HET DAGBLAD
Tegenaanval van tanks
benoorden Alerigon
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Zuidelijke gebieden voor
Japan niet beslissend
Duits weerrnachtsbericht
Verbitterde gevechten op de
- Weicksel-bruggeboofden
fri
st. Malo blij
zich weren
300 tanks vernield
in 72 uur
Productieplan
verdubbeld
Offensief tegen Letland en
Oost Pruisen begint
Zwaartepunt bij
Het blok Japan-China-Mandsjoekwo
blijft basis der oorlogvoering
De geallieerde
pl
annen
Biaiystok
Engelse ministeries hebben groten
deels Londen verlaten
Talloze jongelui blijvend voor
de athleiiek gewonnen
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FtiHRER. 14 Aug. Het opperbevel
van de weermacht deelt mede:
Aan het Novmandische front hield
sterke vijandelijke druk aan. zonder
dat de vijand noemenswaardige
successen kon behalen.
In het gebied ten noorden van
Alenc-on rukten gepantserde ge
vechtsgroepen op tegen den door
sterke luchtstrijdkrachten gesteun-
dcn. opdringende!) vijand Er ont
sponnen zich hevige gevechten, die
nog voortduren. Door duchtdoelee-
schut der luchtmacht werden 12 vier
motorige bommenwerpers neerge
schoten.
De verdedigers van St. Malo sloe
gen ook gisteren alle vijandelijke
aanvallen af.
Zuidelijk van het eiland Guernsey
beschadigden mijnenvegers een vijan
delijke "torpedojager door talrijke
treffers van hc: geschutvuur.
In het Franse gebied werden 122
terroristen in de strijd vernietigd.
Londen en zijn buitenwijken liggen
nog steeds onder zwaar vergeldings-
vuur. der VI.
Uit Italië worden geen bijzondere
gevechtshandelingen gemeld.
In het voorterrein der Karpathen
tot aan de Weichsel werden plaatse-
liike Sowjetaanvallen uiteengeslagen,
deels in de tegenaanval. Op de
W.cicbselbruggenhoofden ten Westen
van Baranow en ten Zuidoosten, van
Warka zijn verbitterde gevechten
gaande.
•Noordoostelijk van Warschau en
zuidwestelijk van Biaiystok werden
talriike vijandelijke aanvallen afge
slagen en plaatselijke penetraties af
gegrendeld. Noordwestelijk van Bia
iystok drongen de bolsjewisten, ge-
si eund door talrijke tanks en slag-
vliegtuigen. onze troepen in een ver
bitterde strijd enige kilometers naar
het. Westen terug.
,Aan he: Letlandse front, strandden
dé met overmachtige strijdkrachten
ondernomen doorbraakpogingen van
den. vijand op de hardnekkige tegen
stand onzer divisies.
In hel penetratieeebied ten zuid
westen van het Meer van Pskow
duurt :1e verbitterde worsteling met
de verder opgedrongen Sowjetstrijd-
krachten voort.
Afzonderlijke vijandelijke vliegtui
gen lieten des nachts bommen op
Hannover vallen.
In. een 'aanvulling' op het we'er-
machtsbericht wordt gemeld:
Luitenant Von Bóstcll van een af
deling stormgeschut 'heeft zich bij
zonder onderscheiden bij de opera
ties tegen vijandelijke tanks in het.
gebied van Modohn
o Terreuraanvallen
Naar Infeririï meldt hebben fQï-
maties Anglo-Avnevikaande bommen
werpers Maandag weer van de boven
Zuidwest-Duitsland heersende slech
te weeromstandigheden gebruik ge
maakt voor het ondernemen van tcr-
reura an vallen op Mannheim en Trire
Bij een bijna geheel gesloten wol
kendek wierpen zij .brisant- cn
BERLIJN, 15 Aug In 72 uur
hebben de Duitse troepen aan het
invasiefront, naar het D.N.B. ver
neemt. meer dan 300 Biits-Ameri-
kaanse tanks vernield.
Duitse uiteenzetting
over Finland, Turkije,
en Bulgarije
Speciale correspondentie.)
BERLIJN. 15 Augustus. —'Met grote
aandacht volgt de. Wilhelmstrasse de
Internationale" politieke discussie over
Finland. Vcor Duitsland'is de houding
van'den staatspresident en de rege
ring beslissend. Ze hebben zeer on
langs nog verklaard, dat men te. Hel
sinki vastbesloten Is met alle krachten
de str-Ud tegen het dreigende bolsje-
wlsme voort te zetten. Duitsland heeft
geen reden aan de oprechtheid dezer
verklaringen te twijfelen.
In de Wilhelmstrasse wordt ver
klaard. dat Duitsland over geen enkele
aanwijzing beschikt, dat de houding
der Bulgaarse regering ten opzichte
van Duitsland of andere staten gewij
zigd is. Andersluidende berichten moe
ten beschouwd worden als onderdelen
van 'de vijandelijke zenuwenoorlog,
want het is" algemeen bekepd. dat de
vijanden' van Duitsland het Bulgaarse
volk van zijn regering willen scheiden
en -dé ophouwwerkzaamheden in Bul
garije willen storen.
Met betrekking tot Turkije ordt te
Berlijn verklaard, dat Duitsland na
het. -besluit van Turkije- om. de diplo
matieke .betrekkingen met Daitsland
'te'verbreken, de vrijheid "heeft gekre
gen enkele maatregelen te nemen.
