HET DAGBLAD
Grote gebeurtenissen in
de komende weken
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Zware afweerslag aan
Oostfront duurt voort
Gemoedelijk slagwerk
aan de Donau
Duitsland bereidt verrassingen
van sensationele aard voor
Niemand buiten
Europese strijd
Luchtaanvallen op
Zuid-Frankrijk
Badogiio weer in de
Italiaanse regering?
Finse Rijksdag bijeen
Luchtstrijd boven
gebied van Wenen
Duits weermachtsbericht
Verdediging van Cherbourg liet
eisen tot overgave onbeantwoord
Duitse successen in
Golf van Genua
SS^JSS^S^ 'ÏSfflK'VS
Duits verzet in Cherbourg
nog niet gebroken
Gevechten in de
binnenstad
Amerikaans oordeel
Elf doden, zestien
gewonden bij
explosie
Over het verband tussen een
spiegelei en een zitvlak
Wat Joon- en salarisnormen" zijn
niet meer mogelijk
1
BERLIJN, 27 Juni. De b-cor-
respondent van het A.N.P. meldt:
In een bliksemsnel tempo schijnt
de wereld de beslissing in deze oor
log tegemoet te gaan.
Drie weken geleden sprak men in
Berlijn ook al over invasie, vergel
ding. zomeroffensief-west, zomer-
offensief-oost, zomeroffensief-zuid,
val van Rome en hernieuwd lucht-
offensief. Maar toen wist nog nie
mand het naadje van de kous om
de doodeenvoudige reden, dat al deze
dingen nog geen concrete feiten wa
ren, maar vage, in de toekomst lig
gende mogelijkheden van welke nog
rnet eens vaststond, of zij alle wer
kelijkheid zouden worden of niet.
Drie weken zijn verstreken en
thans is het zo ver. Rome is geval
len, de slag in Zuid-Italië verplaatst
zich naar Midden-Italië, de invasie
begon met de landing in Noordwest-
Fraukrijk. vergelding V. 1 is er, en
over V. 2 wordt reeds veel gespro
ken. Ook het oostelijke zomeroffen-
sief der bolsjewisten is in volle om
vang begonnen, volgens sommigen
staan 70 tot 80 Russische divisies
in de gebieden van Witebsk. Pleskau
en Narwa opgesteld. Ook het Rus
sische offensief in Finland is niet
uitgebleven.
Men kan thans zeggen, dat het
Europese continent tussen het Traci-
mcense meer en Wibyrg. tussen Wi
tebsk en Cherbourg een gigantisch
slagveld geworden is. waar op on
barmhartige wijze over het lot van
Europa beslist zal worden. Niets en u
niemand wordt gespaard, 50.000 TV(
Franse burgers kwamen reeds om bij
de geallieerde landingsoperaties, het
schiereiland Cotentin is eeo grote
puinhoop.
In Berlijn, dat ook in deze dagen
frontstad 'is, gaat het leven echter
rustig verder. Die rust wordt onge
twijfeld gestimuleerd door de koel
bloedigheid, de vastberadenheid en
de zelfv^zekerdheid, waarmede de
opperste leiding van het rijk haar
maatregelen neemt.
Het gaat om Duitslands en Euro
pas voortbestaan. Zouden de Duit
sers er niet in slagen de stormloop
hunner vijanden te weerstaan, dan
zou ook alles verloren zijn Het
enige oorlogsdoel van Anglo-Ameri-
'kanen en Sowjct-Russen is Duits
lands absolute vernietiging. Met
Duitsland zou heel Europa ten on
der gaan. Niet alleen 50.000 Fransen
in Normandië. maar honderdduizen
den burgers zouden vallen Niet al
leen het schiereiland Cotentin, maar
heel West- en Oost-Europa zou een
grote puinhoop worden, waarover
Stalin de knoet zou zwaaien.
Daarom zal de opperste Duitse
leiding ook genoodzaakt zijn in
de toekomst de radicaalste maat
regelen te nemen! die nodig zuL-
len zijn om de overwinning te
behalen, maatregelen, die. dat
staat nu reeds vast. ten dele zul
len bestaan uit militaire verras
singen van sensationele aard.
V. 1 was slechts het begin,
Men zal dan ook goed doen bij
alles, wat in dc komende weken ge
beurt. en dat zal zeer 'veel zijn, te
bedenken, dat thans alles op alles
gezet wordt.
VICHY, 26 Juni. Zondag zi.in
een aantal plaatsen in Zuid-Frank
rijk door de Anglo-Amerikanen ge
bombardeerd. Behalve Toulouse en
Avignon, werden ook Arles, Sète en
vier plaatsen in de departementen
Herault. Var r Drómc gebombar
deerd- De Franse burgerbevolking
leed verliezen.
MILAAN. 26 Juni. Naar uit het
bezette Italië wordt gemeld, zou vol
gens een verklaring van Bonomi aam
óe pers Badogiio weer in de nieuwe
regeering worden opgenomen. Het
plan bestaat het ministerie van bui
tenlandse zaken aan Badogiio over
te laten.
In politieke klingen alhier neemt
men aan, dat de terugkeer van Ba
dogiio in de regering geschiedt op
wens van Moskou, dat legen zijn af
treden heeft geprotesteerd.
HELSINKI. 26 Juni. De Finse
Rijksdag heeft vanmiddag om 14
uur gedurende een uur vergaderd
ter behandeling van verschillende
kleine wetsvoorstellen. Des avonds
kwam de Rijksdag in geheime zit
ting bijeen.
