HET DAGBLAD
Verraders uit de
weermacht gezet
Ere-gerechtshof van
generaals ingesteld
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Onoverwinnelijk door
de totale mobilisatie
Berechting voor
volksgerecht
Ook Brefagne
strijdtoneel
Amerikanen streven
na^r afsnijding
Cigli vermoord?
Mannerheim aan-
/aardtzijrinieuweambf
Totale mobilisatie
in Japan
Hoe zit dat?
Duits weermachtsbericht
Sterke vijandelijke groep in
v Normandië ingesloten
Bolsjewistische doorbraakpoging naar de
Beskidenpas is mislukt
Florence onder
zwaar vuur
Rijksieiders der
N.S.D.A.P. bijeen
Z.S.-procedure ook voor banken
Knokenpot
Knut Hamsum 85 jaar
Aanmelding vóór
21 Augustus
Rector der T.H. tot een
jaar veroordeeld
Goed voorgaan, doet goed volgen!
Twee kg. aardappelen
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUHRER. 4 Aug. Het leger heeft
den Führcr de wens doen kennen o%i
tot een Onmiddellijk herstel van zijn
eer. zo snel mogelijk door een mee
dogenloze zuiveringsactie bevrijd te
worden, ook van den laatsten misda
diger, die deelgenomen heeft aan de
aanslag op 20 Juli 1944. De wens luid
de, dat de schuldigen vervolgens uit
geleverd zouden worden aan de volks-
justitie.
De Führcr .heeft aan deze wens vol
daan vooral aangezien het snelle en
krachtdadige ingrijpen van het leger
zelf de volks- en hoogverradcrlijke
aanslag ip de kiem heeft gesmoord.
De Führer heeft met name
bepaald: Een ere-geyechtshol van
veldmaarschalken en generaals van
het leger moet onderzoeken, wie op
enigerlei wijze aan de aanslag heeft
deelgenomen en uit het leger moet
worden gestoten en wie als verdacht
oia te beginnen ontslagen moet wor
den.
In dit ere-gereebtshof heeft 'de
Führer beroepen: generaal-veldmaar-
schalk Keitel, generaal-veldmaar-
scbalk von Rundstcdt, kol.-generaal
Guderian, generaal der infanterie
Schroth, luitenant-generaal Specht.
Als plaatsvervangers:generaal der
infanterie Kriebel, luitenant-generaat
Kirchhein.
De Führer heeft zich voorbehouden
persoonlijk een beslissing te treffen
over de voorstellen van het ere-
gerechtshof .Soldaten die de Führcr
uitstoot hebben geèn gemeenschap
meer met de millioenen fatsoenlijke
soldaten van het Groot-Duitse Rijk.
dié de uniform van het leger dragen,
en met dë honderdduizenden, die hun
trouw met de dood hebben bezegeld.
Zij zullen derhalve ook niet voor een
gerechtshof van de weermacht maay
tezamen met andére daders voor het
volksgerechtshof terechtstaan. Het
zelfde moet gelderrvoor de soldaten,
die om te beginnen uit de weer
macht ontslagen worden.
Het door den Führer aangestelde
ercgerechtshof van 'het -léger is op
4 Augustus bijeengekomen en heeft
-op grond van de aanwezige resulta
ten wan. het onderzoek den Führer
de volgende vobrstellen vool-gelegd
•Uit de weermacht worden gestoten:
.a. de in arrest zijnde generaal-
veldmaarsctralk von Witzlcben. gene
raal del berichtentroep Fellgiebel,
luitenant-generaal von H,aase, gene-
raal-majoor Stieff, getieraal^najoor'
von Treschköw kolonel van de gene
rale staf Hansen, luiterrant-kolonel
van de generale staf Bèmardis, ma
joor vap de generale staf Mayessen,
kapitein Klaüsiiig, reserve eerste lui
tenant graaf von der Schulenburg,
reserve eerste luitenant von Hagen,
réserve luitenant graaf York von
Wartenburg.
b. de op 20 Juli star.drechterlijk
doodgeschoten generaal der infante
rie Olbricht, kolonel van de generale
staf graaf von Stauffenberg, kolonel
van de generale staf Mertz von
Quirnheim. reserve eerste luitenant
von Haften
c. De verraders die zich dooi zelf
moord zelf schuldig verklaard heb
ben. kolonel generaal b.d. Beek, ge
neraal der artillerie Wagner, kolonel
van de generale staf. von Freytag-
Loringhoven. luitenant kolonel
Schrader
d. De deserteurs generaal der ar
tillerie Lindemann, majoor van de
generale staf Kuhn (naar de bolsje
wisten overgelopen).
e. Een voorstel tot uitstoting van
den vroegerep kolonel-generaal
Höppner is overbodig, aangezien
Höppner daar hij in 1942 reeds
uit de weermacht was gestoten
niet meer tot het leger, behoorde.
De uitgestotenen worden ter be
schikking gesteld van het volksge-
rccht of .volksgerechtshof om terecht
te staan. Het proces voor het volks
gerechtshof tegen de schuldigen
heeft binnenkort plaats.
Speciale correspondentie.)
