HET DAGBLAD
Zware vijandelijke druk
bij St. Lo en Carentan
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Duitsers verbeteren hun positie
in het ge hied van Caen
Luchtaanval
op Boulogne
„Propagandatocht"
boven Japan
Gegapt verband
Duits weermachtsbericht
Succesvolle Duitse tegen
aanvallen in Normandië
Wig in vijandelijk
bruggenhoofd
Verliezen wekken bezorgdheid
in het Geallieerde kamp
Rigoureuze controle op waren-
uitvoer naar Duitsland
Ingaande 1 Juli
Betere financiële basis voor de t.b.c.-
bestrijding noodzakelijk
een aantal gewonden van minstens
100.000 tot '200.000. Van deskundige
zijde wordt medegedeeld, dat naar
schatting nog 50.000 man verdronken
bij het lot zinken brehgën van trans
port- en landingsschepen. In totaal
komt men dus tot'een verlies van tot
dusverre ruim 200.000 man, waarbij
niet meegeteld is het zeevarend perso
neel van de transportschepen en de
inzittenden van de vliegtuigen, die de
geallieerden in de tot dusver geleverde
gevechten om het landingshoofd aan
de .Normandische noordkust hebben
verloren.
Daarmee wordt ook begrijpelijk, dat
meedogenloos steeds nieuwe divisies
toegevoerd moesten worden naar de
smalle zone van het landingshoofd.
Volgens deze cijfers kan men aan-
nemeni dat. minstens tien divisies
haar zware verliezen aan mensen i practisch niet meer bestaan en nog
- enige divisies in hun gevechtswaarde
zozeer zijn verminderd, dat zij sterk
verzwakt geacht moeten worden.
BERLIJN, 16 Juni. De druk van
het Anglo-Amerikaansc landingsleger
hield gisteren in het gebied ten
noordwesten- van St. Lo en in het ge
bied Carentan, St. Mere Eglise met
onverminderde hevigheid aan, aldus
Interinf. In de sector Tilly-Caumont
daarentegen namen de gevechtshan
delingen gisteren in dc loop. van de
middag merkbaar in, hevigheid af.
nadat Duitse pantserformaties er in
geslaagd waren, door een reeks ver
rassende acties Britse pantserwagen-
formaties onder dc voel te lopen en
en materiaal toe te brengen.
Daardoor is elke onmiddellijke
bedreiging van de westelijke flank
van het Duitse vcrdedigingsstclsel
van Cacn opgeheven, vooral doordat
het Duitse commando met plaatse
lijke reserves enige lacunes in het
front kon sluiten en Britse gepant
serde verkenningsccnhcdcn kon ver
nietigen.
Gisteravond tegen half elf onder
nam de vijand een zware luchtaan
val op Boulogne.
Inmiddels houdt het slechte weer
ln het gebied van het Kanaal aan
en vooral in de afgelopen nacht "wer
den hierdoor de operaties aanzienlijk
belemmerd. In de vroege ochtend
van heden wakkerde de wind bij
laaghangend wolkendek en regen
buien bij vlagen tot een stormwind
aan.
De versterkingen van dc Atlantik-
wall tussen de Seine en dc stad Di
ves lagen gisteren de gehele dag on
der een hevig vuur van talrijke oor
logsschepen. nadat de Duitse kust-
batterijen in deze sector des och
tends het Britse landingsverkeer bij
de Ornemonding met succes bestre
den hadden.
Donderdagmiddag werden daar
een slagschip van het type Nelson,
lichte kruisers, pantserlandingssche-
pen en een groot aantal transport
schepen en escortevaartuigen waar
genomen. Tegen de avond versterkte
de vijand zijn vlootformaties tot
minstens vier slagschepen.
Kustt^atterijen namen deze
scheepsconcentraties onder vuur.
voorzover de schepen binnen haar
bereik kwamen. Hier en daar ktvam
het tot hevige artilleriegevechten met
zware vijandelijke schepen. Andere
schepen legden een rookgordijn en
verwijderden zich.
De hevigheid dezer gevechten tus
sen Duitse batterijen en vijandelijk
scheepsgeschut bewijst de massale
concentraties en aanvallen van den
vijand, die bijv. met een slagschip
twee kruisers en een torpedojager
een geconcentreerd vuur op één en
kele batterij opende. Soms werd de
strijd van grote afstand gevoerd. In
weerwil van de hevige beschieting
leed de batterij geen schade of ver
liezen. een bewijf voor de kracht van
de versterkingen van de Atlantik-
wau.
Geallieerde verliezen
Het aantal geallieerde soldaten, dat
bij de eevechten aan land gesneuveld
is. wordt, naar het Internationale In-
formationsbüro mededeelt, met 30.000
waarschijnlijk eerder te laag dan te
hoog opgegeven.
Daarmede in overeenstemming is
Amerikanen bombardeerden
het eiland Kioesjoe
TOKIO. 16 Juni Over een
vijandelijke luchtaanval op het
noordelijke deel van Kioesjoe, het
zuidelijkste grote eiland van het Ja
panse moederland, deelt het Japan
se hoofdkwartier het volgende mede:
Zeven vijandelijke vliegtuigen
werden neergeschoten drie bescha
digd. De Japanse luchtstrijdkrach
ten en grondinstallaties liepen vrijwel
geen schade op. De grondtroepen
leden enige verliezen. De branden,
die tengevolge van de luchtaanval
op enige plaatten uitbraken, was
men Vrijdagochtend alle meester.
