Dagblad voor Leiden en Omstreken | 1944 | 17 augustus 1944 | pagina 1

HET DAGBLAD

Hevige strijd óm enkele
punten der Riviera

VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN

Zware aanvallen op de
bruggenhoofden

Duits weermachtsbericht

Aanvallen in Normandië duren
onverminderd voort

Frontverbetering
bij Sanok

ïanding in de Riviera betekent een
ontplooiing van slag in het westen

Bergen

Luchttroepen
ingesleten

Generaal Dittmar bespreekt
de oorlogstoestand

Fatsoen in de trein

Begin van nieuwe
ontwikkeling

Sensationele wending in het
peulvruchtenproces

Een nieuwe hoofd-

Tang-beweging in Normandië
nog steeds niet gelukt

Duitsers houden
bewegingsvrijheid

verdachte

HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUHRER. 16 Aug He opperbevel
van de weermacht deelt mede:

In Normandië woeden verbitterde
gevechten, waarvan net z.waartepunt.
is gelegen in het gebied ten noorden
cn noordoosten van Falaise. De vijand
tracht steeds weer met het grootste
gebruik van materiaal over een breed
front in de richting van Falaise door
t.e breken on> zich te verenigen met
de uit het gebied van Carrouges naar
het noorden aanvallende Amerikaanse
strijdkrachten. Pas na urenlange
strijd slaagde dé vijand er met zware
verliezen in binnen te dringen in ons
met steunpunten bezette front, en
in zuidelijke en oostelijke richting
terrein te winnen

Uit het gebied van Aicncon naar,
het oosten opdringende vijandelijke
strijdkrachten zijn in de sector Char-
tres—Dreux in zware strijd met onze
beveiligjngssuijdkrachten gewikkeld.

In Brrtagnë ging dc stad Dinard
na heldhaftige strijd verloren. De
resten van het garnizoen van St.
Malo, die zich na dc afweer van
hevige vijandelijke aanvallen hebben
teruggetrokken in .dc citadel, trotse
ren daar nog steeds alle vijandelijke
hcstontiiugcn. De driemaal herhaalde
vijandelijke sommatie tot overgave
bleef onbeantwoord.

Aan dé Zuid-Franse kust warden
verscheidene vijandelijke landings
pogingen tussen Toulon en Cannes
afgeslagen. Dc vijand slaagde er
echter in op enige punter? der kust
vaste voet te krijgen. Hevige gevech
ten zijn hier gaande. De iii de rug
vah onze verdedigingszone neergela
ten vijandelijke luchtlandingstroepen
worden dooi onzereserves aangeval
len.

In luchtgevechten, door luchtdoel
geschut van luchtmacht en marine
en door vlootstrijdkrachtcn verloor
de'vijand boven de kust van West
en Zuid-Frankrijk 23 vliegtuigen.

In het Franse gebied werden 164
terroristen in de strijd vernietigd.
Het gebied van Groot-Londen ligt
neg steeds onder zwaar vuur der V. 1.

Üit Italië worden geen gevechts
handelingen van betekenis gemeld.

In het voorterrein der Karpathen
bereikten formaties van het leger en
de Waffen-// westelijk van Sanok in
driedaagse hardnekkige gevechten
tegen zeven vijandelijke infantèrie-
devisies enige frontverbeteringen. De
Sow jets leden zware verliezen aan
doden en- gewonden cn verloren 51
tanks en gemotoriseerde kanonnen.
93 stukken geschut, veel oorlogsmate
riaal cn een groot aantal gevangenen.

Irr de grote bocht van de Weichsel
westelijk van Baranow. namen pant
ser- en pantsergrenadiersformaties
tegen hardnekkigevijandelijke tegen
stand verscheidene plaatsen en slo
t-en zii .-een-leemte in het front Zuid
oostelijk van Warka. alsmede tussen
de Weichsel en de Boven-Narew wer
den talrijke aanvallen der bolsjewis
ten uiteengeslagen.

Ie JAARGANG No. 192

LD

DONDERDAG 17 AUGUSTUS 1944

Uitgave: N.V. De - Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Tel. 24996 Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 et. per weel of f 2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 ct.

Geïnterneerden Ned.-lndië

DEN HAAG. 17 Auc In velband
mei de zeer beperkte publicatiemoge-
lijkboden. waardoor binnengekomen
-mlerneringsbericbten vooral eerst na
geruime tijd In de pers kunnen, wor
den opgenomen, wordt aan allen, die
verwanten of bekenden In Ned.-lndië
hebben, in overweging gegeven nier
van. voorzover zulks nop niet is ge
schied. mededeling te- doen aar. de
5C- afdeling van hec Ned. Rode Kruis,
•lui. van Stolberglaan 2729, l)en
Haag.

Gevraagd wordt-opgave van naam,
voornamen, geboortedatum, beroep,
•werkgever en laatstbckcnd adres van
deze personen (ook van vrouwen en
kinderen), alsmede de naam en adres
van dengene aan wien. in geval bericht
van internering is of wordt 'ontvan
gen, hiervan kennis moet worden ge
geven.

Voor zover ae mogelijkheid bestaat,
dat "bedoelde personen bij het uitbre
ken der vijandelijkheden in militaire
dienst waren, gelieve men bovenbe
doelde opgave tevens te doen toe
komen aan de le afdeling van het
Ned Rode Kruis. Korte Voorhout .14
te Dqn Haag. zo mogelijk bovendien
met opgave van rang, stamboeknum
mer en troepcnondcrdeel.

