HET DAGBLAD
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Het leven in ÜonSen raalct
steeds verder verstoord
Luchtbescherming
kan het werk
niet aan
Mislukte landingen in
Baai van Wiborg
40.000 burgers van
Caen omgekomen
Levendige weerklank op hef
appèl van dr. Cöbbels
Alles in dienst van
de
zege
Publiek kreeg goed
koop bloemetje
Les voor de winkeliers
Dooie dame
Niet uitbreiden, maar sluiten!
Larebedriir ongezond heeft opengelaten om op andere wij-
BERLIJN, 10 Juli. In weerwil
Van de strenge Britse censuur drin
gen langzamerhand steeds meer be
richten over de uitwerking van de
V-l "op Londen en Zuid-Engeland
tot de buitenwereld door. Wanneer
thans gesproken wordt van treffers
op de Wellingtonkazerne en Regent-
Palace-hotel wordt hiermede, naar
men te Berlijn opmerkt, slechts een
zeer onvolledig beeld gegeven van de
vernielingen, welke de V 1 tot nu toe
in Londen heeft veroorzaakt.
Hoezeer de normale gang van za
ken in de Britse hoofdstad door het
nieuwe Duitse wapen is gestoord,
blijkt uit een bericht in de „Eve
ning Standard", dat van de 25 thea
ters in het Westelijk deel van Lon
den reeds 13 hun deuren voorlopig
voor de duur van enkele weken
hebben gesloten. Ook de beroemde
promenadeconcerten in de Albert
Hall zijn wegens het dreigende ge
vaar afgelast.
Op de beurs zijn verscheidene aan
delen in koers gedaald, daar wordt
verwacht dat de bedrijfsresultaten
van een aantal maatschappijen zul
len dalen wanneer het aantal vlie
gende bommen nog toeneemt. Voor
al aandelen van bioscopen, waren
huizen en openbare bedrijven zijn
hieraan onderhevig.
Volgens „Aftonbladet" hebben
epige Londense rechtbanken haar
gerechtszittingen naar kelderlokalen
verplaatst om niet gestoord te wor
den. De Lagerhuisleden voor het ge
bied Londen en Zuid-Engeland hou
den sinds Zaterdag regelmatig be
sprekingen met Morrison, den minis
ter voor de openbare gezondheid, om
maatregelen van veiligheid en hulp
verlening voor slachtoffers der bom
bardementen te beramen.
Nieuw alarm
In de stad Is op velerlei plaatsen
weer nieuwe schade aangericht. Tij
dens het gaan naar en van het werk
alsmede in schafttijd beleven de
Londenaars vaak bijzonder hevige
aanvallen. Op klaarlichte dag ziet
men dan vele Londenaars plat op
straat liggen, of zich op het voet
pad vast tegen de gevels aandrukken.
De luchtbeschermingsorganisatie is
ook in de war geraakt. Hèt perso
neel van de luchtbescherming en
van de brandweer, dat tot dusver bij
luchtalarm werd opgeroepen, kan
zijn dienst niet langer volhouden.
Een thans ontworpen ploegenstelsel
zal neerkomen op een verminderde
bezetting per ploeg.
Terwijl de bladen zich afvragen
of verduisteren eigenlijk nog wel zin
heeft, heeft de luchtbescherming te
kampen met de ondoeltreffendheid
van het luchtalarm. Tot dusver
werd alleen alarm gemaakt in be
paalde bedreigde streken. Thans
moet dit plaats maken voor plaat
selijke waarschuwingen. Teneinde in
de Londense City de werkzaamheden
te kunnen handhaven is daar een
apart alarmsysteem ingevoerd. Op
hoge gebouwen st^an thans scheeps
masten waaraan een bal wordt op
gehesen. zodra er onmiddellijk ge
vaar dreigt. Dan heeft men nog
twee minuten tijd om dekking te
zoeken. Voor degenen, die op de bo
venste etages van vier tot vijf ver
diepingen tellende huizen werken, is
deze tijd weliswaar niet voldoende
om de schuilkelders op te zoeken,
doch zij kunnen zich tenminste nog
op de grond werpen opdat zij niet
door scherven gewond worden.
Dit speciale alarmsysteem werkt
van negen uur 's ochtends tot half
zes 's avonds. Een eigen corps werk
lieden is hiertoe in de City aange
steld.
In het Lagerhuis wordt een be
spreking gehouden tussen een groep
afgevaardigden en leden van het
ministerie van binnenlandse zaken,
van het luchtvaartministerie en van
het ministerie van gezondheid. In het
bijzonder zullen de kwestie van de
verhuizing van burgerarbeiders en
de herstellingswerkzaamheden aan
hulzen en schuilkelders ter sprake
worden gebracht.
Van de ene diepe schuilkelder, die
de minister van binnenlandse zaken,
Morrison, voor het publiek heeft
opengesteld, mogen volgens een me
dedeling in de Londense bladen al
leen personen gebruik maken, die in
het bezit van een bijzondere speciaal
hiervoor uitgegeven vergunning zijn.
HELSINKI, 10 Jüli. Het. Finse
weermachtsbericht van Maandag
meldt:
Op de Karelische landengte heeft
de vijand gisteren weer met steun
van de artillerie en scheepsgeschut
getracht op twee landtongen van de
Baai van Wiborg aan land te gaan.
Hij werd echter weer in zee gewor
pen. Door het vuur van verschillende
Finse wapens zijn gisteren ruim 20
verschillende vijandelijke landings-
boten en schepen, die in deze wate
ren voeren, tot zinken gebracht.
