HET DAGBLAD
Uitzonderingstoestand
voor het geval van
een invasie
Aan het Italiaanse front
leeft de strijd op
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Decreet van den Rijkscommissaris
Duitsers Werden
- Inschrijving voor de
Reichsschulen open
niet verrast
Op het droge
Duits weermachtsbencht
Zeven convooischepen
Algiers vernietigd
bij
Bolsjewisten lijden zware verliezen bij
bruggehoofd aan beneden-Dnjestr
Successen tegen
benden
Zware verliezen
in
België
Stalin eist bases in
Noorwegen
Een rechercheur komt altijd
tijd te kort
Slordig
e vrouwen en
papieren rom
pslomp
Belasfinabezwaren
DEN HAAG, 13 Mei In het Ver
ordeningenblad van den Rijkscom
missaris voor het bezette Nederlandse
gebied is een decreet van den Rijks
commissaris opgenomen (no. 15/1944,
verschenen 13 Mei 1944), waarin voor
het bezette Nederlandse gebied de
uitzonderingstoestand wordt aange
kondigd voor het geval, dat de mili
taire situatie in West-Europa bijzon
dere maatregelen vereist. In dit geval
zal op verzoek van den Weermacht-
bevelhebber in Nederland door den
Rijkscommissaris voor het bezette
Nederlandse gebied de uitzonderings
toestand worden afgekondigd. De be
volking zal hiervan door aanplakking
en eventueel door een bekendmaking
in de pers, door middel van de radio-
omroep of door een andere wijze van
bekendmaking op de hoogte worden
gebracht
Het decreet houdt een reeks van
bepalingen in. die gelden voor de
duur van de uitzonderingstoestand
In artikel 2 van het decreet wordt
o.a. het volgende bepaald:
(1) Hij, die zich met den vijand
inlaat de kracht' van het Groot-
Duitse Rijk en zijn bondgenoten
benadeelt dan wel de uitvoering
van een militaire opdracht ver
hindert wordt gestraft met de
dood.
(2) Ieder verzet tegen maatre
gelen van de bezettende macht,
iedere verstoring van de openbare
orde, iedere benadeling van het ar
beidsproces. leder optreden, dat de
voorziening in gevaar brengt, wordt
gestraft met dé dood.
(3) Poging en deelneming zijn
op gelijke wijze strafbaar als het
voltooide strafbare feit.
(4) Indien de doodstraf in uit
zonderingsgevallen. waarin bijzon
dere in den persoon van den be
klaagde gelegen verzachtende om
standigheden bestaan te hoog is
te achten dan wordt gestraft met
levenslange gevangenisstraf of met
gevangenisstraf vöm de tijd van
niet minder dan tien jaren. In alle
gevallen kan naast de vrijheidsstraf
of de doodstraf een geldboete tot
een onbeperkt bedrag worden op
gelegd.
f5» Het nemen van maatregelen
op het gebied van de Sicherhcits-
polizei blijft onaangetast
Artikel 3 van het decreet bepaalt
het volgende:
fl) Iedere rechter ambtenaar of
ander lid van het personeq^van een
gerecht, een andere overheidsin
stantie. een openbare dienst of be
drijf. een openbare instelling, in
richting of bureau alsmede van een
niet-openbare instelling of inrich
ting of van een niet-openbaar be
drijf. waarin een belangrijke taak
wordt vervuld dan wel voor de oor
log belangrijke opdrachten moeten
worden uitgevoerd, iedere arts en
apotheker, iedere vroedvrouw en
iedere dierenarts moeten de werk
zaamheden. die hun beroep of hun
dienstbetrekking medebrengen, vol
gens de hiervoor geldende bepalin
gen. in het bijzonder volgens de
bijzondere beschikkingen van de
bezettende macht, verder uitoefe
nen en. indien deze door overmacht
zijn onderbroken, dezelve terstond
na-opheffing van de belemmeringen
hervatten.
2Hij. die de werkzaamheden,
die zijn dienstbetrekking of beroep
medebrengen, in strijd "met de be
palingen van het eerste lid niet of
niet naar behoren uitoefent dan
wel in géval van onderbreking door
ovennacht.deze niet hervat, wordt
gestraft met de dood.
De in de artikelen 2 en 3 van het
decreet genoemde strafbare feiten
worden op grond van de tot dusver
geldende processuele voorschriften
berecht d.w.z met toepassing van de
thans geldende competentie-bepalin
gen door de Duitse civiele gerechten,
de krijgsraden en de ff: en politic-
gerechten en eventueel door de mili
taire standgerechten.
Met betrekking tot de werkzaam
heid van de Nederlandse overheids
instanties en bedrijven, enz. bevat
het decreet in artikel 6 de volgende
bepalingen
(1» Alle Nederlandse overheids
instanties. diensten, instellingen,
bureau's, inrichtingen en bedrijven
al dan niet van openbaar karak
ter voeren de aanwijzingen uit,
die door militaire instanties of mi
litaire commandanten rechtstreeks
aan hen worden gegeven.
(2) Dit geldt ook voor artsen,
apothekers, vroedvrouwen en die
renartsen.