Vacan+iebons voor arbeiders

AMSTERDAM. 16 Aug Voor de
arbeiders, die nog vacantlebons van
het jaar 1943/1944 ln hun bezit, heb-
-ben.' welke uitgegeven zijn door de
vakgroep burgerlijke en utlliteltsoouw,
de vakgroep wegenbouw en de onder
vakgroep ..woningbouw voorde markt",
bestaat tot 1 September a.s. nog de
gelegenheid déze bons ter verzilvering
ln te leveren. De bons moeten per aan
getekende brief verzonden worden aan
de volgende adressen: Mulderschans
12. Amsterdam-C. voor bons. uitgege
ven door de vakgroep burgerlijke en
utiliteitsbouw, Vondelstraat 23, Am-
sterdam-W. voor bons. uitgegeven dooi
de vakgroep wegenbouw, v. d. Spiegel
straat 9. Den Haag voor bons. uitge
geven door de ondervakgroep „Woning
bouw voor de markt"

Een ln Zwitserland verschijnd
Italiaans blad ..Squilla Italica" ls
overgegaan naar de kant van Badoglio
en daarop meteen door de Zwitserse
regering verboden.

Aan tyeerszijden van de Memel vie;
len de Sowjets in het gebied van Wil-
kowisien en Raseinen met massale
strijdkrachten en sterke, steun van
vliegtuigen aan. Alleen bij Wilko-
wisjen slaagden zij er in een weïhig
terrein te winnen. Alle andere aan
vallen werden met aanzienlijke ver
liezen afgeslagen.

Aan het Letlandse front misluk
ten noordelijk van Birsen hernieuwde
met. sterke strijdkrachten onder
nomen vijandelijke aanvallen. De
bolsjewisten verloren hierbij 40 tanks
In het penetratiegebied ten zuidwes
ten van het Meer van Pskow duren
de heen-en-weer-golvende -gevechten
met onverminderde hevigheid voori.
Sterke formaties slagvliegtuigen
mengden zich hier bijzonder doeltref
fend in de gevechten te land.

De Sowjets» verloren gisteren aan
het oostelijke front 52 vliegtuigen.

Amerikaanse bommenwerpers vie
len plaatsen in West- en Noord-West-
Duitsland aan. Door luchtverdedi-
gingsstiijdkrachten werden 29 vijan
delijke vliegtuigen waarvan 27 vier
motorige bommenwerpers neerge
schoten. In dc afgelopen nacht lieten
afzonderlijke vijandelijke vliegtuigen
bommen vallen op Berlijn en hot
Rijnlands—Westfaalse gebied Drie
vijandelijke vliegtuigen werden neer
geschoten.

Hevige nachtelijke
luchtgevechten

BERLIJN, 17 Aug. De afgelo
pen nacht vlogen, na een vrij lange
pauze, formaties Britse bommenwer
pers naar Noordwest-Duitsland. Zij
vielen verschillende plaatsen in het
Oostzeegebied aan. Duitse nachtja-
gerfc bonden de strijd aan met. de
naderende vijandelijke formaties,
Boven het. Noordwest-Duitse kustge
bied en het Oostzeegebied ontstonden
hevige nachtelijke luchtgevechten,
waardoor de vijand vele verliezen
leet}.

Tezelfdertijd viel een vrij z.wakke
formatie Britse storingsvliegtuigen
de Rijkshoofdstad aan. Deze formatie
werd door formaties nachtjagers en
de luchtdoelartillerie met succes be
stookt.

Gisteren zijn boven het gebied ten
oosten van Kassei boven het gebied
van Halberstadt-Hildesheim hevige
luchtgevechten, gevoerd. In dappere
frontale aanvalleh doorbraken for
maties Duitse jagers herhaaldelijk
Amerikaanse cordons jachtvliegtui
gen met grote actieradius. Ze scho
ten verscheidene vijandelijke vlieg
tuigen naar beneden. Door het „doel
treffende versperringsvuur van de in
Micldcn- cn West-Duilsland gestafcion-
neerde luchtdoelartillorie werden nog
meer vijandelijke toestellen neerge;
schoten.

Hele golven vliegende
bommen op Engeland

STOCKHOLM, 17 Aug Reuter
meldt, dat Woensdagavond vroeg hele
golven vliegende bommen tijdens een
aantal zware aanvallen in Zuid-Enge-
land zijn neergekomen. Het. gesehut-
vuur aan de kust was vreselijk.

In Londen is ook het. Buckingham
Palace beschadigd. ïn de nacht van'
16 op 17 Augustus waren de vliegende
bommen wederom gericht op de Zuid-
Engelse graafschappen en het gebied
van Londen. Er ontstond schade en
er vielen slachtoffers.

.InrEngelse kringen wordt, verklaard,
dat de bewapeningsproductie ernstige
tegenslagen ondervindt van de uit>
werking van.de vliegendfe bommen.
De productie is in Juni met 15 et) iri
Juli met 20-procent gedaald. Vele be
drijven moesten worden ontruimd.

13 000 moeders en kinderen, die het
afgelopen weekeinde uit Londen zijn
geëvacueerd, hebben in No<5rd-Enge-
land nog steeds geen onderdak, zo
schrijftde ..Dailv M a i 1". De be
woners van Noord-Engeland tonen
geen bereidwilligheid om de geëva-
cuéerden te huisvesten, aldus het
blad. Volgens een bericht in de
„News Chronicle" hebben tot
nu toe 45.000 families de Engelse
hoofdstad verlaten.

