HET
DAGBLAD
Afnemende kans op een
tweede landing
VOOR
LEIDEN EN OMSTREKEN
Zware aanvallen in het
Normandische gebied
Dringeed démasqué
Merendeel der invasietroepen
bevindt zich. in Frankrijk
Grote actie der
tank-formaties
Verdedigingslinies in
Oost-Pruisen
Moscou is ontevreden
over
Turkije
Kermis (Ij
Duits weermachtsbericht
Twee Sowjetrussische regimenten ten oosten
van de Duna vernietigd
Weer treffers op de
loot
invasiev
Zs-procedure voor de bouwindustrie
Arbeidsontspanning
een nieuw begrip
Werkers herwinnen
levenskracht
Samen sparen
BERLIJN< 8 Aug. Als gevolg
van een reorganisatie der invasie
troepen staan op het ogenblik vier
geallieerde legers in Frankrijk; twee
Amerikaanse en twee Brits-Canade-
se. .Te Berlijn heeft men de indruk
dat nu verreweg het grootste gedeel
te der in Engeland gestationneerde
invasie troepen naar Frankrijk is
overgebracht en dat Eisenhower zijn
oorspronkelijke-plannen heeft gewij
zigd. zodat met de mogelijkheid van
nieüwe- grote landingen nauwelijks
meer rekei^ing behoeft te worden ge
houden.
Het aantal Anglo-Amerikaanse di
visies in Frankrijk wordt op vijftig
geschat en het geallieerde opperbevel
schijnt met alle middelen in het wes
ten een beslissing te willen forceren
en van de Normandische en Breton
se bases naar het oosten te willen
oprukken.
Het zwaartepunt van de gevechts
handelingen aan de linker Ameri
kaanse flank die thans het bc-
weeglijkste is verschoof de laatste
dagen sterk naar het westen, terwijl
het op de oostelijke vleugel, dus ten
oosten van de Orne en in het ge
bied van Caen. betrekkelijk rustig Ls
gebleven.
De hoofdmacht der Amerikaanse
aanvalsformaties opereert op het
ogenblik in Bretagne met het vol
komen duidelijke doel de gehele
noordkust van Bretagne met inbegrip
van de zeehaven Brest in handen, te
krijgen. Partiële Amerikaanse strijd
krachten vielen de vesting St. Malo
aan. doch moesten afdeinzen. Andere
partiële strijdkrachten bestormden
even vergeefs de stad Morlaix.
Een tweede grote gevechtsgroep
der Amerikanen opereert uit het pe-
netratiegebied ten zuiden van Avran-
ches ter sterkte van minstens vijf
pantserdivisies en vier tot vijf grote
formaties infanterie in algemeen
zuidwestelijke richting, waarbij zij er
in slaagde Mayenne te veroveren.
Om de zuidelijker gelegen stad Laval
wordt nog gestreden.
De in het gebied VireSt. Pols—
Mor tain staande Duitse troepen heb
ben bijzonder zware afweergevechten
moeten leveren. Nadat de stad Vire
in de \loop van de dag verscheidene
De gehele bevolking
aan het werk
BERLIJN. 8 Aug f: National-
Sozialistische Parteikorrespondenz
meldt:
De militairegebeurtenissen zijn
voor- de bevolking van Oost-Pruisen
het signaal voor een waarlijk totale
krachtsinspanning geworden, die in
de geschiedenis van Duitsland nau
welijks haar weerga heeft. Honderd
duizenden hebben gehoor gegeven
aan een oproep van gouwleider Koch
en hebben houweel en schep ter hand
genomen voor bescherming van de
grens Binnen drie uur bijvoorbeeld
vertrok de universiteit te Konings
bergen met alle professoren en stu
denten Ook 30 000 jongens van de
Hitlerjeugd namen aan het werk
deel. Zo was het ook in alle admini
stratieve bureaux en in de bedrijven.
Sedert 16 Juli werkt de gehele be
volking van Oost-Pruisen hard en in
gespannen met volledige toewijding
aan de bescherming harer grenzen.
Reeds binnen 24 uur was vrijwel on
onderbroken een eerste linie van
honderden kilometers lengte voor de
grenzen opgeworpen.
Luchtaanval op
ser-Silezië
Oppe
BÊRLIJN, 8 Aug. Een Ameri
kaanse formatie bommenwerpers is
onder krachtige bescherming van
jagers Maandagmiddag uit het zui
den naar Duits gebied gevlogen en
doorgedrongen tot Opper Silezië. Het
kwam .vele malen tot felle luchtge
vechten. waarbij de Duitse jagers
talrijke vijandelijke vliegtuigen neer
schoten Ook de zware Duitse afweer-
batterijen vielen de formaties mei
doeltreffend versperringsvuur aan
en schoten verscheidene vijandelijke
toestellen neer
Drie leden der Hongaarse
regering afgetreden
BOEDAPEST. 8 Aug. in Hon
garije -is een wijziging ln de re
gering tot stand gekomen. Ontslag
aanvragen van den minister zonder
portefeuille, belast met economische
■aangelegenheden, Imredy, van den
minister van binnenlandse zaken,
Jaross. en van den minister van
handel. Kunder, zijn aanvaard.
Tot nieuwen minister van binnen
landse zaken ls benoemd Nikolaus
Bonczos De leiding van het ministe
rie van handel berust voorlopig bij
den minister voor Industriële aange
legenheden Ludwig Szasz het econo
misch ministerie blijft onbezet.