Verder wordt medegedeeld, dat Turkije
geep verdere stappen ondernomen
heeft en dgt de Turkse bladen het af
breken der betrekkingen met Duits
land voor Turkije een uitweg noemen
om buiten de oorlog te blijven. Hier
aan wordt van Duitse zijde toegevoegd,
dat- men In do Wilhelmstrasse niet
weet of dit ook de mening van de lei
dende Turkse persoonlijkheden is.
De Tromp" verging
voor Normandië
(Vgn pnee correspondente.)
BERLIJN. 15 Aug. Reuter maakt
thans bekend, dar de flottieijelcider
...Tromp", waarvan gisteren het ver
gaan werd gemeld, is gezonken voor
de tyist van Normandië.
(Het is. ongeveer twintig dagen ge
leden. dat van Duitse zijde bekend
werd gemaakt, dat de kruiser ..Suma
tra" eveneens voor de No'rmandische
kust werd getroffen. Dc ..Sumatra"
had door de opgelopen treffers een
dusdanige snelheidsvermindering on
dergaan. dat den vijand niets anders
over bleef dan het vaartuig aan de
grónd te zetten, zodat het thans be
wegingloos voor de mond van de Orne
zit. De „Tromp" was. evenals dc ..Su
matra". zwaar beschadigd tiidens een
Japanse luchtaanval op een vlpoteska-
dcV in de Java zee op 4 Februavl 1942.
.Plannen dm Bonomi
weer af fe zet+en
STOCKHOLM. 15 Aug'. Dc UnUcd
Press-correspondent te Robie vetklaart.
dat er geen bewijzen zijn, dat Chur
chill zich bezig houdt met de ver
warde politieke toestand in. Italië.
Onderhandelingen over het afzetten
van de rcgerlng-Bonomi en de vorming
van een kabinet onder leiding van
Orlando zijn evenwel ver gevorderd.
-Naar vernomen Wordt wenst Orlando
een kabinet, dat bestaat uit vertegen
woordigers van alle politieke partijen
en waarin BadogUo minister van bui
tenlandse zaken is. De communisten
en socialisten hebben echter geweigerd
*an de nieuwe regering deel te nemen.
brandbommen herhaaldelijk lukraak
op woongebieden, randgemeenten en
cultuurmonumenten.
De Duitse jagers werden door de
ongunstige weersomstandigheden bui
tengewoon belemmerd. Slechts een
deel van de op het alarmsein ge-
starté eskaders kwam in contact
met Ben vijand. Daarentegen bon
den de in Zuidwe6t-Duits gebied
gestanonneerde zware batterijen
luchtdoelgeschut met een doeltref
fend versperringsvuur de afweer-
strijd aan. Ondanks de moeilijke
omstandigheden slaagden zij erin
verscheidene vicrmotorigen Ameri
kaanse bommenwerpers te vernieti
gen Tot -dusver is bericht ontvangen
over het neerschieten van tien vlieg
tuigen.
Eerste resultaten der
totale mobilisatie
(Van onze correspondente.)
BERLIJN. 15 Aug. Nu het Duitse
volk twintig dagen" onder de wetten
.van de totale oorlog leeft, kunnen
reeds de eerste successen van de tot
nu toe genomen maatregelen worden
geconstateerd. Eerf ambtenaar uit de
naaste omgeving van dr. Göbbels ver
telde ons, dat de Rijksgevolmachtigde
voor het. totale gebruik der arbeids
krachten voor de oorlog het produc-
t-ieplan tol liet dubbele heeft kunnen
verhogen.
De ingrijpende maatregelen, die
dagelijks worden vastgesteld, beteke
nen grote veranderingen in het leven
van den enkeling, doch het, Duitse
volk aanvaardt deze consequenties
over het algemeen als vanzelfspre
kend, omdat het van mening is. dat
geen inbreiik op het persoonlijke
leven*zo radicaal kan zijn. of ze wordt
nog overtroffen door de gevolgen, dié
een Sowjetrussische overheersing zou
hebben bij een verloren oorlog.
Onze zegsman verklaarde tenslotte,
dat deTtoestand in Duitsland op het
•ogenblik nog kritiek is. dóch reeds
lang niet-meer in die, mate als 'vief
weken» geleden.
Maatregëlert goedertnvervoer
DEN HAAG. 15 Aug. In het
Verordeningenblad is opgenomen een
verordening van den Rijkscommissa
ris niv 41 1944 betreffende het be
schikkingsrecht over goederen tijdens
hun. vgi'voer op de "Nederlandse spoor
wegen. Deze verordening houdt maat
regelen in. waardoor ook in geval
van bijzondere verkeersmoeilijkheden
of verkeersstremmingen een orde
lijke afwikkeling van het goederen
verkeer wordt gewaarborgd.
Voorts zal door een besluit van den
secretaris-generaal van het departe
ment van Waterstaat betreffende het
vervoer van goederen door middel
van voertuigen, voortbewogen door
paarden, muilezels of muildieren, het
beroepsvervoer in sterkere mate
dienstbaar worden gemaakt aan het
verkeer.
Bij een poging ora bolsjewistisch
propaganda-materiaal naar Spaans-
Marokko te smokkelen, zijn bij de
grens van Frans- en Spaans-Marokko
drie communistische agenten uit het
rood-Spaanse kamp gearresteerd
Mussolini heelt op een inspectie
tocht langs verschillende frontsec
toren formaties der republikeins-fas
cistische weermacht bezichtigd
Vijf fabrieken Jie voor de Ameri
kaanse vloot werken en waar om een
kwestie inzake de arbeidsduur werd
gestaakt, zijn door de Amerikaanse
regering overgenomen.
n DINSDAG 15 AUGUSTUS 1944
Ie JAARGANG No. 190 L p
Uitgave: N.Y. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Tel, 24996 - Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 ct. per week of f 2.73 per kwartaal. Losse nütfimers'5 ct.
