HET DAGBLAD Niemand volgde de samenzweerders Valse orders werden dadelijk herkend VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Succesrijke afweer in Oosten en Westen Weermacht staat er buiten' Zuivering verwacht Troepen' betuigen hun trouw Bom kwam uit Engeland Complot bestond zes uur Generaal Guderian: de tank-specialist Amerikanen landen op Goeam Duits weermachtsbericht In Nor mandie zijn in twee dagen 200 tanks vernietigd Minder actie aan Italiaanse front Belastingbezwaren Duivel en hoop V.1. bommen uit een nieuwe richting Nieuw Japans kabinet BERLIJN, 22 Juli. Na de mis lukte aanslag op den Führcr is de overheersende indruk die men in militaire kringen van het Duitse Rijk krijgt deze: dat het Duitse offi cierencorps zijn eed getrouw, als één man achter den Führcr staat. Uit liet verloop van de gebeurtenissen en de personen van de verraders is duide lijk gebleken dat dc Duitse wcer-i röacht niets heeft te maken met de samenzwering en de aanslag. De onmiddellijk doodgeschoten 37- Jarige Claus graaf von Stauffenberg, die de aanslag pleegde door een tijd bom neer tc leggen in de onmiddel lijke nabijheid van Adolf Hitler, i- u- geerde als tussenpersoon van een kleine eerzuchtige kliek, bestaande uit enkele afgedankte géneraals en een handvol officieren in belangrijke functies in leger en vaderland. De vroegere chef van de generale staf en chef van het ..Truppenbilro". ko lonel-generaal Beck was de leider. Hi.i behoort intussen evenmin nog tot de' levenden. De lieden die geen functie meer be kleedden eiï reeds verscheidene jaren voor het uitbreken van de oorlog niet meer de geringste rol speelden in de Duitse weermacht, stonden al sedert geruime tijd in contact met een vijandelijke mogendheid die van' hen steeds reactionnaire daden heeft, verwacht. Men noemt hen in Berlijn de ..grafelijke reactionnaircn". Over de oorsprong en het verband met een vijandelijke mogendheid zijn. volgens een verklaring van den plaatsvervangend Rcichspressechef, Stabsleiter Sündermann. reeds dui delijke bewijzen voorhanden. Blijk baar is hier sprake van een kaart waar de vijanden van Duitsland veel op hadden gezet, maar die binnen enkele uren was verscheurd. Valse berichten Uit de toedracht van de gebeurte nissen is trouwens reèds te zien dat de plannen der verraders zeer dilet tantistisch waren opgezet en uitge voerd. Ze hebben in geen enkel on derdeel van hei» leger, de luchtmacht of de marine ondersteuning gevon den. Toonaangevende militairen die tijdens de beslissende uren in hun bureau's waren verklaren dat de ver- raderskliek de beschikking had welen te krijgen over een bepaald berich- tenapparaat. Dit was mogelijk door de medeplichtigheid van een subal tern officier. Met riit apparaat hebben zij geprobeerd berichten te geven aan andere bureau's hi het vaderland en 'aan het front. De strekking van dc berichten cn mededelingen was echter van dien aard. dat alle ontvangers ze dade lijk kenmerkten als openlijk verraad m ze dientengevolge niet uitvoer den. Derhalve is er ook nergens maar ccn ogenblik aan getwijfeld waar het hier om ging. Het feit. dat men wist. dat dc ver raders over een berichtenapparaat. beschikten, was de aanleiding tot BERLIJN. 21 Juli. De opperbe velhebber zuidoost, generaal-veld- maarschalk Frciherr von Weichs. heeft naar aanleiding van de mislukte aanslag een adres gericht tot den Führer en opperbevelhebber van de weermacht, waarin hij zegt: ..In hei moeilijkste uur. nu het er meer dan ooip om gaat. ons eenparig onder Uw beproefde leiding te scha ren, betuig ik U. Führer, namens alle troepen var. de Balkan opnieuw de onverbrekelijke trouw. Geen nood of gevaar, geen verblinding kan ons wegtrekken van de aanhankelijkheid jeeens U." De opperbevelhebber van het tweede pantscrieger heeft'het volgen de telegram aan den Führer gezon den: ..Het tweede pantserleger zal zich in zijn trouw aan den