BERLIJN. 5 Aug. üit de rich
ting. waarin de oprukkende Ameri
kaanse strijdkrachten aan het inva
siefront zich bewegen,kunnen zon
der veel moeite de operatieve plan
nen der, Geallieerde legerleiding
worden afgeleid. Na de verovering
van het belangrijke verkeersknoop
punt Rennes ontwikkelt de Ameri
kaanse aanval zich in zuiver zuidê-
lijke lichting naar" de -monding van
de Loire met de steden Nantes en SL
Nazairë.
De lijn. die de Baai van St. Michel
raet de Loiremond verbindt, meet on
geveer 150 km. en vormt de basis
van het Bretonse schiereiland, dat
door yerdeie Amerikaanse Vorderin
gen ïri zuidelijke richting van de
landzijae zou worden afgesloten.
Tegelijkertijd stelleh de Amerika
nen pogingen in het werk. om van
Dinan langs de 'kust van de Golf
van St. Malo terrein te winnen, ten
einde op die wijze Bretagne in het
operatiegebied te betrekken
Mochten de Geallieerden ln hun
voornemens slagen dan zou een front,
ontstaan, dat van de Seine-Baai tot
aan de mond van de Loire circa 250
km. lang is en dat met het Norraan-
dische en Bretonse schiereiland als
achterland breed en diep genoeg zou
zijn. om als operaticbasis voor een
operatieve bewegingsoorlog te kun
nen oienen. méde omdat de geallieer
den in dit gebied iri voldoende om
vang over grote havens zouden be
schikken.
De strijd om het slagen of misluk
ken van deze geallieerde strategie be
heerst .thans de situatie aan het in
vasiefront. Duitse tegenmaatregelen
tegen de beweeglijk .'opererende. Ame
rikaanse formaties zijn onmiddellijk
begonnen Beveüigingseenheden.
tankformaties en snelle aanvalsreser-
ves zetten de Amerikanen de voet
dwars en nebben reeds menig al'weer-
s'uces geboekt Intussen wordt er te
Berlijn op gewezen, dat de gevechten
nog in volle gang zijn en dat het
daarom eerst over enige tijd moge
lijk zal zijn, de resultaten van de
strijd nauwkeurig te beoordelen.
In de Noord-Zweedse stad Kallx
woedt een enorme brand Ln een sul
faat fabriek 23.000 ton hout en
2300 toD cellulose zijn ln vlammen
opgegaan Het zal veertien dagen
duren eei net vuur geheel is gedoofd
De Engelse glasindustrie is niet
WJ machte genoeg ruiten te leveren
>9or hui/en die schade van de V 1
hebben opgelopen Men verwacht zen
dingen uit Amerika.,
Volgens berichten uit het hoofd
kwartier van den Duce is men daar
ervan overtuigd, dat het bericht
over het fusileren van Benjamino
Gigli op waarheid berust.
Naar een Zweed meldde, werd de
Italiaanse tenor in hechtenis geno
men, nadat hij had geweigerd aan
anti-Duitse demonstraties deel te
nemen. Bij zijn verhoor door de
Britse autoriteiten ontkende hij be
slist. zich met politieke aangelegen
heden te bemoeien. Uit de omstan
digheid. dat Gigli in Duitsland was
opgetreden, heeft men toen de aan
klacht opgebouwd, dat hij met Duits
land samenwerkte. Bij een massa
terechtstelling zou toen ook Gigli
zijn doodgeschoten.
HELSINKI. 5 Augustus. Maar
schalk Mannerheim heeft zijn ambt
van staatshoofd der Finse republiek
aanvaard m een plechtige zitting van
de Rijksdag, in tegenwoordigheid van
6e regering en het porps diploma
tique
Nadat Mannerheim de eedsformule
had voorgelezen, sprak de voorzitter
van de Rijksdag, Hakkila hem toe.
Hij deelde mede dat Mannerheim
met algemene stemmen was geko
zen
President Mannerheim antwoord
de in het Fins en het Zweeds en gaf
uiting aan zijn vertrouwen dat het
met de, steun van een eensgezind volk
zal gelukken de zelfstandigheid van
de staat en het nationale bestaan te
behouden.
De volgende rijksdagzitting zal
worden gehouden op Dinsdag 8
Augustus.
TOKIO. 5 Aug. In de kabinets
zitting van Vrijdag zijn in de eerste'
plaats maatregelen voor de „totale
mobilisatie^van het Japanse volk"
besproken. T)e beginselen daarvoor
zijn reeds vastgelegd. In de volgende
kabinetszitting zullen de verschillen
de ministeries bijzonderheden voor
het plan indienen. De minister van
buitenlandse zaken Sjigemitsoe hield
in de zitting een referaat over de
buitenlandse politieke toestand. Er
werd voorts besloten, dat de eerste
minister op 8 Augustus een radiotoe
spraak tot het Japanse volk zal
richten.
Weer Belgische plaatsen
lombardeerd
Ie JAARGANG No. 182
LD
ZATERDAG 5 AUGUSTUS 1944
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaus voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Tel. 24996 - Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 et. per week of f 2.73 per kwartaal. Losse nummers S et.
