HET DAGBLAD
Van Ca,en tot Avranches
zeer zware gevechten
ff
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Het Speeltuinwerk neemt
een grote vlucht
DuTts weermachtsBericht
Sowjetaanvallen afgeslagen
bij Baranow en de Memel
Verbitterde strijd
in Le Mans
De invasievloot
verliest acht
schepen
Herqroeoerinq in
het Oosten
Poolse besprekingen
zonder resultaat
Totale mobilisatie
verloopt snel
Zwarte kranten
Canadese aanval bij Caen
stuit op zwaar verzet
inzet
Wig in de posities
der Amerikanen
Strijdt in de Waffen
nieuw Europa
KEURINGEN
•mede voor een
Electrisch treinver
keer beperkt
Grote medewerking
van overheid en
burgerij
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FÜHRER. 9 Aug. Het opperbevel
van de weermacht deelt mede:
In Normandië zijn thans langs het
gehele front, zuidelijk van Caen tot
oostelijk van Avranches, zeer zware
gevechten gaande. Met zeer groot ge
bruik van materiaal liep de vijand,
gesteund door talrijke tanks en ster
ke luchtstrijdkrachten, steeds weer
storm tegen ons front. Hij slaagde er
echter alleen ten zuiden van Caen en
ten zuiden van Vire in, in ons_front
binnen te dringen. Vijandelijke aan-
valswiggen werden echter in de diep
te der stellingen opgevangen.
In de overige sectoren bleven de
vijandelijke aanvalsgroepen met de
zwaarste verliezen aan doden en ge
wonden reeds voor onze stellingen
steken. In het gebied van Le Mans
kwam het gisteren tot .verbitterde
gevechten, in welker verloop de
vijand de stad zelf binnendrong.
In Bretagne werden de naar Lo-
rient en Brest aanvallende Ameri
kaanse formaties afgeslagen en tal
rijke vijandelijke tanks vernield. Om
St. Malo wordt nog steeds hard ge
vochten.
Gevechtsvliegtuigen vielen de aan-
voerbases Avranches en Brecey met
goed gevolg aan.
In de wateren voor Avranches werd
ln de nacht van 7 op 8 Augustus een
vijandelijk koopvaardijschip van
10.000 ton door bom treffers tot bin
ken gebracht. Boven Normandië en
het westelijk bezette gebied verloor
de vijand 20 vliegtuigen.
In het Franse achterland werden
69 terroristen in de strijd vernietigd.
Het gebied van groot-Londen ligt
onder zwaar vergeldingsvuur van de
V. 1.
In Italië ondernam de vijand
slechts plaatselijke aanvallen zuid
oostelijk van Florence en in het ge
bied noordelijk van Arezzo, die zonder
resultaat bleven.
Bewakingsvaaruigen der marine
brachten voor de Dalmatische kust
twee Britse torpedomotorboten tot
zinken. Twee eigen vaartuigen gingen
verloren.
In het oosten werden ln het gebied
van Baranow krachtige door tanks
gesteunde Sowjetaanvallen afgesla^
gen of opgevangen en 47 vijandelijke
tanks vernield.
Zuidoostelijk van Warka zijn pant
serformaties tot de tegenaanval over
gegaan en in de door den vijand
hardnekkig verdedigde stellingen bin
nengedrongen.
Ten zuidwesten van Bialystok her
vatten de bolsjewisten hun aanval
len na hevige artillerievoorbereidLng
met sterke formaties tanks en slag
vliegtuigen. In enige penetratieplek-
ken duren de zware gevechten voort.
Noordelijk van de Memel werden
ook gisteren weer alle doorbraakpo
gingen der Sowjets verijdeld. Bij Ra-
seinen binnengedrongen vijandelijke
strijdkrachten werden in de tegen
aanval afgegrendeld. 66 vijandelijke
tanks werden stukgeschoten.
Aan het Letlandse front stortten
talrijke vijandelijken aanvallen na
zware strijd ineen.
In scheeraanvallen mengden slag
vliegtuigen zich herhaaldelijk op
doeltreffende wijze in de gevechten
te land. Gevechts- en nachtslagvlieg-
tuigen vielen met goed gevolg ver-
keersinstallatles en steunpunten der
Sowjets aan. Verscheidene ponton-
BERLIJN, 10 Aug. In de afgelo
pen nachten hebben waarnemings
posten van de Seinebaai een aantal
zware ontploffingen op zee, fel op
laaiende branden en hoge steekvlam
men waargenomen. De waarnemings
posten melden, dat deze waarnemin
gen. die op verschillende tijdstippen
en in verschillende richtingen wer
den gedaan, gelijken op die, welke zij
in de nacht van 2 op 3 Augustus
hebben waargenomen en die, naar la
ter werd gemeld, veroorzaakt waren
door het optreden van strijdmiddelen
der Duitse marine.
