D
Kassandra keuvelt
Als u een jurk
koopt
IMS PRODUCTEN
Boeiend boek over
Zuiderzee
Leiden en de Rembrandt-dag
Geen herdenking in zijn geboortestad
Leer grafiek naar
waarde schatten
ERUGA
,Sneeu.wvlok - de Eskimo" SB»
van
Leerlingen-uitvoeringen leiden tot
wancultuur en exploitatie
Ooms én tantes plegen een run op de kassa
Babyklas op toer?
Belevenissen aan Normandische front
Geldige bonnen
Q
MELBA
FRIESCH
roggebrood
GEUR. TEN HOEVE
2Ï
Kassandra was.volgens den grooteten Grieksen dichter, de school
ste van de Trojaanse koningsdochters. Van Apollo kreeg ze, in
ruil voor de belofte hem toe te behoren, de gave *van de prophetie.
Toen zij dat goddelijk geschenk eenmaal ontvangen had, hield ze
echter met Trojaanse ontrouw geen woord en uit wraak gaf Apollo
haar nog dit lot er bij: niemand zou ooit haar profetieën geloven.
Toen de Trojanen de schone Hélena, die de aanleiding zou worden
van de Trojaanse oorlog, binnen hun muren kregen, voorspelde
Kassandra haar mede-Trojanen de slechte afloop. Niemand ge
loofde haar.
Sinds Homérus is Kassandra de naam gebleven van tal van onge
luksprofeten, die hun land en hun volk hebben gewaarschuwd
tegen naderend onheil, maar die geen geloof vonden.
De merkwaardigste Kassandra van Nederland heet E. den Herder
en woont in Harderwijk^ een evenzeer ten dode opgeschreven stadje
als destijds Troja.
in een nieuw geschrift, een boek,
van Den Herder thans wordt ge
daan (uitgave A. Storm van Leeu
wen, Den Haag) is in zekere zin
een compromis. Dit bewijst het
levenskrachtige van de theorieën
en de acties van Den Herder. Hij
heeft zich niet doodgestaard op de
dijk, maar heeft zelfs nieuwe mo
gelijkheden ontdekt in de nieuwe,
immers nog steeds niet definitieve
situatie. Voornamelijk nog niet de
finitief ten opzichte van de zuide
lijke inpolderingen.
Instinctieve wijsheid
Hij heeft allerlei instinctieve vis
serswijsheid in de loop van zijn
acties bevestigd gezien. Hij komt
steeds met nieuwe en wetenschappe
lijk steviger gefundeerde argumenten.
Wat eerst instinctief verzet was,
heeft zich thans ontwikkeld tot gron
dig geargumenteerde zakelijke kennis,
die een zekere actualiteit niet ont
beert: als Den Herder betoogt, dat
onze panharing-positie in de eerste
wereldoorlog zoveel gunstiger was
dan thans, dank zij de toenmalige
Zuiderzee, dan spreekt zulk een argu
ment direct tot onze maag en dus
met ongewone kracht ook tot ons
verstand
Het enige teleurstellende van het
boek „Brak Water" is. dat het in een
niet erg fraaie stijl geschreven is.
Het is niet een stijl, die tot de hoogte
van het onderwerp gestegen is.
Kassandra keuvelt. Gewild joviaal,
gewild kinderlijk, om niet te zeggen:
kinderachtig, soms. Ongeveer zoals
heel neerbuigende tantes, die zich
niet al te veel voorstellen van het
begrip van de kinderen, aan deze
kleintjes vermenselijkende-sprookjes
vertellen. Bliek, bot en paling voe
ren in dit boek lange, vermoeiend
kinderachtige gesprakken.
De bedoeling is natuurlijk geweest
om het „droge" Den Herder helaas
veel te weinig natte! onderwerp
van de voormalige Zuiderzee op eeq
voor ieder bevattelijke wijze te be
handelen. Wel, bevattelijk is het:
het boek kan zó worden voorgelezen
op elke Nederlandse school 'en het
verdient dat ook!
Maar de stijl is daardoor het on
derwerp niet geheel waardig. Op dit
ook door den uitgever met illustra
ties en kleurig bandomslag, aantrek
kelijk gemaakte boek. zou eigenlijk
nog een ander boek moeten volgen.
Een boek. dat niet de schijn zou
willen wekken het Nederlandse -volk
eens prettig iets te willen vertellen
over de haring die ten haring voer
en over het kortzichtig beleid van
ingenieurs en eenzijdige verdedigers
van vissersbelangen. maar dat, zoals
het voorwoord een ogenblik doet ver
wachten, ons de figuur laat zien van
een stoere en echt-Nederlandse
figuur, die met hand en tand strijdt
voor het behoud van een zee, voor
het behoud van een stuk volkskracht.
Iemand, die de Zuiderzee 'oorloplg
nog niet op wil bergen in het Zui-
derzee-museum, maar die er voor
vècht. Die vècht. voor elke duim
breed vissersgrond. die hem nog is
gelaten en die in die strijd niet wil
beschikken over het dynamiet, waar
mee de kwaadaardigste vissers, zoals
een niet-zó-voltooide film ons des
tijds wilde doen geloven de afsluit
dijk in de lucht wilden laten sprin
gen, maar over een reeks van sterke
en gezonde argumenten.
