HET DAGBLAD
HET DAGBLAD
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Duits weermachtsbericht
Gevechten ten noorden en
ten zuiden van Nijmegen
Zware strijd om de
stad Remiremont
Kindervoeding in
gasloze uren
De klas doet sport
Amsterdam, de eeuwige
Het hart zal
blijven leven
Duits weermachtsbericht
Strijd in Midden-Nederland
Nancy is bezet
Bekendmaking
Canadezen poogden in richting van
Terneuzen door te stoten
Hoeveel stroom moeten wij bezuinigen?
Alleen gas van
17-19.30
Spoorwegstaking
Vlammen en rook
boven Arnhem
HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜH-
RER, 22 Sept. Het opperbevel van de
weermacht maakt bekend: In het ge
bied van Arnhem werden de eigen
aanvallen ter vernietiging van de
daar opgesloten resten der eerste
Engelse Luchtlandingsdivisie voort
gezet. De via Nijmegen naar het noor
den aanvallende vijand werd ten
noorden van de stad opgevangen. Ten
zuiden van Nijmegen winnen eigen te
genaanvallen langzaam terrein. Jacht
en slagvliegers ondersteunden de af-
weergevechten van het leger in het
Nederlandse gebied en vernietigden
38 vijandelijke vliegtuigen, waaronder
20 zware ter ravitaillering van de
vijandelijke luchtlandingstroepen ge
bruikte transportvliegtuigen en twaalf
viermotorige bommenwerpers. Tien
Anglo-Amerikaanse bommenwerpers
werden bovendien door formaties van
het leger neergeschoten,
In het gebied van Aken werden
tegenaanval werden gisteren 103 vij
andelijke tanks vernietigd of buitge
maakt. In het noordelijke deel van
Estland zijn de bevolen uitwijkbewe-
gingen uit de sector Narwa volgens
plan verlopen.
Ainerikaanse bommenwerpers vie
len gisteren verscheidene .plaatsen
in het Hongaarse gebied aan. Bij ter-
reuraanvallen op Westduits gebied
ontstond schade vooral in Mann
heim, Ludwigshafen, Koblenz eji
Mainz.
DEN HAAG. 22 Sept. Het voor
lichtingsbureau van de voedingsraad
schrijft:
Ondanks gasloze uren sullen zuige
lingen en kleine kinderen op geregelde
tijden hun fles of pap moeten krijgen.
Hoe deze moeilijkheid op te lossen?
Voor het warm houden van pap en
melk ls het gebruik van een hooikist
e.d. uitgesloten. Melk en melkgerech-
ten bederven wanneer zij enige tiid ln
de hooikist hebben gestaan. Ook al lij
ken zij eetbaar, doordat de smaak
slechts licht zuur ls. dan kunncfi. zij
toch schadelijk voor de gezondheid
zijn. Naast de melkzuurbacteriën kun-
Ie JAARGANG No. 224
ZATERDAG 23 SEPTEMBER 1944
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 3t, Leiden.
TeL 24996 - Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 ct. per week of f2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 ct.
T-fpt _iiau - -ynrtoit pjohnnonlnaanhoutn
Op het grintterrein van de speel
tuin loopt een jongen zo hard als
hij lopen kan. Aan de kant „loeien"
zijn klasgenoten hun aanmoedigings-
kreten. „Hup. Kees, hup Kees, lo
penje haalt het!"
Ze spelen slagbal en Kees heeft de
bal zo juist een ferme mep gegeven,
moet nu trachten een rondje te lo
pen. Dat geeft zoveel punten meer.
De tegenpartij, die in het veld
staat, dóet haar uiterste best om de
bal te achterhalen. Als één er ten
slotte in slaagt en hem met een fikse
zwaai naar de slagplaats terugwerpt,
komt Kees onder het gejuich van
zijn klasgenoten juist hijgend „bin
nen".
De meester, in zijn hemdsmouwen,
noteert de behaalde punten nauwge
zet, roept daarna den volgenden spe
ler van de partijdie aan slag is.
De klas doet sportHet terrein
is een beperkt gedeelte van een open-
baXP^saedJjlin de one lore -aü» drwhioo
Amsterdam is stil
Het wazdge herfstlicht werpt
dofgroen en goud over de grachten.
Het loof der bomen vergeelt, het
sterft, het dwarrelt langzaam naar
omlaag, in het stille, roerloze water.
De oude, eeuwenoude huizen langs
de grachten, beschenen door het mat
gouden zonnelicht van deze herfst
dag, zijn stil. Niets beweegt achter
de brede ramen
Dc stad is stil. het lover sterft.
Over het Rokin snellen niet de
trams, daveren niet de sleperswagens
vol kostbare goederen van overzee.
Geen colonnes auto's rijden er.' geen
stoeten jachtige fietsers reppen zich
over het plaveisel. De stad sluimert.
Niet alleen vandaag, reeds vier Jaar
lang.