Domei noemt het officiële Ameri
kaanse bericht, volgens hetwelk
bommenwerpers van de 20ste Ameri
kaanse luchtvloot van steunpunten
in China. Birma en Brits-Indië een-
zware aanval op Tokio hebben on
dernomen en een groot aantal bom
men op de stad hebben laten vallen,
een ..belachelijke- propagandatruc"
Er zijn geen vijandelijke vliegtuigen
boven Tokio geweest.
Domei meldt voorts, dat de vlieg
tuigen. die Vrijdagochtend het noor
den van Kioesjoe aanvielen, zijn op
gestegen to Sian in de Chinese pro
vincie Sjensi. Te oordelen naar het
geringe aantal bom.men en de weinig
belangrijke schade was het de bedoe
ling van den vijand, het Japanse
thuisfront te verontrusten en nieuw
voedsel te zoeken voor de propagan
da der anti-spilmogendhedenDe ver
liezen aan mensenlevens waren gc-
ring. m
Duits bonvooi bij Borkum
aangevallen
BERLIJN. 16 Juni. In de och
tend van 15 Juni hebben Britse tor
pedo- en bombardementsvliegtuigen
een Duits convooi bij Borkum aan
gevallen met bommen, torpedo's en
boordwapenen. Verscheidene torpe
do's misten haar doel. Een trof een
escortevaartuig, dat na korte tijd
zonk. Enige bommen vielen op enige
afstand van de andere schepen, die
geringe schade opliepen. Tien der
aanvallende vliegtuigen werden
neergeschoten.
Menemendzjogloe afgetreden
ANKARA. 15 Juni. - De Turkse
minister van Buitenlandse Zaken,
Menemendzjogloe, is, naar radio-An
kara meldt, afgetreden Minister-pre
sident Saradzjogloe zal het ministerie
van Buitenlandse Zaken ad interim
waarnemen.
Na de bijeenkomst van de minister
raad is het volgende officiële commu-
niqué uitgegeven: „Aangezien de mi
nisterraad de buitenlandse politiek,
die de laatste dagen door den minister
van Buitenlandse Zaken. Menemend
zjogloe. werd gevoerd niet beeft goed
gekeurd. is Menemendzjogloe afge
treden".
Strijd aan het Finse
front duurt voort
HELSINKI. 16 Juni. Het Finse
weermachtsbericht van 16 Juni luidt
als volgt: ..Op de Karelische Land
engte werden de door tanks onder
steunde gevechten ten westen van
Vahmelsuu en Kuuterselakae tegen
de vijandelijke troepen, die naar
Uusikirkko optrokken, voortgezet. Bij
Kivennapa werden de vijandelijke
aanvallen afgeslagen.
De hevigste gevechten vonden
plaats bij Siiranmaki. Daar viel de
vijand gisteren na een buitengewoon
sterke artillerie-voorbereiding mei
ondersteuning van gevcchtsvlieccrs
en vers aangevoerde divisies onze
stellingen aan.
Onze artillerie en gevechtsvlieg
tuigen namen doeltreffend aan de
afweergevechten deel. De vijand
werd in een tegenaanval afgeslagen
en verloor bij deze aanvallen op
Siiranmaki de laatste drie dagen op
zijn minst 5.000 manschappen aan
gesneuvelden. Onze troeuen vernie
tigden de laatste 24 uur in totaal 25
tanks.
Van de andere fronten te land valt
niets bijzonders te melden Vijande
lijke bommenwerpers ondernamen
gisterochtend, door jagers vergezeld,
een aanval op Wiborg. De burgerbe
volking leed veriezen. Er ontstond
materiele schade. Onze luchtafweer
en jagers schoten boven de Kareli
sche Landengte bij deze aanval 20
vijandelijke machines omloog, waar
van tien gevechtsvliegtuigen, negen
bommenwerpers en een jachtvlieg
tuig. m
Churchill wenste geen
debat over De Gaulle
STOCKHOLM, 15 Juni. Ter be-
antwoording van een aantal v,ragen
over de Britse betrekkingen met De
Gaulle, zeide Churchill in het Lager
huis. dat hij het Huis op de meest
ernstige wijze moest mededelen, dat
een debat over deze aangelegenheid
„zeer grote-gevaren'" natl zich mede
zou brengen.
Het resultaat van zo'n debat kon
volgens Churchill zijn ..dat de me
ningsverschillen tussen De Gaulle en
de Britse regering te zeer in het licht
zouden worden gesteld.
„Aftonbladet" constateert. dat
deze Lagerhuiszitting een grote te
leurstelling was voor degenen die op
heldering hadden verwacht aangaan
de de officiële Britse houding ten
aanzien van De Gaulle.
„Stockholms Tidningen" noqmt deze
zitting een der stormachtigste ont
moetingen tussen Churchill en het
Lagerhuis. Uit Churchills uitlatingen
is. aldus het blad. gebleken, dat de
Britse regering volkomen is gebon
den aan het standpunt van Wash
ington ten aanzien van De Gaulle.