Een val, een ruk...
Een fj-valschennbataillati stort
zich op Tito's hoofdkwartier.
l»e Vlaamse ff -norloxsverslasRever
I rallewacrt maakte tie eerste Inzet der
^-valschermjager* mee. Uij sprong
met zl-Jn kameraden uit het vliegtuig
en beschrijft In een speciale reportage
j «Ie lotgevallen van zijn kameraden.
I Dit is de Inleiding van een Uiterst
I gespannen reportage van de eerste in
zet der -valschermjagers. gepubli
ceerd in Storm-ff. 21.7.44 ep »n vele
andere Nederlandse dagbladen.
Het ff-Ersatzkommapdo Niederlande
i ontving daarop velt aanvragen om
i dienst te kunneu nemen bij cfeze-jong-
I st-e afdeling der Waffen-f/
Thans deelt het Ersatzkoihmando
I ons mcfle, dat vrijwillige dienstname
mogelijk is en zich iedere gezonde
Nederlander ln de leeftijd van .17 tot
i 45 Jaar kan melden als f/-valscherm-
Jager.
Inlichtingen geven het ff-Ersatv-
kommando, Den Haag. Korte Vijver-
berg .5 en de volgende Nebenstellen
der WaXfen-ff.
.Amsterdam. Dam 4j Alkmaar. Lange-
straat .56: Utrecht. Vredenburg 19:
Heerlen. Saroleastraat 25; Groningen.
Herenstraat 46; Enschede, Hengelose-
straat 30.
Een korte rustpoos. Weer is een aanval aan het oostelijke front aan de
gang. Duitse grenadiers hebben juist onder de beschutting van een steile
wand een beschieting met Sowjetrussische granaatwerpers doorstaan en
maken zich gereed om verder 'aan te rallen.
(PK. foto dr. G. Wolff, Orb.-H.)
BERLIJN, 14 Aug. De oorlog in
de Stille Oceaan heeft voor den aan
valler zowel voordelen als nadelen,
constateert de correspondent van de
..Berliner Börsenzcitung" te
Tokio. De Amerikanen zijn weliswaar
door concentratie van sterke krachten
in staat hier of daar bij' verrassing
aan te vallen, maar bij gebrek aan
soheepsruimte kunnen zij nooit twee
grote aanvallen-tegelijk ondernemen.
Zij kunnen ook plaatselijk het abso
lute overwicht ijl de lucht.' ter zee en
te land veroveren, maar dit val.t. bun
moeilijk, zodra er sprake is van een
grote wateroppervlakte of van eén
groot eiland. De Amerikanen zijn er
in geslaagd de kleineeilanden der
Marianen te.veroveren, maar dit wil
nog niet zeggeü, dat zij nu.-6.ok. Min-
danao, Java öI ^óiTnosa kunnen be
zetten.
Wat de Amei'ikanen in de Stille
Oceaan ontbreekt is een steunpunt'
gelijk Engeland er een vormt. Om
Japan zelf te bedwingen, is de totale
superioriteit op de Stille Oceaan
nodig en een bijna ondenkbare hoe
veelheid scheepsruimte. Ofschoon -er
in' dit opzicht ook in de V.S. zelf
waarschuwende stemmen weerklin
ken. beweren de Amei'ikanen in het
algemeen, dat zij deze absolute supe
rioriteit ter zee reeds bezitten en
spottend vragen zij, waar de Japanse
vloot eigenlijk blijft.
De correspondent van de B.B.Z zet
dan het Japanse standpunt uiteen.
dafc .de Japanse vloot ten eerste te be
langrijk is om haar m zeeslagen van
ondergeschikt belang op het spel te
zetten en dat. ten tweede, haar tijd
nog niet is gekomen, zolang de Ame
rikanen, slechts bepaalde delen van
de Stijle Oceaan doch nog geenszins
de vitale wateren onder de Japanse
kust beheersen.
Zou zich ooit het onwaarschijnlijke
geval voordoen, dat de Amerikanen
tot een directe aanval op het Japanse
moederland overgaan en de Japanse
^vloot in de Japanse wateren, slaan.
rdan blijft altijd nog de Japanse land
macht over. De Amerikanen zoudenj
nooit genoeg divisies kunnen aanvoe
ren om het keizerlijk Japanse leger
in Japan zelf te verslaan. Vandaar.
aldus de correspondent, dat de Ame
rikanen de Japanners klaarblijkelijk
met de strategie der omwegen trach
ten te overwinnen.
Volgens het Japanse blad „Asahi"
omvat hel. geallieerde programma
voor deze zomer de volgende punten:
1 bezetting van de Bonineilanden:
2. doorbraak door de Lioc-Kioe-eilan-
den <de eilandenketen tussen For
mosa en het zuidelijke deel van
Japan», met in aansluiting daarop
landingen op de oostkust van China;
3. verovering van Java. van Nieuw-
Giiihe&.i'.it; 4; >edreigin? der Philip-
pijnen 5. landingen op Mindanao;
6. verovering van de Koerillen (de
eilpndenketen tussen Noord-Japan en
Kamsjatka).