Führer door niets en niemand laten over treffen.'' De weermachtsbevelhebber in Noorwegen. Generaloberst ^on Fal- kenhorst, heeft in de NoorSe bladen een oproep gepubliceerd tot de Duit se soldaterf in Noorwegen, waarin het. volgende gezegd wordt: „Vurig- danken wij het. lot voor deze begenadigde oijstand en belo ven wij. dcli Führer krachtens onze eed op het vaandel in onwankelbare trouw en in het beéhtste geloof aan de eindoverwinning te volgen, totdat de vijanden zijn verpletterd". BERLIJN, 22 Juli. Reichsorga- nisationslciter dr. Ley heeft, naar het B.N.B. meldt, vandaag op ccn grote bijeenkomst medegedeeld, dat voor de moordaanslag op de Führcr op 20 Juli xen mijn van de^allcrzwaarstc soort gebruikt is, die uit Fngcland was geïmporteerd. Dr. Ley 'maakte zich op deze grote bijeenkomst, die door duizenden ar beiders cn arbeidsters werd bijge woond en door de omroep werd uit gezonden. tot tolk van de gevoelens van dankbaarheid, die het Duitse volk vervullen bij de redding van den Führer. Radiorede over „De Führer" DEN HAAG, 22 Juli. Naar aanleiding van de gebeurtenissen der afgelopen week zal de vor mingsleider der germaanse fj in Nederland, ^Obersturmfüh- rer J. C. Nachenius. Zondag 23 Juli 11.30 uur v.m. over de zen der Hilversum I spreken over ..De Führer". BERLIJN. 22 Juli. Van offi ciële zijde wordt medegedeeld, dat de duur van liet complot van het ogenblik van de aanslag tot dc arrestatie von de laatste samenziucerders in totaal niet langer danzes uur heeft ge duurd. De poging van dc kleine kliek samenzweerders zich in het bezit te stellen van de machts middelen van het Rijk, kon zon der hulp van troepenformaties gemakkelijk in dc kiem ge smoord worden, zonder dat een druppel bloed, behalve dan het bloed der ven-aders, heeft ge vloeid. In de Wilhelmstrasse is meege deeld dat de bij de aanslag ge wonde medewerker van den FührerBerger is overleden. Gcncraol-veldmaarscholk Keitel is volkomen ongedeerd gebleven. de verklaring van den Führer en de dagorders en mededelingen van Rijksmaarschalk Goring en groot admiraal Dönitz. Men wist op dat ogenblik namelijk nog niet hoe lang de verraders zich van de hun ter beschikking staande middelen zou den kunnen bedienen. Zonder dat di* in het hoofdkwartier 'oekend was. waren de bevelen en dagorders echter reeds achterhaald. Overal van de militaire com mandoposten tot in de vooruitge schoven stellingen aan het front werden de stemmen van den Führer en zijn bevelhebbers ge voeld als een bevrijdend ogenblik, dat de eigen houding en de eigen han delingen bevestigde. Van het ogenblik van de aanslag af had de Führer. samen piet Rijks maarschalk Göring. Rijksminister Himmlci, Rijksminister Dr. Göbbels, generaal-veldmaarschalk Keitel én groot-admiraal Dönitz. persoonlijk of door persoonlijk gevoerde gesprek ken elke phase van de verdere ge beurtenissen volkomen in handen. Zuiveringsactie De gevolgen van de aanslag wor den in de Wilhelmstrasse niet onbe tekenend genoemd, want men neemt aan, dat thans een zuivering zal worden uitgevoerd, die zal leiden tot een activering van de oorlogsinspan ning. Een deel van de verraders be kleedde invloedrijke posities, welke 'ze, naar in Berlijn wordt verklaard, hebben misbruikt om de Duitse oor logvoering schade te berokkenen. Dit is thans niet meer mogelijk. De enige kleine reactie, welke in Duits land kpn optreden, is thans vernie tigd. Ze had absoluut geen invloed op het volk en het leger. Er kan dan ook niet worden verwacht, dat de aangelegenheid sensationele ge volgen zal hebbci* op de binnen- of buitenlandse politiek. BERLIJN, 22 Juli Met betrek king tot de benoeming van General oberst Guderian bij de Duitse gene rale staf schrijft de militaire corres pondent van het D.N.B., Martin Hallensleben: De chef van de generale Staf van het Duitse leger, General-oberst Zpitzler. moest reeds sedert enige weken als gevolg van een