HET DACBLAD
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Duits weermachtsbericht
Vijand oefent sterke druk
aan weerszijden van Luik
Aan Adriatische
kust doorbraken
verijdeld
Nieuwe luchtaanval
treft Belgrado
Dr Göbbels schrijft:
Duitsland krachtig
voor de laatste
Tijd staat den vijand
niet onbeperkt ter
beschikking
genoeg
proef
Oude en nieuwe
aardappelbonnen
Roemenië beschuldigd van
n'et-geprovoceerde aanval
Hongaarse heger
leiding motiveert
haar houding
Wie helpt?
Voorlichting van huis
vrouwen
Fatale post
Weest zuinig met
gas en licht
raad nict l<Joreikend
Duitsers bereiden zich voor op
de stellingenoorlog
Amerikanen moesten
bij Gravelotte terug
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUHRER, 8 Sept. Het opperbevel
van de weermacht maakt bekend:
In het gebied van Yperen hebben
onze nakomende troepen in zware ge
vechten tegen vijandelijke pantser-
colonnes het uitwijken van onze di
visies naar het noorden beschermd.
34 vijandelijke tanks werden daarbij
vernietigd. Aan weerskanten van
Luik houdt de sterke vijandelijke
druk naar het oosten aan. Aanvallen
van den vijand in het gebied van
Toul, bij Besan?on en ten oosten
daarvan, werden uiteengeslagen
Aan de FransItaliaanse grens
duren de gevechten op de paswegen
voort, zonder dat de vijand succes
sen kon behalen.
In het westelijke deel van het
Italiaanse front stortten plaatselijke
aanvallen van den' vijand ineen. De
met de grootste verbittering aan de
Adriatische kust gevoerde gevechten
hielden ook gisteren de gehele dag
aan. Onze troepen deden opnieuw
alle vijandelijke doorbraakpogingen
mislukken. De vijand leed bijzonder
zware verliezen aan doden en ge
wonden. 27 vijandelijke tanks wer
den- stukgeschoten.'
In het. zuidoostelijke deel van
Zevenburgen en in de oostelijke Kar-
pathen werden talrijke vijandoliike
aanvallen afgeslagen en penetraties
in onverwijlde tegenaanvallen ge
zuiverd.
Duitse slagvliegers ondernamen
hier succesvoll" aanvallen op het
vijandelijke ravitailleringsverkeer.
Aan de Beneden-Naref verijdelden
onze troepen in harde gevechten de
doorbraakpogingen van de bolsjewie
ken. Aan de overige delen van het
Oostelijke front vonden geen ge
vechtshandelingen van betekenis,
plaats.
In de afgelopen nacht wierpen af
zonderlijke Britse vliegtuigen bom
men op Karlsruhe.
In aanvulling op het weermachts
bericht wordt nog gemold: In. Roeme
nië hebben zich de strijdgroepen van
den luit.-goneraal Von Scottl en van
den generaal-majoor Wlnklor, voortref
felijk gesteund door formaties van de
15e divisie luchtdoelgeschut onder be
vel van kolnel Slmon. bijzonder
onderscheiden e
Distanciëringstactiek
in hoofdzaak geëindigd
Het Internationale Informations-
büro meldt omtrent de gevechten in
het Westen:
°De grote gebieden omvattende dis-
tanciëringsbewegingen. waartoe de
Duitse leiding na de doorbraak van
Amerikaanse pantserformaties naar
Avranches het besluit moest nemen,
kunnen thans in grote- trekken als
geëindigd worden beschouwd.
Een aantal goed aangelegde en
krachtig verdedigde vestingen in
Btetagnc en aan het Nauw van
Calais. aismede krachlice verzetgroe-
pen tussen qc ver naar voren gesto
ten pantserwiggen buken bcchou-
BELGRADO, 8 Sept. Vanoch-
- tend hebben Anglo-Amerikaanse
vliegtuigen opnieuw Belgrado aan
gevallen. O.a. werden twee duidelijk
gekenmerkte lazaretten door zware
bommen getroffen In het centrum
en de buitenwijken werd ernstige
schade aan huizen aangericht De be
volking leed opnieuw aanzienlijke
verliezen. Volgens de tot dusverre
ontvangen rapporten werden alleen
in het gebied van Belgrado drie der
aanvallende vliegtuigen neergescho
ten.
Amerikanen zijn Besangon
binnengedrongen
Citadel bleef Dui+s bezit
BERLIJN, 9 September. Het In
ternationale Informationsbüro meldt
van het Westelijke front
Op de historische slagvelden voor
de Bourgondische Poort zijn de ge
vechten belangrijk in hevigheid toe-
genomen. De uit het zuiden aanval- I
lende Amerikaanse en Algerijnse
formaties werden in buitengewoon
harde gevechten dpor de Duitse troe
pen gestuit.
Sterke Amerikaanse tankformaties
slaagden er na urenlange strijd in
de stad Besangon binnen te dringen.
In de straten kwam het tot zware
gevechten. De Duitse tankformaties
verhinderden de Amerikanen de
noordelijk? en oostelijke buitenwij
ken te bezetten. Ook de citadel bleef
hecht in Duitse handen.
