HET DAGBLAD
Niemand volgde de
samenzweerders
Valse orders werden
dadelijk herkend
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Succesrijke afweer in
Oosten en Westen
Weermacht staat
er
buiten'
Zuivering verwacht
Troepen' betuigen
hun trouw
Bom kwam uit
Engeland
Complot bestond
zes uur
Generaal Guderian:
de tank-specialist
Amerikanen landen
op Goeam
Duits weermachtsbericht
In Nor mandie zijn in twee
dagen 200 tanks vernietigd
Minder actie aan
Italiaanse front
Belastingbezwaren
Duivel en hoop
V.1. bommen uit een
nieuwe richting
Nieuw Japans
kabinet
BERLIJN, 22 Juli. Na de mis
lukte aanslag op den Führcr is de
overheersende indruk die men in
militaire kringen van het Duitse
Rijk krijgt deze: dat het Duitse offi
cierencorps zijn eed getrouw, als één
man achter den Führcr staat. Uit liet
verloop van de gebeurtenissen en de
personen van de verraders is duide
lijk gebleken dat dc Duitse wcer-i
röacht niets heeft te maken met de
samenzwering en de aanslag.
De onmiddellijk doodgeschoten 37-
Jarige Claus graaf von Stauffenberg,
die de aanslag pleegde door een tijd
bom neer tc leggen in de onmiddel
lijke nabijheid van Adolf Hitler, i- u-
geerde als tussenpersoon van een
kleine eerzuchtige kliek, bestaande
uit enkele afgedankte géneraals en
een handvol officieren in belangrijke
functies in leger en vaderland. De
vroegere chef van de generale staf
en chef van het ..Truppenbilro". ko
lonel-generaal Beck was de leider.
Hi.i behoort intussen evenmin nog tot
de' levenden.
De lieden die geen functie meer be
kleedden eiï reeds verscheidene jaren
voor het uitbreken van de oorlog
niet meer de geringste rol speelden
in de Duitse weermacht, stonden al
sedert geruime tijd in contact met
een vijandelijke mogendheid die van'
hen steeds reactionnaire daden heeft,
verwacht. Men noemt hen in Berlijn
de ..grafelijke reactionnaircn".
Over de oorsprong en het verband
met een vijandelijke mogendheid
zijn. volgens een verklaring van den
plaatsvervangend Rcichspressechef,
Stabsleiter Sündermann. reeds dui
delijke bewijzen voorhanden. Blijk
baar is hier sprake van een kaart
waar de vijanden van Duitsland veel
op hadden gezet, maar die binnen
enkele uren was verscheurd.
Valse berichten
Uit de toedracht van de gebeurte
nissen is trouwens reèds te zien dat
de plannen der verraders zeer dilet
tantistisch waren opgezet en uitge
voerd. Ze hebben in geen enkel on
derdeel van hei» leger, de luchtmacht
of de marine ondersteuning gevon
den. Toonaangevende militairen die
tijdens de beslissende uren in hun
bureau's waren verklaren dat de ver-
raderskliek de beschikking had welen
te krijgen over een bepaald berich-
tenapparaat. Dit was mogelijk door
de medeplichtigheid van een subal
tern officier. Met riit apparaat hebben
zij geprobeerd berichten te geven aan
andere bureau's hi het vaderland en
'aan het front.
De strekking van dc berichten cn
mededelingen was echter van dien
aard. dat alle ontvangers ze dade
lijk kenmerkten als openlijk verraad
m ze dientengevolge niet uitvoer
den. Derhalve is er ook nergens
maar ccn ogenblik aan getwijfeld
waar het hier om ging.
Het feit. dat men wist. dat dc ver
raders over een berichtenapparaat.
beschikten, was de aanleiding tot
BERLIJN. 21 Juli. De opperbe
velhebber zuidoost, generaal-veld-
maarschalk Frciherr von Weichs.
heeft naar aanleiding van de mislukte
aanslag een adres gericht tot den
Führer en opperbevelhebber van de
weermacht, waarin hij zegt:
..In hei moeilijkste uur. nu het er
meer dan ooip om gaat. ons eenparig
onder Uw beproefde leiding te scha
ren, betuig ik U. Führer, namens alle
troepen var. de Balkan opnieuw de
onverbrekelijke trouw. Geen nood of
gevaar, geen verblinding kan ons
wegtrekken van de aanhankelijkheid
jeeens U."
De opperbevelhebber van het
tweede pantscrieger heeft'het volgen
de telegram aan den Führer gezon
den: ..Het tweede pantserleger zal
zich in zijn trouw aan den Führer
door niets en niemand laten over
treffen.''
