HET DAGBLAD
Aanvallen oost van de
Orne tegengehouden
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Grote slag woedt in het
Orne-gebied
Duits weermachtsberieht
Sowjets verliezen bij Lemberg
431 tanks 'in vier dagen
Veel luchtactie
boven Duitsland
V. 1-actie groter
dan ooit
Boer en bokking
Vele
aanvallen
afgeslagen
Zola onzedelijk?
De Oudheid zingt
Japans kabinet
afgetreden
Beroepseer" en
zwarte handel
Hoe zit dat?
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUHRER. 19 Juli. Het opperbevel
van de Duitse weermacht maakt be
kend:
In Normandië ging de -vijand na
een trommelvuur van verscheidene
uren en na hevige luchtaanvallen nu
ook ten Oosten van de Orne tot de
grote aanval over. Pas na uiterst
zware verliezen kon de vijand onze
stellingen binnendringen, waar hij
na het vernietigen van 40 tanks door
onze tegenaanvallen tot staan werd
gebracht.
Ten zuidwesten van Caen zijn alle
vijandelijke aanvallen mislukt.
Ook in het gebied van St. L6 werd
gisteren verbitterd gevochten. Nadat
overdag alle aanvallen op St. Lö
waren afgeslagen, is de vijand in de
avonduren met tanks de stad binnen-
gedrongén. waar zich hevige straat
gevechten ontwikkelden.
In luchtgevechten verloor de vijand
22 vliegtuigen, terwijl twee andere
toestellen op de begane grond ver
nield werden.
Bij een zuiveringsactie in het Fran
se gebied werden 70 terroristen in de
strijd vernietigd.
Zwaar vuur van de V. 1. blijft op
Londen cn zijn buitenwijken liggen.
In Italië zette de vijand zijn
grote aanval van de kust van de
Ligurische zee tot in het gebied van
Arezzo alsmede in de Adriatische
kustsector voort. Terwijl hij ten
zuiden en zuidoosten van Livorno
werd afgeslagen, hebben onze troe
pen zich oostelijk daarvan al strij
dende gedistantieerd naar de noor
delijke oever van de Arno.
In het gebied aan weerszijden
van Poggibonsi bleven vrij sterke
aanvallen van den vijand even
vruchteloos als ten westen van
Arezzo.
Ten zuidwesten van Ancona vjel
de vijand over een smal front met
sterke pantserstrijdkrachten aan en
bereikte hij met zware verliezen
aan doden en gewonden een vrij
diepe penetratie. De zware gevech
ten. in het verloop waarvan 18 vij
andelijke tanks werden stukgescho
ten, namen in de avonduren nog in
hevigheid toe. De volkomen ver
woeste haven van Ancona werd
daarop prijsgegeven en het front
teruggenomen achter de Eseno-sec-
tor, vlak ten noorden van Ancona.
In het oosten duurt de grote af-
weerslag aan het gehele front tus
sen Galicië en het Peipusmeer voort,
In de zuidelijke sector is de kfacht
der vijandelijke aanvallen, vooral
ten oosten van de bovenloop van de
Boeg. toegenomen. Hier woeden
zware gevechten met den in de rich
ting Lemberg aanvallenden vijand.
Sinds de 14de Juli werden in deze
sector 431 Sowjetrussische tanks ver
nietigd.
Ten westen van Kowel zijn de
Sowjets opnieuw tot de aanval over
gegaan. Ook hier zijn hevige gevech
ten aan de gang.
Op de westelijke oever van de
Njemen sloegen onze troepen in het
gebied van Grodno en Olita overge
zette vijandelijke strijdkrachten uit
een Ten noordwesten van Wilna
werden alle vijandelijke aanvallen
afgeslagen.
in het merengebied ten zuiden van
de Duna hielden onze troepen onwrik
baar stand tegen de onverpoosd aan
vallende bolsjewisten Ten noorden
van de Duna tot aan het Peipusmeer
werden de aanvallen van vrij sterke
Sowjetrussische strijdkrachten uit
eengeslagen, waarbij talrijke vijan
delijke tanks werden stukgeschoten.
Slechts in enige penetratieplekken
duren de gevechten nog voort.
Formaties slagvliegers vernietigden
wederom een aantal Sowjetrussische
tanks, stukken geschut, alsmede hon-
STOCKHOLM, 20 Juli. De acti
viteit der vliegende bommen boven
Zuid-Engeland en het Londense ge
bied na het aanbreken van de duis
ternis is. naar de Britse berichten
dienst meldt, „veel intensiever" ge
weest dan sedert enige weken.
Ook heeft de Britse luchtafweer
het zwaarste „versperringsvuur" ge
legd sedert het begin der aanvallen
Het dreunen der vele stukken lucht
doelgeschut is vreselijk wanneer de
vliegende bommen naderen.
De „Daily Telegraph" meldt, dat
men ln Londen over her. algemeen niet
tevreden ls over de thans door den
minister van binnenlandse zaken.
Morrison, voor het publiek openge
stelde schuilkelders. Enkele personen,
die gebruik gemaakt hebben van deze
schuilkelders, laten zich zeer crltlsch
uit. en geven de voorkeur aan de
ondergrondse stations. Men klaagt
vooral over het feit. dat de schuil
kelders nat en vochtig zijn. zodat men
daar het beddegoed niet kan bewaren
Ook zijn- zij niet zo ruim als de
ondergrondse stationshallen. Van deze
hallen wordt gezegd, dat ln vele ge
vallen de mannen zich zeer egoïstisch
gedragen. ZIJ leggen beslag op dc
slaapplaatsen en laten de vrouwen en
kinderen kalm op de grond liggen.