Amerikanen bombarderen
Davao en Kanton
wing gelaten, hebben de Duitse divi
sies thans een linie betrokken, die
de benedenloop van de Schelde, het
Albert-kanaal. de Maas en in grote
trekken de bovenloop van de Moezel
volgt. Van daar uit heeft zij in een
ver naar het Westen vooruitspringen
de bocht van het „.front aansluiting
met de Zwitserse grens, ten Noorden
van het Meer van Genève.
Gisteren hebben Canadese gemoto
riseerde en tankformaties in het
Vlaamse kustgebied vergeefs ge-
trarht Duitse gevechtsgroepen in te
sluiten. Zij werden overal, ten dele
met zeer zware verliezen, afgeslagen.
Door doeltreffende versperringsgren
dels Van anti-tankgeschut leden voor
al de pantserformaties gevoelige ver
liezen. Een Canadese pantserdivisie,
die met ongeveer tachtig onbescha
digde tanks de strijd begon, verloor
gisteren alleen 37 gevechtswagens,
veertien tanks werden zo zwaar be
schadigd. dat zij weggesleept moes
ten worden.
Omtrent de gevechten in de om
geving van Antwerpen, waar een vij
andelijk bruggenhoofd kon worden
ingedrukt, wordt gemeld, dat een
snelle Britse pantserformatie in de
omgeving van Beeringen er aanvan
kelijk in geslaagd was aan de over
zijde .van het Albertkanaal terrein te
winnen. Een onmiddellijk onder»o-_
men- tegenaanval op de flanken van
dit bruggenhoofd leidde tot afgren
deling van het. hiaat.
Dertig reeds over het kanaal ge
brachte tanks, voor wie de terugweg"
afgesneden was? worden thans door
gemotoriseerde pantservernietigings-
troepen, anti-tankgeschut en afdelin
gen der Juchtdoelariillerie achter
volgd. Totdusver konden acht van
deze pantserwagens worden vernie
tigd. Drie kwamen in een mijnenveld
terecht en vlogen in de lucht.
Vliegende bom treft de
woning van Koningin
Wilhelmina
BERLIJN. 8 Sept. Naar verluidt
is in Londen het verblijf van Ko
ningin Wilhelmina getroffen door
een vliegende bom Een lid van het
personeel vond hierbij de dood. Wij
'herinneren er aan, dat de woning
van Koningin Wilhelmina in ,1941
reeds, eerder werd getroffen, waarbij
twee leden van het personeel het le
ven verloren. Koningin Wilhelmina
heeft zich thans buiten Londen ge
vestigd.
Onafhankelijkheid der
Indische bevolking
in voorbereiding
TOKIO, 8 September. Naar hier
bekend wordt, zijn devoorbereidin-
en voor de komende onafhankelijk
heid der bevolking van Oost-Indië
reeds aan de gang. De woordvoerder
.van de regering, Igoetsji, heeft aan
vertegenwoordigers van de buiten
landse pers verklaard, dat de nadere
bijzoriderheden echter nog niet ge-
publiceer^ konden worden. Het was
hem onmogelijk, reeds thans iets
over het tijdstip der onafhankelijk
heid of over de gebieden te zeggen,
die hieronder zouden vallen.
Igoetsji liet echter doorscheme
ren, dat de onafhankelijkheid zich
niet alleen tot, Nedr riands Tndië zon
strekken, doc.'i óoh: lót- de' geoi'é-
u, h. die eens onqer Engelse heer
schappij hebben gestaan. Daarmede,
zo betoogde de woordvoerder, komt
Japan ook hier een vroeger gegeven
politieke belofte na.
Het departement van V. en K. maakt
bekend, dat het aantal inzendingen
voor de R1 e t"s t a p p r IJ s 1944 bijna
verdubbeld ls. vergeleken met dat van
het vorige Jaar. Met het oog op de bij
zondere omstandigheden heelt het de
partement besloten, de termijn van
inzending te verlengen tot 16 Sept.
le JAARGANG No. 212
l O
ZATERDAG 9 SEPTEMBER 1944
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Tel. 24996 - Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 et. per weet ot 2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 ct.
Moderne camouflage. De waarfiemer
der scherpschutters is van zijn om
geving niet meer ie onderscheiden.
Foto Orbis-Holland)
BERLIJN. 8 Sept. „Onze wil en
ons besluit-", aldus luidt het op
schrift van het wekelijks artikel van
dr. Göbbels in „Das Reich", waarin
hij o.a. schrijft:
Dex politiek-militaire crisis van
deze oorlog valt in deze zomer en
herfst. Onze vijanden lopen met het
geheel gewicht van hun materiële
overmacht storm op de beveiligings
linies van lïët Duitse rijk en pogen
deze open te breken. Het is daarbij
van minder beslissende betekenis of
wij op bepaalde plaatsen aan het
front gedwongen zijn, ook nog zo be
langrijk gebied op te geven, dan wel
of het den vijand gelukt onze strij
dende formaties uiteen te slaan. De
oorlog, die wij gedwongen zijn te
voeren, gaat om ons leven.
Wanneer het ons gelukt d<?ze po
gingen van den vijand over het ge
heel genomen te verijdelen, dan zul
len wij in de herfst vermoedelijk
voor een geheel nieuw»'situatie van
de oorlog.staan. Zowel de Engelsen
als de Amerikanen, alsook de Sow-
jets zijn een wedloop met de tijd be
gonnen. De minister verwijst in dit
verband op het politieke cönflict-
materiaal, dat zich in het kamp -van
den vijand openbaart en op de angst
voor nieuwe Duitse wapens, alsqjede
op het voortdurend toenemende
Duitse bewapenings- en mensen-
potentieel, welke dan zeer veel ge
wicht in de schaal zouden werpen.