De weermachtsbevelhebber in
Noorwegen. Generaloberst ^on Fal-
kenhorst, heeft in de NoorSe bladen
een oproep gepubliceerd tot de Duit
se soldaterf in Noorwegen, waarin
het. volgende gezegd wordt:
„Vurig- danken wij het. lot voor
deze begenadigde oijstand en belo
ven wij. dcli Führer krachtens onze
eed op het vaandel in onwankelbare
trouw en in het beéhtste geloof aan
de eindoverwinning te volgen, totdat
de vijanden zijn verpletterd".
BERLIJN, 22 Juli. Reichsorga-
nisationslciter dr. Ley heeft, naar het
B.N.B. meldt, vandaag op ccn grote
bijeenkomst medegedeeld, dat voor
de moordaanslag op de Führcr op 20
Juli xen mijn van de^allcrzwaarstc
soort gebruikt is, die uit Fngcland
was geïmporteerd.
Dr. Ley 'maakte zich op deze grote
bijeenkomst, die door duizenden ar
beiders cn arbeidsters werd bijge
woond en door de omroep werd uit
gezonden. tot tolk van de gevoelens
van dankbaarheid, die het Duitse volk
vervullen bij de redding van den
Führer.
Radiorede over
„De Führer"
DEN HAAG, 22 Juli. Naar
aanleiding van de gebeurtenissen
der afgelopen week zal de vor
mingsleider der germaanse fj
in Nederland, ^Obersturmfüh-
rer J. C. Nachenius. Zondag 23
Juli 11.30 uur v.m. over de zen
der Hilversum I spreken over
..De Führer".
BERLIJN. 22 Juli. Van offi
ciële zijde wordt medegedeeld,
dat de duur van liet complot van
het ogenblik van de aanslag tot
dc arrestatie von de laatste
samenziucerders in totaal niet
langer danzes uur heeft ge
duurd. De poging van dc kleine
kliek samenzweerders zich in het
bezit te stellen van de machts
middelen van het Rijk, kon zon
der hulp van troepenformaties
gemakkelijk in dc kiem ge
smoord worden, zonder dat een
druppel bloed, behalve dan het
bloed der ven-aders, heeft ge
vloeid.
In de Wilhelmstrasse is meege
deeld dat de bij de aanslag ge
wonde medewerker van den
FührerBerger is overleden.
Gcncraol-veldmaarscholk Keitel
is volkomen ongedeerd gebleven.
de verklaring van den Führer en de
dagorders en mededelingen van
Rijksmaarschalk Goring en groot
admiraal Dönitz. Men wist op dat
ogenblik namelijk nog niet hoe lang
de verraders zich van de hun ter
beschikking staande middelen zou
den kunnen bedienen. Zonder dat
di* in het hoofdkwartier 'oekend
was. waren de bevelen en dagorders
echter reeds achterhaald.
Overal van de militaire com
mandoposten tot in de vooruitge
schoven stellingen aan het front
werden de stemmen van den
Führer en zijn bevelhebbers ge
voeld als een bevrijdend ogenblik, dat
de eigen houding en de eigen han
delingen bevestigde.
Van het ogenblik van de aanslag
af had de Führer. samen piet Rijks
maarschalk Göring. Rijksminister
Himmlci, Rijksminister Dr. Göbbels,
generaal-veldmaarschalk Keitel én
groot-admiraal Dönitz. persoonlijk
of door persoonlijk gevoerde gesprek
ken elke phase van de verdere ge
beurtenissen volkomen in handen.
Zuiveringsactie
De gevolgen van de aanslag wor
den in de Wilhelmstrasse niet onbe
tekenend genoemd, want men neemt
aan, dat thans een zuivering zal
worden uitgevoerd, die zal leiden tot
een activering van de oorlogsinspan
ning. Een deel van de verraders be
kleedde invloedrijke posities, welke
'ze, naar in Berlijn wordt verklaard,
hebben misbruikt om de Duitse oor
logvoering schade te berokkenen.
Dit is thans niet meer mogelijk. De
enige kleine reactie, welke in Duits
land kpn optreden, is thans vernie
tigd. Ze had absoluut geen invloed
op het volk en het leger. Er kan
dan ook niet worden verwacht, dat
de aangelegenheid sensationele ge
volgen zal hebbci* op de binnen- of
buitenlandse politiek.
BERLIJN, 22 Juli Met betrek
king tot de benoeming van General
oberst Guderian bij de Duitse gene
rale staf schrijft de militaire corres
pondent van het D.N.B., Martin
Hallensleben:
De chef van de generale Staf van
het Duitse leger, General-oberst
Zpitzler. moest reeds sedert enige
weken als gevolg van een ernstiger
worden van een infectieziêkte zijn
zaken door zijn plaatsvervanger Ge-
neral-leutenant Heusinger laten be
handelen.
