HET DAGBLAD
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Amsterdam helpt zich zelf
Meer dan 1100 h.a. grond in
de polders gereserveerd
Eind Mei: tuinbonen, erwten, zomerbiet en
kool, alsmede vroege aardappelen
Groente voor
tien weken
Aannemeneen
defibrator!
Hoe zit dat?
Duits weermachtsbericht
Strijd aan Beneden-Dnjestr
wordt voortgezet
Nieuwe aanval bij
Jassy
Volgende week komt tweedte boterbon
Schoolkindervoeding, Jdeding,
schoeisel, enz.
Den Haag een
vborbeeld
Nicolaas kampioen
Welfergewicht
Positie en bevoegdheden van de Landwacht
Met 255 landbouwers uit de omge
ving van de hoofdstad heeft het
gemeentebestuur van Amsterdam dit
voorjaar contracten afgesloten, waar
door deze boeren veTplicht zijn,
tezamen meer dan 1100 hectaren
grond te bebouwen met groenten, die
aan de hoofdstedelijke bevolking ten
goede zullen komen. De opbrengst
hiervan wordt geraamd op 22.1 mil-
lioen kg. Hierdoor zal de voorziening
met groenten van Amsterdam voor
tien weken veilig zijn gesteld, als men
per hoofd der bevolking met een een
verbruik van 2 a 2-J kilo per weck
rekent. Deze tien weken kunnen een
aardige overbrugging vormen voor de
beruchte groentenloze perioden. Einde
Mei zullen de eerste „^emeentcgroen-
ten" het publick bereiken.
Met deze maatregel zijn we wel
licht weer een stapje dichter gena
derd tot een oplossing van het In de
laatste jaren voortdurend nijpende
groentengebrek. Dit werk van het
gemeentebestuur, dat gesteund wordt
door de regering en nu eens niet
in hoofdzaak is aangepakt vla de
langzaam malende ambtelijke molens,
is gebaseerd op grondslagen, die zo
wel voor de kwekers als voor de han
del en het publiek aantrekkelijk zijn.
Amsterdam slaat, vergeleken met
Den Haag, Rotterdam en Utrecht,
geen slecht figuur. Het heeft veel
meer grond voor deze groententeelt
kunnen reserveeren, dan in andere
plaatsen.
Hoe dit gedaan is? In de hoofd
stad zijn vier commissionnairs aange
steld, zeer vakkundige tuinders, die
contracten moesten afsluiten met
landbouwers in de Grote IJpolder. de
Haarlemmermeer, de Legmeerpolder
en benoorden het IJ tot in de Beem-
ster. Dichterbij was het namelijk niet
mogelijk gebieden te vinden, die uit
gestrekt genoeg zijn om een enigszins
redelijke hoeveelheid groenten te
leveren en anderzijds kon men niet
verder weg gaan, omdat dan het
vervoersprobleem weer nijpender
wordt.
De voordelen
Deze "commissionairs hadden de
landbouwers, die op groententeelt
wilden overschakelen, enkele voor
delen te bieden: ten eerste stelt
de gemeente kunstmest ter be
schikking, ten tweede krijgen de
boeren als zij groenten tejen van de
gemeente een extra premie per hec
tare, ten derde wordt het product
van loswallen in de omgeving der
kwekerijen, drie maal per week, op
kosten der gemeente afgehaald,
ten vierde is de betaling voor
het product zeer goed. De deel
nemende boeren hebben de ver
plichting, bepaalde gewassen in
bepaalde tijden van het jaar te
verbouwen, omdat de gemeente
tenslotte vooral de groentenloze
perioden wil overbruggen. Ook moe
ten de boeren over voldoende ar
beidskrachten beschikken om hun
contractuele verplichtingen na re
komen. Thans zijn contracten afge
sloten. waardoor dit Jaar 335 ha.
In de Legmeerpolder, 288 ten Noor
den van het IJ, 183 ha. in de IJ
polder. en 258 ha. in de Haarlera-
mermeerpolder zullen worden be
bouwd. Ongeveer een derde van
deze oppervlakte wordt ingenomen
door vroege groenten, als tuinbonen,
doperwten, zomertfleten, zomerkooi,
vroege aardappelen. Deze producten
zullen einde Mei 18 Juli bij den
consument komen. Zij worden naar
de Centrale Markt vervoerd en bui
ten de veiling om, maar wel via het
veilingsapparaat, aan den grossier
verkocht, via de Plaatselijke Verdeel-
commi^sie. De winstmarges voor
grossier en kleinhandelaar zijn als
bij de groenten, die normaal op de
veiling worden aangevoerd.
Dit is dus geen .zaakje" van de ge
meente, die er zeker geen winst op
zal maken. Integendeel, de premies
aah de boeren zullen wij allen t.z.t.
Landing bij Hollandia
op Nieuw Guinea
TOKIO, 28 April. Het Keizer-
lijke hoofdkwartier maakt bekend,
dat de vijand under krachtige dek
king op 22 April is begonnen met lan
dingen in de nabijheid van Hollan
dia en Aitape op Nieuw-Guinea. De
vijand heeft zijn strijdkrachten sinds
dien versterkt. Japanse landtroepen
en luchtstrijdkrachten in het gebied
van deze beide punten leverden strijd
met den vijand en zijn op het ogen
blik met hem in gevechten gewikkeld.
(Hollandia, en Aitape liggén aan de
Noordkust van het door Japanse troe
pen bezette Nederlands Nieuw-Gui-
nea.)