Iemand die, ondanks alle tegenslag
en ondanks alle onbegrip, géén queru
lant is geworden, maar die met een
wonderlijke blijmoedigheid <en ziè-
daar toch nog een stylistisch-positief
Den Herder is dé grote tegenstan
der van de drooglegging van de Zui
derzee. In een wereld, die beheerst
werd en wordt door specialisten en
ingenieurs, vertegenwoordigde en
vertegenwoordigt hij een instinctief
inzicht, dat dieper en verder ziet
dan de eenzijdigheid van de meeste
specialisten en ingenieurs. Tegenover
de dijkenbouwers en de droogleg-
gers. die slechts dachten aan akkers
en graan, vertegenwoordigde hij in
zijn strijd voor de zee en voor de vis.
en voor de vissers een groter Neder
lands belang, want Nederland be
staat. in tegenstelling tot andere
landen niet alleen uit land, maar
uit land plus zeeën.
Deze eenvoudige waarheid wordt
ln onze geestdrift voor onze inge
nieurs wel eens vergeten. En bij alle
frases over ons „wakker voorge
slacht" en bij al onze schoolliedjes
(dat zijn frases op maat en rijm en
dreun) over „een Hollands kind, dat
is bekend, vindt in de zee zijn ele
ment" is het dan toch maar gebeurd
dat een zee werd drooggelegd door
landrotten en dat de vissers het toe
kijken hadden.
Het merkwaardige van de figuur
Kassandra-Den Herder is nu dat hij
aanvankelijk tegenover deze eenzij
dige droogleggers slechts een op zijn
beurt, even eenzijdige anti-droogleg-
ger of pro-Zuiderzeeër scheen, maar
dat hij in zijn instinctief begonnen
strijd voor het behoud van de Zui
derzee steeds meer argumenten vond
en er bovendien in slaagde die in
stinctief gevonden argumenten steeds
beter te funderen, ja, ze ten slotte
zelfs wetenschappelijk wist te bere-
deneren. Daardoor groeide zijn actie
vér uit boven een actie voor een een
zijdig vissersbelang en werd het een
actie voor een nationaal belang.
Ja. zelfs waren er momenten, dat
zijn verrassend oorspronkelijke ar
gumentatie tegen de afsluitdijk in
feite een pleidooi werd voor een be
tere afsluitdijk. Voor een hogere,
beter verzekerde afsluitdijk. Voor
een afsluitdijk, die niet zou dienen
tot. algehele afsluiting en algehele
verzoeting van het IJsselmeer, maar
die dagelijks nog zoveel zeewater
zou binnenlaten, dat er. bij achter-
wegelating van de zuidelijke inpol
dering. een mooie plas „Brak Water"
zou overblijven, die aan de ene kant
de vissers en de vis zou laten leven
en die aan de andere kant nog vol
doende opvangmocelijkheid voor het
opgewaaide Noordzeewater zou bie
den, om bij Noordwesterstormen te
kunnen fungeren als „veiligheids
klep voor de Noordzee."
Want d&t, aldus luidt één van de
oorspronkelijke stellingen van Den
Herder, was de wereldhistorische be
tekenis van de Zuiderzee en daaraan
dankten de Waddeneilanden hun
veilig bestaan. Zelfs al duurde een
Noordwesterstorm twee dagen, dan
woei het water eenvoudig weg
door de zeegaten en werd net zo
lang bewaard in de Zuiderzee. De
Afsluitdijk, aldus Den Herder, bete
kent een gevaar voor onè land Eens
kan een storm komen en kan de af
wezigheid van de veiligheidsklep zich
bitter wreken. Den Herder heeft
reeds de voldoening gesmaakt, dat
mede door zijn sombere Kassandra-
prophetieën de dijk hoger is ge
maakt dan oorspronkelijk voorzien.
Het „Brak Water'-voorstel, dat
jfiTEB WERD CSB&Reti
OP MK is ÉN mneoé
REMBR&NDT VAN RijN
De eenvoudige
blauwe steen in
cle gevel van
Rembrandts ge
boortehuis.
(Foto A.P.-
archief)
Toen enige tijd geleden een Neder
landse cultuurweek werd aangekon
digd en men mededeelde, dat men
den Leidenaar Rembrandt tot sym
bool van deze week gekozen had,
meenden wij met recht, dat onze
oude stad met. zijn groot cultureel
verleden in deze herdenkingsteek
een belangrijke rol zou spelen. Wat
zou meer voor de hand hebben ge
legen dan dat men de geboortedag
van Nederlands grootsten schilder
in Zijn geboortestad zou hebben ge
vierd; waar zou men een betere
plaats tot herdenking kunnen vin
den dan daar, waar op 15 Juli 1606
in het gezin van Harmen van Rijn
in de molen „de Pelikaan" een
knaapje werd geboren, een jongen
dien de trotse vader Rembrandt
noemde. Geen plaats is er, die ons
straks wanneer wij met eerbied de
nagedachtenis van een van Neer-
lands grootste zonen gedenken zo
dierbaar is, als die bij onze Leidse
Weddesteeg, waar wij in de muur
van een klein pakhuisje een eenvou
dige, blauwe steen zien aangebracht
en waarin slechts die enkele zin is
gegrift:
Hier werd geboren
op den 15den Juli 1606
Rembrandt van Rijn.