Gezonken oorlogsbodems
waren zware kruisers
BERLIJN, 27 Juni. Uit rappor
ten van verkenningsvliegtuigen
blijkt, dat de twee vijandelijke
kruisers die op 25 Juni voor Cher
bourg door dc marinebatterij Ham
burg tot zinken zijn gebracht, zware
kruisers waren.
Een daarvan, een schip van de
Cumberland-klasse (10.000 ton), werd
in brand geschoten en zonk. De
andere werd aanvankelijk met slag
zij waargenomen. Later werd gezien,
dat hij zonk.
Landwacht en zwarte
handel in groente
•- DEN HAAG. 26 Juni. De land
wacht Nederland schrijft:
De waarschuwing, welke in de dag
bladen heeft gestaan, dat het den
telers en den consument, is verboden
buiten de veilingen groente en rruit
resp. te verkopen of te betrekken
heeft vee) stof doen opwaaien.
Men is algemeen van oordeel, dat
de Landwacht, zoals de roddelpraat-
jes gaan. zich dus tóch vergrijpt
aan het bloemkooltje van den klei
nen man.
Natuurlijk gaat het niet om den
kleinen man. Het beetje groente, dat
velen bij den tuinder weghalen,
wordt, zoals men zal ondervinden,
door de Landwacht ongemoeid gela
len Maar de Landwacht wenst een
einde te maken aan de duistere ma
nipulaties van boeren, tuinders, gros
se rs en winkeliers. Onder het mom
^an ..vaderlandsliefde" trachten zij
de eroentenvoorziening te saboteren.
Zij "doen dit niet om het volk te
helpen, doch alleen ter wille van de
grotere verdiensten.
Bovendien gaat het niet in hoofd
zaak om de kleine beetjes groente,
die de burgers zelf halen, doch om
de scheepsladingen vol, die in dc
zwarte handel verdwijnen en waar
het volk nimmer iets van ziet, om
dat het niet in staat is de ongehoor
de prijzen te betalen. Wanneer de
Landwacht dus het plan heeft deze
bepaaldp categorieën ter verantwoor
ding te roepen, is dit alleen om te
zorgen. H een eerlijke en zo goed
mogelijke verdeling van de beschik
bare groente plaats vindt. Zo moe
ten de maatregelen van de Land
wacht- worden gezien.
BEF LIJN. 26 Juni. Amerikaan
se formaties bommenwerpers heb
ben in de ochtenduren van heden
boven het gebied van Wenen door
het optreden van Duitse luchtver
dedigingsstrijdkrachten een gevoeli
ge nederlaag geleden. Volgens tot
dusver ontvangen berichten werden
40 toestellen, waarvan 25 viermoto
rige bommenwerpers, neergeschoten.
De felle luchtgevechten duurden
ooit. tot- boven de bebouwde kom
van Wenen.
Omtrent de retourvlucht dei-
Amerikaanse bommenwerpers ver
neemt het Internationale Informa-
tionsbüi'o, dat de toestellen waren
opgestegen van de vliegvelden Pol-
tawa en Mirgorod. Het feit, dat de
bojnmenwerpers het overschot van
de in Poltawa en Mirgorod zwaar
geteisterde uit Engeland gekomen
150 Amerikaanse toestellen geen
aanvallen hebben uitgevoerd, wordt
in eerste plaats geweten aan de om
standigheid. dat belangrijke hoe
veelheden der in Poltawa cn Mirgo
rod gereed liggende bommenvoona-
den door de Duitse luchtaanvallen
zijn vernield. Bovendien hadden de
meeste der thans teruggevlogen
Amerikaanse bommenwerpers, be
halve hun bemanning van 10 kop
pen. nog een deel der piloten, wier
machines in Poltawa en Mirgorod
vernield werden, aan boord.
Aangenomen kan worden, dat- ver
scheidene bommenwerpers 35 man
aan boord hadden.
I* JAARGANG No. 148
LD-
DINSDAG 27 JUNI 1944
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureau voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Tel. 24996 - Postgiro 184.120 - Abonnemetsprijs 21 ct. per week of f2.73 per kwartaal. Losse nummers 5 et.
inmaakglazen. kan liet publiek, in de
periode van 28 Juni tot en met 7 Juli
'44 o n b rttkb aar* gewor
den rubber inmaakglasringen in
leveren bij diê detaillisten, welke in
het bezit zijn van officiële Inschrij
vingsregisters. Men dient zich tot zijn
vasten leverancier te wenden. Inleve
ring van nog bruikbare ringen is ver
boden.
Slachtoffers van oorlogsgeweld, zie
ken met speciaal dieet op doktersver
klaring, volkstuinders, die na 1 October
1943 een volkstuin in bewerking heb
ben genomen, en zij. die na 1 October
f943 zijn gehuwd, kunnen zich, Indien
tenminste zeer bijzondere redenen
voor het betrekken van inmaakglazen
aanwezig zijn en voor zover zij geen
onbruikbare rubber ringen kunnen in
leveren. rechtstreeks In verbinding
stellen met het Rijksbureau voor
Glas. Keramiek en Houtproducten,
Hooftskade 1, Den Haag. Zij, die zich
reeds tot de fabrikanten van inmaak
glazen hebben gewend, behoeven geen
nieuw verzoek in te dienen.
