HET DAGBLAD Afsluiting bij Argentan weer verbroken VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Stijgende stroom Duits weermachtsbericht Nieuw Sow jetoffensief bij Tiraspol en Jassy Druk bij Chartres houdt aan Bommervop Brussel, Rijssel en Gent Ingesloten pantserafdeling baande zich een weg Zware gevechten bij Argentan Nog meer luchtaanvallen op het Japanse moederland mislukt Weer margarine boterbonnen op Zeven doodvonnissen voltrokken Reportage in stof en slik Strijdbare „babies" aan het Westelijk front Dnjestr-stellingen blijven stand houden Zware druk bij Baranow HOOFDKWARTIER VAN DEN FUHRER, 21 Aub. Het opperbevel van de weermacht maakt bekend: In Normandië hebben onze divisies in het gebied ten noorden van Ar gentan na een verbitterde worstelihg de vijandelijke versperringsgrendel in noordoostelijke richting doorbroken en de 'verbinding met eën haar tege moetkomende pantsergroep toe stand gebracht, Sterke vijandelijke aanvallen op ons afweerfront aan de Dives en Vire-sector werden afgeslagen. In enkele sectoren zijn eigen tegenaan vallen nog gaande. Tussen dc Eure en de Seine oefent de vijand druk uit in noordelijke richting. Daar werden bij Pacy-Ver- non vijandelijke aanvalsvoorhoeden uiteengeslagen. In het gebied ten oosten en noordoosten, van Chartres houdt de druk van den vijand op de middenloop van de Seine aan, zonder dat hij er in slaagde nieuwe vorderin gen te maken. In het bergterrein ton noorden van Toulon valt de vijand met sterke strijdkrachten in westelijke en noordwestelijke richting aan. Hevige gevechten zijn gaande. Kustbatterijen van de marine schoten voor Toulon een vijandelijk slagschip en een kruiser in brand. Een torpedojager en twee torpedo- boten werden beschadigd. Het vergeldingsvuur op Londen werd overdag en 'snaqhts voortgezet. In Italië zette de vijand ook gis teren in de sector van de Adria- tische kust zijn aanvallen de gehele dag voort. Het aanvankelijk verloren gegane heuvelterrein rondom Cerasa werd in een tegenaanval heroverd. 'In het oosten breidden de bolsje wisten hun aanvallen nu ook uit tot de zuidelijke sector. Met krachtig ge bruik van slagvliegtuigen gingen zij ten zuiden van Tiraspol en* ten noordwesten van Jassy tot de aanval over. Verbitterde gevechten zijn in beide sectoren gaande. In het voorterrein van de Karpa- then ten zuidwesten van Mieloc. in de bruggenhoofden over de Weichsel ten westen van Baranow, ten westen van Lublin en. ten zuidoosten van Warka werden de bolsjewistische aanvallen na hevige strijd afgeslagen of opgevangen. Ten noordoosten van Warschau berden de doorbraakaanvalten der Sowjets in de richting van de Boeg in de diepte van onze stellingen op gevangen. Ten zuiden van Wilko- wisjen en bij Schaken duren de har de afwëergevechten voort. In Letland herstelden Duitse pant serformaties via Tuckum aanvallend, de tijdelijk verloren gegane verbin ding met de in Koerland strijdende formaties van het leger. De Duitsf vlootformatie mengde zich ter onder steuning in deze gevechten te land. Alle pogingen der Sowjets om hun penetratiegebieden ten westen van BERLIJN, 22 Aug. Anglo-Ameri- kaanse bommenwerpers hebben Brus sel. Rijssel en Gent aangevallen. Ze wierpen lukraak hun bommen in dicht bebouwde stadswijken. Ook op het stadspark van Brussel, in de na bijheid waarvan zich geen militaire doelen bevinden, werden bommen ge worpen. In het druk bezochte park werden personen, onder wie 32 kin deren. onmiddellijk gedood. Boven dien Werden dertig personen, van wie twintig zwaargewonden, naar de zie kenhuizen gebracht. Ook talrijke woonhuizen werden beschadigd. Duitse verklaring over situatie in Parijs (Speciale correspondentie) BERLIJN. 