Het was in Leiden waar Rembrandt
geboren werd, het waren de Leidse
straten, waarin zijn kinderstappen
stonden en waarin hij zijn spel heeft
gespeeld, het was in Leiden, waar hij
Directeur: R. J. Kerkmeester, Sus-
sum; hoofdredacteur: Hendrik Lindt,
Amsterdam; plv. hoofdredacteur; Ir. A
H. de Haas van Dorsser, Haarlem:
binnenland: J. v. Grieken; Illustratie
en opmaak: R. Kampstra; volkscul
tuur en kunst: M. Wolters; muziek:
G. K. Krop; sport: J. J. Liber; adver
ten ties: A. H. lemmer», allen, te Am
sterdam. S 113
de Latijnse school bezocht, waar hij
van knaap man geworden is. waar
hij onder leiding van Jacob van
Swanenburch schilder ls geworden.
Met onderbreking van een half jaar
heeft hij de eerste vijf en twintig
jaar van zijn leven in Leiden ge
woond en hij heeft van Lelden ge
houden. zoals hij later van Amster
dam gehouden heeft. „Amsterdam en
Rembrandt die horen zo echt bij
elkaar", heeft Lodewijk van Deyssel
eens geschreven; van Leiden zou m?n
het zelfde kunnen zeggen. Rembrandt
moge dan zijn grootste roem en ook
zijn grootste miskenning in Amster
dam hebben gevonden, in Leiden wérd
hij schilder. En daarom zou het
logisch en begrijpeMJk geweest zijn.
wanneer de dag van zijn geboorte
in de plaats van zijn geboorte ten
minste zou worden herdacht.
Zo is het niet. Leiden, de stad van
Rembrandt, de stad met een cultuur
historisch verleden, dat groots is in
onze vaderlandse geschiedenis, doet
niet mee aan de Rembrandtherden-
king en evenmin aan de Nederlandse
cultuurweek. Toen wij ter bevoegder
plaatse informeerden wat het aan
deel onzer stad was in de komende
Rembrandtherdenking. antwoordde
men ons laconiek „niets", met een
gebaar en op een toon van „wat
heeft Leiden eigenlijk met Rem
brandt te maken?" Met deze terzijde
stelling is het slagen der cultuurweek
niet gemoeid men zal zich kunnen
bezinnen op onze cultuurwaarden ook
zonder dat hier een herdenkingsrede
zal worden uitgesproken en de ten
toonstellingen, lezingen, voordracht
avonden en muziekfeesten, welke
overal in den lande zullen worden
gehouden, zullen er een niet minder
groot publiek door trekken; maar bij
de Rembrandtherdenking zal er toch
een gemis zijn, een gemis, omdat
men zijn geboorteplaats, die voor
onze Nederlandse cultuur heilige
grond is, achteloos is voorbijgegaan.
Het zou een goed ding zijn als
het grote publiek de grafiek
meer naar haar waarde leerde schat
ten. Dit niet zozeer ter wille van de
grafiek dan wel terwille van het pu
bliek zelf.
Wij wezen er in deze kolommen
reeds eerder op. dat een goed schil
derij over het algemeen niet te ver
krijgen is dan tegen een oók zeer
goede prijs, terwijl daarentegen de
prent (litho, ets. gravure, houtsnede)
hoewel goed, toch zeer goedkoop zijn.
Het treurige is. dat de mensen vrij
wel zonder uitzondering wanneer
zij niet al te veel geld tot hun be
schikking hebben liever een slecht,
schilderij kopen dan voor -hetzelfde
geld een voortreffelijk grafisch
kunstwerk. En toch kunnen enkele
zwart-wit prenten aan een kamer,
vooral nu tegenwoordig het lichtere
behang ingang gevonden heeft, zulk
een gedistingeerd en bij uitstek ver
fijnd karakter verlenen.
Van oudsher is de prent reeds be
stemd geweest om tot het grote pu
bliek door te dringen. In de late
Middeleeuwen werd bijvoorbeeld de
houtsnede het middel bij uitnemend
heid om het Bijbelse verhaal in een
voudige. vaak zeer kinderlijke tafre-
ltn meer bekendheid bij het volk te
geven. De houtsnede "immers kon af
gedrukt worden in een vrij grote op
laag en deed als een soort propagan-
da-middel voor de kerk uitstekende
diensten. Albrecht Dürer o.a. heeft
verscheidene van zulke bijbelse pren
tenboeken vervaardigd, die ongetwij
feld voor de verspreiding bedoeld
waren maar niettemin van egn even
grote kunstzin getuigen als de be
roemdste schilderijen. Op deze wijze
kreeg ook de mindere man kunst
van de beste soort in zijn handen.
In Frankrijk hebben in de vorige
eeuw kunstenaars als Daumier en
Steinlen begrepen, dat in deze rich
ting een vruchtbare taak voor hen
was weggelegd. Hun prenten versche
nen in kranten en periodieken, wa
ren voor de grote massa bestemd, be
reikten hun doel ook en zijn toch
nog steeds, vooral die van Daumier.
erkende kunstwerken, die door de
fijnproevers als het beste van het
beste beschouwd worden.
Ook tegenwoordig en bii ons zitten
de grafici niet stil. Men krijgt soms
zelfs wel eens de indruk, dat er on
der de jonge grafici meer belang
rijks en veelbelovends gist en in wor
ding is dan bij de schilders. Er is in
ieder geval, indien men de verborgen
schatten in aanmerking neemt dié
op de markt, in tweede-handsboek
winkels en kunsthandels in dit op
zicht voor het opgraven liggen, meer
dan genoeg grafiek om heel wat
mensen, als zij de ogen slechts wil
len openen, voor zeer matige prijs
gelukkig te maken.