Toeslagkaart voor
vijftienjarigen
Naar aanleiding van een desbe
treffende vraag uit onze lezers
kring, verdient het wellicht aan
beveling nog eens de aandacht te
vestigen op het volgende. Zodra
de kinderen de vijftienjarige leef
tijd hebben bereikt, verkrijgen zij
.recht op een toeslagkaart van
dertig punten voor textielgoede-
ren
Hoewel hierover publicaties
zijn gedaan, blijkt nu en dan, dat
verschillende huismoeders en/of
vaders hiervan niet op de hoogte
1 zijn ofwel het uit hun gedachten
hebben laten gaan. Om misver
standen te voorkomen, delen wij
mede. dat genoemde kaarten aan
de afd. na-uitreiking van het dis
tributiekantoor van de betreffen
de wijk tegen overlegging van
oude en nieuwe stamkaart als
mede van de textielkaart te\ ver
krijgen zijn.
Een kleine raü-auto. Hongaarse spoorwegpioniers maken een contröle-
tocht op een baanvak in de Karpatlien. (P.K. foto Mahla/Orb.-H.)
gebc
BRUSSEL, Aug. Donderdag
avond zijn verscheidene plaatsen in
België door Anglo-Amerikaanse bom
menwerpers aangevallen. In de pro
vincie Brabant werd een gemeentè
in de omgeving van de hoofdstad he
vig gebombardeerd. Talrijke wonin
gen werden vernield. In een andere
plaats in Brabant werden drie hui
zen bijbeen bomaanval weggevaagd.
Ook Gent" is weer het doel van een
luchtaanval geweest. Daarbij is een
arbeiderswijk zwaar getroffen. Vol
gens de voorlopige berichten sluit de
balans van het bombardement met
24 doden, 14 vermisten en 35 zwaar
gewonden. Enkele Waalse gemeenten
werden eveneens bestookt.
Donderdagavond verschenen ver
scheidene. golven Anglo-Amerikaanse
bommenwerpers boven de hoofd
stad. Er werden bommen uitgewor
pen. waardoor naar tot dusver be
kend is, 32 personen werden go-
dood. Dertig personen werden ge
wond. twintig daarvan ernstig.
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUHRER. 4 Aug. Het opperbevel
van.de weermacht deelt mede:
In Normandië mislukten plaatse
lijke aanvallen van den vijand zuid
westelijk van Caen. In het gebied van
Coulvain werden de gehele dag he
vige gevechten geleverd, zonder dat
zij leidden tot een noemenswaardige
verandering in de positie.
Zuidwestelijk daarvan en in het ge
bied van Vire telukte het den binnen
gedrongen jüjand, door de tegenaan
val van Duitse pantserformaties, te
rug te slaan en de samenhang van
het front te herstellen. Vijftig vijan
delijke tanks werden stukgeschoten.
Een sterke vijandelijke groep is in
gesloten en wordt concentrisch aan
gevallen. 0
Noordoostelijk en- oostelijk van
Avranches stortten talrijke door
tanks gesteunde vijandelijke aanval
len met grote verliezen ineen.
In het oostelijk deel van Bretagne
dringen de over Avranches in zuide
lijke richting doorgebroken gemoto
riseerde troepen van den vijand naar
het zuiden en het westen op. en be
vinden zich op verscheidene plaatsen
in gevecht met de garnizoenen der
Duitse steunpunten in dit gebied In
de belde laatste dagen verloor de
vijand 216 tanks.
Door strijdmiddelen der marine en
door duikboten werden in de wateren
voor het Invasiefront een kruiser,
drie torpedojagers, twee corvetten,
alsmede vijf transportschepen en een
speciaal schip met een gezamenlijke
inhoud van 36.000 ton tot zinken ge
bracht. Talrijke andere schepen met
een gezamenlijke Inhoud van méér
dan 56.000 ton werden door torpedo's
getroffen. De ondergang van het
grootste deel dezer schepen kan
waarschijnlijk worden geacht.
Torpedomotorboten brachten ln de
nacht van 2 op 3 Augustus in het
oostelijke deel van de Seinebaai een
Britse artilleriemotorboot £ot zinken.
Londen en zijn buitenwijken liggen
nog steeds onder het zware vuur der
..V 1".
In Italië distancieerden. onze troe
pen zich op een nauw bruggenhoofd
dicht ten zuiden van Florence. Her
nieuwde vijandelijke aahvallen op
deze stelling mislukten De histori
sche stad met haar onvervangbare
cultuurschatten ligt onder zwaar vij
andelijk artillerievuur.
Aan de noordoostelijke rand der
Karpathen ls de vijandelijke door
braakpoging ln de richting van de
Beskidenpas mislukt. Daarbij is de
271ste Infanteriedivisie der Sow jets
ingesloten en vernietigd- Verscheide
ne andere Sowjetdivisies leden zware
verliezen aan mensen en. materiaal.
In de periode van 31 Juli tot 3
Augustus werden in dit gebied 181
stukken geschut, 13 tanks, alsmede
talrijke infanteriewapener, en auto's
vernield of buitgemaakt.
Herhaalde bolsjewistische aanval
len ten westen van Reichshof werden
afgeslagen Westelijk van.,Baranow
werden 23 vijandelijke tanks door
stormgeschut vernield.
Aan het overige Weichselfront zijn
hevige gevechten gaande in het ge
bied ten Oosten van Sandomlerz. aan
weerszijden van Poelawy en Zuidoos
telijk van Warschau. Noordoostelijk
van Warschau werden sdwjetstrijd-
krachten door een tegenaanval van
onze pantserwagens van haar achter
waartse verbindingen afgesneden en
op een klein gebied opeengedrongen.