Gedurende de uitzonderingstoe
stand zijn in artikel 7 de commissa
ris-generaal voor bestuurden justitie
als algemeen plaatsvervanger van
den Rijkscommissaris en de hogere ff-
en politieleider en commissaris-gene
raal voor de openbare veiligheid als
plaatsvervanger van den Rijkscom
missaris voor politiezaken aangewe
zen. Beiden treffen de maatregelen,
die ter uitvoering van militaire op
drachten voor het civiele ressort nood
zakelijk zijn.
De bevoegdheden, die de beide
plaatsvervangers van den Rijkscom
missaris voor de duur van' de uitzon
deringstoestand bezitten, worden in
artikel "8 van het decreet als» volgt ge
regeld:
(1) bij de, uitoefening van de hun
volgens artikel 7 toekomende be
voegdheden kunnen de aldaar ge
noemde plaatsvervangers van den
Rijkscommissaris binnen de kring
hunner bevoegdheid rechts- en bc-
stuursvoorschriften uitvaardigen,
alsmede aan alle Duitse en Neder
landse overheidsinstanties, met in
begrip van de gerechten, aan alle
diensten, instellingen dienstbu-
reau's. inrichtingen en bedrijven
al dan niet van openbaar karakter
aanwijzingen geven. Voor de ge
rechten geldt dit, voor zover in
andere voorschriften niet anders is
bepaald, niet ten aanzien van de
rechterlijke "werkzaamheid. Even
eens kunnen aan artsen, apothe
kers, vroedvrouwen en dierenartsen
aanwijzingen worden gegeven
f2) De door.de plaatsvervangers
van den Rijkscommissaris uitge
vaardigde rechtsvoorschriften wor
den in het verordeningenblad voor
het bezette Nederlandse gebied af
gekondigd. voor zover niet om bij
zondere redenen een afkondiging
door middel van aanplakking, dooi
de radio-omroep, door de pers of c p
andere wijze noodzakelijk is. Ge
schiedt de afkondiging van rechts
voorschriften op verschillende wij
ze, dan treden de voorschriften in
werking op het tijdstip van de
vroegste afkondiging
In overeensterhming met de in ar
tikel 8 aangegeven volmachten van
de plaatsvervangers van den Rijks
commissaris kunnen ook de gevol
machtigden van den Rijkscommissa
ris aan de in artikel 8 genoemde in
stanties en personen vooi het gebied
van hun provincie resp. voor hun
stad. aanwijzingen geven en voorlo
pige beschikkingen uitvaardigen.
Ie JAARGANG No. I f2
LD
ZATERDAG 13 MEI 1944
De stem der ff
Dc stem der ff spreekt Zondag 14
Mei van 11.30 tot 11 45 uur over de
zender Hilversum 1 op golflengte 415
meter over .Moederdag"
De Relchsschule voor jongens te
Valkenburg tLjmburg) en de Relchs
schule voor meisjes in Hcythuizen
(Limburg) hebben tot taak. een selec
tie goede Duitse en Nederlandse Jon
gens en meisjes door vorming van hun
karakter-, lichamelijke en geestelijke
eigenschappen zo op te leiden, dat
zij tot bijzondere prestaties in dienst
van de volksgemeenschap in staat zijn
Do Jongen, die de Relchsschule be
zoekt. moet opgewassen zijn tegen de
eisen van een veelzijdige opleiding
Evenais de Jongemannen moeten ook
de meisjes van de Relchsschule licha
melijk kerngezond zijn, waardevolle
karaktereigenschappen hebben en goed
begaafd zijn De opleiding duurc acht
Jaar Hef einddiploma geeft recht tot
het bezoeken van de universiteit De
beroepskeuze Is principieel vrli Het
onderwijs op de Reichsschulen richt
zich naar het leerplan van de Duitfee
Oberschule. en omvat ook onderwijs
ln de Nederlandse taal De Relchs-
echulen zijn onderwijsinstellingen der
gemeenschap Zij verschaffen koste
loos hulsvesting en kleding schoenen
ondergoed ep uniform Op vrije Zon
dagen en in de vacanties kunnen de
Jongens en meisjes hun ouders be
zoeken De economische positie van
dc ouders speelt bij het opnemen van
de jongens en meisjes geen rol. Van
de ouders wordt alleen een volgens
hun inkomen berekende bijdrage tot
het schoolgeld en een maandelijks zak
geld verlangd In vele gevallen kan
vrijstelling gegeven worden. .Kinder
rijke gezinnen behoeven geen bijdrage
tot het schoolgeld te geven
Voor toelating tot de Reichsschulen
komen de volgende tien- tot veertien-
Jarige Jongens en meisjes van de Ne
derlandse scholen ln aanmerking: a
Jongens en meisjes uit de vierde tot
zesde klasse l.o., ln bijzondere gevallen
oqk uit de derde Klasse; b ln bijzon
dere gevallen jongens en meisjes uit
de eerste en tweede klasse gymnasium.
Lyceum, H.B.S of M ül.O
Aanvragen tot toelating van tien-
tot veertienjarige meisjes moeten ge
richt worden tot de Relchsschule lür
M&dchen in Heythulzen (Limburg).