Tussen SuomenVedenpohja en de
Vuoksen zijn de plaatselijke aanval
len op enige plaatsen afgeslagen. In
Vuosalmi werden hevige gevechten
geleverd met de over de Vuoksen ge
zette vijandelijke strijdkrachten. Alle
aanvallen van den vijand, waarmede
hij zijn bruggenhoofdposities tracht
te te verbreden, werden afgeslagen
of in een tegenaanval teruggeslagen.
Taai strijdend trokken onze troepen
zich tenig op het bruggenhoofd van
Ayrapaa.
Ten Noordoosten van het Ladoga-
meer was de door luchtstrijdkrachten
gesteunde vijandelijke druk in de
richting Uuksu—Nomaa en Loimo-
laam het sterkst. Langs de wegen en
in het Ödemarkterrein werd zwaar
gevochten. De vijand leed op enige
plaatsen grote verliezen aan man
schappen, zes tanks werden vernield.
Uit de richting Porajarvf en Ruka-
jiirvi is niets bijzonders te melden.
M de maand die is verlopen sinds
de vijand op 9 Juni met zijn grote
aanvallen begon heeft hij 803 tanks
en 995 vliegtuigen verloren.
Regering-Bonomi naar Rome
MILAAN, 10 Juli Na lang-
durige onderhandelingen tussen
Londen, Washington en Moskou,
heeft Bonomi thans eindelijk verlof
gekregen zijn regeringszetel van de
Zuiditaliaanse stad Salerno naar
Rome te verplaatsen op 15 Juli. Te
gelijk zouden ook de ex-kroonprins
Umberto als stadhouder-generaal van
Italië en de geïnterallieerde com
missie naar Rome verhuizen.
De haven van Cherbourg Is tot
nu toe voor geen enkel geallieerd schip
gebruikt, en de Britse Ingenieurs ver
klaren, dat de verwoestingen een ont
zaglijk werk zullen opleveren.
Volgens de door de pers hiervoor
gepubliceerde uitvoeringsbepalingen
is het echter uitermate moeilijk om
een dergelijke vergunning machtig
te worden.
Grote uittocht
Volgens de „Daily Express" bege
ven zich degenen die uit Londen en
Zuid-Engeland vertrekken, in hoofd
zaak naar het Noorden en Noord
westen van Engeland, de Midlands
en Wales. Steden als Blackpool,
Sheffield en Oxford zijn reeds over
vol. Naar schatting zijn er in Oxford
al 10.000 geëvacueerden teveel
In het merendistrict en het noord
westen is zulk een stroom van men
sen uit Zuid-Engeland aangekomen,
dat men ze niet onder dak weet te
brengen. Er is een ware lacht naar
logies losgebarsten, waarbij ieder op
eigen initiatief te werk gaat.
BERLIJN, 11 JulL Het aantal
onder de puinhopen van Caen be
dolven Fransen wordt geraamd op
40.000. In hoofdzaak werden zij ge
dood door de zware artilleriebeschie
ting in de eerste invasienacht. Toch
bleef daarna een deel der inwoners in
de stad. want de ver uiteenliggende
voorsteden waren nog enigszins ge
spaard gebleven. In de nacht van
Vrijdag op Zaterdag vielen honder
den Britse bommenwerpers Caen
aan. De bevolking leed toen wederom
zware verliezen.
Militaire revolutie
in Columbia
STOCKHOLM. 11 Jult. De Colum-
blaanse radiozender La Voz heeft be
kend gemaakt, dat de president van
Columbia, Lopez, tijdens militaire
manoeuvres, Maandag, in de nabij
heid van de hoofdstad van het depar
tement Marino in Zuid-Columbla,
door officieren van het Columbiaanse
leger gevangen ls genomen. De Colum
biaanse minister van buitenlandse
zaken heeft het presidentschap over
genomen.
Volgens Amerikaanse berichten,
heeft een groep revolutlonnalre offi
cieren niet alleen president Lopez,
maar ook verscheidene andere leden
van het kabinet, gearresteerd, toen zij
ln Pasto militaire manoeuvres bij
woonden.
De vice-president van Columbia.
Echandla, heeft na het bekend worden
van deze revolutie, een verklaring af
gelegd, waarin hij er op wijst, dat hij,
totdat president Lopez weer bevrijd
zal zijn, het presidentschap over
Columbia op zich zal nemen. In zijn
verklaring zegt hij dat het grootste
deel der troepen trouw aan de rege
ring ls gebleven. Als leider van de
revolutlonnalre legergroep noemde hij
den eersten luitenant Diogonel Gil.
Mannen in Normandië
moeten in dienst
BERLIJN, 10 Juli. De geallieer-
den hebben de gehele mannelijke be
volking tussen 18 en 45 jaar in het
door hen veroverde Normandische
gebied dienstplichtig verklaard. Een
groot aantal personen, dat, naar het
oordeel van den bezetter, gevaar op
levert voor de algemene veiligheid
en de geallieerde operaties, is gear
resteerd en zal voor inmiddels opge
richte standgerechten terecht moeten
staan.
De „Völklscher Beobachter" merkt
naar aanleiding hiervan, op:
In deze maatregelen komt aan de
ene kant de volle woede der invallers
tot uitdrukking over het standpunt
van de Franse bevolking Jegens hen,
aan de andere kant verraadt de op
roeping echter ook de dringende be
hoef te der invasietroepen aan verver
sing hunner vaak leeggebloede en ern
stig geteisterde formaties.
Wanneer een officieel communiqué
der invallers de vele honderden arres
taties in Cherbourg noodzakelijk
noemt, wordt daarmede toegegeven,
dat de Fransen grondig genezen zijn
van alle verwachtingen, die zij wel
licht' gekoesterd hadden, ten aanzien
hunner bevrijding".