Voor z.g. Grootverbruikers (zleken-
lnrichtingen. rusthuizen, kloosters, op
voedingsgestichten, pensions etc.) is
een aparte regeling getroffen.
De verduistering begint heden om
22.00 en eindigt 5.30.
Maan onder 1.25, op 12.15 uur.
28 Juni E.K.. 6 Juli V3L, 12 Juli
L.K., 20 Juli N.M.
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FÜHRER, 26 Juni. Het opperbevel
van de weermacht maakt bekend:
„De dappere bezetting van Cher
bourg onder bevel van den luitenant-
generaal von Schlieben, tezamen met
sterke delen van,de Duitse marine en
de luchtmacht is sinds gisteren in de
stad en in het havengebied in een
verbitterde huizenstrijd gewikkeld.
Twee eisen van den vijand, de strijd
te staken en de vesting over te geven
werden niet beantwoord. De haven
en alle installaties die voor de oorlog
voering van belang zijn, zijn-opge
blazen. Voor de gevechtsstelling van
den vestingcommandant en voor het
arsenaal zijn de vijandelijke aanval
len in het vuur van de verdedigers
ineengestort.
De onder het bevel van den eersten
luitenant der marine-artillerie, Gelb-
haar, staande batterij „Hamburg"
heelt terwijl zij zelf onder zwaar
artillerievuur lag gisteren in het
gebied ven Cherbourg twee vijande
lijke kruisers in de grond geboord.
Bovendien werden gisteren nog vier
kruisers door marinebatterijen zwaar
beschadigd.
Torpedomotorboten brachten in
de afgelopen nacht een vijandelijke
torpedojager ten Noorden van het
schiereiland Cotentin tot zinken.
Aan het Zuidelijke front van het
Normandische landingshoofd stortten
vijandelijke aanvallen ten Oosten van
de Ome voor onze stellingen ineen.
Een plaatselijke penetratie werd in
een tegenaanval weer opgeheven. Ten
Oosten van de Ome-mond werd een
groot vijandelijk transportschip door
artillerievoltreffers beschadigd.
In het gebied van Tilly gelukte het
den vijand, die de gehele dag met
sterke infarfterie- en pantserstrijd
krachten aanviel, met uiterst zware
verliezen aan doden en gewonden de
ruïnes der stad te bezetten. In de
visies heeft zich de Panzerlehrdivision
onder het bevel -van «luitenant-gene
raal Bayerlein voortreffelijk geweerd.
Ten Zuidwesten van Carentan viel de
vijand na sterke artillerievoorberei
ding herhaaldelijk tevergeefs aan.
In de nacht van 24 op 25 Juni wer
den vólgens aanvullende berichten
vier grote vijandelijke oorlogsschepen
en een vrachtschip door bomtreffers
zwaar beschadigd. Een sinds lang in
de strijd tegen Engeland staand vlie
gercorps, onder bevel van generaal-
majoór Peltz. heeft zich hierbij bij
zonder onderscheiden.
Het storingsvuur op Zuid-Engeland
werd overdag en des nachts voort
gezet.
In Italië lag het zwaartepunt van
I de strijd ook gisteren in de sector
van de kust tot aan het Trasimeense
I meer. De vijand kon hier na verbit-
telde gevechten met onze troepen, die
taai verzet boden, slechts enkele kilo
meters naar het noorden terrein win
nen, Bij het zeegevecht in de Golf
van Genua in de nacht van 23 op 24
Juni weiden volgens definitieve be
richten vier vijandelijke torpedomo
torboten tot zinken gebracht en een
vijfde boot in brand geschoten.
In de centrale sector van het Oos-
Inlevering van'versleten rubber-
mmaakglasrirtgen
DEN HAAG, 26 Juni.In verband
BERLIJN, 57 Juni. Het Interna
tionale Informationsbüro meldt:
In Cherbourg duurde gisteren dc
verbitterde afweerstrijd van Duitse
nesten van tegenstand tegen de
steeds weer met overmacht aanval
lende Amerikanen reeds voor dc
tweede dag met onverminderde hevig
heid voort. De bezetting van het
arsenaal kon stand houden tegen
verscheidene overrompelingspogingcn.
hoewel de Amerikanen talrijke zware
wapenen in stelling hadden gebracht
tegen dit Duitse steunpunt, dat ook
onder zwaar vuur uit zee lag.
Alleen bij het havenstation, dat
met al zijn installaties volledig ver
nield is. konden de Amerikanen de
Atlantische kust bij Cherbourg be
reiken. zonder dat dit him voordelen
bezorgt voor verdere landingen, voor
al doordat verscheidene zware kust-
batterijen zich gehandhaafd hebben
en de toegangen tot de haven onder
vuur kunnen nemen
Ook in de binnenstad werd gister
avond op velschillende punten hevig
gevochten om huizenblokken en
kruispunten, waarbij de aanvallende
Amerikaanse formaties zeer zware
verliezen aan doden en gewonden
leden, hoewel zij talrijke speciale for
maties en dynamietcommando's in de
strijd brachten. Herhaaldelijk kwam
het tot tonelen als bij Cassino, waai
de Amerikanen, zoals bekend is,
meermalen een gevechtspauze moes
ten vragen om hun gewonden te kun
nen bergen.
Intussen zetten Duitse vemielings-
commando's de vernietiging van alle
militair belangrijke installaties, voor
al in het havengebied, op de grootste
schaal voort. De vernieling van
havenwerken en kade-installaties
heeft reeds thans een omvang be
reikt, waarvan men zich tevoren geen
voorstelling kon maken.