Overdreven betekenis
Ofschoon tot dusver nog geen van
deze plannen verwezenlijkt is, acht
dé ..Asahi" het. toch wel de moeite
waard na te gaan, wat dergelijke
pogingen om Japan te worgen even
tueel in de practljk zouden opleveren
Om te beginnen merkt-'het blad op.
dat de betekenis van de Zuidelijke
gebieden voor Japans oorlogsvoering,,
overal, behalve dan in Japan zelf,"
overdreven jvordt. Algemeen neemt
men imifïers aan. dat Japan zonder
de tropische gebieden geen oorlog
kan voeren. Alle Japanse staatslieden
hebben echter in tegendeel van meet
af aan betoogd, dat de basis van de
oorlog voor Groot-Oost-Azië het blok
Japan-China-Mandsjoekwo is en
blijft. De Zuidelijke gebieden hebben,
ofschoon zij de voornaamste leveran
ciers van olie en rubber zijn. Slechts
een supplementaire rol. De Japan
ners hebben nooit verwacht, dat het
mogelijk zou zijn om de Zuidelijke
gebieden, die plotseling, uit het kader
van de wereldhandel waren gérukt.
nog gedurende de oorlog geheel te
reorganiseren. Daarom hebben zij er
ook nooit op gerekend, dat de tropi
sche rijkdommen, nog voor de oorlog
ten einde is, hun invloed zouden
doen gelden.
Zonder zich te laten verleiden dooi
de verlokkende successen vanihet jaar
1942 heeft de Japanse regering dan
ook consequent gewerkt, aan een
verdere versterking van het blok
Japan-China-Mandsjoekwo. Ook de
recente, belangrijke veldtochten in
China moeten in dit kader worden
gezien.
Frans Indo-China met zijn rubber
plantages. en ook andere gebieaen.
kunnen militair, economisch en zelfs
verkeerstechnisch als een aanhang
sel van het continentale blok worden
beschouwd.
Het zwaartepunt van het Japanse
oorlogspotentieel ligt dus in Japan
zelf ën ophet naburige continent.
Daarom heeft, het verlies van enige
eilanden in de Stille Oceaan geen
i voor de oorlog beslissende betekenis,
ook al zou zulks voor Japan en het
Japanse yolk een moeilijke, spannen
de en zelfs gevaarlijke tijd met zich
medebrengen. Als landmacht, zoo be
sluit de Asahi. is Japan nog nooit zo
sterk en zo weinig bedreigd geweest
als heden.
BERLIJN. 15 Aug. Op het ooste
lijke- front is de strijd in èen nieuwe
fase gekomen. Geheel gemechanisèer-
de Sowjetlegers hebben het offensief
tegen Lellend fen Oost-Pruisen ger
opend. Het zwaartepunt van de ge
vechten lag 'bij Biaiystok. waar de
Duitsers de stad Osowiets hebben
prijsgegeven en ten zuidwesten van
Pskow. waar het rode leger met tien
divisies opereert.
In de Wilhelmstrasse wordt ver
wacht; dat vooral dc strijd om Oost-
Pruisen zeer hevig zal worden. De
Duitse afweerkracht is. dank zij de
aanvoer van vele reserves en van
nieuw oorlogsmateriaal, aanzienlijk
toegenomen. Het is niet uitgesloten,
dat in de komende dagen op de grens
van. Oost-Pruisen een der grootste
krachtproeven in de landoorlog afge
legd zal worden.
In de noordelijke sector, waar de
bolsjewisten zowel aan het Letlandse
front als' aan het Estlandse tracht
ten naar het westen terrein te win
nen. vielen zij ten noordwesten van
Kreuzbur» nlèt minder dan 17 maal.
met verre overmachtige strijdkrach
ten aan. waarbij het tot. gevechten
van buitengewone hardheid kwam.
die in hoofdzaak ten gunste van de
Duitse troepen eindigden. De laatste
dagen zijn ten noorden van de Duna
en in de noordelijke sector in totaal
307 bolsjewistische tanks vernield
In het bruggenhoofd over de
Weichsel ten noorden van Warschau
hebben de bolsjewisten met massale
pantserstrijdkrachten de Duitse ver-
sperringsstellingen aangevallen om
hun penetratiegebied naar hel westen
uit te breiden. In Warschau zelf wer
den de zuivcringsmanoeuvres tegen
Poolse bolsjewisten voortgezet. Ten
noordoosten van Warschau, tussen
Weichsel en Liwietsj vielen de
bolsjewisten mei steun van enige
tanks aan. doch ze werden afgesla
gen. Tussen Boeg en Weichsel tracht
ten zij in het gebied van Wegrow
door de Duitse linies heen te stolen.
Zij bereikten slechts een plaatselijk
beperkte penetratie.
Bijzonder verbitterd werd gestreden
in het gebied ten noordwesten van
Biaiystok. waar de bolsjewisten de
vooruitspringendeDuitse frontboog
aanvielen. Steeds weer brachten zij
verse troepen in .de slag. In de loop
van de nacht werden de Duitse troe
pen op de westelijke oever van de
Bobr teruggetrokken
Hitte in het luiden
Bij. grote warmte is het in de zui
delijke sector niet tot belangrijke ce*
vechtshandcliiigen gekomen. Tussen
San cu Weichsel. ten westen van Sa*
nok. werden de bolsjewistische strijd
krachten ingesloten, die hun vernieti
ging tegemoet gaan. Een doorbraak
poging der bolsjewisten in de ten
noorden aansluitende sector mislukte.
Ook ten westen van Mieletsj werden
verscheidene aanvallen teruggesla
gen.