ernstiger worden van een infectieziêkte zijn zaken door zijn plaatsvervanger Ge- neral-leutenant Heusinger laten be handelen. Nadat -thans General Heusinger door de verwondingen, die hij opliep bij de aanslag op den Führer. even eens is uitgevallen, heeft Adolf Hit ler den 56-jarigen generaal van het tankwapen. Heinz Guderian. die zich in talrijke slagen heeft onderschei den. met de waarneming van de za ken van Generaloberst Zeitzler be last. Guderian was sedert 21 Februari van het vorige jaar rechtstreeks ver antwoording schuldig aan den Füh rer. namelijk als Generalinspeklor voor het tankwapen. Guderian is de eerste Duitse gene raal van het tankwapen. Het feit. dat de Führer juist hem in de plaats van Generaloberst Zeitzler in de generale staf heeft opgenomen, wordt nog verhelderd door de herin nering aan de verklaringen van Adolf Hitler, dat. dé* Duitse schep pende geest, op het. punl staat het roer van de oorlog definitief om te werpen. TOKIO. 22 Juli. Naar Domei meldt, speelt zich een hevige strijd af lussen de Japanse garnizoenen op Omijajima Goeam) en vijanden lijke strijdkrachten .die op 21 Juli op Goeam zijn'geland. Japanse een heden brengen de indringers zware verliezen toe. Verdediger v$n Wilna onderscheiden BERLIJN, 22 Juli. De Führer heeft luitenant-generaal Rainer Stahel den dapperen verdediger van Wilna, als 79en soldaat van de Duit se weermacht het eikenloof met zwaarden bij het ridderkruis van het IJzeren Kruis yerleend. Ie JAARGANS No. 170 L D ZATERDAG 22 JULI 1944 Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden. Tel. 24996 - Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 ct. per week of ƒ2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 ct. De samenzwering tegen het leven van Adolf Hitler mislukt. Een langs telegrafische weg overgebrachte foto van den Führer en den Duce na de bomontploffing. (Telefoto Hoffmann-Stap.f) HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 21 Juli. - Het opperbevel van de weermacht maakt bekend: Ten zuidoosten en ten zuiden van Caen heeft de vijand zijn aanvallen met vrij sterke infanterie- en pantser- strijdkrachten voortgezet, zonder dat hij terreinwinst van betekenis kon behalen. Ook in het gebied ten noordwesten van St. L6 hebben onze troepen alle vijandelijke aanvalsgroepen uiteenge slagen. Bij de gevechten op 18 en 19 Juli wérden in Normandië 200 vijandelijke tanks stukgeschoten. Gevechtsvliegtuigen hebben in de wateren ten. westen van Brest een vijandelijke torpedojager in de grond geboord en twee andere torpedojagers zwaar, beschadigd, - Bij zuiveringsacties in het Franse gebied weiden wederom 285 terroris ten in de strijd vernietigd. Zwaar V 1 vcrgeldingsvuur blijft op het gebied van Groot-Londën lig gen. In Italië vonden gisteren vrij grote gevechtshandelingen alleen plaats in dc Adriatische kustsector. waar de vijand onbetekenende terreinwinst kon behalen. Aan de andere fronten ondernam de vijand op velei plaatsen plaatselijke .aanvallen, die vruchte loos bleven De 16e //-divisie pantsergrenadiers „Reichsführe: ff" heeft zich onder bevel van den//-Gruppenführer en luitenant-generaal der Waffen ff Simon bij de zware gevechten aan de Ligurische kust door bijzondere standvastigheid en dapperheid on derscheiden. Torpedoboten hebben in de Golf van Genua twee Britse torpedo motorboten beschadigd. in het oosten duren de gevechten in het gebied van Lemberg en aan de bovenloop van de Boeg met on verminderde hevigheid voort. Onze divisies bleven de bolsjewisten taaie weerstand bieden eh drachten hun zware verliezen toe. Alleen één divisie pantsergrenadiers schoot daar de laatste dagen 101 vijandelijke tanks stuk. Ten noorden van Brest-Litowsk hebben troepen van het leger en van de Waffen-// de bolsjewisten in een tegenaanval teruggeworpen. Ver scheidene aanvalsspitsen van den vijand werden ingesloten en vernie tigd. Ten oosten