HET DAGBLAD
Afsluiting bij Argentan
weer verbroken
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Stijgende stroom
Duits weermachtsbericht
Nieuw Sow jetoffensief bij
Tiraspol en Jassy
Druk bij Chartres
houdt aan
Bommervop Brussel,
Rijssel en Gent
Ingesloten pantserafdeling
baande zich een weg
Zware gevechten
bij Argentan
Nog meer luchtaanvallen op het
Japanse moederland mislukt
Weer margarine
boterbonnen
op
Zeven doodvonnissen
voltrokken
Reportage in stof en slik
Strijdbare „babies" aan het Westelijk front
Dnjestr-stellingen blijven
stand houden
Zware druk bij
Baranow
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUHRER, 21 Aub. Het opperbevel
van de weermacht maakt bekend:
In Normandië hebben onze divisies
in het gebied ten noorden van Ar
gentan na een verbitterde worstelihg
de vijandelijke versperringsgrendel in
noordoostelijke richting doorbroken
en de 'verbinding met eën haar tege
moetkomende pantsergroep toe stand
gebracht,
Sterke vijandelijke aanvallen op
ons afweerfront aan de Dives en
Vire-sector werden afgeslagen. In
enkele sectoren zijn eigen tegenaan
vallen nog gaande.
Tussen dc Eure en de Seine oefent
de vijand druk uit in noordelijke
richting. Daar werden bij Pacy-Ver-
non vijandelijke aanvalsvoorhoeden
uiteengeslagen. In het gebied ten
oosten en noordoosten, van Chartres
houdt de druk van den vijand op de
middenloop van de Seine aan, zonder
dat hij er in slaagde nieuwe vorderin
gen te maken.
In het bergterrein ton noorden van
Toulon valt de vijand met sterke
strijdkrachten in westelijke en
noordwestelijke richting aan. Hevige
gevechten zijn gaande.
Kustbatterijen van de marine
schoten voor Toulon een vijandelijk
slagschip en een kruiser in brand.
Een torpedojager en twee torpedo-
boten werden beschadigd.
Het vergeldingsvuur op Londen
werd overdag en 'snaqhts voortgezet.
In Italië zette de vijand ook gis
teren in de sector van de Adria-
tische kust zijn aanvallen de gehele
dag voort. Het aanvankelijk verloren
gegane heuvelterrein rondom Cerasa
werd in een tegenaanval heroverd.
'In het oosten breidden de bolsje
wisten hun aanvallen nu ook uit tot
de zuidelijke sector. Met krachtig ge
bruik van slagvliegtuigen gingen zij
ten zuiden van Tiraspol en* ten
noordwesten van Jassy tot de aanval
over. Verbitterde gevechten zijn in
beide sectoren gaande.
In het voorterrein van de Karpa-
then ten zuidwesten van Mieloc. in
de bruggenhoofden over de Weichsel
ten westen van Baranow, ten westen
van Lublin en. ten zuidoosten van
Warka werden de bolsjewistische
aanvallen na hevige strijd afgeslagen
of opgevangen.
Ten noordoosten van Warschau
berden de doorbraakaanvalten der
Sowjets in de richting van de Boeg
in de diepte van onze stellingen op
gevangen. Ten zuiden van Wilko-
wisjen en bij Schaken duren de har
de afwëergevechten voort.
In Letland herstelden Duitse pant
serformaties via Tuckum aanvallend,
de tijdelijk verloren gegane verbin
ding met de in Koerland strijdende
formaties van het leger. De Duitsf
vlootformatie mengde zich ter onder
steuning in deze gevechten te land.
Alle pogingen der Sowjets om hun
penetratiegebieden ten westen van
BERLIJN, 22 Aug. Anglo-Ameri-
kaanse bommenwerpers hebben Brus
sel. Rijssel en Gent aangevallen. Ze
wierpen lukraak hun bommen in
dicht bebouwde stadswijken. Ook op
het stadspark van Brussel, in de na
bijheid waarvan zich geen militaire
doelen bevinden, werden bommen ge
worpen. In het druk bezochte park
werden personen, onder wie 32 kin
deren. onmiddellijk gedood. Boven
dien Werden dertig personen, van wie
twintig zwaargewonden, naar de zie
kenhuizen gebracht. Ook talrijke
woonhuizen werden beschadigd.
Duitse verklaring over
situatie in Parijs
(Speciale correspondentie)
BERLIJN. 22 Aug. Met betrek
king tot berichten over het uitbre
ken van partisanengevechten te Pa
rijs wordt van Duitse zijde ver
klaard, dat de volkenrechtelijke-
situatie tijdens deze onverantwoor
delijke pogingen reeds vroeger af
doende opgehelderd is. De strijdende
troepen zullen geen opstanden in
hun rug dulden.
Voorts wordt cr in de Wilhelm-
strasse aan herinnerd, dat Duitsland
steeds gestreefd heeft naar het be
houd van de mooie stad Parijs. Ook
in de huidige situatie handhaaft
Duitsland dit standpunt. Maar, al
dus wordt nader verklaard, wanneer
de Parijse bevolking het oorlogsrecht
wil handhaven, zal zij er zich naar
moeten gedragen. De bevolking
draagt zélf de verantwoordelijkheid,
wanneer, als gevolg van haar gedrag,
oorlogssituaties geschapen worden.
