtte, kwam tót de con
clusie. dat vay schizophrenic geen
sprake is bij verdachte. Hij is een
volkomen disharmonische figuur, een
hysterisch psychopaath zonder morele
remmen, lijdend aan grenzeloze zelf
overschatting en heerszucht. Ver
dachte heeft voortdurend gepoogd
krankzinnigheid te simuleren. Zo-erg
is het niet. Terbeschikkingstelling
van de regering werd echter door de
deskundigen geadviseerd. Verdachtes
gehele voorgeschiedenis is een aan-
éénschakeling van pathologische fei
ten, zodat voor recidive moet worden
gevreesd.
Wat het simuleren van krankzin
nigheid door verdachte betreft, merk
te de deskundige op. dat niemand zo
goed zou kunnen simuleren als hij
werkelijk geheel normaal was. Na
tuurlijk heeft verdachte alles gedaan
om zijn psychische toestand in de
ogen van iedereen aan te dikken. In
die richting wijzen ook de clandes
tiene brieven die hij uit het Huis
van Bewaring aan zijn echtgenote
zond en waarin hij haar beval, be
paalde dingen aan den psychiater te
vertellen waaruit blijken moest, dat
hij wel degelijk gek was.
Verdachte maakte ook tijdens deze
zitting weer een abnormale indruk.
Hij verklaarde, niet in hoger beroep
te zijn gekomen, omdat hij de straf
te zwaar achtte, maar omdat hij van
mening was, op juridisch niet juiste
gronden te zijn veroordeeld.
Mr, Van Dullemen, de procureur-
generaal, wilde verdachte niet ontoe
rekenbaar verklaren. Hij eiste weder
om twee jaren gevangenisstraf met
aftrek. ,daama terbeschikkingstel
ling van de regering en ontzetting
uit de bevoegdheid om bij de rechter
lijke macht een functie te bekleden
voor de tijd van zeven Jaren. Na plei
dooi van mr. H. Keune wérd het ar
rest bepaald op 21 October.
Vijandelijkheden tussen
Finse en Duitse troepen
BERLIJN, 8 Oct, Nadat tot 29
September de bewegingen van de
Duitse troepen in Noord-Finland zon
der enige wrijving en ongestoord
door Finse formaties verlopen waren,
is het. naar het D.N.B. verneemt, te
gen het begin van October voor het
eerst onder de druk van Sowjetcom-
missarissen tot gevechtshandelingen
met Finse afdelingen gekomen. Duit
se achterhoeden werden in de rug
aangevallen en verloren daarbij do
den en gevangenen.
Ook Finse formaties, die achter de
Duitse linies waren gebleven voor
evacuatie- en bewakingsdoeleinden en
wegens hun totdusver getoonde ka
meraadschappelijke houding onge
moeid waren gelaten, openden op 1
October de vijandelijkheden. Met
nieuw aangebrachte troepen ter
sterkte van een divisie overvielen zij
zwakke Duitse ravitailleringsafdelin
gen in de grensplaats Torneo. Na
men de in een Duits hospitaal aan
wezigen gevangen en hielden een
hospitaaltreln met Duitse zwaarge
wonden tegen.
Het opperbevel der Duitse troepen
in Noordfinland heeft daaruit de ge
volgtrekkingen gemaakt en be
schouwt Finse afdelingen, die de
Duitse formaties aanvallen of haar
bewegingen storen, als vijanden.
Ontmoeting Roosevelt-
Churchill-Stalin
STOCKHOLM, 7 Oct. Volgens
eenReuterbericht uit Washington
zou een nieuwe samenkomst tussen
Roosevelt, Churchill en Stalin zeer
binnenkort verwacht kunnen worden.
De stad Rivall aan de Egeïsche
Zee ls door een aardbevlne voor de
helft verwoest. Ook Smyrna heeft aan
zienlijke schade en verliezen, onder de
bevolking geleden.
Hsf zout was een mineraal. Het
werd gewonnen uit de zee of uit
de hei, bij Boekelo. Het werd ver
voerd in treinen. Het werd genut
tigd op aardappelen, in de nap, in
brood ja, in alle& zelfs in de pud
ding. „Zout is onöntbeenijk voor het
BERLIJN, 7 Oct. Het Interinf-
bureaü meldt over de gevechten in
het Vlaams—Nederlands gebied:
leven van mensen en dieren" lees
ik in mijn encyclopedie en ik herin
ner me uit Karl May, dat men in
Afrika een- koningsdochter plus een
wigwam kon kopen voor een handvol
zout als bruidsgift.