van Bialystok is de vijand onze stellingen binnengedron gen. Hier zijn verbitterde gevechten aan de gang. Ten noordwesten van Grodno werden Sowjetrussische ge vechtsgroepen in een tegenaanval verdreven. Aan de weg KownoDunaborg, alsmede tussen Dunaborg en het Pelpusmeer vielen de bolsjewisten met krachtige ondersteuning van tanks en slagvliegers op talrijke plaatsen aan. Zij werden afgeslagen of opgevangen, terwijl een groot aan tal tanks werd stukgeschoten. In de noordelijke sector hebben zich de Silezische 252e divisie infan terie onder bevel van luitenant-gene raal Melzer en het regiment grena diers 32 onder kolonel Von Werder door bijzondere dapperheid onder scheiden. Eskaders slagvliegtuigen hebben Sowjetrussische pantserformaties en ravitailleringscolonnes Uiteengesla gen. 58 vijandelijke tanks en metu- dan 500 voertuigen werden vemietiga. In luchtgevechten verloor de vijand 55 vliegtuigen. Bewakingsvaartulgen van de Duit se marine schoten boven de Finse Golf vijf Sowjetrussische bommen werpers naar beneden. Sterke Duitse formaties gevechts vliegtuigen ondernamen ook in de afgelopen nacht, zware aanvallen op de ravitailleringsstations Minsk en Molodèczno. Formaties Amerikaanse bommen werpers vielen van het zuiden en westen uit plaatsen in West-, Zuid west- en Midden-Duitsland aan Voor al in Friedrichshafen. Wetzlar en Leipzig ontstond schade en werden verliezen veroorzaakt onder de be volking. Door strijdkrachten der luchtverdediging werden 47 vijande lijke vliegtuigen, waaronder 45 vier motorige bommenwerpers, omlaag ge schoten. Des nachts viel een Britse formatie plaatsen in. het Rijnlands-Westfaalse gebied aan. Stoorvliegtuigen wierpen bovendien bommen op het. stadsgebied van Hamburg. 39 viermotorige bom menwerpers werden daarbij neerge schoten. Snelle Duitse gevechtsvlieg tuigen vielen doelen in Zuidoost-En- geland aan. ..Eenheid tegenover verdeeldheid" DEN HAAG. 22 Juli. Maandag 23 Juli om 18.45 uur spreekt Max Blok zijl via Hilversum I over: „Eonhcid tegenover verdeeldheid". UTRECHT. 21 Juli. De Persdienst van de N.S.B. deelt mede. dat de secre tarie van Staat der N.S.B. thans niet meer gevestigd is Nassaupieln 10'te Den Haag. maar Korte Vijverberg 3, aldaar, tol. 117287. HOOGDUITS M O A. Geslaagd A A. M. van Helmond. Vught; G. J. War- ringa, Neerbosclv. G. IJff, Amersfoort; S. Ton. Middelburg. Beroepskosten Wij hebben al eerder uiteenge zet, dat reiskosten, die de werk nemer moet maken om zich naar zijn arbeid te begeven, onder bepaalde omstandigheden van het loon mogen worden af getrokken. vóór de belasting over dat loon door den werkgever wordt Ingehouden. Enige tijd geleden heeft ons hoogste rechtscollege een zaak moeien behandelen welke over de vraag ging. of de reiskosten die de werknemer onder boven bedoelde omstandigheden moest maken, aanleiding geven tot af trek. De zaak was als volgt: Een werkgever hacheen aantal werk nemers Sn dienst, die elders ar beid van tijdelijke aard 'moes ten verrichten en in de nabij heid van het te verrichten werk niet konden worden gehuisvest. De Inspecteur stelde zich op het standpunt, dat voor de hier ge maakte relsko*ton geen aftrek kon worden verleend, omdat de persoonlijke omstandigheden van de arbeiders de oorzaak waren, dat deze been en weer moesten reizen. De raad van beroep conclu deerde. dat hier'geen persoonlij ke omstandigheden golden en de hierbedoëlde reiskosten wel degelijk voor aftrek ln aanmer king kwamen. De Hoge Raad, die deze zaak ln laatste instan tie te behandelen kreeg, maak te dit standpunt tot het nare. Zijn motivering luidde: „dat ge zien dc tijdelijke aard der werk zaamheden. die de arbeiders ver richtten, niet verwacht kon wor den. dat z.ij zich bij of ln de directe omgeving van dit werk /ouden vestigen. Hetgeen mee brengt. dat de reiskosten van en naar dc plaats van werk zaamheid beroepskosten zijn. en deze niet het