Na-oorlogse plannen
der geallieerden
STOCKHOLM, 22 Au». In Dum-
barton Oaks, bij Washington, wordt
op het ogenblik een geallieerde vler-
mogendhedenconferentie gehouden over
de beveiliging van de vrede door een
Internationale organisatie. Huil, de
Amerikaanse minister van buiten
landse zaken, die de besprekingen
opende, verklaarde, dat een organisa
tie als wordt beoogd tot mislukken is
gedoemd, wanneer ze niet over sterke
machtsmiddelen beschikt, die zo nodig
snel en doeltreffend kunnen worden
aangewend.
Naar verluidt zou reeds overeen
stemming zijn bereikt over het feit.
dat de volle verantwoordelijkheid voor
het handhaven van de vrede moet
liggen bij de V.S., Engeland en de
Sowjet-Ume.
In Berlijn wordt verklaard, dat deze
drie landen zich dus een soort poli
tieke dictatuur willen toeëlgenen, en
de overige geallieerde mogendheden
slechts de rol van uitvoerende organen
toestaan.
In de Mexicaanse filmindustrie
is een staking uitgebroken, omdat de
directlos geen dwang" van de arbelds-
svndicaten wensten. De syndicalisti
sche arbeiders hebben déarop de
studio's bezet.
De regering van Vichy heeft vlce-
admlraal Jean Decoux. den gouverneur-
generaal van Indo-Ohina, volmacht
verleend tot het nemen van alle oor
logsmaatregelen.
Tsjang Kal SJek zou bezig zijn
een tegenoffensief voor te bereiden om
Hengjang te heroveren. Zelfs uit
Burma zou hij troepen halen.
Modohn en ten westen van het meer
van Pskow uit te breiden, werden
door de taaie tegenstand van onze
divisies afgeslagen en een vrij groot
aantal vijandelijke pantsei^vagens
stukgeschoten.
De luchtmacht mengde zich in de
febieden der zwaartepunten op doel
treffende wijze in de gevechten te
land en bracht de bolsjewisten zware
verliezen aan mensen en materiaal
loe. In luchtgevechten en door lucht
doelartillerie verloor dc vijand gis
teren aan het oostelijke front 41
vliegtuigen.
Formaties vijandelijke bommen
werpers vielen overdag enkele plaat
sen in Zuidoost-Duitsland en in Hon
garije aan. In de nacht wierpen
énkele vijandelijke vliegtuigen bom
men neer in het gebied van Opper-
Donau. Door luchtverdedigingsstrijd-
krachten werden bij deze aanval 15
terreurbommenwerpers neergescho
ten.
In aanvulling op het wcermachts-
berlcht van Maandag wordt nog mede
gedeeld:
BIJ de atweergevechten ten W. van
Bialystok hebben zich het le bataljon
van pantsergrenadiersregiment 25 on
der bevel van kapitein Blancbois en de
pantserverkenningsafdeling 12 onder
bevel van kapitein Ibach door bijzon
dere hardheid en dappere aanvalsgeest
onderscheiden.
Luchtgevechten ten
Westen van Boedapest
BERLIJN, 21 Aug. Maandag-
ochtend zijn Amerikaanse bommen
werpers uit Italië na&r Zuidoost-
Duitsland gevlogen. Reeds op de
heenweg werden ze aangevallen door
Duitse en Hongaarse jagers. Vooral
in het gebied ten westen van Boeda
pest ontstonden hevige luchtgevech
ten.
De Amerikanen hebben doelen In
het oosten van Hongarije aangeval
len. Volgens nog onvolledige rappor
ten schoten de Hongaarse jagers drie
viermotorige bommenwerpers neer.
De successen van de Duitse jagers
en het luchtdoelgeschut zijn nog niet
bekend.
Japanse gezant te Moscou
gaat rapport uitbrengen
TOKIO, 21 Aug. Dr Japanse
gezant te Moscou, Morisjima. is vol-
gens een bericht van-Domei op 18
Augustus uit Moscou naar Japan
vertrokken om zijn'regering rapport
uit te brengen.
Van elk pakje boter
een plakje
DEN HAAG, 21 Aug. Controleurs
van de C.C.D. hebben vastgesteld, dat
er winkeliers zijn, die het publiek be
nadelen donr uit pnkjgs boter vóór de
aflevering een. beetje boter te nemen."
Zo werd onlangs bij een winkelier te
Rotterdam een partij van 44 pakjes
van i kg. boter' aangetroffen, die stuk
voor stuk 7—10 gram te licht waren.
Bij huiszoeking werd 1 kg. aan het
publiek ontstolen boter aangetroffen,
die verkregen was door van elk pakje
een plakje boter af te nemen. De win
kelier bekende dit reeds lange tijd zo
te doen. Het publick zij op zijn hoede.
Men kan de contróle steunen door zelf
de gekochte pakjes te wegen en van
belangrijke onderwichten de C.C.D. op
de hoogte te stellen.