Deze geallieerde oproep is gedaan
naar aanleiding van het feit, dat grote
delen van de manlijke bevolking zich
in de bossen hebben verstopt voor
hun „bevrijders". Als dwangmaatregel
ls tevens afgekondigd dat alleen die
gene recht op levensmiddelen hebben
die zich vrijwillig ter beschikking van
de geallieerden stellen. Tegelijk is
echter het broodrantsoen met veertig
procent verminderd.
Nieuwe gevechten tegen
de Balkan-benden
BERLIJN. 11 Juli. Na de grote
zuiveringsactie ln de Zuldalbaanse
bergen heeft zich dezer dagen ln de
bestrijding der benden op het Westen
van de Balkan een nieuw zwaartepunt
gevormd ln het Sloweens-Italiaanse
grensgebied, vooral ln de streek van
Karlovac. Verscheidene sterke commu
nistische bendengroepen werden na
overwinning van grote terreinmoeilijk
heden tot strijd gedwongen en in een
reeks gevechten, hoofdzakelijk door
Kroatische formaties, uiteengeslagen
en vernietigd. De door bandieten tij
delijk bezette plaats Dresdlcgrad werd
Ingenomen.
In de loop der gevechten leden de
bolsjewisten zeer aanzienlijke verlie
zen, die op één dag 760 doden be
droegen.
Zware verliezen leden de communis
ten ook gedurende een Intussen ge
ëindigde zuiveringsactie ln het Noord-
Kroatische Kalmltgebergte. Op andere
plaatsen werden ultbreekpoglngen van
omsingelde bandieten verhinderd cn
li\ het kustgebied werden verscheidene
groepen bandieten vernietigd. Op een
eiland uitgeweken restanten ondergin
gen hetzelfde lot.
In Bosnië drongen formaties der
Waffen- ff bij zuiveringsacties verder
op. Duitse troepen vielen ln Montene
gro concentraties van den tegenstan
der aan en verijdelden daardoor alle
pogingen van den tegenstander om de
Lim over te steken.
Generaal-veldmaarschalk von Kluge,
die het opperbevel in het Westen
overneemt van generaal-veldmaar
schalk von Rundstedt.
(Foto Hoffmann-Stapf)
Ie JAARGANG No. 160
LD
DINSDAG II JULI 1944
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Tel. 24996 - Postgiro 184.120 - Abonnementsprijs 21 ct. per week of ƒ2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 ct.
Na een Anglo-Amerikaanse luchtaanval. Koortsachtig merken de leden
van de luchtbeschermingsdienst in e en Noord/ranse stad na een terreur-
aanval om slachtoffers en gewonden te bergen. P.K.-foto Casper/Orb.-H.)
BERLIJN, 10 Juli. De rede van
Rijksminister dr. Göbbels in een
Oostduitse stad alsmede hoofdarti
kelen in de Duitse Zondagsbladen
laten aan duidelijkheid niets te wen
sen over. Wederom wordt het Duitse
volk opgeroepen alle krachten voor
het behalen van een beslissende
overwinning in te spannen, en zon
der onderbreking de wapens te. leve
ren, welke de soldaten aan het
front die de stormloop van drie we
relddelen moeten trotseren, nodig
hebben.
Onverbloemd stelt de Duitse pers
vast, dat de vijanden van Duitsland
een absolujit overwicht aan mensen
en materiaal bezitten, waartegen een
rotsvast geloof en fanatisme alleen
niets uitrichten kunnen. Daarom is
het goed, dat de Duitse wapenfabrie
ken in staat zijn den frontsoldaat
de nodige wapens en munitie te le
veren. en daarom is het ook goed,
dat Duitsland de beschikking heeft
over uitvinders, die in de toekomst
met volkomen nieuwe wapens hun
opwachting zullen maken.
Voorts richt de Duitse pers een
appél tot lederen Duitser persoon
lijk. Zij eist, dat hij thans absoluut
breekt met zijn oude gewoonten, zijn
egoïsme, zijn persoonlijke comfort,
met privileges, die niet meer in de
tijd passen, en dat hij zijn gemak
zucht overboord werpt, nu volk en
land ln een groot gevaar verkeren.
De Völkische Beobachter schrijft
ln verband hiermede, dat de Duitser
stand tussen keerpunt en doel als
eerste af te leggen. De verzoeking is
groot het tegendeel te geloven.
Meer dan een invasie tezamen met
de Russische offensieven, die met
een ongelooflijke kracht aan mate
riaal en mensen en na het maanden
lange trommelvuur van de bommen-
terreur, gevoerd worden, zal ook deze
uit drie werelddelen samengestroom
de vijand niet kunnen bijeen bren
gen. Maar dat is voldoende, wij moe
ten naar alle zijden om ons heen
slaan, zo schrijft het blad.
DEN HAAG, 11 Juli. Ook de
bloemenhandelaar pleegt. de goe
den en verstandigen niet te na ge
sproken zich aan prijsopdrijving
schuldig te maken. Er is al lang
bepaald, dat de bloemen en planten
duidelijk geprijsd moeten zijn, maar
verscheidene handelaren vonden
daar trucjes voor. Zij duwden de
prijskaartjes weg, lieten ze onder
steboven Ldus onleesbaar) bij de
bloemen liggen, of stopten ze in een
vaas. zodat men niet te weten
kwam, hoe de officiële prijs luidde.
De Prijsbeheersing heeft hierte
gen echter op grote schaal maatre
gelen genomen. Als de prijsopdrij
ving is komen vast te staan, krijgt
de winkelier een geldboete en boven
dien wordt onmiddellijk overgegaan
tot uitverkoop van de voorraad te
gen sterk verlaagde prijzen. Hoezeer
het publiek deze gang van zaken
waardeert, bleek wel bij enkele ver
plichte uitverkopen, die de laatste
dagen in Zuidhollandse plaatsen
werd toegepast. Voor een Haagse
bloemenzaak aan de De la Reijweg
247 zag men dezer dagen rijen vrou
wen staan ,die nu eindelijk ook eens
bloemen en planten tegen een rede
lijke prijs zich konden aanschaffen.