In het bolsjewistische bruggen
hoofd aan de benedenloop van d»
Weichsel ,is het tot verbitterde ge
vechten gekomen Een plaatselijk»
tegenaanval van Duitse pantsergrena
diers. die tegelijkertijd van het zui
den. westen en'noorden werd uitge
voerd, maakt óndanks taaie tegen
stand goede vorderingen.
Ned. H -pantsergrenadiers eervol vermeld
Nieuw departement
verkeer en energie
Ir. van Dieren benoemd tol
secr.-generaal
DEN HAAG, 15 Auc Het Rijk»-
commissariaat deelt mede:
Bij verordening no. 40/1944 van 10
Augustus 1944 heeft de Rijkscommis
saris voor het bezette Nederlandse
gebied de volgende^ arbeidsterreinen
geplaatst onder de bevoegdheid van
een' .'.secretaris-generaal voor verkeer
en energie"; het transportwezen, met
name de s'poor- eh tramwegen, Hét
wegverkeer, de gehele binnen- en zee
scheepvaart. alsmede de luchtvaart,
de electriciteitsvoorziening, de gas-
voorzienir.g en de drinkwatervoorzie
ning.
Op grond van riege verordening
heeft de Rijkscommissaris den sefcre-
taris-generaal van het departement
van Waterstaat, ir. Van der Vegte, óp
dien» verzoek, ontheven van het be
heer ten aanzien van de zaken, welke
thans m het departement voor ver
keer en energie zijn ondergebracht,
en gelijktijdig ir. E. van Dieren te
Rotterdam benoemd tot secretaris
generaal voor verkeer en energie.
Ir» de Noordamerikaanse- werk
nemersorganisatie C.I.O. zijn de hoog
ste posten alle v bezet door de commu
nisten.
#-PK. —r Wanneer later de geschied
schrijver de strijd bij Leningrad en
Narwa beschrijft, dan zal men bli de
brandpunten van deze titanenstrijd
steeds weer lezen van de daden der
uit Nederlandse vrijwilligers bestaand.e
f/-pantserdivisle „Nederland", een Ger
maanse- «-divisie, die zich !n afweer
en aanval steeds weer onderscheidde.
Bij de ontruiming van Narwa werden
in. het O.K.W.-bericht onze Nederland
se f^pantsergrenadiers weer uitdruk
kelijk eervol genoemd. Het Is een
Uiting van waardering en bewondering
voor de standvastigheid van deze ff-
divisie; voor Nederlanders, die in de
/.ware 'ruweerslagon ten zuiden van
Oranlenbaum en !n het bruggenhoofd
van de Narwa tegen de sterkste druk
stand hielden.
In het midden van Januari 1944 brak
de geweldige aanval1 van de Sowjéts
uit -de ketel van Oranienbaum en uk
Leningrad tegelijkertijd los. Reeds ge
durende de eerste weken van de grote
afweerslag werd het duidelijk, dac de
Sowjets de aan de Finse Golf staande
Duitse divisies trachtten te overvleu
gelen en ln te sluiter.
Dat dit vijandelijke plan toen mis
lukte, is voor het grootste deel re
danken aan de regimenten dér ^-divi
sie „Nederland", die tezamen met de
gevechtsgroepen der /f-dlvisie „Nord-
land", sleeds weer alle aanvallen der
sowjets onder hoge verliezen voor den
vijand afsloegen.
Bij de afzetbewegingen langs de
grote autoweg LeningrailNarwa was
het een kleine Nederlandse Jj-grena-
diersafdelfng onder leiding van ff-
Hauptsfcurm/ührer Rüble. die weken
lang tie aanval van talloze sowjet-
regimenten deed stranden
Wij troffen deze kleine gevechts
groep, toen zij, als laatste de voor
hoede der sowjQt-pantserbrigaden hee
hoofa biedende, kort voor de Estland
se gr'ehs niéuwe stellingen betrok. Ach-"
ter oen „panter" lagen dc Nederlan
ders ln de sneeuw, met blóed bevlekt,
vuil, met Ingezonken, baardige gezich
ten, maar vervuld van een onbuigza
me vastbeslotenheid: de kommandeur
en zijn laatste vijftien grenadiers. Na
zware terugtocht-gevechten werd de
tf-dlvisie .Nederland" in het begin van
Februari ln het bruggelioofd van
Narwa ingezet. Opnieuw wierp de vij
and sterke krachten tegen hun stel
lingen. Yfeek na week viel bl1 aan,
Gevolgen van hel
V1-vuur
STOCKHOLM. 15 Aug De uit
werking van de beschieting rqet vlie
gende bomiften. die nu al ficht weken
duuri. op Londen en Zuid-Engeland.
is an die aaid. dat .het. eigenlijke
werk der ministeries niet meer in
Londen, doch in noordelijk sclegort
graafschappen, vooral ln de bad
plaatsen. wordt verricht. Alleen wat
absoluut nodig is om Londen nog
het karakter van Britse hoofdstad te
verlenen, wordt daar nog gedaan.