Extra-keuringen
voor Waf}en-H (Wilting), (f-
Wachtbataillon, Landstorm
Nederland, Germaanse 'ff in
Nederland
Wegens de zeer vele aanmeldingen
zal nog een extra-keuring worden ge
houden op Donderdag 24 Augustus,
8—13 uur, Den Haag. gebouw Amicltla,
Westelnde 15; Vrijdag 25 Augustus.
813 uur, Amsterdam, Dam 4. Daar
kan Iedere gezonde Nederlander zich
aanmelden, ten einde gekeurd te wor
den.
Tijdens de keuringen worden alle In
lichtingen verstrekt met betrekking
tot de verzorglhg van familieleden,
duur der opleiding, extra-levcnsmldde-
len enz. Personen tussen 19—35 Jaar.
die aanmeldingsplichtlg zijn voor de
tewerkstelling, kunnen zich eveneens
aanmelden en worden gedurende hun
verbintenis van de tewerkstelling vrij
gesteld.
Officier ln de Watten-# kan leder
worden, die na minstens - een Jaar
diensttijd zijn geschiktheid voor de
officiersopleiding heeft bewezen. Zijn
schoolopleiding ls niet doorslaggevend.
Ook voor de gemotoriseerde compag
nie bij het //-wachtbataillon te Amers
foort. welke dienst ln Nederland doet,
kan men zich op bovenstaande keurin
gen melden.
Alle Inlichtingen en gratts-rclsbll-
Jctten voor de heen- en terugreis zijn
verkrijgbaar bij de volgende Neben-
stellcn der Watten-//: Amsterdam.
Dam 4; Alkmaar, Langestraat 56; Heer
len. Saroleastraat 25; Groningen. He
renstraat 46; Enschede, Hengelose-
6traat 30 en Utrecht. Vredenburg 19;
eveneens bij het //-Ersatzkommando
Nlederlande, Den Haag. Korte Vijver
berg en Marlneannahmestelle West.
Utrecht, Plompetorengracht 24.
Ie JAARGANG No. 196 LD DINSDAG 22 AUGUSTUS 1944
Uitgeve: N.V. De Arbeiderspers Bureau» voor redactie en administretie: Hooigracht 31, Leiden.
Tel. 24996 - Postgiro 184120 Abonnementsprijs 21 ct. per weelc of 2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 ct.
BERLIJN. 22 Aug. De belang
rijkste gebeurtenis van de strijd in
Normandië is de doorbraak van
Duitse pantserwagens en gemotori
seerde formaties door een sterke
AmerikaansCanadese versperrings-
grendcl'in het gebied van Falaise—
'lArgentan, waardoor het gelukt de
Verbinding tot stand te brengen met
de teil westen van deze gebieden in
de omgeving van St. LambertSur
Dive en ten zuidoosten van Trun in
zware gevechten gewikkelde Duitse
formaties.
In buitengewoon zware gevechten,
die de gehele dag met grote verbitte
ring werden gevoerd, konden sterke
Amerikaans-Canadese eenheden ver
nietigd worden. De resten daarvan
werden naar het noorden en noord
oosten of naar het zuidoosten ge
drukt. Ook de Duitse verliezen bij
deze succesvolle onderneming waren
natuurlijk niet onaanzienlijk. Even
als bij de gevechten in Zuid-Italië
hebben Duitse valschermjagers door
hun strijdlust en taaiheid tot het
opmerkelijke succes bijgedragen.
Het gros van de Duitse strijd
krachten, die tot dusver ten oosten
van de lijn Argentan-^alaise wa
ren ingesloten, staat thans ten wes
ten van dg Seine en heeft daar in
gegrepen in de verbitterde afweer-
en aanvalsgevechten. De Amerikaan
se gemotoriseerde en tankstrijd
krachten, die naar de Seine opruk
ken, opereren hoofdzakelijk met
sterke - formaties in het gebied van
Vernon en Mantes, waar zij met
infanterie-kleine bruggenhoofden op
de noordelijke oever van de Seine
pogerT- te vormen. Overigens be
perkten de Amerikanen zich er toe
de tussen hun aanvalswiggen liggen
de Duitse verzetgroepen int. te'scha
kelen en zich de noodzakelijke dek
king in de rug voor verdere operaties
te yerzekeren. Tot dat doel voerden
zij vrij sterke gemotoriseerde for
maties aan, die thans in het gehele
gebied tussen Orleans en Dreux met
de ook van Duitse zijde aangevoerde
versterkingen in levendige gevech
ten gewikkeld zijn.
Pogingen der Amerikanen om met
afzonderlijke pantserwagens van het
zuidwesten uit het gebiëd van Parijs
te bereiken werden opnieuw, vooral
in het gebied van Rambouilet ver
ijdeld.
Vrijstelling Arbeidsdienst
De commandant van de Ned. Ar
beidsdienst deelt mede, dat arbelds-
dienstpllchtlgen krachtens art. 4 van
het arbeidsdienstplichtbeslntt, gebo
ren tusen. 31 Dec. 1924 en 1 Jan. 1926.
die nog niet voor de vervulling van
hun arbeidsdienstpllcht werden opge
roepen. daarvoor niet meer in aan
merking zullen worden gebracht.
Reeds ingediende verzoeken tot ver
lenging van uitstel van opkomst wor
den in verband met het vorenstaande
niet meer in behandeling genomen.