Wie staat op een boogbrug en
staart over het groene water onder
de zondoortekende bomen, ziet voor
zich het verleden herrijzen van deze
grootste en schoonste der Neder
landse steden, van deze meest ka
rakteristieke stad van West-Europa.
Hij ziet de grote kooplieden hij
proeft de geur van specerij en verf
hout, hij luistert naar het klotsen
van het water tegen de gangboorden
van galjoenen en barkassen. Hij
Toen de schepen binnenliepen uit
denkt aan die dagen, toen de koop
stad jong, bruisend en vol leven was.
alle werelddelen, toen er welvaart
stad'terug zullen brengen?!
Zij zullen komen. Amsterdam is
eeuwig. Deze schone, sterke stad,
meeslepend als het leven zelf, zij zal
de ongunst der tijden overleven. Zij
zal hewijzen, machtiger, glorieuzer,
als dienares en heerseres tevens.
Want wij. de -Amsterdammers, die
het levende hart zijn van Amsier.-
dam, zullen daaraan bouwen, wij
allen.
Niet het lichaam is belangrijk. Er
sterven delen van dat lichaam af.
I Het zij zo. Maar het hart is levend.
I Het hart, dat zijn wij. de bouwers
I aan de toekomst. En de bouwers
I staan gereed. Wanneer de storm die
I over Europa raast, zich neerlegt,
i gaan wij bouwen. Wij. het hart van
het eeuwig Amsterdam.
Wasgoed naar de wasserij
DEN HAAG. 22 Sept. Rekening
houdende met het belang daarvan
voor de volksgezondheid is. waar dit
plaatselijk mogelijk zal zijn. een
regeling getroffen, volgens welke de
witwasseri jen voorlopig in staat
worden gesteld in uiterst bescheiden
mate goederen ter behandeling in
ontvangst te nemen. De was zal,
behoudens boorden en overhemden,
slechts gedroogd of gemangeld wor
den afgeleverd.
Stamppot met rauwe tomaten
In enige plaatsen des lands zijn de
tomaten ruim aanwezig. Prollteort
daarvan! Tomaten zlin .*etrcezond
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUHRER. 20 Sept. Het opperbevel
van de weermacht maakt bekend:
In midden-Nederland werd de uit de
lucht gelande vijand in hét gebied
van Arnhem door geconcentreerde
aanvallen verder samengedrongen.
Goed ondersteund door eigen jacht-
formaties leed de vijand zware verhe
zen aan mensen en materiaal. Tot
dusver werden meer dan 1700 gevan
genen gemaakt. Uit het gebied van
Eindhoven drong de vijand met tanks
naar het noordoosten. Eigen troepen
gingen ook hier tot de tegenaanval
pver.
Ten noordwesten van Aken, kon de
vijand met sterk gebruik van tanks
zijn penetratie uitbreiden. Ten zuid
westen der stad werden alle vijande
lijke aanvallen ten dele met zware
verliezen voor den vijand afgeslagen.
De eigen tegenaanval wint langzaam
terrein.
In het gebied van Nancy—Luné
ville houden de zware en onoverzich
telijke gevechten aan. Nancv ging
verloren. In Lunéville wordt verbit
terd gevochten.
In de overige frontsectoren slechts
plaatselijke gevechtshandelingen. De
voortgezette aanvallen van den vijand
op de vestingen Calais, St. Nazaire en
Boulogne werden afgeslagen. Na af
loop van de strijd in het volledig, ver
woeste gebied van stad en haven der
vesting Brest hielden gisteren nog
afzonderlijke gevechtstroepen in ver
bitterde strijd de laatste steunpunten.
In Italië bereikten de zware af-
weerslagen in het) gebied aan de
Adriatische kust hun hoogtepunt. Het
gelukte hier ook gisteren aan de
heldhaftig vechtende eigen troepen,
ten dele in nieuwe stellingen, de
vijandelijke doorbraak te verhinde
ren. Ten Noorden en Noordoosten
van Florence werden vijandelijke
aanvallen afgeslagen; Plaatselijke
penetraties werden in een tegenaan
val gezuiverd.
In zuidelijk Zevenburgen en aan
de punt van Szeklen' mislukten aan
vallen der bolsjewieken. Evenzo sloe
gen onze troepen in de sector Sanok—
Krosno hevige aanvallen der Sowjets
af. grendelden afzonderlijke penetra
ties af en vernietigden 27 tanks.
Bij Warschau probeerde de vijand,
onder bescherming van kunstmatige
nevel, op verscheidene plaatsen over
de Weichsel te trekken. De overzet-
pogingen werden verijdeld, enkele op
de westelijke oever doorgedrongen
gevechtsgroepen .werden afgesneden,
Ook noordoostelijk van de stad ble
ven herhaalde aanvallen der bolsje
wieken in ons vuur steken. Aanvallen
zuidwestelijk van Mitau leverden na
het. afweren van vijandelijke tegen
aanvallen verbeterde stellingen op.