Ook de dagbladen en nieuwsbureaus
werken koortsachtig, aan het inrich
ten van vluchtplaatsen buiten de ge
varenzone
Wat van officiële Engelse zijde
over de schade wordt gezegd, acht
de Bihse bevolking totaal onvol
doende. In heb bijzonder is het niet
juist, wanneer de Britse regering
verklaart, dat de vliegende bommen
steeds kerken, ziekenhuizen en scho-»
len treffen. Ook een groot aantal
van de belangrijkste bedrijven, ver-
keersinstallaties, docks, opslagplaat
sen en voorraadschuren, gevuld met
levensmiddelen voor geval van nood.
vallen aan hei vuur der .vliegende
bommen ten offer
Steeds weer ontstaan in hel dis
trict Groot-Londen tekorten in de
aanvoer van levensmiddelen, cie wel
iswaar na enkele uiqn weer opgehe
ven kunnen worden, docli die op de
duur toch zeer storend zijn. Hetzelf
de geldt voor het verkeerssysteem.
De herstellwerkzaamheden houden
geenszins gelijke tred met het tem
po der verwoesting, ofschoon het
ministerie van arbeid en openbare
gezondheid alles doet wat mogelijk
is. De invoer van glas uit de over
zeese gebieden, vooral uit1 de V. St,
heeft voorrang gekregen.
De vlucht in Londen van dp on
misbare personen naar dieper jele-
gen stations van d« ondergrondse
spoorweg is groter dan in de dagen
van de zware Duitse luchtaanvallen
van 1940 41. Enkele niet absoluut
noodzakelijke stations van de. onder
grondse heeft men stilgelegd om
meer ruimte te verkrijgen voor
schuilgelcgenheid. Ook de onderaard
se gang. waar. de treinen 's nachts
staan, worden thans dag eri nacht"
door gezinnen bewoond.
Het. Engelse volk vreest in ckr'eer-
ste plaats de luchtdruk bij pen ont
ploffing van" een vliegende hom. De
seherfwcrkmg is geweldig en een on
telbaar aantal personenën wordt da
gelijks met oogwonden naar de zie
kenhuizen gebracht. Het aantal dok
toren is voor een snelle behandeling
al lang niet meer voldoende. In vele
gevallen heeft, de politie en het
luchtbeschermingspersoneel de per
sonen met oogverwonöingen met ge
weld moeten verhinderen in hun
ogen te wrijven, daar hierdoor de
verwondingen - nog erger werden.
Kenmerkend voor de kracht van dc
ontploffing is, dat bomen in de
buurt .van een plaats waar een vlie
gende bom is neergekomen, zonder
bladeren staan, als in dè herfst, dik
wijls zelfs worden ontworteld en me
ters ver weggeslingerd.
700 huizen per uur
In Berlijn heeft men me» bijzon
dere belangstelling kennis genomen
van een verklaring van den Britsen
gezant. Lord Halifax, dat gemiddeld
elk uur 700 huizen door de Duitse
bommen getroffen worden. Zoals be
kend heeft Churchill onlangs ver
klaard, dat in Londen en Zuid-Enge-
land sedert de 15de Juli 800,000 hui
zen meer of minder zwaar bescha
digd zijn. Volgens de mededelingen
van Lord Halifax zou het aantal be
schadigde huizen intussen tot een
millioen gestegen zijn. In dit verband
wordt er te Berlijn nogmaals aan her
innerd, dat. de slag tégen Engeland
nog in zijn beginstadium verkeert
en dal rekening gehouden moei wor
den met een verdere intensivering.
Finale der straat-
Westeinderplassen en
Braassemermeer vrij
DEN HAAG, 15 Au*. In afwij-
king van de bestaande beperkende
bepalingen betreffende het bevaren
van de Westeinderplassen en de
Braassemermeer met pleziervaartui
gen maakt de inspecteur-generaal
voor óe scheepvaart met machtiging
van de bevoegde Duitse autoriteiten
bekend, dat de zich op dg Westein
derplassen en op het Braassemermeer
bevindende pleziervaartuigen aldaar
verder mogen verblijven en niet be
hoeven te worden afgevoerd.
Bovendien mogen eigenaren van
Narwa wa* het bolwerk, dat bij ln 6e-
zlt moest krijgen ora naar Re va!
kxmnen doorstoten. Narwa was d»
puinhoop, waarvoor Duitse. Nederland
se, Noorse elf Deense «-grenadiers m
samenwerking met Estlandse vrijwil
ligers een ondoordringbare wal vorm
den. Narwa "was de hinderpaal, die
veel omvattende doelen der sowjets
onbereikbaar deed zijn.ln Narwa
hielden de Néder\andse iZ-grenadiera
ln aanval en afweer den vijand ln
bedwang. Geen trommelvuut en zware
luchtbombardementen, geen pantsers
konden hen doen wijken.
Nu werd,Narwa geruimd, niet omdat
de druk van den vijand te sterk wa?,
maar omdat de,algemene situatie dit
noodzakelijk maakte
Als laatsten verheten de Nederland
se vrijwilligers deze plaits van d»
Eutopeee titanenstrijd, waarop de vij
and zich vele, maanden bloedige kop
pen had gehaald.
„Alweer de'Nederlanders!" Óver
al m de Baltische staten hoort men
deze woorden-na de bekendmaking van
de eervolle vermelding door Duitse en
andere aofdgten uiten. Eenvoudige
woorden, maar woorden die eiken Ne
derlander in het vaderland hei. recht
geren, trots' te zUn op zijn landgeno
ten!
- '-oorlogsverslaggever:
WALTER KALWEJT
wedstrijden
AMSTERDAM. 15 Aug. Het, was
gisteravond bij de laatste finales van
de Mraatathletiekwedstrijden weel
een drukte van belang op de Sintel-
baan en' opnieuw is gebleken, welk
een voortreffelijk werk de AAC heeft
verricht met het organiseren van
deze wedstrijden, waarmee zij de
jeugd van Amsterdam voor altijd aan
zich heeft verplicht. Zeer vele meis
jes en jongens zijn er blijvend door
voor de athletiek gewonnen.