Kesselring onderscheiden
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUHRER. 20 Juli. De Führer
heeft op 15 Juli het eikenloof met de
zwaarden en brillantcn bij .het rid
derkruis van het IJzeren Kruis ver
leend aan generaal-veldmaarschalk
Albert Kesselring, als veertienden sol
daat van de Duitse weermacht. De
Führer heeft de hoge onderscheiding
Woensdag persoonlijk aan den gene
raal-veldmaarschalk overhandigd en
hem tegelijkertijd de meest harte
lijke gelukwensen uitgesproken in
verband met zijn 40-jarig dienst-
Jubileum.
Schietpartij met militairen
in Engelse stad Bristol
GENÈVE. 20 Juli. Volgens de
„Daily Mali" hebben Maandagavond
militaire ongeregeldheden In Bristol
go'n omvang aangenomen, dat mili
taire en gewone politie Ingreep en het
vuur moest openen Verscheidene sol
daten zouden btj deze schietpartij ge
wond zijn. De ongeregeldheden zouden
ln een Lunapark begonnen zijn. De
militaire politie heeft terstond de
omliggende straten afgezet. Nog lang
na het onderdrukken der ongeregeld
heden heeft de militaire politie door
de straten gepatrouilleerdUitsluitend
„buitenlandse soldaten" waren betrok
ken bu deze bloedige twisten.
derden voertuigen. In luchtgevech
ten en door luchtdoelartillerie wer
den 57 vijandelijke vliegtuigen neer
geschoten.
Een sterke formatie Amerikaanse
bommenwerpers deed een aanval in
het gebied van de Oostzee. Vooral in
Kiel werd schade aangericht in woon
wijken en ontstonden verliezen onder
de bevolking. Een andere fcfrmatie
bommenwerpers viel plaatsen in
Zuid-Duitsland aan. Des nachts von
den vrij zwakke aanvallen plaats op
het gebied van Keulen, op het Roer
gebied en op Berlijn.
Bij al deze aanvallen werden ln
luchtgevechten en door luchtdoel
artillerie van de luchtmacht 89 vijan
delijke vliegtuigen, waaronder 69
viermotorige bommenwerpers, neer
geschoten. De vierde stormgroep van
het jachteskader 3 onder kapitein
Moritz schoot alleen 49 viermotorige
bommenwerpers omlaag.
Zwaartepunt bij Lemberg
Een speciale correspondentie wijst
er op dat het zwaartepunt van de
Sowjet-Russische aanvallen is ver
plaatst naar het noordelijke deel
van de zuidelijke vleugel, waar het.
rode leger Lemberg tracht te be
reiken.
Met zeer sterke strijdkrachten heb
ben de Sowjets over de Boeg een wig
in de Duitse linies kunnen drijven.
Zij wisten op te rukken tot 40 km.
voor de stad Lemberg. Op die af
stand boden de Duitse linies zulk een
effectief verzet dat de opmars tot
staan gebracht kon worden.
Op de zuidelijke vleugel zijn de
gevechten niet alleen heviger gewor
den, maar werd het oorlogstonecl
tevens verbreed. Want in de sector
Kowel ging het rode leger wederom
tot deaanval over. Deze aanval
vormt ongetwijfeld een geheel met
het uit het gebied van Tavnopol ont
ketende offensief op Lemberg. Zo
doende is thans ook ten zuiden van
de Pripjet. op een breed front een
hevige strijd ontbrand.
Het beginstadium van dit offensief
verlpopt echter op het ogenblik voor
de Duitsers gunstig.
De Führer feliciteert Franco
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUHRER, 19 Juli. De Führer heeft
het hoofd van de Spaanse staat, gene
raal Franco, ter gelegenheid van de
Spaanse nationale feestdag op 18 Juli,
met een ln hartelijke bewoordingen
gesteld telegram zijn gelukwensen
doen toekomen.
Waar is Roosevelt?
STOCKHOLM. 20 Juli. Reuter
meldt uit New York, dat in welinge
lichte kringen in Washington en
New York eén vraag allé gesprekken
beheerst: „Waar is Roosevelt"? Men
gelooft overal, dat de president de
eerstvolgende gelegenheid zal benut-
ten om met Churchill besprekingen
te voeren.
Ontploffend arsenaal
eist 350 doden
STOCKHOLM. 20 JulL Port Chl-
cago. het toneel van de grootste ont-
plofllngsramp ln de VS. sedert het
uitbreken van deze oorlog, ziet er als
een spookstad uit. Nauwelijks één
huis ln de stad ls onaangetast. Tal
rijke hulzen zijn volkomen met de
grond gelijk gemaakt. Het aantal
slachtoffers ls gestegen tot ruim 350.
De explosie deed zich voor ln twee
mèt munitie geladen schepen der
marine. Aan boord van deze schepen,
die ln enkele minuten vernietigd wer
den. bevonden zich 9 marineofficieren,
250 negers cn 80 civiele zeelleden.
Er ls een aardbeving geregis
treerd. die 63 minuten duurde en ln
KleitA\zië moet hebben plaate gegre
pen.
Ie JAARGANG No. 168
ID
DONDERDAG 20 JULI 1944
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureau* voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Tel. 24996 - Postgiro 184120 - Abonnementsprijs 21 ct. per week of f 2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 ct.