Men kan beter'iets moois hebben
in sober zwart en wit, waarin niet
temin de nobelheid van een werke-
De zaak
door
Ricarda Ruch
Tekeningen en
MEULDIJK
28)
De Justizrat vervolgde: „Is het een
belediging, als ik zeg, dat ik het mo
gelijk acht. dat u met. het testament
van uw vrouw bekend was? Zeg ik
dan, dat dit feit u tot de daad aan-
zette? Ik zeg alleen, dat men met de
mogelijkheid moet rekening bcudcn,
dat dit feit- van invloed was!"
Deruga liet het mes vallen cn leun
de vermoeid achterover.
„Deze mogelijkheid is uitgesloten,
omdat de voorwaarde ertoe ont
breekt", zei hij. „U weet, dat het
testament op mij geen invloed kon
hebben, omdat ik er geen flauw ver
moeden van had. U weet dat, omdat,
ik u dat gezegd heb en omdat u mij
moet geloven. Het zogenaamde pu
bliek, dat dom is en mij niet kent,
behoeft mij niet te geloven, maar
van u eis ik dat."
De \Justizrat zweeg even en zei
toen: „Mijn waarde, probeert u zeil
eens een deel van die rechtvaardig
heid te betrachten? die u zo rijkelijk
van anderen verlangt! Eerst sedert
korte tijd heb ik het genoegen u te
'kennen, en ik leerde u wel order
zeer dubbelzinnige omstandigheden
kennen. Men hoort niet veel goeds
over u. U leidt een lui leventje,
werkt alleen als u geen cent meer
heeft/ of schoon u een winstgevend
beroep en veel verstand heeft. U
heeft zich met opzet laten gaan en
is. om zo te zeggen, een moedwillige
vagebond. Zou het van mij niet
lichtzinnig of dom zijn, als ik u door
dik en dun geloofde, ook indien fei
ten of redelijke vermoedens daar
tegen pleiten?
De Justizrat keek peinzend de rook
van zijn sigaar na en schudde het
hoofd: „Ik heb u naar'mijn be»te
overtuiging geadviseerd", zei nij.
„Dat u de daad volbracht uit reine,
edele motieven, had u niet kunnen
bewijzen, omgekeerd kan men u r.iet
bewijzen, dat u ze werkelijk vol- te Deruga. „Op 46-jarige leeftijd,
bracht hebt, of er zouden nog totaal i Alsof ik er niet al lang meer 41an ge-
onvoorziene aanwijzingen aan het noeg van had!"
licht moeten komen. Ik denk dus. „Nu. daarover zal ik met u niet
dat ik u erdoor sleep als u conse-1 praten", zei de Justizrat. „U kunt
quent blijft ontkerinen, En dat is ook verder vagebonderen. In elk ge:
toch beter, dan een paar jaar gevan- val leek mijn advies u destijds juist
genisstraf, al zou u misschien ook op en heeft u dit uit vrije wil opge-
een heel gezelligen Diogenes hebben volgd."
1036. En zo wordt professor Snij- 1037. Voor het huis staat nog de
lust dus niet gearresteerd voor po- aut(>, waarin de professor Pen Kwen
van het circus naar zijn villa ver
ging tot moord, maar wel omdat hij voerde. Die auto komt nu heel goed
probeerde een Vogel te slachten. Pen van Pas- De agent gaat achter het
Kwen zwaar beledigd, omdat hij
niet voor een mens aangezien wordt, in en zo gaan ze op weg naar het
„Kom Jó", zegt Sneeuwvlok terwijl politiebureau. Maar voor ze daar zijn,
ze het huls verlateh -wat kan het laat Sneeuwvlok de auto midden in
ze net nuis veuaten, „*at kan net een straat stoppen Daar ls piet
Jou schelen. De hoofdzaak ls toch, Punthoofd! Het weerzien tussen hem
dat de professor zijn straf krijgt en en Pen Kwen is erg grappig. „Zo
wij weer bij elkaar zijn." „Hup", af4s^"' Z0?t ,^e me no^
bromt agent BlubberbuiK, „opschie- Kwem'K^nuit lfk h^JoSwe S
ten, proffie". onvergetelijk!"
geleken. Wij riskeren een hoge inzet,
maar kunnen opk een grote winst
boeken, in het andere geval kregen
we op,zijn best slechts lapwerk."
„En u is geen lappenmaker, doch
een kledingkunstenaar". zei Deruga.
„Ik pas eigenlijk in het kamertje van
den lappenmaker."
„Een échte Italiaan kan evengoed
voor lazaroni als voor edelman spe
len", zei de Justizrat, „Als u eerst
maar ^'eer vrij is en in het bezit van
uw vermogen, zult u deze korte moei
lijkheden vergeten en zo mogelijk
een nieuw leven beginnen."
„Een nieuw leven beginnen?" lach-
„Ik doe alles, wat u wilt, opdat
barones Truschkowitz. dat laaghar
tige mens. het vermogen niet krijgt",
zei Deruga. „Als dat niet het geval
was liet ik me rustig onthoofden of
in de gevarigenis stoppen. Het leven
is een dergelijke strijd niet waard."
IV.
Op de brede straat, die naar het
paleis van justitie leidde en die door
de onzekere stralen van de lentezon
beschenen werd. ontmoette dr. Von
Wydenbruck den Oberlandesgerichts-
rat, dr. Zeuncmann, stelde zich voor
en uitte zijn bewondering voor de
manier, waarop de Oberlandesge-
richtsrat het. proces leidde. Hij sprak
zijn erkentelijkheid uit voor het in
zicht in een gecompliceerde ziel. dat
hem daar geboden werd en hij zeide
ervan overtuigd te zijn, dat dr. Zeu-
nemann nog steeds meer licht zou
laten vallen op de nuances dezer ziel.