Snelle Japanse opmars
in Honau
SJANGHAI, 28 April. Volgens
een bericht uit Tsjoengking duurt de
Japanse opmars bij de Loenghai-
spoorweg in Honan met onvermin
derde snelheid voort. De Japanners,
bereikten Dinsdag een punt aan de
spoorweg halverwege Tsjengtsjau en
Lojang.
In het bericht wordt de vrees ait-
gesproken, dat de Japanners, indien
zij Lojan innemen, zullen oprukken
tot Toengkwan om zich daar te ver
enigen met de Japanse troepen, die
reeds vijf jaar aan de overkant van
de Gele Rivier staan. Toengkwan is
de invalspoort tot de Noordwestelij
ke provincies van China.
Eerste „Rijksconferentie"
te Londen
STOCKHOLM, 28 April. Maan
dag of Dinsdag zal te Londen de eer
ste. „Rijksconferentie" geopend wor
den.- Hieraan zullen deelnemen alle
premiers van het Britse gemenebest.
De ministers-presidenten van .Zuid-
Afrika, Zuid-Rhodesia, Nieuw-Zee-
land en Canada, generaal Smuts. Sir
Godfrey Huggins. Fraser en Macken
zie King zijn reeds in Engeland aan
gekomen.
De bijeenkomst zal slechts enkele
weken duren Tijdens hun bezoek
zullen de premiers deelnemen aan de
beraadslagingen van het Britse oor-
logskabinet.
wel op^ons belastingbiljet terugvin
den, want het geld moet toch ergens
vandaan komen! Eigenlijk is dat
prijsverhoging langs een omweg.
Groot zal deze echter niet zijn. *En
een strenge, controle zal worden uit
geoefend, opdat de producten inder
daad aan de loswal komen en dan
verder hun weg naar den vefbruiker
zullen afleggen.
Daar de nieuwbakken tuinders niet
te moeilijke en geen al te bewerke
lijke producten te verbouwen krij
gen, mogen wij hopen, dat de teelt
zal slagen.
Overigens blijft de teelt van voe
dingsgewassen op braakliggende ter
reinen door de gemeente, ten be
hoeve van weeshuizen, bedeelden
etc., gehandhaafd. Deze teelt 16 in
1943 geslaagd en zal op_ dezelfde voet
voortgezet worden.
Oorlogsschepen der V.S.
voor de Sowjef-Unie
Specialcorrespondentie).
BERLIJN, 27 April. Een ver
klaring van den Amerikaansen ge
zant Harriman, dat oorlogsschepen
der V.S., die onder Sowjet-comman-
do de wateren rond Moermansk be
veiligen, door de Amerikaanse mari
ne afgestaan zijn aan de Sowjet-
Unie, heeft in Berlijn de aandacht
getrokken.
Thans heeft het Waihingtonse
ministerie van Buitenlandse Zaken
officieel verklaard, dat de Verenigde
Staten eenheden van de Amerikaanse
marine afgestaan hebben.
In Engelse marinekringen wordt
gemeend, dat de Sow Jets, dank zij
de hulp van de Verenigde Staten,
met de. dag sterker worden.
Doch ook in Amerika wordt de
houding van het ministerie van
Buitenlandse Zaken niet voor hon
derd procent goedgekeurd.
De New York Herald Tri
bune wijst op het feit, dat de
Westelijke mogendheden bij een in
vasie een „slag om de verbindings
lijnen" zullen moeten leveren en dat
daarom het bericht van het afstaan
van oorlogsschepen aan de Sowjet-
Unle onmogelijk met vreugae be-
gróet kan worden.
Nieuwe burgemeester te
Haarlemmermeer
DEN liAAG, 28 April. De bur-
gemeester van Naarden, M. J. G. J.
van LeLeuwen, is, onder gelijktijdig
eervol ontslag uit deze functie, tot
burgemeester van Haarlemmermeer
benoemd; de heer R. A. van der
Snoek te Mijdrecht tot burgemeester
van Ouderkerk aan de IJssel en de
heer W. Dijk te Rotterdam tot bur
gemeester van Usquert.
In de Verenigde Staten zijn Duit
se krijgsgevangenen op water en brood
gesteld, omdat zij geweigerd hadden
op de verjaardag van den Führér te
werken.
Toekomstbeeld:
„Ober, één ouwe klare!"
„Welke soort, meneer, teakhout
of beuken?" De klant besluit dit
maal tot een borrel d la.knot-
wilg en de ober brengt het be
stelde onmiddellijk, wartt het
kan... in de toekomst.
In Zweden heelt men namelijk
een nieuw procédé ontdekt voor
alcohol/abricage door de omzet
ting van hout in suiker met be
hulp van zwavelzuur. Een grote
vereniging van distillateurs heeft
meteen maar een overeenkomst
gesloten met een bekende hout
zagerij over de fabricage van 6.2
millioèn liter alcohol. Wij ont
lenen dit nieuws aan de zeer
serieuze dagelijkse mededelingen
van de zeer serieuze .Écono
mische Voorlichtingsdienst" in
Den Haag.
Houtsoorten worden niet nader
genoemd, maar wij nemen aan,
dat men hierbij „van dik hout
alcohol zaagt'^hoewel „alle hout
geen drankhouz is".
Voelt u de grote mogelijkheden,
proeft u ze misschien reeds? Het
procédé heet „defibrator" en in
gedachten zien wij ons weer
breeduit zitten achter de be
wuste kleine glaasjes met edel
nat, toebereid uit soepel wilgen
hout, uit krachtig beuken- of on
buigzaam teakhout. Er zullen na
tuurlijk ook wel bezwaren aan
verbonden zijn. Het lijkt ons niet
denkbeeldig, dat er vrij snel een
houtschaarste zal ontstaan, het
geen natuurlijk niet toelaatbaar
is, terwijl wij ook de mogelijk
heid niet uitgesloten achten, dat
vele consumenten een enigszins
hoüterig aanzien krijgen.