De aieuwe minister van binnen
landse zaken komt voort uit het
Hongaarse bestuursapparaat. Hij
was staatssecretaris ln het ministerie
van binnenlandse zaken en ln het
ministerie van justitie en is belast
geweest met verscheidene speciale op
drachten
Von Papen in Belgrado
BELGRADO. 8 Aug De Duitse
ambassadeuT in Turkije. Von Papen,
heeft zich op zijn terugreis naar
Duitsland Maandag korte tijd in
Belgrado opgehouden Nog dezelfdp
dag vertrok hij weer
De staking aei transportarbeiders
In Philadelphia is geëindigd, maar sol
daten in oorlogsuitrusting bewaken de
voertuigen
Lord Gort. die opperbevelhebber
der Britse expeditlelegers en gouver
neur van Malta eri Gibraltar ls ge
weest ls thans naar Palestina vertrok
ken als hoge commissaris van dit
gebied en Trans Jordanië
De Britse bevolking is opnieuw
aangespoord om roch vooral zuinig te
wezen mei steenkolen
Japanse troepen nebpen de
Chinese srad uenkiang ingenomen
Do Italiaanse reeer ng-Bonoml wil
alle academische examens en promo
ties van de afgolopen twintig Jaar aan
••n onderzoek onderwerpen.
malen van bezitter was veranderd,
bleef zij bij het aanbreken van de
nacht in handen der Amerikanen.
Een tweede Amerikaanse penetratie,
epkele kilometers ten westen van de
Vire. die bereikt was door bijzonder
sterke pantserformaties, werd in een
tegenaanval door Duitse infanterie
met steun van stormgeschut weer
ongedaan gemaakt. v»aarbij 28 Sher-
mantanks in Duitse handen vielen.
In het gehele overige gebied stort
ten alle aanvallen voor de Duitse li
nies ineen oncfér uiterst zware verlie
zen voor den aanvaller.
De thans ontketende bewegingsoor
log heeft ook het Duitse opperbevel
voor geheel nieuwe taken gesteld.
Weliswaar zijn de operatieve Duitse
tegenmaat^gelcn tegen de nieuwe
situatie reeds begonnen, en wordt
alles gedaan om de toestand te sta
biliseren. doch er moet noodzakelijk
enige tijd verlopen alvorens de Duit
se maatregelen effectief kunnen wor
den.
Diverse verschijnselen beginnen er
verder op te wijzen, dat van Duitse
zijde alle troeven nog niet op tafel
zijn gelegd. In de Engelse berichten
wordt gedurende de laatste 24 uur
herhaaldelijk melding cenraakt van
krachtige Duitse tegenaanvallen.
Hoewel in de Wilhelmstrasse daar
over nog niets definitiefs is medege
deeld, trekt het de aandacht dat het
geallieerde hoofdkwartier geen nieuwe
plaatsnamen in het gebied tussen
Loire en Avranches meer noemt.
BERLIJN. 8 Aug. Het persagent
schap der Sowjet-Unie, Tass, ver
wijt Turkije dat het tot dusver
steeds opport unistisch geweest is en
eerst thans bereid is de betrekkin
gen met Duitsland te verbreken, om
zi i niet geheel en al te isoleren
Afgezien van het feit, dat deze stap
veel te laat komt, verklaart Tass.
mag men niet vergaten, dat deze
stap niet betekent, dat Turkije aan
de oorlog deelneemt.
Met deze verklaring zo zegt men
te Berlijn, bevestigt Moscou de we
tenschap. die men in verband met
het zwijgen der Sowjets over deze
Turkse aangelegenheid al had, na
melijk dat dit zwijgen een teken is
geweest van ontstemming. Moscou
ivenst. dat Turkije aan de oorlog
gaat deelnemen teneinde met Tur
kije in nauwer contact te komen
en zijn doel beter te kunnen na
streven.
Belangwekkend zijn stemmen die
menen, dat Turkije deze stap alleen
gedaan heeft om in zekere zin met
steun van den Engelsen bondgenoot
de -plannen der Sowjet-Unie, het
verkrijgen van steunpunten tegen te
werken Het is duidelijk dat hier
door het wantrouwen van Moscou
nog groter wordt.
Weeklonen afgeschaft
in Duifsland
BERLIJN. 8 Aug. De „Angriff"
meldt dat in Duitsland alle bedrijven
met meer dan tien man personeel
voortaan verplicht zijn de lonen der
arbeiders eens per maand en niet
langer per week uit te betalen Het
breken met deze gewortelde gewoon
te betekent niet alleen eén aanzien
lijke besparing aan lóonstaten en an
der materiaal, maar ook het verdwij
nen van een kunstmatige scheids
muur tussen de verschillende groe
pen werkers uit een bedrijf.
De meerderheid van het bedrijfs
leven heeft nooit deze regeling wil
le» aanvaarden, alleen in de mijn
bouw werd reeds lang eens per
maand uitbetaald. De noodzaak de
uiterste rationalisatie toe te passen
heeft thans de doorslag gegeven. De
vrees dat een arbeidersgezin niet in
staat zou zijrr een maandloon behoor
lijk te verdelen en te besteden is
reeds lang ongegrond gebleken.
BELASTINGCONSULENT. Den
Haag Bondsdlploma F Beklnk te Den
Haag; G. J Bauer. J G T Donk. mr
J Grooten en G F J de Raadt, allen
te Amsterdam; A Richter te Hilver
sum; A F M Timmermans en J. H
Vink. belden te Voorburg.
