HET DAGBLAD
Aanval tussen Parijs en
Reims opgevangen
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
R e p r s a i
es in Parijs
Duits weermachtsbericht
Sow jet-aanvallen op Roemeens en
Hongaars gebied mislukt
De stad Rouaan is
ontruimd
Overval op twee
postboden
Duitse tegenmaatregelen in
Noord-Frankrijk
Snelheid van den
vijand afgenomen
Uitreiking van bonkaarten
Tegelijk voor twee
perioden
Het Sowjet-offensief tegen
Oost-Pruisen ingestort
Stootlegers zijn
geteisterd
Maarte rise haar ste
Moordaanslag op
De Gaulle
m
„De Lage Landen"
r
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUHRER, 30 Augustus. Het opper
bevel van de weermacht maakt be
kend:
Nadat onze divisies sterke, tot
zevenmaal herhaalde aanvallen van
den vijand uit zijn bruggenhoofden
aan de Seine ten noordwesten van
Parijs in harde gevechten hadden op
gevangen, weken zij volgens bevel op
nieuwe stellingen naar het noord
oosten uit. De stad Rouaan werd na
verwoesting van ,de havenwerken cn
andere belangrijke militaire objecten
prijsgegeven.
Tussen Parijs en Reims werden de
naar het Noorden aanvallende sterke
Amerikaanse strijdkrachten in verbit
terde gevechten tot staan gebracht,
ïn het zuidelijke deel van Soissons
zijn hevige straatgevechten ontbrand.
Ten zuiden van de Ma me hebben
vijandelijke gemotoriseerde formaties
in opmars naar het Oosten de streek
van Chalons sur Marne bereikt,
waarom fel gevochten wordt.
In het Rhónedal hebben onze
flankbeveiligingen talrijke vijande
lijke aanvallen van het oosten uit
afgeslagen. Een vrij groot aantal
vijandelijke tanks werd vernietigd.
In het Alpengebied, ten westen van
de Frans—Italiaanse grens, werd de
stad Briancon na harde strijd met
Franse terroristen en Amerikaanse
verkenningsstrijdkrachten weer in
hezit genomen.
Torpedomotorboten .hebben in de
nacht van 29 op 30 Augustus, ten
westen van Dieppe, een vijandelijke
torpedojager Jn de grond geboord.
In dezelfde wateren hebben gevechts
veerboten en beveiligingsvaartuigen
der Duitse marine een Britse torpedo
jager van de Huntklasse vernietigd,
die na een zware detonatie vin de
lucht, vloog.
Het V. 1-vergeldingsvuur op Lon
den duurt voort.
In Italië hebben gevechtshandelin-
gën van enige betekenis alleen plaats
gehad in de Adriatische kustsectpr.
In de ochtenduren werden hier
hevige aswavallen van den vijand met
zware verliezen voor hem afgeslagen.
In Roemenië zijn aanvallen van de
bolsjewisten bij Buzau en in het
Eisrizadal mislukt. De daartussen
over de passen van het. Hongaarse
grensgebied doorgedrongen vijande
lijke strijdkrachten werden op ver
scheidene plaatsen in tegenaanvallen
teruggewonnen. Formaties slagvlieg
tuigen vielen Sowjetrussische colon
nes in de Karpathenpassen met
bommen en boordwapens succesvol
aan.
In het bruggenhoofd van de Weich-
sel ten westen van Barar.ow bleven
herhaalde aanvallen van de bolsje-
wisten vruchteloos.
Ten noordoosten van Warschau,
alsmede tussen Boeg en Narew heb
ben onze troepen nieuwe, door tanks
en slagvliegers ondersteunde aanval
len van de bolsjewisten, in harde
aantsergevechten opgevangen.
*tn de noordelijke sector zijn ver
scheidene aanvallen van den vijand
ten westen van Modohn en ten
noordwesten van Dor pat met zware
verliezen ineengestort.
Des nacht- waren troepenconcen
traties en voor de opmars gereed
staands bolsjewistische strijdkrach
ten in de gebieden van Modohn en
Dorpat het aanvalsdoel van onze ge
vechtsvliegtuigen en des nachts ope
rerende slagvliegers.
Amerikaanse bommenwerpers vie
len de steden Moravisch Ostrawa en
Oderberg, alsmede Hongaars gebied
Roemeense delegatie
in Moscou
STOCKHOLM 31 Aug. De zen-
der van Moscou heeft gezegd dat een
Roemeense delegatie voor onderhan
delingen over het sluiten van een
wapenstilstand in Möscou is aange
komen. Van de delegatie maken deel
uit prins Stirby, minister van
Justitie Patrascanoe. vice-minister
van binnenlandse zaken Damacanoe
en lt.-kol. Focsanianoe.
Nieuwe ontmoeting tussen
Roosevelt en Churchill
STOCKHOLM. 31 Aug. Presi-
dent Roosevelt heeft verklaard, dat.
hij zeer spoedig een ontmoeting zal
hebben met Churchill.
Generaal Catroux ls benoemd tot
commissaris-generaal voor Noord-
Afrika.
aan. Des nachts ondernam de Brit
se luchtmacht opnieuw met schen
ding van Zweeds rechtsgebied ter-
reuraanvallen op Stettin en Ko
ningsberg. Afzonderlijke vijandelijke
vliegtuigen lieten bovehdien bom
men vallen op Berlijn en Hamburg.
Strijdkrachten der luchtverdediging
schoten bij deze aanvallen 82 vier
motorige terreurbommenwerpers
omlaag.
In aanvulling op het weermachts
bericht wordt nog gemeld:
Tussen Boeg en Narew hebben zich
een gevechtsgroep van de zevende
Infanteriedivisie, onder bevel van kolo
nel Weber, on de zware pantserafdeling
507, onder bevel van den drager van
het ridderkruis, majoor Schmidt, door
onwrikbare standvastigheid en met
groot elan ondernomen tegenaanvallen
bijzonder onderscheiden.