Hetzelfde geschiedde in Rotterdam,
Leiden en Dordrecht, waar de opspo
ringsambtenaren de omwonenden
een goedkoop bloemetje verschaften
uit een anders zeer kostbare zaak.
In Rotterdam kreeg een bloemen
zaak in de Zwart Janstraat 143 een
plakkaat op de ramen.
De bij de verkoop ontvangen gel
den werden vanwege de Prijsbeheer
sing in beslag genomen en ter be
schikking gesteld van den inspec
teur, die deze week nog een beslis
sing zal nemen.
Het gevolg van deze ingrijpende
maatregelen is al, dat talrijke bloe
menhandelaren terugkomen op hun
„vergissing" en thans duidelijk de
prijzen aanduiden in de etalage. De
weinigen, die nog niet tot de orde
geroepen waren, zullen, als zij hun
leven niet beteren, daarvan spoedig
de wrange vruchten plukken.
Luit.-Gen. bd. Elouf overleden
DEN HAAG, 10 Juli. Op 85-jarlge
leeftijd ls te Voorburg overleden de
luitenant-generaal bd. M. A. Elout.
De-overledene ls lid geweest van de
1 April 1936 opgeheven pensioenraad;
hij was ridder in de Orde van den
Ned. Leeuw en drager van de onder-
scheld lng voor langdurige dienst als
officier.
LICH. OEFENING. Amsterdam:
geslaagd: J. J. Boute. Oostzaan; A. H.
Eggels, Buggenum (L.); H. L. J. Fas-
saert, Eindhoven; A. S. Schellings,
Valkenburg; O. van. Soerland, Bruns-
fium; Th. A. H. Weyling, Den Bosch.
Na de ervaringen, die men in
Duitsland bij de proclamatie van de
totale oorlog heeft opgedaan, mag
men aannemen, dat het Duitse volk
ook ditmaal weer in het besef zijner
werkelijke kracht ook het laatst©
aan gemak en luxe en arbeidscapa
citeit zal offeren om de zo vurig ge
wenste overwinning en daarna de
vrede te verkrijgen.
Twee doden door gas
verstikking
KWINTSHEUL, 10 Juli. In de
nacht van Zaterdag op Zondag heeft
een ernstig geval van gasverstikking
in de Hoenderparklaan alhier, drie
slachtoffers gemaakt, waarvan twee
reeds zijn overleden. Aldaaf woonde
het bejaarde echtpaar De Brabander
met den nog ongehuwden zoon Jan.
Man en vrouw waren reeds heel lang
ziek. Een gasslangetje, dat ge
scheurd was, blijkt van de leiding
te zijn geschoten. De vrouw en haar
zoon kwamen door gasverstikking
om het leven. De oude man heeft
zich nog tot aan de deur weten te
slepen. Hij werd in ernstige toestand
in het St. Hyppolitusziekenhuis te
Delft opgenomen.
Alleen nog jam met suiker!
"DEN HAAG. 10 Juli. Tengevolge
van verschuivingen in de grondstof-
fenverhoudingen- zal met ingang van
heden van binnenlands fruit nog
slechts één kwaliteit hutshoudjam
worden gefabriceerd en wel uitslui
tend met suiker. Dit in tegenstelling
tot vroeger, toen de suiker voor on
geveer de.helft werd vervangen door
glucosestróop. De bereiding alleen
met suiker komt aan de smaak zeer
ten goede.
De prijs voor deze huishoudjam
zal gelijk zijn aan die van de tot
nog toe gefabriceerde huishoudjam
1. Voor huishoudjams van buiten
lands fruit (abrikozenjam, citroen
en oranjemarmelade) gelden ver
schillende prijzen.
Post voor vrijwilligers
Het M-Ersatzkommando Niederlande,
Den Haag, maakt bekend, dat de vol
gende richtlijnen voor de veldpost
verzending aan vrijwilligers en front-
arbeiders gelden (alle vroegere richt
lijnen zijn ongeldig):
Adres: fl-Feldpost. An das //-Haupt-
amt, Maastricht.
Zur Weltcrleltung an: Diénst-
graad: Naam: Veldpostnr. of
adres:
Dc afzender moet vermeld worden.
Dit geldt alléén voor postverzendin
gen aan «-vrijwilligers en ^-front-
arbeiders. Andere postzendlngen (aan
leden van de weermacht, marine, Luft
waffe. N.S.K.K. enz.) mogen niet over
Maastricht gestuurd worden.
Aan de ontvangers met een veldpost
nummer mogen slechts pakjes tot
honderd gram gestuurd worden. Zijn
deze pakjes zwaarder dan twintig
gram, dan ls een „Zulassungsmarkc"
nodig. Kranten en tijdschriften moe
ten als dusdanig te herkennen zijn.
dus met een kruisband verpakken.
Iedere zending mag niet meer dan
honderd gram wegen. Een „Zulassungs-
marke" ls hierbij niet nodig. Lucht
veldpostbrieven moeten met twee
luchtveldpostzegels voorzien zijn en
het opschrift „Luftfeldpost" dragen.
Aan ontvangers met een adres, dus
geen veldpostnummer, kunnen pakjes
tot duizend gram gestuurd worden,
vijftien cent porto. Zulassungsmarken
zijn niet nodig. De veldpostzendingen
worden door alle Dienststellen der
„Duitsche Dlenstpost" en de Neder
landse post (P.T.T.) aangenomen.