76 vijandelijke pantserwagens werden
vernield.
Aan het. front van Warschau tot
Westelijk van Kowno mislukten alle
bolsjewistische aanvallen.
Aan het front in Letland stortten
in verscheidene Sectoren vijandelijke
aanvallen bloedig ineen Plaatselijke
penetraties werden afgegrendeld of in
de tegenaanval verkleind.
Op de landengte van Narwa liepen
«de Sowjets opnieuw met negen infan
teriedivisies en vier pantserformaties
storm op onze stellingen Zij leden
wederom zware verliezen, zonder suc
cessen te behalen.
Een vijandelijke landingsoperatie
in de ochtenduren van 2 Augustus
onder de bescherming van Engelse
torpedojagers en talrijke jachtbom
menwerpers ondernomen tegen het
Dalmatische eiland Korcoela werd
na een korte: hevige strijd door het
garnizoen van het eiland afgesla
gen.
Formaties vijandelijke bommen
werpers ondernamen met schending
van Zwitsers territorium terreuraan-
vallen op plaatsen in Zuid- en Zuid
west Duitsland, vooral op Friedrichs-
hafen. Saarbrücken en Kempten.
Door luchtverdedigingsstrijdkrach
ten werden 43 vijandelijke vliegtui
gen. waaronder 40 viermotorige bom
menwerpers. neergeschoten.
Na verbreking van de Duits-
Turkse betrekkingen worden de Duitse
belangen waargenomen door Zwitser
land.
De Sowjet-Russen die Indertijd
een aanslag pleegden op den Dultsen
gezant Ln Turkije. Von Papen, zijn op
staande voet vrijgelaten door de
Turkse autoriteiten.
BERLIJN. 5 Aug. De National
Sozialistische Parteikorresponóenz
meldt, dat op 3 en 4 Augustus een
conferentie is gehouden van de
Rijksleiders,' gouwleiders en Ver-
handéführer der N.S.D.A.P. onder
leiding van den leider der Rijkskan
selarij. Rijksleider Bormanxi. De
conferentie werd tot een indrukwek
kende betoging van innerlijke aan
eengeslotenheid en "hecht vertrouwen
in de overwinning
Reichsleiter dr Göbbels, die als
eerste spreker het woord nam, ver
klaarde. dat het de historische taak
der partij is de natie mee te slepen
tot de hoogste krachtsinspanning om
de oorlog een nieuwe beslissende
wending te geven Hij ontwierp een
groot programma voor het krachrs-
gebrifik van het vaderland voor de
oorlog en wees er op, dat in het
Duitse volk een geweldig, en bij vol
komen gebruik onoverwinlijk,-kfach-
tenpotentieel ligt. Dit thans geheel
en al uit te buiten en te gebruiken
is niet alleen een levenskwestie der
gehele natie, maar ook een erezaak
van haar leiding. Het Duitse volk
moet opstaan als in de grote tijden
der Duitse geschiedenis, dan zal het
ook thans het lot meester worden.
Rijksminister Speer gaf een gede
tailleerd overzicht over de tot dus
ver buitengewone opwaartse ontwik
keling der Duitse bewapeningspro-
ductie. haar huidige stand en de^
verdere, grote eisen. waaTaan de va
derlandse productie voldoen moet ter
herwinning van een technisch over
wicht op den vijand. Het komt -er
thans op aan niet alleen méér wa
pens en nieuwe wapens te vervaar
digen, maar tegelijkertijd het strij
dende front meer soldaten te geven.
Speer toonde aan, dat de vervuiling
van al deze. voor de overwinning van
Duitsland beslissende- eisen niet al-
leon mogelijk, maar zeker is, wan
neer- alle voorhanden nationale
krachtenreserves volledig tot hun
recht komen.
De bijeenkomst der Rijks- en
gouwleiders werd door eèn rede van
den Reichsführer-Himmler, be
sloten Himmlergmg in het bijzon
der in op de beginselen, waarmede
hij zijn nieuwe taak in het Duitse
leger zal vervullen. Hij verklaarde,
dat de huidige strijd om het lot van
het Duitse Rijk een heilige volksoor
log moet zijn en als zodanig moet
worden gevoerd. De grondbeginselen
van - het natïonaal-sgcialistische
volksleger zijn trouw en gehoorzaam
heid. dapperheid en standvastigheid,
zijn enige taak en zijn enig doel is
dè oorlog te winnen. Nauwer aan
eengesloten dan ooit tevoren zal het
Duitse volk zich den Führer en zijn
voorbeeld waardig tonen, de grote
beproeving doorstaan en de beslis
sing van de oorlog voor zich bevech
ten.
Rijksleider Bormann besloot de bi.i
eenkomst met de groet aan den Füh
rer.