Ditmaal waren de jongelui tussen
zestien en achttien jaar aan de beurt
en zij hebben nog'feller strijd gele
verd dan de kleintjes van de vorige
week. Er viel bij de ouderen uitste
kend materiaal te ontdekken. De jon
gens hebben zeer goed gelopen en
zo.nder twijfel zouden de finalisten
voor elke athletiekclub eén aanwinst
zijn.
Vooral de winnaar van de 100 m.,
die een Lijd maakte van 12 sec-
mocht er zijn. doch ook de andere
jongens uit de eindstrijd zouden
na wat bijgeschaafd te zijn alle
behoorlijke sprinters Jfunnen worden.
Ook bij de meisjes werd'op de 80 m.
zeer fel gestreden en in de series wa
ren er die met een „straatlengte" wis
ten te winnen. In de halve finale
was dat al wat minder, doch het was
duidelijk te zien, wie de athletes in
de dop waren. De snelste tijd op de
80 m. was 11.3 sec.: de winnares
maakte in de eindstrijd een tijd van
11.4. Een nummer dat zeer de aan
dacht trók was dé 1500 m. Hiervoor
wareivdc best geplaatsten van vorige
week opgeroepen en het was begrij
pelijk, dat deze elkaar eens extra
strijd zouden keven. Zoals gebruike
lijk bij dergelijke wedstrijden was
het aanvang-tempo nog al wat te
hoog. doch de moedige jongeman, die
dri'e ronden lang aan de kop lag en
algemeen als winnaar word aange
wezen. zag zich op de laatste 100 m.
nog geklopt door den vertegenwoor
diger van de Warmondstraat, die on
der groot gejuich de eerste plaats
wist te bezetten in de tijd van 4.37.2.
De snelste tijd, welke vorige week op
dit nummer was gemaakt, bedroeg
4.43.
Niet alleen bij het lopen, ook bij
het springen was wat goeds te zien
en bij het verapriogen noteerden wij'
enkele goede ^ovoneen boven de ,3 m
Büngert van Marnlxkad" «pronp
zelfa' 5.61 m., doch tie Ten Katestraat
kwam met 5.49 m. ook ln de prijzen.
En als men hierbij in aanmerking
neemt, dat de jongens over het alge
meen op oude kapotte schoentjes
springen of zelts op gewone schoenen,
dan voelt men wel. dat er uit dit ma
teriaal wat te halen is. Bij de meisjes
sprong de winnares 4.31 mhetgeen
er in verhouding ook wel zijn mag.
Bij het hoogspringen was de animo
niet zo groot en ook 1.50 m. Is niet zo
veelbelovend, doch de techniek van
dit nummer is nu eenmaal moeilijk.
Ter afwisseling kwamen nog wat
„echte" hardlopers ln de baan in de
vorm van een 100 m." van' AAC-Junto
ren. Van Riel wist thans Dlck Schou
ten te kloppen in 11.4 sec., terwijl
Bakker derde werd in 11.8 en Jan
Zwaan vierde ln 11.9.
Het was al met al een waardig slot
van de straat-athlefciekwedstrljden.
welke een noviteit betekenen in de ge
schiedenis van de Nederlandse athle-
tiek.
Begrafenis slachtoffers
van auto-ongeluk
VOORSCHOTEN, 15 Augustü».
ónder grote belangstelling heeft
gistermiddag op de Ned. Herv. Be
graafplaats. dlhier, de begrafenis
plaats gehad van wijlen burgemees-
tei- M. F. Berkhout eh de wacht
meesters van de plaatselijke politie
H. de Vrij en A. Leeuwis. die op tra
gische wijze j.l. Woensdagmorgen
werden gedood bij de botsing op de
spoorwegovergang nabij „De Vink".
In de raadzaal, alwaar de drie
kisten stonden opgebaard, werd in
tegenwoordigheid van de families, de
heren O. R. I. Viveen. J. A. Mens.
den gemeentesecretaris A. P. Schram
de Jong en Ds. H. P. Fortgens. Ned.
Herv. predikant, een rouwdienst ge
houden onder leiding van Ds. J. C.
Houtzagers. Geref. predikant, alhier.
Vervolgens werden de stoffelijke
overschotten naar de begraafplaats
overgebracht. Aan de ingang van de
begraafplaats was een afdeling brand
weerpersoneel opgesteld, welke teven»
de afzetting op het kerkhof verzorgde.
Toen de lijkkisten in één groeve
waren neergelaten, hebben namens
de gemeente de heer O. R. I. Viveen.
algemeen vertegenwoordiger, cn de
heer S. v. d. Meer. korpscommandant
der plaatselijke politie, het woord ge
voerd. Op de begraafplaats was de
waarn. Commissaris der Provincie,
Mr. E J. M. H. Bolsius. aanwezig
Zeer onder de indruk verlieten de
plechtigheid de
In het kader van de papierbeper
king voor de Fins* p*r*. werden 2*
periodieken, voor het merendeel -fami
liebladen, verboden.
pleziervaartuigen wier vaartuigen uit
deze vaarwaters zijn afgevoerd, hun oegraarpiaats.
vaartuigen terugvoeren, mits de reis
in de kanalen ononderbroken word»
afgelegd en hiervoor geen afzonder
lijke sleepgelegenheid wordt gebezigd.
Het zach laten slepen door vaartuigen,
welke voor andere doeleinden in de
gewenste richting varen, is toeg€6taan.
