HET DAGBLAD
Troepenconcentratie in
Noord-Afrika
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Berlijn legt verband met invasie-
plannen der geallieerden
Tactiek van
afleiding
Mijnwerkers staken in
Australië
Terreuraanval op de
stad Saumur
11J1C*
Duits weermachtsbericht
Verbitterde strijd woedt bij
Velletri en Valmontone
Duitse operaties
voor Livorno
Geen onderricht, maar opvoeding
Eerste Reichsschule in
Nederland
School
Prijsbeheersing treedt op tegen de
tweedehandswinkels
Zolders vol bedorven
levensmiddelen
BERLIJN, 1 Juni. De ont
wikkeling op het Italiaanse krijgs
toneel heeft in de vorige week er
toe geleid, dat de operatieve re
serves van de geallieerden, die op
Italiaanse bodem stonden, vrijwel
alle moesten worden opgesteld.
Tot voor kort bevonden zich in
het gebied van Napels nog enige
Amerikaanse en Britse divisies.
Thans echter beschikt het geal
lieerde opperbevel op het Itali
aanse vasteland nergens meer
over reserveformaties van bete
kenis, die in de strijd zouden
kunnen worden geworpen.
Daarbij laat men buiten beschou
wing de speciale formaties, die naar
de aard van haar opleiding alsmede
naar haar tegenwoordige standplaats
bezien, achter de Adriatische vleugel
van de Engelsen en Amerikanen wel
nauwelijks de taak zullen hebben in
te grijpen in de gevechten, die ten
zuiden van Rome aan de gang zijn.
Veeleer valt aan te nemen, dat
deze formaties bestemd zijn om in
het gebied der oostkust van de
Adriatische Zee nieuwe haarden van
onrust te scheppen, vooral daar de
bendenmaarschalk Tito door ver
schillende succesvolle Duitse acties
in Kroatië. Montenegro en Albanië
in grote moeilijkheden is geraakt.
Terwijl dus gesloten troependelen
op het ogenblik door de geallieerden
niet naar het Italiaanse strijdtoneel
kunnen worden geleid, wordt blijk
baar de lopende vervanging van
mensen en materiaal voortdurend in
de vereiste omvang voortgezet. Daar
bij zou het zwaartepunt vallen op
de aanvoer van munitie en zwaar
oorlogstuig, welk materiaal over c!e
havens van Nettuno en Anzio wordt
aangevoerd.
Alleen zo valt het feit te verklaren,
dat ondanks de ongewoon hoge ver
liezen aan tanks, kanonnen en voer
tuigen. het vijfde Amerikaanse leger
altijd nog ln staat is met massale
pantserformaties aanvalszwaarte-
punten te vormen op de westelijke
vleugel van het Italiaanse front.
Wanneer men evenwel het Ita
liaanse krijgstoneel niet op zichzelf
beschouwt, maar in het kader van
de totale militaire toestand en vooral
met inachtneming van de invasie
bedoelingen der Engelsen en Ameri
kanen in het Westen de groepering
van krachten in het gebied der Mid
dellandse Zee nauwkeurig onder
zoekt, dan komt men tot verschil
lende interessante ontdekkingen.
Corsica „springplank"
Tn Frans-Noord-Afrika staan, met
inbegrip van de daar opgeroepen
Marokkaanse en Algerijnse troepen,
op hét ogenblik 15 divisies voor de
aanval op de Zuidelijke flank van
Europa gereed. Men kan aannemen,
dat het eiland Corsica met zijn vele
mogelijkheden, door het geallieerde
opperbevel in de laatste maanc^n,.Ja
de grootst mogelijke stijl is gemaakt
tot een springplank naar de Franse
en wellicht ook naar dc Italiaanse
Riviera. De troepen in Noord-Afrika
bestaan uit tien divisies infanterie
en vijf divisies pantserstrijdkrachten.
Het vermoeden ligt voor de
hand, dat men in het geallieer
de kamp speciale bedoelingen
heeft met het in reserve houden
van deze f onna ties. Blijkbaar
zullen zij pas optreden tijdens
de komende grote aanval op de
kusten van West-Europa. Daar
op duidt ook de concentratie van
Protest tegen verlaagde
boterrantsoenen
STOCKHOLM, 2 Juni. In Vijf
mijnen in Australië, waaronder de
grootste van het lgnd, hebben de ar
beiders het werk neergelegd uit pro
test tegen de verlaging der boter
rantsoenen, welke Maandag Ingaat.
Waarschijnlijk zal de staking zich
uitbreiden tot andere mijnen, aange
zien de mijnwerkers het beginsel hul
digen ,,geen boter, geen werk".
Dc „Dailv Express meldt, dat ook
van 25 April tot 23 Mei in de Engelse
kolenmijnen stakingen zijn voorge
komen. Volgens een mededeling van
de bond van mijneigenaren in het
graafschap Lanark gingen alleen al
in dit gebied 24.000 ton steenkolen
door stakingen verloren.
De Valera behaalt de
absolute meerderheid
STOCKHOLM, 2 Juni. De Ierse
regeringspartij, de Fianna Fail, heeft
een absolute meerderheid van veer
tien zetels verworven.
De definitieve uitslag der verkiezin
gen luidt:
Fianna Fail 76 zetels, Fine Dael 30
zetels. Labour 8 zetels, Nationale La-
bourpartij 4 zetels, Boeren 9 zetels,
Onafhankelijken II zetels.
