HET DAGBLAD
Bij de grensarbeiders te
Nordhorn
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Woudenberg in Duitsland
De Nederlander kankert graag
maar hij is een goed werker
MllSSert Gelukwens van
vijftig den Führer
Duits weermachtsbericht
Plaatselijke gevechten in de
omgeving van Jassy
Sebastopol is
ontruimd
Gandhi gaaf achteruit
De ontruiming van de Krim
is volledig geslaagd
Reeds maanden
voorbereid
Pétain vestigt zich
dicht bij Parijs
Eijserheide
Een week rechercheur
Daar waren inbrekers
Telefoon rinkelt
onafgebroken
(Van' een specialen verslaggever
Woudenberg bezoekt de Neder
landse arbeiders in Duitsland.
Het Arbeidsfront strekt zijn zorgen
uit tot hen, die dóór de onverbidde
lijke eisen van de totale oorlog, over
onze Oostelijke grenzen zijn getrok
ken.
Woudenberg reist van Bremen haar
Nordhorn. Het bezoek geldt een
textielfabriek .in Nordhorn. Daar
werken reeds van oudsher vele Ne
derlandse arbeiders, die hun woon
plaats hebben in Oostelijk Twenthe,
dicht bij de grens. In deze oorlog is
dit aantal aanzienlijk uitgebreid,
waarbij nu velen in kampen zijn on
dergebracht
Voor de grensarbeiders zijn thans
wel bijzondere moeilijkheden ont
staan. Men denke slechts aan het
vervoerprobleem; ook voor hen zijn
de banden schaars. Zij kunnen, wan
neer zij dit willen, in het kamp wo
nen. maar het eigen tehuis trekt
sterk en zij hebben de dagelijkse
tocht heen en weer er voor over. Ver-
scheidenen hebben een eigen stukje
grond, da*t zij willen bewerken en er
zijn ook enkelen, die om andere rede
nen, waaronder van min of meer
„zakelijke" aard. er geen bezwaar te
gen hebben, om dagelijks de grens
over te trekken.
Goed kamp
Er ^ijn goede en slechte kampen
in Duitsland. Die wij in Nordhorn
zagen, behoren zeker tot de eerste
categorie, welke mening ons door
enige jonge arbeiders uit Haarlem en
andere plaatsen uit ons land wordt
bevestigd. Het kamjj is en blijft ech
ter een noodoplossing, die door de
oorlogswetten wordt voorgeschreven
en die ook de Nederlander, die in
Duitsland werkt, moet aanvaarden.
Die Nederlander is over het alge
meen niet makkelijk, hij is ietwat
stoer dat ligt in zijn wezen en
hij denkt gaarne terug aan moeder
de vrou\y, aan zijn huis, al is het nog
zo klein. De Nederlandse wooncul-
tuur staat in het algemeen gesproken
immers op een hoog peil en de Ne
derlander hangt aan zijn eigen om
geving.
De Nederlander kankert, graag. Dit
kankeren doet hij dikwijls terecht,
maar ook zeer vaak ten onrechte.
Diezelfde kankerende Nederlanders
kunnen echter goed werken, en als
de nood aan den man komt, weten
zij de handen uit de mouwen te
steken. Bij het reddingswerk tijdens
de bombardementen in Duitsland be
horen zij bij de eersten die hulp bie
den. Hij zal niet gauw laten blijken,
dat hem iets aanstaat, lp het bij
zonder niet wanneer het zijn eten
betreft. In sommige Duitse kampen
laat het eten inderdaad te wensen
over. in Nordhorn echter is het zeker
niet slecht.
Op Woudenberg's vraag aaneen
van de jonge arbeiders, hoe het eten
is, krijgt hij ten antwoord: „Niet
slecht cn stukken beter dan in een
ander kamp in Duitsland, waar ik
ben geweest, daar was het bar
slecht."
Woudenberg vraagt verder aan
denzelfden jongeman: „Wat hebben
jullie vandaag gèhad"
„Zuurkool, die vond ik niet lekker,
maar gisteren was het goed." Een
kameraad van den jongeman vult
aan: „Maar hij lust geen zuurkool."
Over smaak valt nu eenmaal niet te
twisten.
Nederlandse kok
Wij krijgen de gelegenheid in de
keuken, waar een Nederlandse kok
de potlepel zwaait, de zuurkool zelf
te proeven, en zij smaakt ons uit
stekend.
En zo zullen er steeds meningsver
schillen over het eten bestaan. Ook
wanneer het goed is toebereid en
uit goede ingrediënten is samenge
steld. De kookkunst is een zeer be
langrijke factor, en er gaat voor een
Nederlandse maag niets boven een
Nederlandsen kok, die er zelf plezier
in heeft het beste er van te maken
wat er van. te maken is.
Verder spelen natuurlijk nog an
dere factoren een belangrijke rol. In
of nabij een grote stad is het voed
selprobleem moeilijker dan in een
landelijke omgeving, zoals in Nord
horn. Het groente-vraagstuk is voor
Duitsland niet eenvoudig; dat is het
trouwens in ons land ook niet.