Een boer, en een boer met hart,
schrijft ons naar aanleiding van
Kassandra Keuvelt" en de actie van
Eibert den Herder te Harderwijk tot
behoud van de Zuiderzeevissers en lot
verbetering en wijziging van het sy
steem van de inpoldering der Zuider
zee. dat de Zuiderzee niets met
wereldhistorie te maken zou hebben,
dat zij althans in natte toestand, geen
nationaal belang zou hebben en dat
het „behoud van een aantal verval
len vissersschuiten meer" en „wat
dode romantiek" van geen belang is
ten opzichte van de ..weelderige pol
ders", waarin duizenden boeren kun
nen werken en leven.
Ziehier de klassenstrijd tussen boe
ren en vissers in optima forma.
Onze boer spreekt zelfs smalend
over onze panharingpositie, ofschoon
hij verder opschrijft, dat hij ze ook
wel lust, maar hij krijgt de vis toch
maar een paar weken per jaar, ter
wijl hij de paling en de snoekbaars
zelfs helemaal niet te eten kreeg. Ons
antwoord is: probeer ze eens persoon
lijk te vangent Die spijsolie, waar ge
het zo druk over hebt, speciaal uit
de Zuiderzee koolzaad uit dc N.O.-
Polder), rekt uw leven ook hoogstens
een paar weken per jaar en zelfs dat
nog niet.
Voorts smaadt hij de Zuiderzee ah
verdronken land, beweert dat „die
oude dooie vissers-cultuur" nu nog
misschien wat meer en spoediger tot
stof vergaat, ten bate van het nieuwe
Nederlandse leven in de polder. Wij
beloven onzen lezer daarop te zullen
letten. Maar waar hij verder schrijft,
dat de vissers veel beter buiten de
landsgrenzen op de Noordzee
kunnen gaan zwerven en dat ze de
Zuiderzee maar moeten opgeven, wil-
len wij hem toch bescheiden erop
opmerkzaam maken, dat juist in kri
tieke perioden als 19141918 en
1939—1944 dc Noordzee nu juist niet
zo gemakkelijk toegankelijk is voor
vissers en dat het in die tijd toch wel
degelijk een belang is te beschikken
over een betrekkelijk veilig „binnen
water" als de Zuiderzee.
Ten slotte. bij de bokking, die
onze boer met vreugde at dat
heeft de Zuiderzee aan geen enkel
Nederlander verdiend, dat zij nog
na haar dood door wurging ver
smaad wordt!! Van de doden niets
dan goeds! TIJL
De eerste foto van Duitslands nieuwe en succesvolle wapen tegen de
invasievloot: de eenmanstorpedo. (Foto Hoffmann/Stapf)
BERLIJN, 20 Juli. Het Inter
nationale Informatiebureau meldt
van het invasiefront:
De grote slag, die Dinsdagmiddag
op de Oostelijke oever van de Orne
na een trommelvuur van verschei
dene uren is begonnen, heeft de
Britten na de eerste aanvangssuc-
cessen gistermiddag en -avond ver
scheidene gevoelige tegenslagen op
geleverd.
Plaatselijke Duitse reserves wier
pen bij Troarn doorgebroken pant
serformaties der Britten in krach
tige tegenaanval terug en wisten in
dit gebied het oude verdedigingsfront
volledig te herstellen. De vluchtende
Britten lieten aanzienlijke hoeveel
heden wapens en talrijke gevangenen
in Duitse handen achter.
Andere goede resultaten behaalde
in hetzelfde strijdgebied een Duitse
tankformatie, welker krachtige te
genaanval contingenten infanterie
en tanks der Britten in de flank trof
en daarmede hun aanval tot staan
bracht. Hier waren de Britse verlie
zen bijzonder zwaar, daar de aan
vallende formaties infanterie verras
send ln het flankvuur geraakten van
talrijke Duitse machinegeweren.
De gevechten golfden ten oosten
van de Ornemond de gehele nacht
met onverminderde hevigheid op en
neer en werden Woensdagochtend na
het aanvoeren van nieuwe strijd
krachten aan beide zijden met ver
scherpte hevigheid hervat.
De aanvallen zijn tot dusver nog
niet in kracht verminderd. Woens
dag in de loop van de dag zijn de
Duitse tegenmaatregelen reeds merk
baar geworden. Alle aanvallen op
het Bois de Bures en Troarn werden
gemakkelijk afgeslagen.
Ten zuidwesten van dit gebied
namen de Duitsers een tijdelijk ver
loren gegane plaats weer in bezit en
zetten zij hun opmars voort. Ten
zuidwesten van Caen is de toestand
onveranderd gebleven.
Heuvel 112 heroverd
Om heuvel 112 zijn bijzonder taaie
en ongemeen bloedige gevechten ge
voerd. Deze heuvel is, precies zoals
de veelgenoemde heuvel 304 bij Ver
dun tijdens de wereldoorlog, slechts
met een dunne laag aarde van onge-
7odra wij in de kunst op het on
derwerp „onzedelijkheid" komen,
worden velen welsprekend, anti en
pro. Zowel anti en pro-kunst, als
anti en pro-de behandeling van
wat sommigen dan in het gewone
leven ..onzedelijk" noemen, maar wat
een deel van hen aan de kunst als
meer of minder vrij onderwerp gunt,
onder voorbehoud van bepaalde nor-
mén. Anderen willen alles wat in de
gevaarlijke richting gaat verbieden.
Van zeer uiteenlopende richtingen
hebben wij naar aanleiding van het
stukje over H. H. J. Maas. de Lim
burgse Zola" en naar aanleiding van
de redactionele kanttekening over
Zola, zede en kerk. brieven gehad,
niet het minst uit Duitsland, van de
arbeiders al daar.