Buiten de stad handhaven zich de
Duitse strijdkrachten en in het noord
oostelijke deel van het schiereiland
Joubourg 'nog steeds, waardoor zij
nieuwe landingen in dit gebied on
mogelijk maken.
NEW YORK. 26 «Juni - Een Ame
rikaans oorlogsverslaggever seint van
het invasiefront dat de Duitse kust-
batterijen van Cherbourg buitenge
woon goed zijn. Alhoewel wij de be
tonnen kazematten met tonnen
springstof bestrooien aldus deze cor
respondent, staken zij het vuur niet.
lelijke front duurt de afweerslag met
onverminderde hevigheid voort. De
bolsjewieken werden in de meeste
sectoren afgeslagen. Ten Zuiden en
Oosten van Bobroeisk kon de vijand
echter enige penetraties bereiken.
Ook in het gebied ten Oosten van
Mogilef won;de vijandelijke aanval
na bloedige .gevechten terrein naar
het Westen.
Aan de Duna zijn aveneens verbit
terde gevechten aan de gang, terwijl
ten Oosten van Polozk en ten Zuid
oosten van Pleskau aanvallen van de
bolsjewieken, die door tanks en slag
vliegers werden ondersteund, misluk
ten. In deze 'gevechten heeft zich de
Saksische 24e divisie infanterie onder
bevel van luitenant-generaal Versock.
bijzonder onderscheiden.
Slagvliegers ondersteunden de af
weerstrijd van het leger, vernietig»
den talrijke tanks alsmede een groot
aantal voertuigen en brachten den
vijand zware verliezen toe aan do
den en gewonden. Door jagers en
luchtdoelartilcrie werden 37 vijande
lijke vliegtuigen neergeschoten. Des
nachts viel een sterke formatie zwa
re gevechtsvliegtuigen het spoorweg
station Smolensk aan. Er werden
talrijke grote branden waargenomen
en grote hoeveelheden materiaal
voor de aanvoer werden yernietigdl
Op de Balkan hebben onder het
opperbevel van den Genëral-Oberst
Löhr staande troepen van een corps
bergiagers in zware gevechten van
drie weken in de bergen van Zuid-
Albanië communistische bendengroe-
pen uiteengeslagen. De vijand ver
loor behalve 3000 doden, talrijke ge
vangenen, vele wapenen van allerlei
aard, alsmede grote opslagplaatsen
van munitie en voorraden.
Een vrij zwakke formatie vijande
lijke bommenwerpers viel in de af
gelopen nacht het stadsgebied van
Boedapest aan. Zeven vliegtuigen
weiden necrgÈschoten.
Britse vliegtuigen hebben in de af
gelopen nacht bommen geworpen op
het Rijnlands-Westfaalse gebied.
Ketelontploffing in
Dordfse kalkfabriek
DORDRECHT. 27 Juni Gister-
middag is omstreeks vijf uur, hl dc
kalkfabriek voorheen Van Dijk en
Co. aan de Lijnbaandwarsstraat 6,
een ernstige ontploffing gebeurd,
waarbij elf doden, vier zwaar- cn
twaalf lichtgewonden vallen le be
treuren.
Een twintig meier lange verhar-
dingskctcl met een middellijn van
plus minus twee meter, waarin on
geveer een twintigtal karren met
steen stonden te harden, is plot
seling, na een geweldige ontploffing,
losgesprongen cn in zijn geheel, ge
lijk een raket, uit de fabriek ge
schoten.
Deze grote ketel drong door enige
huizenpanden aan de Vier Mole-
naavshof, schoof vervolgens over de
Lijnbaan, waarna hij tenslotte in de
huizen -aan de overkant van de
straat terecht kwam. Twee panden
werden geheel, drie andere gedeel
telijk vernietigd. Ook de kalkzand-
steenfabriek. waarin de ontploffing
geschiedde, liep schade op
Verscheidene gezinnen zijn zwaar
getroffen door- deze ramp: in totaal
werden elf personen gedood (o.m.
vier leden van het fabriekspersoneel».
De gewonden zijn zo spoedig moge
lijk naar het ziekenhuis vervoerd.
Plaatselijke autoriteiten waren di-
rëcht aanwezig en stelden een onder
zoek in. Omtrent de oorzaak van de
explosie tast men in het duister.
Mansóhappen van politie en brand
weer reddingsbrigade, luchtbescher
ming en ander personeel waren
spoedig ter plaatse. Er wordt met
man en macht aan de opruiming ge
werkt om te redden wat mogelijk is.
De namen der vier gedode perso
neelsleden zijn. C. de Boer. Papen-
drccht; A. van Prooyen. Rotterdam;
J. Zondervan Dordrecht en J. J. F.
van Donkelaar. Dordrecht. Voorts
zijn de volgende bewoners der hui
zen gedood: mevr. S. de Vroomen,
mevr. A. en mevr. W. v. d. Schalie,
mevr. G. de Wit. de heer J- van Le
lieveld, de heer P. Schot, allen Dor
drecht. en de heer C. Wouters. Rot
terdam.
Wettelijke 'regeling minimum
hypotheekrenten
Volkskunde in beeld en
kaart
AMSTERDAM. 27 Juni. In de
etalages van V.V.V. aan het Rofcin
is op hek- ogenblifceen-Jielangwek-
kende expositie te zien, Belangwek
kend voor degênen, die de volkskun
dige geschiedenis van eigen land
liefhebben en die in het verleden het
heden zien. Enkele manieren om die
geschiedenis te naderen worden ons
getoond in het werk van de sinds
1930 in Nederland optredende Dia
lectencommissie, die tezamen met een
(Van onzen pedalen verslaggever)
WENEN. Juni.