Het bovenstaande is niet van toe
passing op: a. degenen, die in enig
studiejaar als student wensen te wor
den ingeschreven, of enig examen
wpnsen af te leggen aan eon univer
siteit of hogeschool, voor zover zij hun
arbeidsdienstpllcht nog niet hebben
vervuld; b. degenen, die een functie
in overheidsdienst of bij het bijzonder
onderwijs bekleden, resp. voor een
functie in overheidsdienst of bij het
bijzonder onderwijs ln aanmerking
wensen te komen, voorzover zij, hun
arbeidsdienstpllcht nog niet hébben
vervuld.
Hebt u alle voorzorgsmaat
regelen op het gebied van de
zelfbescherming in uw huis
getroffen? (Voorlichtingsactie
van de hoofd-inspectle voor
de luchtbescherming).
TOKIO. 22 Aug. Nadat Zondag
middag omstreeks twintig vijande
lijke bommenwerpers een- vrij grote
aanval hadden gedaan op het Japan
se moederland, heeft een tweede
groep vliegtuigen in de nacht van
Zondag op Maandag getracht de aan
vallen voort te zetten. Het doel was
Noord-Kioesjoe en het westelijke deel
van Sjikokoe. De aanval werd echter
doeltreffend, afgeslagen en de vijan
delijke vliegtuigen keerden terug zon
der veel schade te hebben aangericht.
Met deze tweede aanval, zo wordt
verondersteld, wilde de vijand van
zijn resultaten, die hij de vorige dag
had behaald, profiteren, daar hij
aannam, dat bij zijn eerste aanval
zware branden zouden zijn ontstaan.
Door de krachtige luchtverdediging
werd ook deze aanval in de namid
dag tot mislukken gedoemd. De vij
and viel tijdens de nacht een twee
de maal aan, doch kon ook deze keer
geen resultaten behalen. De branden,
die bij de eerste aanval waren ont
staan, werden reeds tijdens de twee
de aanval geblust.
Uit een mededeling van het keizer
lijke hoofdkwartier over de beide
luchtaanvallen van Zondagmiddag
en Zondagnacht blijkt, dat. 23 vijan
delijke vliegtuigen door de Japanse
afweer zijn neergeschoten. De Japan
se verliezen bedragen twee toestellen,
die zich op het vijandelijke doel
stortten, of de vijandelijke vliegtui
gen ramden..
Een woordvoerder van het inlich
tingenbureau, heeft gewezen op de
tegenspraken in de vijandelijke be
richten over de derde en vierde aan
val op Kioesjoe'. Bij de derde aanval
van het twintigste Amerikaanse com
mando bommenwerpers op Kioesjoe,
enkele weken geleden, deelde de
vijand de resultaten reeds een. uur na
de aanval mede. Bij de vierde aanval
op Japan aarzelde dei. vijand met het
uitgeven van hét bericht en toen hij
het publiceerde, werd het geken
merkt, door een totaal ontbreken van
bijzonderheden.
Naar Nde mening van den spreker
ligt de oorzaak hierin, dat de vijand
de als gevolg van de Japanse verde
diging geleden zware verliezen wenst
te verdoezelen.
Op dezelfde conferentie deelde de
woordvoerder van de persafdeling dei
marine, Koerihara, na/(r aanleiding
van de vraag over de mogelijkheid
van een vijandelijke landing in Bur
ma mede, dat in verband met de ora
standigheden een dergelijke moge
lijkheid niet uitgesloten 16.
Aan het Loire-front bleef het, af
gezien van verkermingsaanvallen, die
nu en dan werden ondernomen en
van enige schermutselingen met
Duitse beveiligingstroepen, rustig:
In het vestinggebied van Brctagne
legden, de Amerikanen storing5*uur
op Lorient, Duitse strijdkrachten
zuiverden het voorterrein des vesting
van Amerikaanse verkenningstroepen
en terroristengroepen. Pogingen van
Amerikaanse pantserwagens om het
voorterrein van de vesting Brest te
naderen, werden wederom door goed
gerichte salvo's der Duitse batterijen,
verijdeld.
34a en b inleveren
DEN HAAG, 22 Aug. Te begin
nen met de maand September zal
wederom op een deel der boterbon
nen margarine verkrijgbaar zijn. Om
de handelaren in de gelegenheid te
stellen, zich met .margarine te be
voorraden, moet men de boterbon
34b voor 26 Augustus a.s. bij zijn
margarineleverancier inleveren. Ten
einde het de handelaren mogelijk
te maken zich van boter te voorzien,
moet mem voor. boter bon 34a vóór
26 Augustus as. bij zijn boterleveran-
cier inleveren.
De verduistering begint heden om
20.45 cn eindigt om 6.30 uur.
Maan onder 22.31, op 10.03,
26 Aug. E.K., 2 Sep-t. V.M., 9 Sept.
L.K., 17 Sept. N.M.
Het bureau van den Wehrmacht-
befehlshaber iif den Niederlanden
deelt mede:
Door het Kriegsgericht zijn ter
dood veroordeeld.