Dc Finse Rijksdag heeft een kor
te zitting gehouden over een onbelang-"
rijke wetswijziging. Donderdag wordt
opnieuw zitting gehouden

De Inwoners van de grote Japan
se steden Tokio en Osaka krijgen een
reserverantsoen voor vijf dagen, die
van andere steden voor drie dagen.

Sinds de invasie zilij in Frankrijk
118000 burgers gedood door geallieerde
bombardementen

kaart van PE LT [-

BERLIJN. XI Aug. De kleine
bruggenhoofden, welke de Anglo-
Amerikanen aan de Zuidfranse kust
hebben kunnen vormen, worden voort
durend hevig aangevallen door de
Duitse troepen. Voor zover uit de
berichten valt af te leiden, zijn deze
bruggenhoofden thans gevormd in de
Baai van Bormes, bij het plaatsje
Lavandon; ten westen van Tropez, in
de Baai van Cavalaire: in de Baai
van Tropez bij het plaatsje Maximes
en de stad St. Rafael; en ten slotte
bij Antheor ten zuidwesten van Can
nes. De twee oostelijke van de Hyè-
res-eilanden zijn eveneens bezet.

Nieuwe landingspogingen zijn mis
lukt ten oosten van Hyères, in hei
gebied van St. Tropez, bij St. Rafael
en óp enkele punten tussen Cannes
en Nice. Verscheidene gedeelten van
de kuststrook liggen nog onder zwaar
vuur van de vijandelijke scheepsartil-
lerie.

Noordwest-Frankrijk de Duitsers ge
noodzaakt hebben tot het onttrekken
van troepen cn materiaal aan het
zuidelijke gedeelte van Frankrijk. Te
BeiTjn wordt echter verklaard, dat
de speculatie op een frontverzwak-
king in het zuiden onjuist zal blijken
te zijn. De buitengewoon krachtige
tegenstand der Duitse verdedigings
strijdkrachten tegen de nieuwe lan
dingen wijst in die richting.

Het tijdstip is echter nog niet aan
gebroken om uit de eerste ontwikke
ling van de landingsoperaties be
trouwbare conclusies te trekken aan
gaande de operatieve bedoelingen van
het geallieerde opperbevel. In. dc
Duitse berichten wordt het. vermoeden
uitgesproken, dat van Britse en Ame
rikaanse zijde, met het oog op de
verliezen in Noord-Frankrijk en de
stagnatie in Italië, gestreefd wordt
naar ontlastende operaties. Doch on
getwijfeld staan het geallieerde opper
bevel ook strategische successen voor
ogen. die de uitvoering van zijn alge
meen strategisch plkn in het westen
moeten begunstigen Daarom is het
niet uitgesloten, dat de gelande troe
pen zullen proberen de ravitaillerings-
wegen van het Italiaanse front "te
doorkruisen en via Toulon1 or te nik
ken-in het RhönédaJ, dat de belang-

Honderdmaal kunnen Wij, polder-
kikkers, beweren, dal wij het wa
ter cn hel vlaJcke land het mooiste
vinden, als we kunnen, réizen we naar
Zuid-Limburg en ive zoeken de paar
bergen op. die we Nederlands mogen
noemen.

Daar staan ze. door binnsnaardse
krachten opgedreven, met dikke lagen
gebogen cn geplooide steen. UiC
voorhistorischtijden cn zcecn om
hoog geheven, verstard 'en stevig,
wachtend op alle tijden die komen
en alleen 'vergankelijk tegenover

steenboor en dynamiet

„Dit is vulkanisch gesteente" zegt
een stem: Onder
aardse trillingen
hebben dit te voor
schijn gebracht.
Hier is de berg
van zand, daar
van mergel, van
leisteen of van rots. ..De enige plek
ïn Nederland, waar ook ónze vulka
nische afkomst aan de dag treedt."
Ik vind het heerlijk te weten., dat
ook naast onze polders niet slechts
zeeën golfden, maar ook verzonken
vulkanen trilden. Wc zijn nog niet
zo lauw, als we er uit zien!

Tegenover de werkelijke bergen,
geschapen bij het begin van de we
reld, daden voor alle eeuwigheid,
voelt de mens zich klein. En toch,
groter cn wonderbaarlijker dan de
bergen, die men ziet en kan betasten
is clc vulkanische trilling, die onder
alles doorloopt en.alles verbindt. Die
voor eeuwen hier uitbarstte, en thaiis

daar cn straks, wie weet waar

In dc bergen wordt alles lichter. De
voet, de geest, de adem. Nieihand
haast hier zich zo om daden te stel
len als in de polder. Er zijn er al, ze
staan rondom. En dc ivandelaar ziet
dromerig uit in de verte over zijn
werk, dat nog niet af is, en dat nooit
af komt, in de polder, en zegt:

't Is niet erg

Ol ik 't af maak vóór il: sterf.
Als mijn zoon zegt: wat ik erf
Is de trillingniet dc berg.

TIJL.

VJ

rijkste verbinding van Zuid-Frankrijk
Bij St. Rafael is verder landiry met centraal en Noord-Frankrijk is.
waarts, bij de plaatsen Trans en Le

Muy, een aantal luchtlandingstroepen a

neergelaten door middel van zweef-1

transportvliegtuigen.'Een groot deel N O.-AKTENEXAMENE. Den Haag:
dezer troepen raakte in het geconcen- £c0s^*d (weerhout,ïkt^nri J FVde
treerde vuur van de Duitse aiweer-ïïoer-, H K w c Helleman,
batterijen. Delen der geland: een- j Den Haag; J. c H. Mever. Zaandam;
heden werden op teen mauw terrein w. F. v. Oorsprouk, Loenen: j. j.
samengedrongen en gaan hun vernie- i Oppedijk. Den Haag: w. j k. Wense-

tigiig tegemoet- "«l

Zuid ën A es I Geers. „A'dam.

