HET DAGBLAD
Ook in het westen is een
stabilisatie mogelijk
Nog meer afdelingen bij
Argentan uitgebroken
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
en en wagen
Luitenant-generaal Dittmar:
Het oostelijke front levert
het voorbeeld
Nu een tweede
tang-beweging
Jassy opgegeven
Regering van Vichy in
Oost-Frankrijk
Duits weermachtsbericht
Hernieuwde aanvallen der
Sowjets tot staan gebracht
Duikboten brengen
elf schepen
tot zinken
Harde gevechten langs de
oevers van de Seine
De vijand dringt
Toulon binnen
Extraatjes
Reeds 81 doden te
Maastricht
Omroepnummervan „De Schouw"
BERLIJN, 23 Aug. Luitepant-
generaal Dittmar, de militaire spre
ker van de Groofc-puitse omroep
heeft over de toestand aan de fron
ten gezegd:
De gevechtsgebeurtenissen in het
westen hebben in de afgelopen
weken een ontwikkeling getoond, die
het Duitse volk nieuwe, zware zor
gen geeft. Over het verloop der din
gen hebben de weermachtsberichten,
welker onopgesmukte voorstelling
zelfs de vijand onlangs heeft erkend,
zich zeer duidelijk uitgelaten. Dit
alles voltrok zich terwijl het Duitse
afgrendelingsfront aan de voet van
het Normandische schiereiland met
het front naar het noorden hog in
zware gevechten gewikkeld was met
Engelsen en Canadezen. Het was
een voor de hand liggende operatie,
dat de Amerikanen van him pene-
tratiegebied uit sterke strijdkrach
ten naar het noorden in de rug van
het Duitse gevechtsfront afbogen,
teneinde zich met den bondgenoot,
die uit het gebied van Caen aanviel,
ongeveer ter hoogte van Argentan te
verenigen. Daaruit moest eeh om
singeling van grote omvang voort
vloeien.
De Duitse leiding hééft het bui
tengewoon moeilijk gehad om deze
met zeer grote overmacht toege
brachte slagen te pareren, maar de
Duitse strijdkracht heeft zich tegen
over de vijandelijke troepen op de
grond m totaal nog steeds zo weten
te laten gelden, dab eeh grootscheep
se omsingeling tot dusver mislukte,
Het verbreken van de versperrings
grendel. die de Canadezen voor opze
terugtocht hadden geschoven, door
Duitse pantserformaties moet een
duchtige teleurstelling voor onze vij
anden zijn.
Doch er zullen nog buitengewone
gevechtsprestaties van onze troepen
en een zeer koelbloedige -leiding no
dig zijn, om de Duitse formaties ook
door de komende moeilijke tijd heen
•te brengen. Reeds tekent zich een
tweede belangrijk verder grijpende
tangbeweging af, die bij Mantes en
Fernon dén vijand reeds op de oos
telijke oever van de beneden-Seine
ongeveer halverwege Rouaan en
Parijs heeft gebracht.
Generaal Dittmar stelt dan vast. dat
de vijandelijke pogingen om een be
slissing te forceren, ook een politieke
reden hebben. Niet voor niets zijn de
Amerikanen in feite de dragers van
het offensief. Wellicht geleid door het
gevoel, dat het nu de tijd ls de mate
loze aanspraken op politieke Invloed
door militaire successen te steunen,
niet ln de laatste plaats met het oog
op de tegenwoordige bondgenoten, die
zeer wel "als vijanden van tnorgen kun
nen gelden.
Met alle terughoudendheid moeten
wij thans nog de geallieerde landing
ln het gebied van Toulon en ln het
gebied der Zee-Alpen aansnijden. De
sterke deelneming van Gaullistische
troepen duidt ér op. dat deze wel ten
doel heeft zo snel mogelijk ook van
het zuiden uit een opneming van
Franse strijdkrachten in het geallieer
de front te bereiken, een minder mili
tair dah politiek doel.
Niemand kan de ernst van de hui
dige toestand in het westen zorge
loos opnemen. Doch wij twijfelen er
niet aan dat het mogelijk is ook
hem te stabiliseren en wel in een
vorm, die den tegenstander dwingt
opnieuw de volledige hardheid van
de strijd, waarvan hem de slagen in
Normandië een voorproefje hebben
gegeven,- op zich te" nemen.
Het is geen grootspraak wanneer
wij het front in het oosten als voor
beeld noemen van de wijze waarop
de Duitse leiding zelfs een buiten
gewoon ernstige toestand meester
wist te worden. Dat de tijd van zeer
harde afweer ook daar nog geenszins
voorbij is, weten wij. Juist in deze
dagen, nu de Sowjets in het gebied
van Dnjestr en Sereth tot een
Uit de noöd groeit
de hoogste kracht
Von Brauchitsch over
de 20ste Juli
EEK LIJN, 22 Aug. In de ..V I-
klscher Beobachter" publi
ceert generaal-veldmaarschalk Von
Brauchitsch zen verklaring over de
gebeurtenissen van de twintigste Juli.
waarin hij zegt;
..Naast diepe dankbaarheid over het
wonderbare behoud, van den Führer
vervullen woede en schaamte lederen
eerlijken soldaat. Tegelijk echter heelt
een ontembare wil zich van hem
meester gemaakt om Juist nu alle
krachten te gebruiken om de massale
stormloop van de vijanden te breken.