Sommigen zoeken meer achter de
vaststelling, dat de kerk van Rome
de boeken van Zola op de Index heeft
geplaatst dan bedoeld is. Zowel
katholieken als nict-katholieken
schriiven ons daarover en enkele
katholieken maken de opmerking,
dat die Index van verboden boeken
niet voor allen gelijkelijk geldt. Zij
hebben rustig die boeken gelezen.
Anderen verklaren, dat de aanwe
zigheid van die Index hun een veilig
gevoel geeft. Dc Kerk weet het best,
wat goed voor ons is en „zij zal rvel
haar redenen hebben". Zij vinden
onze mededeling een aanval op de
Index.
Weer anderen veronderstellen, dat
wij de Index ook aan anderen, aan-
niet-katholieken, willen opdringen. Zo
schrijft een Nederlandse arbeider, die
overigens geen vriend van Zola
blijkt, dat de heiligheid van een en
ander nog bewezen moet worden en
dat het onjuist is. propaganda te
maken voor de waarde van de
meningen, uitgedrukt in de Index!
Wij stellen vast. dat wij nog pro
paganda tegen, noch propaganda
vóór bepaalde zedélijkheidsover,tui
gingen hebben gemaakt, zoals ook
wel duidelijk blijkt uit de elkaar vol
komen tegensprekende brieven, waar
van sommige ons verdenken van een
aaval op. anderen van propaganda
vóór de zelfde zaak, de Index.
Wij hebben slechts een feit. willen
vaststellen en ter overdenlcing aan
geboden aan de lezers. M. W.
Een aardig kinderboek, dat
er leuk uitziet, is „Het tovertapijt"
(oorspr. titel „Der Zauberteppich")
van Felix Richter, vertaald door. Th.
Vrijdag, uitgave De Pelgrim. Eind
hoven. Er zijn heus nog wel goede
cadeau's. Hier ls er eenl M. W.
VOLKSCULTUUR EN KUNST
„Terug naar Hell&s", terug naar
oude en goede bronnen van schoon
heid is ook het devies van een nieuwe
uitgave van W. de Haan, Utrecht,
getiteld „Muziek der Spheren".
bloeïhlezing van de schoonste ge
dichten uit de wereldpoëzie^ benevens
de oorspronkelijke tekst van Latijn
se. Franse, Engelse en Duitse poëzie.
Van deze veelbelovende serie ver
scheen het eerste deel. de oudheid,
verzorgd door prof. dr. H. Wagen
voort, Latinist te Utrecht.
De eerste afdelingen, Egyptische,
Babylonisch-Assvrische, Hebreeuwse
en indische poëzie, laat ik schieten
vanwege mijn incompetentie op dat
gebied. Bij de Griekse mis ik helaas
de oorspronkelijke tekst. Waar de
serie in haar geheel wel degelijk als
enige fatsoenlijke, poëzie-benadering
de afdruk bevat van de originele
tekst, waaraan nu eenmaal de diep
ste ontroeringen vallen te ontlenen,
ook al kennen we de taal maar half,
is het jammer, dat het Griekse ori
gineel ontbreekt, zoals bijv. niet in
dè Heimeran-edities.
De keus is boeiend. Er is geen
enkel gedicht dat men niet. gaarne
leest en herleest. De meeste ver
talingen zijn uiteraard meer als ver-
talersproeve te waarderen dan een
voudig als poëzie. De vertalingen uit
het Grieks en Latijn zijn slechts
voor het kleinste deel in handen van
dichters, die het werk benaderen van
de kant van het pure schoonheids
genot. voor het grootste deel in die
van knappe classici, die soms ook
wel dichterlijk zijn. Verfrissend als
een bron is vooral hun werk: Bou-
tens, Kloos, Leopold. Jaap van Gel
deren en Gerard Wijdeveld spannen
hier de kroon ook in toon, om een
profanatie te gebruiken. Een blijde
verrassing is het hier Nyhoffs prach
tige Iphigenia-vertaling. een brokje
slechts, te herlezen. Nyhoff is de
dichter van de herwonnen eenvoud
en overtreft door een wonderbaarlijke
echtheid en leven alles wat hier ver
der staat. Verder: geniet deze bundel
verS voor vers. Herlees, herdenk.
M. W.
Het maandblad Sibbe komt met
een aardig Drente-nummcr.
Jurriaan van Toll deelt mee dat het
Verbond is uitgegroeid tot de groot
ste organisatie op dit gebied in Euro
pa en waarschijnliik zelfs ter we
reld! De gewestelij]' j decentralisatie
werd een succes. Aparte provincienos
zullen deze ontwikkeling bevorderen.
In Juli volgt Groningen, in Augus
tus Friesland.
M. W.
Verlies van 60 procent
BERLIJN, 20 Juli. Volgen ver
klaringen van Amerikaanse gevange
nen, zijn dc. formaties van de ge
allieerden bij dc zware gevechten in
het gebied van Maltot zo zwaar ge
decimeerd. dat zij tot 60 procent
hunner troepen verloren en uit de
gevechtslinie moesten worden terug
getrokken.
veer dertig centimeter op steenach
tige grond bedekt en biedt derhalve
weinig dekkingsmogelijkheden. Na
dat deze heuvel tijdelijk was prijs
gegeven, bestormden dc //-soldaten
de stellingen der geallieerden en her
overden deze met ..Panzerschreck"
en andere strijdmiddelen voor de
korte afstand.
TOKIO, 20 Juli, Domei meldt,
dat generaal Tojo gisterochtend het
ontslag van het Japanse kabinet bij
den keizer heeft ingediend.