Ie JAARGANS No. 184
LD
DINSDAG 8 AUGUSTUS 1944
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.,
Tel. 24996 - Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21, ct. per week of f 2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 et.
Wie van het Zuidennaar het
Noorden door ons land reist,
komt nog altijd vati de ene wereld
j in de andere. De Zuidelijke wereld is
nog altijd gemoedelijker en laat het
mensdom meer zijn getioegens. Som
mige Zuiderlingen zeggen, dat hem
dat in de Moerdijk zit, anderen zoe-
I ken het meer in het Calvinisme en
j stellen daar een ruimhartiger Katho-
j licisme tegenover als geest van het
j Zuiden. Daar de katholieken ook bo
ven de Moerdijk lakens uitdelen zou
men willen vragen: dan zijn die ka
tholieken van boven de Moerdijk ze
ker calvinistische katholieken?
Er ivas in ons land. als ik me goed
meen te herinneren, tijdens de oorlog
een kermisverbod. Maar een feit is.
dat er waarschijnlijk nog in geen
enkel jaar zoveel kermisseti in ojis
land zijn gevierd als in 1944, althans
ik heb op een vrij langdurige fiets
tocht door het Zuiden geen enkele
plaats kunnen ontdekken, waar geen
fragment kermis tierde en ik geloof,
dat de ..Limburger Koerier", 'die zo
nu en dan hele 'kolommen kermisad-
vertenties bevatte en die verleden Za
terdag juist een grote advertentie
campagne ten behoeve van de na-
kermissen lanceerde, in een soort
rozekratis van dorpsnamen alle dor
pen van Limburg heeft afgeteld „Be
zoekt de kermis" enz. enz. In Brabant
dito. dito. In de buurt van Baarle-
Nassau scheen zelfs het dansverbod
te zijn opgeheven en danste de dorps
jeugd op vrolijke accordeonmuziek in
de kroegen langs de weg.
T1JL.
H. te A. Neen die inktvissen, die
ilc gevangen heb ettelijke kilo's
zijn niet te kcop. Ik wil wel ruilen.
Bijv. boter bij (mijn) vis! T.
Franse vrijiuilligcrs voor de Waffen-ff. Het aantal jonge Fransen dat mee
ivil helpen om Europa en daarmee hun vaderland, te bevrijden van het
bolsjewistische gevaar groeit aanhoudend. (Foto Orbis-Holland)
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUHRER. 7 Aug. - Het opperbevel
van de weermacht deelt mede:
Westelijk van de Orne ondernam
de vijand^ om onze strijdkrachten te
binden, over een breed front talrijke
plaatselijke aanvallen, die na zware
gevechten werden afgeslagen.
In het gebied ten westen en ten
zuidwesten van Vire. en oostelijk van
Avranches ging de vijand, vervolgens
met in totaal ongeveer negen divisies
en met krachtige steun van zijn
luchtmacht, over tot zware aanvallen,
die in de loop van de dag voortdu
rend in heftigheid toenamen. Pas na
urenlange strijd slaagde de vijand er
met zware verliezen in, in onze stel
lingen binnen te dringen. De penetra-
tieplekken werden afgegrendeld. On
verwijld ingezette tegenaanvallen ma
ken goede vorderingen.
Bij Mayenne en Laval leveren onze
garnizoenen strijd met vijandelijke
gemotoriseerde strijdkrachten. Ook
zuidoostelijk van Sfc Malo en in het
gebied der vesting zelf zijn zware ge
vechten ontbrand Alle vijandelijke
aanvallen werden hier uiteengesla
gen. Onze steunpunten in Bretagne
bleven den vijand vastberaden tegen
stand bieden.
Torpedovliegtuigen brachten ln de
baai van de Seine drie vijandelijke
torpedojagers tot zinken. Twee lich
te kruisers, een torpedojager en een
troepentransportschip van 4000 ton
werden zwaar beschadigd. -
In het Franse achterland werden
260 terroristen in de strijd vernie
tigd.
Londen ligt onder zwaar vergel-
dingsvuur der „V. 1".
In Italië trachtte de vijand meer
malen vergeefs. In het gebied van
Florence de Arno over te steken.
Zwakke strijdkrachten, die erin ge
slaagd waren vlak ten oosten van de
stad over te steken, werden uiteen
geslagen.
Bij verschillende zuiveringsacties
ln- het Italiaanse gebied werden in
de periode van 1 tot 5 Augustus 1212
teiToristen e" saboteurs in de ét-rijd
vernietigd.
Duitse mijnenvegers brachten
voor de Dalmatische kust twee vijan
delijke motorzeilvaartuigen tot zin-
DEN HAAG, 8 Aug Van be
voegde zijde wordt medegedeeld:
De procedure der Z-s kaarten als maat
regel op grond van de verordening
van den Rijkscommissaris voor het be
zette Nederlandse gebied no .08/42
betreffende de verplichting tot het
verstrekken van inlichtingen, wordt
thans ook toegepast op het gehele
gebied van de Nederlandse bouwindu
strie
Er moeten derhalve aan deelnemen
de ondernemingen, welke onder de vol
gende groepen ressorteren:
1. Vakgroep burgerlijke en utiliteits
bouw met de ondervakgroep a woning
bouw voor de markt.