Onze buurvrouw lieeft met haar
echtvriend woorden gehad over
haar benen Men begrijpe ons goed:
het ging over soep-benen. De heer
des huizes had een geheimzinnig
potje ontdekt, waarin oude. afgeleef
de beenderen en beentjes werden be
waard. Hij vond dit met recht en re
den uitgekookten vroeg zijn vrouw
om een verklaring waarop zij zei,
dat het een verrassing moest blijven
Hij was van mening, dat zij daarmee
zijn .geduld* uitbeende en daar zijn
nieuwsgierigheid -geprikkeld werd
ging hij steeds meer achter die
benen zoeken Hij vroeg zich af,
waarom zijn ga
de deze oude
dingen, die tot
en met afgeklo
ven en reeds
meermalen bij
het bereiden van
waren, ais reli-
Vrijdag 4 Augustus werd Knut
Hamsun 85 jaar. Hamsun is een
figuur, te groot voor het verpachte
huldigingsartikel, met feitjes en jaar
tallen. dat al ruikt naar de necrolo
gie Hamsun is nog niet dood en zo
gemakkelijk kan de wereld van 1644
zich niet van hem afmakea
Ook behoeft men niet te zeggen,
dat hij nog niet zo oud is, als hij
schijnt, ook al is die flauwe frase
waar gemaakt door recent optreden
van Hamsun gedurende deze oorlog.
Recent optreden, waardoor hij het
bij vele vroegere vrienden en bewon
deraars ogenschijnlijk verkorven
heeft.
Hamsun ts een aparte figuur, met
aparte meningen Frank en vrij heeft
hij deze uitgesproken. Zijn sympathie
voor Duitsland heeft hij niet onder
stoelen of banken gestoken.
Zouden er mensen zijn, die zo klein
zijn, dat zij daarom zijn laatste boe
ken misschien niet die roem hebben
geschonken, die zij dertig, veertig en
vijftig jaar terug zo gul verleenden?
Niet Hamsun veranderde, maar zij.
Hamsun' bleef dezelfde sceptische,
nuchtere. Ietwat pessimistische en
sarcastische, „harde", maar zuivere
en levenskrachtige figuur, die hij al
tijd geweest is.
Zijn voorlaatste grote boèk, dat wil
zeggen het voorlaatste gróte boek van
zijn hand. dat in het Nederlands ver-
laald werd. hebben wij in een aparte
reeks „Kronieken van het Noorse
boek" destijds uitvoerig in de krant
besproken: „De Cirkel geslpten"
Wij zouden graag, niets is vergan
kelijker dan een krant en niemand
vergeetachtiger dan een krantenlezer,
deze beschouwing hier herhalen. Her
halen met andere woorden Zoals
Hamsan, steeds met andere wóór
den, zijn leven lang zijn bood
schap heeft herhaald: scepsis, nuch
terheid, hardheid verzet.
En op zijn vijfentachtigste Kan men
niet anders dan.vol verwachting grij
pen naar zijn nieuwe boek, in het
vaste vertrouwen, dat ook dit boek
ons weer den man zal tonen, dien wij
liefhebben en vereren als een dei-
grootste schrijvers van deze en enige
vorige tijden. M. WOLTERS.
De Führer heeft Knut Hamsun een
gelukwenstelegram doen toekomen.
Dr. Göbbels heeft Hamsun even
eens gecomplimenteerd in een brief
waarin hij hem de hartelijkste geluk
wensen van het gehele Duitse volk
aanbiedt.
Mutaties in Bulgarije
SOFIA, i Aug. Er wordt een
aantal mutaties op vooraanstaande
Bulgaarse bestuursposten bekendge
maakt. De directeur-generaal van het
ministerie van binnenlandse zaken,
de directeur der administratie en de
regeringspresidenten van Sofia, Wrat-
za, Plewen. Stara Zagora en Gorna
Dzjoemaja zijn van hun post ontr
heven en vervangen.
De Berlijnse (1Zoo" heropend
BERLIJN, 5 Aufr .De Berlijnse
..Zoo", die acht maanden gesloten
was. daar, hij door de nachtelijke
Britse terreuraanvallen zwaar bad ge
leden. ls dezer dagen heropend. De
dieren zijn nog in verrassend grote
getale aanwezig, al is er menig slacht-,
offer gevallen.
In tegenwoordigheid van gene
raal Franco zijn vier nieuwe Spaanse
kanonneerboten te water gelaten
De Burmaanse minister heeft
verklaard dat nog dit Jaar een Bur-
maans luchtwapen en een Burmaanse
marine ln het leven worden geroepen
DEN HAAG. 4 Aug Van bevoeg
de zijde wordt medegedeeld:
De procedure der Z-S-kaarten als
maatregel op grond van de verorde
ning van den Rijkscommissaris voor
het bezette Nederlandse gebied nr
108/42 betreffende de verplichting tot
het verstreken van inlichtingen
wordt thans ook toegepast op het ge
hele gebied van het bankwezen, d.w.z
alle onder de hoofdgroep banken res
sorterende ondernemingen.
Er moeten derhalve aan deelnemen'
de ondernemingen, welke onder de vol
gende groepen ressorteren: 1 bedrijfs
groep handelsbanken, a. vakgroep va
lutamakelaars en discontohandelaren.
h. vakgroep iMassobedrljven, c vak
groep onderhandse en kasgeldleningen,
2 bedrijfsgroep spaarbanken: Neder
landse Spaarbankbond vakgroep al
gemene spaarbanken: 3 bedrijfsgroep
hypotheekbanken, a vakgroep hypo
theekbanken. b vakgroep scheeoshypo-
theekbtfnken. c vakgroep hypotheek
banken werkzaam ln het buitenland.