Door de benoeming van Rijksminis
ter Hlmmler tot bevelhebber van het
reserveleger en tot kwartlermeester-
genraal zijn leger en u, die sinds Jaren
op alle oorloogstonelen tezamen ge
streden hebben nog enger met elkaar
verbönden. Menig soldaat zal eer6t
betreurd hebben dat deze taak niet
aan een beproefd officier van het
leger ls toevertrouwd. Hij zal echter
spoedig dc wijsheid van .deze beslis
sing Inzien. De tijd waarin leger en
Waffen-tf ln onderlinge wedstrijd
stonden was een noodzakelijke ont
wikkelingsperiode. Nu worden belde
verenigd ln gemeenschappelijke ver
antwoordelijkheid. Als natlonaal-socla-
llst e'i) als voormalig opperbevelhebber
v£n het leger beaam ik de beslissing
van den Führer met hart en verstand.
De ernst van de toestand op het
einde van het vijfde oorlogsjaar
dwingt tot het hoogste kraclitsge-
brulk op alle gebied. Uit de nood
groeit altijd de hoogste kracht. Het
gaat er daarom om haar nu ln te
zetten. Dan zal de smaad van 20 Juli
het keerpunt tot dè definitieve over
winning worden."
De auto van den op het ogenblik
voor vacantle in Alexandrlë vertoev.en-
den koning Felsal II van Irak heeft
een botsing gehad met een vracht
auto. De koning bleef ongedeerd.
De Führer heeft het eikenloof
behorende bij het ridderkruis van het
IJzeren Kruis verleend aan luitenant-
kolonel Hermann Slggel, commandant
van éen Pommers-Mecklenburgs regi
ment grenadiers. Luitenant-kolonel
Hermann Slggel is de 552ste soldaat
van de Duitse weermacht, wien deze
onderscheiding is verleend.
.Op 22 Augustus zJJn ongeveer
30 vijandelijke bommenwerpers ver
schenen boven de Truk-ellanden (Ca-
rolinen). De Japanse defensie schoot
zes machines neer.
Het aantal leden der communis
tische partij ln Engeland wordt steeds
groter en de invloed van de commu
nisten ln de vakverenigingen wordt
voortdurend sterker. De communisti
sche partij streeft er naar bij de
komende algemene verkiezingen haar
vertegenwoordiging ln het parlement
aanzienlijk te vers-.erken.
nieuw groot offensief zijn overge
gaan het derde in de loop van
deze zomer. Na hun aanvallen eerst
in de centrale sector en dan in het
gebied van Lemberg—Kowel, wordt
ons duidelijk dat nog steeds belang
rijke delen der Sowjetkrachten
tot dusver niet betrokken zijn ge
weest bü de gevechten van deze
zomer, doch de totale gebeurtenis
sen in het oosten tonen toch een toe
nemend evenwicht der krachtsver
houdingen, waarop in deze vorm
enige weken geleden nog niet ge
hoopt kon worden.
Wij hebben er al eens op gewe
zen dat het verbazingwekkende bij
het opvangen der dingen in het oos
ten gezien moet worden in het feit
dat het met naar verhouding geringe,
aanvoer van strijdkrachten gelukte.
Wij zullen ons «nauwelijks vergissen
wanneer wij in dit feit een bevesti
ging zien van. orfze herhaalde uit
spraak. dat ook de Sowjetrussische
gevechtskracht geenszins onuitputte
lijk is.
Richten wij nog eenmaal de blik
naar het westen. De strijd welke
daar op het ogenblik ontbrand is.
dreigt veel twijfelachtig te maken
van alle's wat wij sedert de zegevie
rende zomerveldtocht van 1940 als
essentieel onderdeel der grondslagen
van onze militaire machtspositie
mochten beschouwen. Wellicht zijn
wij gedwongen ook hier de oorlog
voering op een nieuwe, smallere
basis te plaatsen. Wij moeten ook
deze consequentie vastberaden onder
het oog' zien.
BOEKAREST. 23 Aug. Het Roe
meense weermachtsbericht meldt:
Ten zuidwesten van Tiraspol en
aan het front van Moldavië tussen
Proeth en Sereth staan Roemeense
en Duitse troepen in zware gevech
ten met sterke Sowjetrussische infan
terie- en tankstrijdkrqchten. Na zeer
zware gevechten met een verre over-
machtigen vijand wera de stad Jassy
opgegeven. In de ochtend trachtten
verscheidene - Sowjetrussisphe bom
menwerpers de stad Constanza te
bombarderen. Twee der aanvallende
vijandelijke vliegtuigen werden door
onze luchtafweer neergeschoten.
BERLIJN, 22 Aug. Op een des
betreffende vraag werd in de_Wil-
helmstrasse verklaard, dat de meest©'
leden van de Franse regering zich in
een plaats in Oost-Frankrijk be.vin-
den. De Duitse ambassadeur Abetz
is eveneens daar aanwezig, terwijl
het diplomatieke corps in een
andere plaats in Oost-Frankrijk is.
Extra-keuringen
voor Waffen-W (Wiking), tf-
W aclitbataillon, Landstorm
Nederland, Germaanse in
Nederland
Wegens de zeer vele aanmeldingen
zal not een extra-kcurlng worden ge
houden op Donderdag 24 Augustus,
813 uur, Den Haag, gebouw Amicltla,
Westelnde 15; Vrijdag 25 Augustus.
813 uur, Amsterdam. Dam 4. Daar
kan Iedere gezonde Nederlander zich
aanmelden, ten einde gekeurd te wor
den.