2 Vakgroep grond- en waterbouw
met de ondervakgroepena .•onstruc-
tleve betonbouw en b heiwerken
3 Vakgroep wegenbouw met de on
dergroepen; a bitumineuze wegen
bouw. b. betonwegen bouw. c klinker
wegen. keiwegen en tegelpaden
4 Vakgroep baggerwerken
5. Vakgroep aanverwante bedrijven
Tot deze vakgroep worden* ook gere
kend de volgende bedrijven, voor zo
ver zij niet reeds als ondervakgroep
bestaan: a bitumineuze vloeren, b
niet naadloze vloeren, c bitumineuze
dakbedekkingen, d oven- en schoor
steen bouw, e lsolatlewerken. f ber
gingsbedrijven
Ook firma's, verenigingen van huis
eigenaren of ondernemingen voor on
roerende goederen, welke niet zijn
aangesloten bij de bedrijfsgroep bouw
industrie of bij de Vak- en Ondervak
groepen. moeten, voor zover zij eigen
arbeidskrachten tn dienst hebben voor
werkzaamheden van bovengenoemde
aard. aan de Z-s-prncedure deelnemen
Ondernemingen welke zich hehal-
ve met dergelijke werkzaamheden ook
nog bezighouden met industrie (b.v
de beton wéren fabricage» of handel
(b.v handel ln bouwstoffen 1 en voor
dit deel vaD haar bedrijf reeds be
handeld zijn. zijn in dit geval slechts
met het gedeelte vaü haar bedrijf
waarmede zij bij de bedrljfsgroeps-
bouwlndustrle zijn aangesloten, bij
de procedure betrokken
Er dient vooral aandacht aan te
worden geschonken, dat ook die fir
ma's tot aanmelding verplicht zijn.,
welke reeds bij een andere gelegenheid
verzoeken hebbeD Ingediend en intus
sen haar Z-kaarten voorzien- van eeD
beslissing, haoden achtergehouden
Hieronder vallen ook die bedrijven
welke voor de weermacht werken tn
dit geval dient echter slechts het vooi
dit doel bestemde gekleurde rormuller
te worden Ingevuld; Z-kaarten moeten
niet opnieuw worden bijgevoegd.
De aanvraagformulieren zijn bU de
Kamers van Koophandel en haar filia
len verkrijgbaar Bevoegd voor het be
handelen der ln te leveren Z-kaartcn-
aanvragen ls alleen de „Bevollmach-
tigte für die Bauwirtschaft" Amers
foort.
De aanvragen moeten op de enve
loppe worden voorzien van de aan
duiding ..Z-s-Procedure" Duitse on
dernemingen waarvan de eigenaars or
de meerderheid Rijksduitsers zijn. als
mede ondernemingen, waarvan het
kapitaal voor meer dan 50 pet. zich
ln Rijksduits bezit bevindt of die een
Rijksdultsen Treuhfinder hebben, moe
ten haar aanvragen indienen bl1 de
Deutsche Handelskammer für die Nie-
derlande te Amsterdam of Rotterdam
De formulieren en Z-kaarten zlin voor
deze bedrijven bij de Deutsche Han
delskammer verkrijgbaar
Buitenlandse ondernemingen ln Ne
derland. d.w.z ondernemingen, waar
van de eigenaars of de meerderheid
van de eigenaars geen RUksdultser en
geen Nederlander zijn. alsmede onder
nemingen. waarvan het kapitaal zich
voor meer dan 50 pet niet ln Duits
en niet in Nederlands bezit bevlpdt,
moeten haar aanvragen evenals de
Duitse ondernemingen indienen bij
de Deutsche Handelskammer für die
Niederlande te Amsterdam of Rotter
dam De formulieren en Z-kaarten zijn
voor deze bedrijven eveneens bil de
Deutsche Handelskammer verkrijgbaar
De opgaven moeten onmiddellijk,
tot'uiterlijk op 31 Augustus 1944 bij
den Bevollmüchtigte für die Bauwirt
schaft te Amersfoort worden Inge
diend Later binnenkomende opgaven
worden behandeld als nlet-lngedlende
aanvragen De verantwoordelijkheid
voor het op tijd mzenderi der aan
vragen berust, bij de inzendende fir
ma's Voor haar rekening blilft ook
het'gevaar van verlies bij de verzen
ding Onjuiste, onduidelijke en onvol
ledig ingevulde aanvragen gelden als
niet ingediend en worden niet behan
deld Onjuiste opgaven kunnen boven
dien bestraffing tengevolge hebben
Ondernemers, die ln gebreke blijven
uiterlijk 31 Augustus 1944 hun aan
vraag ln te dienen, stellen daarmede
zichzelf en hun werkkrachten ter be
schikking voor gebruik elders Bouw
vergunningen worden voortaan nog
slechts verstrekt onder voorwaarde,
dat bewezen wordt, dat de werkzaam
heden worden verricht door f li-ma's.
welke hebben deelgenomen aaD de
z s-procedure
Nadere blj/onderneden kunnen ont
leend worden aan het bij de Kamers
van Koophandel verkrijgbaar gestelde
coellchtingsvei.
ken en beschadigden een Britse tor
pedomotorboot.
In het Oosten werden aan weers
kanten van Mielec en ten Noord
westen van Baranow krachtige Sow-
jetaanvallen afgeslagen en naar het.
Noorden opgedrongen vijandelijke
strijdkrachten in de tegenaanval
verstrooid.
Zuidoostelijk van Warka wierpen
onze pantserwagens de bolsjewisten
naar het oosten terug.