22 Aug. Met betrek king tot berichten over het uitbre ken van partisanengevechten te Pa rijs wordt van Duitse zijde ver klaard, dat de volkenrechtelijke- situatie tijdens deze onverantwoor delijke pogingen reeds vroeger af doende opgehelderd is. De strijdende troepen zullen geen opstanden in hun rug dulden. Voorts wordt cr in de Wilhelm- strasse aan herinnerd, dat Duitsland steeds gestreefd heeft naar het be houd van de mooie stad Parijs. Ook in de huidige situatie handhaaft Duitsland dit standpunt. Maar, al dus wordt nader verklaard, wanneer de Parijse bevolking het oorlogsrecht wil handhaven, zal zij er zich naar moeten gedragen. De bevolking draagt zélf de verantwoordelijkheid, wanneer, als gevolg van haar gedrag, oorlogssituaties geschapen worden. Na-oorlogse plannen der geallieerden STOCKHOLM, 22 Au». In Dum- barton Oaks, bij Washington, wordt op het ogenblik een geallieerde vler- mogendhedenconferentie gehouden over de beveiliging van de vrede door een Internationale organisatie. Huil, de Amerikaanse minister van buiten landse zaken, die de besprekingen opende, verklaarde, dat een organisa tie als wordt beoogd tot mislukken is gedoemd, wanneer ze niet over sterke machtsmiddelen beschikt, die zo nodig snel en doeltreffend kunnen worden aangewend. Naar verluidt zou reeds overeen stemming zijn bereikt over het feit. dat de volle verantwoordelijkheid voor het handhaven van de vrede moet liggen bij de V.S., Engeland en de Sowjet-Ume. In Berlijn wordt verklaard, dat deze drie landen zich dus een soort poli tieke dictatuur willen toeëlgenen, en de overige geallieerde mogendheden slechts de rol van uitvoerende organen toestaan. In de Mexicaanse filmindustrie is een staking uitgebroken, omdat de directlos geen dwang" van de arbelds- svndicaten wensten. De syndicalisti sche arbeiders hebben déarop de studio's bezet. De regering van Vichy heeft vlce- admlraal Jean Decoux. den gouverneur- generaal van Indo-Ohina, volmacht verleend tot het nemen van alle oor logsmaatregelen. Tsjang Kal SJek zou bezig zijn een tegenoffensief voor te bereiden om Hengjang te heroveren. Zelfs uit Burma zou hij troepen halen. Modohn en ten westen van het meer van Pskow uit te breiden, werden door de taaie tegenstand van onze divisies afgeslagen en een vrij groot aantal vijandelijke pantsei^vagens stukgeschoten. De luchtmacht mengde zich in de febieden der zwaartepunten op doel treffende wijze in de gevechten te land en bracht de bolsjewisten zware verliezen aan mensen en materiaal loe. In luchtgevechten en door lucht doelartillerie verloor dc vijand gis teren aan het oostelijke front 41 vliegtuigen. Formaties vijandelijke bommen werpers vielen overdag enkele plaat sen in Zuidoost-Duitsland en in Hon garije aan. In de nacht wierpen énkele vijandelijke vliegtuigen bom men neer in het gebied van Opper- Donau. Door luchtverdedigingsstrijd- krachten werden bij deze aanval 15 terreurbommenwerpers neergescho ten. In aanvulling op het wcermachts- berlcht van Maandag wordt nog mede gedeeld: BIJ de atweergevechten ten W. van Bialystok hebben zich het le bataljon van pantsergrenadiersregiment 25 on der bevel van kapitein Blancbois en de pantserverkenningsafdeling 12 onder bevel van kapitein Ibach door bijzon dere hardheid en dappere aanvalsgeest onderscheiden. Luchtgevechten ten Westen van Boedapest BERLIJN, 21 Aug. Maandag- ochtend zijn Amerikaanse bommen werpers uit Italië na&r Zuidoost- Duitsland gevlogen. Reeds op de heenweg werden ze aangevallen door Duitse en Hongaarse jagers. Vooral in het gebied ten westen van Boeda pest ontstonden hevige luchtgevech ten. De Amerikanen hebben doelen In het oosten van Hongarije aangeval len. Volgens nog onvolledige rappor ten schoten de Hongaarse jagers drie viermotorige bommenwerpers neer. De successen van de Duitse jagers en het luchtdoelgeschut zijn nog niet bekend. Japanse gezant te Moscou gaat rapport uitbrengen TOKIO, 21 Aug. Dr Japanse gezant te Moscou, Morisjima. is vol- gens een bericht van-Domei op 18 Augustus uit Moscou naar Japan vertrokken om zijn'regering rapport uit te brengen. Van elk pakje boter een plakje DEN HAAG, 21 Aug. Controleurs van de C.C.D. hebben vastgesteld, dat er winkeliers zijn, die het publiek be nadelen donr uit pnkjgs boter vóór de aflevering een. beetje boter te nemen." Zo werd onlangs bij een winkelier te Rotterdam een partij van 44 pakjes van i kg. boter' aangetroffen, die stuk voor stuk 7—10 gram te licht waren. Bij huiszoeking werd 1 kg. aan het publiek ontstolen boter aangetroffen, die verkregen was door van elk pakje een plakje boter af te nemen. De win kelier bekende dit reeds lange tijd zo te doen. Het publick zij op zijn hoede. Men kan de contróle steunen door zelf de gekochte pakjes te wegen en van belangrijke onderwichten de C.C.D. op de hoogte te stellen. Extra-keuringen voor Waf}en-H (Wilting), (f- Wachtbataillon, Landstorm Nederland, Germaanse 'ff in Nederland Wegens de zeer vele aanmeldingen zal nog een extra-keuring worden ge houden op Donderdag 24 Augustus, 8—13 uur, Den Haag. gebouw Amicltla, Westelnde 15; Vrijdag 25 Augustus. 