Geallieerden luchtactie
boven Bonineilanden
TOKIO, 16 Juni. Het keizerlijke
hoofdkwartier heeft heden bekend
gemaakt, dat vijandelijke strijd
krachten in de middag van 15 Juni
luchtaanvallen hebben gedaan op
Ogasawara, Tsjitsjijima en Iwojima
(Bonin-eilanden). De op de eilanden
gestationeerde Japanse eenheden
schoten minstens zeventien vijande
lijke vliegtuigen neer. De schade aan
Japansce zijde is buitengewoon ge
ring. <De Boningroep ligt tussen Ja
pan en de Marianeneilanden)
Ie JAARGANG No. 139
LD
VRIJDAG 16 JUNI 1944
Soldaten van liet Britse invasieleger wachten na hun gevangenneming
op het verhoor. (Foto P.K.-ff Knegsbetichter Zsackel HH)
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Telefoon 24996 - Abonnementsprijs 21 ct. per weelc of ƒ2.73 per kwartaal - Postgiro 184.120 - Postbus 65
Tijl, 't is met de kleding moeilijk,
maar dc mensen maken het er
ger dan het is, want er loopt nog
niemand in een onderbroek (Nee,
maar wel zonder. T.) Maar nu heb
ben ze iets uitgevondendat is een
geneesmiddel maar dat is nog erger
'dan de kwaal, schrijjt mij een leze
res uit Arnhem.
En ze verhaalt, hoe een drogist
haar vertelde, dat zijn winkel plot
seling bestormd werd door dames, die
allemaal pakjes verbandgaas kwamen
halen, hoewel er bij hun thuis geen
ongeluk was gebeurd.
Die ddmes maakten van dat ver
bandgaas sokjes en babytruitjes en
zelfs damestruien! Breien maar!
Mijn lezeres schrijft:
„Nu de invasie in Frankrijk begon
nen is en wij niet weten, wat ons nog
te wachten staat, vind ik het erg, dat
ons kostbare verband, dat de dokter
voor het fonds bijna niet voor durft
of mag schrijven, door zulke dames
verknoeid wordt voor het breien van
truitjes voor zichzelf.
Verband om iets te verbinden
wat kan het hun schelen. Ze hebben
het zelf niet in huis en het kan hun
blijkbaar ook niet schelen of een
ander het in huis heeft of nog kan
krijgen. Als zij haar truitjes kunnen
breien. Daar kopen ze bij den drogist
graag dertig of veertig rolletjes ver
bandgaas voor!
O ja, nu zeggen die dames: als wij
er truitjes van maken, dan heeft de
Duitse weermacht er niets aan. Maar
dat is kletskoek, want de weermacht,
haalt, als ze iets te verbinden heeft,
niet rolletjes gaas bij den drogist.
Nee, die dames hebben er in geval
van een bombardement zichzelf en
hun eigen huisgenoten mee!"
Ik vind het verzoek om mijn
krachten in te spannen voor het be-
eindigeii van deze misstand vererend.
Maar ik voorspel, dat er voorlopig
nog wel mèèr mensen zullen komen,
die verbandgaas-truitjes gaan breien.
Het sociaal gevoel van de meeste
mensen is gewoonlijk veel zwakker
dan het instinct van de héb-heb. Als
ik het maar heb, dan kan de rest
zoel creperen!" Ziedaar de grondstel
ling van een sinds 1944 jaar christe
lijke maatschappij.
Wat er dan tegen te doen is? Het
enige lijkt mij, dat enkele scherp
ziende controleurs eens goed rond
neuzen en dat de drogisten, die leeg
geplunderd worden door de breiende
dames, ook even meehelpen en dat
dan zulk een dame, die met een
truitje-uit-verbandgaas rondstapt,
eens op straat wordt uitgekleed (in
de letterlijke zin des woords) en dat
ze met een bordje: „Ik breide mij
een truitje uit verbandgaaseens
even do&r de stad werd rondgeleid
en met naam en toenaam en met
portret en adres iverd in de krant
gezet. Werkelijk tegen de hand over
hand toenemende onsociale misdrij
ven helpen geen boetes, maar hébben
wij de ouderwetse kaak weer nodig.
Stel gerust die brave burgers aan de
kaak, stel ze ten toon, in een ere
poort van misbruikt verbandgaas!
En-verder? Vérder-moet-het toch
wel vanzelf spreken, dat deze ver
bandgaas adn de gemeenschap ont
stelende dames (God verhoede dat
hun eigen stad gebombardeerd
ivordt) als de weerlicht te werk moe
ten worden gesteld in een fabriek van
verbandgaas of dat ze pluksel moe
ten maken. Want het gaat niet om
de straf. Het gaat er om. dat er, nu
meer dan ooit. overal verbandgaas
klaar moet liggen. En dat het niet
als truitje om de boezem van mevr.
Dikkerdak zit. TIJL.
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUHRER. 16 Juni. Het opperbevel
van de weermacht maakt bekend:
„Zuid-Engeland en het stedelijk
gebied van Londen zijn in de afgelo
pen nacht en hedenochtend bestookt
met een nieuw soort projectiel van
het zwaarste kaliber.
De afgelopen dag heeft in Nor
mandië in h.et teken gestaan van
succesvolle tegenaanvallen van onze
troepen. Pantserformaties hebben
ten Oosten van de Ome een wig ge
dreven in het vijandelijke bruggen
hoofd. Teji Westen van Caumont
en ten Zuidoosten en Zuidwesten
van Carentan hebben onze divisies
den vijand teruggeworpen en haar
stellingen verstevigd.
De vijandelijke verliezen waren
vooral bij de gevechten in het gebied
van Carentan zwaar. Ook in het ge
bied ten Westen en Noorden van
Ste-Mère-Eglise duurden felle ge
vechten voort. De vijand kon daar
slechts geringe terreinwinst behalen.
De bestrijding der vijandelijke
ontschepingen voor het landings
hoofd is ook in dé afgelopen' nacht
door ons luchtwapen "met succes
voortgezet. Het plaaste botntrcffers
op scheepsconcentraties en ontsche
pingen.
De in de gevechtsruimte van het
invasiefront in de strijd gebrachte
bataljons van de vrijwilligersforma-
ties uit het Oosten hebben zich bij
de zware gevechten voortreffelijk
geweerd en dapper gestreden.