Tijdens de keuringen worden alle In
lichtingen verstrekt met betrekking
tot de verzorging van familieleden,
duur der opleiding, extra-levensmidde
len enz. Personen tussen 1935 Jaar,
die aanmeldlngspllchtlg zijn voor de
tewerkstelling, kunnen zich eveneens
aanmelden en worden gedurende hun
verbintenis van de tewerkstelling vrij
gesteld.
Officier ln de Waffen-# kan leder
worden, die na minstens een jaar
diensttijd zijn geschiktheid voor de
officiersopleiding heeft bewezen. Zijn
schoolopleiding ls niet doorslaggevend.
Ook voor de gemotoriseerde compag
nie bij het #-wacbtbataillon te Amers
foort. wehse dienst ln Nederland doet*
ban men zich op bovenstaande keurin
gen melden.
Alle Inlichtingen en gratls-relsbll-
Jetten voor de heen- en terugreis zijn
verkrijgbaar bij de volgende Neben-
stellen der Waffen-0: Amsterdam,
Dam 4: Alkmaar. Langestraat 56: Heer
len, Saroleastraat 25: Groningen. He
renstraat 46; Enschede, Hengelose-
straat 30 en Utrecht. Vredenburg 19;
eveneens bU hët W-Ersatzkommando
Nlederlande. Den Haag, Korte Vijver
berg en Marineannahmestell© West,
Utrecht. Plompetorengracht 24.
lo JAARGANG No. 197
LD
WOENSDAG 23 AUGUSTUS 1944
Uigave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redac+ie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Tel. 24996 - Postgiro 184120 Abonnementsprijs 21 ct. per week of 2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 ct.
De Fülirer heeft het eikenloof met de zwaarden, behorende bij het ridder,
kruis van het IJzeren Kruis, verleend aan van links naar rechts ff-Grup-
pen führer en Generalleutnant der Waffen-ff Fritz von Scholz, comman
deur van de vrijwillig er sbrigade Nordlandhet eikenloof aan generaal-
majoor' H enrich Nickel, en het eikenloof met de zwaarden aan ff-Grup-
penführer en generaal der Waffen-ff Felix Steiner, commanderend gene
raal van het derde Germaanse ff-P antsercorps.en aan ff-Gruppenführer
en luitenant-generaal der Waffen-ff Hermann Feoclein.
(Foto's Hoffmann-Stapf)
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FÜHRER, 22 Aug. Het opperbevel
van de weermacht maakt bekend:
In Normandië werden nog meer
onderdelen van onze uit het gebied
ten noorden van Argentan doorge
broken gevechtsgroepen achter onze
linies opgeborgen.
Bij Lisieux en ten zuiden van
Evreux viel de vijand met sterke in
fanterie- en pantserstrijdkrachten
aan. Na harde gevechten slaagde hij
erin om in het gebied ten westen van
Lisieux een penetratie in ons afweer-
front tot stand te brengen, waar
tegen tegenaanvallen worden onder
nomen.
Ten westen en noorden van Dreux
kon de vijand pas na verbitterde
gevechten i n noordelijke richting
enkele kilometers terrein winnen.
De bij Mantes op de noordelijke
oever van de Seine overgebrachte
vijand werd door onze tegenaanvallen
tot staan gebracht. Vijandelijke
strijdkrachten, die in de sector van
de Seine ten zuiden van Parijs het
terrem verkenden, werden door onze
beveiligingsstrijdkrachten in de voor
uitgeschoven stellingen afgeslagen.
In Zuid-Frankrijk volgt de vijand
onze distanciëringsbeweging tussen
de kust en de Durance naar het wes
ten snel. Om Toulon woeden verbit
terde gevechten. Bij Aix, en in het
dal van de Durance werden Vijande
lijke strijdkrachten in een tegenaan
val teruggeworpen.
In het Franse gebied werden bij
verscheidene zuiveringsoperaties 229
terroristen in de strijd vernietigd.
Zwaar vergeldingsvuur ligt op
Londen.
In Italië hervatte de vijand zijn
doorbraakaanvallen in de sector van
de Adriatische kust gistermiddag
na krachtige voorbereiding door de
artillerie. Enkele heuvelstellingen
kwamen in zijn bezit.
In het zuidelijke deel van het
oostelijke front staan Duitse en Roe
meense troepen ten zuidwesten van
Tiraspol alsmede tussen de Proeth
en de Sereth in een zware woTsteling
met sterke infanterie- en pantser
strijdkrachten van de Sowjets. In
het verloop van deze gevechten wer
den totdusver 200 vijandelijke pant
serwagens stukgeschoten.
Ten, zuidwesten van Mieloc duren
de verbitterde gevechten 'voort. In
de bruggenhoofden over de Weichsel
alsmede ten noordoosten van War
schau aan/weerszijden van Wilko-
wisjen en bij Raseinen werden vij
andelijke aanvallen afgeslagen.
Hernieuwde aanvallen der bolsje
wisten bij Bauske en in het penetra-
tiegebied ten westen van Modohn
stortten door de vastberaden tegen
stand van onze divisies ineen. Ten
westen van het meer van Pskow
zetten de Sowjets hun hevige aan
vallen voort. In de enkele penetratie-
BERLIJN, 23 Aug. De Anglo-
Amerikanen zijn nog steeds bezig
de aan de Seine naar voren ge
brachte tankformaties te versterken,
blijkbaar met het doel de Seine bo
ven Parijs te bereiken en vandaar
uit, de Seine langs trekkend, Parijs
te veroveren, alsmede de aan de
midden- en benedenloop staande
Duitse formaties op de westelijke
oeve: van de Seine te omsingelen.