813 uur, Amsterdam, Dam 4. Daar kan Iedere gezonde Nederlander zich aanmelden, ten einde gekeurd te wor den. Tijdens de keuringen worden alle In lichtingen verstrekt met betrekking tot de verzorglhg van familieleden, duur der opleiding, extra-levcnsmldde- len enz. Personen tussen 19—35 Jaar. die aanmeldingsplichtlg zijn voor de tewerkstelling, kunnen zich eveneens aanmelden en worden gedurende hun verbintenis van de tewerkstelling vrij gesteld. Officier ln de Watten-# kan leder worden, die na minstens - een Jaar diensttijd zijn geschiktheid voor de officiersopleiding heeft bewezen. Zijn schoolopleiding ls niet doorslaggevend. Ook voor de gemotoriseerde compag nie bij het //-wachtbataillon te Amers foort. welke dienst ln Nederland doet, kan men zich op bovenstaande keurin gen melden. Alle Inlichtingen en gratts-rclsbll- Jctten voor de heen- en terugreis zijn verkrijgbaar bij de volgende Neben- stellcn der Watten-//: Amsterdam. Dam 4; Alkmaar, Langestraat 56; Heer len. Saroleastraat 25; Groningen. He renstraat 46; Enschede, Hengelose- 6traat 30 en Utrecht. Vredenburg 19; eveneens bij het //-Ersatzkommando Nlederlande, Den Haag. Korte Vijver berg en Marlneannahmestelle West. Utrecht, Plompetorengracht 24. Ie JAARGANG No. 196 LD DINSDAG 22 AUGUSTUS 1944 Uitgeve: N.V. De Arbeiderspers Bureau» voor redactie en administretie: Hooigracht 31, Leiden. Tel. 24996 - Postgiro 184120 Abonnementsprijs 21 ct. per weelc of 2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 ct. BERLIJN. 22 Aug. De belang rijkste gebeurtenis van de strijd in Normandië is de doorbraak van Duitse pantserwagens en gemotori seerde formaties door een sterke AmerikaansCanadese versperrings- grendcl'in het gebied van Falaise— 'lArgentan, waardoor het gelukt de Verbinding tot stand te brengen met de teil westen van deze gebieden in de omgeving van St. LambertSur Dive en ten zuidoosten van Trun in zware gevechten gewikkelde Duitse formaties. In buitengewoon zware gevechten, die de gehele dag met grote verbitte ring werden gevoerd, konden sterke Amerikaans-Canadese eenheden ver nietigd worden. De resten daarvan werden naar het noorden en noord oosten of naar het zuidoosten ge drukt. Ook de Duitse verliezen bij deze succesvolle onderneming waren natuurlijk niet onaanzienlijk. Even als bij de gevechten in Zuid-Italië hebben Duitse valschermjagers door hun strijdlust en taaiheid tot het opmerkelijke succes bijgedragen. Het gros van de Duitse strijd krachten, die tot dusver ten oosten van de lijn Argentan-^alaise wa ren ingesloten, staat thans ten wes ten van dg Seine en heeft daar in gegrepen in de verbitterde afweer- en aanvalsgevechten. De Amerikaan se gemotoriseerde en tankstrijd krachten, die naar de Seine opruk ken, opereren hoofdzakelijk met sterke - formaties in het gebied van Vernon en Mantes, waar zij met infanterie-kleine bruggenhoofden op de noordelijke oever van de Seine pogerT- te vormen. Overigens be perkten de Amerikanen zich er toe de tussen hun aanvalswiggen liggen de Duitse verzetgroepen int. te'scha kelen en zich de noodzakelijke dek king in de rug voor verdere operaties te yerzekeren. Tot dat doel voerden zij vrij sterke gemotoriseerde for maties aan, die thans in het gehele gebied tussen Orleans en Dreux met de ook van Duitse zijde aangevoerde versterkingen in levendige gevech ten gewikkeld zijn. Pogingen der Amerikanen om met afzonderlijke pantserwagens van het zuidwesten uit het gebiëd van Parijs te bereiken werden opnieuw, vooral in het gebied van Rambouilet ver ijdeld. Vrijstelling Arbeidsdienst De commandant van de Ned. Ar beidsdienst deelt mede, dat arbelds- dienstpllchtlgen krachtens art. 4 van het arbeidsdienstplichtbeslntt, gebo ren tusen. 