Nieuw kabinet gevormd
in Bulgarije
SOFIA. 2 Juni. Minister-presi
dent Boschiloff heeft gisteren het
ontslag van zijn kabinet aangeboden,
dat de regentschapsraad heeft aan
genomen. De oud-minister Iwan
Bagrianof werd door de regenten be
last met de vorming van de nieuwe
regering.
EXTRA-AFLOSSING
Obligatielening N.V. Drukke
rij en Uitgeversmaatschappij
De Arbeiderspers 1931P.
Nogmaals stellen wij een be
drag ad ƒ50.000.— beschikbaar
voor een extra-aflossing van
bovengenoemde obligatielening.
Brieven met opgave van num
mers en bedrag te richten aan
Afdeling Boekhouding.
DE DIRECTEUR.
landingsvaartuigen ln de Noord-
Afrikaanse havens.
In het algemeen blijkt, dat de ge
allieerden in de thans woedende
grote gevechten aan het Italiaanse
front blijkbaar slechts een middel
zien. om hun eigenlijke doel te be
reiken. De Engelsen en Amerikanen
hebben de bedoeling hier zoveel
mogelijk Duitse reserves te. binden,
wellicht zelfs het onttrekken van
Duitse formaties uit het Westen
naar Italië af te wachten, om dan
in geval van een werkelijke invasie
poging aan dc Westkust van Europa
betere kansen tc hebben. Het leger
in Noord-Afrika zou dus tot taak
hebben de grote aanval op de kust
van West-Frankrijk te ondersteunen
door een iandingsmanocuvre in
Zuid-Frankrijk.
Het hiervoor bestemde contingent
strijdkrachten hoeft dus. evenals de
troepen in Italië, slechts een aflei
dingsopdracht, Wanneer mén met
deze formaties operatieve bedoelin
gen van grote omvang zou hebben,
zou het geallieerde opperbevel het
Noord-Afrikaanse leger aanzienlijk
sterker hebben geihaakt. vooral daar
generaal Eisenhower niet in het on
zekere kan verkeren over de kracht
van de Duitse afweer in Zuid-Frank
rijk. Het zwaartepunt van het geal
lieerde optreden blijft dus gelegen in
het Westen. Van hieruit zal de aan
val worden ondernomen, die de
eigenlijke beslissing moet brengen.
PARIJS. 2 Juni. De Anglo-Ame
rikaanse luchtmacht heeft gister
ochtend een hevige terreuraanval
ondernomen op de stad Saumur in
het departement Maine et Loire.
Volgens een officiële mededeling
bedraagt het aantal slachtoffers als
gevolg van het bombardement van
Avignon totdusver 375.
Grote formaties Anglo-Amerikaan-
se .vliegtuigen hebben in de nacht
van 31 Mei op 1 Juni een hevige
aanval ondernomen op de streek van
het nidden-Westen van het depar
tement Aisne, De schade is aanzien-
Nieuw ontspanningsoord
van het Arbeidsfront
AMSTERDAM, 1 Juni. Het Neder-
landse Arbeidsfront heeft wederom
een arbéidsontspanningsoord in ge
bruik genomen en wel de „Piasmolen"
te Mook bij Nijmegen. Dit ontspan
ningsoord, waarbij zich een zwembad
en een gelegenheid tot zonnebaden
bevinden, ligt in een wel zeer fraaie
omgeving. De werkers, die door de
verhoogde inspanning van het oogen-
blik ontspanning benoeven. kunnen
hier weer op verhaal komen. Zij, die
menen hiervoor in aanmerking te
komen, dienen zich te wenden tot den
socialen voorman of tot de afdeling
Arbeidsontspanning van de gemeen
schap „Vreugde ep Arbeid".
Ie JAARGANG No. 127
LD
VRIJDAG 2 JUNI 1944
Uitgave N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Telefoon 24996 - Abonnementsprijs 25 cent per week of f3.25 per kwartaal - Postgiro 184.120 - Postbus 65
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUHRER, 2 Juni. Het opper
bevel van de weermacht maakt
bekend:
Bij de zware gevechten in Ita
lië, die gisteren vooral in het ge
bied van Velletri en Valmontone
tot de 'grootste hevigheid zijn op
gevoerd heeft de strijdvaardig
heid van onze troepen zich altijd,
weèr weten te handhaven tegen
de numerieke en materiële over
macht van den vijand.
Zo werd daar ook gisteren weer
de met geconcentreerde infante
rie- en pantserstrijdkrachten en
met ondersteuning van zeer ster
ke luchtstrijdkrachten aanval
lende vijand tot staan gebracht.
Een intussen afgegrendelde pe
netratie, die de vijand ten noord
oosten van Velletri kon bereiken,
kostte hem uiterst zware bloedige
verliezen.
In deze frontsector hebben zich de
65e divisie infanterie onder luitenant-
generaal Pfeiffer, de door delen van
de vierde divisie valschermjagers
versterkte derde divisie pantsergre
nadiers onder generaal-majoor
Hecker en een uit eenheden van het
leger en van de valschermtroepen
samengestelde gevechtsgroep onder
luitenant-generaal Greiner, uitmun
tend ondersteund door artillerie en
door luchtdoelartillerie van de
luchtmacht, zich bijzonder onder
scheiden.