Niettemin, wij houden het oog
hoopvo{ gericht op de toekomst
en verwachten, dat de houtzage
rijen nog lang en succesvol over
dit onderwerp zullen doorzagen.
ry VRIJDAG 28 APRIL 1944
Ie JAARGANG No. 99 LD
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Telefoon 24996 - Abonnementsprijs 21 ct. per week of f2.73 per kwartaal - Postgiro 184.120 Postbus 65
Onze kledingkaart
Welke artikelen kunnen op de
punten van de textielkaart wel
en niet worden gekocht?
Sinds 15 November 1943 is het
voor mannen en jongens niet
meer mogelijk zonder speciale
vergunning te kopen: costuums
en onderdelen daarvan, hemden,
overhemden, onderbroeken, sok
ken en kousèn, nachthemden,
regenjassen en windjacken, alle
Soorten jassen met uitzondering
van bontjassen)pullovers en ge
breide vesten, alle soorten werk
en bedrijfskleding, jekkers, pya-
ma's en winterhandschoenen.
Wat betreft vrouwen, en meis
jes: alle soorten japonnen, rok
ken, blouses, onderjurken, pull
overs, gebreide vesten, hemden,
alle soorten directoires, shawls,
kousen, schortennachthemden,
regenmantels en windjacken, alle
soorten mantels enmantelcos-
tuums met uitzondering van
bontmantels), omslagdoeken, alle
soorten werk- en bedrijfskleding,
peignoirs, pyama's, bedjasjes, e.<L
Al deze artikelen, alsmede alle
stukgoederen, welke bestemd zijn
voor de vervaardiging van boven-
en onderkledingonverschillig of
deze bestemd is voor personen bo
ven of onder 15 jaar, zijn u i t-
sluitend verkrijgbaar op
speciale vergunning, al
dan niet met gebruikmaking van
de aanwezige geldige punten op
de kledingkaart.
De óz deze opgave niet vermel
de artikelen, zoals bijv.: hoeden,
zakdoeken, jabots, lint. band, ga
rens, bretelles, bustehouders, enz.
kunnen w e l zonder speciale ver
gunning worden, gekocht. Boven
dien kunnen de geldige punten
van alle kledingkaarten worden
besteed voor het doen verrichten
van reparatiewerkzaamheden,
voor welk doel ook stoffen kun
nen worden gekocht tot een
maximum van 0,8 vierk. meter.
pantserwagens in de strijd om Cassino. De schutter van de pantserivagen
springt over de puinhopen naar de gevechtsplaats van den commandant
om vérslag uit te brengen van de gevechten en nieuwe nevelhandgranaten
te halen. Foto P.K.—Enz./TransoceanEuropapress. (G.)
Scheepsconcenfra+les in
Engeland bestookt
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUHRER, 27 April. Het opperbe
vel van de weermacht maakt bekend:
In het gebied van Sebastopol heb
ben de Sowjets ook gisteren slechts
vergeefse plaatselijke aanvallen on
dernomen. Een groep slagvliegers on
der bevel van majoor Frank heeft in
de tijd van 12 tot 26 April boven de
Krim 106 vijandelijke vliegtuigen in
luchtgevechten, en nog 28 toestellen
op de begane grond vernield.
Aan de benedenloop van de Dnjestr
zetten de bolsjewisten hun aanval
len voort. Alle doorbraakpogingen
werden met zware verliezen voor den
vijand afgeslagen. Formaties van de
luchtmacht mengden zich doeltref
fend in deze gevechten.
Ten Noorden van Jassy gingen de
Sowjets met sterke strijdkrachten
tot de aanval over. Zij faalden door
de taaie tegenstand van de Duitse
en Roemeense troepen. Plaatselijke
penetraties werden afgegrendeld. In
dit strijdgebied heeft zich op 25
April een afdeling stormgeschut der
divisie pantsergrenadiers „Groot-
Dultsland" onder bevel van den
eersten luitenant Diddens bijzonder
onderscheiden.
Aan het landingshoofd van Net-
tuno voerden plaatselijke eigen aan
vallen tot verbeteringen van stellin
gen. Vijandelijke tegenaanvallen
bleven vruchteloos. Van het Zuide
lijke front wordt slechts melding ge
maakt van wederzijdse activiteit
van stoottroepen.
In de nacht van 24 op 25 April ont
stonden er in de wateren ten Noor
den van Erna herhaalde harde ge
vechten tussen lichte zeestrijdkrach
ten en vijandelijke torpedojagers,
torpedomotorboten en jachtbommen
werpers. Hierbij werden drie vijan
delijke torpedomotorboten tot zin
ken gebracht; twee daarvan door ge
vechtsveerboten van de marine.
Twee vijandelijke vliegtuigen werden
neergeschoten.
Het eiland Mljet in de Adriatische
Zee werd na harde gevechten van
communistische benden gezuiverd.
Amerikaanse bommenwerpers vlo
gen gisteren het gebied van Bruns-
wijk binnen en wierpen uit een ge
sloten wolkendek in het wilde weg
bommen, die slechts geringe schade
aanrichtten. Ondanks moeilijke af-
weeromstandigheden', werden acht
vijandelijke vliegtuigen neergeschoten.