De Tenno heeft den grootzegelbe
waarder. markies Koüsji Kido, uit
genodigd hem zijn mening kenbaar
te maken over de keuze van een op
volger. Markies Kido heeft, hierop
een conferentie van de hoogste staats
lieden, onder wie de zeven vroegere
premiers en dc president van het ge
heime kabinet, in het keizerlijk
palels belegd. Tojo woonde deze
conferentie eveneens bij.
Ipzake de redenen voor het aftre
den' van het kabinet maakt het Ja
panse Informatiebureau bekend:
Sedert het uitbreken van de oor
log in Azië heeft de regering in
nauwe samenwerking met het kèl-
zerlljke hoofdkwartier het uiterste
gedaan om een succesvolle oorlog
te voeren. Nadat de premier, gene
raal Tojo, heeft ingezien, dat, om
het volk nieuwe energie toe te voe
gen en een krachtiger oorlogvoe
ring te bereiken, een aftreden van
het gehele kabinet noodzakelijk is.
opdat het door een sterker kabinet
vervangen kan worden, heeft hij de
verzoeken om af te treden van alle
ministers van het kabinet verza
meld en ze in een audiëntie op 18
Juli in het keizerlijk paleis de troon
voorgelegd.
Mutaties in de legerleiding
Vóór het aftreden van het kablnet-
Tojo bekend werd gemaakt, zlin nog
eni$e mutaties in de legerleiding af
gekondigd.
De vroegere opperbevelhebber van
het Kwantoeng-leger. generaal Josji-
Jlro. ls benoemd tot chef van de gene
rale staf. Tot nieuwen opperbevelheb
ber van het Kwantoengleger ls aan
gewezen generaal Otozo Jamada, die
tot dusver inspecteur-generaal was
over de militaire opleiding. In zijn
plaats treedt veldmaarschalk Soegl-
jama. Luitenant-generaal Mitsjlo Soe-
gawa is benoemd tot Inspecteur-gene
raal van de leger-luchtmacht.
De nieuwe chef van de Japanse
generale staf. generaal Josjijiro Oemat-
soe. die thans 64 Jaar ls. is ln 191314
militair attaché te Berlijn geweest.
Voor het eerst trad hij ln de open
baarheid naar voren, toen het hem
in 1933 gelukte een Incident tussen
Japan en China aan de grens tussen
Jehol cn Mandsjoekwo langs minne
lijke weg bij te leggen.
Met zijn benoeming tot chef van
de generale staf ls thans ook bij het
leger weer de functie van chef van
de staf en van minister van oorlog
gescheiden Daarmede heeft men weer
de toestand, die vóór 21 Februari van
dit Jaar heerste.
Gemotoriseerde compagnie
te Amersfoort
Hoe dikwijls hebben wij niet ln het
weermachtsberieht de volgende zinnen
gelezen: „Snelle troepen der Waffen-ft
hebben de vijandelijke stellingen door
broken". of „Snelle troepen der sVaf-
fen-ft namen m verrassing het dorp
Zonder twijfel wordt er dan gespro
ken van volgemotorlseerde afdelingen
van de Waffen-ft, die de opgave heb
ben, een bepaalde stelling, stad of
dorp bu verrassing te nemen Snelheid
ls ln dergelijke gevallen een eerste
vereiste.
De Wa ff en-ft beschikt over speciaal
voor dit doel opgeleide troepen. Het ls
vanzelfsprekend, dat aan de mannen,
die daartoe behoren, hoge eisen gesteld
worden.
Het komt hier niet alleen op de
motorisering aan. maar ln de eerste
plaats op dën man zelf, die door zijn
vaardigheid het verrassingsmoment
ten volle in zljh voordeel moet benut
ten.
Zo een gemotoriseerde compagnie
wordt thans ln Amersfoort opgeleid.
De inzet en opleiding vinden nét ala
alle onderdelen van het ft-wachtbatal-
Jon Amersfoort ln Nederland plaats.
Vrijwilligers voor deze compagnie kun
nen zich meidon bli hot ft-Ersatzkom-
mando en de Nebenstellen.
HOOFDAKTE. Den Haag: ge
slaagd ged. a: mej J C. Visser. Den
Haag; mej. H H. B. Visser, Voorburg;
mei C. T. de Jonge. Den Haag; H. A.
A. V. de Beer. Rijswijk. GeSl. b. mej.
J. H. Benthem, Den Haag; mej. E. van
Straalen, Den Haag.
Post voor vrijwilligers
Het ft-Ersatzkommando Nlederlandc,
Den Haag, inaakt bekend, dat volgende
richtlijnen voor de veldpostverzending
aan vrijwilligers en frontarbelders gel
den (alle vroegere richtlijnen zijn on
geldig).
Adres: ft-feldpost an das ft-Haupt-
ant, Maastricht, Znr wclterleltang
an: dlenstgraad: Naam:
Veldpostnr. of adres: De afzen
der moet vermeld worden.
Dit geldt alleen voor postverzen
dingen aan ft -vrijwilligers en ft-front-
arbeiders. Andere postzendlngen (aan
leden van de weermacht, marine, Lnft-
waffe, N.S.R.R. enz.) mogen niet over
Maastricht gestuurd worden.
Aan de ontvangers met een veld-
postnummer mógen slechts pakjes tot
100 gram gestuurd worden. ZUn deze
pakjes zwaarder dan 20 grant, dan ls
een „Zulassungsmarke" nodig Zendin
gen boven 20 gram ook t Zu-
lassungsmarken naar het n-estfront
zUn niet toegestaan.