Des nachts opererende slagvliegtui
gen vielen vijandelijke batterijen en
colonnes in het gebied van Artena.
alsmede de plaats zelf, met bommen
en boordwapèns aan. Aan de noorde
lijke helling van de Lepiner bergen
hebben onze divisies zich na het afwe
ren van talrijke vijandelijke aanval
len gedistancieerd op de noordelijke
oever van de rivier de Sacco. In het
gebied van Sora werden voor onze
nieuwe stelingen alle aanvallen van
den vijand afgeslagen.
Lichte Duitse zeestrijdkrachten
brachten voor Livorno een Britse
torpedomotorboot tot zinken en be
schadigden een andere boot ernstig
Voor de kust van Dalmatië brachten
zij zes volledig bezette kustmotor-
schepen en een tankboot tot zinken.
Er werden talrijke gevangenen ge
maakt.
Aan het Oostelijke front sloegen
Niet ver' van Valkenburg hebben
de eerste tweehonderd jonkmans
hun tehuis gevonden, waar zij in de
hechte gemeenschap van de Reichs
schule zullen worden gevormd tot
harmonisch ontwikkelde, daadkrach
tige, van schadelijke remmen be
vrijde persoonlijkheden, die. midden
in de volksgemeenschap staand, be
reid zijn. zonder voorbehoud het
vaderland te dienen.
In overeenstemming met de sterk
Individualistische inslag in het Neder
landse openbare leven kenden wij tot
voor kort practlsch ln ons land geen
opvoedingsinstituten, waar de Jeugd
een afgeronde vorming kreeg. Uitzon
deringen vormden slechts een vrij
groot aantal ïtooms-katholieke Inter
naten. vooral ln het Zuiden en enkele
standenscholen, die dun over het hele
land verspreid lagen. Het onderwijs
bleef voor het grootste deel beperkt
tot de dagscholen en ging met verder
dan het bijbrengen van een zekere
hoeveelheid kennis.
De opvoeding,werd. voor zover daar
sprake van wa». overgelaten aan de
gezinnen. Noodzakelijkerwijs moest
het doorbreken van de gemeenschaps
idee de wens naar voren doen komen,
het onderwijs r ilmcr op t.e vatten en
opvoedingsinstituten ln het leven te
roepen, waar de Jongeren naar geest,
lichaam en karakter gevormd worden
tot toekomstige steunpilaron van de
volksgemeenschap.
Uit deze drang ontstond de eerste
Reichsschule ln Nederland, waar
Jongens van ongeveer 1018 jaar, in
een tijd van acht jaar dus, hun
voorlopige vorming krijgen in af
wachting van een verdere studie, die
hen zal doen rijpen tot mannen
waarop de gemeenschap kan bou
wen.
Het internaat telt zowel Duitse als
Nederlandse jonkmans, van beide
groepen ongeveer evenveel, terwijl
er naast de Nederlandse opvoeders
ook Duitse aan de ontwikkeling van
de jongens deel hebben.
Bij de toelating van de jongens
wordt niet gelet op afkomst, maar op
geestelijke begaafdheid, lichamelijke
flinkheid en gaafheid van karak
ter. Alleen wilskrachtige jongens
zijn op de school op hun plaats.
Zo telden wij bij een bezoek aan
de Reichsschule onder de jonkmans
zoons van arbeiders, boeren, bakkers,
kooplui, artsen enz. Daar bij de
keuze niet op geld of relaties gelet
wordt, nemen de eerstgenoemde
groepen een belangrijke plaats in.
Geen klassen en standen
Het samenleven van al deze Jon
gens, die door het internaat geheel
verzorgd worden en die allen het
zelfde zakgeld krijgen, maakt, dat
in hun gemeenschap de klasse- en
standen-tegenstellingen worden over
wonnen en dat zij inderdaad de aan
gewezen leiders worden, die in de
toekomst een volksgemeenschap kun
nen helpen bouwen en instandhou
den. Om de band met hun volk nog
hechter te maken zijn de jongens
verplicht ln de laatste jaren van hun
opleiding drie maanden te werken
op een boerderij en nog eens drie
maanden het werk te verrichten van
de mijnwerkers, zodat zij aan den
lijve de zwaarste vormen van arbeid
leren kenngn. Daardoor wordt hun
Er wordt veel aandacht besteed aan
de lichamelijke opvoeding.
(Germ. Werkgemeenschap-
Vlctor Mcetissen.)
eens te meer de eerbied voor de
arbeid en voor de werkers ingeprent.
Het leven op de school zelf ls rijk
aan afwisseling. De ochtenduren er
wordt vroeg begonnen! worden be
steed aan onderricht ln de verschillen
de vakken, zoals wij die van onze mid
delbare scholen ook kennen. De middag
wordt gewijd aan de lichamelijke op
voeding. gymnastiek en zwemmen,
schermen en boksen, worstelen, zweef
vliegen. later ook paardrijden, skilopen,
roeien, motor- en autorijden. Zo wordt
het lichaam gestaald en went de Jonk
man aan inspanningen. Naast de sport
neemt de muziek een belangrijke
plaats ln het programma ln. Alle leer
lingen mogen een Instrument leren
bespelen. In leder geval moet leder
actief aan muziekbeoefening doen op
zijn minst door ln het koor mee tc
zingen. Het ls verbazingwekkend, hoe
snel de Jonkmans tot muzikale presta
ties van belang komen. De musiccer-
uren vormen zowel voor de toehoor
ders als voor de jonkmans zelf een
waar genot.
In de vacantles maken de Jongens
tochten door het eigen land en door
de Duitse gouwen. In normale tijd ook
naar het buitenland om zo de blik te
verruimen en te sterker de eigen aard
te beleven.