Voorts hebben de strijdmiddelen
der marine de afgelopen nacht treffers
geplaatst op twee transp. -tschenen
vrfn elk 5000 brt., een vrachtschip
van 2 a 3000 brt. en een niet nader
aangeduid -beveiligingsvaartuig.
In totaal zijn totdusver waarschijn
lijk een torpedojager, een beveili
gingsvaartuig, vijf transportschepen
van tezamen 22 23.000 brt. cn een
pantserlandingsschip tot zinken ge
bracht. De geallieerde invasievloot
heeft zodoende opnieuw van de strijd
middelen der Duitse marine een
zware slag ontvangen.
Generaal Model's leger
omsingelt pantsercorps
BERLIJN, 10 Aug. Kort geleden
is in het strijdgebied van de leger-
groaprmidden een Sowjet-Russisch
pantsercorps omsingeld onder per
soonlijke leiding van den opper
bevelhebber, generaal-veldmaarschalk
Model.
Generaal-veldmaarschalk Model,
heeft in een gesprek over de toestand
aan het Oostelijké front gezegd: „Na
weken van terugwijken is thans wfer'
de tijd van standvastigheid gekomen.
Nieuwe krachten der verdediging
stromei^ in steeds sterkere mate naar
■het ressort van de legergroep-midden.
Ik stel vertrouwen in de inspannin
gen van de totale oorlog, die aan het
strijdende front reeds thans mensen
en wapenen zenden om de muur te
gen den Sowjetrussischen tegenstan
der weer hecht en onoverkomelijk te
maken.
In Slowakije is de algemene
arbeldsdlenstplicht ingevoerd. Onder
dit besluit vallen alle personen van
13 tot 60 jaar.
In Lónden kan men geen stap
op straat doen zonder op glasscher
ven te trappen. Dit ls een gevolg van
de actie der V 1.
bruggen over de Weichsel werden ver
nield.
Bewakingsvaartulgen van een Duits
convooi en schéepsafweergeschut
schoten voor de zuidkust van Noor
wegen acht Britse vliegtuigen neer.
Vijandelijke storingsvliegtuigen lie
ten ln de afgelopen nacht bommen
vallen op plaatsen In West-Duitsland
en Oost-Pruisen. Te Keulen ontstond
schade aan gebouwen.
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FÜHRER. 9 Augustus. In aanvul
ling op het weermachtsbericht wordt
medegedeeld: in de noordelijke sector
van het oostelijke front hebben zich
de Noordduitse 83ste divisie infante
rie onder bevel van kolonel Goetz
met daarbij gedetacheerde delen van
de Oostpruisische 61se divisie infan
terie en de 19e Letlandse ft-divisie
onder bevel van //-Brigadefün.rer en
generaal-majoor aer Waffen-tf Stsek-
kenbach bij aanval en verdediging
bijzonder onderscheiden. De wacht
meester Scharf bij een brigade storm-
geschut en de ünteroffizier •Janko
van een afdeling kustartillerie van
het leger hebben zich door bijzondere
dapperheid in de strijd met Sowjet-
tanks onderscheiden.
Speciale correspondentie.)
BERLIJN, 10 Aug. Hoewel ln de
grote bocht van de Weichsel en bij
Bialvstok nog fel gestreden wordt-,
neemt de algemene gevechtsactiviteit,
volgens ere mening van Duitse mili
tairen, af. Toc^ staan op verschei
dene plaatsen nog verschillende divi
sies van beide partijen op hum ge-
vechtsposten. De hoofdmacht houdt
zich echter op de achtergrond. Beide
partijen zijn tot een grote reorgani
satie der troepenonderdelen overge
gaan.
Te Berlijn wordt verondersteld, dat
Moscou ten zeerste teleurgesteld is
over het feit, dat het rode leger als
gevolg van de krachtige Duitse weer
stand een gevechtspauze nodig heeft.
De tijd, die de Sowjets voor de voor
bereiding van een nieuw offensief
nodig hebben, zal ook door Duitsland
benut worden. De komende weken
zullen waarschijnlijk reeds bewijzen,
dat Duitsland effectieve tegenmaat
regelen getroffen heeft.
STOCKHOLM, 10 Aug. Naar
Reuter uit Moscou meldt, heeft Sta
lin gisteravond den Poólsen premier,
Mikolaczyk, ontvangen, aan de voor
avond van diens terugreis naar Lon
den.
Te middernacht verklaarde Miko-
laczyk in een communiqué, dat een
voortzetting van zijn besprekingen
met. de vertegenwoordigers van de
„Poolse nationale raad" en het „Na
tionale comité" in het voornemen ligt
Tegenover vertegenwoordigers van de
pers verklaarde Mikolaczyk dat van
beide zijden voorstellen zijn gedaan.