Het is dus volstrekt niet zo, aldus
merkt de minister op, dat onze tegen
standers zich naar believen veel tijd
kunnen gunnen. Integendeel. Van een
bepaald punt der ontwikkeling, af zul
len onze kansen op succes w?er be
ginnen te stijgen en het komt er op
aan dit punt onder alle omstandig
heden te bereiken. Nadrukkelijk on
derstreept de minister, dat een volk.
dat zijn vrijheid verdedigt, zich bij
heel grote kritieke belastingproeven
uitsluitend op zichzelf en zijn eigen
kracht kan verlaten, welke echter in
de meeste gevallen ook voldoende
zijn, om zijn nationale veiligheid te
garanderen. Van vijandelijke zijde
poogt men, aldus dr. Göbbels, ons
door een marktschreeuwers-agitatie
Wijs te maken, dat hun overwinning
zo goed als zeker is. teneinde hun
militaire voorsprong, welke voor de
eindoverwinning geenszins voldoende
ls, ©p een dergelijke psychologische
en politieke wijze te completeren.
Het gaat in deze zomer en herfst
mtferdaaa öm hlles. Wij moeten de
stormloop van onze vijanden op alle
terreinen der militaire en politieke
oorlogvoering zonder vrees tegemoet
treden, dan zal hij door onze tegen
stand mislukken. Wij zien in de crisis
de karakterproeven van de oorlog.
Kern onaangetast
Wij zijn in deze oorlog langs alle
hoogten ^an militaire overwinningen
en triomfen en alle dieptepunten van
militaire tegenslagen en teleurstel
lingen gegaan en bleven in het ene
zowel aJs in het andere geval in onze
nationale kern onaangetast. Dat is
een bewijs, hoe gezond ons volk is,
over welke krachten het op het ogen
blik nog beschikt en wat het nog
geven kan. wanneer het voor de
laatste proef van hej: lot wordt ge
steld
Wanneer wij vroeger in goede
tijden, toen dat nog tot iets ver
plichtte, vaak hebben gezegd, dat wij
„Friederizianisch" wilden leven en
handelen, dan moeten wij dat thans
waar maken. Is ons gehele volk, tot
den laatsten man en de laatste
vrouw, ja tot hét laatste kind daar
toe besloten, dan zullen wij de een
of andere dag de grendel open bre
ken, die onze vijanden voor de toe
komst hebben gelegd.
Daarom willen wij in het diepst
van ons hart onberoeid door de ver
anderlijkheid van het oorlogsgeluk,
onze weg, die het lot heeft voorge
schreven vervolgen, willen w*y ons
niet laten verwarren, willen trouw
aan onze zaak zijn en deze des te
fanatieker verdedigen, hoe meer ztf
bedreigd wordt.
Niemand ls uitgezonderd. Waar
het levén van het volk alles geldt,
daar geldt het leve,n van den een
ling nog slechts weinig. In elk geval
moet het ten offer gebracht worden,
voorzover het leven van het volk dit
noodzakelijk maakt Want het Rijk
moet bestaan. Het moet uit "dit ge
wapende conflict sterker te voor
schijn komen. Dat is onze wil en ons
besluit, die voortkom m ui tde onwan
kelbaarheid, waarmede wij alle ge
varen trotseren.
DEN HAAG. 9 Sept. De geldig
heidsduur van de aardappelbonnen
37, welke aangewezen waren voor het
tijdvak van 3 tot e nmet 9 Septem
ber is verlengd tot en met Zateïdag
16 September.
Van 10 tot en met 16 September
a.s. kan men op elk der bonnen
„aardappelen 38" 14 kg aardappelen
kopen. Op bon „toeslag 38" is 1 kg
aardappelen verkrijgbaar. Op deze
bonnen mag eerst Maandag worden
gekocht.
TOKIO. 8 Sept.
ber zijn ongeveer
Op 6 Septem-
40 Amerikaanse
bommenwerpers boven de phillppiin-
se stad Davao verschenen, die zonder
te richten bommen hebben uitgewor
pen. zo wordt uit Manilla gemeld.
Daarbij werd o.a. ook een ziekenhuis
door verscheidene -voltreffers getrof
fen.
Op 7 September bombardeerden de
Amerikanen de Zuld-Chinese stad
Kanton waarbij in het bijzonder
woonwijken werden vernield. Het
aantal .slachtoffers onder de burger
bevolking bedraagt 150.
Japanners bezetten drie
steden in Hoenan
TOKIO 8 September Het kei
zerlijke hoofdkwartier maakt bekend:
Verscheidene formaties, die zich in
de omgeving van Hengjang in de pro
vincie Hoenan /voor toekomstige
operaties voorbereiden, zijn einde
Augustus onder het vernietigen van
vijandelijke troepen, verder gemar
cheerd en hebben zich in het bezit
gesteld var, het vliegveld bij Lingling.
Op 7 September viel hun. de stad zelf
in handel
Op 3 September hebben Japanse
troepen de stad Hoencsjiang en op
5 Septembei de stad Aitsjau Ingeno
men, "waarbij zij meer dan 1500 vijan
delijke soldaten vernietigden.