(Wordt vervolgd
BEPERK HET GEBRUIK
VAN WARM WATER
lijk kunstenaarsgemoed zich uit
spreekt. dan wat kleuren en olieverf,
die 'niets diepers weten te vertolken.
En waarom zou het grote publiek dit
niét willen inzien? Misschien is het
reeds voldoende als het er een paar
maal op gewezen wordt.
D. V. NIJLAND.
element ontdekt in dit ietwat, kinder
lijk gekeuvel) dóór blijft strijden voor
zijn ideaal: een verstandig geregu
leerde vissersruimte midden in ons
land. Heeft een visser geen „levens
ruimte" nodig? Kan een visser geen
levensruimte krijgen, zelfs binnen de
grenzen van ons land? Ziedaar het
probleem.
De vissende Harderwijker
En omdat dit probleem toch wel
zeer boeiend is en omdat het boven
dien hier gesteld wordt op een waar
lijk nationale wijze waarbij dus
ook andere belangen dan die van vis
sers richtinggevend zijn! ja, in laatste
instantie is Den Herder óók tegen de
dijk ter wille van het juist door de
dijk z.i. bedreigde land! daarom
wenst men dit boek vele lezers.
Misschien staat er later dan nog
eens een schrijver op, die Kassandra
niet laat keuvelen, en die ook niet
vervalt in de sentimentele romantiek,
die sommige journalisten hebben uit
gestort over „het wijkende water"
maar die de bewonderenswaardige
figuur van den „Vissenden Hollan
der" of van den „Vissenden Harder
wijker" gestalte geeft. Want naast de
figuur van den „Vliegenden Hollan
der" behoort ook déze gestalte tot
onze mythen en legenden in te gaan.
Een diep en zuiver volksinstinct, een
hartstocht, een vurige levenswil, een
noodlot spreken. En midden in een
tijd vol boerenverering en Noordoost
polder-glorie klinkt terecht de stem
van de Kassandra uit Harderwijk:
„navigffre et piscari necesse est"
„De Nederlanders moeten varen en
vissen". M. WOLTERS.
In deze tijd schijnt alles mogelijk
Zeker op het gebied van het kunst-
leven in ons land. De zomer is daar
en het concertselzoen komt geleide
lijk tot een seizoenmatige rust. maar
toch zijn onze concertzalen nog bij
kans avond aan avond gevuld. Vorig
jaar waren het de amusementsmuziek-
en show-ensembles, die elk vrij podium
bevolkten, totdat men er bijna beu
van werd. Dit jaar maken wij de
vlucht van de „leerlingen-avonden"
en „leerlingen-uitvoeringen" mee. De
argeloze zal niet vermoeden, wat er
achter aeze alledaagse en bijna huise-
lljk-gezellige terminologie schuilt, Is
het soms niet goed, dat muziek- en
dansscholen voor ouders en familie
leden avondjes organiseren, waarop
de jeugdige leerlingen ln de gelegen
heid zijn getuigenis af te leggen van
hun liefhebberij en studiezin? Is het
niet opwekkend, dat vader en moeder
met zekere trots kunnen opkijken
naar hun spruit op het toneel, die al
zo aardig piano speelt, of die al zo
sierlijk op de puntjes van de tenen
kan ronddansen?
Natuurlijk, daar kan niemand be
zwaar tegen hebben. Maar in de prac-
tijk van het heden gaat. het een beetje
anders. Zulke leerlingenavonden gaf
een zichzelf respecterende muziek- of
dansschool vroeger eens per jaar, aan
het einde van het leerjaar of des
noods midden in het seizoen. Des
noods kon een kleine entrée de kosten
van de insteling helpen goedmaken.
Weg is thans het huiselijke en veelal
gezéllige beeld van weleer. De leer
lingen-avonden zijn voor sommigen
een zaakje geworden, vooral van de
minder bona-fide instellingen op dit
gebied. Een te goeder naam en faam
bekend staande muziekschool exploi
teert haar leerlingen ntet. Een goed
paedagoog weet. welke onherstelbare
geestelijke schade er kan worden toe
gebracht aan zijn pupillen, indien zij
onrijp in het publiek worden losge
laten en ovaties van een publiek, dat
gekomen is om te juichen, m ont
vangst kunnen nemen. Helaas zijn er
genoeg muziekscholen, die dit verant
woordelijkheidsgevoel niet, hebben en
die daarbij de naam van muziekschool
nauwelijks verdienen.
Onserieuze- basis
Wat te denken van die instellingen,
waar het. muziekonderwijs nimmer op
een serieuze basis wordt verstrekt,
omdat zij uitsluitend willen beant
woorden aan de eisen van een ver-
maakzoekende massa? Er zijn legio
scholen en instituten, die zich vrij
wel uitsluitend toeleggen op het geven
van onderwijs in het amusementsmu
ziekgenre; scholen, waar dit onder
wijs niet veel anders beduidt dan het
leren hanteren van een trekharmo-
nica of een Hawailan-gitaar, opdat
men toch vooral in staat zal zijn de
gangbare „Schlagers" op meer of
minder redelijke wijze ten gehore te
brengen. Zulk onderwijs mist elke
degelijke muziekbasis, elke techni
sche volledigheid. In plaats van het
musiceren door leken te bevorde
ren in algemene zin. richten zij zich
naar een beperkte behoefte en kweken
een wansmaak, door het uit het oog
verliezen van alle redelijke propor
ties in de muziekbeoefening.