„De voorstellen, die door den voor
zitter van de Poolse nationale raad
naar voren zijn gebracht", zo zeide
Mikolaczyk, „zullen na onze aan
komst in Londen ln overweging wor
den genomen". Er is geen definitieve
overeenkomst bereikt, doch de on
derhandelingen werden in een vriend
schappelijke atmosfeer gevoerd.
Toen men Mikolaczyk vroeg of hij
optimistisch gestemd was ten aan
zien van een succesvol einde der on
derhandelingen, zeide hij: De onder
werpen. die wij behandelen zijn zeer
moeilijk. Zij raken de toekomst van
Polen en de verhouding tot de Sow-
jet-Unie. Maar niet alleen dat. Zij
vormen een proefgeval in Europa,
aan de hand waarvan men de moge
lijkheden van de komende vrede en
de samenwerking tussen de volkeren
"kan bestuderen. Dit grote probleem
is het. dat op de een of andere wijze
moet worden opgelost.
BERLIJN. 10 Aug. In politieke
Duitse klingen verklaart men, dat
de totale mobilisatie van de beschik
bare krachten in alle rust en in een
snel tempo geschiedt. Een uitwisse
ling van arbeidskrachten op grote
schaal ls aan de gang. In alle bedrij
ven worden mannen door vrouwen
vervangen.
le JAARGANG No. 186
LD
DONDERDAG 10 AUGUSTUS 1944
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureau* voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Tel. 24996 - Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 et. per week of f 2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 et.
Ïeder in de coupé zat opv de kran
ten te schelden. Ze waren zwaar
antikrant. Niemand leest ze meèr",
„er staat niks in", „ze sphrijven alle
maal hetzelfde". En aldus ontstond
er op hetvolgende station een ware
run op de Ako-jongens en het boe
kenstalletje. Ze vochten om een
krant. Uitverkocht! En het was
Maandag en het was de dag van de
sportuitslagen i
Tot de dikke terugkwam mèt een
krant!
„Hoe?"
Zwart!"
„Ik heb hem eens lief aangekeken
en hem toen een gulden gegeven.
Toch aardig van zo'n iongen, dat ie
er nog eentje bewaard had!"
De man was klaarblijkelijk ziels
vergenoegd over zijn persoonlijk mag
netisme en over de wonderen, die je
nog met een gulden doen kunt-
Het gevolg? Die Ako-jongen, die
eerst honderdmaal nee moet hebben
verkocht aan zijn dubbeltjesklanten
en toen Ja" aan de dikke met zijn
gulden en zijn glimlach, legt natuur
lijk morgen twéé of tien 'of twinttg
kranten „achteruit", en verkoopt die
„onder de toonbank", clandestien
of ,£wart"i En dat is dus het begin
van de zwarte handel in de kranten,
losse nummer-verkoop. t
Wat doe je er aan? Iets voor de
Prijsbeheersing? Of voelt men er iets
voor de kranten tot distributie-goed
te bevorderen en eens in de veertien
dagen een half blaadje te verstrek
ken bij inlevering van reserve-bon
1113? Ze lezen ze toch niet, ze vech
ten er alleen om. TIJL.
P.S. De grondslag voor de misstan
den ontdekte ik misschien in Maas
tricht, waar de Ako weigerde zijn 3
exemplaren van zekere katholieke
krant te verhopen aan de reizigers
voor de eerste trein, omdat die kran
ten al waren besproken door mensen
die ze „altijd haalden". Een soort los-
vaste abonné's dus. Interessant ook
voor het Episcopaat.
An der Zeitung hüngt
Zur Zeitung dröngt
Vaste abonné's bij losse verkoop?
De eerste opnamen waarop een V. 1
van dichtbij te zien is.
Bovenste foto: een V. 1 voor het af
schieten
Onderste foto: Als een onheilbren
gende vogel strijkt het projectiel over
'de bomen.
Telefoio's Hoffmann-Stapf.)
Gerucht over militaire
missies voor Turkije
SOFIA, 10 Aug. Een Brits be
richt, dat in Turkije Engelse en
Sow jet-Russische militaire missies
zijn aangekomen, wordt van Turkse
zijde gedementeerd.
De Zuldslavlsche opstandelingen
leider Tito zou 'zich met zijn stal ln
Rome bevinden.
(Tekening AJP.)
BERLIJN, 10 Aug. Nog meer
dan in de vroegere gevechten hebben
de Canadezen bij hun nieuwe offen
sief in het gebied ten zuiden van
Caen vertrouwd op de uitwerking van
hun bommenwerpers en zware wa
pens. Voor de eerste maal aan het
invasiefront hebben zij getracht ver
scheidene honderden vliegtuigen in
de strijd te werpen voor een massale
nachtelijke aanval op de Duitse veld-
stellingen.