Woudenberg spreekt nog met an
dere bewoners van het kamp. Zij
stellen hem verschillende vragen. Zij
hebben hem juist horen spreken in
de grote weverij van de textielfabriek,
maar zij willen hem nu spreken over
hun moeilijkheden van alledag. Deze
zijn vele. Dit geldt zowel voor de
kampbewoners als voor .hen, die da
gelijks naar huis trekken.
Zoals Woudenberg het 's-middags
op het bedrijfsappèl zeide: „De
moeilijkheden zijn juist voor den Ne
derlandsen arbeider in Duitsland
groot. Hij dient ziph echter eens
boven deze moeilijkheden uit te be
zinnen op de betekenis van zijn ar
beid, juist in deze 'tijd, nu voor
Europa een strijd gevoerd wordt om
het zijn of niet-zijn."
In die grote weverij waren ver
scheidene honderden bijeen, meisjes,
jonge en oudere arbeiders. Zij ston
den tegen de weefms.ehines of zaten
er op. Het zijn Nederlandse arbei
ders en daarom ging Woudenberg
naar hen toe. Hij draagt de Arbeids
frontgedachte verder, binnen en bui
ten onze grenzen, die vervagen in het
teken van de strijd voor Europa.
Ie JAARGANG No. 110
LD
DONDERDAG II MEI 1944
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Telefoon 24996 - Abonnementsprijs 21 ct. per week ot}2.73 per kwartaal - Postgiro 184.120 Postbus 65
DEN HAAG, 11 Mei. De Füh
rer heeft den Leider het volgende
innr telegram gezonden:
IU.LLI Den heer A. A. Musserts Utrecht.
Ter gelegenheid van uw vijftigste
verjaardag bied ik u mijn oprechte
gelukwensen aan. Ik voegt hieraan
mijn beste wensen toe vcor uw ver
dere succesvolle strijd voor de ver
wezenlijking van de doelstellingen
van het nationaal-socialisme.
(w.g.) ADOLF HITLER
Voorts heeft Reichsleiter Bormann
telegrafisch dc gelukwensen van de
N.S.D.A.P. en van de Partijkanselarij
aangeboden. Het telegram luidt:
Namens de Nationaal-^ocialistische
Duitse Arbeiderspartij en als leider
van de Partijkanselarij bied ik u
op uw vijftigste verjaardag mijn har
telijke gelukwensen aan. Tevens
zend ik u mijn beste persoonlijke
wensen.
vandaag viert de
Leider zijn vijftig'
ste verjaardag.
Vanavond zullen
te zijner ere o.a, in
Amsterdam, Den
Haag eri Utrecht
feestelijke herden
kingsbijeenkomsten
worden gehouden.
(Foto C.N.F.-
H. Schild)
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FÜHRER, 10 Mei. Het opperbevel
van de weermacht deelt mede:
In het bruggehoofd van Sebastopol
zijn Duitse en Roemeense troepen
nog steeds in zivare gevechten met
de opdringende bolsjewisten gewik
keld. In het kader van onze distan-
ciëringsbewegingen werden de puin
hopen van de stad Sebastopol ont
ruimd. Slag vliegtuigen vernietigden
gisteren overdag 30 Sowjetrussische
pantserwagens. In luchtgevechten en
door lüchtdoelartillerie werden 19
vijandelijke vliegtuigen neergescho
ten.
In het gebied van Jassy, ten Oos
ten van de Sereth en op de Weste
lijke oever van de Moldau mislukten
plaatselijke aanvallen der bolsjewis
ten.
Snelle Duitse gevechtsvliegtuigen
vernietigden ten Noorden van Moer-
mansk drie Sowjetrussische motortor
pedoboten, alsmede twee koopvaardij-
vaartuigen van tezamen 2600 b.r.t.
Bij aanvallen op Duitse steunpun
ten in het hoge Noorden verloren de
bolsjewisten 19 vliegtuigen.
Aan het Italiaanse Zuidelijke front
werden verscheidene vijandelijke aan
vallen afgeweerd. Stoottroepen blie
zen talrijke vijandelijke gevechts-
posten op
Gevechtsvliegtuigen vielen met
succes schepen bij het landingshoofd
van Nettuno aan. Twee vrachtsche
pen van tezamen 5000 brt., twee vrij
Greenwood wil uit de
Labourparüj treden
(STOCKHOLM, 11 Mei. Naar de
Britse berichtendienst meldt is in
een bijeenkomst van de parlemen
taire fractie der Britse Labourpartij
het voorstel der - bestuurscommissie
om Bevan uit te sluiten, afgewezen.
Een compromisvoorstel van Shinwell,
om de kwestie voor te leggen aan de
nationale uitvoerende commissie der
Labourpartij en de bestuurscommis
sie. werd met 71 tegen 60 stemmen
aangenomen.
De leider der parlementaire frac
tie van de Labourpartij, Arthur
Greenwood heeft zijn ontslag aan
geboden.
Flinke kerels melden' zich voor de
strijd tegen het bolsjewisme
Keuringen Waffen-ff, //-wachtbataillon, Landstorm Nederland, Kriegs-
marine, Germaanse ff in Nederland.