Nadat -thans General Heusinger
door de verwondingen, die hij opliep
bij de aanslag op den Führer. even
eens is uitgevallen, heeft Adolf Hit
ler den 56-jarigen generaal van het
tankwapen. Heinz Guderian. die zich
in talrijke slagen heeft onderschei
den. met de waarneming van de za
ken van Generaloberst Zeitzler be
last.
Guderian was sedert 21 Februari
van het vorige jaar rechtstreeks ver
antwoording schuldig aan den Füh
rer. namelijk als Generalinspeklor
voor het tankwapen.
Guderian is de eerste Duitse gene
raal van het tankwapen. Het feit.
dat de Führer juist hem in de
plaats van Generaloberst Zeitzler in
de generale staf heeft opgenomen,
wordt nog verhelderd door de herin
nering aan de verklaringen van
Adolf Hitler, dat. dé* Duitse schep
pende geest, op het. punl staat het
roer van de oorlog definitief om te
werpen.
TOKIO. 22 Juli. Naar Domei
meldt, speelt zich een hevige strijd
af lussen de Japanse garnizoenen
op Omijajima Goeam) en vijanden
lijke strijdkrachten .die op 21 Juli
op Goeam zijn'geland. Japanse een
heden brengen de indringers zware
verliezen toe.
Verdediger v$n Wilna
onderscheiden
BERLIJN, 22 Juli. De Führer
heeft luitenant-generaal Rainer
Stahel den dapperen verdediger van
Wilna, als 79en soldaat van de Duit
se weermacht het eikenloof met
zwaarden bij het ridderkruis van het
IJzeren Kruis yerleend.
Ie JAARGANS No. 170
L D
ZATERDAG 22 JULI 1944
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Tel. 24996 - Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 ct. per week of ƒ2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 ct.
De samenzwering tegen het leven van Adolf Hitler mislukt. Een
langs telegrafische weg overgebrachte foto van den Führer en den
Duce na de bomontploffing. (Telefoto Hoffmann-Stap.f)
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FÜHRER, 21 Juli. - Het opperbevel
van de weermacht maakt bekend:
Ten zuidoosten en ten zuiden van
Caen heeft de vijand zijn aanvallen
met vrij sterke infanterie- en pantser-
strijdkrachten voortgezet, zonder dat
hij terreinwinst van betekenis kon
behalen.
Ook in het gebied ten noordwesten
van St. L6 hebben onze troepen alle
vijandelijke aanvalsgroepen uiteenge
slagen.
Bij de gevechten op 18 en 19 Juli
wérden in Normandië 200 vijandelijke
tanks stukgeschoten.
Gevechtsvliegtuigen hebben in de
wateren ten. westen van Brest een
vijandelijke torpedojager in de grond
geboord en twee andere torpedojagers
zwaar, beschadigd, -
Bij zuiveringsacties in het Franse
gebied weiden wederom 285 terroris
ten in de strijd vernietigd.
Zwaar V 1 vcrgeldingsvuur blijft
op het gebied van Groot-Londën lig
gen.
In Italië vonden gisteren vrij grote
gevechtshandelingen alleen plaats in
dc Adriatische kustsector. waar de
vijand onbetekenende terreinwinst
kon behalen. Aan de andere fronten
ondernam de vijand op velei plaatsen
plaatselijke .aanvallen, die vruchte
loos bleven
De 16e //-divisie pantsergrenadiers
„Reichsführe: ff" heeft zich onder
bevel van den//-Gruppenführer en
luitenant-generaal der Waffen ff
Simon bij de zware gevechten aan de
Ligurische kust door bijzondere
standvastigheid en dapperheid on
derscheiden.
Torpedoboten hebben in de Golf
van Genua twee Britse torpedo
motorboten beschadigd.
in het oosten duren de gevechten
in het gebied van Lemberg en aan
de bovenloop van de Boeg met on
verminderde hevigheid voort. Onze
divisies bleven de bolsjewisten taaie
weerstand bieden eh drachten hun
zware verliezen toe. Alleen één divisie
pantsergrenadiers schoot daar de
laatste dagen 101 vijandelijke tanks
stuk.
Ten noorden van Brest-Litowsk
hebben troepen van het leger en van
de Waffen-// de bolsjewisten in een
tegenaanval teruggeworpen. Ver
scheidene aanvalsspitsen van den
vijand werden ingesloten en vernie
tigd.
Ten oosten van Bialystok is de
vijand onze stellingen binnengedron
gen. Hier zijn verbitterde gevechten
aan de gang. Ten noordwesten van
Grodno werden Sowjetrussische ge
vechtsgroepen in een tegenaanval
verdreven.