Het Tsjoenkinese opperbevel heeft
de val van Lingling toegegeven.
BOEDAPEST, 7 Sept. Op een
opvallende plaats publiceren de och
tendbladen alhier een communiqué
van het Hongaarse telegra'afagent-
schap. waarin een uitvoerige moti
vering wordt gegegeven van de rede
nen, waardoor de Hongaarse leger
leiding zich gedwongen heeft gezien
de Hongaarse honved bevel te geven
de grenzen des lands te verdedigen
tegen de niet-geprovoceerde aanval
van de Roemenen.
Om te beginnen wordt geconsta
teerd. dat Roemeense troepen, voor
een deel zelfstandig, voor een deel
tezamen met Sowjet-Russische troe
pen sedert 25 Augustus op verschil
lende plaatsen aanvallen hebben on
dernomen op Hongaars gebied, waar
bij Roemeense vliegtuigen boven
Hongaars gebied gevechtshandelin
gen hebben verricht.
Er wordt vervolgens een opsom
ming gegeven van een reeks plaat
sen, waar zich sedert 25 Augustus
gevechtshandelingen hebben afge
speeld. Voorts, wordt vastgesteld, dat
de proclamatie van dén Roemeensen
köning Michael van 23 Augustus ge
sproken ^heeft van een „onrechtvaar
dige en de Roemenen opgedrongen"
arbitrale uitspraak van Wenen, die
Roemenië „nooit, erkend heeft" en
welker/'gevolgen Roemenië met wa
pengeweld teniet wil doen. Op 30
Augustus heeft een tweede konink
lijke proclamatie vefklaard, dat de
Roemeense natie besloten heeft
Noord-Zevenburgen op de Magyaren
te heroveren en „dat Roemeense
troepen de grenzen van Noord-Zeven
burgen overschrijden en de bevrij-
dingsstrijd aanvangen".
De Hongaarse regering, zo wordt
in het officieuze communiqué verder
gezegd, wenst te constateren, dat zij
tegenover alle nabuurlanden, met in
begrip van Roemenië een politiek
van vreedzame samenwerking wilde
voortzetten, maar dat de houding
van Roemenië dit onmogelijk heeft
gemaakt.
Het communiqué besluit rpet de
woorden: „Voor ae recente tragische
wending in de betrekkingen tussen
beide nabuurvolken, moeten de Roe
menen derhalve de verantwoordelijk
heid dragen."
Als wij ons met brand
stof moeten behelpen
Het le nu niet e^ivoudlg te zorgen,
dat er warm eten op tafel komt. maar
men wordt vindingrijk. Ieder redt zlcli
op zijn manier. Er wordt op allerlei
gekookt door wie zich met brandstof
moet beholpen. Laten wij profiteren
van eikaars ervaringen
Practische raadgevingen, dia wij op
vingen, laten wij hier volgen.
Aardappelen en' groenten koken we
zoveel mogelijk in één pan. naast
elkaar of door elkaar, als stamppot of
als stoofpot.
De aardappelen kokon we met heel
weinig water en snijden we voor het
koken in stukjes. Ze zijn dan vlugger
gaar.
De pannen houden we tijdens het
koken goed gesloten. Op het deksel
zetten we zo mógelijk een omgekeerde
kom of pan. zodat de warmte behou
den blijft.
We maken veel stamppotten vaji
rauwe groenten en doen daar do fijn
gesneden of geraspte groenten onge
kookt. door de fijngeatanmpte* warme
aardappelen. Goc-d smaakt een stamp
pot met rauwe andijvie, rauwe spina
zie of sla.
WIJ gebruiken de groenten opk eens
als sla bij warm aardappelen en saus
Van rode kool, andllvle, spinazie,
tomaat, komkorpmer en biet ziin sma
kelijke sla's te (berelden, als ze zeer
fijn gesneden of geraspt zijn.
Een stevig soep kan ook een maal
tijd van aardappelen, groenten on ioe-
spijs vervangen en kost minder vuur.
Wanneer we twee gerechten na el
kaar moeten koken, houden we het
eérste warm door het te zetten op de
pan, waarvan de Inhoud staat te koken
of door het op do pijp van de' kachel
te plaatsen, tenzij we daarvoor de hool-
klst gebruiken
We maken gebruik van hoolklsfc,
hoolmand, kranten,,kussens of doeken
om het eten gaar te maken en warm
te houden.
Op elk .mon-~.it,. 'at er niet gekookt
wordt op een kolenkachel, zetten we
een pan of ketel met wator op de
kachel.
Melk en melkgcrechten, welke koud
gegeten worden, koelen we af ln een
teiltje met water. Het water neemt do
warmte over en sis voor de afwas te
gebruiken.
Gort. gortgrutten, havermout, bonen
er erwten weken wo van to voren. ZIJ
zijn dan vlugger gaar.
Trekkingen Staatsloterij
tijdelijk uitgesteld
DEN HAAG, 8 Sept. Naar wij
vernemen, is het wenselijk gebleken,
in verband met het beperkte beta
lingsverkeer, de trekkingen van de
Staatsloterij telkens uit te stellen.