Bleef deze wantoestand nu nog
maar binnenskamers, dan zou men
zich er niet zo aan stoten. Maar de
„leerlingen-avonden" brengen de fei
ten dusdanig in de openbaarheid, dat
men er naar van wordt. Eigenlijk
zijn deze uitvoeringen verkapte amu
sementsprogramma's, die tussen de
verschillende groepjes van trekhar-
monica- en Hawaiian gitaar-welluste
lingen ook nog wel eens een gooche
laar of een buikspreker ter verho
ging van de pret lanceren. De en
treebewijzen worden tegen behoor
lijke prijzen door de medewerkers
zelf verkocht aan vrienden en ken
nissen en in deze conjunctuurtijd
hebben zij zoveel succes, dat zij net
zoveel herhalingen van hun pro
gramma kunnen geven als er zalen
beschikbaar zijn. Wij beleven het
thans zelfs, dat dergelijke muziek
scholen met .hun leerlingen op tour
nee gaan! De onbevooroordeelde le
zer zal bij kennisnemen van deze
feiten moeten toegeven, dat dit on
toelaatbare practijken zijn, die het
onderwijs in kunstzaken geen eer
aandoen en zelfs nadelig beïnvloe
den. Terecht heeft de overheid in
deze toestanden aanleiding gevonden
tot het opleggen van beperkende
maatregelen, die voor een deel, waar
het muziekscholen betreft, reeds in
werking zijn. Men kan dit ingrijpen
in het belang van muziekonderwijs
en cultuurleven slechts toejuichen.
„Leerlingen-avonden", die verkapte
„zaakjes" zijn, behoren nu waar
schijnlijk wel tot het verleden.
Lieftallige kleinen
Op het gebied van de dans is men
helaas zover nog niet. Dansscholen
ln het gehele land, bona fide en be
denkelijke, gaan nog voort met het
handhaven van de ongezonde prak
tijken. Alle ooms en tantes van alle
kinderklassen en babyklassen bevol
ken de drukke „leerlingen-uitvoerin
gen", waar rissen kleine pelsjes in
vllndercostuumpjes rondhuppelen tot
spekking van de zak van hun dans-
leraar óf -lerares. Als men de kunst
van het reclame maken maar ver
staat! De procedure is als volgt:.men
zorge er voor, dat. een lieftallige
kleuter een poppend'ansje uitvoert ln
de eerste helft van het programma,
laat vlak daarna aankondigen, dat
„wegens overweldigend succes" een
herhaling volgt op die en die dag
en dat men in de pauze al plaatsen
voor de volgende avond kan bespre
ken. Het resultaat is dan. dat alle
ooms en tantes en neven en nichten
een run op de kassa plegen. He^ ls
bijkans weerzinwekkend.
W. G. G.
Achtung, Tlefltegeri Als de weer
licht draalt de chauffeur een der
holle wegen binnen en rijdt, onder het
snel aandonderend motorcngeweld een
honderd meter van de straatweg af.
Hier zijn wij veilig en onzichtbaar voor
de roofvogels, die wil, van onze schuil
hoek uit liefst negen ln getal
enige honderden meters verder, zien
neerstorten op de weg onder het droge
krakende geluld van hun boordkanon-
nen. Vliegtuig na vliegtuig duikt naar
de weg, trekt daarna weer op, gaat
met een bocht en herhaalt deze
manoeuvre vijf-, zes-, zevenmaal, tot
dat daar een zware, zwarte rookwolk
opstijgt achter het geboomte, breed
als een huizenblok en hoog tot ln de
wolken. Dan draaien de nijdige brom
vliegen weg. weer rakelings over onze
schuilplaats en verdwijnen achter de
heuvelrand.
WIJ vinden drie grote vrachtauto's,
volkomen uitgebrand. Twee zijn door
hun chassis gezakt en steken hun
gloeiende stalen karkas naakt uit
boven de verkoolde resten. De derde
ligt op zijn zijde en is omringd met
grote geblakerde benzlneblikken, deels
opengesprongen, waarvan de vluoh-
tlge inhoud zoeven als een zwarte wolk
is opgestegen. De bezetting, enkele
NSKK-chauffeurs en een paar sol
daten, staat ons met zwart beroete ge
zichten aan te gluren. ZIJ kon nog bij
tijds ln dekking springen en ls er
heelhuids afgekomen.
De kameraden krijgen een hartige
slok van oris en vervolgen te voet hun
weg naar de dichtstbijzijnde verzamel-
post. Daar wachten hun weer nieuwe
wagens en nieuwe opdrachten, want
de ..Nachschub" moet naar voren en
al gaan er hier en daar wat wagens
de lucht ln. gelukkig komt verreweg
het grootste deel er goed doorheen.
De tocht gaat verder en voert ons
door enige van die prachtige oude
Normandische dorpen en steden..
„Opletten, niet zoveel wagens bij
elkaar parkeren". Het ls een Haupt—
mann, die onze bespiegeling stoort. En
terecht, want de helft van dit vredige
stadje ligt reeds ln puin Systematisch
trekken de Amerikaanse bommenwer
pers over deze dorpen en steden en
werpen er hun bommen. Zij kunnen
niets zien uit de hoogte, waarop zij
vliegen, maar alleen de kleine kans,
dat zich hier wellicht soldaten zouden
kunnen ophouden, geeft hun aanlei
ding hun dodelijke „bevrljdlngsbood-
schap" te zenden.