Natuurlijk kan er bij een jonge in
stelling als deze verschil van mening
over bestaan, of het lesprogramma
en de dagindeling in alle onderdelen
reeds het ideaal benadert. Hier zal
de toekomst vanzelf de eventueel no
dige correctie brengen. De grondlijn
is echter duidelijk en inderdaad zijn
alle voorwaarden aanwezig om van
de jonkmans kerels te maken.
Aan het eind van hun opleiding
kunnen zij het beroep kiezen, dat zij
zelf wensen. Zo leven de jonkmans
geborgen in de schoot van dc ge
meenschap, zich voorbereidend op
hun belangrijke taak.
Zonder twijfel zal in de herfst een
nieuwe schare de reeds aanwezige
jaargangen gaan versterken en zul
len de aanmeldingen voor het nieu
we Jaar. die nog tot 15 Juni kunnen
plaats vinden, in Valkenburg binnen
stromen.
sterke Duitse en Roemeense troepen
ten noorden van Jass.v vrij sterke
tegenaanvallen van de Sowjets af en
zuiverden enige penetratieplekken.
Sterke Duitse en Roemeense forma
ties gevechts- en slagvliegtuigen
brachten hierbij den vijand zware
verliezen toe aan mensen en mate
riaal. Aan de rest van het front ont
stonden er buiten plaatsclijké gevech
ten in het voorterrein van de Karpa-
then geen gevechtshandelingen van
betekenis.
In de afgelopen nacht ondernamen
formaties sterke Duitse gevephtsvlieg-
tuigen geconcentreerde aanvallen op
de spoorwegknooppunten Kasatin cn
Fastof.
In de Finse Golf is een Sowjet-
Russisch bewaklngsvtyirtulg na mijn-
treffers gezonken.
Bij een aanval door veertig Britse
vliegtuigen op een Duits convooi voor
de westkust van Noorwegen, werden
door escortevaartuigen en luchtdoel
geschut aan boord der koopvaardij
schepen elf vliegtuigen vernietigd,
terwijl twee andere toestellen in
brand werden geschoten.
Stormloop op de tegels
van de L.I.P.A.
DEN HAAG, 1 Juni. De vereni
ging van postzegelverzamelaars de
L.I.P.A. bestaat vijftien jaar en
heeft bij dit jubileum het initiatief
genomen tot het houden van een
tentoonstelling, vandaag en morgen
in Pulchri Studio. De complete en
zeer zeldzame postzegelverzamellng
van het Rode Kruis, een collectie,
die slechts bij hoge uitzondering
wordt uitgeleend, is hier te zien.
Een bijzondere attractie is verder
de verkoop van een, ter gelegenheid
van het L.I.P.A.-Jubileum geperfo
reerde, 2-cents postzegel, de zegel
met de zwanen. De posterijen ver
leenden toestemming tot perforatie
met een kruis (het rode kruis). Deze
zegels worden tot een totaal van
150.000 verkocht voor de prijs van
vijftien cent. De 'toeslag komt ten
goede aan het Rode Kruis.
Het zal waarschijnlijk velen niet
bekend zijn geweest, dat de onder
vakgroep detailhandel in postzegels
en de Ned. Bond van Verenigingen
van Postzegelverzamelaars deze per
foratie niet als officieel erkennen en
de zegel dus geen waarde heeft voor
verzamelaars.
Vanmorgen verdrongen vele hon
derden philatelisten zich voor Pul
chri Studio. Lang vóór 12 uur, toen
de verkoop zou beginnen, waren al
meer dan 1000 volgnummers uitge
reikt. Het bestuur zag zich genood
zaakt, aangezien sommige belang
hebbenden zelfs 50.000 dezer zegels
tegelijk wilden aanschaffen de
rage af te zwakken. Men kon slechts
tien zegels per persoon kopen!
Zaterdag ls deze L.I.P.A-tentoon
stelling wederom en voor het laatst
geopend tot acht uur n.m.
Uit hinderlaag neergeschoten
*DEN HAAG. 2 Juni. In de och
tenduren van 30 Mei werd de beheer
der van het kindertehuis De Beele in
Voorst, provincie Gelderland, de zes
tigjarige Rijksduitser Slngenstrcu, ln
het park van het kindertehuis uit een
hinderlaag doodgeschoten aangetrof
fen. Het onderzoek heeft uitgewezen,
dat de moordenaars illegale elemen
ten zijn. die met een auto in het perk
van het- kindertehuis waren vastgc-
reden en die op Slngenstreu uit een
hinderlaag het dodelijke schot hebben
gelost, toen deze een onderzoek naar
het verblijf van de auto ln het park
wilde Instellen. Naar de daders wordt
nog gezocht.
„Veldlopen te Avegoor"
DEN HAAG, 2 Juni. Zondag 4
Juni spreekt de stem van de ff van
11.30 tot 11.45 uur over de zender
Hilversum I over „Veldlopen te Ave
goor".
Gawalo-examens uitgesteld
HAARLEM, 2 Juni. In verband
met de omstandigheden is het monde
ling gedeelte der Gawalo-examen6
(gas-, waterleiding- en loodgfetersexa-
mens), dat op Maandag 5 en Dinsdag
8 Juni a.s. te Utrecht zou worden af
genomen, tot nader bericht uitgesteld.