Een Jachtgroep onder bevel van kapi
tein Lang schoot boven het gevechts-
gebled in het westen sedert het begin
van de Invasie 100 vijandeltlke vlieg
tuigen neer cn onderscheidt zich ook
in het bijzonder bij aanvallen in
scheervlucht op den vijand.
In Bretagne heeft een door den
vijand Ingesloten steunpuntbezetting
van de „Luftnachrlchtentruppe". onder
bevel van eerste-luitenant Sasse.
wekenlang, ondanks de zwaarste aan
vallen van overmachtige strijdkrach
ten. in een heldhaftige striid stand
gehouden en de tot viermaal toe ge
zonden oproep om zich over te geven
van de hand gewezen.
SCHAGEN. 31 Aug Woensdag
hebben op de Lagedijk alhier vier
personen een overval gepleegd op twee
postboden, die de post. van Schagen
naar Schagerbrug vervoerden. Daar
bij hebben de overvallers drie post
zakken met distributiebescheiden buit
gemaakt, waarna zij in een auto ver
dwenen.
Een Frans Hals en een
Adr. Brouwer gestolen
AMSTERDAM. 30 Aug. In enige
van onze edities meldden wij gis
teren, dat in de Bosboom Toussaint-
-straat een brutale inbraak gepleegd
was. Naar men zich zal herinneren,
werd een. huisgenote die op dat
ogenblik alleen thuis was, onder een
voorwendsel meegelokt door een
man, gekleed in het uniform van de
Nederlandse politie. Twee mannen,
die bij den „agent" behoorden, heb
ben toen een inbraak in. de woning
gepleegd.
Achteraf blijkt, dat de buit die zij
behaald hebben, veel groter en waar
devoller is dan aanvankelijk werd
vermoed. Er zijn vier kostbare schil-
derlj%i gestolen, alsmede twee rin
gen die duizenden guldens waard
zijn. Het eerste schilderij is een
werk van Frans Hals, voorstellende
een jongen met twee kippén, op
eikenhouten paneel. Het tweede is
een uit 1654 daterend werk van
Adriaan Brouwer, eveneens een
eikenhouten paneel, -oorstellende
een rokende boer. Dc waarde van
deze twee werken samen is ƒ60.000.
De twee andere gestolen schilderij
en zijn werken van een minder be
kenden schilder, n.l. Lebraun. Zij
stellen voor een bosgezicht met vrou
wen en kinderen gestoffeerd en een
berglandschap. De twee ringen zijn
van platina en elk bezet met vier
briljanten en twee saffieren. Ook
hun waarde loopt in de duizenden
guldens. De recherche heeft het on
derzoek naar de daders van deze
brutale en belangrijke diefstal met
kracht ter hand genomen.
DEN HAAG. 31 Aug. Volgens de
Ned. Staatscourant van 30 Aug. zal
op 11 September en volgende dagen
te Utrecht gelegenheid worden gegeven
tot het afleggen van de praktische en
theoretische tandheelkundige eramens.
Aanmelding moet geschieden voor
4 September.
Ie JAARGANG No. 204
LD
DONDERDAG 31 AUGUSTUS 1944
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Tel. 24996 - Postgiro 184120 Abonnementsprijs 21 et. per week of 2.73 per kwartael. Losse nummers 5"et.
BERLIJN, 31 Augustus. De
tegenmaatregelen die van Duitse
zijde aan de Marne en de Aisne wor
den genomen tegen de fiankbeörei-
ging der in Noord-Frankrijk staande
Duitse legers, zijn op het ogenblik
de belangrijkste gebeurtenissen in
het westen.
De reeds in de eerste wereldoorlog
zwaar omstreden heuvelruggen langs
de Chemin des Dames, langs de
noordelijke Seine-oever, tussen Sois
sons en Berry au Bac (even ten
noordwesten van Reims aan de
Aisne) zijn weer toneel van hevige
gevechten. Blijkbaar proberen de
Amerikanen ten oosten van deze
stelling dus tussen Epernay
Vitry le Frangois sterke druk uit
te oefenen.
Te Berlijn wordt verklaard, dat de
nieuwe bewegingen van de Duitse
troepen en de sterke Duitse tegenaan
vallen in het gebied tussen Parijs en
Reims slechts een onderdeel vormen
van de voorgenomen Duitse tegen
maatregelen om de door de Amerika
nen ondernomen aanval op de zuide
lijke flank van de langs de Seine
staande Duitse legers te verhinderen.
Toegegeven wordt. dat. de Ameri
kanen bij Epernay en Vitry le Fran-
gois de Marne geforceerd hebben en
énkele kilometers terrein in noor
delijke richting hebben gewonnen. In
zijn geheel maakt het Brits-Ameri
kaanse offensief in Frankrijk lang
niet meer zulke snelle vorderingen
als enkele dagen geleden.
DEN HAAG. 31 Aug. De plaat
selijke distributiediensten reiken van
4 tot en met 30 September a.s. tegen
overlegging van de tweede distributie
stamkaart .met. daarbij behorend in
legvel de volgende bonkaarten uit.
Zij, op wier eerste distributiestam
kaart het woord „hoofd" voorkomt,
dienen deze eerste distributiestam
kaart eveneens over te leggen. Aan
houders van een inlegvel ga 401 wor
den uitgereikt de bonkaarten ka 411
412, aan houders van een inlegvel
gb 401 de bonkaarten kb *"411—412,
aan houders van een inlegvel ge 401
de bonkaarten kc 411412, aan hou
ders van een inlegvel gd 401 de bon
kaarten kd 411412, aan houders van
een inlegvel ge 401 de- bonkaarten
ke 411—412.