gevolg zijn van de persoonlijke omstandigheden dor daarbij betrokkenen, dat deze echter moesten worden gemaakt door een leder die, elders wo nende. de bedoelde arbeid daar ter plaatse ging verrichten. Een van de mooiste spreekwoor den van onze schone Nederlandse moedertaal is .,De duivel doet het op de grote hoop". Raak, kernachtig. Het wil zeggen, dat iemand die al heel wat lieejt er gewoonlijk door de duivelse ontwikkeling der zaken nog wat bij krijgt. Wie geen ..grote hoop" heeft, die heeft maar een kleine kans. om er nog ivat bij te krijgen. Ik ivil thans met ti dit woord over peinzen naai aanleiding van het onderwerp weck-glasen Ik citeer daarvoor een ingezonden stuk uit de Limburger Koerier, waaruit het dui delijk is. dat er grote cn gerecht vaardigde bezwaren legen de distri butie-regeling van inmaakglazen zijn: Mijn werkzaamheden brengen mij vaak in diverse kelders, bij meer ge goeden en bij minder bedeelden. Ik heb kunnen vaststellen, dat Juist bij de meer gegoede mensen wel enige honderdtallen inmaakglazen zich in de kelders bevinden en bij de minder bedeelden maar enkele Om u eerlijk te zeggen, zijn wij op twee Jaar tijds aan negen stuks Inmaakglazen kun nen komen. Vroegêr hadden wij er geen. omdat wij de aanschaffing niet konden betalen. Nu moet men gummi ringen Inleveren om aan nieuwe In maakglazen te komen. Daar wij geen versleten ringen hebben, kunnen wij dus niet aan nieuwe komen, maar degenen, die al enige honderdtallen glazen bezitten, zullen dan nog meer glazen er bij kunnen krijgen, omdat zij ringtm kunnen Inleveren. Mijnheer de redacteur, zou de mogelijkheid niet openstaan om ons, minderbedeelden, aan nog enkele glazen te helpen, en voor de mger gegoeden, die ringen kunnen inleveren, rilcuwe ringen, dan zou de kleine man er ook lets van kunnen hebben. U. mijnheer de redac teur. dankend voor de verleende plaatsruimte. N.N." Goed dit is een bezwaar! Maar wie oedenkt een doorvoerbare. prac- tischc regeling van de zaak. zonder dat dc duivei het op de grote hoop doet? Ik weet liet niet. Stelt men de glazeii eenvoudig beschikbaar op een reserve-bondan gaat ieder ze Icopeit ook zij die er niet aan denkenztlf tc gaan wecken en dan komt. drie kwart van de glazen op dc zwarte markt cn... doet de duivel het óók op de grote hoop. Ja, schakel die duivel eens uit... TIJL. GENEVE. 22 Juli. De Londense bladen maken melding van heviger ontploffingen der vliegende bommen in Zuid-Engeland en Londen. Het af vuren" der vliegende bommen heeft een intensiteit bereikt als totdusver nog nooit het geval is geweest. Ook het Engelse volk heeft deze indruk. De luchtafweer van Londen is on- onderbroken in actie geweest. Daar- f enboven maken de bladen gewag van enkele „incidenten" in openbare gebouwen, politiebureau's. woonhui zen err kantoren die 'getroffen wer dén. Tevens wordt gezegd, dat de vliegende bommen de laatste tijd uit de oude en uit een nieuwe richting komen. De Britse verzekeringsmaatschap pijen. zoals Lloyds" hebben nieuwe records bereikt wat betreft het sluiten van verzekeringen tegen bom- schade. Boodschap van von Kluge PARIJS. 22 Juli Generaal-veld maarschalk Von Kluge, de opperbe- velhebber-West, heeft naar aanlei ding van de mislukte aanslag op den Führer Êen boodschap gericht tot de soldaten in het Westen, waarin hij zegt: „Met verontwaardiging en verbitte ring hebben wij soldaten van dit complot, kennis genomen. Voor ons zal noch een herhaling van het jaar 1918 noch een herhaling van het voor beeld van Italië mogelijk zijn. Voor ons soldaten van het Westen is er slechts één parool: „In onwrikbare vastberadenheid en onvoorwaarde lijke trouw aan den Führer de strijd tegen den vijand aan het front zege vierend voeren". Generaal-veldmaarschalk Von Klu ge heeft voorts een telegram aan den Führer Rezonden. waarin hij ook na mens zijn soldaten zijn gelukwensen uitspreekt en de verzekering van