VOLKSCULTUUR EN KUNST
Ben Royaards intendant
In vervolg op ons reeds gepubli
ceerd berient Inzake het aftreden
van Cor van der Lugt Melsert als in
tendant van het Amsterdams Toneel
kan thans worden bericht, dat tot
zijn opvolger is benoemd Ben
Rovaaras, die sedert het begin van
dit' seizoen als acteur en regisseur
aan de hoofdstedelijke schouwburg
verbonden was.
Kunst in Leiden
De reeks van cabaret- en variété
voorstellingen wordt Zaterdagavond
in de stadsgehoorzaal voortgezet met
een „Radio-sterren"-revue. waaraan
o.a.-Wai kiki Hawaiians medewerken.
Het Indonesich gezelschap „Insu-
linde" geeft Zondagmiddag te half
drie een gamelan- en krontjong-uit
voering van Indonesische muziek en
dans in het Rijksmuseum van Vol-
kehkunde in de Steenstraat. Het toe
gangsbewijs zal tevens recht geven
tot het bezichtigen van het museum
waarvan de deuren reeds om een uur
worden geopend.
In de serie kulturele films brengt
Casino Zondagmorgen om elf uur de
film „Indianen", een relaas van het
leven van deze mensen in de steppen
van de Gran-Chaco en aan dc oevers
van de Amazone. In Li«jo gaat Zon-
damorgen. de film „Kameraden" met
Willy Birgel en Karin Hordt in de
hoofdrollen.
De „Komedianten" met Johan
Kaart komen Zondagavond in de ge
hoorzaal met het vrolijke toneelspel
„Wie z'n kind is dat?"
Piet Uiterlinden zal dit seizoen een
aantal orgelconcerten geven ln de
Hooglandse kerk. Het eerste concert
ln deze reeks, waarvan de toegang
vrij is, wordt Maandagavond gehou
den.
Vrijdag geven de Parijse danseres
sen Desra en Menen wederom een
avond in de Leidse Schouwburg.
Niet op de scholen, neen heb ik
[gevonden
En van geleerden, ach. weinig geleerd
Wat u de wijzen als waarheid ver-
[konden
Straks komt een wijzer, die 't weg
redeneert.
't Leven alleen is de school van 't
leven
Zo ongeveer zijn de woorden van
den' dichter. Karakter en geloof wor
den niet op school geleerd. Ook
helaas niet dt dingen van de prak
tijk des levens, al is daar de laatste
tien jaren verbetering in gekomen.
Hier en daar leert men de jeugd
brieven schrijven in plaats van in de
lucht zwevende opstellen. Hier en
daar leert men de kinderen telefone
ren en een spoorboekje hanteren, in-
plaats van het lijstje namen opdreu
nen, waar de reiziger langs komt. als
hij zich wat hij nooit zal doen!
per schip van Eysden naar Delfzijl
begeeft en dan verder naar Terneu-
zeh. Maar waar geeft men les in de
fwactische dingenwelke wij werke-
ijk nodig hebben: op rijdende trams
springen, in een rij naar voren drin
gen. zodat je voor jc beurt geholpen
wordt, een fietsendief inhalen en jioe
jitsoe?
Bovendien zijn er tal van theoreti
sche vragen, die óók nooit in de
school worden opgelost, hoewel we cr
elke dag met de iicus boven op zitten.
Dichter er boven op dan op de rivie
ren van Sumatra cn de vulkanen
van Java.
„Waarom gaat de tram vooruit
door elcctriciteit?" „Door dc motor!"
„Mooi. En waarom draait die
motor?" „Door clectriciteitJilooi
En wat is nu elcctriciteit...?"
„Waarom is de hemel als er geen
wolken zijn blaurv en niet bijv.
groen of geel of roze?"
Waarom zijn de wolken wit?"
Waarom zoemen de telegraaf
palen, wat je duidelijker hoort als je
je oor tegen de paal legt?"
„Waaraan weet je. dat de aarde
rond is?"
„Waarom ruist de zee in de klnk-
horens. als die dingen toch helemaal
leeg zijn?"
„Waarom gaan alle kinderen tege
lijk knikkeren en tollen cn vliegeren?
Waarom gaat niet de één vliegeren,
terwijl de ander knikkert en de derde
aan de zwarte handel doet? Waar
om?"
Kindervragen? Vragenzaad?
Wie mij morgen antwoordt, waar
om de hemel blauiu is de kleur
van de trouw en niet roze, diens ant
woord zet ik ter lering in de krant,
want er moeten toch wel méér lezers
zijn, die het betreuren dat meester
hun daarop nooit een antwoord wist
te geven. TIJL.
ZILVEREN JUBILEUM. Op
Zaterdag 10 Juni a.s. hoopt de heer
L J. Serlie. Pieter de la Courtstraat
34 alhier, dc dag te herdenken waar
op hij vóór 25 jaar als magazijn
knecht en portier in dienst van de
gestichten Endegeéat, Rhijngeest en
Voorgeest trad.
SPORTNIEUWS
P. Olivier clubkampioen D.C.L.
De spannende strijd om het dam
kampioenschap van DCL is ten einde.
In de afgelopen week won P. Olivier
zijn afgebroken partij legen Stavleu.
daarmee tevens voor de eerste maal
beslag leggende o^de titel van club
kampioen. Dat hij het echter niet ge
makkelijk heeft gehad, bewijst wel,
dat de nos. 2 en 3, de ex-kampioen
W. F. Olivier en Koree, op 12 punten
eindigden, slechts 1 punt minder dan
de kampioen. De vierde plaats wordt,
ingenomen door F. Laterveer, met 10
punten, maar een minder gespeelde
partij.
