HET >4fweerstrijd woedt ten oosten der Berezina VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Wenen was zichzelf en vond Europa Duits weermachtsbericht Cheibourg blijft Zwaartepunt in t Westen bij Tilly Misrekening eiste grote offers verzet bieden Ergste weekeinde van de oorlog Prijsbeheer sing is zelfbeheersing Een koude douche voor oorlogswinstmakers „Kerkhof" kan niet groot genoeg zijn! de Pantserstrijd nabij Tilly breidt zich uit Havenwerken te Cherbourg opgeblazen Landing aan Orne- monding verijdeld Beperking reizigers verkeer Henriof door Laval herdacht Symbol van een verjaarsfeest Duitse troepen naar Finland I V HOOFDKWARTIER VAN DEN FUHRER, 28 Juni. Het opperbevel van de weermacht, maakt bekend: In Normandlê lap het zwaartepunt van de cevechten weei in het gebied ten zuidooster van Tilly Gedurende d: gehele dag vielen sterke vijande lijke infanterie- en pantserfovmaties door de zwaarste scheepsartillerie ondersteund, ons front aan Haar stormloop stortte Ineen als gevolg van de taaie'tegenstand van onze dappere divisies, die den vijand door tegen aanvallen op enige plaatsen het ter rein. dat de vorige dag was verloren gegaan, weer ontrukten Slechts In een sector kon de vijand na een harde, wisselvallige strijd zijn pene- tratieeebied enigermate uitbreiden Hij leed uiterst zware verliezen aan doden en -gewonden -n verloor meei dan 50 tanks Ten oosten van de Orne werd een vijandelijke stoottroep vol- komen vernietigd. Tn het gebied van Cherbourg blij ven ziclr noc altijd talrijke steun punten van het leger van de marine en de luchtmacht dapper eD plichts getrouw verdedigen Het binnen varen tn de haven van Cherbourg vormt {Jaardoor voor den tegenstan der noe altijd een'belemmering, hoe wel de puinhopen van de stad in het bezit van den vijand zijn Ook in het noordoostelijk»5 en noordwestelijke deel van het schiereiland Cherbourg handhaven zich nog eigen steunpun ten In onwrikbare standvastigheid In de afgelopen nacht vielen zwa re gevechtsvliegtuigen viiandeli.ike scheepsconcen tra ties voor de Nor mand ische kust aan Een stfeciaa) landingsschip werd In brand gewor pen. Er ontstonden ontploffingen. Dr- marinekustbat.teri.i ..York" dwong een vijandelijk? torpedojager en een formatie torpedomotorboten, die de haven van Cherbourg wilden binnen dringen. de steven te wenden. Voor de Nederlandse kustfen ln het Kanaal beschadigden patrouille boten verscheidene Britse torpedo motorboten Zwaar vuur van de .V 1" blijfi onafgebroken op het gebied van Lon den liggen. Aan het Italiaanse 'roftt werd ook gisteren weer in de sector tussen de kust. en hei Trasimeense meer ver bitterd gevochteD De vijand probeer de opnieuw met sterke infanterie- en pantserformattes ons front te verbreken Er ontstonden zware, wis «elvallige gevechten waarin de vijand echter slechts op de uiterste wac.'pliilfr vleuce' Tprvein kon win nen. In alle overige sectoren werd hij mei zware verliezer aan doden en gewonden verdreven Tn de afweer- gevechten ten westen van het Trasi meense meer he.hben de 20e pantser grenadiersdi visie onder bevel van luitenant-generaal Fries de 4e val- schermlaeerdivtsie ondei bevel van kolonel Trettner en 35fie divisie in fanterie ondei bevel van luitenant generaal Faulcnbach voortreffelijk ondersteund door artillerie en lucht doelgeschut alle met overmachtige strijdkrachten uitgevoerde doorbraak pogingen van dpn vijand met bijzon der zware verliezen voor den tegen stander ir»-gevechten op korte af stand steeds weer afgeslaeen. In de centrale sector van het Oos telijk front duren de verbitterde ge vechten in bet gebied Bobroeisk en Mogilef voort Na ontruiming van jtofirp Or<=ia on Witehsk heeft de zware afweerslag zich verplaatst naar het gebied ten oosten van de midden- en bovenloop van de Bere zina Ten zuidoosten van Polozk mislukten herhaalde doorbraakpo gingen van de bolslewieken Ten zuidoosten van Pleskau stortten plaatselijke aanvallen van den vijand ineen v Formaties slagvllegtuigen onder steunden de afweergevechten van het leger en vernietigden talrijke vijandelijke tanks meer dan 