Aanvragen tot toelating van ti$n-
tot veertienjarige Joilgens moeten ge
richt worden tot de Relchsschule für
Jungen ln Valkenburg (Limburg)
De aanmeldingstermijn loopt tot
1 Juni De volgende gegevens van de
dc voor Inschrijving aangemelde Jon
gens en meisjes worden verlangd
naam voornamen datum van geboor
te plaats van geboorte, nationaliteit,
woonplaats, straat, beroep van den
vader, aantal broers en zusters, be
zochte scholen, afschrift laatste school
rapport, foto.
BERLIJN 13 Mei. Ju de nacht
van Donderdag op Vrijdag zijn aan
het Italiaanse front vrij hevige ge
vechten ontbrand, die worden uitge
lokt door formaties van het Ameri
kaanse vijfde en het Britse achtste
leger. De geallieerden hebben sterke
strijdkrachten in de strijd geworpen,
doch van Duitse zijde onthoudt men
zich nog van het karakteriseren van
de strijd
De geallieerden begonnen met een
hevift voorbereidend artillerievuur
aan de beneden- en middenloop van
de Garigliano en deden daarna aan
vallen met stoottroepen ter sterkte
van een bataljon tot een regiment.
In de loop var^ Vrijdag breidden ze
hun'aanvallen uit van het gehele ge
bied van de Tyrrheense kust tot ten
Noorden va''* Cassino en de Oostelijke
kant van hei Mainarde-gebergte, dus
over ongeveei een vierde deel van hot
gehele front van kust tol kust, waar
bij sterke pantser- en luchtstrijd
krachten in d" strijd werden gewor
pen Zij maakten .over het algemeen
gebruik van vrij grote delen van vier
tot vijf divisies waarbij de huurtroe
pen, waaronder Indische infanterie-
formaties, in de voorste linies wer
den geworpen terwijl van de Engel
sen en Amerikanen over het alge
meen de pantser- en luchtstrijd
krachten zich in de strijd mengden.
Op grond van de resultaten der
Duitse verkenning, vooral de waar-
genonfen hergroepering van het acht
ste leger, had de Duitse legerleiding
bijtijds de vereiste tegenmaatregelen
genomen. Hierbij kwamen de resul
taten van de aan het gehele front
uitgevoerde acties van stoottroepen
en verkenningstroépen, waarbij steeds
weer gevangenen werden gemaakt,
zeer te stade
Zodoende bleet al direct het inlei
dende hevige artillerievuur, waar
mede op 11 Mei 's avonds het voor
terrein en de stellingen van de Duit
se troepen werden bestookt niet zon
der een doeltreffend antwoord en de
eerste aanvalslinies van de formaties
van generaal Alexander bleven in het
geconcentreerde afweervuur van de
Duitse wapens steken toen zij nau
welijks hun uitgangsstellingen -had
den verlaten.
Het is uiteraard thans nog niet
mogelijk een overzicht te geven van
de strijd. Men meent echter te kun
nen waarnemen, dat het zwaarte
punt wederom tin het gebied van
Cassino zal liggen. In Berlijnse mili
taire kringen wordt alleen verklaard,
dat de Duitse troepen, die de aan
val verwachtten, niet verrast wer
den.
De Engelse berichten over een
dezer dagen door de Duitsers uitge
voerde frontcorrectie op de Adriati-
sche vleugel, worden te Berlijn noch
bevestigd noch tegengesproken.
Wanneer zij juist zjjn. aldus wordt
te Berlijn verklaard, moet de correc-.
tie in verband gebracht worden met
de thans begonnen aanval.
Te Berlijn gaat men niet in op de
vraag, of de nieuwe gevechten in
Italië het begin vormen van het ge
nerale geallieerde offensief, of dat
de operatie een op zichzelf staande
actie is, die gericht is op het vast
houden van Duitse strijdkrachten.
Clark in de V.S.
Clark, de bevelhebber van het 5de
Amerikaanse leger in Zuid-Italië, is,
naar Reuter uit Washington meldt,
kort geleden in ,het geheim naar de
Verenigde Staten geweest en heeft,
naar verluidt, op het landgoed van
Baruch een onderhoud gehad met
president Roosevelt. Ook met gene
raal Marshall, den chef van de Ameri
kaanse generale staf van het leger,
en andere hoge legerofficieren zou
luitenant-generaal Clark besprekingen
hebben gevoerd.
De Japanners nemen
sjan, in China
Loesja
Uw zolder moet opgeruimd
zijn. Wat u niet missen kunt.
plaatst u aan de kant. Kleine
dlngen worden in kisten en
kasten geborgen Verder zorgt
u voor blusmateriaal: zand,
water en een schop of hark.
TOKIO, 13 Mei. De Japanse
troepen in de Chinese provincie Ho-
nan hebben nieuwe vorderingen ge
maakt er Loesjan, de voorlopige
zetel van de provinciale regering be
zet, nadat ze twee legers van
Tsjoengking ten noorden van deze
stad reeds de vorige week zware
nederlagen hadden toegebracht. De
verovering der stad geschiedde bin
nen vier uur.
Deze operaties spelen zich af in
een waaiervormig gebied gelegen
tussen de Gele Rivier en de spoor
lijn PekingHankau. Het middel
punt van dit gebied is de stad
Tsjengtsjau. In het westen hebben
de Japanners nu de stad Lojan be
reikt. In het zuidwesten zijn ze door
gebroken naar Tangfeng en Jijang.