Het //-Ersatzkommando deelt mede: Op de volgende data zullen de keu
ringen plaats hebben voor genoemde formaties:
12 Mei: 812 uur, Venlo, Dcutsches Haus, Egmondstraai 16;
32 Mei: 212 uur, Arnhem, Cafeé Royal;
12 Mei: 1518 iyir, Zwolle, Hotel Gijtenbeek;
13 Mei: 812 uur, Groningen, Heerestraat 46;
13 Mei: 1517 uur, Leeuwarden, Huize Schaaf, Breedstraat;
15 Mei: 813 uur, Amsterdam, Dam 4;
16 Mei: 8—12 uur, Utrecht, N.V.-Huis Oudegracht 245;
16 Mei: 1517 uur, Amersfoort, //-wachtbataillon 3, Leusderweg.
Tijdens de keuringen worden alle Inlichtingen verstrekt met betrekking
tot de verzorging van familieleden, duur der opleiding, extra-levensmid-
delen», kolen enz.
Personen tussen 19 en 35 Jaar, die aanmerdingsplichtig zijn voor de tewerk
stelling, kunnen zich eveneens aanmelden'en worden gedurende hun ver
bintenis ~Van de tewerkstelling vrijgesteld. Officier in de Waffe'n-ff kan
leder worden, die na minstens een jaar diensttijd zijn geschiktheid voor de
officiersopleiding heeft bewezen. Zijn schoolopleiding is niet doorslaggevend.
Gratis-reisbiljetten voor de heen- en terugreis zijn verkrijgbaar bij de
volgende Nebenstellen der Waffen-//: Amsterdam: Dam 4; Alkmaar: Lan-
gestraat 56; Heerlen: Saroleastraat 25; Groningen: Herenstraat 46;
Enschede: Hcngelosestraat- 30 en eveneens bij het //-Êrsatzkommando,
Korte Vijverberg no. 5, Den Haag. Voor de Kriegsmarine, Marine Annah-
mestelle West, Utrecht, Plompetorengracht 24.
BIJ ONZE VRIJWILLIGERS,
sport beoefend.
Temidden der kameraden wordt de
('HfO Wsmoiuivd-'jrd-H. o;oj)
grote landingsvaartuigen en een tor
pedojager werden zwa?r getroffen.
Een deel van deze schepen is waar
schijnlijk vernietigd.
Bij zijn aanvallen op plaatsen in
de bezette gebieden in net Westen
en bij aanvallen in het gebied van
Luxemburg en Saarbrücken, verloor
de vijand gisteren 19 vliegtuigen.
Enkele Britse vliegtuigen wierpen
in de afgelopen nacht bommen op
het stadsgebied van Berlijn.
STOCKHOLM, 11 Mei. Naar
Associated Press uit New-Delhi meldt,
is Gandhi's toestand weer slechter
geworden.
Uit- het' hoofdkwartier van. den
Duce wordt medegedeeld, dat de Ang-
lo-Amerlkaanse luchtmacht in Italië
tot dusver 212 kerken. 53 ziekenhui
zen, 315 scholen, 27 bibliotheken, 36
kunstmonumenten, 1>4 theaters. 79
bioscopen, 1 concertzaal, 117 culturele
instellingen. 6 openbare instellingen
cn 9 instellingen voor sociale voor
zorg heeft vernield.
De Spaanse Cortcz is tegen 24 Mei
voor een plenaire zitting bijeengeroe
pen.
De conferentie der Duitse bis
schoppen in Fulda, die in Mei bijeen
zou komen, ls uitgesteld.
BERLIJN, 11 Mei. Hot vervoer
van de Duitse eri Roemeense forma
ties uit. Sebastopol naar het Duits
Roemeense vasteland is volledig ge
lukt en kan reeds thans een tactisch
evenals technisch opmerkelijke pres
tatie genoemd worden, aldus de mili
taire correspondent van het D.N.B.,
Martin Hallensleben.
Nu de ontruiming van de stad en
haven van Sebastopol door de Duit
sers en Roemenen is voltrokken, kan
openlijk gesproken worden over de
rol, die de Krim in de loop van de
laatste maanden ten deel gevallen
was in het bestek van de Duitse
oorlogvoering.
In de loop van het geheel der
operaties was reeds maanden gele
den duidelijk geworden, dat de'Duit
sers van plan waren bijLvertragende
tegenstand m het Oosten de laatste
hand te leggen aan de voorbereidin
gen voor de grote acties van 1944.
Het was opvallend, dat zij uit de toen
reeds zichtbaar wordende concentra
tie van strijdkrachten op alle gebie
den, van hun oorlogvoering'g^en om
vangrijk potentieel afzonderden
voor de toen woedende veldslagen,
maar, het weerstandsvermogen hun
ner formaties in het Oosten kennen
de en terecht daarop vertrouwende,
hun leger geleidelijk terugleidden
naar de Proeth.
Toen men van Duitse zijde de
komende ontwikkeling koel en bere
kenend onder ogen zag, trok men
ten gunste van de veiligstelling van
het militaire eindsucces, waarvan
men op grond der plannen voor 1944
volstrekt zeker is nuchter de enig
mogelijke consequentie en schreef de
Krim als waardefactor af.
Men ging derhalve successievelijk
PARIJS, 10 Mei. Maarscnalk
Petain heeft besloten zich tijdelijk
dichter in de nabijheid van Parijs te
vestigen. Hij heeft, naar de algemene
afvaardiging van de Franse regering
in de bezette gebieden meedeelt zijn
nieuwe residentie reeds betrokken
en zijn gewone bezigheden hervat.