100 vrachtauto's en een groot aantal stukken geschut Zware, gevechtsvliegtuigen onder namen overdag een aanval op het station Kalinkowitsji. Ook d& nachts werd het bolsjewistische ravitaille- rirgsverkeer met succes bestreden Vooral tn de st%tionseraplacementen van Smolensk ontstonden branden en ontploffingen Bi.i verscheidene Nog meer verrassingen voor de Amerikanen (Van onze Berlvjnse correspondente) Nu de weerstand van de laatste groep in Cherbourg nog altijd aan houdt en de weinige mannen, die nog in de havenforten zitten de aanvallende Amerikaanse troepen nog altijd geweldige verliezen roe- brengen. bespreekt men in Duits land de vraag, of het misschien mo gelijk geweest zou zijn om in dit ge deelte van het invasiefront zoveel Duitse troepen te stationneren, dat de 'Anglo-Amerikanen in het geheel geen kans gekregen zouden hebben hier een plaatselijk succes te beha len. Intussen is men echter ook in niet- militaire kringen tot de overtuiging gekomen, dat de Duitse legerleiding er goed aan heeft gedaan geen troe pen van elders weg te halen, maar deze voor de nog te verwachten wer kelijk grote slag in reserve te hou den Dc Anglo-Amerikanen daaren tegen hebben veel tfieer divisies in dc strijd moeten werpen dan oor spronkelijk hun plan was. Zij heb ben zelfs een groot aantal speciale troepen moeten offeren, iets. dat la ter beslist zijn uitwerking zal heb- ben r Ja. men moet zich nu afvragen of dc geallieerde legerleiding nog in staat zal zijn met de troepen, die zij in Engeland zelf ter beschikking heeft, de invasie volgens de van tevoren vastgelegde punten uit te voeren. Het Jijkt er op. alsof de Duitsers deze mis rekening voorzien hebben en er on middellijk van het eerste uur van de invasie *1 alles op gezel hebben deze fout in de berekening van den vijand noc ie vergroten. De Duitsers hebben in deze oorlog bewezen, dat zij met het gebruik van verschillende wapens, of het nu be kende of onbekende zijn, zeer goed hun tijd weten af te wachten en dat hen zelfs hoon en spot van den tegen stander over het uitblijven van. een nieuw wapen niet kon verleiden dit voor zijn tijd te gebruiken. Men kan er daarom vast op reke nen, dat in het bijzonder in het geval, dat dc Anglo-Amerikanen troepen van elders moeten laten komen, deze nog heel wat verrassingen zullen, beleven. BERLIJN, 29 Juni. Dc haven commandant van Cherbourg, kapi- teiu-ter-zee Witt, die ook in het weermachtsbericht genoemd is, heeft zijn stelling verplaatst en blijft zich heldhaftig verdedigen tegen alle aanvalspogingen van den vijand. In samenwerking met dc onverstoor baar vechtende kustbatterijen der marine, vooral de „York", verhindert hij daardoor nog steeds, dal dc vijand dc haven van Cherbourg bin nenloopt. vijandelijke aanvallen op stad en haven Kirkenaes schoten jagers en luchtdoelartillerie gisteravond en ln net verloop van de nacht 77 Sowjet- Russische vliegtuigen omlaag In hevige luchtcevechten behaal den de eerste luitenant Don en luitenant Norz alleen elk 12 overwin- rönaen in de lucht. Een sterke formatie Amerikaanse oommenwefpers ondernam gister ochtend een aanval op het stadsge bied van Boedapest. Strijdkrachten der Duitse en Hongaarse luchtverde diging vernietigden 24 vijandelijke vliegtuigen. Duitse gevechtsvliegtuigen vielen m de afgelopen nacht afzonderlijke doelen in Zuïdoost-Engeland aan." VI veroorzaakt nieuwe schade STOCKHOLM. 28 JunL In de loop van Woensdag heeft boven Zuid-Engeland wederom Duitse acti viteit in de lucht geheerst, zo meldt de Engelse berichtendienst. Officieel is Woensdagavond in Londen be kendgemaakt.' dat wederom verliezen en schade zijn ontstaan. In weerwil van het „zwijggebod' druppelen toch in de Britse pers en radio bijzonderheden door over de uitwerking van ..V 1". Zo blijkt de geweldige luchtdruk der Duitse pro jectielen o.a. uit de herhaalde van officiële zijde gedane waarschuwing zo ver mogelijk van de ruiten be scherming te zoeken, aangezien uit de praktijk is gebleken dat in verre omtrek van ieder ingeslagen projec tiel grote glasschade" wordt aange richt. De bekende publicist