1. Wegens poging tot- oprichting en
bewapening van een illegale verzet-
organisatie Gerrit. van den Boo-
g e r d. cand notaris, gpboren 22
Augustus 1908 en Antonius Frederi-
cus" Slot, smid, geboren 11 Septem
ber 1918:
2. Wegens het i aanden lang ver
bergen van neergeschoten vijande
lijke piloten en poging deze bij de
vlucht te helpen Martinus L e 1 i-
vel't, timmerman, geb. 18 Januari
1896;
3. Wegens spionnage Gustav Ka-
rel Fikkert. kantoorbediende, geb.
18 Januari 1906;
Edzavd H o r r l x. kantoorbedien
de, geb. 24 September 1908:
Franzlskus Jacobus Ludwig Tem
pel, musicus, geb. 20 Maart 1898;
Frledrich Fritz W i 11 e m s e n,
kantoorbediende, geb. 30 Mei 1Ö21.
De beklaagde Wiilcmsen heeft in
het bijzonder het vertrouwen, dat de
Duitse weermacht, die hem als kan
toorbediende in dienst had genomen,
in» hem stelde op grove wijze mis
bruikt.
Alle doodvonnissen zijn na onder
zoek van de mogelijkheid van gratie
voltrokken.
Zs-lcaarfenprocedure Ned.-
Indische ondernemingen
DEN HAAG. 19 Aug. Van bevoeg
de zijde wordt medegedeeld, dat de
procedure der Zs-kaarten ook van toe
passing ls op de hier te lande geves
tigde of kantoor houdende, doch haar
bedrijf geheel of gedeeltelijk ln Ne-
derlands-Indië. Suriname of Curaqao
uitoefenende ondernemingen, voor zo
ver zij niet reeds uit anderen hoofde
aan deze procedure waren onderwor
pen.
Voor do bijzonderheden en formali
teiten wordt verwezen naar de eerder
opgenomen publicaties betreffende de
Industrie.
De vrljstelllngsaanvragen moeten
terstond, maar op zijn laatst 31 Augus
tus 1944. worden Ingediend bij de
Hauptabtellung Wlrtschaft, Amers
foort, Konlnginhelaan 14.
Inlevering groentebon
DEN HAAG, 22 Aug. Inwoners
der gemeentg waar klantenbinding
voor groente geldt, dienen bon groen
te tiende periode 1944 van 22 tot en
met 26 Augustus a.s. in te -leveren bij
den handelaar, van wien zij van 3
tot. en met 30 September groente i
fruit wensen te betrekken.
Maglione overleden
MILAAN. 22 Aug. Naar wordt
medegedeeld, is kardinaal-staatsse
cretaris Magliohe overleden.
Een drijvend eiland. Goed gecamoufleerd met pas gekapte bomen drijft
een veerboot met zwaar geschut beladen over een meer.
(PK foto Blanrock—Orb.-H)
Lange weken hebben de Britse
en Amerikaanse Invasie
troepen aan de Normandlsche
kust vergeefs om strategische
armslag gevochten. „Strategische
armslag", dat betekent hier ln de
meest letterlijke zin des woords:
bewegingsvrijheid. De doorbraak
der Amerikanen bij A'."ranches
heeft die bewegingsvrijheid in
vergaande mate tot stand ge
bracht. Sindsdien hebben de ge
beurtenissen zich in onloochen
baar snel tempo afgewikkeld De
Amerikaanse divisies hebben het
Bretonse schiereiland over
stroomd. Terwijl aanvankelijk het
Invasiefront vrijwel samenviel
met de randen van de „vuurklok"
van het scheepsgeschut, ls er
thans naar het zuiden een Loire-
front. naar het noorden een
Seine-front. Daarbij kwam in
middels een nieuw lnvastegcbled
ln Zuld-FrankrlJk. waar op dit
ogenblik een concentratie van
vijandelijke strijdkrachten gaan
de ls die zich niet overal terstond
op de kaart laat aantekenen,
maar die voor de eerstkomende
dagen zonder twijfel eveneens
een levendig en bewegelijk beeld
voorspelt.
De gevolgtrekking', die „men"
uit dit alles maakt, is zo helder
als glas: het loopt nu heus op
zijn eind en de oorlog ls nu neus
over een pa' w-':en afgelopen.
Met een Duus? nederlaag. Wie
het tegendeel wil beweren, maakt
al heel weinig kans en heeft al
bitter weinig erkende argumen
ten.
Toch zijn die twee versterkend
bedoelde woorden „nu heus"
eigenlijk reeds de sterkste argu
menten, tegen de stelling. Ze
houden immers de erkenning in
dat het al die vorige keren vol
strekt niet „heus" op een einde
liep. Wie twintig keer een erbar
melijk profeet bleek, moet wel
heèl vrijmoedig of heel onnaden
kend zijn, om voor de éénentwin
tigste keer „nu heus" een profe
ten-reputatie op te eisen.