Sedert het begin van het offensief
hebben' de Japanse troepen dc legers
van Tsjoengking, die onder bevel
van generaal Tan Pen Po staan,
zware verliezen toegebracht. Er zijn
19000 gesneuvelde soldaten geteld en
4031 gevangenen gemaakt. De Japan
ners verloren slechts §13 doden. 81
kanonnen en 7000 geweren zijn buit
gemaakt.
De Chinese ambassadeur in de
V.S. heeft Roosevelt een „S.O.S."
overhandigd van Tsjang Kai Sjek.
waarin deze dringend hulp vraagt
tegen de Japanse opmars, die-ten
doel heeft de Japanse stellingen op
het Aziatische vasteland uit te brei
den en te versterken.
De Chinezen hebben in de eerste
plaats een dringende behoefte aan
wapens. Tegenover de volledig uitge
ruste en gemotoriseerde Japanners
hebben de slecht gewapende Chine
zen, die zich merendeels te voet
moeten verplaatsen slechte kansen.
De Chinese nota dringt aan op een
herovering van de Burmaweg, omdat
de transportmogelijkheden te be
perkt zijh.
Admiraal Derrien. de voormalige
commandant van de haven van Bizerta
ls door de Franse dissidenten tot
levenslange gevangenisstraf veroor
deeld, De els was doodstraf.
De Atlantikwal wordt nog éteeds uitgebruld.. Uit een verhoging m hel
strand komt een „artillerie-oog" te voorschijn, een post van waar vit-het
vuur wordt geleid. Binnen kortè tijd zal dit bouwwerk door camouflage
volkomen aan li$t oog zijn onttrokken. (P K. foto Heitmann'Alt-H.)
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voer redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Telefoon 24996 - Abonnementsprijs 21 ct. per week of f2.73 per kwartaal - Postgiro 184.120 Postbus 65
Drieduizend gulden gaf de burge
meester van Amsterdam als sub
sidie aan het Historisch Scheepvaart
Museum. In de motivering van het
besluit wordt deze instelling „een be
zienswaardigheid van de eerste rang"
genoemd, een „aanvulling van de ma
ritieme afdeling van liet Rijksmu
seum",' een wetenschappelijke instel
ling met een grote roep in binncn-
en buitenland.
Dat is allemaal zo. En zeker zal
het museum de f3000.— nodig heb
ben. daar het niet over fondsen be
schikt- om zijn leemten op voldoende
wijze aan te vullen
Maar... waarom ligt dat Historisch
Scheepvaart Museum, zoals ik elders
al eerder vroeg, op zo'n dode plek in
de stad, ergens aan de De Lairesse-
straat, waar het Amsterdamse volk
en zeker het Nederlandse volk van
buiten Amsterdam nooit een Scheep
vaartmuseum zal zoeken? Waarom
verplaatst men dit museum niet
naar het water? Waarom maakt men
dit museum niet levend?
Wij weten, dat er indertijd sprake
van is geweest om het over te bren-
gen naar de .water
partij bij dc Apol-
7uiAenm*. lo-lial. Ook zou het
a naar de Eilanden
museum verplaatst kunnen
worden, waar thans
bij een oude ma
rinewerf nog een paar kostbare bo
ten, in stukjes en brokjes uit elkaar
genomen, te wachten liggen op „meer
ruimte" en op... water! Welnu, men
brenge liet Scheepvaartmuseum uit
dc koude aardappelen-buurt, waar
hét nu voortvegeteert. over naar een
waterkant, waar de schuiten die nog
zeewaardig zijn en die nu heel dwaas
onder een afdakje tussen wat fiets-
rekken liggen te zieltogen op het
droge of die zelfs opgeslagen zijn in
donkere loodsen, weer het water om
de kiel kunnen voelen klotsen! Zelfs
voor de kostbare modellen, die nu
in dorre museumsalen liggen te be
stollen. zal het goed zijn als zij het
water kunnen ruiken. En zelfs voor
de bibliotheek zal het goed zijn, als
zij geraadpleegd kan worden door
mensen, die liet vrije uitzichtover
het vrije water hebben
Of wtl men over Micliiet dc Ruy-
ter lezen in een gebouw, waar zijn
admiraaJssloep in de fietsenstalling
staat, zijn oorlogsschip in een loods
ligt en waar de blik geen water
vindt, maar slechts pensionkamers?
De jongen in de blauwgeruite kiel
zou het er zélf niet hebben uitge
houden, dat staat vast.
Aldus: voor Amsterdam in plaats
van het huis in de rij"_ dat voor
het volk in zijn levend geheel nog zo
goed als onbekende schatten her
bergt een groot en royaal jlichiel de
Ruyter-huis, vlak aan het water. (Het
huis en het zeemagazijn staan er al,
men behoeft ze slechts te nemen en-
in gébruik te stellen!) En anders:
het Scheepvaartmuseum annex met
het Zuiderzee-museum: in Durger-
dam! TIJL.