vernon Bart- lett schrijft, dat de bombardemen ten met het nieuwe Duitse wapen zenuwslopender zijn dan een gewoon bombardement uit de lucht. Het on aangenaamste hierbij is, zoo voegt Bartlett hier nog aan toe. dat men deze vliegende monsters reeds kilo meters verwijderd hoort aankomen, zonder evenwel te wetgn, waar zij zullen inslaan. Volgens de „Daily IVIa.il'* waren dc aanvallen op Zuid-Engeland Zater dag en Zondag zo groot, dat men in Engeland dit weekeinde het aller ergste van dc gehele oorlog noemt. Reuter meldt over de beschietin gen, dat de tijdsruimte tussen het ophouden van het motorengeruis en de explpsie dei1 projectielen de laatste dagen groter is geworden. De Londen^e correspondent van ..Svcnska Dagbladet" deelt mede, dat tn de nacht van Zondag op Maandag de Engelse majoor Currle slachtoffer van V. 1 is geworden. Majoor Currle was een der leiders van dc dagelijkse militaire conferenties op het Ministerie van Voorlichting Ie JAARGANG No. 150 LD DONDERDAG 29 JUNI 19** Uitgave: N.V. De.Arbeiderspers 8ureau voor redactie en ^ministratie: Hooigracht 31, Leidén. Tel. 24996 - Pos+giro -184.120 - Abonnemetsprijs 21 ct. per we$k of f2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 ct. In de kalkfabriek V.h. Van Dijk en Co, te Dordrccnl is een persketel ontploft en met enorme kracht van zijn plaats genikt. Het gevaarte van 20 m. lang en 2 m. hoog. schoot dinars door een fabrteksmuurdoor huizen van het Vier- Ttiolenhof. vervolgens door huizen aan dc Lijnbaan en na over dc straat geschoven te zijn, verwoestte het ook aan dc overkant een liuis. Dc kétel kwam van rechts, schoot over de straat en boorde zich halvenoege in dc huizen aan de overzijde. (Foto. C.N.F./Hoj DEVENTER, 29 Juni. Op de tentoonstelling te Deventer, ingericht op initiatief van den Gemachtigde voor de Prijzen kunnen gelegenheidsscharrelaars tot hun le ring de ene koude douche na de an dere ontvangen. Gelegenheidsschar relaars zijn de oorlogswinstmakers, die er geen been in zien tegen .zwarte" prijzen materiaal en grond stoffen tc kopen, om die tegen „zwarte" lonen te .Jaten verwerken tot gebruiksvoorwerpen, die met- „zwarte" winst véél en véél te duur aan den man worden gebracht. Kan het zwarter"? Misschien niet zwarter, maar wel erger! Namelijk in die gevallen, dat de gebruikswaarde van het eindpro duct niet van zoveel betekenis is, dat het te billijken zou zijn schaarse materialen of grondstoffen te ver werken om met zulk een wanpro duct.aan de markt te kunnen komen. De eerste koude douche: de dooi de Dienst van den Gemachtigde voor de Prijzen vastgestelde verkoop prijs van een bepaald artikel blijkt zó laag te zijn, dat de scharrelaar er nauwelijks het in dat product ,.zwart"-verwerkte materiaal mee kan bekostigen. Dc Dienst houdt met „zwarte" inkopen van materiaal geen rekening. De scharrelaar staat dus voor de keus om met verlies te werken of de productie stop te zet ten. Hij zal tot het laatste besluiten en daarmede dient hij dan. nolens volens onze volksgemeenschap, want nu blijft er weer enig materiaal be schikbaar voor den bona-fiden fabri kant, die alleen tegen ^geoorloofde prijzen pleegt in te kopen Nog een douche Een tweede koude douche: bepaal de producten komen niet in aanmer king voor een codenummer en een prijsvaststelling, omdat de vervaar diging gepaard gaat met een erger lijke verspilling van schaarse mate- BERLIJN. 28 Juni. De pantser slag van Tilly breidde zich in de loop van hedenochtend zowel naar het oosten als naar het westen ver der uit. Het Britse opperbevel wierp talrijke nieuwe gevechtsformaties in de strijd, die thans van Caen tot aan het gebied ten zuiden van Bayeux over een frontbreedte van 25 tot 30 kilometer stormlopen op de Duitse stellingen. Bijzonder verbitterd wordt op 8 kilometer ten zuiden van Caen ge vochten, waar de Britten een aan- valszwaartepunt hebben gevormd, in de hoop van daar uit naar de Orne ten zuiden van Caen te kunnen door breken. Het Internationale In forma tions- burp meldt Reeds hel aantal der door de Brit ten tijdens de beide eerste gevechts- dagen verloren