Deze landingsoperatfe aan de Zuid- i Lclden. Akte nk
franse kust kan worden beschouwd
als een verdere ontplooiing van het
algemene offensief aan het Westeuro-
pese front. Het Duitse opperbevel, dat.
op de hoogte was van de voorberei
dingen op Sardinië en Corsica, heeft
steeds rekening gehouden met de kans
op landingen achter het front .in
Italië. Toen deze uitbleven, werd het
waarschijnlijk, dat de voorbereidin
gen dan Zuid-Frankrijk golden.

Het geallieerde opperbevel heeft
zich. toen het Zuid-Frankrijk voegde
in het algemene invasieplan. waar
schijnlijk "laten leiden door de idee,
dat de grote materiaalslagen in

DEN HAAG, 17 Aug. Bij be
sluit van den secretaris-generaal
van het departement van Wa
terstaat is in het algemeen regle
ment vervoer op de spoorwegen
de volgende nieuwe bepaling op
genomen:

„Indien in een rijtuig niet vol
doende zitplaatsen beschikbaar
zijn, is een reiziger, jonger dan
een en twintig jaar. op aanwij
zing van de beambten en be
dienden van de spoorweg, ver
plicht, zijn zitplaats af tc staan
aan een van> een behoqrlijk
plaatsbewijs voorzien cn reiziger,
voor zover deze de leeftijd van
ten minste veertig jaar heeft be
reikt. dan wel kennelijk inva*
lide/Of ziek is."

de Weyer, Den
iVlel. Tilburg; J. H.
'rl. F van Leeuwen,
A. v. d. Lely. Den
Haag: A. G. Lucassen. Den Haag: G.
H. van Veen. A'dam; M. J. Blatter,
Eindhoven: P. J. Craenen, Eindhoven.
Akte nu: H Bosma. Bunnlk. Akte nz:
C. J. Broeders. Oosterhout. Akte n 4:
A. J. van Beek. Bergen; L. A. de Bvu-
ga. Haarlem. T J. v. Gelder. Den
Haag; J. Stocckart. A'dam; J. F de
Weerd, Den Haag; C. G Bodewes. Eind
hoven; C. L Bolwldt. Eindhoven; J.
Dekker, A'dam; M. J. Holl.j .A'dam.
Akte n5: C. J de Bruyn. Helmond;
G. van Doorn. Utrecht. J. F Smit.
A'dam; J. P. M. van Amelsvoort. Eind
hoven; N. P. v. Egeranl, A'dam; E. P.
de Hoog. Goes: D. H. v. tl. Horst,
Eindhoven; A C. J. de Lang. A'dam:
J. Louwers. Eindhoven; H. Muller.
Eindhoven-

Bereidverklaring tot levering
van textielgoederen
DEN HAAG. 17 Aug. Bij indie
ning van aanvragen ter verkrijging
van textielgoederen. welke niet of na
genoeg niet meer door de Nederland
se industrie worden aangemaakt, zul
len de plaatselijke distributiediensten
voortaan overlegging vragen van een
bereidverklaring, waaruit ten minste
moet blijken, dat een bepaalde win
kelier uit de bij. hem aanwezige voor
raad het gewenste artikel kan leve
ren. Bovendien moeten daarin de
prijs, alsmede het codenummer van
c^at artikel worden vermeld.

DEN HAAG. 17 Aug. Bij be
schikking van den commissaris-gene
raal VQpr bestuur en justitie is in
J. Muysken als hoogleraar in de
werktuigbouwkunde aan de Tech
nische Hogeschool te Delft ontslagen.
Tijdelijk benoemd tot leraar aan
de R.H.B.S. te Velsen ziji»:- E. J. van
der Waag te Haarlefai: W. Heinsius
te Halfweg; C. F. Rietzschel te
Utrecht: mr. A. Th. J. Etmans te
Amsterdam; tot lerares mevr. M. de
Lange—Zieren te Santpoort; mejuf
frouw B. M. van de Haar te Haarlem
en mej. M. van Slooten te Haarlem.

Tot inspecteur voor het muziek
onderwijs is benoemd E. van Beij-
num te Den Haag, thans leraar bij
het Rijksconservatorium voor muziek.

BERLIJN. 16 Aug In zijn
radiovoordracht van" Dinsdag over
de militaire toestand - heeft luite
nant-generaal Dittmar gezegd;

Wij mogen er heden wel in allé
openlijkheid over spreken. In de
loop van de maand Juli zijn er da
gen van zeer ernstige bezorgdheid
seweest. Wat aan Duitse troepen in
iet midden van het oostelijke front,
van de Noordelijke rand der Pripjet-
moerassen noordelijk tot aan Wi-
tebsk aan het gevechtsfrtmt stond,
had na heldhaftige tegenstand het
onderspit gëdolven tegenover de
massale bestorming der bolsjewisten,
of was weggedrongen naar cc onher
bergzaamheid der moerassen en bos
sen van het achterland. Het Duitse
oosten, de essentiële basis van onze
nationale weerstandskracht, moest
beschouwd worden als ernstig be
dreigd.