Toen de oorlog uitbrak, begreep ik,
dat wij bijv. voortaan geen bananen
zouden krijgen en ik heb me daarin
geschikt. Maar zout? Zout hadden
we genoeg in ons eigen land, dank
zij Boekelo. Te veel! Er is nog altijd
te veel zout in Boekelo. maar wij zit
ten zonder. Zo zout als nu, zonder
zout, heb ik het nog niet gegeten.
Gelukkig! Er zijn nog brave land
genoten! Mijn kruidenier vertelt me,
dat er gister een heer bij hem bin
nenstapte, die zei: .Moet u nog
zout hebben? Hoeveeb-wilt u?" Mijn
kruidenier keek op hij zit zonder)
en zei: „Nee." „U bent de eerste die
dat zegt. Waarom?" Omdat er een
voor-waarde aan vast zit, dat voel ik."
„Oh, maar heel onschuldig; twee
flesjes essence per pond!"
„Ik heb volgehouden" zegt mijn
kruidenier. Jk wil liever ook nog na
de oorlog een goedbeklante zaak. En
mijn klanten vergeven me eerder, dat
ik geen zout heb dan aat ik ze, op
voorgaan van dien essence-hande
laar, dwing tot koppelkoop van zout
met twee flesjes essence, die ze dan
zeker moeten gebruiken om met de
suiker die ze over hebben, borstplaat
te maken
Deze kruidenier is een degelijk
zakenman. Maar hoevelen gaan er nu
onder door en hoeveel essence-hande
laren zien nu de kans schoon, hun
onverkoopbare rommel te spuien
door... in zwari zout te gaan doen?
Wat zou het aardig zijn. als Zwar
te Piet nu eens die zwarte zout-
schuimers bij hun kraag pakte en ze
opsloo in een nette cel. Niet op wa
ter en brood, maar bijv. op essence
en zout. TIJL.
Geen zwart roggebrood meer
DEN HAAG. 7 Oct. Volgens een
bekendmaking van het Hoofdbedrijf
schap voor akkerbouwproducten is
thans ook de bereiding van zwart
roggebrood en van croquetten ver
boden.
Zowel Morrison als Bevin hebben
de candldatuur voor leider van de par-
lementsgroep der LabourpartlJ afge
wezen. Attlee ls derhalve bij de ver
kiezingen van de komende week zon
der tegencandldaat.
staande"
gischN-
bied tussen Waal en Neder-Rijn. in
het Zuid-Nederlandse grensgebied en
ten noorden van Aken zijn door het
verhoogde wederzijdse gebruik van
artillerie, tanks en slagvllegtuigen wel
iswaar in hevigheid toegenomen,
doch het is toch nog maar het voor
spel van de-te verwachten grote ge
vechten.
Ook op de zuidelijke vleugel van
het westelijke front hebben de hui
dige aanvalsoperatles in de eerste
plaats ten doel het verkrijgen van
een geschikt opmarsgebied aan Ame
rikaanse, het zuiveren en versterken
van het voorterrein qan Duitse zijde.
De druk der Canadese formaties
op de uiterste Duitse rechtervleugel,
die nog steeds ln het Vlaams-Neder
landse gebied ligt en zich uitstrekt
tot de stellingen op het eiland Wal
cheren, duurt met onverminderde
kracht voort. Het blijft onmiskenbaar
het operatieve doel van Montgomery
om de hier taai verzet biedende Duit
se formaties van haar achterwaartse
verbindingen af te snijden en te ver
nietigen. een taak, die het eerste
Canadese leger in samenwerking met
het tweede Britse leger probeert te
vervullen Verscheidene pogingen om
in het gebied van Brugge over het
Leopoldkanaal te komen werden
evenals de, andere aanvallen ten
noorden van Antwerpen met succes
verijdeld.
Ten noorden van Turnhout moes
ten de aangevallen formaties van het
tweede Engelse leger, die vanuit het
gebied Baarle-Nassau tot de strijd
waren overgegaan, de ten koste van
zware offers behaalde terreinwinst
van enkele kilometers als gevolg van
de krachtige Duitse tegenaanvallen
weer prijsgeven. Tussen Waal en
Neder-Riin waren de Duitse aanval
len gericht op de diepte van de Ang-
lo-Amerikaanse- penetratiewig. waar
van de westelijke flank verdedigd
wordt door de Engelsen en de ooste
lijke door de Amerikanen. De Engel
sen die herhaaldelijk sterke tank
strijdkrachten in de strijd wierpen,
verloren gisteren 14 tanks en dlstan-
cieerden zich vervolgens in de late
avonduren onder de bescherming van
zwaar artillerievuur. Ook de Ameri
kanen leden zo zware bloedige verlie
zen. dat zij een deel van hun stel
lingen moesten prijsgeven. Formaties
bommenwerpers van de Du'tse lucht
macht mengden zich ook gisteren
weer herhaaldelijk ln de strijd te
land. waarbij zij in de eerste plaats
,trachtten de aanvoer van versterkin
gen te voorkomen.