pantserwagens, dat blijkens totdusver ontvangen onvol ledige berichten minstens 110 be draagt, vormt eën maatstaf voor het buitengewoon grote gebruik van strijdkrachten aan Britse zijde. In de Seinebaailigt nog een zeer sterke vijandelijke vloot. Meer dan 90 schepen oorlogsschepen, vracht schepen en landingsvaartuigen zijn voor de mond van de Orne ge zien. Kustbatterijen namen de ont schepingen vrijwel voortdurend on der stoorvuur. In de Seine-baai werd een vrachtschip in zinkende toestand gezien. Andere vrachtschepen kregen treffers en werden achter een rook gordijn verborgen. Ook gisteren bleef de vijandelijke landingsvloot in verschillende groe pen verdeeld. Een bericht zegt. dat even na middernacht ongeveer 16 landingsboten oostelijk van de Ome- monding aan land trachtten te ko men. Door enige salvi onzer kust batterijen werden zij teruggeslagen. Waarschijnlijk was hier sprake van een poging, het landingshoofd aan de oostelijke oever van de Orne te steunen, vooral omdat gisteren de stad Cabourg was veroverd. De vorderingen, die de Britten gis teren ten zuidoosten van Tilly kon den maken, zijn echter van zuiver plaatselijke aard. Totdusver konden de Britten slechts in een smalle sec tor met enkele pantserwagens in de diepte oprukken en de straatweg Caen—VillersBocage passeren. De vernietiging van deze doorgebroken pantsergroep werd nog gisteravond begonnen en is waarschijnlijk van ochtend voltooid. In alle overige gevechtssectoren in het gebied van Tilly stortte de I^ritse massale aanval, opdanks de intensieve steun -van het vuur van verscheidene slagschepen «ineen door hevige tegenstand der Duitse ver dediging. die vaak tot tegenaanval len overging en cïbn Britten tijdelijk opgegeven terreinsectoren weder ont ruk terf Grondige vernieling Van welingelichte Duitse marine- zijde verneemt Interinf de volgende bijzonderheden over de vernieling aan de haven- en vestinginstallaties van Cherbourg. De vernielingen, die zorgvuldig voorbereid zijn. waren gisteren vrij wel voltooid. De bijna 1000 meter lange kade. die de grote en de kleine rede van Cherbourg scheid de. die talrijke schepen gelegenheid bood tot meren en tevens de kleine rede naar de zeezijde beschermde, is door mijnontploffingen op negen plaatsen zo zwaar verwoest, dat zij bijna over haar gehele lengte naar buiten werd geworpen. Nabij deze kade is het grootste droogdok van Cherbourg vernield. Het arsenaal van de oorlogshaven, dat aansloot bij het droogdok en bij na even groot was als de stad Cher bourg, heeft drie grote havenbek kens De toegang tot de voorste haven is door een blokkeringsschip ver sperd, de sluizen naar de twee andere havens, de bruggen en spoorverbin dingen zijn opgeblazen, evenals zeven vrij grote dokken. Door de ver nieling der sluizen lopen de haven bekkens bij eb droog. Alle overige werfinstalaties. kra nen, transportmateriaal en dergelijke zijn volkomen vernield. Het zee station en de handelshaven, welke laatste alleen door sluizen bevaar baar was gemaakt, zijrr eveneens versperd, kaden en de toegangswegen naar het zeestation zijn opgeblazen. Door explosies heeft men eveneens de mogelijkheid opgeheven om met schepen in de handelshaven aan te .leggen Het als een vinger naar het Noorden wijzende complex van het zeestation met een spoorweginstalla tie over acht rails, is met wagonla dingen springstoffen tot onherken baarheid toe verwoest. Ook de toe gang naar de kade aajo de Westzijde en de kade France zijn versperd. i drm- r de eem A -r01JIr 'PoCfWJ V ilikken rialen. Aan deze producten wijdt de tentoonstelling van de Prijsbeheer- sing een aparte hoek. die niet de naam „kerkhof" wordt aangeduid. Wij zien daar een o zo grappig kin derkapstok je: een doormidden ge zaagde berkenstam van vijftig of^ zestig c.m. lengte, versierd met een paar uit triplex gezaagde sprookjes figuren. Vraag niet, tegen welke prijs dit gebruiksvoorwerp* met beperkte gebruikswaarde aan de markt wordf gebracht. Belangrijker is de vraag hoeveel wasknijpers of hoeveel paar houten sandalen uit dat halve boom stammetje gezaagd kunnen