Ten noordwesten van Bialystok
werd een, na krachtige artillerievoor
bereiding ondernomen Sowjetaanval
in een strijd op korte afstand uiteen
geslagen. Noordelijk van de Memel
verijdelden onze troepen de ook gis
teren voortgezette doorbraakpogingen
der bolsjewisten en vernielden daar
bij 78 tanks.
In Letland kwam het bij Birsen en
oostelijk van de Duna tot verbitterde
gevechten. Hier werden alle vijande
lijke doorbraakaanvallen opgevangen
en twee vijandelijke regimenten ver
nietigd.
Formaties vijandelijke bommenwer
pers deden gisteren terreuraanvallen
op Berlijn en Hamburg en op enige
plaatsen in het Oostzee-gebied.
In de afgelopen nacht lieten afzon
derlijke vijandelijke vliegtuigen bom
men vallen op het Rijnlands-West-
faalse gebied. Boven Duitsland en het
bezette gebied in het westen werden
57 vijandelijke vliegtuigen, waaron
der 45 viermotorige bommenwerpers,
neergeschoten.
Duikboten brachten wijf schepen
met e^n gezamenlijke inhoud van
31.000 ton en twee torpedojagers tot
zinken.
In aanvulling op het weermachts
bericht wordt medegedeeld:
Bij de afweergevechten der laatste
dagen aan de Weichsel heeft zich
de Obergefreiter Schneider van het
253ste regiment artillerie bijzonder
onderscheiden, door na het uitvallen
van den vooruitgeschoven waarnemer
en den tweeden radiotelegrafist uit
eigen initiatief het vuurcommando
over zijn batterij op zich te nemen en
in zijn stelling, omringd door den
vijand, verscheidene uren stand te
houden. Door het welgerichte vuur
kon een eigen tegenaanval met succes
ten uitvoer gelegd worden.
SPURTNIEUWb
Felle strijd verwacht bij
de zwemkampioenschappen
AMSTERDAM, 8 Aug De na
tionale zwemkampioenschappen, die
Zaterdag en Zondag a.s. in Crailoo
gehouden worden, munten uit door
het groot aantal inschrijvingen en
door de kwalitatief uitstekende be
zetting. Er zijn nummers, waarop
men bij voorbaat de kampioen zou
kunnen aanwijzen, zoals op de 200
m. schoolslag heren Smitshuijzen)
en op de 100 m rug (De Geest),
maar er zijn ook titels waarvoor ze
ker heftig gestredep zal worden. We
denken dan b.v aan het duel op de
100 m. borstcrawl tussen den kam
pioen '43 v. Merkensteijn en Mooie-
naar. Op de 1500 M. zal Ruimscho-
tel vermoedelijk zijn titel moeten af
staan aan De Geest, die ook op de
400 m uitstekende papieren heeft,
zodat een drievoudig kampioenschap
voor den Heemstedenaar zeer wel
mogelijk ls.
Bij de dames ls Beppy v. Schalk
favoriet voor de 100 m zowel als op
de 400 m. borstcrawl. Op de sprint
kan alleen Beppy Groenendijk het
haar moeilijk maken en op de 400
m. Annie Veldhuijzen De laatste
moet, bij ontstentenis van Greet je
Galliard. een goede kans maken op
het kampioenschap 100 m rug.
Er zou wel iets oizonders moeten
gebeuren Indien Wiily Haverslag niet
de titel zou behalen op de 200 m.
schoolslag en dat bizondere^zou dan
moeten bestaan uit een prima vorm
yan de pas herstelde Tonny Bijland.
Rie Muijtzens mag op een her
nieuwd kampioenschap schoonsprin-
gen rekenen Bij de heren is de
Strijd tussen De Goede y d Voort.
Koppelle, v d Ban e.avolkomen
open. Voor de estafettes tenslotte
voorzien wl.l op de 4 200 m een
spannende strijd tussen Het IJ
HPC en Haarlem en bij cie dames
op de 4 x 100 M. tussen Meeuwen.
ADZ en RDZ.
De 100 meter in 10,5 sec.
BERLIJN 7 Aug BIJ de te Lain
in Baden gehouden athletlclfwedstrlj-
den liep de Duitser Sonntag de 100
meter in 10.5 sec. Dit ls de beste tijd
die dit seizoen op deze afstand ls
gemaakt.
Aantal slachtoffers tot
zestig gestegen
DEN HAAG, 8 Aug. Nader is
gebleken, dat het aantal Nederlan
ders, dat de 5de Augustus werd ge
dood bij de aanvallen, welke Anglo-
Amerikaanse vliegtuigen in scheer-
vlucht met boordwapens op rijdende
personentreinen deden, tot zestig is
gestegen, waaronder 41 mannen en
19 vrouwen. Ook het aantal zwaar-
en lichtgewonden blijkt aanzienlijk.
In totaal werden 50 mannen, 23 vrou
wen eri 2 kinderen zwaar gewond.
Licht gewond werdep meer dan 120
personen.
Abrikozen voor kleuters
DEN HAAG, 8 Aug. Voor kinde
ren. geboren in 1940 en 1941, zullen
binnenkort wederom 100 gram ge
droogde abrikozen beschikbaar worden
gesteld. Men moet hiertoe bon reserve
D 69 voor of op 12 Augustus a.s. bij
zijn winkelier inleveren, desgewenst
tegen ontvangstbewijs. In verband met
de bevoorrading van de handel ls het
niet mogelijk, nauwkeurig mede te
delen, wanneer de abrikozen afge
leverd ziplen worden. In het algemeen
zal echter begin September met de
aflevering kunnen worden begonnen.