Vrouwen en kinderen, ouden van
dagen, allen zijn hun slachtoffers.
Reeds meer dan zestigduizend on
schuldige slachtoffers hebben deze
..moordenaars-van-Churchill-en-Roose-
velt" ln luttele dagen gemaakt ln het
land, dat zij beweren te komen bevrij
den. Meer dan vijftig dorpen en ste
den zijn met de grond gelijk gemaakt,
op een wijze, die elke beschrijving te
boven gaat. Niets is heilig, niets is
veilig. De bommenwerpers gooien do
boel in puin en de Jagers komen daar
achteraan om de brandweermannen
en de vluchtende bevolking met hun
mitrailleurs te bestoken.
Wat zich maar even beweegt langs
de weg of ln het veld, ls hun prooi.
Of het een hond ls, of een kind, of
een wielrijder, of een gewonde, die ligt
te krimpen van de pijn, het ls hun
alles om het even., ZIJ doden om te
doden.
Een schrijnend voorbeeld is het vol
gende historische voorval. Ergens bij
een dorp ln de nabijheid van Vlllers-
Bocage dat ls tussen Caen en Sa^nt
Lö liggen zestig Engelse gewonden
op de berm van de weg. Zij wachten-
op hun transport en Duitse hospitaal-
Voor de vrouw
Aardappelgebak
Gebak van aardappelen kan heel
goed zijn. mits we maar koude, goed
uitgewasemde aardappelen gebruiken
en kruiderijen of essences van behoor
lijke kwaliteit. Aardappelgebak kan
men als aanvulling van de boterham,
als broodbelegglng of als tractatie bij
een kopje koffie of thee gebruiken.
Aardappelcake. 6 groto (400 g.)
gekookte aardappelen. 24 kopje (200
g aardappelgrlesmeel of gortgrutten
2 kopjes (100 g.) zelfrijzend bakmeel
(liefst geelgekleurd banketbakkers-
meol. 8 lepols suiker, lllnk wat
citroenessence, de aardappelen fijn
wrijven, de overige bestanddelen toe
voegen en alles zolang kneden, tot
een gelijkmatig deeg ontstaan ls. Van
dit deeg 'een broodje vormen, dit op
een bakplaat leggen en ln een matig
warme oven 'bruin en gaar bakken.
Baktijd pl.m 1 uur.
Men kan het deeg ook in een met
margarine of met vet Ingesmeerde
koekenpan drukken en zachtjes bak
ken. met een deksel er schuin opge-
plaat-st. Na twintig minuten de koek
met behulp van het deksel omkeren
en aan de andere zijde vijftien minu
ten bakken.
In plaats- van een grote koek kan
men ook kleine koekjes van het deeg
vormen en deze ln de koekenpan bak
ken
Aardnppelbroód 6 grote (400 g.)
zekooktfe aardappelen. 24 kopje (200
4;.) aardappelgrlesmeel of gortgrutten.
I kopjes (100 gr zelfrijzend bakmeel
(liefst geelgekleurd banketbakkers-
meel 1 theelepel zput
De aardappelen fijn wrijven, de
avenge bestanddelen toevoegen en
alles zolang kneden tot een gelijk
matig deeg ontstaan is. Van dit deeg
een broodje vormen dit od een oak-
olaat leggen en tn een vrij warme
oven bruin en eanr bakken Baktijd
pl.m 1 uur Men Kan het deeg ook
•n een koekenpan bakken. (Zie vorig
recept.)
soldaten lopen tussen hun rijen door
om hier en daar hulp te verlenen. Op
de weg. volkomen vrij en zichtbaar
van alle zijden, liggen enige grote
Rode-Kruls-vlaggen uitgespreid, waar
op de felle zon blinkt en die dus op
kilometers afstand uit de lucht zicht
baar zijn.
Niettegenstaande dat, komen enige
Engelse jagers naar beneden, richten
bun boordkanonnen op dit ellendige
hoopje mensenleed en mitrailleren
enige malen de gehele rij langs, zodat
vrijwel alle gewonden gedood worden.
En hoe! Het ts onbeschrijflijk. Tot
vleesklompen kapotgeschoten.
De vijand waartegen het Duitse
leger vecht, toont zich meer en meer
ln zijn ware gedaante. De bowoners
van Normandlë weten thans waar zij
aan toe zijn. WIJ merken het aan de
liefderijke ontvangst, die wij overal
vinden en aan de tot haat verwron
gen afschuw waarmede de mensen
opreken over den invaller.
Zo groeit, ln de smeltkroes van
ellende en leed, Europa samen tot één
familie. Laten de enkele dwazen, die
men wellicht in ons land nog vindt
en die gewenst hadden, dat de inva
sie ten onzent zou hebben plaats ge
vonden. beseffen, aan .welk ontzettend
gevaar zij voorshands althans
ontsnapt zijn. dank zij de voorzienin
gen, die de Duitse overheid trof om
onze kust te versterken. Het moge een
voldoening zijn voor onze kameraden
der OT daaraan te hebben meege
werkt.
OT-oorlogsverslaggever
WOUTER HULSTIJN.