Wenen kan het werkelijk niet
helpen, het heeft ook in het
vijlde oorlogsjaar „de" teleurstel
ling van alle toeristieke pelgrims
niet kunnen wegwerken. Een te
leurstelling in veelvoud nog wel.
In strijd met alle rhetorlek en
alle lyriek ligt Wenen helem&al
niet aan de Donau? Die Donau is
voorts nog altijd helema&l niet
blauw en zelfs de stralendste
hemel kan het geel-grijs van zijn
slibrijke wateren niet wegwerken.
Die Donau blijkt in de onmiddel
lijke nabijheid van Wenen ten
slotte aanzienlijk minder bekoor
lijk dan bijvoorbeeld het Donau-
kana&l, waaraan de stad wèl ligt.
Toeristieke pelgrims? Zijn ze er
eigenlijk nog wel, wanneer men af
wil zien vair.een dozijn bevoorrechte
vertegenwoordigers der Europese
journalistiek op het Richard Strauss-
fecst'
Ze zijn ér inderdaad. Omdat in de
sfeer van eeuwen
oude kuituur, die
de overdaad van
barok-palcizen uit
een grijzer verle
den schijnt te wil
len doorgeven,
ieder kunst-gevoelig mens tot pel
grim wordt. En omdat dit zonnige
land en deze zonnige mensensoort
elk sterveling tot vacantieganger
maakt.
Er zijn nog andere dingen, die
zulke indrukken als vanzelf verster
ken. Voor mij uit gaan twee meis
jes, Ze hebben minder haast dan
ik, die immers in een minimum aan
dagen een maximum van Wenen
indrinken wil. Als ik zc voorbijloop,
spreken zij: Frans. In mijn hotel
dient een kellner een journalistieke
kennis aan. De kellner is Nederlan
der. Slowaken, Italianen Hongaren.
Kroaten, ze vragen mij op straat de
weg. die ik mij zelf nog maar twee
dagen uit. mijn „Grieben" in het
geheugen heb gebracht. En de
Wener vindt de in vele walsliederen
bezongen Weense Prater allang niet
meer „zijn" avondlijke lustoord, nu
de Balkan er zich van schijnt te
hebben meester gemaakt. Wenen is
door de verenigde arbeidsprestatie
van alle Europese volken in volle
oorlogstijd een vreemdelingencën-
trum als nimmer tevoren.
Herinnering aan ,.toen"
De Nederlander kan het treffen,
dat hij de Weense vriendelijkheid ziet
uitgroeien tot spontane hartelijk
heid: wanneer een nu vijfendertig-
jarige hem als Nederlander herkent
en vertelt, dat hij in die afschuwe
lijke honger-jaren na de vorige
wereldoorlog als kind in IJmuiden,
of in Arnhem, of in Deventer was.
Of wanneer een grijzend man over
Sformloóp bij Tilly
De oorlogscorrespondent van het
D.N.B. in het Westen, Alexander
Schmalfuss. meldt:
De aanval, waartoe de vijand na
een soort trommelvuur der artillerie
Zondag vroeg bij Tillv sur Sculles
overging, heeft mogelijk ten doel
opnieuw de straatweg tussen Vil-
lers-Bocage en Ca en te bereiken.
Tijdens de eerste pantserslag bij
Tilly, die met grote verliezen voor
den vijand eindigde, had de vijand
deze weg reeds bereikt, doch hij
werd teruggeslagen.
Daar er hem veel aan gelegen is
een voor de operatieve ontplooiing
noodzakelijke diepte van zijn brug
genhoofd tot stand te brengen, werd
deze nieuwe 'aanval verwacht, nadat
zich de laatste dagen reeds bij Tilly
een nieuw zwaartepunt had ge
vormd.
De strijd is over een breedte van
zes kilometer ontbrand, doch kan
zich nog uitbreiden. Met steun van
zware scheepsartillerie en groot ge
bruik van de luchtmacht lopen viel
en een halve Britse keürdivisie.
waarvan er twee pantserdivisies zijn.
storm op de Duitse afgrendeling.
Totdusver is hun slechts een pene
tratie van ongeveer eeD kilometer
diepte tussen Tilly en Fontanay ge
lukt.
De Britse aanval wordt wederom
ondernomen in de sector van een
pantserdivisie, die zich reeds in de
eerste pantserslag van Tilly bijzon
der heeft onderscheiden.
Intussen concentreert zich' de
aandacht van de Duitse leiding
ook op de sector tussen Seine en
Somme, daar het daar tot een
nieuwe geallieerde landingsope
ra tie zou kunnen komen.
dc levensbasis te ontnemen. Van
deze richtlijnen kon de naleving niet-
door wettelijke sancties worden ge
waarborgd, betgeen een onbevredigen
de toestand in bet leven Ticp. Thans
Is dan ook overgegaan moeten worden
tot het uitwerken van een wettelijke
regeling, waarvan de afkondiging eer
lang kan wórden tegemoet gezien,
Onder de aandacht van belangheb
benden wordt gebracht, dat daarbij
een voorziening wordt getrofferi, Inge
volge welke ter zake van eerste zowel
als verdere hypotheken, die van heden
27 Juni 1944 af worden aangegaan in
strijd met de beginselen van het af
te kondigen besluit, van rechtswege
een rente van 4 pet. 's jaars zal zijn
verschuldigd. Tevens wordt er op ge
wezen, dat ook het voldoen en aan
nemen van een lagere rente dan 4 pet.