31 Dec. 1924 en 1 Jan. 1926. die nog niet voor de vervulling van hun arbeidsdienstpllcht werden opge roepen. daarvoor niet meer in aan merking zullen worden gebracht. Reeds ingediende verzoeken tot ver lenging van uitstel van opkomst wor den in verband met het vorenstaande niet meer in behandeling genomen. Het bovenstaande is niet van toe passing op: a. degenen, die in enig studiejaar als student wensen te wor den ingeschreven, of enig examen wpnsen af te leggen aan eon univer siteit of hogeschool, voor zover zij hun arbeidsdienstpllcht nog niet hebben vervuld; b. degenen, die een functie in overheidsdienst of bij het bijzonder onderwijs bekleden, resp. voor een functie in overheidsdienst of bij het bijzonder onderwijs ln aanmerking wensen te komen, voorzover zij, hun arbeidsdienstpllcht nog niet hébben vervuld. Hebt u alle voorzorgsmaat regelen op het gebied van de zelfbescherming in uw huis getroffen? (Voorlichtingsactie van de hoofd-inspectle voor de luchtbescherming). TOKIO. 22 Aug. Nadat Zondag middag omstreeks twintig vijande lijke bommenwerpers een- vrij grote aanval hadden gedaan op het Japan se moederland, heeft een tweede groep vliegtuigen in de nacht van Zondag op Maandag getracht de aan vallen voort te zetten. Het doel was Noord-Kioesjoe en het westelijke deel van Sjikokoe. De aanval werd echter doeltreffend, afgeslagen en de vijan delijke vliegtuigen keerden terug zon der veel schade te hebben aangericht. Met deze tweede aanval, zo wordt verondersteld, wilde de vijand van zijn resultaten, die hij de vorige dag had behaald, profiteren, daar hij aannam, dat bij zijn eerste aanval zware branden zouden zijn ontstaan. Door de krachtige luchtverdediging werd ook deze aanval in de namid dag tot mislukken gedoemd. De vij and viel tijdens de nacht een twee de maal aan, doch kon ook deze keer geen resultaten behalen. De branden, die bij de eerste aanval waren ont staan, werden reeds tijdens de twee de aanval geblust. Uit een mededeling van het keizer lijke hoofdkwartier over de beide luchtaanvallen van Zondagmiddag en Zondagnacht blijkt, dat. 23 vijan delijke vliegtuigen door de Japanse afweer zijn neergeschoten. De Japan se verliezen bedragen twee toestellen, die zich op het vijandelijke doel stortten, of de vijandelijke vliegtui gen ramden.. Een woordvoerder van het inlich tingenbureau, heeft gewezen op de tegenspraken in de vijandelijke be richten over de derde en vierde aan val op Kioesjoe'. Bij de derde aanval van het twintigste Amerikaanse com mando bommenwerpers op Kioesjoe, enkele weken geleden, deelde de vijand de resultaten reeds een. uur na de aanval mede. Bij de vierde aanval op Japan aarzelde dei. vijand met het uitgeven van hét bericht en toen hij het publiceerde, werd het geken merkt, door een totaal ontbreken van bijzonderheden. Naar Nde mening van den spreker ligt de oorzaak hierin, dat de vijand de als gevolg van de Japanse verde diging geleden zware verliezen wenst te verdoezelen. Op dezelfde conferentie deelde de woordvoerder van de persafdeling dei marine, Koerihara, na/(r aanleiding van de vraag over de mogelijkheid van een vijandelijke landing in Bur ma mede, dat in verband met de ora standigheden een dergelijke moge lijkheid niet uitgesloten 16. Aan het Loire-front bleef het, af gezien van verkermingsaanvallen, die nu en dan werden ondernomen en van enige schermutselingen met Duitse beveiligingstroepen, rustig: In het vestinggebied van Brctagne legden, de Amerikanen storing5*uur op Lorient, Duitse strijdkrachten zuiverden het voorterrein des vesting van Amerikaanse verkenningstroepen en terroristengroepen. Pogingen van Amerikaanse pantserwagens om het voorterrein van de vesting Brest te naderen, werden wederom door goed gerichte salvo's der Duitse batterijen, verijdeld. 34a en b inleveren DEN HAAG, 22 Aug. Te begin nen met de maand September zal wederom op een deel der boterbon nen margarine verkrijgbaar zijn. Om de handelaren in de gelegenheid te stellen, zich met .margarine te be voorraden, moet men de boterbon 34b voor 26 Augustus a.s. bij zijn margarineleverancier inleveren. Ten einde het de handelaren mogelijk te maken zich van boter te voorzien, moet mem voor. boter bon 34a vóór 26 Augustus as. bij zijn boterleveran- cier inleveren. De verduistering begint heden om 20.45 cn eindigt om 6.30 uur. Maan onder 22.31, op 10.03, 26 Aug. E.K., 2 Sep-t. V.M., 9 Sept. L.K., 17 Sept. N.M. Het bureau van den Wehrmacht- befehlshaber iif den Niederlanden deelt mede: Door het Kriegsgericht zijn ter dood veroordeeld. 