4. bedrijfsgroep flnanclerlngslnstellln-
gen en credletinstelllngen voor bijzon
dere doeleinden, a. vakgroep borg- en
garantie-instellingen met de ondervak
groepen borgtochtmnatschappijen en
regionale borgstellingsfondsen, b. vak
groep kerkelijke crecHetlnstelllngen. c
vakgroep onroerende zaken met de on-
derVakgroep exploitatie van en handel
ln onroerende zaken, waarin de secties
woningbouwverenigingen en exploi
tanten van tennisbanen, en de onder
vakgroep financiering van onroerende
Z8ken, d vakgToeo Instellingen voor
financiering van nuurkoop en andere
afbetallngsovereenkomsten. e. vakgroep
spaar» en betaalzegelkassen. vak
groep volkscredlët- en geldschletlnstel-
lingen met de ondervakgroepen sociale
volkscredletlnstelllngen en commer
ciële geldschletbanken, g vakgroep
houwkassen. h vakgroep loterij wezen
met de ondervakgroep tussenpersonen
loterijwezen. 1. vakgroep wisselkanto
ren met de sectie relscredletlnstellln-
gen: 5 vereniging voor dc effectenhan
del (bedrijfsgroep effectenhandel), r.
vakgroep effectendepots, b vakgroep
administratiekantoren, c. vakgroep
trustkantoren, d. vakgroep makelaars
ln effecten, e. vakgroep vermogensbe
heer. Uitgezonderd zUn de Boe
renleenbanken en haar centrales, wel
ke zijn opgenomen ln de bedrijfsgroep'
landbouwcredletbanken en waarvoor de
Z-S-procedure Immers reeds eerder ls
ingevoerd.
De aanvraagformulieren en Z-kaar-
ten zijn verkrijgbaar bij de Kamers
van Koophandel Z-kaarten zijn boven
dien verkrljghaar bij de Deutscne Han-
delskammer für die Nlederl&nde ln
Amsterdam en Rotterdam De aanvra
gen moeten terstond, maar uiterlijk op
20 Augustus 1944 Ingediend worden
bij den Beauftragte ttlr die Nlederl^n-
dlsche Bank. Rokln 127 Amsterdam-C.
Later ontvangen aanvragen worden be
handeld als waren zij niet Ingediend.
De verantwoordelijkheid voor de tij
dige ontvangst der aanvragcD ligt bij
de aanvragende firma's Aanbevolen
wordt daarom de toezending aangete
kend te doeD geschieden.
Onjuiste opgaven kunnen bovendien
bestraffing tengevolge hebben Onder
nemers, die ln gebreke blijven vóór 21
Augustus 1944 hun aanvraag In te die
nen.'stellen daarmede zichzelf en hun
werkkrachten ter beschikking voor ge-
"hrulk-elders.
Nadere bijzonderheden kunnen ont
beend worden aan het bij de Kamers
van Koophandel verkrijgbaar gestelde
tocllchtingsvcl
Past op uw
benent
soep betrokken
qiiièn ging bewaren.
Niet lang daarna ontdekte hij
dat zijn huis de centrale was van
een wijdvertakt complot van been-
derenfanatici Verschillende buur
vrouwen leverden bij zijn vrouw
beenderen af en deden alles in de
bewuste pot Nu wilde hij er toch
werkelijk meer van weten Hij
wenste zijn woning geen knoken-
huis te zien worden.
..Wat wil je toch met die waar
deloze rommel?" vroeg hij ten
slotte.
Toen liet zijn vrouw hem niet
langer onkundig Het was helemaal
geen waardeloze rommel zei ze, het
was juist heel nuttig om beenderen
te sparen. Van beenderen wordt nog
van allerlei vervaardigd en sinds
kort kan men bij inlevering ran
vijl leg. benen bonloos en toch niet
zwart een stuk huishoudzeep, of
voor twee kg een pak waspoeder
bemachtigen.
Hoe begrijpelijk dat zij dus
benen spaarde en de buurvrouwen
met haar Het was" veel minder ge
heimzinnig dan de echtgenoot
dacht maar niettemin belangrijh
oenoeg, om op de kwestie in lt
gaan.
DEN HAAG, 5 Aug. Op 22 Juni
j.l. gaf de rector-magnificus der
Technische Hogeschool, prpf. ir. J
-Muysken, door middel van aanplak
king in de gebouwen dezer hoge
school te Delft beWndheid aan het
besluit van de Senaat van 19 Juni
j.l., waarbij deze aan den Secretaris
generaal van het departement yan
Opvoeding, W. en K. voorstelde de
taak van de T. H. te beperken en
het onderwijs aan het einde van de
lopende cursus stop te zetten.
Naar aanleiding van bovenbe
doelde bekendmaking had prof. M
zich voor het Obergericht te ver
antwoorden. De aanklacht tegefti
prof. M. luidde, dat hij als rector-
magniftcus der hogeschool heeft
getracht, de taak van dit publiek
rechtelijke lichaam te bemoeilijken
of onmogelijk te maken.
Prof. M. verklaarde, aan het be
sluit van de senaat in de gebouwen
der T. H. bekendheid te hebben ge-
egven, omdat hij deze wijze van
handelen beter achtte dan af te
wachten of langs illegale weg ge
ruchten omtrent het besluit van de
senaat, tot de studenten zouden
doordringen. Politieke bedoelingen
hebben bij hem niet voorgezeten. De
examens waren pfactisch afgelopen
en de vacanties zouden weldra begin
nen.