Voor de kinderen
Voor kleine letterzetters
Beste neefjes en nichtjes,
Hieronder heb ik twee rijen let
tors neergezet. Nu is het de opgave,
uit de letters van de eerste rij drie
Jongensnamen en uit de letters van de
tweede rij drie meisjesnamen samen
re stellen Ik hob het jullie wat mak
kelijk gemaakt door de beginletters
van de zes namen door een hoofdletter
aan te geven.
Aaaa b d ee Hhh 1 J k m nnn o rr s
aaaaa C eee Hhh 11 J 1 nnn o p r s t
En nu maar aan de slag! Oplossingen
moeten gezonden worden vóór Dins
dag, 11 Juni. aan Oom Jan. p.a.
Redactie ..Het Volk". Hekelveld 15,
Amsterdam (C.)
Er was deze keer zo'n groot aantal
oplossingen, dat ik nog drie extra-
prljsjes beschikbaar heb gesteld. Voor
al uit Utrecht en omgeving waren deze
keer bijzonder veel raadseloplossingen
binnen gekomen.
Alle nieuwe nlohtjes en neefjes wens
ik hartelijk welkom bij onze raadsel
wedstrijden. Deze week worden weer,
zoals altijd, vijftien prijzen uitgeloofd.
De achttien prijswinnaars van de aard-
rlJkekundewedstrljd. waaruit natuur
lijk BLOEMENDAAL kwam. zijn:
Mlep Janssen. Plataanlaan 44. Win
terswijk: Anny Mecklng. Ormelstr. 5,
Aalten; Doortjo Doornink, C. 204,
Varsseveld; Dantela Buehre, Hazelaar-
straat 43, Amsterdam-Nrd.: Allda de
Ruljter, Morelstraat 45, Utrecht; Bep-
ple Rumbrlnk, Burg. v. Tuylkade 26
bis. Zullen (Ütr Barbara Loos,
Corn. Roobolstraat 47 biS. Utrecht;
Herman Verhoef. Berkenlaan 20. Sas-
senhelm: Klazlna Honcoop. Hoofdweg
1453. Nieuw Vennep (Haarlemmer
meer); S. K. Jongejans. Driftstraat
34 B. Lelden; Beatrix Vonk. Hoofd
straat 101. Leiderdorp; Annie Kersten,
Jhr. Gr. v Zoelenstraat 16. Donckse-
laan. Bolnes; J. M. Keukens. Putse-
laan 191a, Rotterdam-Zd.: O. Teljn,
Jan Kobellstraat 5b. Rotterdam-W.; S.
Folkerts, Poortstraat 33. Groningen;
Phlllppus Zonneveld, Celslusstraat 28b,
Schiedam; Jenny Stuifzand, Stulfzand-
scweg 2. Hoogeveen (Dr.); Frans
Glellnk, - Auke Stclllngwerkstraat 81.
Leeuwarden.
Allemaal hartelijk gefeliciteerd. Ik
heb de prijsjes reeds aan Jullie ver
zonden. Vergeten- Jullie vooral niet
Je naam en adres ln de brlei te schrij
ven? Ik moest deze keer weer een aan
tal Jongens en meisjes, die hun adres
niet hadden opgegeven, buiten mede
dinging laten en dat ls de bedoeling
toch niet, wel?
Met hartelijke groeton van Jullie
OOM JAN.
BROOD, BESCHUIT, MELK.
VLEES: 29 en 30
TABAK: 29 en 30, beide n. keuze
BLOEM: 169 en 170
PEULVRUCHTEN: 171 (250 gr.)
VERMICELLI: 172
KAAS: 1*3
SUIKER: 174
STROOr: 175 en 176 (250 gr. p.
bon)
JAM: 177
KOFFI.ESURROGAAT: 178
KINDERVOEDING: D 57 gort,
E 57 kinderm. of voedingssuiker
EENÏIEJDSZEEP179; waspoeder
180, c, d en e 58toiletzeep e 59
SNOEP: 29 (150 gr.)
BOTER: 29 A en 3 en 32 A
Einde geldigheidsduur 22 Juli, be
halve voor zeep en waspoeder 179,
180, c, d. e 58, e 59 '5 Aug.)
Nog geldig zijn: 153, c." d. e50
wasp. (5 Aug.) en R05 scheer
zeep (2 Sept.)
Ingezonden Mededelingen)
kunt U self de 6tof keuren. BIJ
verpakte levensmiddelen kunt U
niets keuren. Ga dan af op den
naam W. A. SCHOLTEN. Een kwa
liteitsgarantie. die o.a. voorkomt
op W. A. SCHOLTEN'S Albumonar
Butaroma, Transparants, Sago en
veroakt Aardappelmeel.
een tijdwaarin de ge*
zondheid van jonge kinder
ren^sterker wordt bedreigd
dan ooit, vormen Rutricia*
productentzoo goed, zoo zu(~
ver en voedzaam, een toe*
verlaat voor moeders en kin
deren zonder tal.
NUTRICIA
GEEF UW KINDEREN
WEERSTANDS
VERMOGEN.
Geef ze Melba. - Melba
ls de onmisbare bijvoe
ding Ui leder gezin waar
groeiende kinderen zijn.
Melba^kunt ge koopen op
de bon voor kinderdrank;
elke acht weken een pak,
voor leder kind tot 13 jaar.
idt kinderdranb
van nature zoet
bereid van
gebroken rogge
ROTTERDAM DEN HAAG
k Telef. 38427 Telef. 333298 A
Ot 448 O
GtAANKONINCE
Klaar in een ivip!