Het zeilen en roeien met plezier
vaartuigen is op de Westemderpl as
sen en op het Braassemermeer toe
gestaan van zonsopkomst tot zons
ondergang terwijl de vaartuigen van
zonsondergang tot zonsopkomst aan
de oostelijke oever bij elkander moe
ten verblijven. Als nachtelijke ver
blijfplaatsen zijn aangewezen voor de
Westeinderplassen: de jachthaven
Nieuwe Meei en de jachhaven Kudel-
staatt (Kersken): voor de Braasse
mermeer: de jachthaven Groeneveld.
Strijdt in de Waffen
nieuw Europa
KEURINGEN
Bet U-Eraatz-Komroanao deelt mede
Iedere gezonde Nederlander kan zich
aanmelden, ten éinde gekeurd te wor
den voor de Waffen-# iWiking), ff
Pantzer Grenadier-bngade Nederland
raui/cr Jager-konipagnie Scbe 'enm-
gen. Landstorm Nederland eD Ger
maanse ff tn Nederland
lfi.8.44:. 812 uur. Zwolle, hotel Gei-
I en beek17.8.44: 8—13 uur. Ainhter-
(Ih iii, l>ani 4", 18.8.44: X12 uur,
I 't recht, #-Kr*atz-kOJnmand«» Nleder-
liinle. Neufiifltelle. V reilen börg 19:
18.8.411 1517 uur. Amersfoort, Pot
Durchgangslager, LpuideiyVtf.
Tijdens de keuringen worden alle ln
lichtingen verstrekt met betrekking
ini de verzorging van famlllexeden.
duur der opleiding. exira-ievep»;middo-
len. kolen enz. Personen .tusen 19 en
35 jaar. die aanmeldlngspllcntig zijn
voor de tewerkstelling, kunnen zich
èveneens aanmelden en worden gedu
rende de verbintenis vaD de tewerk
stelling vrijgesteld.
Officier ln de Waffen-# tan leder
worden, die na tenminste een Jaar
diensttijd zijn geschiktheid voor de
officiersopleiding heeft bewezen. Zijn
schoolopleiding is niet doorslaggevend.
Besllss d voor bevordering zijn- ge
drag, karakter, prestatie-
Alle verdere Inlichtingen en gratis
reisbiljetten voor de heen- en terug
reis verstrekken" de rolge-nde Nehen-
sielien der Wanen-# Amsterdam
üam 4: Alierüaar. uujgesu-aat o6:
Utrecht, Vredenburg 1»; Beerien* Sa»
voor
BIJ ONZE VRIJWILLIGERS. Met
verrekijkers wordt gezocht naar vijan
delijke weerstandsnesten.
(Foto ff-PK. SchvXz)
roleastraat 25: (ironingen. Herenstraat
46; Enschede. Hengclosestraat 30:
eveneens bf) het fl-JEmtz-Kommando
Nlederlanden, Den Haag. Korte Vijver
berg i.
VOLKSCULTUUR ert-ftt/NST
Ridder der industrie
*Welke geheimzinnige maent 1* het.
die het ontvankelijk gemoed zo ge
fascineerd maakt door de aanschouw
wing van een machtige stoomlocomo
tief? Schuilt die macpt ln de aanblik
van het bedwongen geweld, dat zich
slechts verraadt door het sissen van
de veiligheidsklep, net puffen - van d«
i-empomp of het aachte ruisen vpn een
stoömstraaltje uit een niet nieuw zuiver
sluitende leiding of pakking, wanneer
het donkerkleurige stoom-, slof- er»
steenkolenbeest rustig gereedstaat om
straks met zijn verborgen kracht »nigf
tientallen tonnep door de ruimte t»
sleuven?
Hoe het zlJde 6llezUche timmer
manszoon August Borsig moet wel diep
gegrepen zijn geweest door de aanblfk
van een der eerste Engelse stoomloco
motieven op het Europese vasteland,
toon hij ln zich het verlangen- voeiqe
kiemen, de grondlegger te worden van
een Duitse locomotiecenfabrlek. die
zich een wijde vermaardheid zou vér-
werven. Zo was. deze Borsig als Ihdu-
strteel een groot man en de boekata-
ving van zJiin levensgeschiedenis en
-arbeid zal ook een 'brede kring van
lieden interesseren, wier belangstelling
nu zo bpecual naar de locomotleVen-
productie uitgaat.
Deze kring val dankbare leesstof vin
den ln hei boekje van F. Pachtner,
aat thaüs ln Nederlandse vertaling bij
de Uitgeverij Boot te Den Haag het
licht '/ag. De schrijver* vat deze op
zichzelf reeds belangwekkende levens
geschiedenis ln het historisch verband
van een veelbewogen tijd Borsig
leefde van 1804 tot 1854 -r-, toen. Prui-
seu. gestaald door verschillende oor
logen. tot zijn leidende rol in de groei
van het latere Duitse Rijk ontwaakte
De kleurrijke beschrijving van een en
ander maakt dit boekje des te aan
trekkelijker; een aantrekkelijkheid, aie
nog verhoogd had kuppen zijn door
hét achterwege blijven, van menig
storend germanisme ln de overigen»
behoorlijke vertaling vin J. Tersteeg.
De verduistering begint heden om
21.00 en eindigt om 6.30 uur.
Maan onder 19.23; op 2.47 uur.
IR Aug. N.M.. 26 Aug. E.K., I Sept.
V.M.i 9 Sept. L.K.
