HET DAGBLAD Prestatie middelpunt der sociale ordening Mountbatten is naar Ceylon verhuisd VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Grondslagen van het Europese socialisme Recht op werk voor iederen volksgenoot Slotprotocol van het congres te Salzbrunn Weer een stad heroverd bij de boven-Dnjestr Vijf schepen tot zinken gebracht voor Algiers In volle vaart voer de „Titanic" door ijszone Aandelen móesten stijgen Projectiel Op zoek naar een ander front Verrast door de Japanse tactiek Badoglio vormt een nieuw kabinet Midden Maart Is in bad Salz brunn op uitnodiging van het wetenschappelijk instituut van fcet Duitse Arbeidsfront een congres ge houden; waar de belangrijkste Euro pese vertegenwoordigers op het ge bied van de sociale wetenschap en de sociale politiek samenkwamen om over de grondslagen van het nieuwe socialisme te beraadslagen. In een slotprotocol werden de grondslagen geformuleerd, waarop naar de overtuiging van de aanwezi gen de Europese volken de socialis tische orde zullen moeten optrekken en wel als volgt: 1. Uitgangspunt van iedere socia listische ordening is de volksgemeen schap. Aan haar zijn alle persoon lijke belangen ondergeschikt, zij waarborgt leven en bestaan van de persoonlijkheid. De sociale politiek kan zich daarom niet beperken tot het dienen van het toevallig voordeel van afzonderlijke personen en groe pen. Zij wordt gevormd door het ge heel van alle beginselen en maatre gelen, die een gezonde verhouding van alle volksgenoten ten opzichte van de volksgemeenschap, onver schillig of zij een zelfstandige of on zelfstandige positie bekleden, durend garanderen. 2. De gemeenschap heeft slechts levensvatbaarheid, wanneer zij op persoonlijkheden kan steunen, die in staat zijn en bereid, bij al hun handelingen een zo groot mogelijke verantwoording ten opzichte van de gemeenschap op zich te nemen. Was dat niet het geval, dan zou de ge meenschap een kleurloze cóllectivi- teit worden. 3. De prestatie wordt gevormd door het totaal van de diensten, die de enkeling op alle gebieden van het volkse leven voor de gemeenschap verricht. De prestatie voor de gemeenschap bepaalt de sociale rang en de sociale positie van de persoonlijkheid. Daar door wordt de prestatie tot het mid delpunt van de sociale ordening. 4. Slechts wanneer men aan de plicht om te werken voldoet, kan men tot de volksgemeenschap behoren en kan men deelhebben aan de rechten, die zij aan haar leden toekent. Omgekeerd opent bet recht op werk voor iederen volksgenoot de mogelijkheid, van de voortdu rende bestaansonzekerheid be vrijd te worden, die de sociale structuur van de laatste eeuwen kenrperkte. 5. De centrale plaats, die de pres tatie en het werk bij de sociale or dening innemen, maakt', dat alle voorrechten, die niet op de inzet van de eigen persoon berusten, moeten worden afgewezen. 6. Zij leidt echter eveneens tot de eis, dat voor iederen volksgenoot alle opleidings- en ontwikkelingsmogelijk heden openstaan, die in overeenstem ming zijn met zijn begaafdheid. Het recht op ontwikkeling opent de weg om op de sociale ladder te steigen. 7. 'Hoewel het noodzakelijk zal zijn, de arbeidskracht volgens bepaalde van tevoren opgestelde plannen over de verschillende beroepen te verde len. zal de volksgemeenschap er voor zorgen, dat de dank zij haar hulp ontwikkelde talenten uit eigen vrije beslissing en volgens eigen ver-» antwoordelijkheidsgevoel de met hun kunnen en met de behoeften van de volksgemeenschap in overeenstem ming zijnde arbeidsplaatsen innemen. 