Hij laat zich regelmatig op de hoogte
houden van de gang van zaken, spe
ciaal wat betreft de aanvallen der
Anglo-Amerikaanse vliegtuigen. Hij
bereidt een reeks bezoeken voor aan
geteisterde steden.
Philippe Henriot, de staatssecreta
ris van voorlichting en propaganda
heeft den maarschalk een bezoek ge
bracht en na afloop daarvan een
radiotoespraak gehouden waarin hij
verklaarde:
„Ik heb zo juist in He de France
met den maarschalk het middagmaal
gebruikt, de residentie waar hij be
sloten heeft enige tijd door te bren
gen. De staatschef heeft er onder de
tegenwoordige buitengewone omstan
digheden prijs op gesteld de belofte
na te komen, welke hij gedaan heeft
op het ogenblik van zijn reis naar
Parijs, en heeft zich dichter bij de
Franse hoofdstad gevestigd.
De maarschalk heeft -er prijs op
gesteld te doen uitkomen dat zijn
afwezigheid slechts enkele dagen zal
duren. De staatschef heeft evenwel
willen doen blijken, dat hij niet
slechts het hoofd is van een helft
van Frankrijk. Daarom verkoos hij
in deze Noordelijke zone te komen,
zoals hij heeft doen uitkomen in zijn
boodschap aan het Franse diploma
tieke corps In het buitenland, dat hij
„zal voortgaan met het uitoefenen
van al zijn functies, het nakomen
van alle plichten die hij moet ver
vullen."
Henriot hekelde degenen die aller
lei geruchten in omloop brengen en
daardoor aah de reis van den
maarschalk een tendentieuze beteke
nis geven.
over tot een vermindering van de
daar achtergelaten strijdkrachten
waarbij men zorg droeg voor camou
flage dezer actie, en haalde allereerst
de omvangrijke voorraden oorlogs
materiaal naar Roemenië.
Vervolgens, ging men er fcpe over
de- bevolking van de Krim, voor zo
ver zij zich onder Duitse bescher
ming had geplaatst, samen met de
indertijd voor de bolsjewisten ge
vluchte Kaukasiërs te redden. Er
waren voldoende vaartuigen aanwe
zig om dit omvangrijke transport uit
te voeren. Dag en nacht voeren sche
pen, reeds in de tijd, toen bij Pere-
kop en KertsJ de Duits—Roemeense
versperringsgrendel nog niet was
weggeschoven. Ook -de daarop vol
gende troepenverschepingen verlie
pen vlot.
Er kan thans gezegd worden, dat
er in de. oorlogsgeschiedenis slechts
weinig voorbeelden zijn geweest voor
de ontruiming van een bijna geheel
door het water omspoelde landstreek,
welke zo geringe verliezen van de
ontruimers en verhoudingsgewijs zo
zware verliezen van de bezetters
heeft geëist.
De-hardnekkige en taaie verde
diging door de troepen, die het
wegvoeren moesten dekken, heeft
tactisch een gunstige uitwerking
gehad op de Duitse Zuidelijke
vleugel op het vasteland. Toen de
toestand op'de DuitsRoemeen
se rechtervleugel geconsolideerd
was, .was het tijdstip gekomen
voor een ontruiming van' de
Krim.
Naar een speciale correspondentie
meldt beyat het thans nog door de
Duitsers en Roemenen vastgehouden
bruggehoofd, de haveninstallaties „en-
het vlieveld, die tussen Sebastopol en
Kaap Cherson liggen. In dit gebied
gaat de strijd voort om ook de laat
ste contingenten der Duitse en Roe
meense divisies, een evacuatie naar
het vasteland mogelijk te maken.
Forrestal volgt Knox op
STOCKHOLM, 11 Mei. Presi
dent Roosevelt heeft James Forrestal
tot minister van marine benoemd,
als opvolger van den overleden* kolo
nel Frank Knox.
Naar de „Daily Mail" meldt wordt
in het politieke testament van Knox
gezegd, dat de steunpunten, die de
Engelsen in deze oorlog hebben ver
loren, zoals Singapore, na hun her
overing in Amerikaans bezit moeten
overgaan.
Het blad schrijft voorts, dat Roose
velt zeer geestdriftig is over het plan
van Knox.
Inenting kan verplicht
gesteld worden
DEN HAAG. 9 Mei. De geneed
kundige inspecteurs van de volks
gezondheid Zijn bevoegd te bepalen,
dat de bevolking in een door hen
aan te wijzen gemeente in hun
ambtsgebied verplicht is, binnen een
nader aan te geven termijn zich te
doen inenten tegen typhus, para-
typhus, diphtherle of roodvonk. In-,
enting tegen diphtherie en roodvonk
kan slechts verplicht worden gesteld
tot de veertienjarige leeftijd. Voorts
zijn kinderen beneden twee Jaar vrij
gesteld van inentingsplicht Ook be
stond tot dusver de mogelijkheid,
dat personen, die op grond van ge
neeskundige of godsdienstige motie
ven overwegende bezwaren tegen de
inenting hadden, zich daaraan ont
trokken. In het belang van een doel
treffende bestrijding der besmette-,
lijke ziekten is deZe mogelijkheid be
perkt tot geneeskundige motieven.