In de afgelopen nacht drongen
enkele vijandelijke vliegtuigen het ge
bied van Midden- en Noord-Duitsland
binnen. Formaties Britse bommen
werpers ondernamen terreuraanval-
len op plaatsen in het Roergebied en
in Zuidwest-Duitsland. Er ontstond
ten dele aanzienlijke schade, vooral
Von Papen naar Berlijn
BERLIJN, 28 April. Op een des
betreffende vraag 1s in de Wilhelm-
strasse verklaard, dat voor de defini
tieve opstelling van het Duitse ant
woord aan Turkije wegens de stop
zetting der chroomleveranties, eerst
het persoonlijk rapport van den
Duitsen ambassadeur in Ankara
wordt afgewqpht. De heer von Papen,
zo werd meegedeeld, komt daartoe
naar Berlijn.
Nieuwe scheerzeepbon
DEN HAAG. 28 April. In de
komende veertiendaagse periode van
30 April tot 13 Mei zal men op de
bonnen 19 en'-20 de gebruikelijke
hoeveelheden brood, beschuit, melk,
taptemelk, vlees, aardappelen en ta
bak (sigaren, tabak of sigaretten)
kunnen kopen.
Van de bonnen algemeen zijn in
dit tijdvak geldig verklaard: 107
voor vervangingsmiddelen, 108 voor
jam, 109 voor suiker, 110 voor 20 plus
of magere kaas, 111 voor 250 gram
havermout, 112 en 113 voor bloem.
Op boterbon 19a wordt een half
rantsoen boter, margarine of vet be
schikbaar gesteld.
Voor de kinderen zijn nog aange
wezen bon 19 voor 150 gram ver
snaperingen; bon d 37 reserve (kin
deren van 2 en 3 Jaar) voor 250
gram gort en bon e 37 reserve (kin
deren van 0 en 1 jaar) 250 gram
kindermeel of voedingssuiker.
Tenslotte kan op bon r 05 van de
tabakskaart tot 2 September 45 gram
scheerzeep worden gekocht.'
De aandacht wordt ejop geves
tlgd, dat boterbon 20 b voor 125 gr.
boter geldig isOot 27 Mei, terwiji tot
13 Mei nog geldig zijn de bonnen
80 (toiletzeep) 81. c26, d26, e26
(waspoeder). 105 (toiletzeep), 106,
c 34, d 34, e34 (waspoeder) en e35
(toiletzeep).
Toelichting
Het publiek kan geen aanspraak
maken op boter, maar dient even
tueel met margarine of vet genoegen
te nemen. In verband met de*bevoor-
rading van de handel zal de tweede
boterbon eerst op 6 Mei a.s. worden
aangewezen. Op' welke artikelen
deze bon recht zal geven, wordt na
der bekend gemaakt.
Voor kinderen van 0 en 1 jaar zal
ln den vervolge uitsluitend kinder
meel en woedingssuiker beschikbaar
worden gesteld in plaats van zo-/
als tot dusverre rijst, kindermeel,
voedingssuiker of gort.
Aardappeltapioca en gemalep
aardappeltapioca zal men voortaan,
behalve op de gortbon ook op de
havermoutbon kunnen verkrijgen.
Op' de vleesbonnen 19 en 20 kan
men reeds op Maandag 1 en Dins
dag 2 Mei vlees en vleeswaren ko
pen.
ln Essen en Schweinfurt. De bevol
king leed verliezen. Strijdkrachten
der luchtverdediging vernietigden 41
viermotorige terreurbommenwerpers
In de nacht van 25 op 26 April
ontmoetten Duitse torpedoboten ten
Westen van de Golf van Malo een
formatie Britse kruisers en torpedo-
Jagers. In harde strijd werden de
vijandelijke eenheden zware bescha
digingen door torpedo- en artillerie
treffers toegebracht. Een eigen torpe
doboot ging verloren.
Formaties zware Duitse gevechts
vliegtuigen zetten in de afgelopen
naait de aanvallen op scheepscon-
centraties aan de Engelse Zuidkust
met goede uitwerking voort.
Nieuwe aanval op Parijs
Volgens het D.N.B. is* in de afge
lopen nacht het Zuidoosten van
Groot-Parijs door Anglo-Amerl-
kaanse bommenwerpers aangevallen.
Tot /nu toe zijn 70 doden uit de
puinhopen geborgen. De oprui-
mings- en reddingswerkzaamheden
wordep bemoeilijkt door het ontplof
fen van tijdbommen-. Men -verwacht,
d#t het aantal doden nog belang
rijk zal stijgen.
Vetdieven yoor het Hof
Ook misstanden in Centrale
keuken te Almelo
ARNHEM, 28 April. In het tijd
vak van Mei tot December van het
vorig Jaar hebben vier personeelsleden
van de Centrale Keuken te Almelo
zich schuldig gemaakt aan hex ten
eigen bate aanwenden van een belang
rijk deel van de boter, de margarine
en het vet voor de eters uit die keuken.
Een deel van het gestolene nebben
de daders ln eigen huishouden ge
bruikt. terwijl zij de opbrengst van de
rest samen deelden. De Almelose recht
bank heeft v. B. veroordeeld tot een
Jaar en vier maanden gevangenisstraf,
H. B. tot een Jaar. H. tot tien maan
den en Bu. tot acht maanden. Van
hen gingen de eerste twee ln appèl bij
het Hof te Arnhem.
In de zaak Van B. merkte de proc.-
generaal In zijn requisitoir op, dat
hier een buitengewoon gemeen feit ls
gepleegd. De verdachte bestal .de ge
meenschap. Duizend mensen ln Alme
lo, die aangewezen waren op eten uit
de Centrale Keuken, werden beroofd
van de helft der boter, waarop zij
recht hadden. De straf, welke In Al
melo geveld Is, vond spr. te laag. HU
eiste twee Jaar gevangenisstraf, een
zelfde straf als die. welke de Almelose
officier van Justitie ln eerste aanleg
ook gevraagd heeft.