Voor deze operaties staan op het
moment twee Amerikaanse leger
groepen ter sterkte van elk vier
divisies ter beschikking.
De poging om de Duitse strijd
krachten, die in het gebied van
Argentan—Falaise ingesloten zijn
geweest, opnieuw te omsingelen,
worden weliswaar voortgezet, doch
de Amerikaans-Canadese formaties
kwamen als gevolg van de aanzien
lijke verliezen, die zij in de zeer
zware slagen van de voorgaande da
gen hadden geleden, slechts met vrij
zwakke krachten in de strijd, zodat
het de Duitse leiding zonder moeite
mogelijk was, deze aanvallen af te
weren en de bewegingen; die zij
voornemens was, volkomen stelsel
matig uit te voeren.
Op vele plaatsen aan deze ge
vechtsfronten hielden relatief zwak
ke delen der Duitse troepen stand
tegen een veelvuldige overmacht én
dank zij de fanatiek strijdende
Duitse troepen konden niet alleen de
operaties stelselmatig worden uitge
voerd, doch ook de aanvallers aan
zienlijke verliezen worden toege
bracht.
Tussen Seine en Eu re kwam het
tot harde gevechten met de opruk
kende Amerikaanse pantserforma-
•ties. Slechts tussen Mantes en Ven-
theuil gelukte het de Amerikanen in
een lus van de Seine een bruggen
hoofd aan de noordelijke oever der
rivier te vormen. Een poging van
daar uit waaiervormig op te rukken
werd echter met grote verliezen af
geslagen.
Ten zuidwesten van Parijs kwam
het opnieuw tot een verbitterde wor
steling in het gebied van Etampes en-
Malesher£(es. Na meer dan 15 uren
strijd, die met grote verbittering
werd gevoerd moesten ^eze plaatsen
worden opgegeven. Aanvallen op de
achterwaarts gelegen posities der
Duitse formaties konden echter af
geslagen worden, evenals pogingqn
der Amerikanen de Duitse versper
ringsstellingen voor Parijs in het
gëbied van Rambouillet en ten zui
den daarvan te forceren.
In Toulon
In de Provence gelukte het de in
vasietroepen van het noorden uit
het vestinggebied van Toulon bin
nen te dringen. Daar ontstonden
buitengewoon verbitterde gevechten,
die aan beide zijden met grote' ver-
liez engepaard gingen. Van zee uit
nam de vijand het gehele vestingge
bied zwaar onder vuur. De Duitse
kustbatterijen bleven het antwoord
echter niet schuldig en plaatsten op
een slagschip eh op een vrij grote
kruiser verscheidene zware treffers.
die hevige branden tengevolge had
den.
gebieden wordt nog gevochten. Door
jagers en luchtdoelartillerie vap de
luchtmacht werden aan het ooste
lijke front 43 vijandelijke vliegtuigen
neergeschoten.
Bij aanvallen van vijandelijke
bommenwerpers op Hongaars gebied
schoten Duitse en Hongaarse lucht-
verdedigingsstxijdkrachten 9 vijande
lijke vliegtuigen neer.
Duikboten brachten van convooien
en tijdens afzonderlijke tochten 7
vijandelijke schepen tot zinken met
een gezamenlijke inhoud van 40.000
brt. alsmede 3 bewakingsvaartuigen
en een motorkanoneerboot. Boven
dien werd een vijandelijk vliegtuig
neergeschoten.
DegreUe onderscheidt lich
In aanvulling op het weermachts
bericht wordt nog medegedeeld:
Bij de gevechten in het gebied van
Modohn heeft zich de Rijnlands-
Westfaalse 263ste infanteridivisie on
der bevel van kolonel Hemman door
bijzondere standvastigheid onder
scheiden. Ten westen van het meer
van Pskow heeft zich een gevechts
groep der 0-stormbiigade „Wallonië"
onder bevel van den //-Sturmbhnn-
führer Leon Degrelle door taaiheid
en aanvalsgeest schitterend gehouden.
Luchtaanvallen op Wenen
en Opper-Silezië
BERLIJN, 22 Aug. Amerikaanse
bommenwerpers vlogen hedenochtend
van- het zuiden naar het Duitse
Rijksgebied. Terwijl een deel van de
vijandelijke formaties plaatsen in het
gebied van Wenen aanviel, drongen
andere tot boven het gebied van
Opper-Silezië door.
De vijandelijke formaties werden
op hun gehele tocht boven het Rijks
gebied door Duilse luchtverdedigings
strijdkrachten voortdurend bestookt.
Reeds in "het gebied ten noorden van
het Platten-meer ontstonden hevige
luchtgevechten, in het verloop waar
van de vijand verliezen leed. Ook in
het gebied ten zuiden van Moravisch
Ostrau ontstonden nog eens verbit
terde luchtgevechten, waarbij ver
scheidene viermotorige bommenwer
pers werden neergeschoten.
Meer vliegende bommen
STOCKHOLM. 22 Aug. Naar
Reuter meldt, zijn in de afgelopen
24 uur in versterkte omvang vliegen
de bommen gezondèn naar Zuid-
Engeland en het gebied van Londen.
Van acetylecnlampen en luidspre
kers voorziene auto's reden de gehele
nacht door de straten van Londen
en het zuiden naar de slachtoffers.
Vele huizen van een kolonie werden
voiredig vernield, terwijl andere door
de luchtdruk schade opliepen.
Een vliegende bom vernielde Maan
dag verscheidene huizen volkomen.
De schade die de luchtdruk aan open
bare gebouwen en warenhuizen heeft
aangelicht, is zeer groot. Vele men
sen zijn om het leven gekomen.