Voorts reiken de distributiediensten
uit aan hen, die in het bezit zijn van
een bonkaart 1 408, de toeslagkaarten
1 411 van de elTde. twaalfde en der
tiende periode. Tenslotte worden uit
gereikt uitsluitend in de kringen,
waar klantenbinding voor groente
geldt de groentenkaarten n 411 voor
de dertiende periode 1944 en voor de
eerste en tweede periode 1945.
Men kan zijn bonkaarten uitsluitend
afhalen bij de dlstrlbutledienst, welks
kringnummer vermeld staat cp de
tweede distributiestamkaart en bijbe
horend inlegvel.
Zij die niet in de gelegenheid zi1n.
hun distributiebescheiden af te haien
of te doen afhalen, dienen hun tweede
distributlestamkaart met inlegvel aan
getekend op te zenden _aan de. dJstri-
butledienst van de gemeente, welke de
tweede distributiestamkaart heeft af
gegeven. Slechts schippers en hun ge
zinsleden. die ln het Centraal Bevol
kingsregister zijn opgenomen en c-cn
tweede distributiestamkaartmet in
legvel, voorzien van de letter d. heb
ben. kunnen hun bonkaarten bij een
dlstrlbutledienst naar keuze afhalen.
Zelfverzorgers
De dtstrlbutiedlensten houden bij
de uitreiking van levensmiddelenbon
kaarten voor de elfde en twaalfde
periode 1944 de daarvoor ln aanmer
king komende bonkaartdclen van zelf-,
verzorgers ln. Aangezien het zelfver-
zorglngsseizoen 1943/44 met het einde
der elfde periode afloopt, zal de twaalf
de dlstrlbutieperlodc 1944 de eerste
periode zijn van het zelfver^orgings-
selzoen 1944/45. Het is echter niet mo
gelijk vóór 3 September a.s. de zegel-
kaarten van alle zelfverzorgers voor
het komende seizoen gereed te heb
ben: daarom zal de uitreiking van de
bonkaarten 411/412 ten aanzien van
dc zelfverzorglng op de volgende wijze
gesahieden.
De plaatselijke bureauhouders ven
den provincialen voedselcommissarls
zullen op de oude zegelkaarten van
personen, die de zelfverzorglng van een
artikel ln het komend seizoen, niet
zullen voortzetten, de aantekening
„eindigt 28 October 1944" plaatsen.
Kroniek van de volkstuin
Nog eens onze oogst
Zo langzamerhand zijn de uien uit
gerijpt en wordt het tijd, aan de
nieuwe oogst te denken Het oesre be
wijs. dat hes zo ver is. levert het wel
kende looi. dat omligt. Sommige tuin
ders hebben de gewoonte, de planten
met rllpen een handje te helpen door
het loof plat te trappen Zelf zijn wij
hier geen voorstanders van. daar we
nimmer frapperende resultaten van
deze werkwijze zagen
De uien worden dus lietst even voor
dat het bovengrondse deel geheel af
gestorven Is. opgetrokken en te drogen
gehangen, waardoor de bollen lnhar-
den. Zijn ze eenmaal mdroog gewor
den. dan worden ze- van het loof ont
daan Dit wordt niet afgesneden of
afgetrokken, doch van de bol afge-
wrongen ter voorkoming van bescha
diging. Overigens hebben we niet
anders te doen dan een koele en
tijdens de winter vorstvrile plaats voor
onze uien te zoeken
Wat de aardappelenoogst betreft nog
een paar kleme wenken Wie smake
lijke aardappelen op tafel wil zien
verschijnen, tr.oet bU het rooien niet
al te onverschillig te werk gaan In de
eerste plaats wordt de greep ,of de spa
maar niet ln het wilde weg Ingestoken
tér voorkoming van beschadiging. Ver
der wordt de grond zorgvuldig onder
zocht en worden ook de te kleine
aardappelen verwijderd, om rotting ln
de grond en wat na een zachte
winter nog al eens gebeurt „opslag"
van de aardappelen ln het volgend
voorjaar te" voorkomen WH oogsten
liefst bij warm droog weer. opdat de
aardappelen een uurtje kunnen be
sterven en wlnddroog worden. Ten
slotte zorgen we. dat bij transport de
aardappelen niet te veel kunnen kneu
zen, terwijl we ze thuis nog eens ge
legenheid geven, ruim uiteenliggend
na te rijpen. Overigens doen we er
goed aan. van de late soorten thans
nog zoveel mogelijk ln de grond te
laten opa de totale voedselvoorraad, die
ons ter beschikking staat voor de
komende winter, zoveel mogelUk op te
voeren.
BERLIJN, 31 Aug. De manoeu
vres der Duitse gevechtsleiding en de
hardheid der Duitse troepen hebben
de bolsjewisten gedwongen hun aan
vallen op Oost-Pruisen le staken en
zich me* zwakke plaatselijke aanval
len tevreden te stellen.
Daaruit blijkt, dat hun geweldige
offensief, dat zij met 300 pantser
wagens, 10 infanteriedivisies en acht
brigades openden, als volkomen in
eengestort kan worden beschouwd.
De Duitse troepen hebben de Sowjet-
stootlegers ernstig geteisterd en een
groot afweersucces behaald.
Ook de met deze mislukte grote
aanval samenhangende operatie der
Sowjets in het gebied Schaulen-
Mitau is volkomen mislukt. Het doel
van deze operatie was ten zuiden van
Riga tot aan de Oostzee door te drin
gen en aldus de in het Noorden van
de Baltische landen staande Duitse
formaties af te snijden.
De bolsjewisten leden ook hier niet
alleen zeer zware verliezen aan men
sen en oorlogsmateriaal, doch zij
werden door het Duitse tegenoffensief
naar het Westen en Zuiden terugge
worpen en in de verdediging gedron-
gea
De Sowjetleiding moest er zich de
laatste dagen toe beperken haar aan
vankelijke successen bij Modohn en
Dorpat uit te breiden. Doch ook daar
werden haar aanvallen in hoofdzaak
tegengehouden. Ook bij Dorpat trok
ken de Duitse formaties vaak het
initiatief aan zich. Duitse grenadiers
en stormgeschut drongen de Sovjets
ten noorden van de stad langs de
spoorlijn verder naar het Zuiden
terug.