H. B., de helper ln de keuken, was
wegens diefstal veroordeeld ln Almelo,
maar dat vond de pröc.-gen. onjuist,
want de man heeft de door Van B.
verduisterde boter e.d. alleen maar In
gepakt en bulten het gebouw gebracht.
Dat zou heling kunnen zijn of mede
plichtigheid aan verduistering, maar
diefstal levgrt dat z.i. niet op, zodat
B.. hoewel deze een schandelijk mis
drijf heeft gepleegd, door de mazen
van het net hcengllpt en vrijgespro
ken móet worden. Het Hof besloot tot
onmiddellijke Invrijheidstelling van
verdachte Op 11 Mei zal het Hof ar
rest wijzen ln deze zaken.
Correspondentie krijgsgevangenap
en burgers in Japanse kampen
DEN HaAo. 27 April.. Het Neder
landse Rode Kruis te Den Haag deelt
mede. dat een nieuwe regeling zal
worden getroffen voor de correspon
dentie met Nederlandse krijgsgevan
genen en burger-geïnterneerden ln
Japanse kampen.
In afwachting hiervan wordt belang
hebbenden verzocht, geen brieven of
briefkaarten voor deze krijgsgevange
nen en geïnterneerden meer aan het
Informatiebureau van het Ncd. Rode
Kruis te Den Haag toe te zenden, aan
gezien deze niet kunnen worden door
gezonden. De nieuwe regeling zal zo
spoedig mogelijk worden» bekend ge-
maakt.
Volkscultuur en kuns-i
Hoe de Landstorm Nederland
te herkennen is
Een lid van de Landstorm Nederland
ls onmiddellijk te herkennen. HIJ
draagt het uniform der (f met dijt
verschil, dat op de rechterspiegel van
de kraag, die evenals de linker, zwart
is. geen m-teken? zijn aangebracht
Om het nationale karakter van de
Landstorm Nederland te doen uitko
men, wordt op de linker benedenmouw
een van wit garen gestikte leeuw, met
daaronder ln boogvorm twee elkaar
kruisende eikentakken gedragen, welk
teken ln zijn geheel ongeveer .vijf cm.
groot ls' De L^ndstormer ls onderge
bracht ln een kazerne ln Nederland,
gelijk ook zUn actie tot ons eigen land
beperkt blijft..
Propaganda-actie van het
Arbeidsfront in Utrecht
UTRECHT. 28 April. Gedurende
de eerste .twee weken van Mei zal het
Ned. Arbeidsfront hier ter stede een
grootscheepse propaganda-actle voeren.
Zondagavond opent de Arbeidsfront-
leider, H. J. Woudenberg, m het N.V.-
Huis aan de Oude Gracht, een grote
tentoonstelling, welke de grootste zal
zijn van de tot dusverre gehouden
exposities Deze tentoonstelling zal van
30 April tot 8 Mei duren. Voorts zullen
bedrijfsbljeenkomsten ln de voornaam
ste. bedrijven gehouden worden. Zater
dagmiddag 13 Mei zal ln de Stads
schouwburg de slultlngsblJeenkom6t
georganiseerd worden, waarbij Wou
denberg eveneens zal spreken. Vrijdag
avond 12 Mei ln de blauwe zaal van de
schouwburg een vergadering voor de
Werkende Jeugd ln het Sticht.
Geallieerde vliegtuigen hebben op
22 April een luchtaanval ondernomen
op - het Zwitserse schip „Chasseral"
Een Zwitserse machinist kwam om het
leven en vijf Portugese zeelleden wer
den gewond.
Verhey opent Beethovencyclus
Als bekroning van het wintersei
zoen heeft het Residentie-orkest de
Beethovencyclus ingezet met enkele
machtige vertolkingen. De ernstige
wilskracht van Ouverture „Corio-
lan" is voor Toon Verhey de aanlei
ding geweest tot het ontplooien van
een diepbewuste, samenvattende vi
sie op Beethoven's dramatiek in het
algemeen. Inde Pastorale Symphonie
werden de stilten en de wijde klank
complexen van een bijkans geheilig
de ontroering in het juiste relief ge
bracht en het is bijv. hier, dat men
gemakkelijk de sleutel kan vinden
van het geheim tussen Beethoven en
elk willekeurig mensenhart. Mis
schien is een Beethovencyclus. die
telkenjare en vrijwel automatisch
wordt opgezet, een kunstzinnig on
ding, een loutere manifestatie om
der wille van de smeer, maar het
succes en de weerklank zijn toch tel
kens spontaan. Willem Andriessen
was de solist met het Vijfde Piano
concert, dat de klemtoon legt op een
gelouterden, lyrisohen componist. De
solist heeft het werk vakkundig
voorgedragen, zonder de geestelijke
grootheid, welke het in de volmaakt
ste vorm zou kunnen verwezenlijken,
te bereiken. Niettemin heeft hü ont
roerende stemmingen opgeroepen.
Succes voor dirigent en solist waren
overstelpend.
WILL G. GILBERT.
„Hendrik de laatste"
Sohwartz' en Lengbach's komische
operette „der Blaue Heinrich" ging
gisteravond in de vertaling van Willy
van Hemert als „Hendrik de laatste"
ln de Leidse Schouwburg. Met deze
pittige comedie die wij indertijd
bij de Duitse opvoering reeds bespro
ken hebben oogstte de Haagse ope
rette ook ditmaal een groot succes.