Er zijn echter belangrijker en
bovenal zakelijker overwegingen
om het Inzicht te benaderen van
wat zich thans ln het Westen af
speelt. Daarvan hebben wij, niet
als profeet, maar, wel ln een
nuchter afwegen der elementaire
factoren, op deze plaats reeds ge
tuigd, toen het front ln Norman
dië nog geen spoor vaii beweging
vertoonde en menigéén zelfs de
indruk kreeg, dat er nimmer be
weging komen zou. De maat der
dingen, aldus verklaarden wij
toen, kan uiteindelijk onmogelijk
die van het smalle en ondiepe
Normandlsche front tussen Vire
en Ome zijn, OOk niet en juist
niet ln het kader der Duitse
wensen, hoe vreemd dat ook voor
den oppervlakklgen beschouwer
misschien schijnen mag.
Zolang het Invasiefront ln het
Westen een kleine, beperkte
onderneming blijft, die niet het
grootste deel van de Anglo-Ame
rikaanse krachten op het Euro
pese vasteland bindt, zolang kan
Duitsland immers niet hopen, in
het Westen tot een beslissende
afrekening te komen, die het
tegen de bolsjewistische scharen
weer vrijdom van beslissend han
delen geeft. De tegenstander van
zijn kant heeft eveneens dringend
belang bij een snelle en brede
ontwikkeling van zijn militaire
apparaat tegen Duitslands weste
lijke verdedigingssysteem, omdat
andere methoden (blokkade,
luchtterreuri op zichzelf onmis
kenbaar hebben gelaaid en nieuwe
Duitse oorlogsmiddelen dreigen.
Op dit éne punt lopen dus merk
waardig genoeg de Anglo-Amerl-
kaanse en de Duitse belangen pa
rallel: er moet ln het Westen een
grote eu werkelijk beslissende
krachtmeting komen.
Nu moet men deze gedachten-
gang natuurlijk niet ad absurdum
voeren. Het zou een carlcatuur
der dingen zijn, te verklaren, dat
de Duitse legerleiding dus over de
Amerikaanse doorbraak bij Avran-
ches, over de tangbeweging bij
Argentan en over de nieuwe lan
dingen tussen Toulon en Nice
eigenlijk uitbundig verheugd ls.
De Duitse berichtgeving en de
Duitse krachtsinspanning op het
punt der vernieuwde oorlogsin
dustrie spreken een even duide
lijke als openhartige taal. Er ia
geen sprake van, dat deze oorlog
zonder bloed en zonder zweet (om
Churchill's befaamde terminolo
gie te gebruiken) gewonnen zou
kunnen worden. En het.staat vast,
dat Duitsland zware slagen te
verwerken kreeg en nog andere
zware slagen te verwerken zal
krijgen. Wie de maat der dingen
echter van meet af Juist beoor
deelde, wordt daardoor thans niet
meer verrast. De gebeurtenissen
moesten en moeten hun volle
maat krijgen om een volledig
resultaat te kunnen opleveren.
Wie met het resultaat ernst
maakt, gaat ook de voorwaarden
er toe niet uit de weg.
Zó en zó alleen heelt men de
stijgende stroom in het Westen
te zien en te begrijpen. Wat er ln
details aan factoren ten gunste
van elk der worstelende machten
op te merken valt. ls één zaak. In
hoeverre de groei der Ölngen zélf
een aanwijzing betekent, ls echter
een andere. En over dit principale
feit mag bij geen werkelijk nuch
ter toeschouwer twijfel bestaan:
de uitbreiding der oorlogsgebeur
tenissen aan het westelijke front
betekent een voorwaarde tot de
beslissing en brengt derhalve die
beslissing naderbij. Wie, echter in
het uiterlijke feit van die uitbrei
ding „nu heus" het einde van
Duitslands kansen ziet. maakt zelf
een goede kans zijn één en twin
tigste vergissing te begaan.
De oorlogsverslaggever
aan het woord
BERLWN, 22 Aug. In de zuide
lijke secror van 'het oostelijke front
ontwikkelden zich zowel aan de be
nedenloop van de Dnjestr als ten
noorden van Jassy buitengewoon
zware en wisselvallige gevechten. De
grote bolsjewistische aanvallen heb
ben hier ten doel de gehele Dnjestr-
stelling ineen te laten storten. Daar
toe brachten de bolsjewisten alle be
schikbare krachten in de strijd, doch
de samenhang van het front kon te
genover deze doorbraakpogingen ten
volle gehandhaafd worden.
De Duitse en Roemeense-divisies
bieden overal hardnekkige tegen
stand. Zelfs de enkele plaatsen waar
zij hun frontlijn een paar kilometers
achteruit moesten leggen, brachten
zij de bolsjewistische aanvalsforma-
ties buitengewoon zware verliezen toe.
Daarbij onderscheidde zich bijzon
der een gemengde Duits-Roemeense
pantserdivisie, die een vooruitgedron
gen Sowjettankbrigade bijna geheel
oprolde en in een gevecht van ver
scheidene uren 18 So„wjettanks ver
nielde.
In totaal verloren de bolsjewisten
aan het Dnjestr-front en in het ge
bied ten moorden en noordoosten van
Jassy volgens tot dusver nog onvol
ledige rapporten 43 tanks. Nog negen
gevechtswagens werden door vliegtui
gen der Duitse luchtmacht in scheer-
vlucht onschadelijk gemaakt. Deze
toestellen brachten ook verscheidene
Sowjetbatterijen tot zwijgen.