DEVENTER, 7 Aug. Zondag
avond laat stoeiden in de ouderlijke
woning in de Polstraat twee zoons
van de familie Witteveen met elkan^
der. Zij boksten daarbij. Een hun»
ner, de 27-jarige zoon, trof daarbij
met de vuist zijn 21-jarigen broer in
de hartstreek. Dé getroffene overleed
Er is in Duitsland dezer dagen
herhaaldelijk gesproken van
de „Dertigjarige oorlog". Daar
mee is dan niet de reeks vernie
lende en ontwrichtende gebeur
tenissen bedoeld, die het Duitse
volk tussen 1618 en 1648 op
zware proef stelden en waar
van Hermann Löns in zijn ro
man „De weerwolf" zulk een
kleurig beeld geeft. Bedoeld is de
oorlog, die in 1914 begon en dié
in wezen thans dertig jaren, on
afgebroken heeft geduurd óók
tussen 1918 en 1939. toen de wa
pens officieel zwegen.
Door dit vast te stellen, wor
den verscheidene dingen tegelijk
uitgedrukt. Want uiteraard denkt
men aan deze tweede „Dertig
jarige oorlog" niet geheel zonder
sommige elementen van de eer
ste, drie eeuwen geleden, in de
herinnering terug te roepen.
Deze nieuwe „Dertigjarige oor
log" is gelijk de vorige een
krachtproef op lange termijn. Hij
is, getuige reeds de beproevingen
van blokkade. Roerbezetting en
inflatie nó. wapenstilstands- en
vredesverdrag van 1918 en 1919,
een oorlog tegen het ganse volk
en niet slechts een militaire wor
steling der legers. Hij is daarmee
voor het Duitse volk ongevraagd
en ongewild een „volksoorlog"
geworden, een strijd waarin het
volk in zijn volstrekte totaliteit
zijn krachten tot gelding wil en
moet brengen, om niet als volk
onder te gaan.
Nimmer is in de Duitse ge
schiedenis zó duidelijk bewezen,
dat die gedachte inderdaad in
het Duitse volk gemeengoed is
geworden dan na de aanslag op
den Führer. In tegenstelling tot
de verwachtingen van Londen is
de reactie op die aanslag niet
alleen géén revolutie naar het
model van 1918 geweest, maar
juist een radicale samenbunde
ling van krachten. Rijksminister
dr, Goebbels heeft daarop kunnen
steunen voor zijn nieuwe op
dracht inzake de arbeidsconcen-
tratie, de Reichsflihrer-Heln-
rich Himmler heeft voor het mi
litaire deel niet zonder diepe be
doelingen gesproken van een
„volksleger".
Voor het Neder 1-andse
volk, dat zich eerst sedert 1940
in oorlog voelt, is het moeilijk te
begrijpen, dat het niettemin in
deze „Dertigjarige oorlog" in
deze volksoorlog eveneens partij
is. Ook -de eerste Dertigjarige
oorlog (men leze er Löns op na)
scheen aanvankelijk slechts wei
nigen aan te gaan. Hij greep in
het leven van steeds breder la
gen ^historisch in, of die lagen
het wensten en vatten konden of
niet. Het is niet eens nodig,
thans naar de Nederlandse vrou
wen en kinderen te verwijzen, die
juist op een vacantieweekelnd
door Amerikaanse kogels op vol
gepropte treinen sterven moes
ten. Het is niet nodig, te herin
neren aan de Nederlandse steden,
die de eigen „bondgenoot" zonder
militaire noodzaak in puin wierp.
In deze Dertigjarige oorlog gelijk
in de vorige spreekt de geschie
denis zelf het onbarmhartige
woord, onverschillig of de be
trokkenen het historische pers
pectief reeds tevoren in zich droe
gen. Deze volksoorlog ls terdege
ook een oorlog van het Neder
landse volk, een daad van zelf
verweer. En er zijn recente symp
tomen. die dat helpen bewijzen.
In die symptomen klinkt bij
uitzondering (wij zijn op dit ge
bied niet verwend) een verheu
gend geluid. Verschillende Neder
landse dagbladen hebben name
lijk, toen zij in de laatste dagen
dr. Goebbels' veldtocht tegen
„schijn-arbeid" op Nederland be
trokken, een aanklacht geformu
leerd tegen rijkeluis-zoontjes,
die zwaar betaalde en tot niets
verplichtende baantjes als pro
curatie-houder of adjunct-direc
teur van pa of oom krijgen toe
geschoven. teneinde te ontsnap
pen aan een tewerkstelling in.
Duitsland, die de massa der hand
werkers zo gemakkelijk niet af
koopt. Wij voor ons lezen in die
stemmen wellicht geen nieuws.
Wij hebben op deze plaats reeds
eerder onze stem verheven voor
een hardhandig ingrijpen tegen
bevoorrechting, die slechts op
verouderd-kapitalistische begrip
pen en verouderd-kapitalistische
methoden berust. Maar het wil
iets zeggen, dat dit geluid begint
door te dringen, dat dit geluid
wordt overgenomen en voortge
dragen.