's jaars. Ingeval van rente van 4 pet.
of meer is overeengekomen of wettelijk
vastgesteld (het ln de voorgaande zin
bedoelde geval) Is verboden, terwijl
overtreding zal kunnen worden gestraft
met een geldboete van ten hoogste
vijftigduizend gulden.
De Secretaris-Generaal van het Dep.
van Financiën zal overigens de be
voegdheid hebben zowel in het alge
meen als voor een bepaald geval uit
zonderingen op de bepalingen van het
besluit toe te staan, uiteraard eerst
nadat het zal zijn afgekondigd. Hier
over zullen t.z.t. nadere mededelingen
volgen.
Tenslotte wordt m nog op gewezen,
dat de bepalingen van het besluit ter
voorkoming van opdrijving van hypo
theekrenten onverminderd van kracht
blijven.
Volkskundecommissie haar onderzoek
naar oude taalvormen en oude volks- algemene norm werd een rentepeil van
uitingen over oneeveer tweeduizend j Wt-Mnvaard
nlaat^pn hppft uitsrphrpiri Te ziinpi' ven), waarbij de hypotheekrente op
plaatsen neexc mtgeDreia. ie zijnei mlnlmaal 4 pct gesteld diende te wor-
tijd hoopt deze commissie net ïesul- j cjen om. aau iie(; hypotheeköankw.ezen.
taat van haar arbeid neer te leggen dat een belangrijke taak bij de weder
in een dialectenatlas en een volks- opbouw zal hebben te vervuilen, niet
kunde-atlas van Nederland.
De gemiddelde Nederlander is on
kundig van de belangen voor taal
en folklore, welke hier worden ge
diend en daaróm is de commissie tot
het or|aniseren van deze tentoonstel
ling overgegaan, die door rnfddel van
vergrote exemplaren van dialect- en
volkskundekaarten het publiek om
trent de aard der werkzaamheden
wil voorlichten. Op deze kaarten
kan men in een oogopslag zien, hoe
een aardbei in Twente wordt ge
noemd, hoevee] korenschoven de
boeren in verschillende Nederlandse
streken in hun hok zetten of waar in
Nederland de kinderen op St. Maar-
tensdag mét lichtjes rondgaan.
De tentoonstelling geeft slechts een
indruk van een groot opgezet geheel.
Daarvoor medewerkers te vinden
onder alle rangen en standen is te
vens de bedoeling van hen. die deze
het oog pakkende propaganda ont
wierpen.
Niet in Weermachtcoupé's
DE NHAAG. 27 Juni. Blijkens
een besluit van den Secr.-Generaal
van Waterstaat is aan hét algemeen
reglement vervoer een nieuw artikel
13a toegevoegd, waarin het volgende
wordt bepaald:
Voor zover rijtuigen of rijtuigaf
delingen blijkens daarop aange
brachte of daarin aanwezige aankon
digingen slechts voor de Duitse
Weermacht of voor een Duitse
dienstinstantie toegankelijk zijn, is
het aan andere reizigers verboden, in
zodanige rijtuigen of rijtuigafdelin
gen een zitplaats in te nemen of
daar duurzaam te verblijven.
Hii die in strijd handelt met het
bepaalde in het eerste lid. is niet
strafbaar, indien hij. op eerste vor
dering van den beambte of bediende
van de Spoorweg, ten behoeve van
het Riik. een bedrag van 5 betaalt.
Dit besluit treedt heden in werking.
Weersportkampen
Iedere Nederlandse jongen van 16-
18 jaar kan thans een maand ver
toeven in een der mooiste streken
van Duitsland, temidden van bergen
en wouden. Daar kan hij zijn hart
ophalen aan sport en spel, zwemmen
en klein-kaliber schieten enz. enz.
Dit alles is ook voor jou bestemd!
Patroons en hoofden van scholen
moeten deze maand vrijaf geven en
mogen dit niet als vacantie aanre
kenen. Werkgevers zijn verplicht het
loon gedurende deze vier weken door
te betalen.
Aanmelding en keuring: Woens
dag 28 Juni van 9 tot 14 uur in ge
bouw Amicitia te Den Haag aan het
Westeinde.( Reiskosten zullen worden
vergoed.
Alleen jongens, die nog niet in een
kamp waren, mogen zich aanmelden.
Te 's-Gravenliage ls voor het. dit
Jaar voor het eerst afgenomen Staats
examen M.O. voor Orkestdirectie ge
slaafd de heer Paul Hupports te
Maastricht.
HIJ ontving zijn opleiding hiertoe
van don Maastrichtsen dirigent Henri
Herman?, die school maakte voor een
reeks van vooraanstaande Limbuxgee
musici els Pierre Reynaerdts en Hein
Jordan*.
DEN HAAG. 27 Juni. De pers
dienst van het Deo. van Financiën
deelt het volgende mede:
Reeds in April 1942 werden de
notarissen ln kennis gesteld met richt
lijnen ln zake minimum-hypotheek
renten, „welke de overheid ra acht ge
nomen wenste te zien bij de afsluiting
van eerste hypotheken op gebouwde
eigendommen Voor zülké hypotheken
behoorde een rentevoet van ten minste
4 pct. "s Jaars te worden overeengeko
men.