In het voorterrein der Karpathen
bleef het rustig. Daarentegen kwam
het in het gebied van Krosno tot
plaatselijke gevechten, die als gevolg
van de gevoelige, bloedige verliezen,
welke de bolsjewisten de voorafgaan
de dagen hadden geleden, geen grote
omvang aannamen.
In het penetratiegebied van Bara
now ontstonden evenwel wederom
verbitterde gevechten met de hier ih
de strijd gebrachte vier bolsjewis
tische gardepantsercorpsen. die de
laatste dagen nog versterkt waren
met gemotoriseerde strijdkrachten.
De Duitse grenadiers en formaties
H -vrijwilligers handhaafden de in
het zwaartepunt liggende zuidelijke
Versperringsgrendel van het penetra-
tiegebied. In het overige penetratie-
gebied konden de grote Sowjetaan-
vallen uiteengeslagen- worden.
De betekenis van deze grote bolsje
wistische aanvallen blijkt uit het
feit, dat de Sowjetgeneraal Sjoekow
de operaties, die een doorbraak naar
het westen naar Krakau en naar het
noordwesten in de richting van
Kielce ten doel hebben, zelf leidt.
Aan de noordelijke vleugel van het
penetratiegebied staakten de bolsje
wisten, wegens de grote bloedige en
materiële verliezen, hun pogingen om
't contact met de na 'n tijdelijke om
singeling bevrijde Duitse gevechts
groep opnieuw te verbreken. De Duit
se gevechtsgroep wierp tezamen met
de tot haar doorgedrongen gemotori
seerde formaties de bolsjewisten tot
aan de Weichsel terug en is thans
bezig het aan de Sowjets ontrukte
terrein te zuiveren van haarden van
verzet. Ook ten noordwesten van
Szczucin werden de bolsjewisten, on
danks krachtige steun van pantser
wagens en slagvliegtuigeri, overal te
ruggeworpen.
SPORTNIEUWS
Zilveren Bal-tournooi
begonnen
ROTTERDAM, 20 Au». Zondag
is op het terrein van Sparta het
tournool om dé t Zilveren Bal begon
nen, waarmee het voetbalseizoen elk
jaar officieus geopend wordt. De
uitslagen van de eerste dag luiden:
RFC—SVV 1—0Xerxës—Quick
1—2: Feijenoord—HVV 43; Spar
ta—Enschede 0—1, 't Gooi—Over
maas 0—1.
ff -oorlogsverslaggever Wybrands
Marcussen vertelt. Zojuist is hij
teruggekeerd van het Normandische
front. Zijn indrukken zijn dus vers.
Hii heeft de materiaalslag in heel
zijn groots geweld leren kennen. De
matcriaalslag, dat is de strijd
op, grote schaal van tank tegen
tank, van tank tegen geschutstelling,
van geschutstelling tegen vliegtui
gen. Hij vertelt van de gevechten,
die zo geheel anders zijn dan die
aan het Oostfront. Hier heeft men
nauwelijks contact met den vijand.
Bommen exploderen, granaten slaan
in, het is altijd de strijd op lange af
stand. In de lazaretten treft men
zelden een gewonde aan, die door
een geweerschot geraakt is Steeds
zijn - het bomscherven of granaat
splinters, waardoor de slachtoffers
getroffen worden.
De oorlogsverslaggever vertelt. Op
namen van zijn eigen stem klinken
door de studio. Wij weten het: dit is
oorlogsjournalistiek van geheel nieu
we vorm. De frontverslaggever is
tevens frontsoldaat, hij staat aan
precies dezelfde gevaren bloot als
deze laatste. Hij kent ook de ver
schrikkingen van het trommelvuur
aan alle oorlogsgeluiden raakt men
gewend, aan het trommelvuur nooit.
De reporter spreekt, projectielen gie
ren over hem heen en eigenlijk mag
het ons niet verbazen, wanneer het
relaas-op-de-plaat plotseling onder
broken moet worden, omdat hij met.
microfoon en al onder opstuivend
zand, gevolg van granaatinslag op
korte afstand, bedolven werd.
Dorpen zonder leven
De oorlogsverslaggever vertelt. Hij
voert ons dqor het zwaar geschonden
landschap van het schilderachtige
Normandië. Sommige dorpen zijn als
weggemaaid door het Anglo-Ameri-
kaanse oorlogsapparaat. Geen enkel
levend teken valt te bespeuren. De
reporter treedt een gedeeltelijk ge
spaarde woning binnen. Hier heeft
een panische vlucht 'n eind gemaakt
aan een vredig gezinsleven. Voor
het meenemen van dierbare dingen
was geen tijd meer. Een fotoalbum
ligt als stille getuige van onzegbaar
leed opengeslagen op de tafel. An
dere dorpen staan nog gedeeltelijk
overeind, worden hier en daar nog
zelfs bewoond. Nu zijn we in een ge
hucht. dat in de frontzone dreigt te
komen. De stem van den reporter
wórdt geaccompagneerd door het ge
ratel van wielen. Op karren van
allerlei slag hebben de bewoners have
,en goed geladen. Een volk vlucht...
vlucht voor zijn bevrijder.
De reporter vervolgt zijn relaas.