Een wezenlijke volksoorlog aan
vaardt geen „onderduikers-met
de-gouden-standaard". Hij roept
het volk zelf terwllle van het
recht en terwllle van het naakte
bestaan tegen de gemakkelijke
profiteurs fel in het geweer, juist
omdat hij een zaak van het ganse
volk is. Hij vordert de arbeidsbij-
drage evengoed van de zonen van
den fabrieksarbeider als van die
van den bankdirecteur. Het
démasqué der leeglopende onder-
directeurtjes is een dringende
aangelegenheid. En het stemt tot
grote voldoening, dat die waar
heid terrein wint. nu het Neder
landse volk nadrukkelijker dan
ooit in het oorlogsgebeuren be
trokken raakt.
Drie doden door gasvergiftiging
MIDDELBURG. 8 Aug Een be
woner vaü, een huis aan de Zuid
singel, alhier, nam des morgens, ter
wijl hij een dakraam opende, een
sterke gaslucht waar. Toen de man
op onderzoek uitging, vond hij het
naastgelegen perceel, waar de familie
Mondeel woonde, nog gesloten. De
gewaarschuwde politie, die zich daar
op toegang verschafte tot de woning,
trof den 52-jarige L. J. Mondeel en
diens 49-jarige echtgenote. F. Mon
deelMinderhout, in de slaapkamer
aan. De levensgeesten bleken reeds
geweken te zijn. In een voorkamertje
vond men daarop ook het vijftien
jarige zoontje J. Mondeel dood in
bed liggen.
De gasvergiftiging Is ontstaan,
doordat in de keuken de slang van
het gasstel was losgegaan, terwijl
het kraantje openstond, zodat het
gas de gehele nacht de woning - on
binnenstromen.
VALKENBURG. 8 Aug. Met
nog een half dozijn persbroeders
ontvingen wj op een stralende
zomerdag de uitnodiging van Het
Nederlandse Arbeidsfront, een uit
stapje te maken naar twee Arbeids-
ontspanningsoorden: het voormalige
hotel „Astoria" te Valkenburg en
het alom-bekende, gerenommeerde
en onvolprezend hotel en ontspan
ningsoord ..De Plasmolen" te Mook
bij Nijmegen.
Kijk. dat zijn van die buiten
kansjes!
Een allergenoeglijkste reis. aller
hartelijkste gastheren en gastvrou
wen. prettig gezelschap en een paar
heerlijke wandelingen door de mooi
ste streken van ons dierbaar vader
land.
Daar zou wat over te schrijven
zijn
Geef ons de ruimte: wij hebben
voldoende stof voor een stuk of wat
verhalen 1 Wij kunnen schrijven
over de wonderbaarlijke avonturen
met en In het voorwereldlijke stoom-
trammetje van de Maasbuurtspoor
wegen, over ontmoetingen in maag
delijke wouden, over amoureuze pe
rikelen in donkere grotten en over
Limburgse vlaaien zonder suiker, die
het' geld en de geofferde B-bonnen
nauwelijks waard zijn.
Helaas, onze ruimte is beperkt en
derhalve dienen wij onze lust tot
schrijven te bedwingen Wij willen
ons bezinnen op een nieuw begrip:
op de Arbeidsontspanning één van
die nieuwigheden, die het Neder
landse Arbeidsfront heeft Ingevoerd
en thans tracht te verbreiden
Wij hebben en dat was wel het
belangrijkste tijdens ons pleizie-
rige uitstapje met arbeidsters en ar
beiders gesproken. Zij vertelden ons
van de vreugde, die zij in de Arbeids-
ontspanningsoorden beleefden en
zij vertelden ons van het verleden.
Hoe was dat vroeger?
Wandelend tussen de golvende ko
renvelden praten wij met een fa
brieksarbeider, die vader van zes
kinderen is Zijn verblijf van drie
weken in het Arbeidsontspanr.ings-
oord zit ei morgen op en als een
herboren mens zullen zij hem ui de
familiekring en in het bedrijf terug
zien. Hij vertelt ons van zijn vader
Die kwam als jongen van twaalf Jaar
in dienst bij den enigen baas, dien
hij in zijn leven kende, 's Morgens
om zes uur beginnen, 's avonds naar
huis wanneer het werk klaar was.
Opgeklommen van staljongen tot
koetsier Vrije Zaterdagmiddagen
waren een ongekende weelde, 's Zon
dags om de andere week staldiensi
was iets vanzelfsprekends Dat daar
niet extra voor werd betaald, sprak
óók vanzelf I
„Drie en veertig Jaar was-t-le bij
Past op uw
benen (slot)
Evenals vorig jaar zijn er ook nu
door het Nederlandse Arbeidsfront
Arbeids-ontspamiingsoorden in Val
kenburg en Mook geopend Deze
oorden worden door het N.A.F.
beschikbaar gesteld voor die werkers,
die in het belang van hun gezond
heid enige weken rust behoeven. In
een grot te Valkenburg.
(Foto A.P./Breljer)
één baas en nooit had-le vacantie!