Vooruitvliegende, door artillerie
vuur op de goede weg gebrachte pad
vindersvliegtuigen markeerden met
lichtbommen de aanvalsstrook. Toch
vielen nog talrijke bommen in de
concentratiegebieden der Canadezen
zelf. De vijandelijke infanterie gaf
waarschuwiiigssignalen, zodat later
naderende vliegtuigen hun bomnien-
last niet meer durfden neer ra wer
pen.
Kort daarop begon een verschei
dene uren durende zware artillerie
beschieting, die tegen vier uur in de
ochtend gevolgd werd door een aan
val van infanterie en tanks. Lit half
ingestorte dekkingsholen en loopgra
ven werd de aanvallers een uiterst
zwaar vuur tegemoet gezonden.
Slechts nieter voor meter konden de
Canadese tanks terrein winnen op de
weg naar Falaise. Maar reeds in de
ochtenduren kwamen zij na Duitse
tegenaanvallen niet verder meer.
Het «-Ersatz-Kommando deelt mede:
Iedere gezonde Nederlander kan zich
aanmelden, ten einde gekeurd te woi-
den voor de Waften-ff Wiking), ff-
Pantzer Grenadlerrbrlgade Nederland.
-Pantzer Jager-kompagnle Schevenln-
gen Landstorm Nederland en Ger
maanse ff ln Nederland
14.8.44: 812 uur, Rotterdam, Deut
sche Oberschule, Westerlaan no. 1,
14.8.44: 16—18 uur. Den Bosch- hotel
Noord-Brahant. Markt 45, 13-»-'™-
12 uur. Venlo, Deutsches Haus. Eg-
roondstraat 16; 1.v8.44:16-;8 our
Arnhem, café Royal; 16.8.448—
uur: Zwolle, hotel Geitenbeek; 17.8.44.
813 uur, Amsterdam, Dam 4; 18.8.44.
8—12 uur, Utrecht." //-Ersatz-komman-
do Nlederlande, Nebenstelle, Vreaen-
burg 1!»; 18.8.44: 15—17 uur, Amers
foort, l'ol. Durchgangslager, Leusder-
TMjdens de keuringen worden alle In
lichtingen verstrekt met betrekking
tot de verzorging van familieleden,
duur der opleiding, extra-levensmidde
len. kolen enz. Personen tussen 19 en
35 Jaar, die aanmeldlngspllchtlg zijn
voor de tewerkstelling, kunnen zich
eveneens aanmeldeft en worden gedu
rende do verbintenis van de tewerk
stelling vrijgesteld.
Officier ln de Waffen-ff kan leder
worden, die na tenminste een Jaar
diensttijd zijn geschiktheid voor de
officiersopleiding heeft bewezen. Zijn
schoolopleiding ls niet doorslaggevend.
Besliss -d voor bevordering zijn: ge
drag, karakter, prestatie.
Alle verdere Inlichtingen en gratis
reisbiljetten voor de heen- en terug
reis verstrekken de volgende Neben-
stellen der Waffen-ff: Amsterdam,
Dam 4; Alkmaar, Langestraat 56;
BIJ ONZE VRIJWILLIGERS. Goed
gecamoufleerd, verscholen achter
struiken en bloemen, wordt het ter
rein afgezocht naar den vijand.
(Foto H-PK. Aptel O/H)
Utrecht, Vredenburg 19; Heerlen, Sa-
roleastraat 25; Groningen, Herenstraat
46; Enschede, Hengelosestraat 30;
eveneens bij het //-Ersatz-Kommando
Nlederlanden, Den Haag, Korte Vijver
berg 5.
Tegen de middag verschenen op
nieuw honderden vijandelijke bom
menwerpers. Zij plaatsten een zone
van onafgebroken ontploffingen voor
de pantserformaties, die voor een
nieuwe aanval waren geconcentreerd.
Wederom volgde zwaar artillerievuur,
maar evenals in dè ochtenduren ston
den de Duitse Infanteristen uit de
granaattrechters op en sloegeh hard
terug. Waar de vijand door plaatse
lijke concentratie van zijn strijd
krachten terrein won, gingen de
Duitse troepen tot tegenaanvallen
over.
In pantsergevechten en ln de strijd
van man tegen man wisselden de
puinhopen van enige piaaisen ver
scheidene malen van bezitter. Bij
Carcelles, Roquancourt en St. Aig-
nan leed de vijand uiterst zware ver
liezen. Bij May Sur Ome moest hij
een hoogte zeven maal bestormen en
werd hij ondanks voortdurende aan
voer van versterkingen vlak ten zui
den van de hoogte bij Fontenay weer
tot staan gebracht. De verbitterde
strijd kostte den vijand stromen van
bloed. Zijn terreinwinst, welke hem
bovendien door voortdurende Duitse
tegenaanvallen betwist wordt, bleef
echter zonder Invloed op de alge
mene toestand.