Zodra deze trekkingen hervat zul
len worden, zal hieraan weder be
kendheid worden gegeven. Een leder
wordt dringend aangeraden, zijn lot
zorgvuldig te bewaren, aangezien
van zoekgeraakte loten geen dupli
caten kunnen worden verstrekt.
Opzegging contractverzelceringen
tot dekking van rrjolest
Wij ontvingen ter redactie het
verzoek van enige Nederlandse
krijgsgevangenen, om een beroep
te doen crp onze lezers. Deze
landgenoten in den vreemde
zouden gaarne de beschikking
ivillen ïielben over voetbal
schoenen en voetbalbroekjes. Hun
adres luidt: Commando 5.008.
M.-Stamlager XI B. Duitsland.
Het gevraagde kadoor tus
senkomst van Het Nederlandse
Rode Kruis worden opgezonden.
T
Niettegenstaande de belemmerin
gen. die het voorlichtingswerk ten
gevolge van de tijdsomstandigheden
ondervindt, is de Commissie inzake
Hulshoudolijke Voorlichting en Ge
zinsleiding er ln het afgelopen jaar
in geslaagd haar werk ten behoeve
van de huisvrouw en het gezin te
verdiepen cn uit te breiden. Evenals
voorheen waren het nauwe contact
met het Voorlichtingsbureau van de
Voedingsraad en de goede samenwer
king met het Nijverheidsonderwijs
voor Meisjes hierbij een grote steun.
Door de oprichting van de Plaat-
oelijke Commissie Leerdam werd het
aantal commissie met één vermeer
derd. Het bedraagt thans 96
Uit het Jaarverslag 1943 blijkt de
toenemende belangstelling voor het
werk. Er werden in dat Jaar gege
ven: 667 kookcursussen met 16.504
deelneemsters, 444 naaicursussen
met 8.376 deelneemsters, 43 wascur-
sussen met 717 deelneemsters en 54
cursussen voor Kinderverzorging en
Opvoeding met in totaal 1.139 deel
neemsters.
Tengevolge van gebrek aan mate
riaal is de belangstelling voor de
naaicursussen aanmerkelijk vermin
derd: de toenemende behoefte aan
wasvoorlichting daarentegen deed
het aantal cursussen stijgen tot het
tweevoudige. Om -de voedingsvoor
lichting zóveel mogelijk te centralise
ren, liet het Voorlichtingsbureau
van de Voedingsraad „voorlichtings
winkels" inrichten in Rotterdam en
in Den Haag die. evenals reeds te
Amsterdam is geschied, ter besehik-
Jcihg werden gesteld van de Plaat
selijke Commissies aldaar. Het voor
lichtingswerk kon daardoor op bre
dere basis worden gebracht
Met demonstraties, lezingen, pro-
pagrinda-bijeenkomsten en filmvoor
stellingen werden in totaal 21.099 per
sonen met het voorlichtingswerk in
aanraking gebracht.
De Commissie publiceerde vouw
bladen met wenken en recepten op
het gebied van koken en voedings^
leer, op het gebied van naaien, was-
behandeling en -gezondheidszorg. In
totaal werden in 1943 1.239.633 stuks
drukwerk verspreid.
De in het verslag vermelde resul
taten geven goede moed en zijn voor
de Commissie aanleiding om. ondanks
alle moeilijkheden, met energie de
werkzaamheden voort te zetten.
De bewegingen aan het wesve- slechts toenemen en de offers, die
lijk front hebben de mogelijk- ieder zich ter verzekering van de
lleid, dat Nederland andermaal elementaire levensvoorwaarden
toneel van ,de strijd zal worden, van ons volk zal moeten getroos-
wel tot een heel concrete ge- ten slechts groter worden,
maakt. Wij weten het, velen zien Er is dan ook niet de minste
een eventueel terugrollen van de aanleiding van een frontverschui-
strijd als de noodzakelijke voor- ving een ontspanning te verwach-
waarde voor de „bevrijding". Zij ten.
tellen daardoor de gevaren, die Want brengt een eventuele ver
ons volk als volk bij een verplaat- dere teruggang van het westelijk
sing van de frontlinie achter of front 0ns werkelijk de bevrijding?
vóór onze Oostgrens zouden be- Neen toch.
wfr?t6"nnpec^rn^ wlJ hebben reeds vaker g.zegd,
Want noe dan ook, het zou dit- dat deze oorlog njet aneen maar
^ffltPPrHp Hphtirr^wnrriïJt een machtsstrijd is. maar dat
de eerste Diaafs mtlRaïr ge- achter allcs de drang naar eÜn
SDroken niét Toenmaa^ een actie nieuwe wereldorde ligt. een orde
vSé, E.fmné lilt waarin allen kunnen leven en hun
van her centruin van Li_ropa uit j: ,ron j. crpt-nppT^—
naar de randgebieden, tot aan de gavf" nva,nn,^, ge)T",
tegenover Engeland gelegen kus- wannccr dlt ls bereikt wanneer
één/Jenden ^natuurUlk Zu nfetlénge^en gr^'dee. vanTeï
werk van <fe ^uLénSnde «e. ^twfaV^rst" dan^unnVn^
zich van Iedere actie ln de eerste
phase van de oorlog wenste te ovcr bevrijdln„ spreken.