In groep B viel de beslissing om de
eerste prijs ten gunste van v. Wezel,
met 16 punten, gevolgd door Ouwer-
kerk met. 15 punten. De derde en
vierde plaats Wordt gedeeld door
Schild en Den Bezemer Sr.
Op 7 Juni wordt een demonstratie
avond gegeven, waarna op 14 Juni
met de zomerwedstrijden begonnen
wordt.
LUGDUNUM—A.D.O. Ter ge
legenheid van het 25-Jarig bestaan
van de voetbalvereniging Lugdunum,
zal Zondagmiddag op het terrein ach
ter Pomona een jubileumwedstrijd
worden gespeeld tussen Lugdunum en
de Haagse eerste-klasser ADO.
Rijksminister dr. Gdbbels' ver
onderstelling, dat de veront
waardiging van het Duitse volk
over de misdadige vormen van
de Anglo-Amerikaanse luchtoor
log zich wel eens op drastische
wijze tegen Anglo-Amerikaanse
piloten zou kunnen keren, is
reeds binnen weinige dagen tot
feit geworden. En tegelijk ont
branden er discussies over wat
met een plechtige term „de vol
kenrechtelijke zijde van het pro
bleem" heet.
Het blijft voor het elementaire,
of zo men wil voor het primi
tieve rechtsgevoel een tamelijk
onvruchtbare vraag, of „het
recht" zich tegen het allergru
welijkste onrecht alleen maar
met glacé-handschoenen zou mo
gen keren. Dat de Anglo-Ameri
kaanse luchtoorlog zich in het
stadium van allergruwelijkst on
recht bevindt, is ln het geheel
niet twijfelachtig, welke princi
piële of historische verhandelin
gen men ook zou willen opzetten
over voorgeschiedenis en vroe
gere phasen van de luchtkrijg.
Met name sinds de Pinksterda
gen hebben de heren aan gene
zijde van het Kanaal geen moei-#
te gedaan om het volkenrecht te'
sparen.
Wat ln Frankrijk en België ge
beurde en nog gebeurt is in sim
pele termen een massa-moord op
de burgerbevolking, die zelfs de
schijn van militaire zorgvuldig
heid niet meer staande tracht te
houden. En sinds in Nederland
het beschieten van treinen voor
intern burgerlijk verkeer, van
treinen met Pinksterreizigers
zelfs, vele tientallen doden en
dubbel zoveel gewonden heeft
gekost, kan men ook hier zijn
ooggetuigen van Anglo-Ameri
kaanse volkenrechts-opvattingen
te kust en te keur vinden.
Het brandende woord van
hoge katholieke geestelijken heeft
de protesten voor de gehele we
reld ondubbelzinnig boven het
niveau van „propaganda" uitge
heven. Wie hier nog een partij
dige of gekleurde voorstelling
van zaken ziet, wie ln het be
schaamde gestamel van de Lon-
dense radio-zender nog een ver
dediging vindt, zal alleen in het
puin van zijn eigen woning en
naast de verminkte resten van
zijn eigen nabestaanden inzicht
deelachtig worden.
Er bestaan volkenrechtelijke
bepalingen over de behandeling
van krijgsgevangenen. Ze zijn
onder meer vastgelegd op de
Haagse vredesconferenties van
1899 en 1907 en voorts ln een
door het Rode Kruis voorbereid
en te Genève ondertekend ver
drag van 1929. Deze bepalingen
leggen bijvoorbeeld vast, dat het
verboden ls een vijand te doden
of te verwonden die de wapens
strekt en zich zonder middelen
ter verdediging overgeeft.
In een dorp in Midden-Dults-
land is thans een Amerikaanse
piloot door de opgewonden bevol
king gelyncht, vóór de politie ter
plaatse kon zijn. En natuurlijk
zal het niet ontbreken aan Anglo-
Amerikaanse verontwaardiging
over dit optreden tegen een tegen
stander. die (overeenkomstig de
volkenrechtsparagrafen) „de wa
pens gestrekt en zich zonder mid
delen ter verdediging overge
geven" had. Maar deze veront
waardiging heeft bij voorbaat een
heel naargeestige bijsmaak. Want
deze door de volkswoede terecht
gestelde piloot had nog maar wei
nige minuten tevoren zijn mitrail
leur gericht op dorpsbewoners, die
zich op de eerste Pinksterochtend
ter kerke begaven. En deze niets
vermoedende vrouwen en kinde
ren hadden niet slechts ..de wa
pens gestrekt", ze hebben zelfs
nimmer wapens bezeten. Zij be
zaten ln elke minuut van hun
aardse bestaan minder „middelen
ter verdediging" dan de in zijn
parachute omlaaggekomen piloot.
Zij vonden helaas ook overigens
ln de gedragingen van dezen vlie
ger slechts aanwijzingen voor wat
ln het Nederlandse strafrecht
„moord met voorbedachten rade"
heet. Want dat deze beschieting
van ongewapende en ongevaar
lijke burgers systeem geworden ls,
bleek in deze zelfde Pinksterdagen
met bloedige zekerheid uit
mitrallleursalvo's op een plezier
boot bij Remagen, op badgasten
in het strandbad Sinsig, op tal
van vrouwen en kinderen ver van
elL militair doel.