Aan de weg KownoDunaborg,
alsmede tussen Dunaborg en het
Pelpusmeer vielen de bolsjewisten
met krachtige ondersteuning van
tanks en slagvliegers op talrijke
plaatsen aan. Zij werden afgeslagen
of opgevangen, terwijl een groot aan
tal tanks werd stukgeschoten.
In de noordelijke sector hebben
zich de Silezische 252e divisie infan
terie onder bevel van luitenant-gene
raal Melzer en het regiment grena
diers 32 onder kolonel Von Werder
door bijzondere dapperheid onder
scheiden.
Eskaders slagvliegtuigen hebben
Sowjetrussische pantserformaties en
ravitailleringscolonnes Uiteengesla
gen. 58 vijandelijke tanks en metu-
dan 500 voertuigen werden vemietiga.
In luchtgevechten verloor de vijand
55 vliegtuigen.
Bewakingsvaartulgen van de Duit
se marine schoten boven de Finse
Golf vijf Sowjetrussische bommen
werpers naar beneden.
Sterke Duitse formaties gevechts
vliegtuigen ondernamen ook in de
afgelopen nacht, zware aanvallen op
de ravitailleringsstations Minsk en
Molodèczno.
Formaties Amerikaanse bommen
werpers vielen van het zuiden en
westen uit plaatsen in West-, Zuid
west- en Midden-Duitsland aan Voor
al in Friedrichshafen. Wetzlar en
Leipzig ontstond schade en werden
verliezen veroorzaakt onder de be
volking. Door strijdkrachten der
luchtverdediging werden 47 vijande
lijke vliegtuigen, waaronder 45 vier
motorige bommenwerpers, omlaag ge
schoten.
Des nachts viel een Britse formatie
plaatsen in. het Rijnlands-Westfaalse
gebied aan. Stoorvliegtuigen wierpen
bovendien bommen op het. stadsgebied
van Hamburg. 39 viermotorige bom
menwerpers werden daarbij neerge
schoten. Snelle Duitse gevechtsvlieg
tuigen vielen doelen in Zuidoost-En-
geland aan.
..Eenheid tegenover verdeeldheid"
DEN HAAG. 22 Juli. Maandag
23 Juli om 18.45 uur spreekt Max Blok
zijl via Hilversum I over: „Eonhcid
tegenover verdeeldheid".
UTRECHT. 21 Juli. De Persdienst
van de N.S.B. deelt mede. dat de secre
tarie van Staat der N.S.B. thans niet
meer gevestigd is Nassaupieln 10'te
Den Haag. maar Korte Vijverberg 3,
aldaar, tol. 117287.
HOOGDUITS M O A. Geslaagd A
A. M. van Helmond. Vught; G. J. War-
ringa, Neerbosclv. G. IJff, Amersfoort;
S. Ton. Middelburg.
Beroepskosten
Wij hebben al eerder uiteenge
zet, dat reiskosten, die de werk
nemer moet maken om zich
naar zijn arbeid te begeven,
onder bepaalde omstandigheden
van het loon mogen worden af
getrokken. vóór de belasting over
dat loon door den werkgever
wordt Ingehouden.
Enige tijd geleden heeft ons
hoogste rechtscollege een zaak
moeien behandelen welke over
de vraag ging. of de reiskosten
die de werknemer onder boven
bedoelde omstandigheden moest
maken, aanleiding geven tot af
trek. De zaak was als volgt: Een
werkgever hacheen aantal werk
nemers Sn dienst, die elders ar
beid van tijdelijke aard 'moes
ten verrichten en in de nabij
heid van het te verrichten werk
niet konden worden gehuisvest.
De Inspecteur stelde zich op het
standpunt, dat voor de hier ge
maakte relsko*ton geen aftrek
kon worden verleend, omdat de
persoonlijke omstandigheden van
de arbeiders de oorzaak waren,
dat deze been en weer moesten
reizen.
De raad van beroep conclu
deerde. dat hier'geen persoonlij
ke omstandigheden golden en
de hierbedoëlde reiskosten wel
degelijk voor aftrek ln aanmer
king kwamen. De Hoge Raad,
die deze zaak ln laatste instan
tie te behandelen kreeg, maak
te dit standpunt tot het nare.
Zijn motivering luidde: „dat ge
zien dc tijdelijke aard der werk
zaamheden. die de arbeiders ver
richtten, niet verwacht kon wor
den. dat z.ij zich bij of ln de
directe omgeving van dit werk
/ouden vestigen. Hetgeen mee
brengt. dat de reiskosten van
en naar dc plaats van werk
zaamheid beroepskosten zijn. en
deze niet het gevolg zijn van de
persoonlijke omstandigheden dor
daarbij betrokkenen, dat deze
echter moesten worden gemaakt
door een leder die, elders wo
nende. de bedoelde arbeid daar
ter plaatse ging verrichten.