Niet altijd slaagde men er in om de
tooh al matige vertaling niet meer
geweld aan te doen. doch dit nam
men bij deze geestige historie, de
vlotte muziek en de nonsensikale
grappen, dje de regisseur Albert May
lanceerde, gaarne op de koop toe. Het
orkest, onder leiding van Henk van
der* Werf f, speelde in de begeleiding
te luid, waardoor de gezongen gedeel
ten opmerkelijk weinig voor een
operette onvoldoende tot hun recht
kwamen.
Een goed bezette zaal toonde zich
enthousiast. W. A. DEVILÉ.
Van onzen jéugd-redacteur).
Elke dag is het in het geboutf
van de Gemeentelijke Jeugd
dienst aan de Waldeck Pyrmont-
kadë 90 in Den Haag een komen en
gaan van vele vrouwen en kinderen.
In dit ouderwetse pand heeft een
aantal ambtenaren en ambtenaressen
de niet gemakkelijke, maar daarom
toch uiterst dankbare taak' om door
hun inspanningen de moeilijkheden
in de gezinnen van onze arbeiders
enigermate te helpen verlichten.
De jeugddienst heeft de school
kindervoeding in handen, evenals de
verstrekking van melk aan de school
jeugd. Bovendien verstrekt hij kle
ding en schoeisel en verleent zijn
medewerking bij schoenrépara ties.
De schoolkindervoeding Js geen uit
vinding van de laatste tUd. Reeds ln
1894 Ring men hiertoe ln Den Haag
over. Het was toen echter een explol-
tatle-object van een aantal kosthuis
houders, die er het een en ander aan
trachtten te verdienen. Jaren later nam
de Stichting Schoolkindervoering dit
werk ln handen. terwLll de arme R K.
kinderen gespijzigd werden door St.
Vincentlus. De gemeente controleerde
het eten en droeg de financiële lasten.
Eind 1942 werd de schoolkindervoe
ding gecentraliseerd en de Gemeente
lijke Jeugddienst nam haar onder zlju
hoede.
Momenteel genieten 9000 Haagse
kinderen uit gezinnen, waarvan ver
ondersteld wordt, dat die de kosten'
niet kunnen dragen, schoolkinder
voeding. Zij krijgen liter etep per
dag: driemaal in de week stamppot
en driemaal soep. De Jeugddienst is
bezig om da verstrekking van deze
extra-voeding uit te breiden tot 20.000
kinderen. Hij houdt daarbij dan niet
meer zozeer rekening met de wel
stands-, maar let meer op de gezond-
heidsgrens. Het plan is ingediend en
de Jeugddienst wadht nog slechts op
de toestemming van het Departement
van Binnenlandse Zaken, maar... de
ambtelijke molens draaien nu een
maal bijster langzaam.
Uit de rapporten van het Departe
ment van Sociale Zaken -en van de
Gemeentelijke Geneeskundige Dienst
blijkt, dat de voedsel- en melkverstrek-
klng op het ogenblik wordt aan
22.023 kinderen over een periode van
veertien dagen niet minder dan 38.000
liter melk verstrekt van gunstige
Invloed ls op de gezondheidstoestand
van de kinderen.
Nu wij toch enkele cijfers noemen,
willen wij er ook nog een paar ande
re onder de aandacht brengen. De
menu's voor de schoolkindervoeding
worden samengesteld volgens de voor
schriften van het Rijksbureau voor da
Voedselvoorziening. In één stamppot
gaan 45 mud aardappelen. 1500 kg.
groente en 100 kilo vet. Volgens de be
rekeningen krijgen de kinderen door
de verstrekking van de schoolkinder
voeding het dubbele van hun vetrant-
soen
In 200 bussen wordt het eten naar
102 eetlokalen op de scholen vervoerd.
Dagelijks zijn vier controleuses op pad
om de uitreiking van het eten te con
troleren.
Alleen al wat betreft de schoolkin
dervoeding blijkt-, dat de Gemeente
lijke Jeugddienst na de ontbinding
van de oude commissies al vele dui
zenden guldens bespaard heeft, geld
dat nu op andere wijze aangewend
kan worden voor het werk van de
dienst.
Kleding en schoeisel
Daar hebben wij bijvoorbeeld de
verstrekking van kleding en schoei
sel. In dit verband mogen wij niet
verzuimen éen indrukwekkend cijfer
te noemen. In 1943 werden niet min
der dan 31.000 kinderen aan kleding,
schoeisel, klompen en pantoffels ge
holpen. Aanvragen vopr deze on
misbare levensbehoeften moeten via
het hoofd van de 'school tot de
Jeugddienst gericht worden. Na een
uitgebreid onderzoek wordt gehol
pen, waar dit maar even mogelijk is.
Heeft de Jeugddienst zich eenmaal
met de zorgen van een gezin belast,
Hoe werkt een gemeente
lijke jeugddienst? (II)
dan rust hij ook niet voordat het
tenminste uit de ernstigste moeilijk
heden verlost is. Zo krijgen de kin
deren bijvoorbeeld eenmaal per Jaar
eén stel onder- en bovengoed.
De uitreiking van schoeisel ge
schiedt ongeveer gelijkluidend als
hierboven geschetst. Zeer bijzonder
is de waarlijk gelukkige regeling, die
de Gemeentelijke Jeugddienst met de
Vakschool voor schoenmakers ge
troffen heeft. Aan de Jeugddienst ls
namelijk een speciale afdeling voor
schoenreparaties verbonden. Hier
kunnen de kinderen hun schoenen
inleveren om ze van hakken en zo
len te laten voorzien voor de luttele
prijs van slechts vijftien hele cen
ten. De Vakschool neemt de repara
ties aan en verdeelt de schoenen
over een aantal particuliere schoen
makers. Binnen drié dagen zijn de
schoentjes kant en klaar terug!