Strijd bij Ploesti
Nadat een deel van het Roemeense
leger op verraderlijke wijze de wa
pens had neergelegd, hebben de bol
sjewisten zonder tegenstand te ont
moeten nog meer gebieden in Roe
menië kunnen bezetten, en de Ooste
lijke gebieden aan de oevers van de
Zwarte Zee in hun bezit gebracht.
In al deze gebieden gaan de bolsje
wisten voort de Roemeense troepen
te ontwapenen en naar Sowjetgebied
over te brengen. Alleen op die plaat
sen, waar. de bolsjewisten stuiten op
Duitse bevelllgingstroepcn. worden de
Roemeense troepen in de voorste aan-
valslinles geplaatst.
Dinsdag bracht de sowjetleiding
sterke strijdkrachten uit het gebied
van Buzau in algemeen westelijke
richting tot aan het gebied van
Ploesti naar voren. Daar ontstonden
verbitterde en wisselvallige gevechten
met de Duitse beveiligingétroepen, die
enige malen bolsjewistische aanvals-
toppen in tegenaanvallen uiteensloe
gen en 21 Sowjetpantserwagens stuk
schoten.
In het noordelijk deel van de stad
Boekarest en tussen de Roemeense
hoofdstad en Ploesti handhaven zich
nog steeds Duitse formaties.
Zelfverzorgers met deze aantekening
zullen derhalve de bedoelde bonkaart-
delen voor de twaalfde periode 1944
mogen behouden. Zelfverzorgers zonder
deze aantekening worden Veronder
steld gedurende de komende periode,
de zelfverzorglng voort te zetten. Van
deze personen, worden daarom de be
doelde bonkaartdelen Ingehouden. Bij
de uitreiking zullen de dlstrlbutledlcn-
sten de zegelkaarten ln bewaring ne
men. De betrokken zelfverzorgers zul
len de nieuwe zegelkaarten en omsla
gen te zijner tijd bij dc uitreiking der
levensmiddelenkaarten der dertiende
periode (die loopt van 26 November
tot en met 23 December 1944) ontvan
gen. Op deze zegelkaarten zullen dan
de lnleverlngszegels voor de twaalfde
periode geplakt zijn.
Nieuwe aardappelbon
Van 3 tot 9 September a.s. is elk
der bonnen „aardappelen 37" geldig
verklaard voor li kg. aardappelen
Op de bon „toeslag 37" is 1 kg. aard
appelen verkrijgbaar. Ook ditmaal
kan men reeds op Vrijdag 1 Septem
ber en Zaterdag 2 September a.s.
aardappelen op bovengenoemde bon
nen kopen.
Hongaarse bloem
Schippers, die niet ln staat zijn ge
wéést, de bonnen b 70 en c. 70, welke
als vóórinleverlnfesbonnen voor Hon
gaarse bloem aangewezen zijn, ln te
leveren, kunnen onder Inlevering van
bovengenoemde bonnen ln het afleve
ringstijdperk van 17 September tot en
met 14 October a.s. bedoelde bloem bij
„schippersdetailllsten" betrekken.
De distributiediensten zullen voor
Jeugdige personen van 418 jaar, die
wegens verblijf ln een zlckenlnrlch-
tlng. evacuatiekamp of uitzending naar
ccn vacantiekamp e.d. de bonnen b 70
of c 70 van 20 tot cn met 26 Augustus
J.l. niet bij een detaillist hebben kun
nen dóen inleveren én "die nu vóór 17
September a.s. uit de zlekenlnrlchtlng.
evncufttlekamp e.d. worden ontslagen,
bij het teruggeven van de distributie
bescheiden zeven rantsoenen tarwe
bloem uitreiken.
Motorbrandstof
Van 1 tot en met. 30 September 1944
(51ste periode) geeft elk der bonnen
..September" voor motorbrandstof
zowel de a- als b-bonnen recht op
het kopen van de op qe bonnen ver
melde hoeveelheid motorbrandstof.
Persgasbonnen
Van 1 September tot en met 31 Oc
tober 1944 geeft elk der bonnen „pers-
gas September-October" recht op het
kopen van het aantal eenbeden pers-
gas. dat overeenkomt met het op die
bonnen aangegeven aantal.
Honden- en kattenbrood
Van 1 tot en met 30 September 1944
worden op bon no. 3 van de distribu
tiekaart voor honden dezelfde hoeveel
heden hondenbrood beschikbaar ge
steld als op de bon voor do afgelopen
periode. Op bon no. 3 van de distribu
tiekaart voor kattenbrood (groep
k) wordt voor dezelfde periode IJ kg.
kattenbrood beschikbaar gesteld. Na
30 September 1944 ls bon no. 3 on
geldig.
Wat Vrijgt men op een
rantsoen vlees?
DEN HAAG. 30 Aug. Wanneer
men van den slager minder gangbare
artikelen betrekt, bestaat wel eens
misverstand over de hoeveelheid per
rantsoen- Men kan aanspraak maken
op de volgende hoeveelheden: 125 gram
verse tong, lever of hart van runde
ren. kalveren, varkens, paarden en
schapen. 200 gram verse zwezerik van
runderen cn kalveren. 250 gram var
kenski uiven. verse uiers van runderen
of verse nier van runderen, kalveren,
varkens en schapen. 325 gram staart
van runderen en kalveren. 500 gram
varkenspoten, of 2 kg. gebroeide on-
öerpoten van nuchtere kalveren, ont
daan, van huid en hoeven.
Zoals bekend, geeft een rantsoen
vlees voorts recht op het kopen van
100 gram rund-, kalfs-, varkens-, paar
de- of schapevlees, been inbegrepen.