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUHRER. 12 Mei - Het opperbevel
van de weermacht deelt mede'
In ons verkleinde bruggenhoofd ren
Westen van Sebastopol boden de
Duits—Roemeense formaties ook cis
teren den met overhiachlice strijd
krachten aanstormenden yiiand
hardnekkig verzet, waarbij zij een
vrij groot aantal pantserwagens stuk
schoten
Voor Toeapse boorde een duikboot
een Sowjet-torpedoboot in de grond.
Bij het opruimen van het vijan
delijke bruggenhoofd1 aan de bene
den-Dnjestr waarvan gisteren mel
ding werd gemaakt, hebben de onder
bevel vftn den generaal der infante
rie Buschenhagen staande troepen
zeven vijandelijke infanteriedivisies
alsmede onderdelen van een •artille
rie- en luchtafweerdivisie uiteenge
slagen Behalve duizenden gesneu
velden verloren de bolsjewisten 2600
gevangenen, meer dan 600 stukken
geschut, en granaatwerpers 134 mi
trailleurs- alsLisde talvijkr andere,
wapens en oorlogsmateraal.
In het achterwaartse gebied ten
Zuiden van Polosk hebben formaties
van het leger en de politie, tezamen
met vrijwilligers, uit dit gebied af
komstig. bij moeilijke wesrs- en ter-
reinsomstandigheden. door gevechts-
en slagvlieetuigen van de luchtmacht
schitterend gesteund, sterke bolsje
wistische benden in harde cevechten.
die drie weken hebben geduurd, om
singeld en vernietigd De vijand leed
zware, bloedige verliezen. Er werden
ruim 6000 doden geteld. 6700 gevange
nen werden gemaakt; 102 benden-
kampen. 264 kazematten en gevechts-
oosten vernield en talrijke zware en
lichte wapens, alsmede omvangrijk
oorlogsmateriaal werden buitgemaakt
of vernietigd.
Bij herhaalde aanvallen van bols
jewistische vliegtuigen op een Duits
convooi voor de kust van Noorwegen
werden zestien vijandelijke vliegtui
gen door jagers en luchtdoelartille
rie aan boord van schepen neerge
schoten Een eigen beveiligingsvaar
tuig ging verloren.
In Italië ondernam de vijand een
Zuiden van Aprilia en ten Oosten
van de Golf van Gaeta talrijke vrij
zwakke aanvallen, die met zware
bloedige verliezen voor den vijand
werden afgeslagen.
Lichte Duitse vlootstrijdkrachten
brachten in de Adriatische. Zee een
vrij groot vijandelijk motorschip tot
zinken.
In de strijd tegen communistische
benden op de Balkan heeft, de 392-
ste Kroatische infanterie-divisie,
waarbij Duits opleidingspersoncel is
ingedeeld, onder leiding van luite
nant-generaal Nickel in de laatste
vier maanden een groot gedeelte
van 'hel Kroatische kernland be
vrijd. De communisten verloren in
deze gevechten 3000 doden en 1200
gevangenen. 16 stukken geschut 185
mitrailleurs tahlikt ravitaillerings-
kamnen en munitie werden buitge
maakt of vernietigd.
Formaties Duitse torpedovhegtuigen
vielen op 11 Mei des avonds in het
zeegebied ten Oosten van Algiers een
vijandelijk ravitailleringsconvooi aan
en brachten zeven vrachtschepen met
een gezar-enlijke inhoud van 49.000
brt en een torpedojager tot zinken.
Twaalf vrachtschepen varr tezamen
86.000 brt., een groot tankschip, een
lichte kruiser, alsmede twee torpedo
jagers werden beschadigd.
Amerikaanse bommenwerpars vie
len gisteren in de late namiddag
plaatsen in Zuidwest-Duitsland aan.
Vooral in Saarbriicken ontstonden
schade en verliezen onder de bevol
king 31 vijandelijke vliegtuigen wer
den vernietigd. Nog 16 vliegtuigen
werden neergeschoten bij nachtelijke
aanvallen op de bezette gebieden in
het Westen.
Patrouillevaartuigen beschadigden
in de nacht van 10 op 11 Mei voor de
Nederlandse kust twee Britse motor
torpedoboten zo zwaar, dat zij waar
schijnlijk verloren zijn gegaan Een
eigen patrouillevaartuig is gezonken.
BRUSSEL. 13 Mei. Voortdurend
doen de Angïo-Amerikaanse vliegtui
gen aanvallen op de reeds zo zwaar
getroffen steden in België. Donder
dagmiddag is -Brussel opnieuw het
doelwit van een bommenregen ge
weest. Opnieuw werden stadswijken
getroffen, opnieuw werden honder
den huizen met de grend geliik ge
maakt. en tientallen personen gedood
of gewond.
Vreselijker nog, dan bij hpt bom
bardement van Maandag, zijh öe
aangerichte verwoestingen. De stra
ten zijn door het geweld der ontplof
fingen opengereten en de waterlei
dingen zijn gesprongen: gehele com
plexen weiden weggevaagd, en ove.
de .geteisterde gebieden hangt de ka-
re kteristieke stoflucht. die de adem
doet stokken.
In totaal zouden er een veertig
doden te betreuren zijn. terwijl ook
liet aantal zwaargewonden, die in zie
kenhuizen moesten worden opgeno
men. aanzienlijk zou zijn.
Donderdagmiddag is ook wederom
Mechelen aangevallen.