Kranten en tijdschriften moeten als
dusdanig te herkennen zUn, dus met
een kruisband te verpakken. Iedere
zending mag niet meer dan 100 gram
wegen. Een „Zulassungsmarke" ls
hierbij niet nodig.
Luchtveldpostbrieven moeten roet
twee luchtveldnostzegels voorzien zijn
en het opschrift „Luftfeldpost" dra
gen.
Aan ontvanger» met een open adres,
dus geen veldpostnummer, echter met
vermelding van de plaats van bestem
ming, kannen pakjes tot 1000 gram
voor 15 cent en van 1000 tot 2000
gram voor 40 cent gestuurd worden.
Znlassnngsmarken zijn niet nodig.
De vcldpostzendlngen worden door
alle dienststellen der „Duitse dlenst-
post" en de Nederlandse post (P.T.T.)
aangenomen.
Geldbedragen aan ft -vrijwilligers
kannen door veldpostwissels bU de bu
reaux der Duitse dlenstpost overge
maakt worden.
Dr. E. G. E. Croin bij
verkeersongeval omgekomen
VOORBURG, 20 Juli. Heden-
ochtend om 8 uur is dr. E. G. E.
Croin. wonende aan de Laan van
Meerdervoort te Den Haag. die met
zijn motor bij het viaduct, op de
Laan van N O. Indië naar de Bilder-
dijklaan wilde oversteken en geen
voorrang verleende aan een uit de
richting Voorburg komende auto.
door deze gegrepen. Dr. Croin was
vrijwel op slag dood.
Prijzen van op contract
geteelde groenten
DEVENTER. 20 Juli. Van offi
ciële zijde wordt het volgende onder
de aandacht van belanghebbenden
gebracht: De omstandigheid, dat
groenten op contract zijn geteeld ten
behoeve van bepaalde gemeenten,
wettigt geen andere prijzen dan die
welke zijn vastgesteld door den ge
machtigde voor de prijzen.
Ingeval van prijsovertreding zal
streng worden opgetreden.
Weer scheuring in Herv. Kerk?
AMSTERDAM. 20 Juli. De karke-
raden der Ned. Herv. van Doorn
Valthermond. OudshoornAlphen aan
de Rijn, Zuidbroek. Idaard cn Hllva-
renbeek, hebben aan de Algemene sy
node der Ned. Herv. Kerk het Verzoek
gericht onder de toegevoegde bepalin
gen van het algemeen reglement deze
bepaling op te nemen:
Aan gemeenten, welke om des ge
wetens wille onder het nu gewijzigde
algemeen reglement of onder de straks
in te voeren nieuwe kerkorde niet ln
de kerk kunnen blijven/ wordt het mo
gelijk gemaakt, zich met de «ftn die
gemeente behorende eigendommen
van de Ned. Herv. Kerk af te scheiden
Melkbonnen 's Maandags geldig
DEN HAAG, 20 Juli. Van 6 Aug.
i.s. af zal men op de melk- en tapte-
melkbonnen niet meer, zoals tot dus
verre. reeds op de Vrijdagmiddag,
waarop de bonnen worden bekend ge
maakt. doch pas op de daaropvolgende
Maandag gestandaardiseerde melk cn
taptemelk kunnen kopen. Deze rege
ling 16 om redenen van practische aard
getroffen. Op de melkbonnen. welke
op Vrijdag 4 Augustus worden bekend
gemaakt, mag dus eerst op 'Maandag
7 Augustus melk en taptemelk worden
afgeleverd en ln ontvangst genomen
BOEKHOUDEN M O K. 12. Den
Haag: geslaagd T H M. Glelén, Den
Bosch; B L. L. Haiders, Maastricht;
J. Hogendooni, Utrecht.
God's molens malen langzaam.
dat is bekend. Helaas zijn
er ook zeer ongoddelijke molens,
die het (zonder zich daartegen
over op een verheven taak of op
verheven inzichten te kunnen be
roepen) met het tempo op een
accoordje gooien. Zulk een molen
staat ln Schiedam.
Men kent de zaak: een meel
fabriek betaalt te lage lonen en
wordt deswege door het Neder
landse Arbeidsfront gecorrigeerd.
De Gemachtigde voor den Arbeid
legt een nieuwe loonregeling op
en de liberale fabrieksdirectie legt
de regeling naast zich neer. Wan
neer de reactionnaire meelfabri
kant een overigens door de wette
lijke voorschriften in genen dele
gerechtvaardigd „beroep" doet op
het Departement van Sociale
Zaken, blijken daar maatschap
pelijk even trage ambtenaren
aanwezig om den koppigen werk
gever duidelijk te maken, dat hij
met zijjn houding geen kwaad kan.
En de werkgever put daaruit
kracht voor nog veel méénmoois.
Hij weigert een bedrijf sappèl,
waarin de arbeiders zouden kun
nen worden voorgelicht. En als
het Nederlandse Arbeidsfront die
voorlichting even modern als
doeltreffend met een luidspreker-
wagen voor de fabriek tóch geeft,
snelt de ultra-vooruitstrevende
werkgever in een ogenblik van
hervonden tempo naar den kadi
en beticht het Nederlandse Ar
beidsfront van wat juridisch „on
rechtmatige daad" heet.
Alle Nederlandse werkers voelen
Instinctief, dat de kwestie rondom
de meelfabriek „Schiedam" veel
meer is dan een locale kwestie.
En ook de arbeiders in de meel
fabriek zelve zouden de zaak te
eng zien, wanneer zij niet verder
blikten dan de op zichzelf zeer
belangrijke kwestie van hun per
soonlijke arbeidsvoorwaarden.