De omstandigheden die tot een der
gelijke verscherping van de toestand
haddén geleid, kunnen ln hoofdzaak
tot één enkele oorzaak worden terug
gebracht: de numerieke overmacht van
dep tegenstander wij weten thans,
dat de verhouding der grote eenheden
aan Duitse en Sowjetrusslsche zijde
over het algemeen 1 op 20 bedragen
heeft.

Wat aan Duitse zijde ter beschik
king stond, bestond op vele "laatsen
uit troepen van geringere gevechts-
waarde. ilarm-eenheden. overschieten
de manschappen van staven, trossen,
ravitaillcrlngstroepcn en soortgelijke
instellingen, die tot formaties waren
samengevoegd: hcvelligings- en politic-
eenheden. vbor een groot deel restaan-
de uit oudere manschappen Zij heb
ben dapper gevochten en zich goed
gehouden cn getoond, dat ook de Duit
se soldaat op gevorderde leeftijd nog
onder bepaalde omstandigheden tot
ongewone prestaties ln staat ls.

Tegenmaatregelen

Intussen werd aan gevechtskrach-
tigc formaties aangevoerd, wat elders
beschikbaar was geworden, toen de
hoofdstootrichtingen der Sowjets
ondubbelzinnig vaststonden. Ook de
strijd van deze formaties was in
hoofdzaak nop van vertragende aard
en moest dit zijn. aangezien ook hun
aantal nog niet bij benadering een
evenwicht der wederzijdse krachten
tot stand bracht. Maar toch kon de
afweer veel actiever gevormd worden
dan voorheen eeh feit, dat op zich
zelf reeds bijdroeg tot een vertraging
van «het opmarstempo van den vijand.

Een essentieel ander karakter kon
den de gevechten in het oosten eerst
krijgen, toen in steeds toenemende
mate de aanvoer -van formaties uit 't
vaderland merkbaar werd. In dit nog
niet geëindigde maar eerst ingeleide

stadium der omwikkeling slaan wij
thans. Dc invloed daarvan heeft zich
reeds doen merken in eerste, vrij
grote tegenslagen voor den tot dus
verre zo succesvollen tegenstander.

Gezien deze ontwikkeling kan men
met. verbittering de vraag stellen wel
ke wending de dingen aan het oos
telijk front volgens alle menselijke
verwachtingen wel zouden hebben
genomen, wanneer datgene wat thans
reeds aan krachten kon worden ge
mobiliseerd-tijdig ter beschikking ge
steld was. Want. dit is zeker, wat
thans mogelijk is. zou ook reeds
maanden geleden uitvoerbaar zijn
geweest.

Een onuitsprekelijke woede vervult
het Duitse volk tegen degenen, die
door nalatigheid of bewuste sabotage
dit hebben verhinderd, maar ook het
gevoel van uiterst sterke afwijzing
van de geesteshouding, die zulke na
latigheden. zij het ook onbewust,
heeft bevorderd. Intussen hebben wij
geleerd, dat er slechts bepaalde vol
strekt binnen ons bereik liggende
voorwaarden nodig waren om vooi-
eerst- minstens een tijdelijk evenwicht
tot stand te brengen. Dat is tenmin
ste al iets. aangezien het toekomsti
ge mogelijkheden aanduidt.

Generaal" Dittmar liet verder het
licht vallen op de snel vorderende ar
beid die ln Oostpruisen wordt ver
richt om grensversterkingen ln het
oosten op te werpen Deze voorbeel
dige gemeenschapsarbeld heeft bil
Augustow cn Wllkowlsjen reeds haar
vuurproef doorstaan cn kan gelden al*
een blijk van de Europese wil om zich
te handhaven tegen het bolsjewisme.

De verguis tering begint heden om
21.0P cn eindigt om 6.30 uur.

Maan onder 20.41; op 4.39 uur.
18 Aug. N.M.. 26 Aug. E.K., 2 Sept.
VM, 9 Sept. LK.

Een boksbeugel, zoals veelvuldig bij
Amerikaanse krijgsgevangenen aan
het front in Italië wordt gevonden.
In de greep kan bovendien nog een
kleine dolk worden bevestigd. Het
wapen draagt een Amerikaans merk.

I ff-P.K.-foto Cahtaler/HH'St)

BERLIJN 17 Augustus. Op het
Normanchsche front hebben de
Canadezen bij Falaise enig terrein
gewonnert zodat de twee grijpers 'van
de tang. waarmee de geallieerden oe
Duitse legers trachten te omvatten,
elkaar iets zijn genaderd. Naar te
Berlijn verluidt hebben de Duitsers
echter geenszins hun bewegingsvrij
heid verloren. Ook het geallieerde op
perbevel schijnt volgens de opvattin
gen in Berlijn niet meei te rekenen
op gróte strategische'successen van
de omsingelingsmanoeuvre, want de
onderbroken aanval der Amerikanen
van Le Mans uit oosten is. weer
voortgezet.

Militaire commentatoren geven te
kennen dat. de gevechten ongemeen
hard zijn geworden. Het verloop van
de strijd heeft het, Duitse opperbevel
voor het nemen van niéuwe besluiten
geplaatst.

Hoewel het zwaartepunt der ge
vechten in de streek van Falaise en
Conde bleef liggefa, is rtok aan ande
re gedeelten van het front verbitterd
gestreden, met name in het noord
oostelijk van Falaise gelegen gebied
van St. Pierre sur Dives, aai tijde
lijk in handeii viel van de Canade
zen, maar in een tegenaanval her
overd werd. Ten zuidoosten van dit
gebied werden herhaalde tankaan-

vallen der Canadezen bloedig afge
slagen. Tussen Laize en Ome ver
overden de aanvallers eveneens
slechts enkele kilometers terrein.