Letland en Estland werden de
door talrijiike tanks en slagvliegers
ondersteunde aanvallen der bolsje
wieken afgeslagen of opgevangen en
wérden talrijke tanks vernietigd. In
driedaagse bosgevechten vernietigden
onze grenadiers in de sector van
Kandalaksja in energieke tegenaan
vallen twee vijandelijke bruggen
hoofden.
Gisteren in de middaguren onder
namen Amerikaanse bommenwerpers
aanvallen op verscheidene plaatsen
in Noord- en Noordwest-Duitsland.
Daarbij ontstonden vooral in het
stadsgebied van Koblenz verliezen
onder de bevolking, en werd schade
aan gebouwen aangericht.
In de afgelopen nacht richtten
vijandelijke terveuraanvallen zich op
München-Gladbach en Boedapest.
Strijdkrachten der luchtverdedi
ging schoten 37 vijandelijke vliegtui
gen omlaag. In het Kanaal en in de
Indische Oceaan brachten duikbo
ten vier schepen tot zinken met een
gezamenlijke inhoud van 26.000 brt.
alsmede twee fragatten. Drie andere
schepen werden door torpedotreffers
zwaar beschadigd.
DEN HAAG. 21 Sept. De Höhere
ff- und Polizeiführer Nordwest en
Generalkommissar für das Sicher-
heitswesen maakt bekend:
In overleg met de bevoegde hoge
Qcmimando-instanties van de Duitse
weermacht gelast ify met onmiddel
lijke inwerkingtreding het volgende;
1. Het betreden van spoorlijnen
incl. een 15 m. brede strook links en
een 15 m. brede strook rechts van de
rails is voor burgers verboden, met
uitzondering van het personeel dei-
Nederlandse Spoorwegen, die belast
zijn met de controle van de spoor
lijn en zich als zodanig kunnen legi
timeren. Het verbod van betreden
geldt niet voor: spoorwegstations,
spoorwegovergangen en spoorwegtun
nels, die voor het gebruikelijke open
bare verkeer dienen.
2. Het blijven staan op en bij
bruggen, bruginrichtingen van aller
lei aard. weg tunnels en het blijven
staan bij alle Duitse dienst- en com
mando-instanties en bij bewaakte
objecten van allerlei aard. is in een
omtrek van 100 m. van deze inrich
tingen verboden..
3. Op personen, die dit voorschrift
overtreden, wordt, wanneer zij een
maal zonder resultaat zijn gewaar
schuwd, terstond geschoten.
W. G, RAUTER,
ff -Obergruppen f ührer
General der Polizei.
Amerikaanse agitatie
tegen Spanje
STOCKHOLM. 21 Sept. De roep
om verbreking der diplomatieke be
trekkingen van de Verenigde Staten
met Spanje wordt te Washington
steeds luider, aldus verneemt Interlnf.
Onder voorzitterschap van aen demo-
cratlschen afgevaardigde Coffe ls
thans een „Amerikaans comité voor de
vrijheid van Spanje" gesticht. Tevens
heeft Coffe bij het Congres een wets
voorstel .tot verbreking van de tetrek-
klngen tussen belde landen Ingediend.
De staatschef van Kroatië, dr.
Ante Pavelltej. ia van een tweedaags
bezoek aan het hoofdkwartier van den
Flihrer te Agram teruggekeerd. De
Paglawnlk haa een langdurig onder
houd met den Führer over de gemeen
schappelijke strijd.
Ie JAARGANS No. 222
to
DONDERDAG 21 SEPTEMBER 1944
Uitgave: N.V. De Arbeidertper. Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
TeL 24996 Postgiro 184120 Abonnementsprijs 21 ct, per week ot f 2.73 per kwertaaL Losse nummers 5 ct.
De kleine tuinders dorsen hun graai nog op. ouderwetse wijze, n.l. met
de rosmolen. Twee paarden lopen als In een draaimolen ln het rond
en brengen hierdooreen kleine dors machine in beweging.
(Foto: C.N.F./Kuiper
Pantsertroepen drgngen
Sittard binnen
BERLIJN. 21 Sept. Ten zuiden
van do Westerschelde poogden de
Canadezen met 200 pantserwagens in
de richting van Terneuzen door te
stoten. Hun doel. het Duitse bruggen
hoofd aldaar te splitsen, konden zij
tot dusver niet. bereiken. Aan weers
kanten van dit brandpunt distan-
cieerden de Duitse troepen zich over
eenkomstig het bevel stap voor stap.
Enkele kleine penetraties, vooral in
het gebied van Sas van Gent. waar
heftige straatgevechten ontstonden,
konden worden afgegrendeld. Daarbij
werden 36 pantserwagens stukge
schoten.
In het gebied van Limburg duurde
de verbitterde worsteling ten noord
westen* van Maastricht vcort. Daar
hadden de Amerikanen sterke pant
serstrijdkrachten aangevoerd, die er
ten koste van grote verliezen aan
tanks in slaagden Sittard binnen te
dringen.