Geldbedragen aan «-vrijwilligers kun
nen door veldpostwissel bU de bureau's
der Duitse dlenstpost overgemaakt
worden.
De L.K. heeft van de D.Z. een
tot nadenken stemmende Ameri
kaanse advertentie overgenomen,
anno 1944. Blijkbaar zijn de kran
ten in Amerika ookwat ingekrom
pen en wint men daar ruimte door
de doodsadvertenties te combineren
met de rubriek vraag en aanbod:
„Met diepe droefheid deel ik
vrienden en bekenden mede, dat mijn
echtgenote overleden is op het ogen
blik, dat zij het leven schonk aan
een zoon, voor wien ik een voedster
zoek, tob ik een nieuwe levensgezel
lin zal hebben gevonden, die jong en
lief is, 20.000 dollar bezit en mij kan
helpen in mijn stoffenzaak, die ik
wil uitverkopen vooraleer ze te vesti
gen in mijn nieuwe huis. waarin nog
prachtige flatwoningen te huur zijn
of te koop. waarvoor ik gaarne geld
leen."
Is. dit iets voor u. heer Lammers,
die er voor verantwoordelijk zijt,
aldus lees ik in dit blad. dat onze
advertenties nog niet zo Amerikaans-
aantrekkelijk zijn? Wij zouden dan
papier kunnen besparen op de ad
vertentie-ruimte en tevens met nog
meer aandrang dan te voren, onze
lezers kunnen verwijzen naar de niet.
redactionele gedeelten van de krant.
Want tegen dit proza van zulke cul
turele Amerikaanse advertenties kan
zelfs de meest sinistere grappenma
ker niet op. Deze kerel verkoopt met
plezier zijn eigen moeder, vent met
zijn overleden vrouw en wint in het
voorbijgaan de journalistieke Goede-
waagen-prijs, sectie Amerika, voor
het best gecondenseerde culturele
artikel.
TUL.
Pionierswerk op lucht-
vaartschool in Doorn
In de prachtige omgeving van Doorn
werkt thans een aantal jongemannen
van 18 tot 21 Jaar ln alle stilte aan
de wedergeboorte van onze, luchtvaart.
De pl.v. commandant der school,
opperkompaan Van der Wal. vertelde
ons een en ander over hot onderwijs
daar.
Op het ogenblik ls men bezig met
een theoretische opleiding voor vlieg
bewijs B en navigator tweede klasse
of radiotelegrafist on navigator tweede
klasse. Id aanmerking komen slechts
Jongens, die dc leeftijd van achttien
Jaar hebben bereikt en die van een en
twintig Jaar nog niet hebben overschre
den. Verder moeten zij een minimum-
vooropleiding. zoals Mulo A of Mulo B,
hebben genoten en behoorlijke cijfers
voor wis- en natuurkunde hebben be
haald. Slechts ln bijzondere gevallen
worden, wat leeftijd en vooropleiding
betreft, uitzondéiUngen gemaakt. Aan
het volgen van de cursus zlln geen
kosten verbonden. Ook do verpleging
ls kosteloos. Tijdens het verblijf op
school wordt schoolkleding gedragen.
Tijdens de bewegingsvrijheid, eenmaal
per week en des Zondags en tijdens
het verlof naar huls. eenmaal ln de
drlevweken, mag het uniform niet ge
dragen worden. Het reisgeld ontvan
gen de Jongens van de school, evenals
een behoorlijk zakgeld. De gehele op
leiding duurt een Jaar. waarna een
examen moet worden gedaan, dat men
van staatswege hoopt erkent te krij
gen.
Behalve vliegtechnisch onderricht,
doen de jongens veel aan sport, ter
wijl ook schieten en orde-oefeningen
op het programma sta^m. Met dit
laatste hoopt men een behoorlijke
zelfdiscipline aan te kweken.
Kort geleden heeft men.d©^beschik
king gekregen over de roj|:p van een
viermotorige bommenwerper, natuur
lijk waardevol studiemateriaal. Tevens
verkreeg men onlangs een schaalmodel
van de D.C. 3, een bezit, waarop de
jongens zeer trots zijn. Onder des
kundige leiding van leraren wordt
hard gewerkt. De eerste groep leer
lingen ls enthousiast en toont, dat het
hun ernst is met hun voornemen,
luchtvaartpioniers te willen zijn.
De Luchtvaart W. heeft met de op
richting van deze school baanbrekend
Werk. verricht.
De Europese economie als
harmonische arbeidsverdeling
tussen de aaneengesloten volken
van het continent, dét was in
weinig woorden samengevat het
onlangè door Rijksminister Backe
tijdens zijn bezoek aan ons land
geschilderde beeld van de vredes-
toekomst zoals Duitsland die ziet.
Daarbij is het voor de sceptici en
ongelovigen, voor de in eigen sen
timenten van koppigheid en haat
gevangenen, telkens en telkens
weer nodig eraan toe te voegen:
dit beeld is géén „lijmstok" van
de éne grote macht, die de ove
rige kleine machten met bedrie-
gelijke voorspiegelingen voor een
imperialistische machtspolitiek
wil vangen, het vertegenwoordigt
simpelweg de natuurlijke en zelfs
de enige levenskans van de grote
èn van de kleinen.
In de „Deutsche Zeitung"
heeft Staatssekretar dr. Hans
Fischböck dezer dagen een arti
kel gepubliceerd, dat een belang
wekkende aanvulling op deze op
vattingen geeft, niet in de laat
ste plaats naar de „andere
zijde". Wat hebben de kleine vol
ken van de Anglo-Amerikaanse
opvattingen op economisch ge
bied te verwachten? Wat wil men
„ginds"? Bovenal: wat kén men
ginds?