Tot dusver heeft de geneeskundige
Inspectie nog slechts in weinige ge
meenten. waaronder. voor wat
diphtherie betreft. Den Haag en aan
grenzende gemeenten, gebruik ge
maakt van de haar verleende be
voegdheid tot Invoering ener Inen
tingsplicht.
Het is met de Eijserheide al net
zo als met de Drentse hei: zij
is er niet meer. De kleine eendere
huisjes, de aardappel- en roggeveldjes
en de witte geiten van Harm Smeen-
ge hébben 'aan de éne kant van
Drente praatisch alle hei opgeknab
beld, dank zij de Heide-maatschappij
die in tegenstelling tot hMr naam
blijkbaar een maatschappij-zonder-
heide nastreeft.
Bij Eijs heeft ze niet gewerkt, maar
de ontginningsdrift ban de Limburg
se boeren heeft hetzelfde resultaat
bereikt. De Eijserheide is de keurig-
gekamde en met groen-roggehaar be
groeide schedel van één van de dui
zend reuzen, die volgens liet volks
verhaal hier eens tot ver over de
oren in de groiid gezonken zijn.
De boeren met hun ploegen en eg-
gen kammen en krabben er maór zo
wat op rond, maar al te diep moeten
ze niet gaan. want dan stoten ze op
het been van de reuzenschedels, dat
in de loop van de honderdduizend
eeuwen, die Limburg oud is, al ver
brokkeld is tot millioenen stukjes bot
de stenen en tot klei.
De hei is weg. Wat ze niet weg
hébbén kunnen krijgen, is het uit
zicht, volgens Felix Rutten het mooi
ste van heel Limburg:
,JDe één zal er stil. bij worden, de
ander in luide ju
bel uitbarsteneen
derde zal er de tra
nen in de ogen
krijgen. Ik héb er.
gezien, zegt Rutten,
wie de aandoening
overmeesterde, zo
dat zij het gezicht in hun handen
verborgen."
„Wie hier is opgeklommen, heeft
Limburg voor zich alléén, en Lim
burg, zoafs het uit de hand van den
Schepper is voortgekomen, door zijn
bewoners niet bemodderd of ontwijd,
maar heilig, ongerept in de loutere
pracht zijner onvergankelijkheid",
zegt de dichterlijke en ietwat senti
mentele Rutten.
Maar hij. is niet zo sentimenteel of
hij ziet niet de gore hopen steenaf-
val, die in het Oosten, Noorden en
V/estentussen hóge schoorstenen
hun zwarte pyramiden uit de horizon
omhoogsteken: de mijnen.
En hij ziet niet, wat elke bezoeker
van Limburg het sterkst treft: de
bleke gezichten, bestoft, beroetge
tekend met zwarte kringen rond de
ogen, getekend met t.b.c. hij ziet
niet de blauwe bussen van de L.T.M.,
die 's morgens om zes uur doordrin
gen tot in de verste gehuchten van
Zuid-Limburg, die er om één uur
wéér komen en 's avonds en noa-
maals 's nachts om een uur of één
en die niets anders doen dan die
bleke mannen en jongens halen en
brengen, halen en brengen: de mijn
werkers.
„Ik heb er gezien, wie *de aandoe
ning overmeesterde, zodat zij het ge
zicht in de handen verborgen." In
derdaad. Maar niet vanwege de on
verdorven pracht van de lachende
heuvels, maar om wat de mens van
den mens heeft gemaakt.
TIJL.
J. K., Leiden heeft ergens gelezen,
dat de vermindering van de hoeveel
heid gesnoepte suiker zo gezond zou
zijn. Waarschijnlijk was die uit
spraak een uiting van een zekere gal
genhumor en heeft J. K. geen gevoel
voor dergelijke grapjes. ^Hebben ge
zonde mensen werkelijk voordeel van
minder eten?" vraagt hij. Al te dik
ken wel, zou ik zeggen. Al te dikken
en al te (Lommen met. T.
Tweetal doodvonnissen
voltrokken
DEN HAAG. 10 Mei. Het bureau
Wehrmachtsbefehlshaber in den Nie-
derlanden deelt mede: de 24-jarige
Gerard Frank Smits uit Hulsberg
(Limburg) werd bij een huiszoeking
in het bezit van een vuurwapen aan
getroffen, dat hij op een gegeven
ogenblik tegen de Duitse* bezettende
macht gebruiken wilde. Hij is als
saboteur ter dood veroordeeld.
De 23-jarige Dirk Plagmeyer uit
Sassenheim had tezamen met andere
Nederlanders opdracht een militair
object te bewaken. Hij verliet zijn
post en beschadigde een onderdeel
van fret aan zijn bescherming toe
vertrouwde militaire object. Hij deed
dit met de bedoeling, daardoor zijn
geringschatting voor de Duitse be
zettende macht tot uitdrukking te
brengen Plagmeyer werd als sabo
teur eveneens ter dood veroordeeld.
»Het vonnis over Smits en Plagmeyer
is met de kogel ten uitvoer gelegd.