Wie zelf het Volkenrecht per
dag met vijfduizend bloedige mis
daden tegen de burgerbevolking
overtreedt, spare zijn verontwaar
diging, wanneer de burgerbevol
king zich Jegens een volkenrecht
schendenden piloot zelf recht ver
schaft. En hij else niet al te na
drukkelijk „bestraffing" der ver
ontwaardigde volksrechters, zo
lang hij door het veilige medium
van de Londense radiozender ln
de bezette gebieden zijnerzijds een
beweerde Justitie met behulp van
„bijltjesdagen" propageert.
„Volkenrecht" ls meer dan enig
ander recht onmiddellijk uitvloei
sel van het rechtsbesef der vol
ken: volksrecht. Wie zich aan dit
rechtsbesef uur na uur vergrijpt,
verspeelt elk persoonlijk beroep er
op. Dat zal ook aan de Anglo-
Amerikaanse piloten Individueel
niet verborgen blijven en daarmee
zijn uitwerking uitoefenen op hun
moreel.
Successen van Haagse
boksers te Leiden
LEIDEN, 1 Juni \ne gemeend
heeft gisteravond bij de hoogst enkele
maal dat te Leiden beroepsbokswed
strijden gehouden weiden, nu waar
lijk goede bokssport te kunnen ge
nieten, is bedrogen uitgekomen. Aan
spanning en aan harde, vinnige strijd
heeft het zeker niet ontbroken, aan
techniek en goede stiil des te meer.
Zelfs de hoofdpartij tussen Giel de
Roode (Den Haag) cn Daaf Baan
(Rotterdam) werd door een betrek
kelijk eenzijdig verloop in zekere
mate een teleurstelling. Van de eer
ste tot de achtste en laatste ronde
was het De Roode die in het offen
sief was. Steeds weer joeg hij zijn
tegenstander in de touwen, waarbij
de stoten elkaar dikwijls zo snel op
volgden. dat Baan vrijwel geen tijd
kreeg zijn dekking behoorlijk te ver
zorgen. De Rotterdammer, wiens
hoekstoten zeker harder waren dan
die van De Roode, liet zich door de
bliksemsnelle aanvallen van zijn
tegenstander herhaaldelijk overrom
pelen, waardoor de punten-overwin-
ning van De Roode na de eerste
minuut af geen enkel ogenblik be
dreigd is geweest.
De tweede hoofdpartij tussen
Erkelens (Den Haag) en Hemmèrs
(Rotterdam) ging over zes ronden
van drie minuten. Hemmes waagde
zich direct wat roekeloos in de aan
val, waarmee hij echter niet veel
succes had door het rustig, overtuigd
optreden van zijn tegenstander. In
de tweede ronde nam Erkelens het
offensief over, waarbij Hemmes een
oog-blessure opliep, die tot het sta
ken van de wedstrijd zou leiden. In
de vierde ronde bleek eerst goed hoe
veel Hemmes reeds van zijn krach
ten verspeeld had. Talrijke harde
rechtse stoten kreeg zij te incas
seren en toen was ln feite reeds be-
Schandalig hoge prijzen
voor meubels
DEVENTER, 2 Juni. De prijs
beheersing is in actie gekomen tegen
de waanzinnige prijsopdrijvingen in
tweedehandswinkels en waar niet
zelden een veelvoud van de toelaat
bare prijs, maximaal 75van de
nieuwprijs, werd gevraagd. Jongst
leden Woensdag is een landelijke
contróle begonnen, waarbij onmid
dellijk krachtig werd doorgetast.
Waar te hoge prijzen werden
vraagd en ook waar, ondanks alle
waarschuwingen, nog niet aan de
prijsaanduidingsplicht was voldaan,
werden de voorwerpen in beslag ge
nomen. Dit geschiedde in 150 zaken
waarvan 45 in Amsterdam. De voor
raden waren in verschillende geval
len zeer omvangrijk: 100 kachels bij
een handelaar in Leeuwarden, 97 bij
een is Limburg. In deze provincie
werden ook zeer veel meubelen aan
getroffen, afkomstig van veilingen
boven de Moerdijk en bestemd voor
clandestiene export. Bij een hande
laar ln Kerkrade vond men twee
wagens vol, waarvan de waarde vol
gens geoorloofde prijzen rond 10.000
bedroeg. Ook in het. Noorden werden
twee voorraden ter waarde van ƒ5 k
f 6.000 ontdekt. Hier stond een
schrijfbureau voor 75 geprijsd, dat
dc handelaren zelf voor 175 had in
gekocht en dat slechts zo laag ge
prijsd was ten einde de prijsbeheer
sing te misleiden. Een ander hield
grote hoeveelheden meubelen vast
tot na de oorlog, omdat zij dan wel
duurder zouden worden. Ergens in
Noord-Holland was naast de gewone
handelsvoorraad een aantal nieuwe
en gebruikte naaimachines en stof
zuigers als geldbelegging opgeslagen.
Deze werden zo onthouden aan hen,
die er dringend behoefte aan hebben.
Hoe bont men het met de prijzen
maakte, moge nog blijken uit de vol
gende noteringen: een ameublement
van 700 moest f 1450 kosten, voor
eeri ander van 475 vroeg men 975.
Een kast van 60 werd voor 400
aangeboden en een sober huiskamer
ameublement voor ƒ495 terwijl het
slechts 126 mocht zijn.
Motten deden zich te goed
DELFT, 1 Juni. Ambtenaren van
de Prijsbeheersing hebben in een
pand aan het Oude-Delft een grote
partij goederen aangetroffen, die
voor een deel in een toestand ver
keerden. die elke beschrijving tart.