Een van de mooiste spreekwoor
den van onze schone Nederlandse
moedertaal is .,De duivel doet het op
de grote hoop". Raak, kernachtig.
Het wil zeggen, dat iemand die al
heel wat lieejt er gewoonlijk door de
duivelse ontwikkeling der zaken nog
wat bij krijgt.
Wie geen ..grote hoop" heeft, die
heeft maar een kleine kans. om er
nog ivat bij te krijgen.
Ik ivil thans met ti dit woord over
peinzen naai aanleiding van het
onderwerp weck-glasen Ik citeer
daarvoor een ingezonden stuk uit de
Limburger Koerier, waaruit het dui
delijk is. dat er grote cn gerecht
vaardigde bezwaren legen de distri
butie-regeling van inmaakglazen
zijn:
Mijn werkzaamheden brengen mij
vaak in diverse kelders, bij meer ge
goeden en bij minder bedeelden. Ik
heb kunnen vaststellen, dat Juist bij
de meer gegoede mensen wel enige
honderdtallen inmaakglazen zich in
de kelders bevinden en bij de minder
bedeelden maar enkele Om u eerlijk
te zeggen, zijn wij op twee Jaar tijds
aan negen stuks Inmaakglazen kun
nen komen. Vroegêr hadden wij er
geen. omdat wij de aanschaffing niet
konden betalen. Nu moet men gummi
ringen Inleveren om aan nieuwe In
maakglazen te komen. Daar wij geen
versleten ringen hebben, kunnen wij
dus niet aan nieuwe komen, maar
degenen, die al enige honderdtallen
glazen bezitten, zullen dan nog meer
glazen er bij kunnen krijgen, omdat
zij ringtm kunnen Inleveren. Mijnheer
de redacteur, zou de mogelijkheid niet
openstaan om ons, minderbedeelden,
aan nog enkele glazen te helpen, en
voor de mger gegoeden, die ringen
kunnen inleveren, rilcuwe ringen, dan
zou de kleine man er ook lets van
kunnen hebben. U. mijnheer de redac
teur. dankend voor de verleende
plaatsruimte. N.N."
Goed dit is een bezwaar! Maar
wie oedenkt een doorvoerbare. prac-
tischc regeling van de zaak. zonder
dat dc duivei het op de grote hoop
doet? Ik weet liet niet. Stelt men de
glazeii eenvoudig beschikbaar op een
reserve-bondan gaat ieder ze Icopeit
ook zij die er niet aan denkenztlf
tc gaan wecken en dan komt. drie
kwart van de glazen op dc zwarte
markt cn... doet de duivel het óók
op de grote hoop.
Ja, schakel die duivel eens uit...
TIJL.
GENEVE. 22 Juli. De Londense
bladen maken melding van heviger
ontploffingen der vliegende bommen
in Zuid-Engeland en Londen. Het af
vuren" der vliegende bommen heeft
een intensiteit bereikt als totdusver
nog nooit het geval is geweest. Ook
het Engelse volk heeft deze indruk.
De luchtafweer van Londen is on-
onderbroken in actie geweest. Daar- f
enboven maken de bladen gewag
van enkele „incidenten" in openbare
gebouwen, politiebureau's. woonhui
zen err kantoren die 'getroffen wer
dén. Tevens wordt gezegd, dat de
vliegende bommen de laatste tijd uit
de oude en uit een nieuwe richting
komen.
De Britse verzekeringsmaatschap
pijen. zoals Lloyds" hebben nieuwe
records bereikt wat betreft het
sluiten van verzekeringen tegen bom-
schade.
Boodschap van von Kluge
PARIJS. 22 Juli Generaal-veld
maarschalk Von Kluge, de opperbe-
velhebber-West, heeft naar aanlei
ding van de mislukte aanslag op den
Führer Êen boodschap gericht tot de
soldaten in het Westen, waarin hij
zegt:
„Met verontwaardiging en verbitte
ring hebben wij soldaten van dit
complot, kennis genomen. Voor ons
zal noch een herhaling van het jaar
1918 noch een herhaling van het voor
beeld van Italië mogelijk zijn. Voor
ons soldaten van het Westen is er
slechts één parool: „In onwrikbare
vastberadenheid en onvoorwaarde
lijke trouw aan den Führer de strijd
tegen den vijand aan het front zege
vierend voeren".
Generaal-veldmaarschalk Von Klu
ge heeft voorts een telegram aan den
Führer Rezonden. waarin hij ook na
mens zijn soldaten zijn gelukwensen
uitspreekt en de verzekering van on
wrikbare trouw geeft.
Er zijn omstandigheden, waar
onder een op zichzelf tóch
reeds sinister misdrijf nog eer
lozer, nog misdadiger schijnt.