Eén rantsoen geeft recht, op tenminste
75 gram vlees en een hoeveelheid been
tot een zodanig gewicht, dat ln totaal
wordt verstrekt 100 gram vlees mdt
been. Inplaats van het been mogen
bonnen worden verstrekt, waarop men
de beenderen kan betrekken. Wanneer
varkensvlees wordt verstrekt, moet
men bedenken, dat hierbij het been-
Uit het oog,
uit het hart
(IV)
Je hoort verhalen, aldus A. Z. uit
A., van jongens, die in het buiten
land een ander aardig meisje opge
scharreld hebben en daar mee op
stap gaan. Vaak komen de meisjes in
Nederland dat pas een hele tijd later
aan de weet. Moeten wij vrouwen
daar maar genoegen mee nemen?
Als de jongens ivccr zijn, wordt het
voor ons hier heus
niet gezelliger. Je
bent 'blii. als je in
deze tijd van
mannenschaarste
een man op" de
kop hebt getikt,
bij wijzè van
spreken en als hij
dan naar het buitenland moet, is dat
heel erg.
Maar dacht u nu heus dat we, zo
dra ze weg waren, weer met een
ander op stap gingen? Dat zou im
mers toch voor een blauwe Maan
dag zijn. want met een paar weken
zou waarschijnlijk ook dat vriendje
er aan moeten geloven en weg
moeten. Nee, wat we eenmaal hébben,
dat laten we zo gauw niet weer los.
Zeker, dr jongens hebben, vóór ze
weggaan, de mond vol over „trouw
blijven" en „liefde", maar meestal
blijkt het geen echte liefdewant
daar houd 'je aan vast, al zit je op
de Noordpool.
Natuurlijk, er zijn meisjes, die het
niet zo nauio nemen en die er een
surrogaat-vriendje bij nemen en daar
hun verloofde niets van laten weten.
Dat is niet in de haak. Je kunt beter
alles vertellen, dan dat je achter
bakse dingen gaat doen.
Dat lijkt een verstandig advies,
ffhrijf veel, schrijf snel, schrijj
eerlijk.
TIJL
J. A. O. te Jutphaas heeft een
schoenmaker die sinds het inleveren
van de bonnen voor de leertoewijzlng
nog niet één paar schoenen voor zijn
gezin heeft gemaakt. Hij wil zlóh be
klagen. BIJ wie? Bij het Rijksbureau
voor Hulden en Leder. Keizersgracht
277, Amsterdam.
Alle andere dlstrlbutle-klagers: Dc
plaatselijke ambtenaren wijzen u, op
uw verzoek, gaarne de weg naar de
hogere instanties waar u zich bekla
gen kunt.
Een lezer uit Heerewaarden heeft
verschil met zUn kolenboer, die 70
kilo voor een hectoliter gaf en pas
later na veel tegenstribbelen 75 kilo.
Antwoord: een hectoliter ls een hecto
liter en dus precies op de kop af hon
derd liter. U moet dus niet over het
gewicht gaan strijden, dan wordt
het nooit eens, maar u moet ,een kist
nemen en daarop aftekenen', hoever
een mud of hectoliter komt en tot
aan de streep vol laten storten. Bij
aardappels ls een mud ongeveer 70
kilo, bij water 100, bij steenkool hangt
het er van af, T.
derenpercentage belangrijk lager ligt.
Het zal dan kunnen voorkomen, dat
de slager geen 25 gram beenderen kan
leveren, zodat hij dienovereenkomstig
meer vlees dient te verstrekken. Voorts
geeft een rantsoen vlees naar keuzo
recht op het kopen van 75 gram ge
kookt rund-, kalfs-, varkens-, paarde-
of schapevlees. zonder been dan wel
gerookte worst, gebraden gehakt, of
corned beef. 100 gram knakworst of
gekookte worst, 125 gram leverartike
len, tongenworst of nierbrood. 150
gram zure zult of 300 gram bloed
worst.
Voor Nederlanders in het Oosten
De dienst perszaken van het .Ned
Oost-Instituut deelt mede: Reeds
enige.maanden worden door de dienst
radio van het Ned. Oost-instituut ln
samenwerking met de Relchsrundfunk
en de Ned. Omroep uitzendingen ver
zorgd voor Nederlanders, die zich ln de
bezette oostelijke gebieden bevinden.
Naar deze uitzendingen kan ook ln
Nederland geluisterd worden op golf
lengte 325.4 m. De uitzendingen zijn
echter voortaan iedere Zondagavond
ln plaats van 21 uur tot 21.15 uur
reeds van '18 uur tot 18 15 uur.
hal
akt
Examens Hoogduitse taal
DEN HAAG, 31 Aug. Zij, die bU
rkrljglng
MADRID, 31 Aug. Anarchie,
ellende en représailles volgen de be
vrijding van Parijs. Talrijke persoon
lijkheden zijn door de Gaullisten ge
arresteerd om hun politieke houding.
Daaronder zijn de Nobelprijswinnaar
dr. Alexis Carrel, de vroegere minister
van Onderwijs Carcopino, de voor
malige poli tiepref eet Bussière, de
vroegere burgemeester van Parijs,
Pierre Taittinger, de chef van de
nationale loterij, Herricault, de lei
dende persoonlijkheden van het
agentschap Havas-Ofï, de hoofdredac
teur van de „Matin", Stephan Lau-
zanne, de vroegere burgemeester van
Bordeaux. Marquet, en vele honder
den andere^vooraanstaande lieden uit
het openbare leven.
Aanslag op De Gaulle
Een correspondent van de B.B.C.
meldt, dat De Gaulle, toen hij bij de
Notre Dame een overwinningsparade
wilde afnemen, door geweerschoten
en salvo's uit mitrailleurs werd be
groet. De Gaulle's zeer talrijke lijf
garde opende daarop eveneens het
vuur, terwijl De Gaulle de kerk in
vluchtte, in welke echter eveneens
schoten weerklonken, die vermoede
lijk uit de nok van het gebouw werden
afgevuurd. Plotseling waren ook in
de kerk ratelende machinegeweren le
horen.