onthouden, nu, een Duits rijk, dat Het Nederlandse volk zal zelf
in de eindphase op leven en dood zijn gemeenschap moeten bouwen
zich verweert tegen de opdrin- en het zal zich juist nu. naarmate
gende materiaal-massa's van de de. moeilijkheden groeien, meer
overzijde van de Oceaan. dan ooit daarvan bewust moe-
Dit alleen zou reeds maken, dat ziJn- geheel ln de
de slagen, dlc Nederland even- chaoi> onder te gaan'
tueel zouden treffen, oneindig Het is helaas nog lang niet zo
veel. harder zouden worden dan ver. dat deze volksgemeenschap,
de vorige maal. Daarbij komt zij het slechts in grote trekken,
echter, dat wij na meer dan vier voor ons oprijst. Waar sommigen
jaren oorlog veel kwetsbaarder eenheid demonstreerden, was dit
zijn dan toen. Iedere Nederlander maar al te vaak schijnecnheid,
heeft dan ook reden om in het waar anderen nieuwe vormen
gezicht van de nu reeds dreigende openbaarden, bleken de dragers
moeilijkheden, het oog te vestigen Juist nu lang niet alle togen de
op het tegengaan van een volks- 'stofmen van de tijd bestand. Hier
ramp, die maar al te gemakkelijk is geen leedvermaak, van welke
zou kunnen ontstaan, wanneer zijde ook op zijn plaats, want
niet ieder zijn eigen taak naar ieder tekort, waar het ook ligt.
vermogen zou blijven nagaan betekent slechts nieuwe schade
De voorziening van de grote voor ons volk. dat. In zichzelf ver
steden en onze voedselpositie deeld. te midden van het vêf-
voor de komende winter vragen scheurde Europa, met welks lot
het uiterste aan toewijding van het onverbrekelijk verbonden is
alle betrokkenen. Naarmate het en blijft, toch reeds zo zwaar be-
front nadert, zullen de zorgen proefd is.
ROTTERDAM. 8 Sept.
tweeden plaatsvervangend
Van den
voorzitter
van het bestuur van de vakgroep trans^
portverzekerlng beursbedrijf ontving
de afdeling Rotterdam van de vak
groep makelaars ln assurantiën en as
surantiebezorgers een schrijven, waar
in wordt medegedeeld, dat de algemene
ledenvergadering de oorlogstoestand
dermate kritiek en onoverzichtelijk
had geoordeeld, dat redelijkerwijs niet
kan worden verwacht, dat assuradeu
ren zich nog langer verbinden, molest-
verzekering onder contract te. lopen.
ZIJ was verder van mening, dat door
een uitdrukkelijke opzegging van- de
molestcontXacterl belanghebbenden be
ter gediond zijn dan met het afwach
ten van de onderbreking der mogelijk
heid tot schriftelijk verkeer, waaruit
dan automatische opzegging zou voort
vloeien. De vergadering heeft unaniem
gelast, met bet oog op de overeen
komst tussen transportverzekeraars en
makelaars, tot de collectieve opzegging
van alle contractverzekeringen tot
dekking van molest, zodat deze molcst-
dekklng een einde neemt te midder
nacht van 9 dezer. De ondervakgroep
Beursbedrijf Amsterdam ls hiermede
ln kennis gesteld en de bedoeling ligt
voor, de nog geldende molestpremies
eveneens te middernacht van 9 dezer
te .annuleren.
Do vakgroep transportverzekering
beursbedrijf, afdeling Rotterdam, deelt
voorts mede, dat reeds met ingang van
7 September de premies van het land-
molesttarief en van de molesttarief-
'Voorwaarden. voor reizen binnen Ne
derland zijn vervallen, aangezien ge
bleken ls, dat assuradeuren te Amster
dam reeds Dinsdag J.l. een kennisge
ving hebben laten uitgaan, waarbij het
vervallen der tarieven op deze datum
werd medegedeeld.
De burgemeester van het Mexi
caanse stadje Resureccion is op
straat door een onbekende met
een dolksteek in de rug ver
moord. Men zou het bij de zake
lijke vermelding van dit feit kun
nen laten, ware het niet dat
sinds 25 jaar een dergelijk lot
allen getroffen heeft, die het
hoogste gezao in dit plaatsje uit
oefenden.
Totnutoe is men er nimmer in
geslaagd de daders te grijpen.
Het behoeft daarom niet te ver
wonderendat het burgemeester
schap van Resurreccion een.
weinig begeerd ambt is en dat het
vinden van ten nieuwen magi
straat daar ter plaatse steeds
moeilijker wordt.
Boter of margarine
naar keuze
DEN HAAG 9 Sept. Op de bon-
nen boter 37A reserve, B 76. C 76.
D 76 en E 76 welke van 3 tot en met
1 6September geldig zijn verklaard
vflbr liet kopen van 125 gram boter,
alsmede op bon 37 B boter, aange
wezen voor het kopen van 125 gram
margarine, mag van heden af naar
keuze boter of margarine tfferden ge
kocht.
Geldigheidsduur melk-
bonnen verlengd
DEN HAAG. 6 Sept, Van 17 tot
en met 30 September zullen in het
z.g. wettelijke gebied in het westen
des lands (zone. I en II) voor hou
ders van bonkaarten KC 410 bon
nen voor taptemelk in plaats van
melk worden aangewezen. Houders
van bonkaarten KD 410 ontvangen
voor een derde deel melk een twee
derde deel taptemelk, houders - van
bonkaarten KE 410 blijven het volle
rantsoen melk behouden.