In Midden-Nederland en bij Eind
hoven hebben de Anglo-Amerikanen
ongeveer drie luchtlandingsdivisies
neergelaten. Bij de poging deze strijd
krachten in alle drie gebieden te ver
sterken en van oorlogsmateriaal te
voorzien, brachten Duitse jagers en
gemotoriseerde luchtdoelartillerie deze
formaties grote verlieaeh toe. In
totaal werden 23 Britse en AmerI»
kaanse jagers en jachtbommenwer
pers, alsmede 328 vrachtzweefvlieg-
tuigen neergeschoten. Zeer veol mate
riaal werd buitgemaakt of vernietigd.
Daaronder bevonden zich ook 50
kleine motorvoertuigen, de z.g. ..jeeps",
een voor verschillende doeleinden
bruikbaar voertuig, ongeveer van de
grootte van de Duitse volkswagen.
In het gebied van Arnhem werd
een gehele landmgsgroep van de eer
ste Engelse luchtlandingsdivisie, die
op een inmiddels door de Duitse troe
pen gezuiverd gebied wés geland, om
singeld en na eeii kort verzet over
meesterd, waarbij 1800 gevangenen
werden gemaakt,
Doelen te Eindhoven bestpokf
Interinf meldt over het optreden
van het Duitse luchtwapen, dat snel
le Duitse gevechtsvliegers en' des
nachts opererende slagvliegers aan
vallen hebben gedaan op Anglo-Ame-
rlkaanse troepen in het gebied van
Maastricht. Bovendien werden ravi-
taiileringssteunpunten in het stadsge
bied van Eindhoven met bommen van
zwaar kaliber bestookt. Er ontstonden
ontploffingen en branden in getrof
fen munitie-opslagplaatsen.
Verkrijgbaar op beschuitbonnen
DEN HAAG, 20 Sept Behalve
kindermeel en vocdlngssuiker mag op
de bonnen beschuit 40 ook 100 gram
brood, of 70 gram tarwebloem en op
de bonnen reserve e78 ook 300 gram
brood of 210 gram tarwebloem worden
gekocht. Gp rantsoen bonnen beschuit
mag behalve biscuit ook beschuit voor
zover vooradig worden betrokken.
Resultaten bij controle
DEN HAAG, 21 Sept. De secre-
taria-genereal van het Departement
van Handel, Nijverheid en Scheep
vaart maakt bekend, dat de vérdere
,chteruit€fang van de kolenpositie bij
le gasfabrieken en de wenselijkheid
de gasvoorziening zo lang mogelijk
voortgang te doen hebben, het nood
zakelijk maken, het aantal uren.
waarop gas beschikbaar mag worden
gesteld, te bepërken.
In verband hiermede is bepaald,
dat de gasbedrijven met ingang van
VrUdag 22 dezer tot nader order
slechts in de namiddag van 17 tot
19,30 uur gas zulten mogen afleveren,
terwijl, indien dc kolenpositie van
een gasbedrijf dH noodzakelijk maakt,
dit bedrijf het aantal uren nog tot
een geringer aantal zal kunnen ver
minderen.
De aandacht wordt er op geves
tigd. dat, aangezien de kolenpositie
van de electriciteitsbedrljven even
zorgelijk is, de vermindering van het
aantal gasuren in geen geval tot een
stijging van-het electriciteltsverbruik
mag leiden. Het electriciteltsverbruik
mag derhalve afgezien nog van
plaatselijk gegeven verder gaande
voorschriften, hoogstens vijftig pro
cent van het tot voor kort toegewe
zen rantsoen bedragen. Slechts in
dien aUerwege het. electriciteltsver
bruik tot een minimum wordt bo-=
perkt, zal het nemen van' maatrege
len ten aanzien van de electriciteits-
voprziening voorlopig achterwege
kunnen Wijven,
Wie helpt Lombolcstrijders?
AMSTERDAM, 31 Sept Op 25
Augustus was. het een halve eeuw ge
leden. dftt de Lombok-expeditie ge-
hQUden werd. In Krashapolsky alhier
kwamen toen 150 oud-strijders bijeen
die uit hun xn'ddea een comité kozen,
dat stappen zou pndernemen om de
nood, waarin velen dezer oud-strijders
verkeren, te lenigen. Uit publicaties in
een aantal dagbladen ls die nood dui
delijk gebleken. De oud^LomboksfrU-
ders leven van pensioenen, die te ge
ring zijn om deze mensen, met name
ln deze tijd, een menswaardig beslaan
te veroorloven.