Bij Avranches
Ten oosten van Avranches hebben
Duitse tanks door hun tegenaanval
len tussen de zuidelijke punt van het
bos van St. Sever en ae bovenloop
van de Selune een wig ifa het front
kunnen vormen in de diepte waar
van, achter de tegenwoordige linie,
de steden Sourdeval en Mortain lig
gen. Deze ongeveer 18 k.m. diepe
wig is evenals de sector van Caen tot
een belangrijke sleutelstelling voor
het front in Normandië geworden.
Hier vielen de Amerikanen eveneens
op talrijke plaatsen met sterke "in
fanterie. tanks en vliegtuigen aan.
Bij Cathemo en Cerences, benevens
aan de weg St. HilaireMortain
waren de gevechten bijzonder hard.
Alleen waar de vooruitspringende
frontbocht naar het noorden om
buigt om bij Vire de oude linies in
de sector van het tweede Britse le
ger te bereikén, kon de vijand over
een geringe breedte de Duitse stel
lingen binnendringen. In tegenaan
vallen werd hij opgevangen en afge
grendeld.
Tussen Vire en Caen trachtten de
Britse strijdkrachten zich aan te
sluiten bij de aanval op de beide
vleugels. Hun aanvallen stortten
echter met verliezen ineen. Het di
recte effect van de Duitse afweer-
successen was een merkbare vermin
dering van de vijandelijke druk in
de ten zuiden aansluitende sectoren
van Domfront en Mayenne. Alleen
ten oosten van Laval dreef de tegen
stander zijn pantserverkenning ver
der op in de bocht van Sar the.
Volmachten voor Finsen
minister-president
HELSINKI, 10 Augustus. De
nieuwe regering heeft reeds Woens
dagochtend haar eerste zitting ge
houden. Nadat de twee voor de eer
ste maal als regeringsleden optreden
de ministers de eed hadden afge-
I legd; werd den president der rtpu-
bliek de officiële re§eringslijst ter
goedkeuring voorgelegd.
De minister-president benoemde
leden van de commissie voor buiten
landse politiek en van de commissie
voor financiën.
Maarschalk Mannerheim heeft een
wet getekend over de bijzondere be
voegdheden van den minister-presi
dent tijdens de ambtsperiode van
maarschalk Mannerheim. Deze wet
treedt onmiddellijk in werking.
Krachtens deze wet heeft de minis
ter-president het recht, de taak van
den president van staat waar te
nemen voor wat betreft het uitvaar
digen van verordeningen, het toe
passen van het recht van gratie, het
vervallen verklaren en verlenen van
het Finse staatsburgerschap en het
benoemen en ontslaan van ambtena
ren.
De minister-preëldeat kan geen ver
ordeningen uitvaardigen, die de be
voegdheden van de regering, de minis
ters en van de weermacht raken. De
president behoudt zichzelf het recht
voor, regerlngsprasldenten te benoe
men, de chefs der centrale landsauto-
rlteiten, den chef van de kanselarij van
den staatspresident alsmede de leden
van de hoogste gerechtshoven en van
de krijgsraden.
Bij alle aan den minister-president
overgedragen bijzondere bevoegdheden
De mislukte aanslag op den
Führer heeft een rigoureuze
zuivering uitgelokt, die haar
zichtbare uitdrukking vond in het
grote proces tegen de acht hoofd
daders, die in een leidende functie
aan het verraad hadden deelge
nomen. Daarmee keerde het Duit
se volk, dat zich in deze oorlog
tegelijkertijd midden in zijn
grootste revolutionnaire periode
bevindt, zich tegen een oude
groep, die de dynamische krach
ten, waardoor de Europese wereld
een geheel nieuw tijdperk wordt
binnengestoten, in de weg meen
de te kunnen treden.
Naarmate de oorlog langer
duurt en naarmate de militaire
gebeurtenissen dramatischer wor
den, wordt steeds duidelijker, dat
deze oorlog niet zomaar een wil
lekeurige onderneming is. maar
dat het gaat om een definitieve
beslissing voor eeuwen, waarbij
het toekomstige lot van de volken
als geheel zal worden bepaald. Dit
feit maakt de strijd hard. Het
maakt, dat de volken belastingen
moeten uithouden die bijna bo
venmenselijk lijken, maar die zij
ondanks alles doorstaan omdat er
geen andere uitweg overblijft dan
volhouden tot de definitieve over
winning. 1
Velen kunnen de standvastig
heid van het Duitse volk niet be
grijpen zomin als trouwens de on-
toegevendheid van Finland, dat
zich nu reeds zo lang voor het be
houd van zijn eigen wezen tegen
een enorme overmacht hand
haaft. Zonder in de fout te willen
vervallen vergaande historische
parallellen te trekken is het voor
het begrip van enkele aspecten
van de thans woedende strijd nut
tig aan de tachtigjarige oorlog te
denken, toen Nederland in een
historisch even dwingende perio
de, onder voor den afzonderlijken
mens niet geringer belastingen,
zich genoodzaakt zag zich on
danks alles, alleen steunend op
de elementaire volkskracht, te
handhaven tegenover de imperia
listische opvattingen van Phi
lips II.