Formaties patrouilleboten en mij
nenvegers hebben zich bij de bestrij
ding van de invasievloot in talrijke
harde gevechten op zee en in de
lucht, evenals bij het opruimen van
vijandelijke mijnversperringen. on
der moeilijke omstandigheden uitge
voerd. en bij het leggen van mijnen
op vijandelijke scheepvaartwegen
bijonder onderscheiden.
Bij een aanval van Britse bom
menwerpers en torpedovliegtuigen
op een Duits convooi voor Borkum
zijn tien vijandelijke vliegtuigen
door bevciligingsvaartuigen en boord-
afweergeschut neergeschoten. Een
eigen vaartuig ging verloren.
Voor de Nederlandse kust hebben
patrouilleboten een grote Britse tor
pedomotorboot in de grond geboord
en een tweede zwaar beschadigd.
In Midden-Italië heeft dc vijand
zijn aanvallen met massale infante
rie- en tankstrijdkrachten. vooral in
het gebied ten noorden en noordoos
ten van Orvieto. de gehee dag voort
gezet. De gevechten duren in twee
penetratieplekken nog voort.
(Van onze Berlijnse correspondente.)
BERLIJN. 15 Juni Daar het
Engelse volk de hospitaaltreinen
ziet. die van het Zuiden uit het land
inrollen en daar de Engelse pers ten
gevolge hiervan de bloedige offers
noch de moeilijkheden van de inva
sie langer verzwijgen kan. gaat men
zoals altijd naar de verantwoorde
lijke mannen zoeken. Zo wordt de
eerste voorzichtige critiek uitgelokt
door de aldoor langer wordende ver-
licslijsten.
De oorlogscorrespondent van de
..Time s" schrijft, dat de landings-
boten aan de zware branding Man
een storm op zee overgeleverd waren
en daar tot wrakken geslagen wer
den. Manchester Guardian"
vermeldt de vertwijfelde pogingen
om het landingsmateriaal aan land
te brengen en spreekt dan ook over
de aldoor groter wordende verliezen.
Zodia men namelijk zijn blik richt
op de strijd aan land. stelt men een
algemene somberheid vast. die de ge
allieerde operaties drukt. Er worden
over het algemeen slechts zeer wei
nig berichten van bevoegde gealli
eerde zijde over het verloop van de
strijd uitgegeven.
Ten gevolge hiervan kan men bij
de beoordeling van de toestand aan
de Franse kust nauwelijks op iets
steunen van wat het geallieerde op
percommando zegt. aldus de Man
chester Guardian.
Nog is er zeer veel te doen. meldde
een speciale oorlogscorrespondent van
Reuter uit het hoofdkwartier van
Montgomery in Normandië en reeds
zijn stromen van bloed gevloeid, en
dat. terwijl Sie invasietroepennog
niet meer dan een smalle kuststrook
in hun bezit hebben kunnen nemen,
waar zij dachten triomfantelijk en
als overwinnaar binnen te trekken.
In overeenstemming hiermee geven
hun meldingen over iedere nieuwe
landing aan. dat de Duitse tegen
stand hoe langer hoe meer toeneemt.
Dg AnglrvAmmkaanse legerleiding
is blijkbaar vast van plan in elk ge
val een haven te bezetten. In dit licht
is de beschieting van Le Havre met
zwaar scheepsgeschut te zien en wor
den ook de herhaalde en met grote
verliezen gepaard gaande landingen
der Engelsen en Canadezen op de
Oostelijke monding van de Orne be
grijpelijk.
Het is de Engelsen te doen om dat
stuk van de Orne. dat ook voor gro
tere schepen bevaarbaar is: Ook Caen
zelf kan absoluut tot de havens van
Frankrijk geteld worden, want het
verschepen erts uit die streek
bracht de Fransen ertoe in Caen vier
behoorlijke havenbekkens aan te-leg
gen. In vredestijd maakte de ertsver
scheping Caen tot de zevende naven
van Frankrijk.
Vijandelijke vliegtuigen hebben op
15 Juni voor de West-Italiaanse kust
opnieuw het Duitse lazaretschip „Er
langen" aangevallen en het in brand
geworpen.
Aan het Oostelijk front hebben
zich ook gisteren geen gevechtshan
delingen van belang voorgedaan. In
het hoge noorden zijn in de sector
Kandalaksja opnieuw aanvallen van
de bolsjewieken met veel verliezen
voor den vijand mislukt in de Finse
Golf hebben beveïligmgsvaartuigen
der marine een vruchteloos aanval
lende Sow jet-Russische torpedomo
torboot beschadigd. Bewakingsvaar
tuigen hebben boven de baai van
Narwa 5 vijandelijke vliegtuigen
neergeschoten.
Voor het Vissersschiereiland heb
ben' Sowjet-Russische bommenwer
pers en torpedomotorboten zonder
succes gen Duits convooi aangevallen.
Ook vijandelijke kustbatterijen heb
ben in het gevecht ingegrepen. Daar
bij werd een vijandelijke torpedo
motorboot zwaar beschadigd. Tien
vijandelijke vliegtuigen werden door
onze jagers vernietigd.
Een vrij zwakke formatie Ameri
kaanse bommenwerpers is gisteren
naar Noord-West-Duitsland gevlogen
en heeft hier en daar bommen ge
worpen inhet-g/vied van Hannover.
Aanvallen van afzonderlijke Britse
vliegtuigen waren vannacht gericht
op het Rijnlands-Westfaalse gebied.