De Generalstaatsanwalt zeide ln
zijn requisitoir, de verklaring van
prof. M. niet als verontschuldiging
te kunnen aanvaarden. Spr. vorderde
één jaar gevangenisstraf, plus beta
ling van de kosten van het geding.
Mr. C. R. C. Wijckerheld Bisdom
pleitte vrijspraak.
Het Obergericht veroordeelde prof.
M. tot een jaar gevangenisstraf met
aftrek van de sedert 23 Juni in pre
ventief doorgebrachte tijd,
Hoewel vergrijpen als het onder
havige principieel streng gestraft die
nen te worden. Is in dit geval de
minimumstraf toegepast, daar be
klaagde slechts weinig politiek in
zicht be/at en schade door zijn op
treden niet is veroorzaakt.
Drieduizend Jonge Jannen
Henri de Vries, beroemd door zijn
transformatie-stuk „De brand in de
Jonge Jan" waarin hij alle acht rol
len achter en door elkaar speelde,
wordt" 8 Augustus tachtig jaar. Deze
vondst-van-zijn-leven'deeó hij in dé
periode 18931904 toen hij bij ae
Toneelvereniging was en toen hij
door ziekte Van een collega eens
twee rollen tegelijk moest spelen
Dan konden het er ook wel acht
zijn!. Hij schreef de „Jonge Jan",
kreeg er Heijermans' naam voor en
speelde het duizenden malen in ons
land, ln Engeland en in Amerika,
waar hij 24 keer heen ging.
In 1938 keèrde hij naar het vader
land terug en begon hij op 72-jarige
leeftijd te schilderen. Natuurlijk
o,a.... Anning Arend! Op een ten
toonstelling „Toneelspelers schilde
ren" in deze oorlog had hij er succes
mee. In 1943 smeedde Henri "de Vries
het plan opnieuw een tournee met
de Jonge Jan te maken. Op het
laatste moment, toen alles in orde
was, deinsde hij echter voor de be
zwaarlijkheden van het reizen terug.
Maar.*., hij wil weer spelen!
In het verleden
ligt het heden.
In 't nu wat worden zal.
BILDERDIJK.
Joost van Trappen 11647.
Genaamd Bankert. Geesel
der Spanjaarden en
schrik de* Portugezen,
Commandeur van Zee-
landt. Matanzas 1626. Per-
nambuco 1630. Duinker
ken 1636. Duins 1639,
Vice-adm. 1646.
(Foto's O/H)
Ook thans weer strijden
Nederlanders voor Euro
pa's vrijheid, ter zee, in
trouwe verbondenheid mei
hun Duitse kameraden.
Zet ook gij D derhalve ln voor de toekomst van Uw -volk
en meldt u als vrijwilliger bij de Krtegsmarine. Aanmelding
staat open voor lederen Nederlander van 17—45 laar en ban
geschieden bij de Marineannahmestelle West Zwetgstelle
Niederlande te Utrecht, alle Hafen- und Ortskommandah-
ruren en bij de Nebenstelle der Waffen ff alwaar tevens allé
gewenste Inlichtingen worden verstrekt.
In steden 200 gr) brood
als aanvulling
DEN HAAG. 5 Aug. Van 7 tot
en met 12 Augustus a.s. kan men op
de bon algemeen 203 twee kg. aard
appelen en op bon reserve B 65 éen
kg. aardappelen per bon kopen. Op
de bonnen toeslag 33 is een halve
kg. aardappelen verkrijgbaar.
Aan houders van toeslagkaarten
voor bijzondere arbeid wordt op de
bonnen reserve M 65. M 66 en M 69
één kg. aardappelen per bon beschik
baar gesteld.
Als- aanvulling op het aardappel-
rantsoen wordt op de aardappelbon
nen 33 van dc stadskaart 100 gram
brood per bon beschikbaar gesteld.
Op de aardappelbonnen „33 land"
kan derhalve geen brood worden be
trokken.
Zelf verzorgers voor aardappelen
mogen van de bonnen algemeen 203
geen gebruik maken voor het kopen
van aardappelen. Zij zijn verplicht
bij het afhalen van de eerstvolgende
bonkaart- de bonnen algemeen 203
mee te brengen en in te leveren bij
het distributiekantoor.
Op de bonnen aardappelen 32 cn
toeslag 32 kan men nog op Maandag
7 en Dinsdag 8 Augustus a.s. onder
scheidenlijk één kg. en een half kg.
aardappelen per bon betrekken.
LE1DS NIEUWS
SCHOEISEL EN RIJWIELBANDEN.
Voor het afhalen van aanvraagfor
mulieren voor schoeisel cn rijwielban
den zijn Maandag en Dinsdag a.s. aan
de beurt diegenen wier namen begin
nen met de letters G t.m. L.
AGENDA. Bioscopen. Casino:
MUnchhausen,- dag. 7 u Zondag 4.30
en 7 uür (18 J.). Sneeuwwitje en Ro
zenrood. Dag. 1.30 en 3.30 u. Zondag
2 v). (alle leeft.). Lido: Een. gelukkig
mens Dag. 2 en 6.45 u. (18 J.i. Luvnr:
Het kind van dc rekening (toneel).
Dag. 2.30 en 7 uur. Zondag 3.30 cn 7
uur. Hex: De smokkelaars van St.
Paull. Dag. 2 en 7 uur. Zondag 1.45.