Bij zijn trouwen kreeg hij een och
tend vrij-af om naar het stadhuis te
kunnen gaan en de daarop volgen
de Zondag ls hij met zijn Jonge
vrouw op bezoek geweest bij familie
op het platteland. Dat was de enige
reis. die hij van zijn leven maakte
en hij heeft er ons vaak ln geuren
en kleuren van verteld
Wij zijn langs smalle bospaden
tegen de Cauberg opgeklommen in
het goede gezelschap van een twin
tig-Jarig Marietje. die in Amsterdam
in de loonconfectie werkt. Zij ver
tegenwoordigde de volgende genera
tie. Héér vader behoort tot de
oude garde", die ln het verleden veel
strijd, vaak zeer félle strijd voerde,
om ook voor de arbeiders het recht
op vacantie erkend te krijgen. Haar
vader is in de bouwv kken en zij
herinnert zich heel goed. hóe er
thuis over de uitbetaling van vacan-
tiezegels werd gesproken. En hoe
heerlijk het was. wanneer zij met
■vader en moeder en alle broers en
zusjes een paai dagen met vacantie
mocht gaan Zélf maakt zij de laat
ste ontwikkelingsgang van het so
cialisme mee. Zij geniet, behalve de
haar toekomende week vacantie.
drie weken ArbeidsontspanningI Zij
heeft het voorrecht, deel uit te ma
ken van een socialistische bedrijfs-
gemeenschap, die bestuurd wordt
door een bedrijfsvoerder, die lid is
van Het Nederlandse Arbeidsfront
eD wiens hart klopt voor de doel
stellingen van deze al-omvattende
organisatie omdat hii een waarach
tige socialist wil zijn
Hoe dat precies zit met die Ar
beidsontspanning vertellen wij ln
een volgend verhaaL
Het is natuurlijk heel aardig, als
men een stuk huishoudzeep of
een pak waspoeder van zeer behoor
lijke kwaliteit het zijne kan noemen
na inlevering van resp. vijf of twee
kg benen, maar duurt het niet wat
lang om die in deze tijd bijeen te
krijgen? Inderdaaddat is niet een-
twee-drie gebeurd maar vele huis
vrouwen ondervangen dit door geza
menlijk te sparen.
Zo xoas er een Haagse dame, die
enkele collega-huismoeders vertegen
woordigde en zeven kg kwam afle
veren. Zij nam drie pakken waspoe
der mee en kreeg voor het resterende
kilogram een zegel als beivijs. Des
gewenst ivordt reeds bij inlevering
van een halve kg. een bewijszegel
verstrekt. Een
andere factor is
de medewerking
der slagers. Het
zou\ kunnen zijn,
dat een enkele
hunner voor de
verleiding bezweek en er als de
spreekwoordelijke derde met het been
vandoor ging. De Vakgroep Slagers
nu heeft een biljet laten drukken, dat
de slager in zijn winkel dient te han
gen, waarop de huisvrouw alle bij
zonderheden kan lezen zodat zij pre
cies op de hoogte is. Overigens
spreekt het feitdat de cijfers van
door slagers ingeleverde benen dalen
en die van door huisvrouwen ingele
verde benen stijgen, voor zich zelf.
Er komt heel wat voor zo'n actie
kijken. Als straks het gehele land er
in betrokken kan worden, zal de or
ganisatie, die nu nog centraal ge
schiedt, gedecentraliseerd moeten
worden, terwijl men ook de beschik
king moeten kunnen hebben over vele
en geschikte Inleveringskantgren als
mede over capabele ophaaldiensten.
Maar het werk vordert en het kan
veelomvattender en dus belangrijker
worden naarmate de huisvrouw dit
initiatief zalsteunen. Past dus op
uw benen, zij zijn hun gewicht in
zeep waardl
Inlichtingen over de Waffen-f/
DEN HAAG. 8 Aug. Het ff-Ersatz-
kommando. Korte Vijverberg 5. Den
Haag. deelt ons mede: Gehoor gevende
aan de vele verzoeken. Is het ff-Ersatz-
kommando ertoe overgegaan, overal
in Nederland lnllchtingenbureau's op
te richten, waar men alle Inlichtingen
over do Waffen-0 verkrijgen kan.
Ook te Utrecht ls een bureau ge
opend. Men kan zich dagelijks van
9.0012 00 uur. van 14.0017.00 uur
en van 19 0021.00 uur tot dit kan
toor wenden, waar alle mogelijke vra
gen zonder enige verplichting beant
woord worden Het bureau ls geves
tigd; Vredenburg 19. Utrecht.
VIGELIUS-PRIJZEN 1944. Het
bestuur van deAcademie voor beel
dende kunsten te Den Haag heeft
zich belast met de uitvoering van de
uiterste wilsbeschikking van wijlen
mevr. J N. VigellusVarkevlsser, die
een kapitaal vastlegde tot het houden
van regelmatige wedstrijden voor
Jonge beeldende kunstenaars, ln het
bijzonder schilders Voor 1944 worden
vier prijzen uitgeloofd: 1 een bedrag
van honderd gulden voor een ten
minste levensgroot getekende mense
lijke figuur; 2. honderd gulden voor
een levensgroot naakt ln olieverf: 3.
driehonderd gulden voor een schilde
ring ln olieverf of tempera, bevattende
drie tot zeven figuren op halve ware
grootte en 4 vijfhonderd gulden voor
een schildering ln olieverf of tempera
van allegorische of symbolische aard
naar historische or litteraire motieven.
De mededinging naar de verschil
lende categorieën ls aan leeftijdsgren
zen gebonden en de Inzendingen, die
ln December moeten worden aange
boden. worden door- een lury beoor-
deeld
Notarieel examen. Den
Haag: geslaagd voor het eerste ge
deelte van het notarieel examen M. F.
Taverne, te Lelden, en voor het twee
de gedeelte H. Kluit te Hillegersberg.
De verduistering begint heden om
21.26 en eindigt om 6.05.
Maan onder 11 10, op 23.24.
11 Aug. L.K., 18 Aug. N.M, 2$
Aug. E.K.