Het vrijhandels-geluid, dat
men in Londen .en Washington
laat horen, is een klank uit het
verleden geworden. Dat ls geen
kwestie van ideologie alleen,
maar van een historische ontwik
keling, waartegen verzet een on
vruchtbare dwaasheid is. Reeds
het karakter van de moderne
oorlogvoering onderstreept het
onontkoombare van deze ont
wikkeling. Die moderne oorlog
voering immers steunt op de ba
sis van een massale economische
aaneensluiting. Ze is reeds lang
ontgroeid aan de simpele botsing
tussen twee meer of minder ge
oefende legers alleen en de
krachtmeting tussen twee meer
of minder geniale veldheren. Ze
omvat alles wat de strijdende
machten aan „potentieel kun
nen opbrengen en daardoor
moeten opbrengen. Maar dan
is het voor-den niet van werke
lijkheidszin gespeenden mens ook
duidelijk, dat reeds de organi
satie der vredes-economie daar
aan niet voorbij zal gaan. Wan
neer Amerika thans reeds op
vriend en vijand „steunpunten"
tracht te winnen, wanneer het
thans reeds een beweerde „orde
ning" van de voedselproductie in
dienst stelt van een politieke
machtsuitoefening, dan is het
duidelijk dat het zich daarbij
spiegelt aan wenselijkheden, die
het reeds in de huidige oorlog
voor zijn militaire strijd gaarne
als feitelijkheden zou hebben ge
zien.
Ook los van deze harde feite
lijkheden, die de kleine volken
eenvoudig als pionnen in het
Amerikaanse schaakspel zouden
voegen, is de liberale wereldhute-
houding een hersenschim gewor
den. Gelijk in de staatshuishou
ding het „vrije spel van krachten"
reeds een halve eeuw geleden voor
het overgrote deel der bevolking
tot slavernij dreigde te worden,
zou de „vrijhandel" ook in de
wereldhuishouding na de oorlog
slechts een slavernij der kleine
volken beduiden.
Andermaal gaat het hier waar
lijk niet om goedkope propagan
distische frasen. De oudsten onder
de Nederlandse arbeiders herin
neren zich uit de dagen, toen de
aaneensluiting van werkende
mensen in een „organisatie" nog
een gloednieuwe nieuwigheid was,
de bedenking der liberale econo
men. Zulk een organisatie, aldus
leerden deze geleerden, was een
aantasting van de individuele
vrijheid en daarom zedelijk en
economisch te verwerpen. De
arbeiders zelf echter ervoeren aan
den lijve, dat „individuele vrij
heid" en het „vrije spel van
krachten" der liberale staatshuis-
houding hen als kleinen en mach
telozen eenvoudig overleverde aan
de groten. Wat men vrijheid
noemde, was in werkelijkheid een
maatschappelijk dwangbuis.
Is het niet, of wij in de Anglo-
Amerikaanse vrijheidszangen
thans voor het verkeer der landen
en volken dezelfde misleidende
frasen terughoren, die destijds
beproefd werden voor het verkeer
der kleinen en groten binnen de
staat? Nu gelijk toen zouden de
klachten der kleinen niet tellen
tegenover de winsten der groten.
Nu gelijk toen betekent de „vrij
heidsidee" der liberale economie
winstkans voor den grote, armoe
de, uitbuiting, slavernij voor de
massa der kleinen. Destijds maak
ten de „ongeorganiseerde" siga
renmaker en het „kleine baasje"
in het beweerde vrije spel van
krachten geen andere kans dan
die op de rol van paria. In de door
liberale „vrijheid" gedragen toe
komst zou een Nederlandse in
dustrie een belachelijke kleine
sigarenmaker zijn tegenover die
van het de wereld beheersende
Amerikaanse kapitalisme. In die
zelfde „vrijheid" zou de Neder
landse landbouw als een lastige
mug van het aangezicht der
wereldhuishouding worden ge
veegd door de brede hand van de'
Amerikaanse groot-producenten
met hun plannen van Hot Springs.
Dén zouden de klachten der
kleinen te laat komen. Waar, ge
lijk op het Europese continent,
zich echter een taakverdeling laat
verwezenlijken, die ook de kleinen
stuk voor stuk onmisbaar weet ln
het grote plan, daar maakt de
aaneensluiting van kleinen en
groten ook de klachten der klei
nen tot klachten der groten. Daar
groeit een vrijheid van de ge
meenschappelijke arbeid, die er
wellicht anders uitziet dan velen
zich thans kunnen voorstellen,
maar die meer waarachtigheid en
meer zedelijke inhoud heeft dan
de loze leuzen van het liberalisme.
Keuringen
Het #-Ersatzkommando deelt mede:
Iedere gezonde Nederlander kan zich
aanmelden, teneinde gekeurd te wor
den voor de Waffen-tf. tf-Wachtbatal-
Jon in Amersfoort, Landstorm Neder
land en de Germaanse ff ln Neder
land. Personen tussen 19 en 35 Jaar.
die aanmeldingspllchtlg zijn voor de
tewerkstelling, kunnen zich eveneens
aanmelden en worden gedurende ver
bintenis van de tewerkstelling vrlj-
gesteld
Officier in de Waffen-tf kan leder
worden, die na tenminste éen Jaar
diensttijd zijn geschiktheid voor de
officiersopleiding heeft bewezen. Zijn
schoolopleiding Is niet doorslaggevend.
Beslissend voor bevordering zijn: ge
drag, karakter, prestatie.
Tijdens de keuringen worden alle
Inlichtingen verstrekt met betrekking
tot de verzorging van familieleden,
duur der opleiding, extra-levensmld-
delen enz. Eveneens verstrekken alle
inlichtingen en gratis-reisbiljetten
voor heen- en terugreis de volgende
Nebenstellen der Waffen-#Amster
dam, Dam 4; Alkmaar, Langestraat 56;
Heerlen. Saroleastraat 25; Groningen,
Herenstraat 46; Enschede, Hengelose-
straat 30 en het if -Ersatzkommando,
Den Haag. Korte Vijverberg 5.