Brits-Amerikaanse vliegers, die
Vrijdag aanvielen hebben in Leu
ven piet bomtreffers zware ver
woestinggn veroorzaakt aan de be
roemde kathedraal, die bijna echec'
vernield werd. De verliezen onder de
bevolking jn de gebombardeerde ge
bieden zijn zwaar Alleen al in een
BERLIJN, 13 Mei. Volgens in
lichtingen uit verschillende bron
heeft de Sowjet-Unie Engeland en
Amerika de wens te kennen gegeven
aan een eventqële bezetting ,van
Noorwégen deel te nemen
In Duitse politieke kringen wijst
men op de verklaring, welke de Sow-
jetrussische commissaris voor bui
tenlandse zaken. Molotow. tijdens
zijn bezoek aan Berlijn tegenover
den Duitsen minister van buiten
landse zaken heeft afgelegd, dat
Sowjet-Rusland als Europese mo
gendheid zich niet onverschillig kan
tonen tegenover de problemen van
het Kattegat en de Belt. Bovenge
noemde inlichtingen zouden, zo ver
klaart men te Berlijn, slechts aan
sluiten "bij de traditionele buiten
landse politiek van Stalin. De Sow
jet-Unie laat thans ook aanspraken
op de vorming van steunpunten ln
Noorwegen horen.
In verband daarmede trekt een
door alle Stockholmse bladen gepu
bliceerde mededeling de aandacht,
dat er thans in het Noorden van
Scandinavië reeds een Sowjctrussi-
sche Infiltratie merkbaar is, waarbij
niet alleen Sowjetrussische partisa-
nen, doch ook de Russische roebel
een rol spelen.
Een week
rechercheur 7
Als we maar niet zo'n massa ander
werk hadden, dat je eigenlijke
recherchewerk in de weg staat, ver
zucht de hoofdrechereheur. En met
een moedeloos gebaar wuift hij de
dame. die het rcchcrchelokaal binnen
komt. met de hand naar een "stoel.
Zij zet zich waardig ea omstandig.
En dan komt haar verhaal los. even
eens omstandig, je zou zeggen uit
voeriger kon het niet. Zij heeft haar
handtas verloren, met de distributie-
stamkaart en haar persoonsbewijs
erin. En die slordigheid kost den
rechercheur minstens een half uur
wan verhoor, verbaal, meldingen in
duplo en triplo, inschrijvingen e.d.
Een papieren rompslomp man, daar
word je beroerd van. Dat je veel tijd
kwijt bent met het schrijven van ver
balen van mensen,
die werkelijk iets
gedaan hebben, nou
ja, dat, is otts werk.
Maar die ellende
van die verloren
distributiedingen,
C dat moesten ze ons
afnemen We komen toch al tijd te
kort en dat is toch eigenlijk geen
recherchewerk! Maar dc Distributie-
dienst venvacht van ons een "proces-
Verbaal. eer er een nieuw persoons
bewijs of een tweede stamkaart kan
worden afgegeven. En je hebt er
idem zoveel per dag. zie je. en vooral
vrouwen, want die zija vervloekt
'slordig met dié papieren! zegt een
oude rot, vergrijsd in het dieven
vangen.
Als jong hulprechercheur van een
dag oud knik je dan en als journalist
denk je: „Waarom die kwestie van
de verloren distributiebescheiden niet
gecentraliseerd op één punt?" En dan
doet een ander de deur dicht met een
zure opmerking: „En het mooiste is.
dan komen die vrouwen na vier. vijf
dagen terug en vertellen, dat ze hun
persoonsbewijs teruggevonden heb
ben. Dan kan je nog eens gaan admi
nistreren. En het kost allemaal tijd,
die ie niet missen kunt."
Dat laatste is zeker waar, dat heb
ik al lang in de gaten. Een recher
cheur kan geen tijd missen. Dc offi
ciële werktijden worden practisch
dagelijks met de voeten getreden aan
dit bureau. Op tijd naar huis gaat
er niet één. Veel. zeer veel gebeurt
in de vrije tijd, alleen uit liefhebberij
voor het vak. uit die soort verbeten
koppigheid, die des rechercheurs is:
„Die zaak moet rond."
Hoe vaak gebeurt het niet. dat de
rechercheurs er een nacht op uit
trekken om ergens te proberen
iemand in te rekenen? Twee. drie
keer in een weck. Maar., dat is
vrije-tijd-werk. Vrije dagen worden
soms weken overgeslagen, de uren
slaap kunnen heei wat nachten op
de vingers van één hand geteld wor
den. Tenminsteals de recher
cheurs goed zijn, als^ zij. zoals aan
dit bureau, bezeten zijn met die spor
tieve drang, dc mensen te willen
knippen, die zij hebben moeten. Je
kunt. er overal de kantjes bij aflopen,
ook bij de recherche!
Rooie Tonny zwijgt
En het is allemaal werk, dat zoveel
tijd kost. Neem nu eens een.verdachte
die niet wil. We hebben er vanmorgen
zo een, vannacht van zijn bed gelicht
voor een diefstal met braak, vorige
week gepleegd. Het spoor is „bloed
warm", maar Rooie Tonny houdt zijn
mond.