worden. Aan wasknijpers en houten sandalen heeft de gemeenschap thans méér behoefte dan aan grappige kinder- kapstokjes. Een ander voorbeeld van mate riaalverkwisting. gepaard gaande aan ondoelmatigheid, is de veredelde jampot. De jamfabrieken zitten drin gend verlegen om glas, maar de of andere „fabrikant", die op g winst uit is, koopt de lege jampol op om ze met behulp van blikkei bandjes, ijzeren krullen en een kwastje verf te „veredelen" tot een „luxe'-jjampot, die inplaats van een paar stiflvers een paar gulden moet opbrengen. Bij een objectie f-cntische be schouwing van de tentoonstelling komt men tot de conclusie, dat er nog heel wat gecodeerde en geprijs de artikelen naar het ..kerkhof" die nen "te worden verbomen. Wij den ken daarbij aan twaalf glazen bowl prikkers in een houten standaard, die geflankeerd wordt door twee Ne derlandse klimmende leeuwen van verguld triplex. De officieel vastge stelde prijs voor dit moois bedraagt 3.65. maar men vraagt zich af. wat de gebruikswaarde is van twaalf glazen bowl-prikkers in een tijd. dat er geen. ..bowl" kan worden gemaakt en er dus niets te prikken valt En wat te zeggen van die monu mentale boekensteun, die officieel 7.30 mag kosten? Het monumen tale geval is bedoejd om de herin nering wakker te houden aan de Grebbelinie: de ingebrande fekst „Het vaderland getrouwe" is er voor alle duidelijkheid tweemaal inge brand en het geheel vormt een wan gedrocht. waaraan wij verder geen woord willen verspillen. Het ver spilde hout had voor belangrijker dingen gebruikt Kunnen worden. UTRECHT, 29 Juni. Naar wij vernemen is in verband met de onlangs in het voor uitzicht gestelde drastische beperking van bet gebruik van electrische stroom bin nenkort een zeer belangrijke beperking van het reizigers verkeer bij de ^Nederlandse Spoorwegen te verwachten. Deze beperking wil van die aard zijn, dat vrijwel-het ge hele particulier reizigers- vervoer; zal worden stopgezet. Alleen aan Staatsambtenaren en aan personen bij de Weer- macht of in Weermachtsbe- drijven werkzaam zullen speciale, geregistreerde ver gunningen voor het gebruik maken van de nog overgeble ven reizigerstreinen worden verleend. Het ligt de bedoeling deze verstrekkende maatrege len binnen e.k. weken ten uitvoer te leggen, waarschijn lijk nog vóór hét intreden van de vacantic-periode. Wij zouden deze opsomming nog kunnen voortzetten, doch een paar voorbeelden mogen voldoende wor den geacht. Misschien komt er dan wel de een of andere „Kitsch"-be- strijdingscommissie in werking...... Verheugend is het, dat er een be gin is gemaakt en dat er eindelijk iets wordt gedaan om paal en perk te stellen aan een door niets houd baars te verdedigen oorlogsproductie, die gepaard gaat met een ergerlijke verspilling van kostelijk materiaal en een onhoudbaar opjagen van de prij zen van werkelijk onmisbare ge bruiksgoederen. Wolff en Van Zwanenberg adviseren ie Londen STOCKHOLM. 28 Juiü. Dc ulfc- geweken Nederlandse regering heeft twee emigranten uit Nederland be noemd tot regerings-adviseurs en chef-inkopers. Daniël Wolff, de ge wezen bankier, die zich in Nederland enige millioenen wist te verzamelen. Is belast met het uitbrengen van ad vies over de aankoop van wapenen en de uitvoering der betreffende re- geringsorders en Sal van Zwanen berg, bekende figuur uit de affaire te Oss. werd benoemd tot adviseur en lnkcper der regering op het ge bied van levensmiddelen, Conferentie v«n vier aanstaande? STOCKHOLM, 28 #unl. „Stock- holms Tidningen" geeft een gerucht weer. volgens hetwelk Roosevelt. Chur chill. Stalin en Tsjang kal Sjek ln de komende weken, waarschijnlijk ln de hoofdstad der Ver. Staten, een ont moeting zouden hebben ter bespreking van de internationale organisatie na de oorlog. Stamboekkoe voor slacht verkocht HAARLEM, 29 Juni. De 46-jarige veehouder uit Haar- lemmcrliede J. Zandvliet had aan een Haarlemmer een Friese stam boekkoe verkocht, hoewel hij wel wist, dat het dier voor clandestiene slachting bestemd was. De officier was van mening, dat hij dezen boer met een zeer hoge boete zwaarder zou