Reuter voegt er aan toe, dat de
B.B.C.-correspondent niet wist wie
met de schietpartij was begonnen,
maar volgens anderen zou de schuld
liggen bij Franse patriotten, die men-
thans tracht op te spoj'cn.
Het mqct opvallen, dat deze be
richten er over zwijgen of Dc Gaulle
bij deze gebeurtenissen al of niet
werd gewond.
Telegram van Moscou
Tekenend vdor de politieke situatie
is het feit, dat Moscou een telegram
heeft gestuurd, waarin De Gaulle
wordt geluk gewenst mei zijn vesti
ging in Parijs. Van Londen en Wash
ington zijn echter dergelijke geluk
wensen niet ontvangen.
examen ter verkrUglnE van de
van bekwaamheid A tot het
seven van middelbaar schoolonderwijs
in de Hoogduitse taal niet voldoen
aan de eisen, gesteld voor het onder
deel theorie van onderwijs en opvoe
ding in de Hoogduitse-taal (O) zullen
ln het vervolg niet in de gelegenheid
worden gesteld, ln hetzelfde Jaar nog
maals examen ln dat onderdeel af te
leggen.
Het examen ln dat onderdeel kan
lr. het vervolg naar keuze van den
candldaat worden afgelegd ln samen
hang met het onderwuskundlg ge
deelte van het examen dan .wel afzon
derlijk ln de maand December van het
Jaar, waarin de candldaat het examen
aflegt.
Geallieerde vliegtuigen hebben
West- en Midden-Slowaktje gebombar
deerd.
De Japanse rijksdag is tegen
6 September bijeengeroepen
De Irakse regering ls afgetreden.
Hamdl el Basjadsjl, de aftredende pre
mier. heeft reeds een nieuw kabinet
samengesteld.
De gevolgen van de aanvallen der
V. 1 op Londen zijn zo ernstig, dat de
brandweer versterkt moet worden,
zelfs met personeel uit Canada.
De uitgeweken Griekse regering
ln Caïro ls afgetreden, naar men zegt
door onenigheid over overeenkomsten
met de andere geallieerden.
In Parijs heeft do republikeinse
garde de Kamer van Afgevaardigden
bezet om te verhinderen, dat gewa
pende benden het gebouw binnen
dringen.
VOLKSCULTUUR EN KUNST
De Gaulle is de Franse hoofd
stad binnengetrokken en Reu
ter heeft de samenstelling van een
nieuwe regering bekend gemaakt
nog vóór de kruitdamp der straat
gevechten is opgetrokken. Die
voortvarendheid heeft zijn goede
gronden. Er -is de geallieerden
alles aan gelegen aannemelijk te
maken, dat hun zegevierende in
tocht door betere toestanden ge
volgd wordt dan tevoren heersten
en dat blijkt al dadelijk op onmid-
dellijk-controleerbare, stoffelijke
gebieden niet bepaald eenvoudig.
Ook aan Italië heeft men de
ongelukkige bevolking de rijste
brijbergen van Luilekkerland be
loofd. Nog maar weinige dagen
geleden gaf de zender van het
Vaticaan. dat men van partijdig
heid niet zal verdenken, de vol
gende schildering van het werke
lijke beeld: „De bevolking staat
thans voor verwoeste huizen. Kin
deren en vrouwen moeten honge
ren. De mannen zoeken op de
door de oorlog verwoeste velden
naar resten van de oogst, in
onafgebroken gevakr het leven te
verliezen door overal verspreide
blindgangers. De zorg voor de toe
komst drukt loodzwaar op het ge
hele volk. Overal vraagt men zich
af. waar de bevolking de winter
zal moeten doorbrengen/Het land
biedt voor de van hun haardste
den verdreven mensen levensmid
delen ncch onderdak."
In Italië heeft men met even
grote naïveteit als ëen groot,
maar onverstandig deel der Ne
derlanders gedacht: oorlog voor
bij, ellende voorbij. Men ervaart
thans, dat de ellende nog pas be
gint. En aangezien die ervaring
niet bepaald bemoedigend is voor
andere landen en steden, die wel
licht aan de vooravond van de
„bevrijding" staan, is het voor
Washington en Londen bijna nog
belangrijker, een beeld van orde
en overvloed op te hangen dan de
nieuw-bezette gebieden militair
dienstbaar te maken,
Italië bezit .thans zijn „natio
nale godlozen-comité" en Parijs
kreeg van De Gaulle zijn eersten
communistischen prefect. Maar
tegen deze politieke achtergrond,
die klaarblijkelijk reeds na De
Gaulle's bolsjewistische avances
en het verdwijnen van zijn op
Roosevelt steunenden rivaal Gi-
raud in Algiers werd vastgelegd,
tekent zich thans te Parijs een
beeld van het dagelijks leven af,
dat iedereen diep in het hart
grijpt, die deze eens zo prachtige
stad kent en liefheeft.
Terwijl De Gaulle zich op
maakte, op het groté Seine-
eiland in. de kern van Parijs
voor de Notre Dame'een parade
af te nemen, vielen enige scho
ten, die klaarblijkelijk voor De
Gaulle waren bedoeld. Een pijn
lijk, maar karakteristiek ..wel
kom". Uit een schildering, die de
correspondent van Reuter heeft
doorgegeven, verneemt men, hoe
De Gaulle in de kathedraal
vluchtte, terwijl een waar kruis
vuur losbrak. In het volgende
ogenblik werd ook in de kerfc
zelf van allé zijden geschoten. En
klaarblijkelijk tast men nog op
dit ogenblik in het duister over
de Juiste toedracht en over de
krachten, die daarachter schuil
gaan.