Zulke omstandigheden deden zich
voor bij de bomaanslag op het
leven van den Führer.
Aanslagen van deze'soort geven
onder alle omstandigheden den
niet geheel in onbeheerste haat
gevangen mens een gevoel van
physieke tegenzin. Geen verkeerd
begrepen ideologie kan het feit
terzijde schuiven, dat zulk een
aanslag" sluipmoord betekent.
Maar nog krasser wordt de tegen
stelling tussen deze ontwortelde
ideologie en gezonde opvattingen
van ridderlijkheid, wanneer de
sluipmoordenaars zich solda
ten noemen en op soldaten een
beroep trachten te doen.
De strijd met open vizier, de
krachtmeting van man tegen
man. het stollen van daad tegen
over daad. dat alles vormt de
hoogste eer van den soldaat. En
men kan de stelling omkeren:
waar iedere eerlijke strijd en
iedere eerlijk erkende tegenstel
ling ontbrak, waar sluipmoord
de „verlossende daad" moest zijn,
daar waren het geen werkelijke
soldaten, die zulk een povere daad
stelden. Zover zij zich desondanks
zo noemden, moet de toekomst
hun in een beroep op werkelijke
soldaten een trieste teleurstelling
bereiden.
Nu zich d^aelitergronden van
de aanslag op Adolf Hitler wat
duidelijker aftekenen, weten wij,
dat de samenzwerende officieren
ln deze oorlog geen rol hebben
gespeeld en dat zij dus niet aan
het front de geest der daadwerke
lijk strijdende legers in zich op
konden nemen. Doorzag de Füh
rer ook voor de aanvang der grote
gebeurtenissen de militaire on
bruikbaarheid van deze duistere
mannen? Het schijnt zo. Gelijk
sommige uitgeweken regeringen,
die van jaar tot jaar het contact
met het levend hart van hun volk
verder verloren, zo hebben ook
deze officieren geen gelegenheid
gehad, het "dictaat der historie
zelve in zich op te nemen. Stelden
zij zich voor, Duitsland te dienen,
door het op dit ogenblik over te
leveren aan vijanden, die slechts
één oorlogsdoel kennen: de vol
komen verplettering van het
Duitse volk, ongeacht zijn rege
ring? Meenden zij met een sluip
moord een beroep te kunnen doen
op het geweten van den strijden
den frontsoldaat? De éne ge
dachte is even bekrompen als de
andere, evenzeer een bewijs van
het geestelijke isolement, waarin
de ex-militaire samenzweerders
hebben geleefd en gewerkt.
Wie nog slechts kort geleden in
Duitsland reisde en er ln stad na
stad. in het geteisterde Berlijn
of het schijnbaar weggevaagde
Keulen, tussen de symbool ge
worden puinhopen van Hamburg
of in het verpulverde Düsseldorf
de stemming van het volk „proef
de", die heeft geen lange verhan
delingen meer nodig om te weten.
dat%de taal die een uit het lood
geslagen graaf met een helse
machine spreken wilde, minder
dan ooit de taal van het Duitse
volk is. Of deze on-soldateske taal
ooit de taal van het strijdende
front kan zijn is al evenmin een
zaak van woorden. Wie hier vra
gen stelt, kan het antwoord van
de fronten cn van de fronten al
léén verwachten.
Wat de aard van het misdrijf
reeds in eerste aanleg deed ver
moeden, is inmiddels door ccn
nader onderzoek bevestigd: er be
stond overleg tussen de ontwor
telde officieren en de geallieer
den Dit op zichzelf niet zo heel
verbazingwekkende feit brengt
een ander deel van het duistere
vraagstuk in het daglicht: dat
van de positieve krachten in het
vijandelijke kamp.
Voor den ..echten" Nederlander
is er al sinds jaren geen twijfel
over. dat Duitsland „over drie
weken" ineenstort. De drie-week-
se opdracht wordt daarbij auto
matisch van week tot week ver
lengd. En als natuurlijke tegen
hanger van die Duitse ineenstor
ting staat de zegevierende opmars
der Anglo-Amerikaanse legers,
die de gebieden van het westen
in ijl-tempo en met bij-levering
van schepen vol lekkernijen gaan
bevrijden. Als deze zekerheden
werkelijk zo groot zijn. als de
militaire overwinning reeds in de
gezamenlijke zakken van Roose
velt en Churchill steekt, waarom
grijpt men dan telkens en telkens
weer naar andere, aanzienlijk
minder glorieuze middelen?