Tevens wordt voor het genelé land
de geldigheidsduur van de thans lo
pende bonnen 37 en 38 voor melk
verlengd tot en met 30 September
a.s. De bonnen 37 en 38, welke voor
het kopen van taptemelk werden
aangewezen, blijven geldig tot en met
16 September. Men houde hiermede
met de verdeling van het melkrant-
soeri rekening. Aan hqn, die giftige
arbeid verrichten, zullen tot nader
order geen rantsoenbonnen voor
melk worden uitgereikt.
De reeds uitgereikte rantsoenbon
nen melk blijven echter him geldig
heid behouden.
In. Juli zijn 1n de Brltslndlsche
provincie Blhar 42000 mensen over
leden aan cholera en malaria In de
eerste drie weken van Augustus be-
zwekon 6000 personen aan deze ziek
ten.
De oud-premier pröT. Filoff ls
afgetreden -als lid van do Bulgaarse
regentschapsraad.
DEN HAAG, 9 Sept. Het
departement van Landbouw
en Visserij deelt mede:
In verband met de zeer be
narde kolenpositie wordt den
verbruikers van gas en elec-
trLciteit dringend aangeraden,
zowel voor industriële als
voor huishoudelijke doelein
den de uiterste beperking ln
hun verbruik te brengen, op
dat de voedselbereiding en
verlichting nog zolang moge
lijk voortgang kunnen heb
ben.
Nederlandse kinderen in
Bohemen eerder thuis
Door tussenkomst van de Neder-
landsë Volksdlenst z\jn op Vrijdag
30 Juni j.l. een zeshonderdtal Ne
derlandse kinderen naaf yBohemen
en Moravië vertrokken om daar bij
pleegoudera of in vacantiehuizen
drie maanden vacantle te genieten.
Van deze ultgezopden kinderen
zijn er al eerder ruim dertig naar
Nederland teruggekeerd ln verband
met particuliere verplichtingen of
om andere redenen van persoonlijke
aard.
Het ls alleszins begrijpelijk, dat de
ouders van de jongens en meisjes,
die thans nog zo ver van huis zijn,
zloh in deze dagen van spanning
ernstig ongerust maken over het lot
hunner kinderen. .De Nederlandse
Volksdienst heeft in verband daar
mede enige maatregelen getroffen.
Allereerst is contact gezocht met in
stanties, die zich in den vreemde
verantwoordelijk weten voor het lot
van deze kinderen. De ontvangen
beriohten zijn alleszins bevredigend.
De kinderen zijn gezond en in goede
welstand en in hun vredige omge
ving maken zij zich in het geheel
niet ongerust.
Ir* onderling overleg hebben de
verantwoordelijke instanties beslo
ten, de terugkeer van de kinderen
aanvankelijk bepaald op 30 Septem
ber te vervroegen." Reeds thans
zullen de Jongens en meisjes daar
toe in één plaats geconcentreerd
worden. Enige heren van de Lande
lijke leiding van
Uitzonderingen op het
beperkte betalings
verkeer
AMSTERDAM. 8 Sept. Volgen»
mededeling van de Nederlandse
Bank vallen de beschikkingen bij de
ln artikel 1 genoemde Instellingen,
diensten en ondernemingen door de
volgende instellingen en personen
niet onder de bepalingen der veror
dening beperking betalingsverkeer
1944:
Het Rijksbureau voor de Voedsel
voorziening in oorlogstijd: de pro
vinciale voedselcommlssarlssen cn de
gomachtigden voor de- voedselvoor
ziening voor de stadsgebieden; het
Aan- en verkoopbureau van akker
bouwproducten en zijn provinvlale af
delingen; het Vee- en vleesaankoop- -
bureau; het Aan- en verkoopbureau
van tuinbouw- en sierteeltproducten;
het In- en verkoopbureau voor zui
vel; het Centraal bureau1 voor mar
garine, vetten en oliën; het Verkoop
kantoor voor fabriëkstuffde Ver
eniging ter behartiging van de Ned.
aardappelhandel; het Bureau aard-
appelverbouw; de Stichting hooi en
stro; hqt Centraal aan- en verkoop
bureau 'van visserijproducten; het
Aan- en verkoopbureau voor mosse
len; het Aan- en vérkoopbureau
voor garnalen.
Voorts groente, fruit, bloemen- en
blocmbollenveilingen. voor zover be
treft uitbetalingen van veilingsgel-
den. de zuivelfabrieken, voor zoyer
betreft do uitbetaling van melkgel-
den, de leiders van een combinatie
van be- en verwerkers van vlees, als
bedoeld in artikel 13 van do vee- en
vleesverordening 1942 voor zover be
treft de uitbetaling van aan de com
binatie toegewezen vee- en vleesaf-
vallen. de vlsafslagen en de agent
schappen van het bedrljfsschap "voor
visserijproducten en dè handelaren
voor genoemd bedrljfsschap, gemach
tigd tot het ln ontvangst nemen van1
vis, schaal- en schelpdieren, voor zo
ver betreft de betaling daarvan.
Beschikkingen door of ten behoeve
van bovengenoemde instellingen en
personen kunnen derhalve zonder
enige beperking plaats vinden.