We proberen het zoetjesaan, met
een praatje, wc werken op zijn sen
timent. we bewijzen, dat'het verhaal
van den onwillige juist móét ziin. En
dat duurt een uur, anderhalf uur.
Niets, geen sjóegc. En onderdehand
rinkelt de telefoon: „Inbraak, komt
u even kijken?" Onderdehand wande
len lieve meisjes en geagiteerde huis
moeders en een enkele slordige man
het lokaal binnen om te vertellen, dat
zij een persoonsbewijs verloren heb
ben. En wij. rechercheurs, tikken
maar vellen vol met verbalen, die
straks voor de rechtbank onmisbaar
zullen zijn, tientallen lijsten in veel
voud. die men bij de administratie
nodig heeft.
Dan komt de baas binnen. „Ik heb
hier een wijfie met ongedierte, zit
voor heling. Die moet ontsmet wor
den. anders krijgen we allemaal onze
portie. Het hoofdbureau heeft, uiter
aard daarvoor geen auto beschikbaar,
de quarantaine ook niet."
En wat doe je dan? Je neemt het
„wijfie" onder de arm en gaat per
benenwagen. Aan zo'n mens mag je
toch ook dc trampassagiers niet
wagen? Maar even .vrolijk is de
rechercheur er weer een paar uur
mee kwijt
Grote partij blikgroentén
in beslag genomen
Alles was bestemd voor
clandestiene export
DEVENTER. 11 Mei. - Ingrijpen
van de Prijsbeheersing heeft voor
komen, dat een groot aantal blikken
doperwten, snijbonen, sperciebonen en
tomatenpuree door duistere manipu
laties van een internationaal com
plot „zwarte" handelaren voor Neder
landse magen verloren is gegaan.
De partij, die bijna clandestien
was geëxporteerd, vormde een deel
van een voorraad van circa 79.000
blikken groenten, dat door de N.V.
Conservenfabrlek „De Verwachting"
v.h. E. J. Schoondergang-Speet te
Leiden, niet. op de voorgeschreven
wijze aan het bedrijfschap verant
woord en kennelijk voor minder ge
wenste doeleinden bestemd was, hoe
wel di fabrikant J. H. A. Schoonder-
gang beweerde, dat hij met deze
achtergehouden groenten slechts
deze en gene had willen ..helpen"
Zij werden door opsporingsambte
naren in'beslag genomen.
Bij den inspecteur voor de Prijs
beheersing trachtte de conserven
fabrikant, die in 1943 reeds voor een
prijsovertreding met f 12.000 was be
boet. de situatie nog te redden door
te suggereren, dat de komst van de
ambtenaren hem uit zijn gewone
doen en in een ..soort roes" had ge
bracht. De tegenover hen afgelegde
verklaringen herriep hij dan ook.
De inspecteur bleek echter de
leeftijd van sprookjes te boven te
zijn en hij veroordeelde de N.V. tot
f 25.000 hoete. De 79.000 blikken wer
den verbeurd verklaard en vonden
via den voedselcommissaris hun weg
naar verschillende ziekenhuizen.
Nederlandse jongens, opgelet!
DEN HAAG. 11 Mei. Donderdag
18 Mei 2al ln Den Haag op Plein 1813
nr 3 nog een keuring worden gehou
den voor de_ eerstvolgende weersport-
kampen. Iedere Nederlandse longen
heeft gelegenheid om, tezamen met
kameraden uit andere Germaanse lan
den. vier mooie voorjaarswoken door
te brengen. Ook deze beer zijn hier
aan geen onkosten verbonden, zodat
ook minder bedeelde longens van deze
gelegenheid kunnen profiteren Het
bureau voor weersportkampen ls ge
opend van 9 tot 14 uur
Flinke kerels melden zich voor de
strijd tégen het bolsjewisme
Keuringen Waffen-//.. //-wacbtbataiilon.' Landstorm Nederland. Kriegs-
marinc, Germaanse ff in Nederland.
Het //-Ersatzkommando deelt mede: Op de volgende data zulten de keu
ringen plaats hebben voor genoemde formaties:
15 Mei: 813 uur, Amsterdam, Dam 4;
16 Mei: 812 uur, Utrecht, N.V.-Huis Oudegraeht 245;
16 Mei: 15—17 uur. Amersfoort, //-nachtbataillon 3, Leusdcrweg.
I'ijdens de Keuringen worden alle inlichtingen verstrekt met betrekking
tot de verzorging van familieleden, duur der "opleiding, extra-levensmid-
delen, kolen enz
Personen tussen 19 en 35 jaar, die aanracldingspllchtig zijn voor de tewerk
stelling, kunnen zich eveneens aanmelden en worden gedurende hun ver
bintenis van de tewerkstelling vrijgesteld. Officier in de Waffen- ff kan
ieder worden, die na minstens een jaar diensttijd zijn geschiktheid voor dc
officiersopleiding beeft bewezen. Zijn schoolopleiding is niet doorslaggevend.