8. Iedere persoonlijke groei zou nut teloos zijn, wanneer de families als klemcellen van het volk niet een bij zondere zorg zouden genieten. De per- Hoe zit dat? Rokerskaart en scheerzeep Groot is het aantal vragen,.dat ons gestéld wordt over tabaks- kaarten, scheermesjes en scheer zeep. Immers, tussen deze drie schijnbaar los van elkaar staaf de artikelen is een zeker ver band. Want slechts hij, die een tabakskaart heeft, kan scheer zeep krijgen. Voor deze scheer zeep komen slechts houders van tabakskaarten in aanmerking, omdat ook de scheermesjes al leen verstrekt zijn aan personen van achttien jaar en ouder. Waar om dus aan jongere mensen scheerzeep gegeven, als zij toch geen mesjes hebben. Nu kan het natuurlijk gebeu ren, dat men achttien jaar ge worden is, kort nadat een-nieuwe tabakskaart is uitgereikt. Dat men dan moet wachten op de nieuwe tabakskaart, is onaange naam, maar in het licht dezer regeling gezien zeer begrijpelijk Een andere onaangenaamheid ts, dat er sommige jongens be neden de achttien jaai zijn. die last hebben van een flinke baard groei Aangenomen wordt echter, dat jongens van deze teeltijd zo'n zachte baard hebben, dat zij zich best een of twee maal per week bij den barbier kunnen laten scheren. Men bedenke echter, dat er bij vele distributieregelingen steeds wel enige mensen zijn, die in een nadelige positie zijn. Het is ech ter onmogelijk het steeds een ieder voor honderd procent naar- de zin te maken. Getracht wordt, zo veel mogelijk aan de wensen van alle mensen tegemoet te ko men. Grenzen moeten echter ge trokken worden Valt men daar net buiten, dan Is dat jammer maar niet onbillijk. Eendrachtig moeten wij de moeilijkheden van deze tijd oplossen. Wij zullen daarbij van tijd tot tijd een offer moeten brengen. soonlijkheld behoort de door haar prestatie verworven plaats ln de volks gemeenschap door het stichten en ver zorgen van een gezond gezin te recht vaardigen. Terwille van dit einddoel dient de volksgemeenschap er zorg voor te dragen, dat aan Iedere familie een behoorlijke woning en voldoende bestaansmiddelen ter beschikking staan. Onbezorgde oude dag 9. Iedere persoonlijkheid is verant woordelijk voor de vorming van zijn eigen lot. De volksgemeenschap dient er echter- voor te zorgen, dat geen van haar leden zonder schuld in nood komt. Zij garandeert de onbezorgde oude dag. verzekering bij ziekte en invaliditeit, de beveiliging van het moederschap en de bestaansmogelijk heid van weduwen en wezen. De aanspraak op sociale zekerheid ontleent de enkeling aan de vervul ling van zijn plichten als volksgenoot onafhankelijk van de toevallige om standigheid of hij zelfstandig of on zelfstandig ls, onafhankelijk van zijn sociale positie, van atjn Inkomen of van een of ander premiesysteem. 10. BU de plicht om te werken be hoort het recht op een rechtvaardig loon voor Iedere arbeid. Een rechtvaar dig loon vraagt een maatstaf voor de waarde van de arbeid en van de per soonlijke prestatie, die zijn geldigheid heeft onafhankelijk van de toevallige economische positie en van de con currentieverhoudingen van het ogen blik. 11. Loon en prestatie kunnen op de duur slechts met elkaar in overeen stemming blijven wanneer de zorg voor de sociale gerechtigheid tot het allesbeheersende beginsel van het volk se leven wordt gemaakt en wanneer dit beginsel alle handelingen van de volksgemeenschap zowel als van de persoonlijkheid beheerst. De beginselen van de sociale recht vaardigheid moeten in de econo mische en financiële politiek even zeer tot verwezenlijking komen als op alle andeVe gebieden van het volk se leven. 12. De volksgezondheid en de sta ling van lichaam en geest z'ln pij lers van een duurzame sociale orde ning en hieraan moet dus zeer in het bijzonder aandacht worden ge schonken. 13. Het deelnemen aan het cultuur leven maakt- den scheppenden mens eerst een volwaardig lid van de volks gemeenschap. Voldoende vrije tijd en zorg voor een met het culturele peil van het volk in overeenstemming zijnde vul ling daarvan, behoort daarom mede tot de voornaamste taak van de sociale politiek. Een afgeronde, met de volkse en plaatselijke behoeften Sn overeenstem ming zijnde levensstijl, behoort tot de belangrijkste voorwaarden voor een sociale vrede. 