Een dergelijke strijd vraagt van
eeiTvolk en van lederen enkeling
het allerlaatste. Zoveel dat het
voor sommigen een tè veel wordt.
Zij worden uitgeschakeld door de
stérke dynamische krachten, door
de groep die gegrepen is door de
idee van de revolutie, die een
nieuwe wereld in zich draagt en
die de motor vormt waardoor de
afbakening en het behoud van
het nieuwe en eigene tegenover
een opdringende andere wereld
werkelijkheid wordt.
De algemene ervaring is, dat
in Duitsland de onverzettelijk
heid en vaste wil om ten koste
van alles den vijand te verslaan
pas recht wakker werd op
het moment, dat de bommen
tapijten de bevolking ln alle na
drukkelijkheid wakker schudden.
Vorige week begaf zich een
school eenmanstorpedo's op weg
naar de vijandelijke vloot, zonder
te letten op de eigen actieradius,
dus op de mogelijkheid tot terug
keer. Deze daad van zelfopoffe
ring kan hen. die het nog niet ge
loofden. demonstreren, welke ele
mentaire kTachten uit het volk
omhoog komen wanneer het, om
het laatste, om het al of niet
voortbestaan van een volk gaat.
Zij zullen dan ook niet meer ver
wonderd zijn over het feit. dat de
hele bevolking van Oost-Pruisen
naar de grenzen liep om een wal
in het Oosten op te werpen. Jin-
gens, mannen en grijsaards, allen
trokken naar de grenzen, profes
soren en studenten verschenen
als gesloten groep bij het graaf
werk. Tegenover deze totale inzet,
die het leven achter het front
tot de allereenvoudigste vormen
terugbracht en die alleen te ver
klaren is uit de elementaire wil
tot behoud van het eigen wezen
en de drang tot de definitieve
verwerkelijking en bescherming
van de nieuwe toekomst, staat de
poging van een aan het oude en
voorbije hangende groep, die op
het hoogtepunt van de strijd en
op het moment dat de dynami
sche levenskrachten tot hun
grootste ontplooiing kwamen, het
land wilde uitleveren aan den
vijand. Zij wilde onvoorwaarde
lijk capituleren en de toekomst
van'het volk opofferen om door
een ogenblik de druk van buiten
te doen verslappen. Als hoedster
van het; rechtsgevoel van het volk,
heeft het hoogste Duitse rechts
college de leidende figuren uit
de kring der verraders veroor
deeld. De totale zuivering die
hiermee gepaard gaat maakt de
weg vrij voor de uiterste concen
tratie van alle krachten om op
het beslissende ogenblik de schaal
ten voordele van Duitsland te
kunnen doen doorslaan. Daarom
kon de Führer met recht zeggen
dat zijn vertrouwen in de toe
komst nooit zo onwankelbaar is
geweest als op dit moment.
behoudt de president van de staat het
recht van de laatste beslissende uit
spraak. In twijfelgevallen beslist de
president van de staat.
UTRECHT, 10 Aug. De Ned.
Spoorwegen delen ons mede, dat
met ingang van Zondag 13 dezer
uitsluitend op de geëlectrificeerde
baanvakken de dienst op werk
dagen des avonds en op Zon
en feestdagen over de gehele
dag wordt beperkt.
De wijzigingsbladen 4 en 5 op
de Reisgids van 17 Juli 1944 zijn
van Zaterdag 12 dezer af op de
stations verkrijgbaar. Wijzigings
blad 3 volgt later.
DEN HAAG. 10 Aug. Blijkens de
Staatscourant van 8 dezer heeft de
Gemachtigde voor de Arbeid een be
schikking uitgevaardigd, waarbij de
loonregeling voor arbeiders van bouw
ondernemingen werkzaam voor de
Duitse weermacht, zodanig ls gewij
zigd, dat voortaan bil accoordwerk een
loon kan worden verdiend, dat ten
minste gemiddeld tien procent en ten
hoogste gemiddeld dertig procent
boven het normale uurloon uitgaat.
Hiermede ls het accoordloon niet lan
ger alleen aan een benedengrens. maar
ook aan een bovengrens gebonden.
In Irak ls een aantal hoge offi
cieren uit het leger gestoten of ge-
pensionneerd.