1. Wegens poging tot- oprichting en bewapening van een illegale verzet- organisatie Gerrit. van den Boo- g e r d. cand notaris, gpboren 22 Augustus 1908 en Antonius Frederi- cus" Slot, smid, geboren 11 Septem ber 1918: 2. Wegens het i aanden lang ver bergen van neergeschoten vijande lijke piloten en poging deze bij de vlucht te helpen Martinus L e 1 i- vel't, timmerman, geb. 18 Januari 1896; 3. Wegens spionnage Gustav Ka- rel Fikkert. kantoorbediende, geb. 18 Januari 1906; Edzavd H o r r l x. kantoorbedien de, geb. 24 September 1908: Franzlskus Jacobus Ludwig Tem pel, musicus, geb. 20 Maart 1898; Frledrich Fritz W i 11 e m s e n, kantoorbediende, geb. 30 Mei 1Ö21. De beklaagde Wiilcmsen heeft in het bijzonder het vertrouwen, dat de Duitse weermacht, die hem als kan toorbediende in dienst had genomen, in» hem stelde op grove wijze mis bruikt. Alle doodvonnissen zijn na onder zoek van de mogelijkheid van gratie voltrokken. Zs-lcaarfenprocedure Ned.- Indische ondernemingen DEN HAAG. 19 Aug. Van bevoeg de zijde wordt medegedeeld, dat de procedure der Zs-kaarten ook van toe passing ls op de hier te lande geves tigde of kantoor houdende, doch haar bedrijf geheel of gedeeltelijk ln Ne- derlands-Indië. Suriname of Curaqao uitoefenende ondernemingen, voor zo ver zij niet reeds uit anderen hoofde aan deze procedure waren onderwor pen. Voor do bijzonderheden en formali teiten wordt verwezen naar de eerder opgenomen publicaties betreffende de Industrie. De vrljstelllngsaanvragen moeten terstond, maar op zijn laatst 31 Augus tus 1944. worden Ingediend bij de Hauptabtellung Wlrtschaft, Amers foort, Konlnginhelaan 14. Inlevering groentebon DEN HAAG, 22 Aug. Inwoners der gemeentg waar klantenbinding voor groente geldt, dienen bon groen te tiende periode 1944 van 22 tot en met 26 Augustus a.s. in te -leveren bij den handelaar, van wien zij van 3 tot. en met 30 September groente i fruit wensen te betrekken. Maglione overleden MILAAN. 22 Aug. Naar wordt medegedeeld, is kardinaal-staatsse cretaris Magliohe overleden. Een drijvend eiland. Goed gecamoufleerd met pas gekapte bomen drijft een veerboot met zwaar geschut beladen over een meer. (PK foto Blanrock—Orb.-H) Lange weken hebben de Britse en Amerikaanse Invasie troepen aan de Normandlsche kust vergeefs om strategische armslag gevochten. „Strategische armslag", dat betekent hier ln de meest letterlijke zin des woords: bewegingsvrijheid. De doorbraak der Amerikanen bij A'."ranches heeft die bewegingsvrijheid in vergaande mate tot stand ge bracht. Sindsdien hebben de ge beurtenissen zich in onloochen baar snel tempo afgewikkeld De Amerikaanse divisies hebben het Bretonse schiereiland over stroomd. Terwijl aanvankelijk het Invasiefront vrijwel samenviel met de randen van de „vuurklok" van het scheepsgeschut, ls er thans naar het zuiden een Loire- front. naar het noorden een Seine-front. Daarbij kwam in middels een nieuw lnvastegcbled ln Zuld-FrankrlJk. waar op dit ogenblik een concentratie van vijandelijke strijdkrachten gaan de ls die zich niet overal terstond op de kaart laat aantekenen, maar die voor de eerstkomende dagen zonder twijfel eveneens een levendig en bewegelijk beeld voorspelt. De gevolgtrekking', die „men" uit dit alles maakt, is zo helder als glas: het loopt nu heus op zijn eind en de oorlog ls nu neus over een pa' w-':en afgelopen. Met een Duus? nederlaag. Wie het tegendeel wil beweren, maakt al heel weinig kans en heeft al bitter weinig erkende argumen ten. Toch zijn die twee versterkend bedoelde woorden „nu heus" eigenlijk reeds de sterkste argu menten, tegen de stelling. Ze houden immers de erkenning in dat het al die vorige keren vol strekt niet „heus" op een einde liep. Wie twintig keer een erbar melijk profeet bleek, moet wel heèl vrijmoedig of heel onnaden kend zijn, om voor de éénentwin tigste keer „nu heus" een profe ten-reputatie op te eisen. Er zijn echter belangrijker en bovenal zakelijker overwegingen om het Inzicht te benaderen van wat zich thans ln het Westen af speelt. Daarvan hebben wij, niet als profeet, maar, wel ln een nuchter afwegen der elementaire factoren, op deze plaats reeds ge tuigd, toen het front ln Norman dië nog geen spoor vaii beweging vertoonde en menigéén zelfs de indruk kreeg, dat er nimmer be weging komen zou. De maat der dingen, aldus verklaarden wij toen, kan uiteindelijk onmogelijk die van het