14. De sociale vrede eist een orde ning van het grondbezit, van het boe- rendom en van de gehele landarbeid, die strookt met het welzijn van het volk. Een gezonde plattelandsbevolking moet de grondslag vormen van de sociale ordening ook in de landbouw. 15 Volks socialisme betekent, dat verstand en rechtvaardigheid heersen bij de ordening van de sociale proble men. Het stelt zich bewust zowel tegenover het liberalisme en socialisme als tegenover het marxisme van iedere soort. Het kan niet tót bepaalde onder delen beperkt blijven. Het eist daarom voor alles ook, dat de economie naaV socialistische begin selen geleid wordt. 16. De volksgemeenschap sluit iedere vorm van stands- en geroeps- egoisme uit. Het ruimt daardoor ieder begin van uitbuiting en prole tarisering van de mensen uit de weg. Doordat de volkeren de idee van de volksgemeenschap belijden, schep pen zij de voorwaarden voor een socialistisch Europa zonder prole tariërs. Geen schema 17. Welke wegen een volk bewan delt om dit doel te verwerkelijken hangt van de verschillende voor waarden af, die het bij zichzelf aan treft. Het socialisme is geen schema, dat aan de volkeren kan worden op gedrongen, maar een idee, waardoor het leven van de Europese volkeren gemeenschap volledig tot ontplooiing gebraeht kan worden. De practisede sociale politiek zal de meest verschil lende wegen bewandelen om van de algemene idee uit tot de werkelijk heid van een volkssociahsme te komen. De aanwezige geleerden en politici bleven niet staan bij de vaststelling van de boven aangegeven punten, maar zij stelden ook een werkpro gramma op, waardoor in de toekomst een vruchtbare uitwisseling van er varingen tussen de verschillende lan den kan plaats vinden. Door het een en het ander werd het congres tot éen gebeurtenis van de eerste rang. Beurzen ter voorbereiding op examen in de Duitse taal DEN HAAG. 22 April. De Rijks commissaris voor het bezette Neder landse gebied heeft voor het studie- Jaar 19441945 wederom een aanzien lijk bedrag beschikbaar gesteld, ten einde financieel minder draagkrach- tlgen ln staat te" stellen, zich voor te bereiden op een der Nederlandse exa mens, welke de bevoegdheid verlenen tot het geven van onderwijs ln de Duitse taal (akte Duits L.O., akten Duits NLO. A en B. academische exa mens). Gegadigden kunnen tot uiterlijk 1 Mei 1944 een schriftelijk verzoek richten tot den Inspecteur van het onderwijs ln algemene dienst, Pasch- laan 24, Apeldoorn. Ie JAARGANG No. 94 LD ZATERDAG 22 APRIL 1944 Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden. Telefoon 24996 - Abonnementsprijs 21 ct. per week of ƒ2.73 per kwartaal - Postgiro 184.120 - Postbus 65 Duits weermachtsbericht HOOFDKWARTIER VAN DEN FUHRER. 21 April. - Het opperbe vel van de weermacht maakt bekend: In het strijdgebied van Sebastopol. aan de benedenloop van de Dnjestr en ten Noorden van Jassy vielen de bolsjewisten gisteren tevergeefs aan. Tussen de Karpathen en de boven loop van de Dnjestr zijn Duitse en Hongaarse troepen, ondanks hard nekkige. vijandelijke tegenstand, ver der opgedrongen. De stad Ottynia werd na harde strijd door Hongaarse formaties Ingenomen. Ten Zuidwesten van Narwa zijn onze troepen, door slagvllegërs doel treffend ondersteund, onder het af slaan van heftige, vijandelijke tegen aanvallen. al strijdende verder voor waarts gedrongen. Uit Italië worden, behalve succes volle eigen stoottroepondernemingén. waarbij de vijand zware verliezen leed. geen bijzondere gebeurtenissen gemeld. Formaties Duitse gevechts- en slag vliegtuigen vielen overdag vijande lijke steunpunten in het gebied van Lanciano aan de Adriatische kust en in de afgelopen nacht doelen aan het landingshoofd van Nettuno met goede uitwerking aan. Boven het Italiaanse gebied werden gisteren twaalf vijan delijke vliegtuigen neergeschoten. Duitse gevechts- en torpedóvlieg- tuigen hebben in de afgelopen nacht een zware aanval ondernomen op een vijandelijk aanvoerconvool voor de kust van Noord-Afrika. Zij brach ten ln de wateren van Algiers twee torpedojagers, vier vrachtschepeft met een .gezamenlijke inhoud van 29.000 brt. alsmede een grote tank boot £ot zinken. 