In Rome worden lucifers gedis
tribueerd. Een roker krijgt per maand
niet meer dan vijftig.
Twee Zuldchlleense provincies
worden door zwaar noodweer geteis
terd. Telefoonverbindingen zijn ver
broken en rivieren treden bulten hun
oevers.
Vierentwintig leden van de Voor-
ïndlsche CongrespartlJ zijn na een
anti-Engelse demonstratie gearresteerd
doch. na enige tijd weer vrijgelaten.
AMSTERDAM, 4 Aug. Sinds ln
he* begin van deze eeuw „vader'
Klaren tot het inzicht kwam, dat
de baldadigheid onder de jeugd het
best te bestrijden was door de kin
deren prettig en doelmatig bezig te
houden in speeltuinen, heeft het
speeltuinwerk in ons land een grote
vlucht genomen. Ongeveer veertig
jaar is die ontwikkeling gestadig ge
gaan, maar in deze tijd Ontplooit de
Ned, Unie ran Speeltuinorganisaties,
de N.U.S.O., waarin verreweg het
grootste deel der speeltuinverenigin
gen in ons land georganiseerd i^,
een nooit gekende activiteit en is dc
ontwikkeling van het speeltuinwerk
veel meer dan gestadig.
Onze lezers zullen bekend zijn met
de actie „De jeugd van de straat",
die de N.U.S.O. met volle steun van
het departement van Opvoeding,
Wetenschap en Kuituurbescherming
begonnen is. Die actie is een succes.
De heer J. du Bois, voorzitter van
de N.U.S.O.. heeft ons daarover in
een interview een en ander verteld.
De medewerking van het depar
tement, aldus de heer Du Bois, had
o.a. tot gevolg, dat aan alle burge
meesters een circulaire werd gezon
den, waarin werd gewezen op de
waarde van het speeltuinwerk in
verband met de strijd tegen de bal
dadigheid der Jeugd. Uit alle de
len van ons land regent het aan
vragen om Inlichtingen over ons
werk. Zeer veel aanvragen komen uit
Brabant en Limburg Roermond,
Cuyk, Maasnlel, maar ook uit de pro
vincies „boven de Moerdijk".
Kan men dan nog in deze tijd
speeltuinen openen? Is daar materi
aal voor?
Maar natuurlijk. Het is moei
lijk, maar... waar een wil is, is een
weg. Voorbeelden? In Amsterdam-W.,
In de Rietwijkerstraat. hebben enige
ouders een braakliggend terrein zelf
geëgaliseerd en tot speeltuin inge
richt. Pas toen zij klaar waren kwa
men zij naar de N.U.S.O.
In Zaandam werd kortgeleden
nog een nieuwe speeltuin in gebruik
genomen, jjïet Oosten". In Eind
hoven is een speeltuin geopend,'met
subsidie van Philips. En in Amsterdam
zal er nog een komen. De burgemees
ter heeft n.l. besloten, dat het plant
soen op het Mercatorplein, dat
door de jeugd schandelijk vernield
ls, tot speeltuin kan worden inge
richt. U ziet. het kan nog best.
Is er nog steeds genoeg mede
werking van vrijwilligers?
Genoeg is er nooit. Maar er
openen zich mooie perspectieven. De
vereniging „Volksonderwijs", die een
70.000 leden over *het gehele land
heeft, heeft naar aanleiding van de
actie „De jeugd van de straat" con
tact met ons gezocht en zal haar
leden activeren om ons te steunen.
Bereikt een behoorlijk deel
van onze Jeugd?
Zeker. Het aantal gezlnnen.dat
bij ons aangesloten is, bedraagt
ruim 60.000. Dat betekent, dat we
aardig naar de 200.000 kinderen ko
men, die de ruim 150 bij ons aange
sloten speeltuinen bezoeken. U kunt
dat stellen op tien procent van de
jeugd tussen 6 en 14 jaar.
En in de clubjes zijn er ook
wel oudere kinderen. Dat clubwerk
neemt tussen twee haakjes zeer sterk
toe. En vooral het spel onder lei
ding, n.l. speeltuinhandbal en speel
tuinslagbal. Tot vooi drie jaren
maakte, dat alleen in Amsterdam op
gang. Maar nu wordt het ook al
druk beoefend in Rotterdam en Til
burg. 7n volgend Jaar ook in
Haarlem, Groningen, Arnhem, En
schede en Leiden. Daar kweken
wij nu n.l. spelleiders op.
Vrijwilligers ook?