Duitse toestellen vielen weer doe
len in Zuidoost-Engeland a.an.
Zomer-vacantiekampen voor
werkende jongeren
AMSTERDAM. 14 Junt. De Pers
dienst van Het Nederlandse Arbeids
front meldt:
Evenals vorige jaren houdt Het
Nederlandse Arbeidsfront dit jaar
zcmer-vacantiekampen voor werkende
Jongeren. Deze watersportkampen, wel
ke steeds één week duren, worden van
1 Juli a.s. af gehouden in „De Water
man" te Reeuwijk bij Gouda aan de
Rccuwljkse plassen. Meisjeskampen
worden van 16 Juni a.s. af gehouden
ln „De Liebergh" bij Hilversum.
In alle kampen ls-beproefde leiding
van Jeugdleiders en jeugdleidsters
aanwezig. In de watersportkampen zal
onder leiding van zeil- en watersport^
instructeurs de deelnemers het zeilen
worden onderwezen.
Wijziging dienstregeling
voor stoomtreinen
UTRECHT. 16 Juni. De Neder-
landse Spoorwegen delen mede, dat
op de stoomtreinbéanvakken in de
provincies Utrecht. Gelderland,
Overijsel, Drente, Groningen en
Friesland, alsmede op de lijn Am
sterdam—Amersfoort. ingaande 19
dezer, tijdelijk een gewijzigde dienst
regeling zal worden ingevoerd. Deze
kan voorshands alleen bekend wor
den gemaakt op een oranje gekleurd
uithangbiljet no. 2,- dat Zaterdag op
alle stations zal hangen. In dit uit
hangbiljet. zijn tevens de gegevens
van uithangbiljet no. 2 (rose) ver
werkt.
Mislukte overval op postkantoor
LUNTEREN, 15 Juni. Hedenmid
dag drongen gewapende mannen het
postkantoor te Lunteren binnen en
eisten dc sleutels van de kluis. Hoewel
dc bandieten de kantoorhoudster met
dc dood bedreigden, gal zij de sleutels
niet af. maar vist door haar kordate
optreden tijd te winnen en de aan
dacht van haar zuster, die toevallig
passeerde, te trekken. Toen deze door
een zijdeur op het kantoor verscheen,
loste een der kerels een pistoolschot
ln haar lichting. Zij werd echter niet
getroffen en rende de straat op om
alarm te maken. De vier Indringers
kozen daarop het hazenpad.
DEN HAAG. 16 Juni. Dc ver
vaardiging cn verzending van arti
kelen en andere goederen buiten dc
grenzen, die getrokken zijn door dc
overheidsmaatregelen voor het be
drijfsleven, zijn verboden. Ter con-
trolcring van dit verbod zal van 1
Juli 1944 af alle warenuitvoer naar
Duitsland aan een strenge cn rigou-
reuse controle worden onderworpen.
Wie goederen van welke aard ook
per spoor, per expediteurs met
vrachtauto's ofmet schepen naar
Duitsland wil verzenden moet tevo
ren het bewijs van een speciale ver
gunning hebben verkregen. Zonder
dit. bewijs moeten de spoorwegen, de
expediteurs of de verschepers het
aannemen fan de zending weigeren.
Ter verkrijging van het bewijs moe
ten worden overgelegd:
a. voor alle producten op het ge
bied van de voedselvoorziening cn van
de landbouw ofwel dc originele uit
voervergunning van het ministerie
voor landbouw cn visserij, ofwel, in
dien de uitvoervergunning niet tijdig
kan worden verstrekt, resp. de uitvoer
hi gedeeltelijke zendingen geschiedt,
een door den exporteur uit te schrij
ven formulier.
bl. Voor alle andere fabrikaten,
halffabrikaten en grondstoffen (be
halve kolen cn cokes, welke zonder
vergunning mogen worden uitgevoerd)
een afschrift van de ordervergunntng
van de Zentralaultragsstollc.
b2 Voor zendingen met een goede-
renwaardc beneden 500 cn voor zen
dingen van Duitse particulieren ter
dekking van hun persoonlijke behoefte
een speciale ultvoervcrklaring. voor
zover niet de Zentralauftragsstelle om
speciale reden een uitvoervergunning
heeft verstrekt. (Voor reisbagage ls
geen vergunning vereist).
Voor zover de afzender zelf de for
mulieren invult, neemt hij de volle
verantwoordelijkheid op zich voor de
juistheid en volledigheid der ver
strekte gegevens. Onjuiste of onvol
ledige gegevens worden zeer streng
gestraft. In zwaar aan te rekenen
gevallen kan gezien de huidige situ
atie in het op arglistige wijze ver
krijgen van transportmiddelen voor
niet voor de oorlog van belang zijn
de goederen zelfs een daad van sa
botage worden gezien
Op de gehele regeling bestaan
slechts twee uitzonneringen, waarbij
goederen zonder speciale vergunning
uitgevoerd worden n.l. a. kolen cn
cokes: b. goederen, die tot de reis
bagage behoren en als reisbagage
worden opgegeven.
De nieuwe regeling is zo eenvou
dig, dat zij voor alle hierbij betrok
ken zijnde verkeersinrichtingcn zon
der een aanzienlijke uitbreiding der
werkzaamheden aan de hand der
duidelijke en overzichtelijke formu
lieren kan worden doorgevoerd. Des
ondanks vindt nog een aanvullende
contróle plaats door de douanebe
ambten. Tot dat doel moeten de be
wijsstukken inzake de toegestane
uitvoer bij de verzendpapieren wor
den gevoegd. Deze worden bij het
overschrijden van de grens door de
douane in ontvangst genomen en
onder bijvoeging van eventuele nood
zakelijke opmerkingen aan dc betref
fende instanties doorgezonden. Hier
vindt een nieuw onderzoek plaats,
zod.Bkedere vervalsing of ook slechts
een poging tot ontduiking onmiddel
lijk kan worden vastgesteld en even
tueel kan worden bestraft.