Het comité, waarvan het secreta
riaat gevestigd ls Sluisstraat 20 huls.
heeft thans een bankrekening geopend
bij de Ned, MlddenstandsbanK N.V.,
Hóofddorpweg 2. Amsterdam-West.
postgironummer 31564, gem. giro AA
61, Reeds werd een aantal giften ont
vangen. Wil men echter voor de 150
nog in leven zijnde oud-strijders Iets
doeltreffends ondernemen, dan js veel
meer geld nodig. Giften, die ertoe lel
den kunnen, deze mensen, die thans
minstens 68 jaar oud zijn. een wat
betere levensavond te bezorgen, wor
den op de vermelde girorekeningen
^gaarne Ingewacht.
bevredigend
AMSTERDAM, 20 Sept. De di-
verse berichten over de rantsoenering
van de electrische stroom, hebben,
naar ons is gebleken, enige verwar
ring onder het publiek gewekt. Vooral
de bepaling van den Secretaris-Gene
raal van Handel, Nijverheid en
Scheepvaart, dat slechts de helft, en
die van den burgemeester van Am
sterdam, dat slechts een derde mag
worden gebruikt, sphijnep elkaar te
gen te spreken. En toch ls hier de
helft.gelijk aan een derde.
Het zit zo. Iedere gebruiker van
stroom heeft een rahtsoepkaart waar
op een standaardrantsoen staat aan
gegeven. Van dat standaardrantsoen
mocht de laatste Jaren 75% gebruikt
'-worden. ïn de Staatscourant van eni
ge dagen terug is dat percentage te
ruggebracht tot 65%. Volgens het be
sluit van dep Secretaris-Generaal
mag van dit rantsoen, dus van de 65%
van het standaardrantsoen dat op de
kaart vermeld staat, voortaan de
helft, dus 32j van het totaal, ver
bruikt worden. Dat. komt overeen met
het besluit van A'dgms burgemeester,
waarbij een verbruik van een derde
van het standaardrantsoen, dus van
33%, werd toegestaan. Men kan zelf
controleren, of men aan de eisen vol
doet door achter op de rantsoenkaart
het verbruik van dag tot dag aan te
tekenen. Wie vermenigvuldigen kan,
weet dan of hij, in eigen en anderer
belang, aan de voorschriften voldoet.
Voorts blijkt ons uit vragen van le
zers, dat leiders van bedrijven, die
geen stroom meer mochten gebruiken,
soms in het ongewisse verkeren over
het feit, of zü nu weer wel een derde
van het standaardrantsoen mogen af
nemen. Dat is natuurlijk niet zo. Be
drijven. die uitgesloten waren, blijven
dit en mogen geen stroom gebruiken.
Dinsdag hebben ambtenaren van de'
Gem. Energiebedrijven in de stad
controle gehouden over de naleving
van het verbod van den burgemeester
aan winkels, c&fé's, restaurants en
bioscopen om stroom te verbruiken..
De resultaten van deze contróle wa->
ren voor de directie van de Energie
bedrijven bevredigend, zo deelde mr.
Haitink. de directeur, ons hedenmor
gen mede. De burgerij heeft zich aan
het verbod, dat in ons aller belang is,
goed gehouden. Van de 3849 gecon
troleerde winkelzaken waren er 97 in
overtreding, van ae 325 café's en
restaurants brandden er 11 licht, van
de 24 bioscopen was er sleohts een,
die stroom verbruikte. Ongeveer 2J
overtreders dus op de eerste dag.
Men vorgete echter geen ogenblik,
dat al deze maatregelen toch niet
voorkomen, dat de kolenvoorraad
slinkt! Steeds blijft waakzaamheid
geboden. Er komt niets bij, er gaat
alleen af. en het ls de kunst, het ein
de te halen met wat wij hebben.
Haagse tramverkeer
verder beperkt
DEN HAAG. 21 Sept. Met lp-
gang van heden ligt buiten de reeds
bestaande beperkingen het stadsver
keer op de lijnen der H.T.M. tussen
14 en 16 uur stil. Van Zondag a.s.
af zal op de stadslijnen op Zondag
geen tram meer rijden.
Het bovenstaande geldt niet voor
de lijnen Den Haag-Rijswijk-Voor-
burg. Den Haag-Delft en Den Haag-
Wassenaar-Lelden. Met ingang van
Zaterdag 23 dezer zullen laatstge
noemde lijnen des avonds een uur
vroeger inrukken.
Groentebon inleveren
DEN HAAG. 21 Sept. Inwoners
der gepieenten, waar klantenbinding
voor groenten geldt, dienen de bon
nen „groente elfde periode 1944" van
18 tot en met 23 Sept. a.s. in te leve
ren bij den handelaar, van wien zij
van 1 October tot en met 28 October
1944 groente en fruit wensen te be
trekken.
Uiterlijk heeft het leven in ops
land zich snel aangepast aan het
uitvallen van het treinverkeer. De
bevriezende adem van hot naderend
front had het tempo van het open
bare leven reeds zo vertraagd, dat
de spoorwegstaking daarop nauwe
lijks invloed scheen uit to oefenen-
Naarmate echter de dagen rich aan*
éénrijen en de Duitse troepen zich
met succes tegen de naar het noor*
den opdringende geallieerde legers
verzetten, bli.ikt steeds duidelijker,
hoe belangrijk zelfs een beperkt
spoorwegverkeer, vooral voor de be
volking van de grote steden, is.