on wrikbare trouw geeft. Er zijn omstandigheden, waar onder een op zichzelf tóch reeds sinister misdrijf nog eer lozer, nog misdadiger schijnt. Zulke omstandigheden deden zich voor bij de bomaanslag op het leven van den Führer. Aanslagen van deze'soort geven onder alle omstandigheden den niet geheel in onbeheerste haat gevangen mens een gevoel van physieke tegenzin. Geen verkeerd begrepen ideologie kan het feit terzijde schuiven, dat zulk een aanslag" sluipmoord betekent. Maar nog krasser wordt de tegen stelling tussen deze ontwortelde ideologie en gezonde opvattingen van ridderlijkheid, wanneer de sluipmoordenaars zich solda ten noemen en op soldaten een beroep trachten te doen. De strijd met open vizier, de krachtmeting van man tegen man. het stollen van daad tegen over daad. dat alles vormt de hoogste eer van den soldaat. En men kan de stelling omkeren: waar iedere eerlijke strijd en iedere eerlijk erkende tegenstel ling ontbrak, waar sluipmoord de „verlossende daad" moest zijn, daar waren het geen werkelijke soldaten, die zulk een povere daad stelden. Zover zij zich desondanks zo noemden, moet de toekomst hun in een beroep op werkelijke soldaten een trieste teleurstelling bereiden. Nu zich d^aelitergronden van de aanslag op Adolf Hitler wat duidelijker aftekenen, weten wij, dat de samenzwerende officieren ln deze oorlog geen rol hebben gespeeld en dat zij dus niet aan het front de geest der daadwerke lijk strijdende legers in zich op konden nemen. Doorzag de Füh rer ook voor de aanvang der grote gebeurtenissen de militaire on bruikbaarheid van deze duistere mannen? Het schijnt zo. Gelijk sommige uitgeweken regeringen, die van jaar tot jaar het contact met het levend hart van hun volk verder verloren, zo hebben ook deze officieren geen gelegenheid gehad, het "dictaat der historie zelve in zich op te nemen. Stelden zij zich voor, Duitsland te dienen, door het op dit ogenblik over te leveren aan vijanden, die slechts één oorlogsdoel kennen: de vol komen verplettering van het Duitse volk, ongeacht zijn rege ring? Meenden zij met een sluip moord een beroep te kunnen doen op het geweten van den strijden den frontsoldaat? De éne ge dachte is even bekrompen als de andere, evenzeer een bewijs van het geestelijke isolement, waarin de ex-militaire samenzweerders hebben geleefd en gewerkt. Wie nog slechts kort geleden in Duitsland reisde en er ln stad na stad. in het geteisterde Berlijn of het schijnbaar weggevaagde Keulen, tussen de symbool ge worden puinhopen van Hamburg of in het verpulverde Düsseldorf de stemming van het volk „proef de", die heeft geen lange verhan delingen meer nodig om te weten. dat%de taal die een uit het lood geslagen graaf met een helse machine spreken wilde, minder dan ooit de taal van het Duitse volk is. Of deze on-soldateske taal ooit de taal van het strijdende front kan zijn is al evenmin een zaak van woorden. Wie hier vra gen stelt, kan het antwoord van de fronten cn van de fronten al léén verwachten. Wat de aard van het misdrijf reeds in eerste aanleg deed ver moeden, is inmiddels door ccn nader onderzoek bevestigd: er be stond overleg tussen de ontwor telde officieren en de geallieer den Dit op zichzelf niet zo heel verbazingwekkende feit brengt een ander deel van het duistere vraagstuk in het daglicht: dat van de positieve krachten in het vijandelijke kamp. Voor den ..echten" Nederlander is er al sinds jaren geen twijfel over. dat Duitsland „over drie weken" ineenstort. De drie-week- se opdracht wordt daarbij auto matisch van week tot week ver lengd. En als natuurlijke tegen hanger van die Duitse ineenstor ting staat de zegevierende opmars der Anglo-Amerikaanse legers, die de gebieden van het westen in ijl-tempo en met bij-levering van schepen vol lekkernijen gaan bevrijden. Als deze zekerheden werkelijk zo groot zijn. als de militaire overwinning reeds in de gezamenlijke