treffen, dan met een vrijheidsstraf en vorderde derhalve oplegging van een boete van 2000 gld. De rechter verenigde zich hier mee. (Van onzen specialcn verslaggever) WENEN. Juni. De Wener is altijd en onder alle omstandigheden hoffe lijk en charmant. Hij zou zeker de laatste zijn om in woorden uit te drukken, dat hij uw aanwezig heid eigenlijk overbodig vindt. Zijn hoffelijkheid gaat zó diep. dat hij zelfs aan de gedachte niet toekomt. Op dit muziekfeest ter ere van Richard Strauss een muziekfeest met een mihimum aan vreemdelingen, maakt, hij zijn vreugde dan ook niet in het negatieve kenbaar. Hij vindt po sitieve vormen genoeg. Hier staat een groot kunstenaar, de grootste der levende componisten. Er is in volle oorlogstijd ep op de drem pel der beslissende militaire ge beurtenissen een zinvolle gele genheid hem te vieren. Men voelt dezen man als Weens kultureel bezit. Zou dan de Wener niet zijn kansen grijpen, nu bij dit ..muziekfeest zonder toerisme" buitenlanders, een kleine minder heid voor de loketten zijn en We nen zélf de zalen tot de verste hoeken vullen kan? Dit muziekfeest in oorlogstijd is nadrukkelijker dan ooit en met vol ledige erkenning van zijn Europcsen zin een Weense gebeurtenis, een ge beurtenis der We ners. En daar; waar Wenen dat nog afzonderlijk beklemtoond vindt, stijgt de belang stelling en de geest drift tot maximale hoogtenV- wordt de gebeurtenis zélf opgesti&ïjd in de werveling van een temperament, dat zeker niet bij toeval de driekwarts- maats beroemd maakte. Wenen en wals Drie hoofdstukken van dit Strauss- feest ip Wenen voelden de Weners als hun zeer bijzondere aangelegen heid. Het eerste omvatte natuur lijk „Der Rosenkavalier", Richard Strauss' meest bekende en meesl-ge- speelde opera. Alleen Wenen heeft het werk thans meer dan 330 maal uitgevoerd. Dat wil iets zeggen voor muziek van de eigen tijd. die nog altijd velen schichtig maakt. Deze Rosenkavaliervoorstelling in de Weense Staatsopera heeft juist door deze reeks van 330 een ideaal even wicht, een zeldzame vlotheid, een on navolgbare verfijning gekregen. Elk gebaar erin is versmolten met Strauss' weelderige muziek. En de walsen uit ..Der Rosenkavalier" heb ben de Weners zeer bijzonder in het hart gegrepen. Zij koesteren dit werk en zij koesteren zijn schepper. „Der RosenkavalieriVwas het feest van dit Straussfeest. Het tweede Weense hoofdstuk: een jonger werk, dat bij zijn première mei vrij veel reserve ontvangen is en toen een zwakke herhaling van dezen ..Rosenkavalier" heette. Het blijkt inmiddels Strauss' grootste succes zeer dicht op de hielen te komen: ..Arabella". De sublieme uitvoering, die de Staatsopera met Maria Rei ning in de titelrol en Alfred Jcrgcr als haar tegenspeler èn als regisseur gaf, was door de beschikking van hét toeval de eerste kunstgebeurtenis in Wenen na het bekend worden der geallieerde landing in Normandic. En de duizenden Strausspelgrims. in alle loges van de enorme zaal dicht, opeengedrongen, wilden nauwelijks afscheid neanen van de zangers, van dirigent Rudolf Moralt. van den telkens opnieuw op het podium ge roepen componist. Ook „Arabella" heeft haar driekwartsmaat, haar Weense geest, haar eigen karakter. Zij getuigde op invasiedag van bij uitstek ^JTeense gevoelens. Verjaarsfeest Formeel toegesproken, formeelge lukgewenst en formeel met geschen ken bedeeld heeft men den tachtig jarige natuurlijk op de dag. die de geboorteregisters daarvoor bestem den: de „eigenlijke" verjaardag - het, derde hoofdstuk. Maar ook een Wener die formeel wordt, verliest zijn gemoedelijkheid niet. Het waren geen droge redevoeringen. Waarmee men Richard Strauss temidden van het matgoud van de Musikverein-zaal vierde Het waren „gewone" woorden vol humor. Prof. Wilhelm Jerger, bestuurder van de Weense Philharmonie cn Karl Böhm, Richard Strauss opvolger in Wenen als dirigent, wisten ook de officiële woorden een driekwartsmaat, te verlenen. En de Philharmoniker onderstreepten dit- bij uitstek Ween se rhythme nog meri walsmuziek uit (natuurlijk:) „Der Rosenkavalier" Richard Strauss zelf stond met zijn