Het goederentransport zelf onder
gaat hierdoor geen vertraging. Goede
ren door de verkeersinrichtingcn aan
genomen, worden in leder geval ver
voerd.
De formulieren voor de uitvoer van
goederen, vallende onder het icssort
van de instanties voor de landbouw
en de voedselvoorziening, worden op
de reeds gebruikelijke wijze door de
Nederlandse marktorganisaties uitge
geven.
Dc formulieren voor alle overige
goederen kunnen bij alle spoorwegsta
tions. bij alle expediteurs en bij de
drukkerij Elco in Amsterdam als ln
de handel zijnd drukwerk worden ver
kregen.
Alle Instanties en ondernemingen,
welke betrokken zijn bij de warenuit
voer naar Duitsland, wordt dringend
aangeraden, zich tijdig ln te stellen
i op de hierboven uiteengezette wijzi
ging en zich enige dagen vóór 1 Juli
a.s. ln het bezit te stellen van de
noodzakelijke vergunningen cn van de
hiertoe vereiste formulieren.
UTRECHT. 16 Juni. In de alge
mene vergadering van de Ned. Cen
trale Vereniging tot Bestrijding der
Tuberculose hield de directeur van de
Stichting Gelderland voor Maatschap
pelijk Werk, de arts P. Hornstra, oen
voordracht over „Maatschappelijke
aspecten van de t.b.c.-bestrijding".
Spr. wees er op, dat in deze oorlogs
jaren de curve van de t.b.c. in ons
land angstwekkend omhoog is gegaan
Hiervoor zijn tal van oorzaken aan
te wijzen. De voornaamste zijn wel
de voeding (kwalitatief en kwantita
tief), de volkshuisvesting, de versprei
ding van de bevolking, de psychische
druk en de demoralisatie. Gebleken is
ook, dat de gesloten vormen van t.b.c.
een zwaardere belasting kunnen dra
gen dan de "open vormen. Dat de t.b.c.
is uitgesloten van de besmettelijke-
ziektewet achtte spr. onjuist. Ondanks
het feit. dat ons land tal van goed ge
outilleerde consultatiebureau's heeft.
is ongeveer de helft van het aantal
doden door t.b.c. aan die bureau's
onbekend.
Voor de nazorg is een betpre en
intensievere arbeid beslist noodzake
lijk. In dit verband zou spr. de orga
nisatie van de t.b.c.-bestrijding willen
onttrekken aan de Armenwet en de
uitvoering van de bestrijding geheel
in handen willen geven van de con
sultatiebureau's. Er dient dan een ge
heel nieuw financieel fundament ge
vonden te worden, waaruit geput kan
worden. Naar sprekers oordeel zou de
gemeente enerzijds de kosten van de
bestrijding op zich moeten nemen,
terwijl anderzijds de verzekering door
uitbreiding van het ziekenfondsbesluit
doelmatiger moet worden gepropa
geerd. Spr. wees in dit verband op de
gedachte, welke aan het nationale
plan ten grondslag ligt.*%ndat naar
zijn mening alleen een gecoördineerde
aanval succes zal kunnen opleveren.
Uitbetaling vacantiedagen
DEN HAAG, 16 Juni. Ten einde
onbillijkheden te voorkomen, heeft de
gemachtigde voor de arbeid, blijkens
de Ned. Staatscourant van 15 dezer,
na overleg met het Nederlandse Ar
beidsfront. een beschikking uitgevaar
digd. waarbij hij zijn beschikking be
treffende uitbetaling van vacantieda
gen zodanig wijzigt, dat het bedrag per
vacantiedag in het vervolg moet wor
den bepaald door het gedurende de
laatste 36 aan de vacantie voorafge
gane dagen, waarop de arbeider heeft
gewerkt-, verdiende loon te delen door
36 of, bij korter dienstverband, door
het aantal dagen waarop is gewerkt.
Onder loon wordt verstaan het be
drag, dat den arbeider in geld toe
komt, met inbegrip van alle bijslagen,
zonder enige aftrek op grond van wet
telijke bepalingen, van welke aard
deze ook mag zijn.
Deze bepalingen zijn niet van toe
passing op ondernemingen op het ge
bied van landbouw, tuinbouw, bos
bouw of veeteelt, tenzij daarvoor de
Arbeidswet 1919 geldt.
Dc verduistering begint heden om
22.00 cn eindigt om 5.15 uur.
■Maan onder 16.56, op 3.24 uur.
20 Juni N/M., 28 Juni E.K., 6 Juli
VJV1.. 12 Juli L.K.
Zaanse rechercheurs legden
beslag (en eigen ba(e
AMSTERDAM, 15 Juni In Juli
van het vorig Jaar legde ccn drietal
nog jonge rechercheurs na daartoe van
een sloper een tip ontvangen te heb
ben. ten eigen' bate beslag op een par
tij van 250 kg. cacao bij een particu
lier te Warmer, van welke handeling
zij een vals proces-verbaal opmaakten,
dat echter niet werd doorgestuurd.
De rechtbank te Haarlem veroor
deelde twee der rechercheurs tot elk
twee Jaar, den derden politieman tot
een Jaar cn drie maanden cn den slo
per tot- acht maanden gevangenisstraf.