4.15 en 7 u. (alle leeft.). Trianon:
Romantisch avontuur Dag 2 en 7
uur. Zondag 1.45, 4.15 gn 7 u. (18
Jaar).
ZONDAG. Casluo: 11 uur cultu
rele filmvoorstelling „De raadselen
van het oerwoud". Lelilse Schouwburg:
2 30 u. kindertoneel „De gelaarsde
kat. 7 u Willem Goosscns Volkstoneel
..Kinderen van ons volk"
MAANDAG. Hooglandse Kerk 7.30
u. Orgelconcert, Plet Uiterllnden.
BURGERLIJKE STAND Geboren:
Anna M d. v. A. F. van der List en.
G. Kanbier. Johannes F. C.. z. v K.
Klok en E. dc Ridder; Marijke P.. d. v.
J Schinkel en A. Zaalberg; Susanna
C d. v. J van den Berg cn G. H. van
der Voet: Dick. z. v. A. A. vfen Delft
en A D. van Staden; Jan W.. z. v. J.
Smit en C Slcgtenhorst: Johanna Q.
J. M.. d v A. Aalders en J M. E.
Groenewegen; Peter D M-. z. v. W.
van Mecgen en C. C. D Lelie.
Overleden; H J Boclee. wedn 77 J.;
A. J. van der Sluljs. z. 1 mnd.
VOOR DE KINDEREN
Verlceersregel-raadsel
Beste nichtjes en neefjes.
Hieronder staat eeD ..verkeersregel
erschrift.
6. 15. 6 - 7. 1 - 0 6. 6 - 10. 2.
I. 3. 5. 9. 1, 4. 1. 8 L 1. 3, 9
8. 6. 6. 3 - 15. 18. 8. 4. 6 1. 8
13. 6 8 8. 6. 6. 3 3. L 17. /4. 9. 6
- 7. I. 4. 1. 4. 1. 81
Die ls niet zo eenvoudlgl Maar laat
lk jullie wat op.weg helpen De yer-
scblllendè woorden van de regel zijn
door streepjes gescnelden Om nu te
zien. welke letters de verschillende cij
fers voorstellen, zal lk hier onder als
sleutel een viertal woorden opgeven,
ln de zelfde cijfers geschreven als het
antwoord op ons raadsel Die woorden
raden Jullte natuurlijk gemakkelijk en
als Je die woorden eenmaal weet. kun
)e voor elk cijfer ln de verkeersregel
een lettei Invullen Daar komen de
woorden dan:
Een 2. 1. 3. 4. 1. I. 3. 6. 0. 7. l. 8. 9
regelt net verkeer.
Aan een 5. 9. 10. II. 12. 10. 3. 18
kun Je zien. of Je mag doorrijden.
14. 6. 15. 9 ls een ander woord voor
i 'stop
Bij een hoek moet Je de 3. 18, 17.
14. 9. 18. 8. 7 aangeven, waarheen Je
i gaan wilt
Ziezo, nu weet ik dat Jullie allen
net raadsel zult kunneD oplossen Hoe
lulcU de verkeersregel?
ADtwoorden zenden aan Oom Jan,
pa Redactie „Het Volk". Hekelveld
15. Amsterdam, voor Woensdag 9
Augustus
Was het raadsel vaD Jan Crama
moeilijk? De negen vissen of waterdie
ren zijn natuurlijk: 1 Paling. 2 Bra
sem, 3 Bliek, 4. Baars. 5. Snoek. 6.
Voorn, 7 Krab. 8 Rog. 9 Karper Als
tiende waterdier noemden vele kinde
ren de Aai Dat was ook goed De vijf
tien prijswinnaars zijn deze keer:
Nico van der Vllst. ApothekersdlJK
Ha. Lelüem Jannle v d Vlugt. Fok
i 60. Heerenveen. Roelof Immenga. p a.
Hr G Immenga. Drentenhorgswljk la.
Oude Pekela. Willy Schwlrtz. Rljswljk-
seweg 414, Den Haag; Jan de Groot.
Bcdumerweg l(J6. Groningen; Adrl
MackaalJ. L Blomstraat 4. Zullen;
Yvonne Cocural. Mtnrebroederstraat 1.
Utrecht; Annle Kist. Joos do Moor
straat 35-11 Amsterdam; Plet van
Geene. Gasstraat 16. Schiedam.. Cohle
Verburgh. Twee Vrlendenstraat 7.
Vlaardlngen. Nellv de Bruyn Nieuwe
Weg 61. Ammerstoi, K van Wilgen.
Kortstetenweg 3. Alonen a d Rijn;
Betty -van Kaïker. Gastnuisrrtein 5.
s Heerenherg. W ter Soest. Rljssense-
Vtraat 63. Wierden (O); Maria H de
Breus, Leust. Weg 63, •Warnsveld bij
Zutfen; extra prijs: Koen Hartog. Jac
van Lennepstraat 46. Baarn
Ik heb hun de prijsjes al gezonden
en wens hun -^daarmee vele prettige
spee!uurtje8 Dag allemaal! De i-arte-
llike groeten 'van
'VIM JAN
De verduistering been-. fdVn om
21.26 en eindigt om 6.05
Maan onder 6 56 op 22.18
U Aug. LJv, 18 Aug. N.M., 24
Aug. E.K.