tachtig jaren als een eik in de feest- stormen. De vroege ochtend van zijn verjaardag had hem als eerste ge schenk het handschrift van een ge dicht van den Wcensen dichter 'Josef Wcinheber opgeleverd. Nu dirigeerde hij zélf als symbool van de humor „Till Eulenspiegel", als symbool van intiemste verbondenheid met Wenen en de Philharmonie zijn Sinfonia Doinestica. de ..huiselijke sympho- nie". En de jubel begon andermaal en vend andermaal ternauwernood een einde Dit is géén balans van een muziek feest. Ver van de kusten, waai de oorlog in ongekende hevigheid woedt, kan het dit niet zijn. Maar het is misschien de getuigenis van een stuk kuituur-ervaring en een stuk levens wil, dat aan geneel Europa iets te zeggen hóéft. grote invloed, die hij op de openbare mening van Frankrijk heeft uitge oefend. HIJ deed een beroep op het Franse volk tot eenwording en een drachtopdat het niet ten prooi zal vallen aan de verschrikkingen van de PARIJS. 28 Juni. Over de moord op den Fransen staatssecre- talis voor Ders en nrnrviannrla Phi burgeroorlog. Tenslotte prees Laval de linr£ nSLtat JuüJS' persoonlijkheid van Henrlot. die. zoals lippe Heniiot, (\oidt het volgende hij zcide. als martelaar op zijn post gemeld: i8 gevallen. Nationale figuur Hcnriot bracht de nacht door in zijn bureau te Parijs, dat niet ver van de Seine, de Kamer van Afge vaardigden, het ministerie van Oor log en de Duitse ambassade is ge legen. De weinige leden van het perso neel, die getuige waren van de aan slag, verklaarden, dat Woensdag ochtend vóór zessen een aantal ge wapende mannen m enige auto's voor het gebouw stilhield». Zij hiel den met hun automatische pistolen twee politie-agenten in bedwang. Drié der indringers, die de indeling van het huis hebben moeten kennen, begaven zich naar de eerste verdie ping en klopten aan/de deur van de slaapkamer, waar Henriot en zijn vrouw *ch ter ruste hadden bege ven. Heflxiot zou zelf de grendel van de deur hebben geschoven: waarna een der indringers den staatssecreta ris door een kogel in het hart dood de. Vanochtend fceeft de chef der re gering, Laval, die zich te Parijs be vindt, een bezoek aan het bureau gebracht en enige tijd bii het stof felijk overschot vertoefd. Tegen elf uur brachten de Duitse ambassadeur eD mevrouw Abetz een condoleantie- bezoek aan mevrouw Henriot. In politieke kringen te Berlijn spreekt men van de dood van een nationaal Fransman, die heeft in gezien, dat het in deze oorlog ook voor Frankrijk er op aankomt een belangrijke bijdrage te leveren voor de vrijheid van Europa, en die ln deze strijd voor Europa ls gevallen, op aanwijzing van Engeland ver moord door Franse terroristen. In eeTi voor de Franse radio gehou den herdenkingsrede heeft Laval o.a. gezegd: „Deze moord bewijst liet best dat Henrlot'8 tegenstanders geen ander middel gehad hebben om hem te ant woorden en dat zij er derhalve dc voorkeur aam gegeven hebben hom op deze wijze tot zwijgen te brengen Zijn dood ls een bewijs voor de Phllllppe Henriot werd 7 Januari 1889 als zoon van een officier te Reims geboren. In 1925 trad hij voor het eerst op ln de politiek en omstreeks 1936 begon hij naam te maken door zijn aanvallen ln de Franse Kamer op de communisten. Het toenmalige hoogtepunt van zijn parlementaire activiteit lag in de tijd van de affaire Stawlsky. toen hij ddbr zijn scherpe aanvallen op de regeririg- Chaut-emps sterk tot haar val heeft bijgedragen. Na de wapenstilstand was Henriot een der grootste predikers van de nationale revolutie Zijn loopbaan werd bekroond toen hij op 6 Januari 1944 werd benoemd tot Staatssecretaris ln het ministerie van Voorlichting. Hier heelt Henriot vooral naam gemaakt door zijn dage lijkse radiotoespraken. Hulp spoedig merkbaar (.Speciale' correspondentie) BERLIJN, 29 Juni. In de Wil- helmstrasse wordt verklaard, dat voor de hulp aan Finland sterke Duitse troepencontingenten klaar staan. Het Duitse opperbevel heeft deze reeds voor een deel naar Fin land gedirigeerd en weldra zal, aldus wordt verklaard, op de Karelische Landengte de kracht van de Duitse hulptroepen merkbaar