Ook voor de gemotoriseerde com
pagnie bij het #-WachtbataUon te
Amersfoort, welke dienst ln Nederland
doet, kan men zlcli op bovenstaande
keui-lDgen melden.
13.7.44. 812 uur, Rotterdam. Deut-
s
r* L J J niet- dat men te veel mogelijkheden
De ervaringen die de Prijsbeheer
sing in deze jaren van gerant
soeneerde jenever heeft gehad met
de caféhouders, waren zeer ongun
stig. Anderzijds hebben de kasteleins
wemig plezierige herinneringen aan
de Prijsbeheersing; er zijn talrijke,
deels zeer strenge straffen opgelegd
aan de verkopers van zwarte borrels.
De hoge boeten en de inbeslagne
ming van de voorraden hebben er
echter niet toe geleid, dat het kwaad
verminderde, integendeel, de zwarte
prijs werd verhoogd om de geleden
schade te dekken en de zaak werd
op oude voet voortgezet.
Waren er enige tijd geleden nog
café's, waar niet tegen de prijsvoor-
schriften werd gezondigd thans
is volgens de unanieme verklaring
van politie-ambtenaren in vrijwel
alle grote gemeenten de situatie zo,
dat sledhts in zeer weinige grote
restaurant-bedrijven het jenever
rantsoen tegen de goede prijs wordt
uitgeschonken in alle andere za
ken is men aangewezen op de „spe-
ciaaltjes" van twee. of drie vijftig.
In Amsterdam is een aantel stra
ten ln de binnenstad aangewezen,
waarvoor geen vergunningen meer
worden uitgereikt. In andere steden
is men overgegaan tot het sluiten
van bepaalde café's. Dit zijn maat
regelen, die een step in de goede
richting zouden betekenen, ware het
ze het bedrijf voort te zetten.
Terwijl enerzijds bepaalde
straten en buurten in bescher
ming zijn genomen, breiden zich
anderzijds in de „vrije" straten
de café's steeds meer uit, veeal
onder oude directie, afkomstig
uit een gesaneerde buurt, een
resultaat, dat niet de bedoeling
van de nieuwe gemeenteverorde
ningen kan zijn geweest.
Wat eveneens te denken geeft, ls
het verschijnsel, dat juist in deze
tijd van grote materiaalschaarste
ontelbare bars en café's worden uit
gebreid of gerestaureerd. De con
clusie ligt voor de hand, dat met de
opbrengsten van de zwarte borrels
zwarte bouwmaterialen zijn gekocht,
alles ten behoeve van de verkoop van
nog méér speciaaltjes.
Onze bezwaren tegen een bepaald
soort café's, de jongenskroegen, de
zwarthandelaren-kroegen, zijn be
kend. Zij vervullen in het maat
schappelijk leven geen nuttige rol,
maar betekenen integendeel een dui
delijk gevaar. Dus: sluiten!
Blijft dan nog de vraag overi of
uitbreiding of restauratie van de
café's en restaurants die reden van
bestaan hebben, geen verspilling van
bouwmateriaal is in een tijd, dat dit
materiaal voor andere, zoveel nutti
ger doeleinden niet beschikbaar is.
sche Oberschule, Westerlaan 1: 14.7.44,
8—12 uur. Den Bosch, hotel Noord-
Brabant. Markt 45; 14.7.44, 16—18 u.,
Venlo, Deütsches Haus. Egmondstr. 16;
15.7.44, 812 uur, Arnhem, café Royal;
16.7.44, 812 uur, Zwolle, hotel Glj-
tenbeek; 17.7.44, 8—13 uur, Amster
dam, Dam 4; 13.7.44, 812 uur,
Utrecht, N.V.-Huls, Oudegracht 245;
18.7 44, 1517 uur, Amersfoort, ƒƒ-
Wachtbataljon 3, Leusderweg.
BEVERWIJK. 11 Juli. Zondag
avond zijn op de onbewaakte overweg
in de St. Aagtendijk, alhier, twee
wandelaars, een man en een meisje,
onder oen uit de richting Uitgeest
komende electrische trein geraakt.
Eeiden waren op slag dood.
VOLKSCULTUUR EN KUNST
„Onze Oudheid"
„Onze Oudheid" is de naam van
een nieuw tijdschrift, dat er helaas
wat ouderwets uitziet. Juist het on
derwerp en de „actualiteit" daar
van eisen dat zulk een tijdschrift
er typografisch fris en fleurig uit
ziet. Appetijtelijk ook voor den een-
voudigen liefhebber, niet slechts voor
den vakman. De redactionele leiding
berust bij dr. F. C. Bursch. Interes
sant zijn artikelen over paalwonin
gen en van prof. dr. Jan de Vries
over volksoverlevering en archaeolo-
gie. Voorts schrijft dr. C. C. W. J.
Hijszeler over oudheidkunde in
Twente en P. Felix over Sloten en
sleutels. Moge „O. O." slot en sleu
tel worden tot „onze oudheid", voor
velen en moge het blad een goeden
slotemaker vinden.
Postzegels verdedigd
A. Lykles. die in Volksche Wacht een
aanval heeft gedaan op de postzegels
van Pyke Koch, die (om het popu
lair te zeggen) hem niet volks ge
noeg waren, heeft al direct een
wederwoord gekregen van prof. Snij
der, maar heeft thans bovendien een
polemische beschouwing van J. C.
Nachenius aan zijn adres gekregen,
terwijl Annette Barn zijn aanval
„vertaalt" in groter begrijpelijkheid.