zakken van Roose velt en Churchill steekt, waarom grijpt men dan telkens en telkens weer naar andere, aanzienlijk minder glorieuze middelen? Het antwoord is voor den niet geheel verblinden toeschouwer tamelijk duidelijk: met die mili taire overwinning der Anglo- Amerikaanse legers wil het nog altijd niet heel erg vlotten. Daar om moest het trieste samenzweer dersdrama worden opgevoerd. Wat wij in de afgelopen dagen hebben meegemaakt, was het einde van de voorlaatste acte. waarin de duis- terlingen overeenkomstig het versleten recept van de ouderwet se „draak" het masker afwerpen en de dramatische verwikkelingen tot een spannend hoogtepunt voeren. Inmiddels is het doek al gerezen voor de volgende acte, die tevens de laatste zijn zal. Dc ontknoping is reeds ingeleid. Zij zal bepaald worden door de ge zonde krachten, waaraan de loop de geschiedenis zelf ln de ge beurtenissen der afgelopen dagen het laatste woord gaf. O* verduistering begint heden om 22.60 (Zondag 21.45) cn eindigt om 5.45 (6.00) uur. Maan onder 23.07 (Zondag 23.29), op 7.50 (Zondag 8.56) uur. 28 Juli E.K., 4 Augustus V.M., 11 Aug. L.K.. 18 Aug. N.M. TOKIO. 22 Juli. Generaal Koiso en admiraal Jonai hebben den keizer de namen der leden van het nieuwe kabinet voorgelegd. Het Kabinet is aldus -samengesteld Minister-pr^ident: generaal Koiso. Marine: admiraal Jönai Oorlog generaal Soegijama. FinanciënTsjiwata. Binnenlandse Zaken: Odatsji. Wapening: Foedsjiwara. Buitenlandse Zaken en Oost-Azië: Sjigemitsoe Transport en Verkeer: Maeda. Landbouw: Sjimada. Justitie: Matsoezaka. Onderwijs: Ninomija. Ministers zonder portefeuille Mat» sjida, Kodama en Ogata. Totale mobilisatie in Baltische landen BERLIJN. 21 Juli. In Letland is de totale mobilisatie afgekondigd, In opdracht van Adolf Hitler heeft de höhere //- und Polizeiführer Ost- land een decreet uitgevaardigd, waarin alle weerbare en valide man nen opgeroepen worden. De strijden de formaties zullen onder bevel staan van den inspecteur-generaal van het -vrijwilligerslegioen Ban- gerskis. Generaal Dankers. c'e direc teur-generaal van het binnenlandse bestuur heeft alle volmachten ge kregen. De weerbare Letten zijn voor het front opgeroepen. Wie geen wa pen kan hanteren, wordt in het ar beidsproces ingeschakeld. Hoewel het decreet zich in het bij zonder tot de Letten richt, kan bin nenkort ook de totale mobilisatie van Estland en Litauen verwacht wor den. Naar Reuter 'uit. Chicago meldt. U de Amerikaanse senator Harry Tru man benoemd tot democratisch candl- daat voor het viccpresldentschap. De Finse staat heeft bij de rege ring van Zweden een klacht Ingediend over het la- beslag nemen van Finse schepen ln Zweden. Extra-keuringen Waffen-1', ^-Wachtbataillon enz. Nieuwsgierige demonteerde mijn op hej strand.... ZANDVOORT. 22 Juli. Gister- middag om ongeveer half een vond de 55-jarige arbeider J. É^eur, wo nende te Heemstede ,een mijn op het. strand te Zandvoort. Hi.i kon zijn* nieuwsgierigheid niet bedwin gen en ging op ern flinke afstand van zijn m ede-arbeiders met een lang de mijn demonteren. Plotseling zag men een grote rookzuil opstijgen na een zware ontploffing. Van het slachtoffer heeft men vrijwel niets teruggevonden. Wegens de zeer vele aanmeldingen •/al nog een extra-keuring voor dc Uafren-// (Wiking). f/-\\ aebl bataillou, Landstorm Nederland. Germaanse In Nederland gehouden worden up Maan dag 2-1 Juli. 813 uur. Den Haag. ge- houw Amlcitia, Westeinde 15: Dinsdag 25 Juli, 813 uur. Amsterdam, Dam -t. waar iedere gezonde Nederlander zich kan aanmelden, ten einde gekeurd te norden. Tijdens de keuringen worden' alle inlichtingen verstrekt met betrek king tot dc verzorging van familie leden, duur der opleiding, extra-Ievcns- mlddelcn enz. Personen tussen 1935 jaar. die aanmeldingspllchtig zijn voor de tewerkstelling, kunnen zich even-, eens aanmtdden en worden gedurende iiun verbintenis