smalle en ondiepe Normandlsche front tussen Vire en Ome zijn, OOk niet en juist niet ln het kader der Duitse wensen, hoe vreemd dat ook voor den oppervlakklgen beschouwer misschien schijnen mag. Zolang het Invasiefront ln het Westen een kleine, beperkte onderneming blijft, die niet het grootste deel van de Anglo-Ame rikaanse krachten op het Euro pese vasteland bindt, zolang kan Duitsland immers niet hopen, in het Westen tot een beslissende afrekening te komen, die het tegen de bolsjewistische scharen weer vrijdom van beslissend han delen geeft. De tegenstander van zijn kant heeft eveneens dringend belang bij een snelle en brede ontwikkeling van zijn militaire apparaat tegen Duitslands weste lijke verdedigingssysteem, omdat andere methoden (blokkade, luchtterreuri op zichzelf onmis kenbaar hebben gelaaid en nieuwe Duitse oorlogsmiddelen dreigen. Op dit éne punt lopen dus merk waardig genoeg de Anglo-Amerl- kaanse en de Duitse belangen pa rallel: er moet ln het Westen een grote eu werkelijk beslissende krachtmeting komen. Nu moet men deze gedachten- gang natuurlijk niet ad absurdum voeren. Het zou een carlcatuur der dingen zijn, te verklaren, dat de Duitse legerleiding dus over de Amerikaanse doorbraak bij Avran- ches, over de tangbeweging bij Argentan en over de nieuwe lan dingen tussen Toulon en Nice eigenlijk uitbundig verheugd ls. De Duitse berichtgeving en de Duitse krachtsinspanning op het punt der vernieuwde oorlogsin dustrie spreken een even duide lijke als openhartige taal. Er ia geen sprake van, dat deze oorlog zonder bloed en zonder zweet (om Churchill's befaamde terminolo gie te gebruiken) gewonnen zou kunnen worden. En het.staat vast, dat Duitsland zware slagen te verwerken kreeg en nog andere zware slagen te verwerken zal krijgen. Wie de maat der dingen echter van meet af Juist beoor deelde, wordt daardoor thans niet meer verrast. De gebeurtenissen moesten en moeten hun volle maat krijgen om een volledig resultaat te kunnen opleveren. Wie met het resultaat ernst maakt, gaat ook de voorwaarden er toe niet uit de weg. Zó en zó alleen heelt men de stijgende stroom in het Westen te zien en te begrijpen. Wat er ln details aan factoren ten gunste van elk der worstelende machten op te merken valt. ls één zaak. In hoeverre de groei der Ölngen zélf een aanwijzing betekent, ls echter een andere. En over dit principale feit mag bij geen werkelijk nuch ter toeschouwer twijfel bestaan: de uitbreiding der oorlogsgebeur tenissen aan het westelijke front betekent een voorwaarde tot de beslissing en brengt derhalve die beslissing naderbij. Wie, echter in het uiterlijke feit van die uitbrei ding „nu heus" het einde van Duitslands kansen ziet. maakt zelf een goede kans zijn één en twin tigste vergissing te begaan. De oorlogsverslaggever aan het woord BERLWN, 22 Aug. In de zuide lijke secror van 'het oostelijke front ontwikkelden zich zowel aan de be nedenloop van de Dnjestr als ten noorden van Jassy buitengewoon zware en wisselvallige gevechten. De grote bolsjewistische aanvallen heb ben hier ten doel de gehele Dnjestr- stelling ineen te laten storten. Daar toe brachten de bolsjewisten alle be schikbare krachten in de strijd, doch de samenhang van het front kon te genover deze doorbraakpogingen ten volle gehandhaafd worden. De Duitse en Roemeense-divisies bieden overal hardnekkige tegen stand. Zelfs de enkele plaatsen waar zij hun frontlijn een paar kilometers achteruit moesten leggen, brachten zij de bolsjewistische aanvalsforma- ties buitengewoon zware verliezen toe. Daarbij onderscheidde zich bijzon der een gemengde Duits-Roemeense pantserdivisie, die een vooruitgedron gen Sowjettankbrigade bijna geheel oprolde en in een gevecht van ver scheidene uren 18 So„wjettanks ver nielde. In totaal verloren de bolsjewisten aan het Dnjestr-front en in het ge bied ten moorden en noordoosten van Jassy volgens tot dusver nog onvol ledige rapporten 43 tanks. Nog negen gevechtswagens werden door vliegtui gen der Duitse luchtmacht in scheer- vlucht onschadelijk gemaakt. Deze toestellen brachten ook verscheidene Sowjetbatterijen tot zwijgen. In het voorterrein der Karpathen bleef het rustig. Daarentegen kwam het in het gebied van Krosno tot plaatselijke gevechten, die als gevolg van de gevoelige, bloedige