Bij beschikkingen overeenkomstig
het bepaalde in artikel 3 der veror
dening cn in de aanvullende mede
deling van-8 September 1944 dient op
de chèque of de qultantle de onder
tekende verklaring te worden gesteld,
dat het ontvangen bedrag ls bestemd
om-den ontvanger van het bedrag in
staat te stellen betalingen overeen-
komstJg artikel 3 der verordening be
de Nederlandse perking betalingsverkeer 1944 te ver-
mer^verteöfcken om h? Ehten ™ar^ z| n eigë"
Nederlandse geleiders de verre reis
heen an terug te laten maken, zal ter
plaatse voor een behoorlijk geleide ^een exposities zonder vergunning
worden gezorgd.
Examens wiskunde uitgesteld
DEN HAAG, 8 Sept. De schrifte
lijke examens voor wiskunde lo. (13
en 14 Sept.), k 1 (18—20 Sept.) ?n
k v (21 en 22 Sept.) zijn voorlopig
uitgesteld.
Zet gij, zodra 'er luchtalarm
wordt gegeven, uw wagen aan de
rechterkant ,van de weg en zet
gij dan uw paard vast?
(V oorlichtingsactie hoofdinspec
tie luchtbescherming.)
Het departement van V. en K.
maakt bekend, dat vergunningen tot
het houden ener tentoonstelling tD-
dig dienen te worden aangevraagd.
Het openen ener tentoonstelling
zonder toestemming van het depar
tement is verboden. Aanvragen die
nen gericht te worden aan het
departementsgebouw, Prinsessegracht
21 te Den Haag.
SPORTNIEUWS
BERLIJN, 8 September. De
oorlogsverslaggever van het D.N.B. m
hot Westen, Alex Schmalfuss,
schrijft,, het volgende:
Hoë meër de vijandelijke aanvals-
spitsen de Duitse Westgrens nade
ren, des te meer verhindert het tem
po van de bliksemveldtocht om in
de vorm van een bewegingfeoorlog
over te gaan. Met betrekking tot de
van Duitse zijde genomen maatrege
len kan men aannemen dat op een
bepaalde, om' voor de hand liggende
redenen nog niet nader té noemen
linie, de bewegingsoorlog op een door
de Duitse verdedigers ongetwijfeld
met alle verbittering gevoerde Stel
lingenoorlog zal uitlopen.
De Duitse vastberadenheid is onge
broken en vindt dan ook haar over
tuigende «neerslag ln de dappere hou
ding der Duitse soldaten en der Duitse
bevolking. Bijzonder hevige aanballen
brachten de Amerikanen ten Westen
van Metz. Zij vielen hier door het
dal van Gravelotte aan, doch moes
ten door de energieke Duitse tegen
aanvallen op de hoogten ten Wtslen
van Gravelotte worden terugg .no
men.
Strijd om Le Havre
Eenzelfde zware strijd als om de
zich heldhaftig verdedigende ves
ting Brest, is thans ook in Le Hkvre
ontbrand. Tot nu toe hebben de ver
dedigers, die zoals,bekend een ver
zoek om overgave hebben afgewezen,
nog alle aanvallen van den vijand
afgeslagen.
Hoezeer de Franse burgerbevolking
onder de voortdurende bombarde
menten te lijden heeft, blijkt uit het
feit. dat na een enkele vijandelijke
aanval 500 doden en meer dan 800
gewonden onder de bevolking werden
geteld, waarvan zoals bekend de eva
cuatie door de belegeraars werd afge
wezen. Bij deze zelfde aanval bedroe
gen de Duitse verliezen 16 doden, 34
gewonden en 14 vermisten.
Electrisch starten bij
athletiekwedstrijden
DEN HAAG. 8 Sept Iedereen,
die wel eens met athletlek te doen
heeft gehad, zal weten, dat het star
ten van de athleten voor de loop
nummers altijd moeilijkheden met
zich meebrengt, ln de vorm van het
te vroeg van start gaan. Vooral bij de
sprint, waar het op elke meter aan
komt. en de athleten dus uiteraard
nerveuzer zijn, willen de athleten nog
wel eens te vroeg weggaan of z.g. in
het schot vallen. Dergelijke overtre
dingen zijn voor de starters niet al
tijd zuiver te constateren en daarom
wordt er dan ook nog wel eens „ge
stolen".
In Denemarken heeft men er thans
wat op gevonden. Voor het startblok
van iederen loper zijn twee metalen
platen ln de sintelbaan aangebracht,
waarop deze bij de start zijn vingers
moet laten rusten Gaat nu een van
de lopers te snel weg. zodat zijn vin
gers het contact met deze platen ver
liezen, dan kan het startpistool niet
afgeschoten worden. Dit staat n.l. ln
electrisqhe verbinding met de meta
len platen. Het vallen ln het schot is
hiermede ook uit de wereld. Mocht
deze methode ln de practijk aan de
eisen voldoen, dan zullen de vele
valse starts tot het verleden behoren.
De verduistering begint heden om
20.15 (Zondag om 20 uur) en eindigt
om 7 uur (7 uur).
Maan op 15.21, onder 14.03 (16.26)
(0.00), onder 16.26).
17 «ept. N.M., 25 Sept. E.K., 2 Octo
ber V.M, 9 Oct. L.K.