Nieuwe bonkaarten
DEN HAAG. 11 Mei. De plaat
selijke distributiediensten reiken van
14 Mei tot en met 10 Juni 1944 tegen
overlegging van de oude distributie-
stamkaarten en het daarbij behoren
de vervolginlegvel de volgende bon
kaarten voor voedingsmiddelen uit.
Aan houders van eèn inlfsvel klv een
bonkaart ka 407, aan houders van
een inlegvel k2v een bonkaart kb 407,
aan houders van een inlegvel k3v een
bonkaart kc 407, aan houders van
een inlegvel k4v een bonkaart kd 407
of een bonkaart ke 407 naar gelang
zij geboren zijn tussen 12 Juni 1940
en 11 Juni 1942, dan wel na 11 Juni
1942. Zij, die geboren zijn tussen 14
Mei en 10 Juni van de jaren 1923,
1930 en 1940, dienen hun vervolg-
Acht uur in de morgen. Een
stralende lentezon verjaagt de
laatste schaduwen van de nacht.
Trams gieren door de bochten,
voeren mensenmassa's mee van
de woonwijken naar de binnen
stad. Het carillon van de Munt
toren klept en op die tonen gaan
zij naar hun werk. de duizenden,
die op hun kleine posten allen
tezamen pok vandaag weer zullen
zorgen voor hun dagelijks brood
en tegelijkertijd voor het laten
draaien van het rriachtige rader
werk der grote st?d.
Schuiten puffen door de grachten,
beladen met bloemen -en de lentezon
maakt een sprookje van zo'n schuit.
Karren ratelen over de keien en voeren
meel en groente, aardappelen en vlees
aan: de stedeling moet leven, door
eigen en anderer arbeid. Winkeliers
halen de verduistering voor hun éta
lage omhoog en op de grachten gaan
krijsend en piepend de rolluiken voor
de kantoren naar boven. Het licht
stroomt overal binnen. De mens be
gint zijn arbeid.
Maar ergens sluit een portier een
kantoorgebouw open en ontdekt een
gebroken ruit. Daar waren inbrekers:
er verdwenen schrijfmachines. Elders
betreedt een kleermaker zijn werk
plaats daar waren Inbrekers, alle kle
ding van zijn klanten is weg. In een
grachtenhuis ontwaken de bewoners
en zien hun Perzische tapijten niet
meer. Inbraken, diefstallen, de kran
ten staan er vol mee!
Want niet iedereen begeeft zich
naar zijn arbeid in de lentezon, niet
iedereen doet zijn taak in het grote
raderwerk van de samenleving. Duis
tere elementen waren vannacht weer
op stap, .zij profiteerden weer van de
maanloze nacht, van de verlatenheid
der straten. Zij zetten een kraak hier,
deden een insluiping daar, zij stalen
en roofden en verdwenen weer naar
hun holen, toen het licht werd en de
normale mens aantrad voor zijn
arbeid. Nu slapen zij uit van hun
werk, of verkwanselen ergens
obscure kroegen de buit
Zij zijn de parasieten van den
mens die werkt. Zij rijn de on-
maatschappelljken, die leven zonder
te arbeiden. En hard is de strijd van
de recherche tegen deze elementen.
Hard, moeilijk en ondankbaar.
Om acht uur aanvaard ook lk mijn
inlegvel te ruilen voor het in ont
vangst nemen van hun bescheiden.
Bij de uitreiking der bonkaarten
voedingsmiddelen wordt bon 29 van
het vervolginlegvel ingenomen. Te
vens wordt naast het vakje s7 van
de stamkaart een diagonaal kruis ge
plaatst.
„Wat is er gaande in Brabant"
DEN HAAG» 10 Mei Max Blokzijl
spreekt hedenavond om 18.45 uur in
de serie Brabantse kwesties over Hil
versum I over: „Wat is er gaande in
Brabant?".
SPORTNIEUWS
Vermeulen door Blokland
vei
rslag<
len
SCHIEDAM, 11 Mei. Van de ama
teur-bokswedstrijden, die promotor
Spaan Woensdagavond in Musis Sa
crum heeft gegeven, was de laatste
partij, dio tussen Vermeulen (school
Schllperoord) en J. Blokland (sohool
Spaan) wel de belangrijkste. Het werd
een fel en hard gevecht, waarbij Ver
meulen. die ln de eerste ronde voor
zes tellen neerging, aan Blokland de
overwinning moest laten. Het werd een
overwinning op punten. De uitslagen
van de overige partijen waren: J. de
Waard (Schllperoord) w.o.p. van L. v.
Zanten (Spaan); Cramer (Dordrecht.)
A. Snik (Lelden) onbeslist; B. de
Waard (Schllperoord) w.o.p. van
Steenbergen (Lelden); P. de Bruin
(Spaan) v.o.p. van Hakkert (Lolden);
Klelnherenbrlnk (Schllperoord) w.o.p.
van Roelantse (Lelden): Van de Ruit
(Dordrecht) w.o.p. van Van Dam (Lei
den): Remijs (Dordrecht) v.o.p. van
J. de Bruin (Schllperoord) cn H.
Breedveld (Schllperoord) wint door
k.o. in de eerste ronde van Stam (Dor
drecht).