Terwijl de distanciëringsbewegin-
gen aan de vooruitspringende front-
bocht ten zuiden van de Vire zonder
gróte druk van den vijand verliepen,
slaagden de Amerikanen er in ten
oosten van Domfront, bij "La Ferte-
Macé door de Duitse beveiligingen
heen te dringen. Ook in" het gebied
van Efcouché weken de Duitse troe
pen' uit voot den numeriek verre
overmachtigen vijand, die zowel naar
het westen als naar het noorden sterk
opdrong, s

Vliegtuigen tegen tanks

Verscheidene honderden Duitse
slag- en jachtvliegtuigen bestookten
gedurende de gehele'dag vijandelijke
troepen, stellingen en stootformaties
in de gebieden FalaiseCondé. Hoe
wel de vijand zijn linies door «en
dicht scherm van jagers probeert te
beschermen, vielen de Duitse eska
ders meestal m scheervluchu .de
vijandelijke tank voorhoede, voertuig-
colonnes en troepenconcentraties aan
en bestookten deze doeltreffend met
mit.railleurvuOr. ITalrijke gemotori
seerde voertuigen van den vijand
werden vernietigd en in brand ge-

AMSTERDAM, 17 Aug De
grootste zaak die tot nu toe voor-een
Êconomischen Rechter behandeld is.
Is de bekende smokkelzaak van peul
vruchten. die eigenlijk voor zaaigoed
bestemd waren, naar Duitsland. Einde
Mei kwam. naar men zich herinne
ren zal. deze zaak vool' den Êcono
mischen Rechter. Er werden toen
aan tussenhandelaren, die aan deze
clandestiene handel ettelijke duizen
den verdiend hadden, straffen opge
legd. variërende van twee tot één
jaar gevangenisstraf, terwijl alle ver
dachten zeer hoge geldboetes kregen.
De zaak tegen den hoofdverdachte,
den 24-jarigen bollenkweker en han
delaar Johan Boekee üit Bloemen-
daal, kon toen echter niet behan
deld worden, omdat Boekee met rood
vonk in het Huis van Bewaring III
lag. Gistel-middag stond Boekee
terecht

Dc zaak nam een sensationele wen
ding, toen bekend werd, dat niet
Boekee, doch een zekere V. uil Arn
hem, die inmiddels gearresteerd is,
dc aanvoerder van het complot is-
gcwccst. Boekee heeft deze naam
steeds niet genoemd, volgens Jicm,
om niet onnodig nog meer mensen in
dc gevapgenis te brengen. Deze V. is
een der meest, notoire grote zwarte
handelaars in ons land. Hij heeft
zich speciaal met zwarte exporten op
grote schaal naar Duitsland bezig
gehouden. Binnenkort zal ook hij
terechtstaan.

Wat nu de zaak tegen Boekee be
treft. hij' was de man. die aan den
reiziger Tesselaar uif Beverwijk, die
de vorige keer veroordeeld is tot twee
en een half jaar gevangenisstraf en
7500. boete, opdracht had gegeven,
overal peulvruchten op te kopen. In
totaal werden ruim 50.000 kilo's peul
vruchten bij elkaar gebracht, afkom
stig van telers, uil Egmond-binnen.
Limmen enz. Deze peulvruchten
waren bestemd om uitgezaaid te
worden.

Boekee heeft sleecls beweerd, dat
hij de man was, die rechtstreeks met

^n TJultsenafnemerqn^rhandelde.

door deze aanvallen
bloedige verliezen.

De activiteit van het Anglo-Ameri-
kaanse luchtwapen was geconcen
treerd op de bestrijding van de Duit
se frontvliegvelden in het gebied
achter het front De aanvallers ver
loren daarbij 39 toestellen, waarvan
27 viermotorige bommenwerpers.

Thans blijkt dus, dat dit V. uit Am-
hem geweest is. Overigens bekende
Boekee alles Hij heeft aan deze
transacties gemiddeld twee dubbel
tjes per kilo oftewel ruim f 10 000 ln
twee maanden verdiénd.

Boekee beweerde, ln de veronder
stelling 'V hebben verkeerd, dat ai
deze peulvruchten bestemd waren voor

buitenlandse arbeiders en krijgsge
vangenen in Dultslapd. Dit was trou
wens ook vermeld op de vrachtbrieven,
die ter zitting aanwezig waren. Mr.
Meyer, de rechter, merkte echter op.
dat geen mens aanneemt, dat de Duit
se overheid hier clandest.en tegen
enorme prijzen peulvruchten gaat
kopen voor krijgsgevangenen en vreem
de arbeiders.

Nadat" een a'antal reeds veroordeelde
tussenpersonen als getuigen waren
verhoord, werd besloten, de zaak aan
te houden, teneinde den pas ge
arresteerden V. als getuige te horen
Een verzoek van mr. Van Krimpen.
Boekee's raadsman, tot invnjheldsstel-
ling van verdachte, werd afgewezen.