Het geval is vooral symptoma
tisch belangrijk voor de toestand,
die sinds het wegvallen van de
laatste Duitse militaire steun
punten in Parijs is ontstaan. In
alle hoeken Van de stad. in het
openbaar en in het verborgene,
is een bloedige strijd ontbrand
tussen alle partijen, die voorheen
één schenen te zijn in hun haat
tegen wat Duits is, rhaar die ten
slotte slechts van eigen kansen
droomden en bij de trieste ont
knoping slechts één der tegenge
stelde en onverenigbare krach
ten bleken waaruit iedere chaos
bestaat. In het gedrang van
kortzichtigen ~Bn blinden, die
goed genoeg wercfèn bevonden
om met Amerikaanse geweren
en Frans bloed de zegetocht der
geallieerden voor te bereiden,
gaat de geestelijk-gezonde be
volking na een onbeschrijfelijke
ellende reddeloos onder. Wie,
zoals wij. het treurige voorrecht
had persoonlijk mensen te spre
ken, die ln de laatste uren nog
aan die hel wisten te ontkomen,
kent een beeld van honger en
ontwrichting, dat helaas geen
„overgangstoestand" van dagen
of weken blijken zal.
Radio Londen verzekert., dat de
Amerikanen een „levensmiddelen-
convooi" uit Bretagne naar Parijs
zonden en dat er voor zwangere
vrouwen vitamine-chocolade
komt. Tegenover die primitieve
mededeling poogt de denkende
mens te berekenen, hoeveel „le-
vensmidóelepconvooien" een stad
van vijf millioen inwoners reeds
ln normale tijden iedere nieuwe
dag behoefde om ln leven te blij
ven. Parijs ontketende in 1940 een
zinloze en overbodige paniek, toen
het bezet werd. Het zal na eeuwen
nog het jammerlijke verhaal na
lezen van zijn bevrijding. Arm
Parijs, arm Frankrijk!
Een „goeden" Nederlander hoor
den wij het bericht van de ver
laging van ons tabaksrantsoen
commentariëren .met de ernstig-
bedoelde woorden: „Het wordt
tijd, dat wij aan de andere kajit
van de lijn komen!" De man
moemt zichzelf intellectueel. God
behoede er zijn gezin voor, dat
men elders zal moéten zeggen:
„Arm Nederland!"
Hebt gij uw huis goed ver
duisterd, ook aan de achterkant?
Voorlichtingsactie hoofdinspec
tie luchtbescherjning.)
Cleopatra's nazaten
„Een wezen, dat de cultuur van
haar tijd in bekoorlijke beelden op
vangt en terugkaatst en daarbij
toch, onder alle omstandigheden,
die eeuwige toverkracht bewaart, die
de vrouw typeert."
Zo is „de dame". En over deze
dame houdt Erwin H. Rainalter een
praatje naar hij zelf zegt in
een boekje met aardige illustratie
van Marion Handl, dat bij „Op
bouw" verscheen onder de titel „De
kleindochters van Cleopatra". Een
heel hoofdstuk heeft de schrijver
volgepraat voor hij tot bovenstaande
definitie komt. Ook de overige
hoofdstukken de dame in haar
huis. de dame op straat, de dame in
de jaargetijden, en natuurlijk, dc
grote liefde zijn in de trant van
een luchtig babbeltje gehouden,
waarbij de auteur een zeer grote
kennis ten toon spreidt omtrent al
les wat in de loop der eeuwen met
het leven der vrouw verband heeft
gehouden.
Zodoende ls het een charmant
echt het woord voor deze lectuur
boekje geworden, dat ook wél in
hoofdzaak een charmante lezers
kring zal vinden.
W. H. KRUIDERINK.
HAARLEM, 29 Aug. De nieuwe
Heem- en Volkskundige Werkgemeen
schap „De Lage Landen" wil dé bevol
king van de provincies Noord- en Zuid-
Holland. Zeeland en Utrecht wijzen
op het vele cultuurbezit van stad en
land. medewerken tot herstel van het
geen waard is te behouden en stimu
leren tot het gaaf bewaren van het
geen nog onaangetast ls gebleven.
„De Lage Landen", zustergemeen-
schap van de beide andere werkge-1
meenschappen „Saxo Frlsia" en „De
Spade", wenst voor alles practisch
werk te verrichten Daartoe neeft zij
ln haar gebied reeds contact gezocht
met vele gemeenten en met plaatse
lijke commissies op het gebied van
heemkunde. Voor bestrijding van ont
sierende bebouwing en Voor herstel
werkzaamheden aan oude gebouwen
beschikt de Gemeenschap over een
bureau voor „Landelijke Architectuur",
dat bemiddelend en voorlichtend op
treedt. Voor haar werkobject „Natuur
en Landschapsbescherming' ls „De
Lage Landen" van plan de Jeugd te
activeren. Voorts heeft men nog een
werkgroep voor letterkunde en voor
beeldende kunst.
Naast dit alles zal men ook weten
schappelijk onderzoek niet verwaar
lozen. Op maandelijkse bijeenkomsten
cn week-elnden zullen voordrachten
over doel en werkwijze worden gehou
den.
Zaterdag 9 September treedt het
werk van „De Lage Landen" officieel
aan de dag door een tentoonstelling
„Spinnen en Weven", welke te Haar
lem. In het gebouw Nieuwe Gracht 7.
wordt gehouden. Dit ls de eerste van
een reeks reizende tentoonstellingen,
die de heem- en volkskunde der be
woners van de lage landen zullen pro
pageren. Deze nieuwe werkgemeen
schap, welke onder leiding staat van
den heer G. A. van Schaik te Haarlem,
geeft in navolging van haar neven-
organisaties een maandblad uit. „De
Lage Landen".
„Ware Vriendschap"
Ludwig Tügel schreef vijf verha
len, geheel verschillend van elkaar.