Het antwoord is voor den niet
geheel verblinden toeschouwer
tamelijk duidelijk: met die mili
taire overwinning der Anglo-
Amerikaanse legers wil het nog
altijd niet heel erg vlotten. Daar
om moest het trieste samenzweer
dersdrama worden opgevoerd. Wat
wij in de afgelopen dagen hebben
meegemaakt, was het einde van de
voorlaatste acte. waarin de duis-
terlingen overeenkomstig het
versleten recept van de ouderwet
se „draak" het masker afwerpen
en de dramatische verwikkelingen
tot een spannend hoogtepunt
voeren. Inmiddels is het doek al
gerezen voor de volgende acte,
die tevens de laatste zijn zal. Dc
ontknoping is reeds ingeleid. Zij
zal bepaald worden door de ge
zonde krachten, waaraan de loop
de geschiedenis zelf ln de ge
beurtenissen der afgelopen dagen
het laatste woord gaf.
O* verduistering begint heden om
22.60 (Zondag 21.45) cn eindigt om
5.45 (6.00) uur.
Maan onder 23.07 (Zondag 23.29),
op 7.50 (Zondag 8.56) uur.
28 Juli E.K., 4 Augustus V.M., 11
Aug. L.K.. 18 Aug. N.M.
TOKIO. 22 Juli. Generaal Koiso
en admiraal Jonai hebben den keizer
de namen der leden van het nieuwe
kabinet voorgelegd. Het Kabinet is
aldus -samengesteld
Minister-pr^ident: generaal Koiso.
Marine: admiraal Jönai
Oorlog generaal Soegijama.
FinanciënTsjiwata.
Binnenlandse Zaken: Odatsji.
Wapening: Foedsjiwara.
Buitenlandse Zaken en Oost-Azië:
Sjigemitsoe
Transport en Verkeer: Maeda.
Landbouw: Sjimada.
Justitie: Matsoezaka.
Onderwijs: Ninomija.
Ministers zonder portefeuille Mat»
sjida, Kodama en Ogata.
Totale mobilisatie in
Baltische landen
BERLIJN. 21 Juli. In Letland
is de totale mobilisatie afgekondigd,
In opdracht van Adolf Hitler heeft
de höhere //- und Polizeiführer Ost-
land een decreet uitgevaardigd,
waarin alle weerbare en valide man
nen opgeroepen worden. De strijden
de formaties zullen onder bevel
staan van den inspecteur-generaal
van het -vrijwilligerslegioen Ban-
gerskis. Generaal Dankers. c'e direc
teur-generaal van het binnenlandse
bestuur heeft alle volmachten ge
kregen. De weerbare Letten zijn voor
het front opgeroepen. Wie geen wa
pen kan hanteren, wordt in het ar
beidsproces ingeschakeld.
Hoewel het decreet zich in het bij
zonder tot de Letten richt, kan bin
nenkort ook de totale mobilisatie van
Estland en Litauen verwacht wor
den.
Naar Reuter 'uit. Chicago meldt.
U de Amerikaanse senator Harry Tru
man benoemd tot democratisch candl-
daat voor het viccpresldentschap.
De Finse staat heeft bij de rege
ring van Zweden een klacht Ingediend
over het la- beslag nemen van Finse
schepen ln Zweden.
Extra-keuringen Waffen-1', ^-Wachtbataillon enz.
Nieuwsgierige demonteerde
mijn op hej strand....
ZANDVOORT. 22 Juli. Gister-
middag om ongeveer half een vond
de 55-jarige arbeider J. É^eur, wo
nende te Heemstede ,een mijn op
het. strand te Zandvoort. Hi.i kon
zijn* nieuwsgierigheid niet bedwin
gen en ging op ern flinke afstand
van zijn m ede-arbeiders met een
lang de mijn demonteren. Plotseling
zag men een grote rookzuil opstijgen
na een zware ontploffing. Van het
slachtoffer heeft men vrijwel niets
teruggevonden.
Wegens de zeer vele aanmeldingen
•/al nog een extra-keuring voor dc
Uafren-// (Wiking). f/-\\ aebl bataillou,
Landstorm Nederland. Germaanse In
Nederland gehouden worden up Maan
dag 2-1 Juli. 813 uur. Den Haag. ge-
houw Amlcitia, Westeinde 15: Dinsdag
25 Juli, 813 uur. Amsterdam, Dam -t.
waar iedere gezonde Nederlander zich
kan aanmelden, ten einde gekeurd te
norden. Tijdens de keuringen worden'
alle inlichtingen verstrekt met betrek
king tot dc verzorging van familie
leden, duur der opleiding, extra-Ievcns-
mlddelcn enz. Personen tussen 1935
jaar. die aanmeldingspllchtig zijn voor
de tewerkstelling, kunnen zich even-,
eens aanmtdden en worden gedurende
iiun verbintenis van de tewerkstelling
vrijgesteld.