Vandaag stonden de mannen terecht
voor het Gerechtshof te Amsterdam,
gepresideerd door mr. Fruln, omdat zij
in beroep waren gekomen tegen de
zware straffen.
De procureur-generaal mr. A, van
Dullemen, achtte de straf echter niet
tc hoog en vroeg ln alle gevallen be
vestiging van het vonnis. De verdedi
gers, mr. A. J. Felth uit Amsterdam
en mr. Ekerlng uit Haarlem, vroegen
voor deze mannen, die reeds een jaar
in voorarrest zitten, de toepassing van
dé gratleclausulc.
Zestig- en veertigduizend eruit
DEN HAAG. 18 Juni. Tijdens
de heden gehouden trekking der
Staatsloterij kwamen de volgende
prijzen uit: 60.000: 6681: 40.000:
17325; 1.000: 4464. 7226, 10793,
11388, 15690, 19037, 22036; ƒ400:8703,
10660. 20722, 25791: ƒ200: 5445, 6609.
7005, 9547, 18294. 23859; 100: 2164,
2649, 3678, 6544, 7377. 8564, 8619,
3678. 6544. 7377. 8564, 8619, 10206.
10425. 10647. 12039. 13140. 15028,
15878 19055, 20111, 20700. 23148.
LEIDS NIEUWS
Alles voor het gezin
DEN HAAG. 15 Juni. Weder
om heeft een flinke groep moeders
haar intrek genomen in het „Moe-
dertehuis" van de Nederlandse
Volksdienst Leidschendam. nadat
een zelfde aantal verkwikt en ge
sterkt na een verblijf van enige we
ken haar taak in het gezin weer
heeft opgenomen.
In de provincie Limburg mogen
de hulpposten voor „Moeder en
Kind" van de NVD zich in dezelfde
mate van belangstelling verheugen
als overal elders in ons land. Zo
werd op 1 Juni te Roermond reeds
de vijfde hulppost opengesteld.
Afscheid in de Armenraad
In de Donderdagavond gehouden
vergadering van dé Leidse Armen
raad, heeft prof. dr. J. N. Bakhuizen
v. d. Brink medegedeeld zijn functie
als voorzitter van deze raad in ver
band met drukke werkzaamheden
niet langer te kunen vervullen. De
heer J. J. v. Hoek werd als zijn op
volger gekozen.
De scheidende voorzitter werd
hartelijk toegesproken door den tc-
cretaris van de Raad cn den heer F.
A. M. Gründemann, die hem dank
brachten voor het vele werk in het
belang van de Leidse Armenraad
verricht.
EXAMENS MIDDENSTANDSDIPLO
MA. Voor he'. examen Midden
standsdiploma „Algemene Handels
kennis slaagden te Lelden: T. Juf
fermans. Oegstgeest; S. Kaast ra, Al
phen a. d. Rijn; mej. A. M. G. v. d.
KaaiJ. Oegstgeest: A v. d. Kaay. Lei
den; L. v. Kampen. Hillegom; P. Kan
tebeen, Leiden; mevr. M. Kantebeen—
Vermont, Leiden: C. Kapteljn. Katwijk
a. Zee: B. Keereweer, Leiderdorp; E.
J. Kerkhoven. Boskoop; T, J. Ketel,
Alphen a.d. Rijn; mej. D. M. Kiel.
Leiden: mej. A. Kinkel, Nieuw Vennep.
H. Klein. Lelden; K. P. Kleljn, Alphen
a.d. Rijn; M. v. Glinken, Lelden; C. W.
J. v. d. Klugt, Noordwijkerliout; mej.
E. P. v. d. Knijff, Rljnsaterwoude: H.
J. C. Koeleman, L. Koelemau, Ter Aar;
mej. J. E. Koevocts, P. H. Kocvoets.
Lelden; mej. C. M. dc Kok. Amster
dam; K. Koning. H. Kooreman,
Leiden; C. T. M. Koot. Sassenheim;
G P. de Kooter. Boskoop; A. Korbce.
Noordwijk a. Zee; mej. H. H. Koster,
Lelden; H. C. Kosto. Lelden; J L. C.
Kouwenhoven, Wa&senaar; H. Kranen
burg. Alphcu a. d. Rijn; G. Krebs,
Lelden: J. F. Kriek, Wassenaar; H.
Kranenburg. Alphen a.d. Rijn; G.
Krcbs. Lelden; J. F.. Kriek, Sassen
heim: C. M. Kroon. Lissc; mej. E. A.
dc Kwaastemlet. Lisse; W. H. Kwaker-
naak. Hoogmake; J. dc Kwant, Heem
stede; mej. M. A. P. v. d. Laan. Nieuw
koop; mej. M. C. v. Laar van Rijs.
Lagas. Oegstgeest; P. dc Lange. Alphen
Wassenaar; V. Labree, Warmond; C. J.
a.d. Rijn; Q. T. W. de Lange. Voor
schoten; P. Langezaal, Lelden; mej. G.
N. LeemansVerburg, Boskoop; mej.
C. v. Leeuwen, Lelden; H. J. van Leeu
wen, Voorhout; J. v. Leeuwen, Noord-
wijk Binnen; mej. P. J. van Leeuwen,
Koudekerk a. d. Rijn; W. F. van Leeu
wen, mevr. M. H. van Leeuwenv. d.
Veer, Oegstgeest; mej. M. de Ligny,
Koudekerk a. d. Rijn; A. Ligthart,
Oegstgeest; D. v. Lith, Nieuwkoop; A.