Het meest springt daarbij hgt ge
vaar voor de levensmiddelenvóorzic-
ning- in het oog. Do voorraden in
onze grote bevolkingscentra waren
reeds lang van beperkte omvang.
Daardoor is de bevolking goeddeels
aangewezen op de regelmatige aan
voer, die. nu door het verder vorderen
van auto's en fietsen het vervoer over
de weg voor ons volk pvactisch is uit
gevallen. geheel voor rekening komt
van het railvervoèr. In deze tijd.
waarin het hele leven zo kwetsbaar
is, kan het falen van een tijdschema
makkelijk tot cafastrophen aanlei
ding geven. Mocht men wellicht "voor
de eerste dagen of de eerste twee da-,
gen verwachten, dat het plotseling
uitvallen van hot vervoer over de ijze
ren weg ook zijn invloed tot Duitse
belangen zou uitstrekken, op het
ogenblik is het wel duidelijk- d-at het
Duitse leger daardoor niet gehinderd
wordt. Voor de Nederlandse bevolking
doemen echter bij een langer uitval
len van het transport nieuwe moei
lijkheden op.
Dit inzicht dwingt alle betrokke
nen, voor zover zii er al niet eerder
mee rekenden, opnieuw met zichzelf
te rade gaan. Het is minder dan ooit
een tijd waarin adviezen zin hebben.
Ieder heeft echter de opgaaf, alle
consequent iesj'an zijn daden te over
leggen en daarnaar zijn besluiten te
nemen met als richtsnoer het eigen
geweten en het belang van het gehele
Nederlandse volk.
Deze plicht rust in «et bijzonder
ook van dag tot 1ag op de Spoorweg
mannen van hoog tot laag.
De verduistering begint heden om
19.45 uur en eindigt om 7.15 uur.
Maan op 11.12, onder 21.34 uur.
25 Sept. E.K 2 Oct. V.M., 9 Oct
L.K., 17 Oct. N.M.
bruggenhoofd over de Muëritèh noord
oosten van Echtcrnach tot op geringe
overblijfselen uiteen te slaan
In het gebied van Lunéville stiet
de eigen aanval Op overmachtige vij
andelijke pantserstrijdkrachten. Na
heen- en weérgolvende gevochten wer-
do de eigen strijdkrachten in Luné
ville op dc oostelijke rand der stad
teruggetrokken. Tussen Eplnal en de
Zwitserse grens slechts plaatselijke ge
vechtshandelingen.
Vijandelijke aanvallen op Boulogne
en Calais werden afgeslagen. Het laat
ste verzet van het garnizoen van Brest
op het schiereiland Lo Crozon is af-
gelopen. In zeer zware gevechten, die
wekenlang hebben geduurd, behield de
heldhaftige, uit troepen van alle
weermachtsonderdclen bestaande be
zetting onder de voorbeelidge leiding
van den vestingscommandant, gene
raal der valschermtroepen Ramcke, de
vesting op den wat betreft getal en
materiaal verre 'overiaachtigen vijand.
Hierdoor ls den vijand niet een haven,
doch slechts een puinhoop ln handen
gevallen. De heldenstrijd van het gar
nizoen van Brest zal in de geschiede
nis voortleven.
Eigen motortorpedoboten, die ln de
strijd waren geworpen voor de flank-
bovelliging van een belangrijk convool,
vielen Sn de nacht van 19, op .20 Sep
tember voor Duinkerken twee over
machtige formaties lichte Britse vloot-
strijdkrachten aan en bereikten door
hun aanval, dat het convool ronder
schade zijn plaats van bestemming
kon binnenlopen. De drie motortor
pedoboten gingen bij de vervulling van
hun taak verloren.
Het V 1-storingsvuur op Londen
werd voortgezet.
In Italië duren de zware afweer-
gevechten m het gebied ten noorder.
van Florence en aan de Adriatische
Zee onveranderd voort. In verbitterde
en voor belde partijen vele vei liezen
opleverende gevechten werden talrijke
vijandelijke aanvallen afgeslagen. Ten
zuiden en zuidoosten van Firenzuola
werd een. vrij grote penetratie van den
vijand afgegrendeld.
Aan de Adriatische zee bracht de
De aanval van onze pantsertroepen
ten zuidwesten van Mitau heeft ln
weerwil van taal vijandelijk verzet
verder terrein gewonnen. In de laatste
drie dagen werden hier 48 pantserwa
gens en stukken stormgeschut en 95
stukken geschut alsmede talrijke an
dere wapens vernietigd of buitge
maakt.
In Letland en Estland zette de
vijand met n*#uw aangevoerue strijd
krachten zijn krachtige aanvallen
voort. Onze schitterend strijdende
troepen sloegen deze door tegenaan
vallen uiteen of vingen ze op. In de
thans zeven dagen durende af weerslag
werden totdusver 600 sowjet-pantser-
wagens vernietigd.