Oud Lombok-strijders
bijeen
AMSTERDAM. 23 Aug. Zoals wij
reeds hebben gemeld, zal op Vrijdag
25 Augustus in, Krasnapolsky alhier
het feit worden" herdacht, dat voor
vijftig jaar de grote overval op Lom
bok werd ondernomen. Op deze her
denkingsbijeenkomst. die om twee uur
begint, zal de secretaris van het orga
niserend comité, de heer G. Eekhof,
een korte inleiding houden. Daarna
zal worden medegedeeld, hoe het
comité zich voorstelt te pogen voor
de oud-strijders verbeteringen te ver
krijgen in hun bestaan.
Ontspanning voor vrouwen van
arbeiders in Duitsland
AMSTERDAM. 23 Aug. De vrou
wen, wier echtgenoten ln het buiten
land werkzaam zijn, zullen thans nog
meer dan voorheen ln de gelegenheid
worden gesteld, de voorstellingen en
uitvoeringen van „Vreugde en Arbeid"
bij te wonen.
De leider van het Nederlandse Ar
beidsfront heeft namelijk bepaald, dat
voor deze vrouwen dezelfde geredu
ceerde prijzen zullen gëlden als voor
ben. die aangesloten zijn bij het Ar
beidsfront. Deze bepaling geldt zowel
voor de voorstellingen als voor de cur
sussen „Volksontwikkeling". „Lichame
lijke Opvoeding" e.d„ welke door de
Gemeenschap „Vreugde en Arbeid"
van het Nederlandse Arbeidsfront zijn
georganiseerd.
Max Blokzijl tof de jeugd
DEN HAAG, 22 Aug. Max Blokzijl
spreekt Donderdagavond te 6.45 uur
over de zender Hilversum 1 tot alle
vrienden en vriendinnen van de posi
tief gerichte Nederlandse Jeugd. Zijn
radiopraatje zal door muziek wor
den omlijst.
(li)
Welgeteld negen lezers-briefschrij
vers, dat zijn dus negentigdui
zend lezers, die niet tot briefschrij
ven kwamen^ waren boos over.de
extra-band, die een ambtenaar kreeg,
omdat hij bij de Meelcentrale
werkte, ook al had hij dan helemaal
geen fiets.
Haha, schreef cr eentje, ja ze zul
len die hele Meelcentrale tot een ge-,
motoriseerde divisie willen maken en
ze straks nog auto-onderdelen ook
geven. Haha! Zal ik u eens wat zeg
gen? Er zijn ogenschijnlijk te veel
fietsbanden, als ze die maar zo 'n
beetje in het wilde weg verdelen over
niet-fietsers maar in werkelijkheid
zijn er te veel ambtenaren. Weet u
wat een eenvoudig'e boerenhand in
Haule op het bord voor niet-commer-
ciële reclame heeft geschreven? „Er
zijn veel te veel ambtenarenDe
boeren kunnen zelf hun vee wel con
troleren".
De opmerking is niet-commercteel.
Of juist toèli commercieel? Maar:
Houdt geen stéék
Mfitar een Steek
houdt het toch:
Zet een Leek
Een ander was heel ironisch tegen
over mijn sarcasme met het spreek
woord van „wie het dichtst bij het
vuur zit" en vraagt uitdagend: „Waar
is de groenteboer, die een paar uur
in de rij staat voor 2 ons druiven?
Waar is de winkelier, die voor zijn
gezin vier ontbijtkoekjes per jaar
heeft?"
Goed, ik kan me voorstellen, zoals
een ander me mededeelt, dat, de
Vleescentrale haar aangestelden rij
kelijk voorziet van vet en vlees en
bonnen, zodat moeder de vrouw zich
daarover niet bezorgd behoeft te
maken. Wie in het veen is, ziet niet
op een 'turfje.
Ik aanvaard dus meel voor de
meelmannen, vlees voor de vlcesman-
nen al zou ik het opvoedkundig
juister vinden als de heren, ook tot
voorbeeld voor ons en tot scherping
van hun eigen fantasie en tot beter
besef vern de volksnood, begonnen
met zichzelf te houden aan de ook
door hen ons karig toegemeten rant
soenen maar ik vind het regel
recht onzin, dat men, omdat men op
de meelbalen troont, vu ook nog
vriendschappelijke relaties met rub-
berbandenboeren zou onderhouden
Als de en* hand mot in de andere
stopt, dan worden alle handen vol.
Maar de arme bliksem, die niet kan
beginnen met stoppen -staat met lége
handen. En juist voor aie arme blik
sems moeten de ambtenaren cr zijn,
niet omgekeerd.
Uit Haarlem wordt mij het vol
gende verhaagestuurd. Een huis
vrouw raakt een tas kwijt met distri
butiebescheiden voor man, vrouw en
kind van één jaar, oude en nieuwe
stamkaarten, bonnenkaarten voor de
lopende en dc nieuwe periode, kolen-
kaarttexticlkaarten, toeslagkaarten
voor de baby die op komst is, tabaks-
kaart en vergunningen.
Gevolg: een gezin is zes ioeken'tan
het allernodigste verstoken en zit
van de winter zonder kolen.
De inzendster vraagt zich af „waar
de mentaliteit van den „eerlijken
vinder is". Ik ook.
Het adres van de verliezer es is
fam. Kloos, Preang er straat 24, Haar
lem-Noord, 'zoals duidelijk op de
stamkaarten staat.