Omvangrijk is het werk. dat de
Gemeentelijke Jeugddienst verricht.
Maar nog uitgebreider is. zijn werk
terrein. Ook de sociale verzorging
vraagt onze aandaaht. Daarover een
volgend maal.
Cyriel Verschaeve 70 [aar
Zondag a.s. zal de Vlaamse priester,
dichter filosoof Cyrlel Verschaeve
70 jaar worden. Vooral door zijn dicht
werken ls hij bekend. Niet alleen ln
kunstzinnig opzicht hebben zijn wer
ken betekenis, maar bovenal met be
trekking tot de opstanding van het
Vlaams-nationale bewustzijn.
Verschaeve ls een strijdersnatuur.
Vooral zijn historische Vlaamse dra
ma's „Jacob van Artevelde". „Philips
van ArteVelde" en „Ferdinand Ver
biest". en zljq studies over oude
Vlaamse schilders, schrijvers, musici
en anderen hebben er toe bijgedragen
het bewustzijn van de Vlamingen voor
eigen culturele waarden te herschep
pen en versterken.
SPORTNIEUW
DEN HAAG. 28 April. Jan Nico
laas is er bij de nationale bokswed
strijden, die „Vreugde en Arbeid"
gisteren organiseerde, in geslaagd
Robert Disch zijn titel van kampioen
«in het welfergewicht te ontnemen.
De Hagenaar ls daardoor dus houder
van twee kampioenstitels.
De twee boksmatadoren, die giste
ren ln do volle Dlerentulnzaal onder
de rlngllchten verschenen, hebben
elkaar reeds talrijke malen bevochten.
Van de laatste vijf ontmoetingen ble
ven er vier onbeslist. In de resterende
won Nicolaas met slechts enkele pun
ten verschil. Geheimen hadden de twee
rivalen dus niet voor elkaar, maar
toch onderscheidde zich deze beslis
sende kamp van de'vorige. Jan Nico
laas begon veel agressiever dan ge
woonlijk en verschafte zich met tal
rijke lichte linksen tegen zijn ge
woonte ln een kleine voorsprong.
De scheidsrechter voorkwam teveel
lijf aan HJfwerk en zo kreeg men de
belde boksers ln een vrijwel open ge
vecht te zien, waarbH vooral het
razendsnelle reageren, het weren van
stoten en het fenomenale counteren
van Nicolaas bewondering afdwongen.
Disch gaf zich geenszins gewonnen,
maar hij slaagde er niet ln het -tempo
dusdanig op toevoeren, noch waren
zijn stoten zuiver genoeg om Nicolaas
in gevaar te brengen. In de zesde
rondè plaatste Disch een paar snelle
linkse hoeken, die goed zaten, maar
hij zette ln de volgende niet door en
toen had Nicolaas nog voldoende
reserve om de partij, zij het weder
om met minimaal verschil, op punten
te winnen. -
Een verrassend snelle zege behaalde
Jan de Bruin bp Daaf Baan. HU
dwpng zUn tegenstander van do eerste
gong af dadelijk ln de verdediging en
strafte Baan, die aanvankelijk aardig
partij gaf. met linksen en rechtsen
zo af, dat deze reeds ln de tweede
ronde voor negen tellen neerging.
Meteen dwong De Bruin hem weer
ln een hoek en loste een regen van
stoten, die Baan ln dezelfde ronde nog
tot opgeven bewoog.
De overige uitslagen lulden: Hem
mes wint op punten van Erkelens,
die ln de derde ronde wegens een oög-
Blessure moest opgeven. De Roode
wint op punten van Sprenkels.
Stayerwedstrijden in
Utrechtse Stadion
AMSTERDAM, 27 April. Na Nij
megen zal ook Utrecht onze stayers
aan hot werk kunnen zien. Aangekon
digd wordt de strijd tussen Van Am
sterdam, Groenowegen, Remkes, Bos-
land en een nog pader aan te wijzen
vijfden man. want hoewel Van der
Voort geannonceerd werd, lUkt het
ons niet mogelUk. dat hij aan de start
verschUnt. TUdens de PaaswedstrUden
ln Nijmegen kwam hij n.l. ten val,
scheurde daarbU een spiertjebij de
Achillespees en ls onder behandeling
van dr, Tetzner. Onder de deelnemers
zjen we ook weer Jan Bosland. HIJ ls
dus tot zijn oude liefde weergekeerd.
De Amsterdammer werd ln 1939 af
gevaardigd naar het wereldkampioen
schap te Milaan, plaatste zich daar
tweede in de serie, waarna de oorlof
uitbrak en de wedstrijden afgelast
werden. Nu de stayers weer de kans
kregen, dook hij weer of> en men ver
telt, dat hij reeds ln goede vorm ls.
Is dat waar. dan heeft Van Amsterdam
een hele kluif aan hem Er staat
voorts een aardige ploeg-omnlum tus
sen Van VlietEvers en Schulte
Beeljen op het programma. En dan
ls er de sprintrevanche: DuljnsKrop
man. Laatstgenoemde verloor ln Nij
megen.
DEN HAAG, 28 ApriL ff-
Untersturmfuhrer Van der Heyden,
gewestelijk commandeur van de
Landwacht voor Zuid-Holland en
Zeeland, lichtte in een Vergadering
van het „Rechtsfront" de positie vap
de Landwacht toe.