Officier in de Waffen-// kan leder
worden, die na minstens een Jaar
diensttijd zijn geschiktheid voor de
officiersopleiding heeft bewezen. Zijn
schoolopleiding is niet doorslaggevend.
Ook voor dc gemotoriseerde compag
nie hij het //-WachtbatailJoo te Amers
foort, welke dienst ln Nederland doet,
kan men zich op bovenstaande keu
ringen melden.
Alle inlichtingen cn gratis reisbil
jetten voor de heen- en terugreis zijn
verkrijgbaar bij dc volgende NeOen-
stellcn der Waffen-//: Amsterdam,
Dam 4; Alkmaar. Langestraat 56;
Heerlen. Sa rol east raat 25; Groningen.
Hcrestraat 46; Enschede, Hengelosc-
straat 80; eveneens bij het //-Ersatz-
kommando Nledcrlande, JDen Alaag,
Korte Vijverberg 5 en MarlncannJlimc-
stelle West, Utrecht, Ploropetorcn-
gracht 24.
Hei front in Italië ver
loopt op het ogenblik on
geveer langs een lijn die
loopt van even ten noor
den van Livorno, over een
punt benoorden Poggi-
bonsi over Arezzo naar
de rivier Esino. Het
zwaartepunï van de ge
vechten lag de laatste
dagen in de Adriatische
sector.
VOLKSCULTUUR EN KUNST
Vlaams of Nederlands?
Het Duitse „Volk" schreef op 10
Juli:
„Er wordt in Vlaanderen Vlaams
geleerd. Overigens verschilt de
Vlaamse taal (dialecten laten wij
buiten beschouwing) maar heel wei
nig van het Nederlands en aan be
paalde uitdrukkingen kan men mer
ken. dat men met een Vlaamse
krant tp doen heef^'
Een lezer stelt naar aanleiding
daarvan een vraag en wij antwoor
den:
Ik sla het Nederlandse woorden
boek van Koenen op cn lees op blz.
1144: Vlaams: 1 (als) van, uit, in.
betrekking hebbende op, eigen aan
Vlaanderen: de Vlaamse taal .de
Vlaamse pers. Voorbeeld:
Vlaamse beweging, het streven, om
in België aan de Vlaamse taal de
zelfde rechten te verzekeren als aan
de Franse.
Zou men nu soms ook dc Vlaamse
Beweging' Nederlandse beweging wil
len f/oemen? Of zou men misschien
de benaming van Beweging en Taal
maar rustig willen overlaten aan de
Vlamingen, die waarlijk wel bij
machte zijn htm eigen beweging en
hun eigen taal een naam te geven?
Ik kom tot betekenis no. 2 van
Vlaams, alweer volgens het woorden
boek van Koenen:
.Vlaams 2: onzijdig: taal a) dialect
van Vlaanderen; bi Zuidnederlands
en ook Nederlands voorbeeld: hij
sprak Vlaams.
Conclusie: het hele getwist, over
Vlaams en Nederlands is onzin. Met
„Vlaams" kan men zowel Vlaams als
Nederlands bedoelen. Op hoeveel kof
fiehuizen in het buitenland leest men
niet „Men spreekt Vlaams", als er
misschien volgens de dogmatische
noordnederlander ook wel had kun
nen staan: „Men spreekt Neder
lands".
Pxactisch blijven! Wat schreven
de Vlèmingén, cn toen zij onderwijs
in het Vlaams of Nederlands wensten
aan de cBlgische universiteiten. Zij
eisten toen „Vervlaamsing van dé
Gentse universiteit". Zou men nu
soms willen beweren, dat ook al die
Vlaamse professoren dom waren en
dat zij hadden moeten .schrijven fan
„vernederlandsing"?
Al in de middeleeuwen sprak rocn,
terecht, van de „Vlaamse taal". En
ook toen was het precies zoals nu
„Het Volk" schreef: de Vlaamse taal
verschilde en verschilt maar heel
weinig van het Nederlands.
Laat men niet twisten over een
woord, vooral als dat woord een
klein-Nederlandse politieke bijsmaak
heeft. Laat men zich verheugen over
de werkelijkheid: met Nederlands
kan men terecht, niet alleen tussen
Dollar en Schelde, maar ook tussen
Schelde en Calais, eens Kales gehe
ten.' En ook in Zuid-Afrika. En ook
in West-Indië en Oost-Indië en ook
in sommige plaatsen in Amerika.
Zowel het Vlaams als het Zuid-Afri
kaans, ofschoon allemaal van dezelf
de stam hebben zich binnen dat
grote gebied ontwikkeld tot „spra
ken". die de namen van aparte ta
len dragen: Vlaams. ^uid-Afrikaans
cn die inderdaad van elkaar en van
het „Hollands" in engere zin soms
weinig, soms meer verschillen.