Bij aanvallen overdag van vijande
lijke bomenwerpers op het gebied van
de steden Boedapest, Raab en Pres
burg, alsmede blj# nachtelijke aanval
len van vrij zwakke vijandelijke for
maties ln het Hongaarse gebied wer
den 11 vijandelijke bommenwerpers
neergeschoten.
In Trier ontstonden door aanvalleh
van vijandelijke vliegtuigen met bom
men en mitrailleurvuur verliezen on
der de bevolking.
Ken groot aantal Nederlanders heeft
zich Juist u u gemeld voor de Waf-
fen-ff. Meld Je nu zelf eveneens.
Alle inlichtingen en gratis-reisbiljet
verstrekken de volgende aanmeldlngs-
burcau's der Wafien-#Amsterdam,
Dam 4; Den Haag, Korte Vijverberg 5;
Utrecht, v reden burg 19; Groningen,
Herenstraat 46; Enschede, Hengelose-
straat 30; Hengelo, St. Janstraat 3.
Legt v bij het naar bedgaan uw
kleren zó op een stoel, dat gij ze
voor het grijpen hebt, indien er
wat mocht gebeuren en hebt gij
een vlucht koffer klaar staan?
(Voorlichtingsactie hoofdin
spectie luchtbescherming).
De rest van de divisie poogt vergeefs
uit de omsingeling naar het zuiden
uit tc breken.
In het gebied bij Nijmegen duurt
de strijd om de Waalbruggen voort.
Aan beide zijden worden stérke pant
serstrijdkrachten gebruikt. Een der
bruggen bevindt zich nog stevig in
Duitse handen, de andere werd we
gens de toenemende vijandelijke druk
opgeblazen. De poging der Amerika-
Ziekenfoncfeverzekering
voor werklozen
DEN HAAG. 20 Sept. Van 1
October at worden de krachtens de
Rijkssteunregeling ondersteunde ge
heel of gedeeltelijk werklozen onder
de verplichte ziekenfondsverzekering
gebracht. De premie wordt voor de
helft betaald door het Rijk. terwijl
de andere helft ten laste van de ge
meenten en de werklozen komt. Als
loon, waarnaar de premie van 4de r
pet. moet worden berekend, wordt het
bedrag aangenomen, dat. de betrok
kene geacht wordt te kunnen ver
dienen bij een arbeidstijd, welke voor
het bedrijf, waarvan hij afkomstig is,
als normaal kan worden beschouwd.
Het deel van de premie, dat de werk
lozen moeten bekostigen, bedraagt
twee pet. van het steunbedrag, dat rij
ontvangen. Werklozen, die op het
tijdstip van aanvang hunner werk
loosheid niet verplicht verzekerd wa
ren, dienen zich na 1 October zo
spdedig mogelijk bij een ziekenfonds
aan te melden.
Deze maatregel draagt een voor
lopig karakter. Een definitieve rege
ling ter zake bevindt zich m een ver
gevorderd stadium van voorbereiding.
grote verliezen eisten, een Amerikaan
se poging om ten noorden van Aken
door te stoten, verhinderd worden.
Uit het gebied van Sittard opdringen
de Ainerikaanse pantserwagens wer
den in een tegenaanval, waarbij acht
gevechtswagens werden vernield, te
ruggeslagen.
Nieuwe aardappelbon
DEN HAAG. 21 Sept. Van 24
t.m. 30 September as. kan men op
elk der bonnen „aardappelen 40" li
kg. aardappelen kopen. Op de bon
nen ..toeslag 40" is 1 kg. aardappelen
verkrijgbaar. Op deze bonnen mag
pas op Maandag 25 September a.s.
worden gekocht.
Dc geldigheidsduur van de aardap
pelbonnen 39 wordt verlengd tot en
met 30 September a.s.
Churchill zou naar Moscou
vertrokken -zijn
LISSABON, 21 Sept. In krin-
gen van de Amerikaanse" ambassade
re Moscou verluidt, dat Churchill
dadelijk na afloop van de bespre
kingen te Quebec naar Moscou zou
zijn vertrokken om een ontmoeting-
te hebben met StaJin.
STOCKHOLM21 Sept. Prins
Karei- is, volgens een bericht van
Reuter, door het Belgische parlement
gisteren tot regent benoemd. Van
daag zal hij de eed op de grondwet
afleggen. Van de 364 stemmen wer
den er 210 voor hem uitgebracht.
wijzen. Zelfs de twijgjes werden door
oude dames die met een handtasje
uitgingen, aandoenlijk opgesprdk-
keld. Dc kou staat voor de deur...
de laatste bomen kregen benen en
volgend jaar is er plaats voor nieuwe
aanplant. De troost in een trooste
loze ravagetijd is. dat deze oprui
ming althans zin heeft en dat deze
laatste bomen niet voor niets oe-
vallen zijn. T1JL.