Waar het hier bovenal om gaat
is de vraag: zal het tempo van
de verwezenlijking ener socialis
tische gemeenschap bepaald wor
den door onwillige werkgevers,
door dwarsdrijvende ambtenaren
en door weinig helderziende rech
ters?
Het antwoord is van meet-af
duidelijk. En Arbeidsfrontleider
Woudenberg heeft de richtlijnen
reeds uitgestippeld met een over
tuigingskracht, die aan kortzich
tige reactionnairen wellicht nog
enkele dagen of weken kan ont
gaan, maar die den strijdbaren
werker regelrecht in het hart
moet grijpen. Dat er nog kapita
listisch denkende en kapitalistisch
drijvende werkgevers zijn, is geen
geheim. Maar er mag over één
ding geen twijfel zijn: dat zij de
kwalijke resten zijn van een voor
bije tijd en dat hun handelwijze
geen ogenblik richting kan geven
aan de dingen die komen.
Het is merkwaardig, hoe snel
deze overigens weinig voortva
rende lieden zich de programpun
ten van een nieuwe sociale orde
ning weten te herinneren,wan
neer die in hun kraam te pas
schijnen te komen Zo ontdekte
de meelfabriek „Schiedam" thans
plotseling, dat Het Nederlandse
Arbeidsfront tegen de klassen
strijd is en dat het „dus" de
werkers in een bedrijf niet tegen
over hun werkgever in het harnas
drijven mag! Het antwoord daar
op is heel eenvoudig en er is geen
arbeider die het niet onmiddellijk
verstaat: wie hier in werkelijk-^
heid een kwalijk stukje klassen-^
strijd ten beste geeft, dat is de
directie van de Schiedamse meel
fabriek. Het Nederlandse Arbeids
front is een instelling, die óók
den bedrijfsvoerder van een meel
fabriek in zijn gelederen opneemt,
wanneer... deze zelf wil en zich
als lid van een socialistische ge
meenschap gedraagt. Het Ar
beidsfront is echter aan haar
officiële positie tegenover den on
willige en onsociale nog aller
minst verplicht, zich te bepalen
tot stofflg-bureaucratische mid
delen. die koren zouden zijn op
de molen van trage molenaars.
De gedachte ls absurd, dat een
werkgever, die ook na de duide
lijke aanwijzing van den Ge
machtigde voor de Arbeid aan
zijn werkers hun elementaire
recht onthoudt, zich bij den
rechter met vrucht zou kunnen
beklagen op grond van „onrecht
matige daad" aan de zijde van
het Arbeidsfront. Wanneer men
met de argumenten van „onbe
hoorlijkheid" en „smalen en
schelden op werkgevers" komt
aandragen, op het ogenblik dat
het Arbeidsfront met de luidspre
ker een stukje reactionnaire
werkgevers-onwil aan de kaak
stelt, dan zal de trage aan den
lijve ondervinden, dat een sociale
revolutie geen halt maakt voor
de frasen van vermeend burger
lijk fatsoen of voor meer of min
der versleten paragrafen van
Romeins recht.
Het werkelijke Recht kan in
een socialistische gemeenschap
nimmer zijn bij verouderde nor
men. Die normen zullen zich om
gekeerd hebben te schikken naar
de eisen van een nieuw sociaal
inzicht. En de werkgever, die
meent dat het Arbeidsfront niet
strijdbaar zou kunnen zijn omdat
het geen klassenstrijd wenst, zal
nog vreemde dingen beleven!
Zulke werkgevers verdienen den
naam „bedrijfsvoerder" niet. Ze
zijn voor hun taak even onge
schikt als de rechters, die hun
verouderde inzichten delen en zij
zullen zich op een gegeven ogen
blik ook met wetmatige zekerheid
door vooruitstrevender krachten -
vervangen zien. ZU zUn als het
vaatje en de kist, die van de
hoogbeladen sociale wagen afrol
len omdat ze er het tempo niet
van kunnen meemaken. Hoe
waardevol misschien opzichzelf
beschouwd ook hun inhoud zou
kunnen zUn, zU blUven roerloos
op de weg achter. Niet dit vaatje
en die kist geven het tempo der
sociale lading aan, maar de maat
schappelijke wagen, die zonder
hen verderrolt.
Ontevreden onderwereld III
Op de hoek van de Nieuwmarkt
en de Bloedstraat staat Jaap-
met-de-neus, een oude strijdmakker
van Rooie Kees, en als die twee met
elkaar aan de praat gaan. past het
uw verslaggever, bescheidenlijk te
zwijgen en te luisteren naar wat hij
hoort
Wat een tijdzucht Jaap.
Vanmorgen een handeltje gedaan.
Een partijtje ongeregeld. (Voor Wie
in deze terminologie niet-thuis is:
dat is een helersuidrukking)Man.
het geeft vandaag de dag niet meer
wat je vraagt. Drie joetjes voor drie
paar schoenen. Zes voor een pakkle,
van een vent die zeker tropenkolder
had, wit linnen. Maar ja, evengoed
geen lol meer aan hoor.
Doe jij daar nou ook al aan
mee? zegt Kees meewarig. Ik had
van een ouwe jongen toch wat
anders verwacht.
Wat mot ik dan? Liever in de
handel dan in die flauwe kul van
huizen leeghalen. Da's goed voor
losgeslagen amateurs, mij te veel
concurréntie op heden.
Om ons heen gaat de „dagmarkt"
zijn gang. Fietsen, costuums, bont-
Jassen en schoenen, sigaretten en
kazen, aardappelbonnen en flessen
jajem, uit de hand verkocht. Bank
papier ritselt, bedragen worden
schor-gedempt genoemd.