Het Westen

Sprekende over de wisselwerking
tussen het front in het Oosten en
de gebeurtenissen in. West-Frankrijk
zeide generaal Dittmar;

De ontwikkeling die de gevechts
toestand aan het Normandische
front de laatste tijd heeft onder
gaan. vormt dat kan niet bestreden
worden.' een nieuwe zware belasting
voor ons. Dc doorbraak van Avran-
ches heeft het gedurende acht we
ken stabiel en plaatselijk begrensd
gehouden front, uitgebreid

Veel ernstiger is op het ogenblik
de poging van de Britten en Ameri
kanen om van Le Mans via Alencon
het over het geheel naar het noorden
gerichte Duitse front tussen Orne
en Vire uit het zuiden in een tang
te vatten. Er zullen van onze zijde
zeer handige operaties nodig zijn om
aan dit gevaar het, hoofd te bieden.
Maar wij mogen niet over het'hoofd
zien. dat een losser worden der cr-
vechtsfronten. zoals dit thans is ge
schied. ook enige kans kan bieden om
doeltreffend terug te slaan waardoor
aan dc strijd om tijdwinst, die wij
voornamelijk met het oog op de toe
komstige wapentechnische ontwikke
ling voeren, steeds nieuwe perspec
tieven wordt geboden.

Weer een luchtaanval
op Soerabaja

TOKIO. 17 Aug.'Dc 16e Augus
tus hebben voor het eerst na een-vrij
lange tijd vier vijandelijke vliegtui
gen boven Soerabaja gevlogen.

Diezelfde dag verschenen achttien
vijandelijke vliegtuigen boven het
Vadereiland (Bonin-groep). ZIJ wer
den door de Japanse afweer afge
slagen. De formatie bestohd uit vier
motorige bommenwerpers.

Op 15 eai 16 Augustus werden twee
zware aanvallen ondernomen op het
eiland Halmaheira, beide keren door
40 toestellen. Vijf vijandelijke vlieg
tuigen werden neergeschoten.

Ook óp Rabaul werd de 15e Augus
tus een aanval ondernomen. Onge
veer 70 toestellen, bommenwerpers
en jagers, trachtten bommen te wer
pen op het belangrijke Japanse
steunpunt. Vijf der aanvallende toe
stellen werden beschadigd.

Het netelig probleem
der tekstvertalingen

In ..De Schouw" snijdt Leo Rio-
mans het vraagstuk der opera vertalin
gen aan Hij verzwakt zijn beloog aan
merkelijk door het op te hangen aan
éen volkohien overbodige peroratie
tegen ..Het Volk" naar aanleiding van
een polemiek, die wij ons met betrek
king tot een vorig artikel van den heer
Rlemans veroorloofden en die hl! niet
goed blijkt te kunnen verslikken.

Wat de operavertallngen dan be
treft. is de schrijver niet consequent
door hiervoor na plotseling wél tekst-
vertalingen toelaatbaar te achten,
wanneer een opera-opvoering als ver-
brulksmuziek ls te beschouwen. Hij
verzuimt aan tg geven, wanneer een
opera als museum- en wanneer zij als
verbrulksmuzlek wordt .opgevoerd.
Naar zijn eigenlijk betoog te oordelen,
beschouwt hij het gros dezer opvoe
ringen dan als museumkunst, want dit
betoog richt zich ln hoofdzaak tégen
vertaling van de tekst, omdat hierdoor
het benaderen van de tijdgeest en
eigen sfeer van het betrokken werk
wordt bemoeilijkt, welke benadering
hij terecht essentieel -acht.

Voor Nederland maakt de schrijver
dan een uitzondering in verband met-
ons groter aanpassingsvermogen, zowel
bij de uitvoerende kunstenaars als bij

Strijdt in de Waffen f4 mede voor een

nieuw Europa
KEURINGEN

Het M-Ersatz-Kommando deelt mede

Iedere gezonde Nederlander kan zich
aanmelden, ten einde gekeurd te wor
den voor de Waffen-(Wiking), ff-
Pantzer Grenadler-brigacic Nederland.
ani/er Jager-kompagnie Sche/enln-
gen. Landstorm Nederland en Ger
maanse H ln Nederland

17.8.44: 813 uur. Amsterdam,
Dam 4; 18.8.14: 812 nnr. Utrecht,
-Ersatz-kouimando Nlederlande, Ne-
Kcnstelle, Vredenburg 19; 18.8.44: 15
17 uur, Amersroort, Pol. Durchgangsr
lager. Leustlervveg.

Tijdens de keuringen worden alle in
lichtingen verstrekt met betrekking
tot de verzorging van familieleden,
duur der-opleiding, extra-levensmidde
len. kolen'enz. Personen tussen 19 en
35 Jaar. tl le aanmeld Ingspl Ion tig zijn

voor de tewerkstelling, kunnen zicb
eveneens aanmelden en worden gedu
rende de verbintenis vaD de tewerk
stelling vrijgesteld.

Officier in de Waffen-# kan leder
worden, die na tenminste een Jaar
diensttijd zijn geschiktheid, voor de
officiersopleiding heéTt bewezen Zijn
schoolopleiding ls niet doorslaggevend
Besllss d voor bevordering zijn: ge
drag. karakter, prestatie

Alle verdere Inlichtingen en gratis
reisbiljetten voor de heen- en terug
reis verstrekken de volgende Nehen-
stellen der Waffen-# Amsterdam.
Dam 4: Alkmaar uangestraat 56'
Utrecht. Vreaenburg 19: Heerlen. Sa-
roleastraat 25; Gronii%en. Herenstraat
46: Enschede. Hengelosestraat 30.
eveneens^ bU het #-Ersatz-Kommando
Nleüerlanden. Den Haag, Korte VLjver-
bersó-5

BIJ ONZE VRIJWILLIGERS. Na

een afgeslagen aanbal wordt rustigt
afgewacht, wanneer de vijand zijn
nutteloze poging zal herhalen.