Salarissen ambtenaren dep.
van Sociale Zaken
DEN HAAG, 7 Oct. Het departe
ment van Sociale Zaken heeft een re
geling getroffen voor "de uitbetaling
van salarissen aan tot' het departe
ment en de daaronder ressorterende
diensten behorende ambtenaren, die
niet ln de gelegenheid mochten zijn,
hun salaris op de gebruikelijke wijze
ln ontvangst te nemen. In Amsterdam
vertoevende ambtenaren, die ln deze
positie verkeren, kunnen zich wenden
too den comptabele van het departe
ment Bungehuls, Spulstraat 210, Am
sterdam. Ambtenaren bulten Amster
dam. die gewoonlijk hun salaris per
cheque of giro ontvangen, kunnen
zich, voor zoveel nodig, wenden tot
den comptabele van hun dienst of zo
deze niet bereikbaar ls. tot den comp
tabele van het gewestelijke arbeids
bureau ter plaatse.
Nieuwe aardappelbonnen
DEN HAAG, 7 Oct. Van 8 tot
en met 14 October a.s. wordt op elk
der bonnen 1-24/1-25. 2-24/2-25, 3-24/
3-25 en 4-24 van de noodkaarten ln
de provincies Utrecht en Noord- en
Zuid-Holland 1 kg. aardappelen be
schikbaar gesteld. Op deze bonnen
mag pas op Maandag 9 October a.s.
worden gekocht. De geldigheidsduur
van de aardappelbonnen 1-22/1-23,
2-22/2-23, 3-22/3-23 en 4-22 wordt ver
lengd tot en met 14 October a.s.
Beseft gij, dat op straat blijven
bij luchtalarm gelijk staat met
een poging tot zelfmoord en dat
het staan voor ramen of op da
ken evrn gevaarlijk is?
Voorlichtingsinspectie hoofd
inspectie luchtbescherming).
Socialisering in Frankrijk
BERN, 7 Oct. Met betrekking
tot het doel en de Inhoud van het
door de voorlopige Franse regering
aangekondigde socialiseringsprogram-
ma publiceert de „Tribune de Lau
sanne" richtlijnen, die de officiële
mening weerspiegelen.
Volgens deze gegevens zullen de
aandelen van ondernemingen, zoals
b.v. trusts, banken, mijnen en verze
keringsmaatschappijen. ongeldig ver
klaard worden. De gesocialiseerde on
dernemingen zullen, al naar haar
aard, onder een regionale, plaatse
lijke, coöperatieve vakverenigings-
dan wel staatsleiding staan. Deze z.g.
directieraad zal voor een derde ge
deelte uit vertegenwoordigers van het
personeel van de onderneming be
staan, voor een derde gedeelte uit
vertegenwoordigers der verbruikersen
ten slotte uit de gedelegeerden van
de socialiserende officiële instanties.
De socialisatie van een reeks trans
portondernemingen. van het lucht-
vaartverkeer en van de koopvaardij
zal op Europese of internationale
grondslag volgens dezelfde democra
tische principes worden uitgevoerd.
Er moet verduisterd worden tus
sen een half uur na zonsondergang
en een half uur vóór zonsopkomst.
De zon gaat heden onder te 18.00
uur en morgen op om 6.55 uur. Maan
op 15.06 en onder 23.21.
Heden, 9 Oct. L.K., 17 Oct. NJVI„
24 Oct. E.K., 31 Oct. V.M.
Directeur: H. J Kerkmeester, Bus-
sum; hoofdredacteur: Hendrik Llndt,
Amsterdam; plv. hoofdredacteur; Ir. A.
H. de Haas van Dorsser, Haarlem;
binnenland: J. v. Grieken; illustratie
en opmaak: R. Kampstra; volkscul
tuur en kunst: M. Woltera; muziek:
G. K. Krop; sport: J. J Llber; adver
tenties: A. H. hammers, allen te Am
sterdam. K 118