Gepikt goed, heel de bende, zegt
Kees. Weet je nog wel, Jaap, dat
krakie op het Rokin? Man, wat
hebben we daarom gelachen, toen de
zaak de volgende avond in de kran
ten sting. Toen had Je lol in je werk.
Tegenwoordig? Huilen.
Een oud „vakman" heeft zo zijn
beroepseer, al ziet die er ook wat
Kroniek van
Volkstuin
Zuring
In iedere tuin bevindt zich wel een
achteraf-hoekje. half beschaduwd mis
schien, of om een of andere reden ln
het vergeetboek geraakt. En anders ls
er aan de kanton van een of ander
bed, dat tot het najaar ln stand blijft,
nog wel wat ruimte over. We doen
goed die ruimte thans eens te benut
ten voor een smakelijke „ouderwetse"
groente, die tegenwoordig helaas maar
al te weinig wordt gekweekt, namelijk
zuring.
Zuring kunnen we zowel ln het
voorjaar, April, als ln de maanden
Juli en Augustus zaaien. Het ultplan-
ten geschiedt ln het laatste geval in
het najaar.
Zurlngzaad zaaien we niet te diep,
even luchtig onderharken ln een
grond, die van te voren goed is ge
mest. Voor het overige neemt zuring
met iedere normale tuingrond genoe
gen. Alleen gieten we. om te zorgen,
dat dit veel-knoplg gewas verwant
van de rabarber góed vochtig blijft.
Hollandse smalbladige en Spaanse zu
ring zijn de aangewezen soorten voor
de tuin.
Eenmaal gezet, kan zuring het enige
Jaren op dezelfde plaats uithouden,
zonder dat opnieuw zaaien nodig ls
Om te voorkomen, dat de plant als
groente haar waarde verliest, verwij
deren we de bloelstengels. zodra deze
zich vertonen.
Doordat niet algemeen bekend ls.
dat zuring als groente genuttigd kan
worden zuring smaakt gestoofd mlh
of meer naar rabarber staan velen
afwijzend tegenover dit gewas Het ls
echter goed, ook het onbekende eens
te proberen, waarom wij dus adviseren,
enige ruimte voor zuring beschikbaar
te nouden.
Ambtenarij
Geregeld krijgen wij nog brief
jes van lezers, die klagen over de
behandelinc van hun moeilijk
heden door officiële instanties.
De ene keer worden zij van het
kastje naar de muur gestuurd,
de andere keer is hun aanvraag
formulier voor het een of ander
zoekgeraakt, of nooit ontvangen.
Meer dan eens zit door dergelijke
gebeurtenissen een gezin of een
persoon zonder voedsel of kle
dingstukken.
Merkwaardig is echter, dat
wanneer gezaghebbende personen
of instanties zich met dergelijke
gevallen gaan bezighouden, de
moeilijkheden spoedig opgelost
zijn. Zo hadden wij dezer dagen
nog een geval, waarbij een Am
sterdamse lezeres zich tot onze
redactie wendde, daar zij reeds
herhaalde malen voor haar baby
een tweede stamkaart had aan
gevraagd, maar nog steeds niets
had gehoord of gezien. Vijf maal
maakte zij een vergeefse reis
van Noord naar Centrum. Eerst
na bemoeienissen onzerzijds kon
bewerkstellig&worden, dat zij bij
haar zesde bezoek haar stam
kaart medekreeg.
Wij vragen ons af, of het nu
werkelijk altijd nodig moet zijn,
dat er „druk" achter gezet wordt,
om de ambtelijke wereld goed te
doen functionneren. Laat men nu
toch eens breken met die geest
van ambtenarij en bedenken,
dat de ambtenaar er is voor het
publiek en niet omgekeerd.
anders uit dan de eer van ordelijke
burgers.
Weet Jij, waar Gijsie van Ome
Toon tegenwoordig zit? vraagt Jaap.
Ik heb een tip voor hem.
Gjjsie? Jazeker, die leeft met
een meid in de Govert Flinck.
En Kees draait zich naar mij:
Aardig voor jou om te weten.
De penose is aan het verhuizen. De
helft van de geklofte Jongens woont
op heden in de ouwe Pijp. Het Fer
dinand Bolpleintje wordt een tweede
Zeedijk zo langzamerhand. De russen
zitten tegenwoordig even vaak een
nachie in de Kuiperstraat als vroe
ger in de Heintje Hoeksteeg. Dat
maakt het ook al minder lollig.
Maar ze zeggen zelf, dat het mak
kelijker werkt, cn dat de huizen daar
best zijn. Nou, ouwe kavaljes zijn
het, da's waar.
Geen terugbetaling Rijksbeurzen
DEN HAAG. 20 Juli. Rljksbéur-
zen, welke tot dusver als renteloze
voorschotten werden verstrekt, zullen
in het vervolg dit karakter met meer
dragen. Te beginnen met de voor de
cursus 19441945 te verlenen beurzen
zijn geen terugbetalingen meer nodig.
SPORTNIEUWS
De Munck naar Sittardse Boys
AMSTERDAM, 20 Juli. De doel
man van Goes, F. de Munck, die het
vorige seizoen vooral in het zuiden
bijzonder de aandacht op zich ves
tigde, heeft overschrijving aange
vraagd naar Sittardse Boys.
Dc verduistering begint heden om
22.00 en eindigt om 5.45 uur.
Maan onder 22.05, op 5.46 uur.
20 Juli N.M., 28 Juli E.K., 4 Aug.
V.M., 11 Aug. L,K.