Natuurlijk. Zij krijgen een cur
sus van een leraar M.O. lichame
lijke opvoeding, die volgens door ons
gestelde eisen instrifeert, En dan
heeft verder nagenoeg iedere
speeltuin zijn clubs voor han
denarbeid, zang, operette, enz.<
Ook de zangclubs groeien snel. Ja,
ons werk groeit aan alle kanteri! En
dat is nodig, want ieder uur dat de
kinderen ln de speeltuin zijn. kun
nen rij geen kattekwaad uithalen l
Zo ls het! En daarom ls dit werk
in deze tijd belangrijker dan ooit
Wij zouden durven zeggen, dat het
speeltuinwerk een der belangrijkste,
zo niet het belangrijkste wapen is in
de strijd tegen de baldadigheid van
de jeugd. Dank zij duizenden vrij
willige medewerkers vandeN.U.S.O.1
Drie kilo aardappelen
Reeds Vrijdag verkrijgbaar
DEN HAAG, 10 Aug. Het aard-
appelrantsoen is voor de week van
13 tot en met 19 Augustus. a.s. vast
gesteld op drie kilogram. De aard
appelbonnen 34 geven daartoe elk
recht op het kopen van 11 kg aard
appelen Op de bon toeslag 34 is 1
kg. aardappelen verkrijgbaar. In ver
band met het optreden van de aard
appelziekte, waardoor spoedig bederf
kan ontstaan, zijn de aardappelen
minder goed houdbaar. Mede daar
om kan men reeds op Vrijdag 11
Augustus a.s. aardappelen op do
nieuwe bonnen verkrijgen. Om de
zelfde reden is het gewenst, het rant
soen niet terstond geheel op te ne
men, doch het aankopen van de be
schikbare hoeveelheid te verdelen
over de gehele periode van 11 tot en
met 19 Augustus a.s.
Doodvonnis voltrokken
DEN HAAG, 10 Aug. De Neder
lander Hendrik Peter de Bie is bij
vonnis van het Duitse Obergericht ter
dood veroordeeld, daar hij in het ver
boden bezit van een vuurwapen met
munitie was en anti-Duitse geschrif
ten had verspreid. Het vonnis is n.a
onderzoek van de mogelijkheid van
gratie voltrokken.
Bon R 09 voor scheer
mesjes inleveren
DEN HAAG, 10 Aug. In de loop
van de njaand September wordt we
derom een aantal scheermesjes be
schikbaar gesteld voor mannelijke
personen, die een tabakskaart bezit
ten. Men dient daartoe bon R 09 van
de tabakskaart tussen 14 en 19 Aug.
a.s. in te leveren bij zijn leverancier
(detaillist). Het is daarbij niet nodig,
oude scheermesjes in te leveren. De
leverancier geeft voor de in ontvangst
genomen bonnen een ontvangstbe
wijs. Het aantal scheermesjes, dat
men per bon ontvangt en de datum
waarop mag worden afgeleverd, wor
den nog nader bekend gemaakt.
In het belang van een zo vlot mo
gelijk verloop van de distributie lev®,
re men de bonnen in bij winkeliers;
die dit artikel regelmatig verhande
len.
FRANS MO. A: de dames A. J. M.
Nlesslnk. Eindhoven; H. M. Roskot.
Laren; de heren L. J Lips, Amster
dam; F. O de Rooy, Zeist; A J. M.
Melsen. Dongen
SPORTNIEUWS
Prachtige tijd van Heino
op de 10 km.
AMSTERDAM, 10 Aug. De beken
de Finse lagne-afstand-loper Vlljo
Helno heeft te Helsinki dezer dagen
een aanval gedaan op het wereld
record 10 km., dat met 29.52.6 op
naam van zlln landgenoot Maki staat.
Hoewel Heino een uitstekend® tijd
maakte, gelukte het hem niet het.
wereldrecord op zijn naam te krijgen.
De Zweed TUlmann was ook van de
partij, doch kon het snelle tempo van
Helno niet volgen. Tot 8000 m. was de
Fin nog beneden de tijden van Mükl,
doch wegens gebrek aan strlld, gingen
de laatste 2 km. niet zo snel. Helno
bereikte een tijd van 29,56.2. hetgeen
zeker wel de beste prestatie ls op de
10 km. na die van Mikt. Er werden
bij deze wedstrijden nog enkele fraaie
prestaties verricht Tlhkkanen wierp
met de speer 69.60 m. en Nlenalens
sprong 1.81 m
Nusse klopt Zwaan
AMSTERDAM, 9 Aug. BIJ de
Maandag gehouden wedstrijden van
AAO ls nog etn wedstrijd gefopenover
100 m., waarbij het Nusse gelukte een
tijd te maken van 10.8 seo. Zwaan
werd tweede ln 10.Ö en Bakels en De
Kroon resp. drie en vier in 11.3 en
11.4 sec.
De verduistering begint beden om
21.26 en eindigt om 6.05.
Maan onder 13.52, op 0.22.
11 Aug. L. K-, 18 Aug N.M., 26
Aug, E. K.