Leids-Haags Zaterdag-
middagelftal
Zaterdag ajs. zal op het terrein van
de voetbalvereniging Wilhelmus te
Voorburg een voetbalwedstrijd won
den gehouden tussen een Haags-Leids
Zaterdagmiddagelftal en een elftal,
samengesteld uit spelers van Zater
dagmiddagverenigingen uit Rotter
dam en Dordrecht. Uit deze twee
elftallen, waarin de vier afdelingen
van district 2 zijn vertegenwoordigd,
zal het districtselftal wórden samen
gesteld, dat tweede Pinksterdag een
wedstrijd tegen een elftal van dis
trict 1 zal spelen.
De Haags-Leidse ploeg ziet er als
volgt uit: doel: Vrijenhoek (JAC);
achter: Hiebies (Die Haghe), Van
Dijk (GWS); midden Roos (JAC),
Bamhoorn (QB), Teerlink (Ornas);
voor: Mertens (SVGEB), v. d. Stoel
(Leidèn), Verdoes (QB), Keus (Or
nas) en Lindenberg (Semper A.).
Grote belangstelling voor
schoolwedstrijden
Voor de schoolkorfbalwedstrijden,
welke 27 Mei zullen worden gehouden,
bestaat grote belangstelling. Tot nu
toe werden reeds 27 twaalftallen,
welke een bijna even groot aantal
scholen vertegenwoordigen, inge
schreven.
Dames estafetteploeg
samengesteld
AMSTERDAM. 11 Mei. De Natio
nale Technische Commissie heeft de
Nederlandse dames-estafetteploeg. wel
ke óp Hemelvaartsdag a.s. een officiële
poging zal wagen om tijdens hot A.V.
1923-athletlekconcours 1944 in het
Olympisch Stadion te Amsterdam het
wereldrecord 4 x 110 yards estafette
te verbeteren, als volgt ls samenge
steld: (volgorde van lopen): mevr. F.
E. BlankersKoen (Sagltta), mej. J.
Adema (Zeeburg), meï. N. Timmer
(Zeeburg), mej. G. KoudUs (Victoria).
TWEEKAMP CONCORDIA—CELE
BES UITGESTELD. De dames-
athletiek-tweekamp ConcordiaCele
bes, welke a.s. Zondag op de Sintel-
baan in de Leidse Hout zou wórden
gehouden, is tot nader bekend te
maken datum uitgesteld.
Hand over hand neemt in deze
jaren de criminaliteit toe. Dag
aan dag staan de kranten vol
diefstallen en inbraken. De
recherche voert een verbeten
strijd tegen de Amsterdamse on
derwereld, een strijd die vol
moeilijkheden is, maar waarin
ook vaak successen behaald wor
den. Een onzer redacteuren deed
een week dienst als rechercheur
aan een der drukste politiebu-
reau's van de hoofdstad en legt
in enige reportages zijn indruk
ken vast.
arbeid. Een nieuwe Ipaan zelfs, al ia
het er maar eeiLvoor één week. Re
chercheur aan een der drukste
bureau's van de stad. En daar zit
mijn nieuwe baas voor-een-week, de
hoofd-inspecteur van de recherche, en
daar zijn mijn nieuwe collega's, de
„russen". En direct al. bij de eerste
kennismaking, voel je het: Dat is
ras, die rechercheurs. Een ras ap-
part. Kijk ze maar aan. ^.Stoere, on
verzettelijke kerels, groot en stevig
allemaal, maar rustig, en dat is niet
een gelaten rust maar je voelt er de
spanning achter, in ieder woord dat
zij zeggen, in ieder gebaar. -Dit zijn
de strijders tegen dë misdaad.
Hier is je bureaur- zegt mijn
baas.
Daar .klinkt de telefoon en het
gaat vanmorgen aan één stuk door:
„Ingebroken meneer? Tja. ik kom
even langs. Neenee, laat die sporen
zitten, nergens aankomen. Goed."
Notitie wordt gemaakt. Tweede tele
foon: „Juist meneer, zes schrijfma
chines. Ik kom kijken". En zo voorts,
drie, vier, vijf meldingen op één
morgen uit één kleine sector van de
stad.
Kom even mee, zegt de baas. en
op zijn kamer ontvang ik mijn eer
ste uur theorie-recherche. Zeer sum
mier, maar ik word dan oók maar
hulprechercheur voor één week, en
dan heb je aan een uur theorie ge
noeg. Een echte rechercheur krijgt
een heel andere opleiding. Ik krijg
maar één. les: „Wij denken altijd
maar, het is sport tegen sport. En'
zo moet je het ook zien. Als een
sportieve strijd tegen iets dat nood
wendig uitgeroeid of tenminste be
teugeld moet worden. Uitroeien kun
nen wij alléén de misdaad niet, be
teugelen kunnen wij haar wel. Als
we ons .allemaal voor de volle hon
derd procent inzetten".
En dat is de theorie. Ik krijg een
sigaret van den baas en zetel mij
achter mijn bureau. Ik wacht op
mijn eerste zaak.
Terugbetaling kaarten van
VolewijckersHeerenveen
AMSTERDAM, 11 Mol. Het be-
stuur van Volewijckers verzoekt ons
plaatsing van het volgende:
„Ons verzoek aan het N.V.B.-bestuur
om de ontvangen recette te mogen
schenken aan voor de sport belang
rijke Instellingen, ls afgewezen. Op
grond waarvan ls ons vreemd geble
ven. De wedstrijd Is gestaakt door do
houding van het publiek. Uit de be
slissing van het Bondsbestuur moet
men concluderen, dat het publiek
wórdt gerehabiliteerd, en De Vole
wijckers benadeeld zouden worden.