Ze spelen in ver uiteenlopende tij
den en in milieu's, die niets met el
kaar gemeen hebben. Toch vormen
ze een waarachtige eenheid, zodat
de schrijver ze terecht als hoofd
stukken kon samenvoegen tot. een
hoek, dat in het Nederlands bij de
Uitgeverij Boot te Den Haag is ver
schenen. Want één ding hebben de
hoofdstukken gemeen: in alle vijf
komen twee vrenden als hoofdperso
nen voor en in alle vijf houdt de
vriendschap stand tegen alle beproe
vingen des levens. Niets kan de
vrienden scheiden, zelfs geen vrouw.
Ze kan het hoogstens tot een tijde
lijke verwijdering brengen, maar de
ware vriendschap tussen twee man
nen doden, kan zelfs de vrouw niet.
Integendeel, ze versterkt de vriend
schap.
In het Nederlands is dit boek zeer
juist „Ware vriendschap" genoemd.
Tweemaal zijn het twee uit de vorige
oorlog teruggekeerde frontkamera
den, wier vriendschap beschreven
wordt, doch een keer is het ook de
vriendschap tussen een tapijtknoper
en een waard, die de stof leverde
voor een typisch middeleeuws ver
haal, dat zich afspeelt in het oude
Deventer.
De vijf hoofdstukken zijn uitste
kend geschreven, hun inhoud is
spannend en gewijd aan een onder
werp, dat menigeen bezig houdt, die
waarneemt aan welke belastingen de
vriendschap-van velen juist iri onze
tijd, wordt onderworpen. Casper de
Jong zorgde voor een keurige verta
ling.
W. H, KRUIDERINK.
De verduistering begint heden om
20.30 en eindigt om 6.45 uur.
Maan onder 3.08, op 19.36 uur.
2 Sept. V.M.. 9 Sept. L.K., 17 Sept
NJVL, 25 Sept. E K.
Westfriese toneelpri|svraag
,De „Westfrieze Styk" schrijft thans
eejn prijsvraag uit voor toneelstukken
in het Westfries. Vorm. inhoud en
lengte zijn naar keuze van de(n) in
zender (ster).
De eerste prijs_is een Styk-medaille
plus 50—, de tweede ppijs een oor
konde met 25—, de derde prijs een
vermelding en 10.—.
Inzendingen zullen voor 3 Januari
1945 gestuurd moeten worden aan het
Algemeen Secretariaat der Styk,
Buurt 128, De Beemster.
De stukken moeten voorzien wor
den van een motto, dat tevens voor
moet komen op een gelijk ingestuur
de blanco gesloten enveloppe waarin
zich naam en adres van de(n) in
zender (ster) bevinden.
SPORTNIEUWS
Arie Van Vliet tegen Jan
Derksen In een omnium
AMSTERDAM. 30 Aug. Zondag
wordt ln het Olympisch Stadion de
lang verwachte omnium tussen Arie
van Vliet en Jan Derksen gereden. De
sprint zal felle strijd brengen met Van
Vliet als favoriet, doch de 500 m met
vliegende start kan Derksen winnen.
De wedstrijd met safety-gangmaklng
moet ln dat geval de beslissing bren
gen. Overigens staan op het program
ma sprintwedstrijden k deux tussen
Remkes, Smits. Pronk. Ooms en Krop
man. een ploeg-achtervolglng Holland
Brabant met SchulteSteenbakkers.
Boeljen en Van Amsterdam tegen Van
der Voort, De Best. Groenewegen en
Van Gent. Het slot wordt gevormd
door een 60 km.-koppelwedstrijd paet
o.a. SchulteBoeljen. Van der Voort
Pelleoaars, KropmanVerschuren.
Groenewegen—De Best. Kees Bakker—
v. Vliet, Cor BakkerJan Lust. Derk
sen—De Korver. Van GentVooren,
de gebrs. Ooms e.a.
Jaarvergadering van de N.V.B,
op 23 September
DEN HAAG, 29 Aug. De Jaar
vergadering van de Nederlandse
Voetbalbond, welke op Zaterdag 16
September in Utrecht zou worden
gehouden, is verzet naar Zaterdag
23 September, in dezelfde plaats.
Krachtsport-kampioenschappen
van Noord-Nederland
AMSTERDAM, 30 Aug. De Am
sterdamse athletlekclub B OK opent
het seizoen met het organiseren van
de kampioenschappen van Noord-
Nederland ln het worstelen (le en 2e
afdeling) op 3. 10. 17 en 24 Septem
ber a.s., ln het A.M.V.J.-gebouw te
Amsterdam, Hieraan zulleu ongeveer
150 athleten deelnemen, waaronder alle
kampioenen van Nederland 1944.
Honkbalprogramma
AMSTERDAM, 31 Aug Het honk
balprogramma voor Zaterdag en Zon
dag luidt: Zaterdag: eerste klasse:
AJaxSchoten; overgangsklasse: AFC
Hilversum. EDO 2Celerttas: beslis
singswedstrijd: HCKHHO 2. Zondag:
eerste klasse: HaarlemBlauw-Wlt en
HllCWGA.
Bedrijfssportdag te Amsterdam
AMSTERDAM, 30 Aug. Op Zon
dag 3 September a.s. zai op de Sintel-
baan te Amsterdam een bedrijfssport
dag worden georganiseerd door het
Nederlandse Arbeidsfront. Hieraan
zullen leden van verschillende bedrli-
ven uit Amsterdam en omgeving deel
nemen.
Het programma vermeldt o.a. hard
lopen. vérsprlngen. kogelstoten, kastt-
bal werpen, demonstratie van jiu
jitsu. enz Bovendien zal er een esta
fetteloop van 4 v 100 m. door dames
en heren worden gehouden alsmede
een voetbalwedstrijd tussen twee der
deelnemende bedrijven. De'wedstrijden
zullen om 12 uur beginnen.