Een en ander vloeide voort uit de
wens om een te sterke daling van dc
rentevoet te vermijden, teneinde grote j
schokken in de ontwikkeling van het i OnillKÏP 1 nfpmrptahp
rentepeil te voorkomen, wanneer ^p. VjUIjlC 11 11 Cl |J I 1 a II C
het einde van dc oorlog een opwaartse
druk zich, gelijk verwacht mag wor-
den. zou kunnen manifesteren. Als
zijn eigen kinderen vertelt.die nof
altijd naar Nederland sohrijven
Het zijn ogenblikken, waarop ik niet
alléén blij en trots ben. Want niets
legt groter verantwoordelijkheid op
dan een goede reputatie. En soms
zijn er helaas Nederlanders, die zich
over die waaiiheid weinig zorgen
maken. Zij verwarren gemoedelijk
heid met bandeloosheid. En er is
een grote afstand tussen het één en
het ander.
In de trein vraagt mij een mede
reiziger: „Is het hier roken?" Ik
schud van neen En ik zeg hem:
„Gaat u echter gerust uw gang. Ik
heb er geen bezwaar tegen". Dat-
antwoord heb ik mij insoortgelijke
gevallen aangewend, omdat Neder
landers in Nederlandse treinen het
niet meer zo nauw plegen te nemen
met de orde der dingen fen je dan
maar beter net kunt doen of je hel
er mee eens bent. Maar mijn Duitse
medereiziger is met zulke gedach-
tenkronkels niet vertrouwd. Hij
rookt niet, omdat, het nu eenmaal
niet-rokeri is, basta.
Schuld en boete
De Stadtbahn is het snelle, half-
ondergrondse verkeersmiddel, dat in
Wenen met de „ondergrondse" van
Berlijn, Parijs of Londen concurreert.
Het tempo van in- en uitstappen
wordt opgestuwd door een luidspre
ker-installatie, waarmee een geheim
zinnige stem bij ieder station het
vertrek aankondigt: „Tür schliessen.
fernbleiben, Abfahrt!"
Soms treedt die geheimzinnige stem
Uit de nevelen van het incognito. Een
jongen met een schooltas dribbelt de
stationstrappen omlaag. Misschien
heeft hij het vanochtend beter wil
len weten dan zijn wekker. De trein
staat er al. Erger: de luidspreker-
stem heeft al „Fernbleiben, Ab
fahrt!" geroepen. Dan wordt opsprin
gen een gevaarlijke toer. D« jongen
springt niettemin en de trein rijdt
mèt hem weg. Kan de natuurlijke
orde der dingen werkelijk straffeloos
beledigd worden?
Nee. dat kan niet. Als het trein-
balcon met dien onvoorzichtigen jon
gen halverwege het perron gekomen
is, schiet daar opeens een hand "uit.
De hand behoort bij „de stem". En
in de hand beweegt zich het stokje
met het, ronde, groen-witte bordje,
dat ook Nederlandse stationschefs
hanteren om het vertreksein te geven
en dat in Nederland officieel „ver-
trek-staf", maar beeldender „het
spiegelei" heet. Het spiegelei beweegt,
zich in een wei-berekende zwaai naar
het zitvlak van den Jongent waar een.
kletsende slag van eén voltreffer ge
tuigt. Tot grote vreugde en voldoe
ning van alle balcon-reizigers. den
jongen nadrukkelijk uitgezonderd.
Gemoedelijkheid is een schone
zaak. En goed gehanteerd verdraagt
zij zich voortreffelijke met gevoel voor
maat en orde. In mijn herinnering ls
die kletsende paukenslag van dón
Stadtbahn-chef een der fraaiste bij
dragen tot het Weense muziekfeest!
DEN HAAG, 27 Juni. In de
practijk blijkt er veel misverstand te
bestaan over de vraag, welke
waarde moet worden toegekend aan
de woorden .Joon- en salarisnormen"
in artikel 1 van het besluit no.
120/1942 van den Secretaris-Generaal
van het Dep. van Sociale Zaken tot
handhaving van het loon- en salaris
peil. Dit artikel verbiedt n.l., be
houdens enkele uitzonderingen, elke
verandering van de bestaande loon-
en salaris-normen, alsknede van
andere regelmatige uitkeringen.
Tijdens de werkingsduur van de
verordening no. 217/1940 heeft het
college van rijksbemlddelaar6, op grond
van richtlijnen dienaangaande door
de bevoegde autoriteiten verstrekt, de
term „loon- en salarisnormen" en
„regelmatige uitkeringen"' vrij ruim
uitgelegd. Het bedrijfsleven ls kenne
lijk van oordeel, dat deze uitlegging
ook thans nog van kracht ls. Zo meent
men, dat voor de toekenning van
periodieke salaris- en loonsverhogingen
geen toestemming vereist ls. omdat
dergelijke verhogingen geen wijziging
zouden brengen ln de loon- en salarls-
nor me n.
Het ksechter komen faist te staan,
dat een dergelijke ruime bevoegdheid
van den Indivlduélcn ondernemer tot
onaanvaardbare consequenties leidt.
Meer dan eens worden loonsverhogin
gen gegeven met de motivering, dat
er sprake Is van een periodieke loons-
verandering of van een functie-wijzi
ging. De ervaring leerde evenwel, dat
bet begrip „periodiciteit" allerminst
vaststaat, terwijl „functie-wijzigingen"
dikwijls uit minimale arbeldsvcrschil-
len worden afgeleid.