De terugbetaling van de entrée-
gelden zou moeten geschieden in
bruto-bedragen. Van de ontvangsten
heeft echter onze vereniging voldaan:
de vermakelijkheidsbelasting, het toe
komende deel aan „AJax" als verhuur
ster van hun stadion, de onkosten
aan een wedstrijd verbonden. Boven
dien werd Heerenveen de belofte" ge
daan de gemaakte reis- en verblijf
kosten te vergoeden.
Na de beslissing van het Bonds
bestuur zijn wij nogmaals nagegaan
in hoeverre wij deze kosten kunnen
terugvorderen. BIJ wijze van uitzonde
ring zijn wij daar grotendeels ln ge
slaagd.
Dit heeft ons bestuur doen beslui
ten do entrée-bewijzen van de ge
staakte wedstrijd VolewijckersHee
renveen alsnog volledig terug te beta
len. Omwisseling voor toegangskaar
ten voor de opnieuw vast te stellen
wedstrijd ls organisatorisch niet moge
lijk.
WIJ stellen dehouders van deze
kaarten Jn de gelegenheid ze ln te
wisselen op Woensdag 17 Mei. Vrijdag
19 Mei, van 19 tot 21 uur. en Zater
dagmiddag 20 Mei, van 15 tot 17 uur,
ln de bestuurskamer van De Vole
wijckers, Mos veld, Am^erdam-Noord.
Verenigingen bulten de stad kunnen
de kaarten collectief retourneren per
post, verder wordt over de Inwisseling
niet gecorrespondeerd."
RothVan Dam uitgesteld
BRUSSEL. 11 Mei. De boks
wedstrijden, die gisteravond te Brus
sel gehouden zouden worden, waar
bij onze landgenoten Van Dam en
Nicolaas tegen Roth en Brown in
de ring zouden komen, zijn ïoor
onbepaalde tijd uitgesteld.
Voetbalprograrhma
Zondag a.s wordt op het terrein van
Go Ahead to Deventer, om 13 uur, de
districtswedstrijd gespeeld tussen
Oost en Zuid.Scheidsrechter ls de
heor K. Schipper.
Voor de kampioenscompetitie wor
den gespeeld: VUC—Heerenveen. met
als scheidsrechter den neer D. Nljs én
ln het Olympische Stadion te Amster
dam De VolewijckersLonga, welke
wordt geleld door dr. J. F. van Moorsel.
Voor do competitie der eerste klasse
worden nog gospeela: district 1: DFO
Sparta; district 3: PECEnschedese
Boys; district 5: VelocitasLeeuwar
den.
De promotie-competitie der tweede
klasse vermeldt de volgende wedstrij
den: district 1: DOSOSV; district 3:
Borne—Be Quick; district 4: VW
Llmburgla en Sittardse BoysTSC.
Voor de Nederlandse voetbalbeker
worden Zondag slechts twee wedstrij
den gespeeld, nj.: derde ronde: VCS
Blauw-Wijf en vierde rondo: Willem
IIEmma. pe overige bekerwedstrij
den ziln op Hemelvaartsdag vastge
steld.
De verduistering begint heden om
21.15 en eindigt om 5.45 uur.
Maan op 0.00, onder 8.12 uur.
15 Mei L.K., 22 Mei N.M., 30 Mei
EJK., 6 Juni VlM,
VOLKSCULTUUR EN KUNST
De uitgeverij „De Amster
damse Keurkamer" schrijft ter
gelegenheid van haar 12f-Jarlg bestaan
een letterkundige prijsvraag uit voor
romans en voor novellen. In deze cate
gorieën zijn onderscheidenlijk prijzen
van 110O0. 500, 500 en 250 uitge
loofd. De Amsterdamse Keurkamer
verwerft het recht om alle Jngezon-"
den manuscripten voor uitgave ln
aanmerking te doen komen. Het hono
rarium bedraagt 10 pet. van de prijs
(ingenaaid) voor de eerste 5000 exem
plaren en 15 pet. voor de volgende.
De Jury bestaat uit de letterkundigen
George Kettmann, Jan van Rhecnen.
Hcnrl Brunlng. J. A. van der Made
en Nico do Haas.
Manuscripten kunnen tot 15 October
1944 Ingezonden worden bij „De Am
sterdamse Keurkamer", Prinsengracht
993, Amsterdam-C.
De burgemeester van Amsterdam
heeft prof. dr. B. Faddegon op
zijn verzoek eervol ontslag verleend
uit zijn betrekking van buitengewoon
hoogleraar ean de gemeente-universi
teit, met ingang van 18 Sept. 1944
De Zwitserse toondichter Leo Jus-
tinus Kauffmann, wiens opera
„Die Geschlchte vom schónen Annerl"
hier onlangs door de Kameropera werd
geïntroduceerd, heeft een nieuwe- opera.
,Pas Pcrlenhemd". voltooid, die bin
nenkort te Straatsburg ten doop wordt
gehouden.