Men moet de Landwacht beschou
wen als een bijdrage van de Natio-
naal-Socialistlsche Beweging der
Nederlanden tot handhaving van de
orde in Nederland. De Landwacht
draagt nooit een volstrekt politioneel
karakter,doch is tevens van poli
tieke en militaire aard. De Land-
wachter onderscheidt zich van den
burger, doordat hy in een discipli
naire eenheid staat, onder tucht
rechtelijk toezicht van zijn comman
dant. Bovendien heeftde Land-
wachter de erkenning van den
höhere ff- und Pollzeifuhrer en zal
straks, wanneer de officiële uniform
is uitgereikt, het Hohettsa/bzeiohen
dragen: de gevleugelde adelaar.
De gewestelijk commandeur be
sprak vervolgens de bevoegdheden
van de Landwacht en de manschap
pen, die vaak van zeer ingrijpende
aard zijn. Indien "de Landwacht zich
zou gaan bezighouden met het con
troleren van achterlichtjes en derge
lijke» zou zij het doel, waarvoor zij
is opgericht, n.l. de beveiliging van
de orde en devoedselvoorziening in
Nederland en bovendien de bescher
ming v*i de Beweging, natuurlijk?
voorbijschieten, doch strikt genomen
behoort ook het controleren van be
trekkelijke kleinigheden tot de be
voegdheden van de Lahdwacht.
De Landwacht kan niet de ogen
sluiten voor de uitgebreide zwarte
handel, die zowel overdag als des
nachts wordt bedreven. Daarom is
hier dan ook ingegrepen. Dat de
Landwacht daarmede goed werk ge
daan heeft, is bewezen door tal van
binnengekomen berichten, waarin
waardering werd uitgesproken, en
dit waarlijk niet alleen door men
sen, die de nieuwe tild zijn toege
daan.
Spr. bepleitte 'een goede samen
werking tussen politie en Land
wacht en stelde daarbij de omstan
digheden in het licht, waaronder de
mannen van de Landwacht moeten
werken. Zij hebben hun. dagtaak
achter de rug en offeren dan hun
nachtrust op Zij hebben nog geen
schoenen van de dienst en zo zijn
er meer dingen, die er op wijzen,
dat de Landwachter in de eerste
plaats Idealist la.
Finales amateurkampioenschappen
boksen fe Amsterdam
AMSTERDAM. 27 April. Naar wij
vernemen ls bet programma van de
nationale amateurkampioenschappen,
welke reeds ln GronlngeD een aanvang
hadden genomen, aanmerkelijk gewij
zigd. De voortzetting van.de wedstrij
den zou oorspronkelijk geschieden op
Zaterdag en Zondag 6 en 7 Mei a.s ln
Groningen. Thans zullen 4e kwart en
halve finales worden gehouden op
Maandag 15 en 22 Mei a.s. ln het Ge
bouw van K. en W. te Den Haag en
de finales op Dinsdag 23 Mei ln do
Apollobal ln Amsterdam.
LeidenLisse om de beker
Het elftal van Leiden dat Zaterdag
in de tweede bekerronde vatti de
L.V.B. op het terrein aan de Zoeter-
woudse Singel tegen Lisse uitkomt,
is als volgt samengesteld: d. C. Bate
laan; a. A. Lubink, *>h. B. Stikvoort;
m. T. de Reede. H. Meesters. P. Lepe
laar; v. W. Nievaart> M. v d. Werff,
L. v. d. Stoel, J. Delfos en H. Duffels.
Voetbalprogramma afd. Leiden
zaterdag: Beker 2de ronde: Lei
den 1—Lisse 1. Quick B 2GWS,
ASC 2—Ter Leede 1; Jun.: Noord-
wijkQuick B (B), Rijnsb. B. (B)
Ter Leede
Zondag: Sleutels 3de ronde: LFC
1UVS 1, 1ste kl. A: Alph. Boys*—
Meerburg 1; B: Morskw.—ASC 4;
2e kl A: Lügd. 4—Beresteijn. 2,
DOCOS 3—ASC 5: B: WSB 4—
Teijlingen 2; 3e kl.: Leidse B 2
ASC 7, Lugd. 5—Foreholte 2: Jun.
A 1ste kl.: Alph. Boys—UVS (a),
B 1ste kl.: Lisse 9—ASC (a).
KORFBALPROGRAMMA. Er
zijn slechts twee wedstrijden vast
gesteld en wel: le klasse: Algemeene
3—Vicus-Orientis 5 U0 uur); Zui
derkwartier 3Vicus-Orientls 4. In
de ontmoeting AlgemeeneVicus-
Orientis zullen beide ploegen elkaar
niet veel ontlopen. Vicus-Orientis
zal de wedstrijd tegen Zuiderkwar
tier wel winnen.
Het programma der adspiranten-
competitle vermeldt voor a.s. Zater
dag de volgende wedstrijden:
le klasse: Vicus-Orientis aZui
derkwartier a; Algemene b—Fluks a.
2e klasse: Vicus-Orientis dVicus-
Orientis c; Zuiderkwartier cAlge
mene c.
HANDBAL. Zondagmorgen om
kwart voor tien vindt op het terrein
aan de Zoeterwondse Singel de
handbalw'edstrijd HVL 1—Hellas 3
plaats. Om half twaalf ontmoet het
tweede elftal van HVL Donar 3.
De verduistering begint heden om
21.00 en eindigt om 6.15 uur.
Maan op 10.25, onder 2.10 uur.
30 April E.K., 8 Mei VJVI., 15 Mei
22 Mei NM,
l.k.,