Hij -voert ons naar de formatie, die
zich ln korte tijd door haar moed en
volledige overgave voor de strijd een
roemruchte naam heeft verworven,
De „baby-divisie" noemden de tegen
standers smalend de ff -pantserdivisie
„Hitler-Jugend". Maar degehen on
der hen, die het twijfelachtige ge
noegen hadden, met deze zeventien
en achttienjarige strijders in contact
te komen, spraken niet meer van
babies. Zoals de beide Canadezen,
bomen van kerels, die zonder veel
omhaal door de ..babies" uit hun
„Deckungsloch" gehaald werden en
als krijgsgevangenen meegevoerd-
„Wilddevils wilde duivels, zeiden
de reuzen met ontzag.
Van het front naar Parijs, op het
spatbord van de auto. beslikt en be
stoft, trekt de oorlogsverslaggever
met zijn kameraden de Franse
hoofdstad tegemoet. Van het front
naar Parijshet is maar een kor
te afstand, maar er ligt een wereld
tussen die twee gebieden. Aan de
rand van het oorlogsgeweld leeft de
Parijzenaar, alsof alles nog was zo
als vroeger alsof zijn stad van de
ene op de andere dag niet bij dit ge
weld betrokken, ja zelfs slagveld kan
worden. De mode denkt er niet aan
haar bevoorrechte plaats op te offe
ren, de dames trippelen met hoeden
van drie verdiepingen hoog langs de
boulevards en op het caféterras rookt
de Parijzenaar zijn extra-dikke si
gaar
En hoe beoordeelt men aan het
front de oorlogskansen? Tot nu toe
is er aan bet Westfront geen enkele
slag van beslissend karakter ge
voerd. Niemand weet tot hoever de
Anglo-Amerikaanse legers ln Frank
rijk zullèn oprukken, maar wat men
wel weet, is, dat het ogenblik zal ko
men, waarop een klap teruggegeven
zal worden. Die klap heeft Duitsland
lang en terdege voorbereid en hij zal
dan ook geducht zijn
Prijsvraag luisterspel
Evenals ln 1941 schrijft het depar
tement van V. en K. dit jaar een
prijsvraag voor goedo Nederlandse
luisterspelen uit. Ook thans zijn de
gevraagde werken verdeeld ln drie
groepen, n.l. a. luisterspelen van so
ciale. historische of opvoedende strek
king met eeh tijdsduur van ongeveer
45 minuten; b. van uitsluitend ont
spannende aard. met een tijdsduur van
ongeveer 45 minuten: c. series van ten
hoogste vier uitzendingen van leder
ongeveer 30 minuten, van ontspannen
de aard of met een sociale, historische
of opvoedende strekking.
De inzendingen moeten volledig uit
gewerkte luisterspelen bevatten en mo
gen geen grotere bezetting hebben dan
tien spelers
De uitgeloofde prijzen bedragen ln
de groepen a. en b. 400, 250 en 150
bulten het uit te keren honorarium.
In groep c. bedraagt de eerste prijs
1200, de tweede 800 en de derde
t 400, eveneens buiten het honora
rium.
Inzendingen kunnen bestaan uit
oorspronkelijke werken of uit bewer
kingen van romans, toneelstukken,
films, e.d., waarbij dan vermeld moet
worden, naar welk werk de bewerking
geschiedde. Bovendien ls het bij be-
werkingen zeer gewenst, dat vooraf
met het bureau Radiozaken van het
departement overleg gepleegd wordt
omtrent de te bewerken roman, film
enz.
De bepalingen van de Auteurswet
blijven vanzelfsprekend* onverminderd
van kracht. Ook ln streektaal geschre
ven luisterspelen- kunnen worden In
gezonden. Iedereen mag met een on
beperkt aantal manuscripten mede
dingen ln alle groepen.
De termijn voor de inzending wordt
gesloten op 30 November 1944. Voor
dia datum dienen de manuscripten
onder motto te zijn Ingezonden aan
het bureau Radiozaken van het depar
tement van Volksvoorlichting en Kun
sten, dr Kuyperstraat 3. den Haag,
terwijl bij elke inzending een geflo
ten enveloppe dient te worden ge
voegd. Inhoudende naam en correspon
dentieadres van den inzender.
Premières bij Kameropera
Zoals wij reeds enige tijd geleden
meldden, zijn bij de Kameropera als
scenisch leider Hans Strohbach en als
muzikaal loldor Walter 6toschek ln
vaste dienst geëngageerd
Haar seizoen 1944'45 zal de Instel
ling openen met Mozarts „Die Zauber-
flötc". waarvan .de eerste voorstelling
op Vrijdag 25 dézer de6 avonds zes uur
ln de Haagse Stadsschouwburg wordt
gegeven. Te Amsterdam gaat deze
voorstelling op Dondérdag 31 dezer ln
de Stadsschouwburg.
Op deze première volgt spoedig een
andere, n.l. die van Handcis „Jullus
Caesar" en wel op 15 September ln de
Stadsschouwburg te Den Haag. Verder
staan voorlopig nog op het programma
Lörtzlng6 „Der Wlldschtitz", een klas
sieke operette en nieuwe werken van
Badlngs en Mark Lothar.