Als de eerlijke vinder nu óók maar
tot het inzicht kwam, dat hij bij zijn
vondst van de kaarten tegelijk zijn
mentaliteit was kwijtgeraakt, dan
zou hij misschien genèigd zijn, de
kaarten weer af te geven en zijn
mentaliteit terug te ontvangen. Of is
die mentaliteit, waar hij zijn hele
leven mee toe zal moeten, hem niet
zoveel waard?
TIJL
Elke oorlog herbergt een reeks dunner, Ja machteloos-dun zou-
ongewisse factoren en een den worden, wanneer zij zich in
reeks ondubbelzinnige leitelijk- dit tempo ook verder bleven be-
heden. De ondubbelzinnige, alge- wegen.
meen toegankelijke leiten schep- Vandaar dat het voor de Brit
pen een zekere evenwichtssltuatieten en Amerikanen van beslissend
partijen, die niet ln grote lijnen belang ls, die krachten Inderdaad
menen het tegen elkaar te kun- op grote schaal en ln groot tem-
nen opnemen, beginnen gemeen- po aan te vullen. Vandaar omge-
lijk geen oorlog, de zwakste zal keerd dat het ln de lijn der Duit-
het beslissende conflict trachten se oorlogvoering moet liggen, die
te vermijden tot hij zijn krachten krachten op de zwaarste proef te
minstens met die van den tegen- stellen: door plaatselijke tegen
stander ln evenwicht heeft ge- stand, maar niet minder door
bracht. Iets dergelijks heeft de „spreiding" van de vijandelijke
voorgeschiedenis van deze tweede aanval. Want reeds op dit ogen-
wereldoorlog te zien gegeven, toen blik vraagt de Anglo-Amerlkaan-
wijlen Chamberlain naar Mlln- se Invasie, gebaseerd als zij in alle
chen reisde om ..peace for our volstrektheid ls op overzeese aan-
time", vrede voor minstens één voeren, de grootste transport
generatie, te kunnen beloven en... prestatie die nog ooit ln de krijgs-
tegelijkertijd de Britse oorlogs- geschiedenis geleverd ls.
industrie en de relaties met de Deze feiten vormen als het
Verenigde Staten dermate op te ware het strategische evenwicht:
voeren, dat hij een Jaar later Hen- de afweerkansen van de door
derson in Berlijn zijn ultimatum Duitsland beheerste ruimte
zou kunnen doen overhandigen. tegenover het erkende getalsover-
Behalve de door belde partijen wicht der Amerikaanse vllegtui-
te controleren feiten, zijn er lm- gen en Amerikaanse pantserwa-
mer de ongewisse factoren Ook gens, de remmende kracht van
zonder die ongewisse elementen zorgvuldig vóórbereide Duitse
zou, mathematisch gesproken, stellingen tegenover de beperkte
geen gewapend conflict kunnen mogelijkheden der Anglo-Amerl-
ontstaan. omdat de uitslag dan kaanse lavitaillerlng. Met deze
Immers ln millimeters en gram- feiten als achtergrond echter
men bij voorbaat te berekenen krijgen de „ongeweten factoren"
ware. Zo wordt de houding van pas hun eigenlijke gewicht. Wei
tegenstanders ln de wereldpolitiek ke partij zal. wanneer de span-
enerzijds door het evenwicht der nlngen ondragelijk geworden
feiten, anderzijds door het even- zijn die thans nog een_evenwicht
wicht in eigen Innerlijk bepaald, bewerken, straks het Beslissende
door Inzicht en geloof, door af- gewicht in de schaal weten te
meten der controleerbare en door leggen?
het aandurven der oncontroleer- Duitsland bereidt wapens voor,
bare factoren, door wegen en die een omwenteling ln de oor
wagen. logvoerlng betekenen.'t Is ook zon-
Welbeschouwd zet zich deze toe- det daarover ooit 'n woord viel,
stand ln de loop van het oorlogs- duidelijk, dat deze wapent niet
gebeuren ook verder voort. Het is slechts gefabriceerd moeten wor-
hler al eerder gezegd: wie de den, maar dat grote contlngen-
Dultse of Anglo-Amerlkaanse ten van het leger zich met die
kansen van het ogenblik afleidt wapens vertrouwd moeten ma-
uit de. ontplooiing van Eisen- ken en daarmee aan de afweer-
howers aanval in de laatste twee strijd van het huidige ogenblik
weken, bouwt hulzen zonder fun- onttrokken blijven. Het is even-
dament. Wanneer de Duitse legers zeer duidelijk, dat de ln die af
in 1918 aan de Seine-monding weerstrijd geworpen krachten
hadden gestaan en in het voorbij- daardoor een zware, een vaak
gaan nog aan Loire. "Rhóne en bijna ondragelljk-zware taak te
Garonne, dan zou destijds stellig vervullen hebben. Het is tenslot-
niemand meer aan een overwin- te niet minder duidelijk. datBrit-
nlng der geallieerden hebben ge- ten en Amerikanen, met het on-
loofd. Geen primitieve aardrijks- gewisse element van nieuwe
kunde, maar de procedure van Duitse wapens ln het vooruit-
wegen en wagen beslist. zicht, willen en moeten doen wat
Tot het wegen behoort aan slechts ln hun vermogen ligt. om
beide zijden van allerlei. Vooreerst het de Duitse afweer Inderdaad
dat de „onbegrensde" mogelijk- ondragelijk te maken, eer het on-
heden der Anglo-Amerlkaanse gewetene voor de Invasielegers
oorlogsvoering terdege aan zeer tot pijnlijke wetenschap wordt..
reële grenzen gebonden zijn. Wan- Het Duitse wapen van dit
neer Eisenhowers pantserdivisies ogenblik is een afweer met zwak-
Ambtenaar van de C.C.D.
doodgeschoten
ZEIST, 23 Aug. Maandagmiddag
omstreeks twaalf uur werd een drie
wieler, die op de Hoogeweg in de ge
meente Zeist reed, door een crisis-
contröle-ambtenaar aangehouden.