Gratis reisbiljetten voor de heen- cn terugreis zijn verkrijgbaar bij de
volgende Nebcnstellen der Waffen-//: Amsterdam: Dam 4; Alkmaar: Lan-
gystraat 56; Heerlen: Saroleastraat 25; Groningen' Herenstraat 46*
Enschede; llcngclosestraat 30 cn eveneens bij het //-Ersatzkommando,
Korte Vijverberg no. 5, Den Haag. Voor de Kricgsmarine. Marine Annah-
mestelle West. Utrecht. Plompetorcngrapht 24.
Nogmaals scheidings- en
overnachtingsgelden
Wij maakten reeds eerder mol
ding van een regeling ten aan
dien van het Inhouden van loon
belasting over de vergoeding, die
aan werknemers wérd gedaan
onder de naam scheidings- en
overnachtlngsgelden.
Van verschillende zijden ls er
bezwaar gemaakt togen hel
standpunt, dat de hierbèdoelffc:
vergoedingen tot loon zouden
zijn te rekenen
Een en ander ls voor den
Secretaris-Generaal aanloiding
geweest, deze aangelegenheid
nogmaals te onderzoeken, het
geen tot resultaat heeft gehad,
dat de scheidings- cn overnach
tlngsgelden, die ontvangen wor
den. ter bestrijding van cie kos
ten. door de werknemers voor de
uitoefening van htm dienst ge
maakt. worden Aangemerkt als
niet te behoren tot het loon van
den werknemer. «HtsTrtJ de wer
kelijke bosten niet te boven
gaan
Tot scheidings- en overnach
tlngsgelden kunnen ook worden
gerekend, gelden, die de werk
gever onder een andere bena
ming als vergoeding voor te be
talen kostgelden uitkeert. Indien
zodanige gelden ook de extra-
kosten. welke aan het geschei
den leven van een gezin zijn
verbonden, vergoeden
Is het aannemelijk, dat de
gelden de normale uitgaven voor
kost en Inwoning niet overtref
fen, dan behoeft, voorzover zij
worden toegekend aan gehuwde
arbeiders en aan ongehuwde ar
beiders-kostwinners ter zake van
de besparing in het eigen huis
houden, geen bedrag bU het
loon te worden gevoegd.
Voor ongehuwde arbeiders, gie
geen kostwinner zijn. moet een
bedrag van 'f 12.— bU het loon
worden geteld. Eenzelfde bedrag
behoort bij het loon te worden
gevoegd, indien de ongehuwde
werknemers gratis inwoning en
daarnaast een bedrag ter be
strijding van de uitgaven voor
de kost ontvangen
BU-ONZE VRIJWILLIGERS
kleine plaats in de nabijheid van het ridderkruis, verdiend tijdens het
Rijssel werden 77 burgers gedood. I bij Narwa.
Ue Divisie-commandant verteent
heldhaftig gedrag bij de gevechten
(ff-PK-Möbius O/H.)
Verlof opnieuw uitgesteld
Van onze Berlijnse correspondente.)
BERLIJN, 13 Mei Der General-
bevollm&chtigte für den Arbeitsein-
satz Gauleiter Sauckel heert in ver
band met het naderen van de beslis
sende slag om Europa het bij veror
dening van 2 Maart 1944 ingestelde
verbod tot het gaan met verlof voor
lopig verlengd.
Ook de arbeiders, die reeds een
plaats in de verloftreinen hadden
bemachtigd, zullen dus voorlopig
hun verlof opnieuw moeten uitstel
len.
Nieuwe burgemeesters
DEN HAAG, 12 Mei Het Rijks
commissariaat deelt mede, dat de com
missaris-generaal voor pestuur en Ju
stitie heeft benoemd: derl waarnemend
burgemeester te Maasnlei Jhr. A Ho
ning van den Bossche tot burgemees
ter dier gemeente, den waarnemend
burgemeester van Eygelshoven T. A J.
Haenen tot burgemeester dier gemeen
te en den heer K. F ter Tunt te Am
sterdam tot burgemeester van Heems
kerk.
Kolc bij Centrale keuken te
Almelo veroordeeld
ARNHEM. 12 Mei. Het Gerechts
hof te Arnhem heeft arrest gewezen
in de zaak tegen den gewezen cher-kok
bij de Centrale "Keuken te Almelo,
den 47-jarigcn E. van B.. die ln het
tijdvak van MeiDecember JJ. meer
malen hoeveelheden boter, margarine
en vet uit de voorraad van de keuken
wegnam. Het Hof liet de door de
Almelose rechtbank opgelegde gevange
nisstraf van een Jaar en vier maanden
onveranderd, maar liet sprak of for
mele gronden den dertfgjarlgen helper
ln die keuken. H B üie ook deelnam
aan de onregelmatigheden, vrli B was
door de rechtbank veroordeeld tot *-rn
laar gevangenisstraf
I DEN HAAG. 12 Mei. Alle aan-
1 gelegenheden der O.T.-arbeiders en
hun gezinnen worden behandeld op
de O.T.-Leltstelle, Amersfoort, Utrecht-
seweg 247. Persoonlijke of schriftelijke
mededelingen dienen aan bovenstaand
idres te worden gericht
De verduistering begiet heden om
1.15 (Zondag 21.30* cn eindig* om
5.45 uur
Maan op 1.47 (Zondag 'i.33' »ndcr
10.03 (11.15).
15 Mei L.K., 22 Mcl N.M., 30 Mei
EJL, 6 Juni V.M.