van de tewerkstelling vrijgesteld. Officier in de Waffen-// kan leder worden, die na minstens een Jaar diensttijd zijn geschiktheid voor de officiersopleiding heeft bewezen. Zijn schoolopleiding is niet doorslaggevend. Ook voor dc gemotoriseerde compag nie hij het //-WachtbatailJoo te Amers foort, welke dienst ln Nederland doet, kan men zich op bovenstaande keu ringen melden. Alle inlichtingen cn gratis reisbil jetten voor de heen- en terugreis zijn verkrijgbaar bij dc volgende NeOen- stellcn der Waffen-//: Amsterdam, Dam 4; Alkmaar. Langestraat 56; Heerlen. Sa rol east raat 25; Groningen. Hcrestraat 46; Enschede, Hengelosc- straat 80; eveneens bij het //-Ersatz- kommando Nledcrlande, JDen Alaag, Korte Vijverberg 5 en MarlncannJlimc- stelle West, Utrecht, Ploropetorcn- gracht 24. Hei front in Italië ver loopt op het ogenblik on geveer langs een lijn die loopt van even ten noor den van Livorno, over een punt benoorden Poggi- bonsi over Arezzo naar de rivier Esino. Het zwaartepunï van de ge vechten lag de laatste dagen in de Adriatische sector. VOLKSCULTUUR EN KUNST Vlaams of Nederlands? Het Duitse „Volk" schreef op 10 Juli: „Er wordt in Vlaanderen Vlaams geleerd. Overigens verschilt de Vlaamse taal (dialecten laten wij buiten beschouwing) maar heel wei nig van het Nederlands en aan be paalde uitdrukkingen kan men mer ken. dat men met een Vlaamse krant tp doen heef^' Een lezer stelt naar aanleiding daarvan een vraag en wij antwoor den: Ik sla het Nederlandse woorden boek van Koenen op cn lees op blz. 1144: Vlaams: 1 (als) van, uit, in. betrekking hebbende op, eigen aan Vlaanderen: de Vlaamse taal .de Vlaamse pers. Voorbeeld: Vlaamse beweging, het streven, om in België aan de Vlaamse taal de zelfde rechten te verzekeren als aan de Franse. Zou men nu soms ook dc Vlaamse Beweging' Nederlandse beweging wil len f/oemen? Of zou men misschien de benaming van Beweging en Taal maar rustig willen overlaten aan de Vlamingen, die waarlijk wel bij machte zijn htm eigen beweging en hun eigen taal een naam te geven? Ik kom tot betekenis no. 2 van Vlaams, alweer volgens het woorden boek van Koenen: .Vlaams 2: onzijdig: taal a) dialect van Vlaanderen; bi Zuidnederlands en ook Nederlands voorbeeld: hij sprak Vlaams. Conclusie: het hele getwist, over Vlaams en Nederlands is onzin. Met „Vlaams" kan men zowel Vlaams als Nederlands bedoelen. Op hoeveel kof fiehuizen in het buitenland leest men niet „Men spreekt Vlaams", als er misschien volgens de dogmatische noordnederlander ook wel had kun nen staan: „Men spreekt Neder lands". Pxactisch blijven! Wat schreven de Vlèmingén, cn toen zij onderwijs in het Vlaams of Nederlands wensten aan de cBlgische universiteiten. Zij eisten toen „Vervlaamsing van dé Gentse universiteit". Zou men nu soms willen beweren, dat ook al die Vlaamse professoren dom waren en dat zij hadden moeten .schrijven fan „vernederlandsing"? Al in de middeleeuwen sprak rocn, terecht, van de „Vlaamse taal". En ook toen was het precies zoals nu „Het Volk" schreef: de Vlaamse taal verschilde en verschilt maar heel weinig van het Nederlands. Laat men niet twisten over een woord, vooral als dat woord een klein-Nederlandse politieke bijsmaak heeft. Laat men zich verheugen over de werkelijkheid: met Nederlands kan men terecht, niet alleen tussen Dollar en Schelde, maar ook tussen Schelde en Calais, eens Kales gehe ten.' En ook in Zuid-Afrika. En ook in West-Indië en Oost-Indië en ook in sommige plaatsen in Amerika. Zowel het Vlaams als het Zuid-Afri kaans, ofschoon allemaal van dezelf de stam hebben zich binnen dat grote gebied ontwikkeld tot „spra ken". die de namen van aparte ta len dragen: Vlaams. ^uid-Afrikaans cn die inderdaad van elkaar en van het „Hollands" in engere zin soms weinig, soms meer verschillen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Dagblad voor Leiden en Omstreken | 1944 | | pagina 1