Hierbij werd de ambtenaar door een
tot nu toe onbekenden man van
door het gat bij Avranches het
gebied tussen Lpire en Seine over
stroomden, moet men zich dat
niet zo voorstellen, alsof een brede
militaire golf" hier iedere vier
kante kilometer bezette. Veeleer
waren het dunne straaltjes, die
ke middelen, om de weken te
overbruggen die ons scheiden
van de beslissende herfst, van
een wende der wapenen. Het An
glo-Amerlkaanse wapen is een
aanval, die door tempo en slijtage
militair gezien uit zijn krachten
langs de strategisch belangrijkste dreigt te groeien, maar die zijn
punten liepen, maar die zonder doeleinden moet hebben bereikt
verdubbeling of verveelvoudigen eer de nieuwe elementen zich
der ^invasie-krachten nqg veel doen gelden.
achteren aangevallen en met een
schot in de rug getroffen. De ambte
naar is aan de bekomen schotwon
den bezweken. De dader, wist te ont
komen.
DEN HAAG. 23 Aug. Het aantal
slachtoffers onder de Nederlandse
burgerbevolking als gevolg van de
Anglo-Amerikaanse luchtaanval op
Maastricht op 18 Augustus is' intus
sen gestegen tot 81 dodeh, 72 zwaar-
en meer dan 200 lichtgewonden.
Er moet helaas rekening mede ge
houden worden, dat nog een aantal
zwaargewonden aan hun verwondin
gen zal bezwijken.
SPORTNIEUWS
Honkbalprogramma
AMSTERDAM, 23 Aug. Het honk
balprogramma voor Zaterdag en Zon
dag luidt: Eerste klasse. Zaterdag:
AJax—Quick; Zondag: £DOBlauw
wit; Overgangsklasse. Zaterdag: DOS
AFC. TYBB—EDO 2; Zondag: SC
Haarlem 2-DWS, CelerltasHHC 2.
Het Augustusnummer van „De
Schouw" ls geheel gewijd aan de Ne
derlandse Omroep. Jhr. mr. S. M. S.
de Ranltz opent deze aflevering met
een betoog over de taak van de om
roep, waarin hij het volgende toe
komstbeeld ontwikkelt; „Na de oor
log zal de omroep een zeer bijzondere
taak hebben, ons volk de weg te wij
zen ln het nieuwe Europa. De omroep
zal door het opwekken van cultureel
besef ons volk de eigen aard van onze
cultuur moeten bijbrengen en daar
mede besef voor de natuurlijke band.
die bestaat tussen onze cultuur en die
van andere Germaanse volkeren. Hij
zal er' voor moeten zorgen, dat de Ne
derlandse cultuuruitingen daar weer
klank vinden, waar weerklank ver
wacht kan wprden. te weten bij de
andere Germaanse volkeren. De om
roep zal zorgen voor cultuurultwlsse-
llng en onder ons volk brengen, het
geen onder de andere Germaanse vol
keren leeft. Het uitdragen van de
stem van Nederland ln Europa, het la
ten horen van de stem van Europa in
Nederland, ls een grootse taak. Geen
Instrument ls daartoe geschikter dan
dé omroep."
De Inzichten van dr. fr. W. A. Her-
weyer over deze taak spreken uit het
volgende citaat: „De bewustwording
van ons volk tot werkelijkheid te ma
ken en het tot de erkenning te bren
gen, dfit het behoort tot een grotere
gemeenschap dan onze landsgrenzen
deden vermoeden, ls de totale taak
van de omroep. Duidelijk leeft ln ons
het bewustzijn, dat deze taak alleen
vervuld kan worden door mensen, die
vóór alles ons volk ln al zijn deugden
en zwakheden kennen en het van gan
ser harte liefhebben."
Jkvr. H. van Lennep ontwikkel^ in
„Een gedachtewisseling" erüge aan
vechtbare denkbeelden, Louis Schmidt
schrijft over „De componist en de
mlcrophoon", W. G. Kierdorff over
„De plaats van het hoorspel", G. H.
Knap over „Radio en muzlekregle"
met de volgende conclusie: „Het
spreekt vanzelf, dat ln zeer vele ge
vallen de muzlckregisseur als wijze'
vader aan musici en orkesten aanwij
zingen kan geven met betrekking tot
hun speeltechnlek en speelwijze. In
het algemeen ls de taak van den mu-
ziekregisseur het zozeer bijvijlen en
acheveren van het ln de studio gepro-
Hebt u zand en water en
verder blusmateriaal op alle
verdiepingen gereed staan?
(Voorlichtingsactie hoofdin
spectie luchtbescherming).
duceerde of te produceren geluids
beeld. dat dit beeld ook bU de geringe
afstand waarop h« ln de hulskamer
van den luisteraar staat, ln alle op
zichten bevredigt. De muzlekreglsseur
ls de reproducerende kunstenaar ln
de tweede macht."
De Josselin de Jong spreekt zich uit
over „Journalistieke problemen rond
om de reportage", E, J. van Schalk
over «„Microfoon en luisteraar" en G.