verliezen, welke de bolsjewisten de voorafgaan de dagen hadden geleden, geen grote omvang aannamen. In het penetratiegebied van Bara now ontstonden evenwel wederom verbitterde gevechten met de hier ih de strijd gebrachte vier bolsjewis tische gardepantsercorpsen. die de laatste dagen nog versterkt waren met gemotoriseerde strijdkrachten. De Duitse grenadiers en formaties H -vrijwilligers handhaafden de in het zwaartepunt liggende zuidelijke Versperringsgrendel van het penetra- tiegebied. In het overige penetratie- gebied konden de grote Sowjetaan- vallen uiteengeslagen- worden. De betekenis van deze grote bolsje wistische aanvallen blijkt uit het feit, dat de Sowjetgeneraal Sjoekow de operaties, die een doorbraak naar het westen naar Krakau en naar het noordwesten in de richting van Kielce ten doel hebben, zelf leidt. Aan de noordelijke vleugel van het penetratiegebied staakten de bolsje wisten, wegens de grote bloedige en materiële verliezen, hun pogingen om 't contact met de na 'n tijdelijke om singeling bevrijde Duitse gevechts groep opnieuw te verbreken. De Duit se gevechtsgroep wierp tezamen met de tot haar doorgedrongen gemotori seerde formaties de bolsjewisten tot aan de Weichsel terug en is thans bezig het aan de Sowjets ontrukte terrein te zuiveren van haarden van verzet. Ook ten noordwesten van Szczucin werden de bolsjewisten, on danks krachtige steun van pantser wagens en slagvliegtuigeri, overal te ruggeworpen. SPORTNIEUWS Zilveren Bal-tournooi begonnen ROTTERDAM, 20 Au». Zondag is op het terrein van Sparta het tournool om dé t Zilveren Bal begon nen, waarmee het voetbalseizoen elk jaar officieus geopend wordt. De uitslagen van de eerste dag luiden: RFC—SVV 1—0Xerxës—Quick 1—2: Feijenoord—HVV 43; Spar ta—Enschede 0—1, 't Gooi—Over maas 0—1. ff -oorlogsverslaggever Wybrands Marcussen vertelt. Zojuist is hij teruggekeerd van het Normandische front. Zijn indrukken zijn dus vers. Hii heeft de materiaalslag in heel zijn groots geweld leren kennen. De matcriaalslag, dat is de strijd op, grote schaal van tank tegen tank, van tank tegen geschutstelling, van geschutstelling tegen vliegtui gen. Hij vertelt van de gevechten, die zo geheel anders zijn dan die aan het Oostfront. Hier heeft men nauwelijks contact met den vijand. Bommen exploderen, granaten slaan in, het is altijd de strijd op lange af stand. In de lazaretten treft men zelden een gewonde aan, die door een geweerschot geraakt is Steeds zijn - het bomscherven of granaat splinters, waardoor de slachtoffers getroffen worden. De oorlogsverslaggever vertelt. Op namen van zijn eigen stem klinken door de studio. Wij weten het: dit is oorlogsjournalistiek van geheel nieu we vorm. De frontverslaggever is tevens frontsoldaat, hij staat aan precies dezelfde gevaren bloot als deze laatste. Hij kent ook de ver schrikkingen van het trommelvuur aan alle oorlogsgeluiden raakt men gewend, aan het trommelvuur nooit. De reporter spreekt, projectielen gie ren over hem heen en eigenlijk mag het ons niet verbazen, wanneer het relaas-op-de-plaat plotseling onder broken moet worden, omdat hij met. microfoon en al onder opstuivend zand, gevolg van granaatinslag op korte afstand, bedolven werd. Dorpen zonder leven De oorlogsverslaggever vertelt. Hij voert ons dqor het zwaar geschonden landschap van het schilderachtige Normandië. Sommige dorpen zijn als weggemaaid door het Anglo-Ameri- kaanse oorlogsapparaat. Geen enkel levend teken valt te bespeuren. De reporter treedt een gedeeltelijk ge spaarde woning binnen. Hier heeft een panische vlucht 'n eind gemaakt aan een vredig gezinsleven. Voor het meenemen van dierbare dingen was geen tijd meer. Een fotoalbum ligt als stille getuige van onzegbaar leed opengeslagen op de tafel. An dere dorpen staan nog gedeeltelijk overeind, worden hier en daar nog zelfs bewoond. Nu zijn we in een ge hucht. dat in de frontzone dreigt te komen. De stem van den reporter wórdt geaccompagneerd door het ge ratel van wielen. Op karren van allerlei slag hebben de bewoners have ,en goed geladen. Een volk vlucht... vlucht voor zijn bevrijder. De reporter vervolgt zijn relaas. Hij -voert ons naar de formatie, die zich ln korte tijd door haar moed en volledige overgave voor de strijd een roemruchte naam heeft verworven, De „baby-divisie" noemden de tegen standers smalend de ff -pantserdivisie „Hitler-Jugend". Maar degehen on der hen, die het twijfelachtige ge noegen hadden, met deze zeventien en achttienjarige strijders in contact te komen, spraken niet meer van babies. Zoals de beide Canadezen, bomen van kerels, die zonder veel omhaal door de ..babies" uit hun „Deckungsloch" gehaald werden en als krijgsgevangenen meegevoerd- „Wilddevils wilde duivels, zeiden de reuzen met ontzag. Van het front naar Parijs, op het spatbord van de auto. beslikt en be stoft, trekt de oorlogsverslaggever met zijn kameraden de Franse hoofdstad tegemoet. Van het front naar Parijshet is maar een kor te afstand, maar er ligt een wereld tussen die twee gebieden. Aan de rand van het oorlogsgeweld leeft de Parijzenaar, alsof alles nog was zo als vroeger alsof zijn stad van de ene op de andere dag niet bij dit ge weld betrokken, ja zelfs slagveld kan worden. De mode denkt er niet aan haar bevoorrechte plaats op te offe ren, de dames trippelen met hoeden van drie verdiepingen hoog langs de boulevards en op het caféterras rookt de Parijzenaar zijn extra-dikke si gaar En hoe beoordeelt men aan het front de oorlogskansen? Tot nu toe is er aan bet Westfront geen enkele slag van beslissend karakter ge voerd. Niemand weet tot hoever de Anglo-Amerikaanse legers ln Frank rijk zullèn oprukken, maar wat men wel weet, is, dat het ogenblik zal ko men, waarop een klap teruggegeven zal worden. Die klap heeft Duitsland lang en terdege voorbereid en hij zal dan ook geducht zijn Prijsvraag luisterspel Evenals ln 1941 schrijft het depar tement van V. en K. dit jaar een prijsvraag voor goedo Nederlandse luisterspelen uit. Ook thans zijn de gevraagde werken verdeeld ln drie groepen, n.l. a. luisterspelen van so ciale. historische of opvoedende strek king met eeh tijdsduur van ongeveer 45 minuten; b. van uitsluitend ont spannende aard. met een tijdsduur van ongeveer 45 minuten: c. series van ten hoogste vier uitzendingen van leder ongeveer 30 minuten, van ontspannen de aard of met een sociale, historische of opvoedende strekking. De inzendingen moeten volledig uit gewerkte luisterspelen bevatten en mo gen geen grotere bezetting hebben dan tien spelers De uitgeloofde prijzen bedragen ln de groepen a. en b. 400, 250 en 150 bulten het uit te keren honorarium. In groep c. bedraagt de eerste prijs 1200, de tweede 800 en de derde t 400, eveneens buiten het honora rium. Inzendingen kunnen bestaan uit oorspronkelijke werken of uit bewer kingen van romans, toneelstukken, films, e.d., waarbij dan vermeld moet worden, naar welk werk de bewerking geschiedde. Bovendien ls het bij be- werkingen zeer gewenst, dat vooraf met het bureau Radiozaken van het departement overleg gepleegd wordt omtrent de te bewerken roman, film enz. De bepalingen van de Auteurswet blijven vanzelfsprekend* onverminderd van kracht. Ook ln streektaal geschre ven luisterspelen- kunnen worden In gezonden. Iedereen mag met een on beperkt aantal manuscripten mede dingen ln alle groepen. De termijn voor de inzending wordt gesloten op 30 November 1944. Voor dia datum dienen de manuscripten onder motto te zijn Ingezonden aan het bureau Radiozaken van het depar tement van Volksvoorlichting en Kun sten, dr Kuyperstraat 3. den Haag, terwijl bij elke inzending een geflo ten enveloppe dient te worden ge voegd. Inhoudende naam en correspon dentieadres van den inzender. Premières bij Kameropera Zoals wij reeds enige tijd geleden meldden, zijn bij de Kameropera als scenisch leider Hans Strohbach en als muzikaal loldor Walter 6toschek ln vaste dienst geëngageerd Haar seizoen 1944'45 zal de Instel ling openen met Mozarts „Die Zauber- flötc". waarvan .de eerste voorstelling op Vrijdag 25 dézer de6 avonds zes uur ln de Haagse Stadsschouwburg wordt gegeven. Te Amsterdam gaat deze voorstelling op Dondérdag 31 dezer ln de Stadsschouwburg. Op deze première volgt spoedig een andere, n.l. die van Handcis „Jullus Caesar" en wel op 15 September ln de Stadsschouwburg te Den Haag. Verder staan voorlopig nog op het programma Lörtzlng6 „Der Wlldschtitz", een klas sieke operette en nieuwe werken van Badlngs en Mark Lothar.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Dagblad voor Leiden en Omstreken | 1944 | | pagina 1