Stamppot met rauwe tomaten
In enige plaatsen ties lande zijn de
tomaten ruim aanwezig. Prollleert
daarvan! Tomaten zijn zeer gezond
Behalve dat men ze rauw op de boter
ham kan eten, zijn ze op allerlei wijze
in de warme maaltijden te verwerken.
Een aanbevelenswaardig recept ls
stamppot met rauwe tomaten- 2 kg.
aardappelen, 11 kg. tomaten (een ui,
peterselie). zout (pepersurrogaat),
boter of margarine, aroma (taptemelk).
De aardappelen schoonboenen, ln
stukken snijden, met een bodempje
water en zout opzetten eh gaarkoken.
In een goedgesloten pan. Dc tomaten
wassen en ln kleine stukjes snijden.
De aardappelen fijnstampen en met
de tomaten en de boter of marga
rine vermengen. Naar smaak aroma
en pepersurrogaat toevoegen en de
stamppot nog even door en door
warm laten worden. Deze stamppot
§maakt nog beter, wanneer men er
wat geraspte ui en/of fijngehakte
peterselie doormengt.
BERN, 21 Sept. Omtrent de .toe
stand te Vichy meldt de „Tribune de
Genève", dat daar duiz£nden amb
tenaren, die onder het bewind van
Pétain gewerkt hebben, hun 'functie'
hebben moeten neerleggen. Zij rijn
voorlopig ondergebracht in hotels
van Vichy, ln afwachting dat verdere
sancties tegen hen zullen worden
ondernomen.
De //-oorlogsverslaggever Schuller
tot Peursum meldt:
Op de straatweg kort voor het
dorpje V.elp kwamen wij reeds de
eersten tegen: Engelsen met rode
Basken-mutsjes en khaki-uniformen,
parachutisten, die op een van de be
langrijkste punten in de strijd waren
geworpen. Hun altijd ilskante
afsprong uit de lucht was goed ge
lukt. maar zij keken verre van vro
lijk,- want reeds kort daarna waren
rij ontwapend en nu aanvaardden zij
de mars naar achteren onder bewa
king van //-mannen. Wij hebben ze
even gesproken. Deze laatste sterk
opgehemelde aanval op de Neder
landse verdedigingsgordel was hun
lang niet meegevallen. „Too many
tanks", zei er een tegen ons. en
haalde zijn schouders op.
Arnhem brandt aan vele kanten,
dikke rookwolken hangen boven de
stad, huizen zijn ingestort, schoten
knallen nog hier en daar, de bevol
king vlucht, ruiten zijn aan scher
ven gevallen... en geslagen, want
tussen het rumoelr van de strijd
plundert het gepeupel de verlaten
winkels en villa's.
Dit is het beeld, dat ons de mooie
Gelderse stad toont, nu het strijd
toneel korte tijd haar straten en
parken beheerste. Slechts kleine ver
spreide groepjes van den vijand hou
den in enkele stadsgedeelten nog
stand, maar in weinige uren zal hier
de strijd beslist qijn en slechts ro
kende puinhopen zullen herinneren
aan deze „bevrijdingsactie".
niet van node
Melkvoorziening voor
dè steden
Oproep aan de veehouders
Het kan voorkomep, dat tengevolge
van gebrek aan voldoende vervoersge-
legcnheld de melk niet van de veehou-
dcrsbedrljven kan worden opgehaald.
Dit valt zeer tc betreuren, aangezien
de melkvoorziening van de grote, ste
den. die onder de gegeven omstandig
heden buitengewoon belangrjjk ls.
staat cn valt met een geregelde melk-
aanvoer.
Vandftar dat het Bedrijfschap voor
Zuivel een ernstig beroep doet op de
veehouders om alle medewerking te
verlenen, de melk, op welke wijze dan
ook, aan de zuivelfabriek te krijgen.
Indien den veehouders blilkt, dat de
melk niet meer wordt opgehaald, dan
dienen zijzelf zoveel mogelijk maatre
gelen, te treffen, b.v wanneer veehou
ders dicht bij het zulvelbedrllf wonen,
is het meestal wel mogelllk, de melk
zeil naar de fabriek te brengen. Ver
der vab de fabriek wonende veehou
ders zullen ln sommige gevallen hun
melk aan de route van een nog func-
tlonnerende melkrlt kunnen brengen.
In onderling overleg zullen veehou
ders wellicht met een eigen vervoer
middel een melkrlt kunnen Instellen.
Veel zal afhangen van eigen vinding
rijkheid, ,en wil tot medewerking.
Helpt allen mede. de melkvoorzie
ning van de steden zolang mogelijk
gaande te houden.
De verduistering begint heden om
19.45 unr cn eindigt om 7.15 uur.
Maan on 12.22, onder 21.58 uur.
25 Sept. E.K., 2 Oct. V.Nl., 9 Oct.
L.K, 17 Oct. NJVL