Lustigheid, Sassenheim; P. G. van Lu
iing, Woudbrugge; H. Maat, Oegsi-
geest; J. J. Marcelus, Leiden; mej, H.
G. Martinot, Leiden
WATERPOLO. Voor de compe
titie van de N.Z.R.B. werd in de
Regentes te Den Haag gespeeld de
wedstrijd Zian 2—de Zijl 1, welke
ontmoeting in een 4—2-overwinning
voor de Hagenaars eindigde.
BURGERLIJKE STAND. Geboren:
Gcrrit. z. v. M. Hoogstad en K. Singe-
ling; Willem J.. z. v. J. Hancnburg cn
G. C. Hanselaar; Johanna C. D.. d. v.
C. de Vogel en J. C. D. Hoppcnörou-
Ovorleden: J. W. Woltcrs. m.. 63 J.
EINDEXAMEN GYMNASIUM. Voor
het eindexamen gymnasium, afd. B.
gïoep II, slaagden: G. Vosscrs Narda
Buurman, J. H. Janssen, G. J. van Ka
pel, Hélènc van Nes, allen te Lelden en
G. D. de Jong, Rijnsburg.
Keuringen voor Waffen-K, ll-Waehfba(aillon Landstorm eni.
Het H-Ersat/.kommando deelt mede:
Iedere gezonde Nederlander kan zich
aanmelden, ten einde gekeurd te wor
den voor de IVaffen-# ff-Wacbtbatail-
lon Ln Amersfoort, Land9torm Neder
land, Krlegsmarlne en de Germaanse
(t ln Nederland. Personen tussen 19
en 35 Jaar, die aanmeldlngspllchtlg
zUn voor de tewerkstelling, kunDen
zich eveneens aanmelden en worden
gedurende de verbintenis van de te
werkstelling vrijgesteld.
Officier Id de Waffen-» kan ieder
worden, die na tenminste één Jaar
diensttijd zUn geschiktheid voor de
officiersopleiding heeft bewezen. ZUp
schoolopleiding ls niet doorslaggevend.
Beslissend voor bevordering zUn: ge
drag. karakter, prestatie.
Tijdens de keuringen worden alle in
lichtingen veratrekt met betrekking
lot de verzorging van familieleden,
duur der opleiding, ex tra-levens mid-
BIJ ONZE VRIJWILLIGERS. Een
scherpschutter krijgt aanwijzingen
voor bijzondere vijandelijke doelen.
(Foto ff-P K. Jarolin O/H
delen enz. Eveneens verstrekken alle
inlichtingen en gratis-reisbiljetten
voor de heen- en terugreis de volgen
de Nehen*tellcn der Waffen-WAm
sterdam, Dain 4; Alkmaar l^rngestruat
56: Heerlen, Saroleastraat 25: Gronin
gen, Herenstraat 46; Enschede. Henge-
losestraat 30 en het ft-Lrsatzkoniman-
do. Den Haag, Korte vijverberg 0.
Ook voor de gemotoriseerde com
pagnie bU bet «-Wachtbatalllon te
Amersfoort, hetwelk dienst ln Neder
land doet, kan men zlcb op boven
staande keu rig en melden.
20.6.44. 812 unr: Utrecht. N.V.-
Huls, Oudegracbt 245; 1517 uur:
Amersfoort, Pol. Durcbgansslager,
Leusdcrweg.
VOLKSCULTUUR EN KUNST
Ank van der Moer ziek
De actrice van het Residentie-
Toneel Ank van der Moer is ziek ge
worden en kan haar rol in het nieu
we stuk, waarvan morgen de pre
mière gaat, Shakespeare's „Leei om
leer", niet vervullen.
Wij vernemen echter, dat dc voor
stellingen toch doorgaan en dat Mie-
ke Flihk—Verstraeton de rol van
Ank van der Moer zal overnemen.
SPORTNIEUWS
Sporfappèl voor bedrijven
AMSTERDAM. 15 Juni. De Ge
meenschap „Vreugde en Arbeid" van
het Ned. Arbeidsfront organiseert
een sportappèl, waaraan alle Neder
landse bedrijven kunnen deelnemen.
Het sportappèl bestaat uit twee de
len. Het eerste deel tc houden op
een door leder bedrijf zelf vast- tc stel
len datum, welke ln tegenstelling met
de aanvankelijke plannen ook nog na
1 Juli kan vallen omvat o.a. hard
lopen cn gymnastiek. Het tweede deel
bestaat uit een wandclmars van 20
km., -te houden binnen het tijdvak
van 1 Augustus tot 15 October 1944.
„Vreugde en Arbeid" rekent op ccn
zo groot mogelijke deelneming, ook
door hen. die tot nog toe weinig of
niets aan sport deden. BIJ het be
schikbaar stellen van prijzen zal meer
nog op de deelneming als bedrijf dan
op de afzonderlijke verrichtingen der
declnemors worden gelet.
Nadere Inlichtingen hieromtrent
verstrekt de afdeling „Lichamelijke
Opvoeding" van de Gemeenschap
„Vreugde en Arbeid". Amstel 224. Am
sterdam-C.
Jaarvergadering N.H.V. afgelast
DEN HAAG, 16 Juni. De jaarver
gadering van het Nederlands Handbal
Verbond, welke Zondag 25 Juni te
Utrecht zou worden gehouden, gaat
niet door.
Rcrnde van Kennemerland
ÖEN HAAG. 15 Juni- De ronde
van Hasselt, welke op 2 Juli a.s. zou
worden gehouden, gaat niet door. In
gelast is de ronde van Kennemerland
te Velsen voor profs en onafhanke-
lijken op 23 Juli.