M het verteden
Ligt het heden,
In 't nu wat worden zal.
BILDERDIJK
Jhr. Jan van Duivenvoorde
1547—1610. Inneming wm
Den Britfl 1572. Ontzet van
Leiden 1574. Admiraal 1576.
Blokkade nan Duinkerken
1588. Cadiz 1596 qoA: thans weer strijden
(Foto O.H.) Nederlanders voor Europa's
vrijheid ter zee, in trouwe
verbondenheid met hun Duit
se kameraden, (O.H.)
GO€D VOORGAAN, DOET GOED VOLGEN
Zet ook gij derhalve tn voor de toekomst van Uw volk
en meldt U als vrijwilliger bij de Kriegsmartne.
Aanmelding staat open voor lederen Nederlander van 17—45 jaar
en kan geschieden bij de Marineannahmestelle West Zweigstelle
Niederlande te Utrecht, alle Hafen- en Ortskommandanturcn en
Mj de Nebenstellen der Waffen U alwaar alle gewenschte in
lichtingen worden verstrekt.
Reeds In JunL van het vorig Jaar
heeft de Gemachtigde voor de Arbeid
ev de aandacht op gevestigd, dat voor
iedere salaris- of loonsverhoging, zowel
de zgn. periodieke, als die, welke
voortvloeien uit verhoogde arbe;ds-
prestatle of functiewijziging van de
betrokkenen, zijn toestemming dient
te worden gevraagd. Van deze regel
mag slechts worden afgeweken, wan
neer de loon- of salarisverhoging door
enig rechtsvoorschrift waaronder
begrepen een regeling van arbeids
voorwaarden of andere algemene of
bijzondere beschikkingen van het col
lege van rijksbemiddelaars of deD Ge
machtigde voor de Arbeid uitdrukke
lijk ls voorgeschreven. Hierbij wordt
opgemerkt, dat een arbeidsovereen
komst geen „rechtsvoorschrift" ie.
Loonsverhogingen, die na Mei 1940 bij
arbeidsovereenkomst zijn bedongen,
behoeven dus de toestemming van
den Gemachtigde voor de Arbeid.
Teneinde nu alle twijfel weg te ne
men en een onjuiste interpretatie
van artikel 1 van bovengenoemd be
sluit onmogelijk te maken, heeft de
Gemachtigde voor de Arbeid ge
bruik makende van zijn bevoegdheid
krachtens artikel 4 van besluit no.
120/1942 thans een beschikking
Uitgevaardigd, waarin hij duidelijk
aangeeft wat onder „loon- en sala
risnormen" moet worden verstaan,
n.1. de door het college van rijks-
bemiddelaars of den Gemachtigde
voor de Arbeid goedgekeurde loon- en
salarisschalen of, indien zulke scha
len niet bestaan, de Ionen en sala
rissen, die op 9 Mei 1940 bestonden
of sindsdien met inachtneminc
van de bepalingen van de „loonstop'*
zijn vastgesteld of gewijzigd.
Als andere „regelmatige uitkerin
gen". waarvan verandering volgen»
artikel 1 verboden ls, worden be
schouwd alle vergoedingen, hoe ook ge
noemd, die een periodiek karakter dra
gen, alsmede alle op geld waardeer
bare rechten van pcriodiok karakter,
die uit de arbeidsvoorwaarden voort
vloeien of aan de arbeidsverhouding
verbonden zijn, zoals b.v. uitkeringen
bij ziekte, klnderbljslagon, reis- en rij
wielvergoedingen. door den onderne
mer betaalde pensioenpremies e.d
Deze beschikking, die in werking
trad op de dag van haar afkondig.ng.
ï.a gepubliceerd in de Ned. Staatscou-
rant van 26 dezer.
Doorbetaling ven loon bij verxuim
wegens Arbeidsinzet of kóuring
DEN HAAG. 27 Juni. Het ls
noodzakelijk gobleken de beschikking
van den Gemachtigde voor de Arbeid
d.d. 21 Mei 1943 betreffende dé door
betaling van loon bU verzuim wegens
verplichte aanmelding voor de ar
beidsinzet zodanig te wijzigen en aan
te vullen, dat ook in enige andere
gevallen loonderving niet mogelijk zal
zijn.
De gemachtigde heeft daarom een
nieuwe beschikking uitgevaardigd,
waarbij bepaald wordt, dat leder*
werkgever verplicht is zijn arbeider*
(waaronder ook vrouwen cn meisje»
begrepen zijn) het loon of '«üarls door
te betalen over de arbeidstijd. dt«
noodzakelijkerwijs wordt verzuimd
tengevolge van: verplichte aanmelding
voor de arbeidsinzet; het treffen van
maatregelen, nodig ter voorbereiding
van de tewerkstelling onder véi-plich-
ting tot dienstverrichting, tot maxi
maal 12 uren; keuring voor de ar
beidsdienst; alsmede keuring voor
dienstneming bij de Duitse Weer
macht, Waffen- (i en de Landstorm
Nederland.
HILVERSUM, 27 Juni. Het voor
hedenavond aangekondigde Jeugd
stormpraatje ,Een Stormer' spreekt
over het onderwerp Oorlogsjeugd", dat
uitgezonden zou worden over de zen
der Hilversum I van 13.45»—18.55 u.,
ia uitgesteld tot d* volgende week.
Dinsdagavond, op dezelfde tijd.