worden. Het opperbevel over deze Duitse troepen berust bij de Finnen. Onder deze om standigheden zal, zo wordt hier ver klaard, de Sowjetbezetting van Wi- borg slechts van tijdelijke aard blij ken te zijn. tn het verleden Ligt het heden, In 'Jt na wat worden zal. BILDERDIJK Joos de Moor oac. 10-2-1618. Vice-Adm. Blok kade Duinkerken 1588. Spaanse «valleien 1603. (Foto OM.) Ook thans weer strijden Nederlanders voor Europa's vrijheid ter zee. in trouwe verbondenheid met hun Duit- 'se kameraden. (O.H.) GOED VOORGAAN. DOET GOED VOLGEN! Zet ook gij V oer Halve tn voor de toekomst van Uw ocUc cn méldt U als vrijwilliger bij de Kriegsmarine. Aanmelding staat open voor lederen Nederlander van 17—15 Jaar en kan geschieden bij de Marineannahmestelle West Zwcigstelle Niederlande te Utrecht, alle Haf en- en Ortskommandanturen en bij de Nebenstellen der Waffen ff. alwaar alle gewenste in lichtingen worden verstrekt. Positie van A.D.M.-leidsters aanzienlijk verbeterd UTRECHT. 29 Juni. Zoal5.be- kend mag worden verondersteld, be staat het grootste gedeelte van df meisjes, die in dc Arbeidsdienst voor meisjes haar plicht tegenover land en volk verrichten, uit vrijwilligers. De verplichting bestaat tot dusverre nog slechts voor enkele categorieën. Dientengevolge klein begonnen, heeft de Arbeidsdienst voor Meisjes (A.D.M.) zich echter gaandeweg ont wikkeld tot een instituut, dat een grote aantrekkingskracht op onze vrouwelijke jeugd blijkt uit te oefe nen en tegelijkertijd stijgt dan ook het aantal kampen. Het spreekt van zelf, dat tegelijk met de groei van de A.D.M. ook het beroep van leid ster in deze organisatie aan belang rijkheid heeft gewonnen. Ook van officiële zijde is men tot deze erken ning gekomen en aangezien de tot nu toe geldende voorlopige bezoldi ging van de leidster in de A.D.M. al zeer bescheiden was, heeft de Secre taris-Generaal van het Departement, van Algemene Zaken dezer dagen een besluit uitgevaardigd, waarbij de. voorlopig vastgestelde bezoldiging van 22 Juni 1942 is hei-zien De thans vastgestelde bezoldiging houdt een aanmerkelijke verbetering in van de salariëring der leidsters, wier rangen tegelijker tijd met enkele nieuwe zijn aangevuld. Het lager kader bij de A.D.M. wordt thans gevormd door staf kern leidster en adspirant-hop- vrouw, het midden-kader door de on- derhop vrouw en hopvrouw, het hoger-kader door de arbeidsleidster, hoofd-arbeidsleidster en stafleidster en het opper-kader door de hoofd leidster. Nieuw zijn de rangen van stafkernleidster. onderhopvrouw en hoofdarbeidsleidster. in de bezoldi ging zijn tweejaarlijkse salarisverho gingen opgenomen, tot een maximum van tien jaar. Tevens is een regeling getroffen voor het toekennen van vergoedingen voor huisvesting, voe ding en kleding en het verlenen van geneeskundige hulp „Ra, ra, wie zijn het?" DEN HAAG, 29 Juni. In de serie brandende kwesties zal Max Blokzijl op Donderdag 29 Juni 1944 over Hil versum I van 18.45 uur spreken over het onderwerp: „Ra. ra, wie zijn het?" VOLKSCULTUUR EN KUNST Nieuw werk van Richard Strauss - Het koor van de Weense Staats opera zal in het voorjaar van 1945 de eerste uitvoering geven van „Epilog zu Daphne", een nieuw a capellakoor van deh onlangs tachtig jaar gewor den Richard Strauss. Dit koorwerk, dat gezongen moet worden door twee gemengde koren en een Jongenskoor, is in November van het vorig jaar gereed gekomen. Schade atan carillon Stevenskèrk valt mee Het carillon van dc Stevenskerk te Nijmegen, waarvan de «toren ten offer viel aan het bombardement, is niet zo ernstig beschadigd, dat men moet vrezen, dat het klokkenspel verloren, is. De klokken heeft men vrijwel ongeschonden uit de ruïnes kunnen halen. Als de kerk eenmaal klaar u. hoopt men ook het carillon, dat in ons land en ook daarbuiten zeer be kend is, weer in ere te kunnen her stellen. De verduistering begint heden om 22.00 en eindigt 5.30. Maan onder 2.02, op 14.25. d Juli V.M.. 12 Juli L.K.I 20 Ju» NAL, 28 Juli E.K.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Dagblad voor Leiden en Omstreken | 1944 | | pagina 1