(Foto ff-PK Mielke O/II)

hot publiek, met welke gave de schrij
ver ons land bij het overige Europa
een halve eeuw vooruit acht. Dit geeft
ons land een voorsprong, die door het
elders noodzakelijke hulpmiddel van
tekstvertaling wordt tenietgedaan.

Wederom terecht merkt de schrijver
dan op, dat een Nederlandse tckstver-
tallng een opera nog niet tot een
Nederlands cultuurwerk maakt. Een
eigen operacultuur bouwt men slechts
op eigen en volkseigen operaschcppin-
plngen. Verder is de muziek, die bij
een opera toch altijd -de hoofdrol
speelt, een Internationale taal Door
dal deze muziek ult.de tekst is voort
gekomen, zal men met een vertaling
tevens de muziek 'moeten veranderen.
Bovendien za! de tekstvcrtallng woor
delijk getrouw- moeten /IJn. zal het
rliythme gelijk moeten blijven 'cii een
gelijmde tekst niet, In proza mogen
worden omgezet Dan komt nog xlo
klankkleur der vocalen, die niet ge
wijzigd mag worden.

De schrijver komt dan tot de vol
gende slotsom: ..Is met Jiet vertalen
van opera's de Nederlandse cultuur ge
diend? Mijn eerlijke overtuiging is:
neen! Zij wordt er slechts, door ge
schaad Men zal meer en meer vreem
de werken gaan vertalen en deze zul
len vooralen in de gezonde, behoefte
aan muziekwerken ln eigen taal Dit
zal echter ten koste gaan van originele
eigen Nederlandse werken. Op leder
operarepertoire is slechts plaats voor
een uiterst beperkt aantal noviteiten.
De aard van het kunstwerk brengt dit
mee zich mee. Gaat. men in die ge
ringe behoefte voorzien met vertaalde
'noviteiten, dan blijft er gc-en plaats
over voor wat eens de kern van een
•eigen repertoire kan gaan vormen.
Wanneer dan omstreeks 1975 heel
Europa langzamerhand zo ver ls. dat
men Ingezien heeft, dat muziek onver
taalbaar ls. dan ls het pionierland
Nederland zo ver, dat het alles zal ver
talen. zoals dit dertig Jaar geleden nog
ln Frankrijk en Engeland gebeurde."

Tot zover de schrijver Men ziet, dat
zijn standpunt ver afwijkt van dat,
hetgeen ons blad altijd ten aanzien
van operavertallngen heeft ingenomen.
Deze afwijking maakt zijn betoog in
tussen niet minder overwegenswaard

Spannende strijd om de
45-2 biljarttitel

Promotie naar hoofdklasse
mogelijk

AMSTERDAM, 17 Au?. Zater
dag om 12 uur beginnen in de groie
zaal van Krasnapolsky, waarin voor
deze bijzondere gelegenheid grote
stalen tribunes gebouwd zijn, die aan
ongeveer duizend toeschouwers plaats
bieden, de wedstrijden om het kam
pioenschap van Nederland eerste klas
groot biljart 45-2. Gedurende twee
weekeinden zaLer om de"hoogste Ne
derlandse biljarttitel gestreden wor
den en" het staat bij voorbaat vast,
dat dit tournooi spannender zal wor
den dan ,ooit.

De kampioen van het vorige jaar.
Plet van de Pol. zal het. zeer moeilijk
krijgen. Niet alleen dat de grote cracks
Swcering. De Leeuw en Van Vliet, die
nog onlang* 800 punten ln drie beur
ten maakte, cr op uit zijn hem de
titel te ontnemen, maar ook dc Jonge
ren doen mee. Kobus, de rustige Haar
lemmer. is een zeer gevaarlijke out
sider en de Hagenaar Metz, is dc laat
ste tijd zo sterk gaan spelen, dat ook
met hem terdege rekening gehouden
moet worden. En dan ls er tenslotte
Brabants hope en Neerlands toekomst,
gelijk het programma hem noemt, Kees
dc Ruyter uit Waalwijk. Ieder herin
nert zich nog zijn glorieuze serie van
400. waarmee hij tijdens de kampioen
schappen op klein biljart zijn partij
ln een beurt uitmaakte. Welnu., de
kenners zijn het er over eens. dat Dp
Ruvter. als hij de ballen goed krijgt,
dit kunststukje ook op de grote tafel
•kan uithalen. Dat betekent, dat dc
groten op dezen Jongeman zullen moe
ten letten cn geen ogenblik hun con
centratie zullen mogen verliezen. Zo
bezien ls dit'tournooi-dus volkomen
„open" en dat verhoogt de attractie
en de .spanning er van.

Er ls nog een grote "attractie aan dit
tournooi .verbonden Op de laatst gr-
hoyden vergadering van dc Technische
Commissie is n.l. besloten tot liet In
stellen van een hoofdklasse. Spclcrö,
•die ln dit tournooi een algemeen ge
middelde bereiken van hoger dan 17.
promoveren naar deze hoofdklasse. De
vier cracks Van de Pol, Sweerlng, De
Leeuw en Van Vliet, die de laatste vier
seizoenen reeds geregeld met een ge
middelde van veel hoger dan 17 heb
ben gespeeld, zullen automatisch pro
moveren Voor de Jongeren ls er dus
ditmaal de extra stimié^s. ook deze
hoofdklasse tp bereiken

Men k^n dus ln ..Kras" enkele da
gen van bijzondere biljartsport tege
moet zien.