Noordhuls over „De uitzendingen van
de B.N.O.". Leo Rlemens. de ómroep-
causeur. noemt toch iilet om Men
gelberg een hart onder de riem te ste
ken? Bach's .Matthaus-Passlon" de
Ideale radio-opera; een paradox, die hij
overigens redenerend beaiftwoordt. HIJ
geeft behartenswaardlge richtlijnen
voor „Het onopgeloste probleem der
radio-opera's". Eddy NoordUk heeft
het over J>e arrangeurs én hun werk".
W. H. Thljsse over „Nederlands mu-
zlekverleden voor de microfoon". Wil
ly d'Ablalng over „Muziek en radlo-
dramaturgle", lr. G. Schuurmans Stek
hoven over „Vaktaal-zuivering bij de
omroep" met als toelichting een frag
ment van de zestallge ontwerp-woor-
denlijst der Union Internationale de
Radlodlffuslon en van de woordenlijst
„Radfo-Omroep" der Omroep-Vakter-
mencommlsslc. Henk Sweers schrijft
over „Nederlandse Volksklanken" D
van de Bospoort over „Dc Nederlandse
Omroep en het platteland". Zelfs ln de
vaste muziekrubriek steekt jkvr. H v
Lennep de loftrompet over Leo Rle
mens. den man van de tienduizend
gramofoonplaten.
Zoals meh hieruit dus ziet: een af
levering. waarin het omroepvraagstuk
van vele zijden jwordt belicht 'en dat
bovendien' aantrekkelijk ls geïllu
streerd.
Amst. Opera opent met
Wolf-Ferrari
De Amstevdamse Opera heeft, zo
als wij indertijd reeds meldden, „Die
schalkhafte Witwe" van Wolf-Fer
rari in studie genomen en zal, het
nieuwe seizoen openen met een uit
voering van deze lichte opera.
De intendant, mr. Johannes den
Hertog, voert de regie en Otto Glas
tra van Loon heeft de muzikale lei
ding.
De belangrijke rollen worden ver
vuld door Ruth Horna, Louise de
Vries, Otto Couperus, Chris Reumer,
Jan van Mantgem, Gerard Groot en
Siemen Jongsma.
Denkt aan Moeder en Kind,
Huts-aan-huis-coüecie 23 tot
en met 30 Augustus.
Het gebruik van schuilnamen
in de sport
DEN HAAG, 21 Aug. Volgens
een bepaling van den secretaris-ge
neraal van het departement van
Opvoeding, Wetenschap en Cultuur
bescherming mogen schuilnamen
voor deelnemers aan sportwedstrij
den, demonstraties e.d. alleen wor
den gebruikt met toestemming van
dit departement.
Om het schaakkampioenschap
van Europa
Van 10 tot 22 September wordt tai
Baden bij Wenen een tournool ge
houden. waaraan verbonden is de
titel van schaakkampioen van
£uropa. Hiervoor zijn de volgende
spelers geplaatst: Aijechin. Keres,
Bogoljubow, Richter, Junge. Rell-
stab, Foltys, Barcza en Szily. Ook
ons land is uitgenodigd een verte
genwoordiger te zenden. Tegelijker
tijd worat een tweede tournooi van
tien spelers gehouden, waarvan de
twee hoogst uitkomenden de volgen
de maal recht op een vaste plaats
in het hoofdtournooi krijgen. Ook
voor deze afdelingen zijn enkele
Nederlandse spelers uitgenodigd.
Bondsschaaktournooi
Amsterdam, Maandag.
De uitslagen van de heden ge
speelde partijen waren:
damesgroep: mevr. Jonkers—mevr.
Winter 1—0; mevr. Huisman—mevr.
van Schalk 0—1; mei. G. Smit
mevr. Peening 0—1; mevr. Keyser-»
mevr. Meljaars 10."
Eregroep Amsterdam; W. Koomen
G.'R. D. van Doesburgh 1—0; J.
VisserL. de Vinto 10.
Eregroep Maastricht: Crabben-
dam—G. Swaneveld 10: dr. E;
Mulder—drs. L. Stumpers iJ; J.
Been-H. W. Felderhof i.
Groep 1. M P. v. d. Wel—E. D. de
Waal 0—1; W. Kamp—D. Henneber-
ke 1—0; H. F. Crabbendam—mr. H.
J. Walkate 1—0.
Groep 3. G. TeilemanG. Kapsen-
berg ^—4; M. v. d. Kruyf—P. See-
wald 0—1; J. F. MantzL. v. d.
Eerden 1—0; drs. J. G. Karper—mr.
J. van Eybergen i-
De uitslagen van de Dinsdag ge
speelde partijen waren: Damesgroep:
mevr. Mal Ja arsmevr. Winter 04-1;
mevr. Jonkersmevr. Hulsman 10.
Eregroep Amsterdam: G R. D van.
DoesburghL. de Vinto 01; J. Jon-
gedljkL. Visser 1J; W. Koomen—
Ir. van Steenis k—0.
Eregroep Maastricht: U. Crabben
damdr. E. Mulder 01.
Groep 1. Mr. WalkateC. J. Ap-
klng. 10; J HenneberkeH. Crab
bendam i4: E. de WaalW. Kamp
0l: W. A Oudheusdenv. d. Wel
1—0.
Groep 2. v. d. EerdenDrs. Karper
O—l: P. SeewaldJ. F. Mantz O—l.
De verduistering begint heden om
20.45 en eindigt om 6.30 uur.
Maan onder 22.00, op 11.07.
26 Aug. E.K., 2 Sept V.M., 9 Sept.
L.K., 17 Sept N3L