Zélf levert Lykles een repliek en prof.
Snijder schrijft een slotwoord. Winst
van déze polemiek is vooral de hel
dere beschouwing van Nachenius.
naar welke wij. kortheidshalve, hier
slechts kunnen verwijzen. (Volksche
Wacht, 9 no. 3). Opmerkelijke arti
kelen zijn er voorts van prof. Jan de
Vries over geloof en bijgeloof en
van prof. Stroer over de bevolkings
geschiedenis van Nederland, een
maanwoord aan de besten om zich
te vermenigvuldige op grote schaal.
HMBHmSBBf gaf
een zangspel van Walter Kollo „Die
Frau ohne Kuss". auteur Richard
Kessler, dat een kleinere bezetting
vraagt dan „Die drel alten Schach-
teln", geen koren en balletten heeft
en dat eigenlijk een luchtig blijspel
ls, waarvan de tekst hier en daar
door gezongen coupletten wordt on-
door gezongen
derbrofcen.
SPORTNIEUWS
Remkes tweede achter motoren
in Duitsland
AMSTERDAM, 11 Juli. Onze
sprintkampioen Bernard Remkes
kwam Zondagmiddag weer eens in
een wedstrijd achter motorgang-
making aan de start en wel te Bam
berg in Duitsland, waar hij in een
internationale wedstrijd de tweede
plaats in het totaalklassement bezette
na den Duitser Marckowitz, doch voor
den Italiaan Nolo en den Luxembur
ger Ris.
Finales buur+wedstrijden op
Amsterdamse Sintelbaan
AMSTERDAM. 1-1 Juli. Het Am-
stcrdam6e straatbeeld ls een aspect
rijker geworden: op vele plaatsen zien
wij 's avonds Jong en oud in drom
men verenigd hun favorieten aanmoe
digen bij do straatwedstrijden. Ergens
bescheiden begonnen en Ingeslagen bij
het publiek zijn deze straatwedstrijden
gegroeid tot een volksvermaak ln groto
omvang. Hoevele van de kleine en
groto prijswinnaars zullen niet de ge
dachte koesteren, eens op een echte
baan ln een echto wedstrijd slag te
leveren en de kampioenen van twee
straten verder te verslaan? Die moge
lijkheid komt er!
Over enkele weken zullen op de Sin
telbaan aan het Olymplapleln wed
strijden gehouden worden, waaraan de
besten van alle buurtwedstrljden mo
gen deelnemen. Het terrein ls hiervoor
beschikbaar gesteld door den Inspec
teur voor de Lichamelijke Opvoeding.
De buurtcomité's kunnen zich voor
nadere inlichtingen wenden tot den
heer A. G. Glas. voorzitter van de
Amsterdamse Athletlek Club. Haarlem
mermeerstraat 44, West. Zij worden
verzocht, hun adres schriftelijk op te
geven, waarna alle gegevens omtrent
de te houden wedstrijden worden toe
gezonden.
Honkbalprogramma
AMSTERDAM. 11 Juli. Hethonk
balprogramma voor Zaterdag en Zon
dag luidt: Zaterdag: overgangsklasse:
OVVO—Zceburgia. RCHDWS. Ajax
2—AFC. Blauw-Wit 2—De Spartaan;
Zondag: eerste klasse: Ajax—SC
Haarlem, Blauw-Wit—Schoten. EDO
VVGA, HHCQuick; overgangs
klasse: SC Haarlem 2—HCK, Cele-
ritas—TIJBB, EDO 2—HHC 2, Hil
versum—DOS.
Revanche van de kampioen
schappen achter de motor
AMSTERDAM, 10 Juli. Woensdag
avond wordt op de Amsterdamse Sta-
dlonbaan de revanche verreden van
het kampioenschap van Nederland
achter grote motoren, waarvan het
sensationele slot tot zoveel menings
verschil aanleiding heeft gegeven. Aan
deze revanche wordt deelgenomen
door dezelfde zes stayers als toen, n l.
Van Amsterdam (kampioen). Van der
Voort, Bakker, Bosland. Matena en
Groenewegen.
De start van deze 75 km. wedstrijd
ls op half acht bepaald.
Als tweede hoofdnummer bevat het
programma een sprintwedstrijd voor
beroepsrijders, waaraan wordt deelge
nomen door Jan Derksen (eerste start
na zijn zware ziekte). Remkes, Krop
man (eerste start als beroepsrijder)
en Van der Vijver.
Deze wedstrijd wordt verreden in
matches A deux. Bovendien bevat het
programma een 25 km. wedstrijd voor
amateurs. a
Luc van Dam klopf Elfen
in Hamburg
HAMBURG, 11 Juli. Zondag J
waren ook onze landgenoten Luc van
Dam en Dorus Elten bij de bokswed
strijden in Hamburg present. ZIJ bok
sten een partij over tien ronden, welke
een tamelijk tam karakter had. Van
Dam toonde ook thans zijn technische
meerderheid en werd winnaar op pun
ten.
Jeugd-tenniskampioenschappen
zijn afgelasf
ROTTERDAM, 11 Juli. Het be
stuur van de Nederlandse Lawnten-
nisbond heeft besloten, do nationale
kampioenschappen voor de Jeugd,
welke op 1, 2 en 3 Augustus te Apel
doorn zouden worden gehouden, niet
te laten doorgaan, aangezien het be
stuur het niet verantwoord acht. do
Jongelui te laten reizen én twee dagen
van huls te doen zijn.
De verduistering begint heden om
22.00 en eindigt om 5.45 uur.
Maan onder 12.07, op 0.44 uur.
12 Juli L.K., 20 Juli N.M., 28 Juli
E.K., 4 Aug. V.M.