Men trof er aan: tientallen kisten
met geglazuurde tegels, stoelen, ta
fels, kapstokken, bedstellen, vloer
kleden, een vleesmachine, electrische
koffiemolens, een partij graslinnen,
een volledige cafetaria-inventaris enz.
Toen men de deur naar de afde
ling levensmiddelen opende, vloog een
zwerm motten op. Men vond bussen
met bedorven knakworstjes, haver
mout, waarin de motten zaten,
beschimmelde cacao en rozijnen,
krenten, gedroogde pruimen en lever
pastei. Alles was onbruikbaar gewor
den voor de consumptie.
De goederen waren het eigendom
van J. van der K. uit Delft, die
officieel te boek staat als handelaar
in tweedehands inventarissen voor
café's. Behalve aan het Oude-Delft
had Van der K. ook nog een opslag
plaats op de Korenmarkt, waar twee
zolders propvol met meubels stonden.
Thans zijn vijftien personen bezig de
Inventaris te taxeren, waarvoor zij
ongeveer veertien dsgen nodig zullen
hebben.Tegen Van der K. is een ver
volging ingesteld.
slist wie deze wedstrijd winnen zou.
In de vijfde ronde ging de Rotter
dammer voor enkele tellen neer,
waarna de gong hem van de herha
ling redde. Door een rechtse hoek-
stoot. direct bij de aanvang van de
laatste ronde werd de oogblessure
van Hemmes van dien aard, dat de
wedstrijd op medisch advies moest
worden gestaakt. Erkelens won op
punten.
Van de Lcldenaars die in de bij-
partijen uitkwamen, was Snik de
enige, die een puntenoverwinning
wist te behalen. Deze overwinning
was des te fraaier daar zijn tegen
stander Kloppen uit Rotterdam hem
im gewicht met zes kilo overtrof.
Lakeman bokste wat. onbesuisd en
ging in de laatste ronde k.o.
De volledige uitslagen luiden: Giel
de Roode (Den Haag) w.o.p. van
Daaf Baan( R'dam Erkelens (Den
Haag) w.o.p. van Hemmers (R'dam)
Snik (Lelden) w.o.p. van Klopper
(R'dam): Lemckert (Den Haag) w.
door k.o. van Lakeman (Lelden);
Nllson (Den Haag) w.o.p. van Marijt
(Leiden): Steenbergen (Leiden)—
Brummer (Den Haagt onbsl.; H. de
Wolf (Den Haag)—Jan Blokland
(Rotterdam) onbsl.
Het Zuiden-Westerlcwartier
AMSTERDAM. 2 Juni. Het korf.
balseizoen is op een oor na gevild.
Er resten nog enkele wedstrijden,
waarvan de kampioenswedstrijden
tussen Het Zuiden en Westerkwartier
allereerst de aandacht vragen. Het
eerste treffen tussen deze beide ploe
gen vindt op het Feljenoordveld aan
de Dordtsestraatweg plaats. Na het
magere resultaat, dat de Rotterdam
mers tegen de Gelderse kampioen be
haalden. lijdt het geen twijfel meer.
wie de landstitel zal verwerven. Het
is alleen maar de vraag of de tegen
stand van Het Zuiden zo groot zal
zijn. dat een behoorlijke wedstrijd te
genieten zal zijn.
Verder ontmoeten Samos en Luto
elkaar te Utrecht op het sportterrein
Welgelegen. De Amsterdammers heb
ben slechts één punt nodig om weer
eei ste-klasser te worden. Ze hebben
een goede kans daarop.
Sportdag van Blauw-Wit
AMSTERDAM. 2 Juni. Zondag
organiseert Blauw-Wit in het Stadion
zijn jaarlijkse sportdag. Het pro
gramma omvat een voetbalwedstrijd
Blauw-Wit—U.V.V., een honkbal
wedstrijd Blauw-Wit—Bonds-negen-
tal en atletiekwedstrijden.
Het athletiekprogramma bevat o a.
volgende nummers. 200 meter hard
lopen met als deelnemers: Zwaan.
Van Osta en Klein: 800 meter hard
lopen Van Olffen, Bouman. Fr. de
Ruyter en De Bruin: 3000 meter
hardlopen: Petit. Lapaster, Walstra
en Hagtlngius: 4x400 estafette:
Trekvogels ACC, V en L. AJax en
een gemengde ploeg Ajax—Blauw-
Wit. Voorts wordt er een 100 meter
voor Juniores gelopen.
Wielerkampioenschappen op de
weg een week uitgesteld
DEN HAAG. 2 Juni. In verband
met plaatselijke omstandigheden is
de datum van de wielerkampioen
schappen van Nederland op de weg,
welke te Valkenburg zullen worden
gehouden, verschoven van 20 naar
27 Augustus.
HANDBAL H.V.L. Zondag gaat
HVL 1 te gast bij Hermes in Den
Haag. De Leidse ploeg moet wel in
staat worden geacht beide punten
binnen te halen. Door de nederlaag,
welke Hellas 3 Zondag kreeg te incas
seren. is de promotiekans voor HVL
nog steeds aanwezig.
De verduistering begint heden om
21.45 en eindigt om 5 30 uur.
Maan onder 3.57. op 16.42 uur
6 Juni V.M.. 13 Juni L.K., 20 Juni
N.M., 28 Juni E.K.