13 koopvaardijsche pen met een gezamenlijke inhoud van 103.000 brt., twee grote troepen- transportschepen en drie torpedo jagers kregen zware treffers. Formaties vijandelijke bommen werpers hebben overdag en des nachts doelen in de bezette Weste lijke gebieden aanbevallen. In de afgelopen nacht ondernamen Britse .vliegtuigen een terreüraanval op het stedelijk gebied van Keulen. Er ont stond vooral in de woonwijken aanzienlijke schade aan gebouwen en verliezen onder de bevolking Aan vallen van enkele Britse vliegtuigen waren gericht op het gebied van de Rijkshoofdstad Bij moeilijke af weer omstandigheden werden 12 vijande lijke vliegtuigen neergeschoten. Sterke eskaders Duitsé gevechts vliegtuigen bombardeerden in de afgelopen nacht de havenstad Huil aan de Engelse oostkust. In de doel gebieden. vooral ln het havengebied werden verscheidene branden over grote uitgestrektheden en zware ver woestingen waargenomen. Parijs weer geteisterd Naar het D.N.B. meldt hebben Angio-Amerikaanse vliegers van nacht wederom een terreüraanval op Parijs ondernomen en hun bommen weer blindelings neergeworpen, ook in woonwijken. Het beroemde vermaaks centrum Montmartre heeft bijzonder geleden Rondom de Sacré Coeur be vinden zich grote bomtrechters. De kerk zelf heeft vele ruiten verloren Het bekende ziekenhuis Claude Ber nard en andere ziekenhuizen werden getroffen. Terwijl aan de overige delen van het Oostelijke front, uitgezonderd in het voorterrein der Karpathen, een betrekkelijke rust was ingetreden, werden op de Krim hevige gevechten geleverd. Bovenstaand kaartje geeft een duidelijk overzicht van dat deel van het schiereiland, het ge bied van Sebastopol, waar nog een vinnige strijd gevoerd wordt. Ramp. die aan 1500 mensen het leven kostte, aan winzucht te wijten Een schokkende tijding deed ln het voorjaar van 1912 een golf van ontsteltenis door de wereld gaan: de „Titanic", de nieuwe oceaanreus van de White Star Line was op haar eerste reis van Engeland naar New York in aan varing gekomen met een ijsberg en kort daarop gezonken Bijna vijf tienhonderd opvarenden verloren bij de ramp het leven, met schip en lading verdwenen voor millioe- nen guldens, in de diepte. Ontroe rende bijzonderheid: terwijl het schip langzaam in de golven weg zonk, speelde de scheepskapel het „Nearer my God to thee". De omstandigheden, waaronder deze grootste scheepsramp, die ooit in vredestijd plaats vond. zich afspeel de. werden echter pas geleidelijk be kend. De eerste berichten waren ta melijk vaag en verward. De „Titanic" was de trots en de glorie van haar maatschappij en van geheel Engeland. Het schip mat 46.323 ton, duizend ton meer dan de ..Olympic", tot dan het grootste schip van de White Star Line. Bij de bouw waren geen kosten gespaard om een zo luxueus mogelijke uitrusting te verkrijgen. Het schip had 32 millioen gulden gekost en naar men zei was Extra-keuringen Waffen-0 enz. Het #-Ersatzkommando deelt mede: Wegens de zeer vele aanmeldingen zal nog een estra-keuring gehouden worden op: 27 April, 9—14.00 uur te Amsterdam, Nebenstelle der Waffen-#, Dam 4; 28 April, 9—14.00 uur te Den Haag, in een der zalen vaD het gebouw Amiritia, Westeinde no. 15. Iedere gezonde Nederlander kan zicb daar aanmelden, ten einde gekeurd te worden voor de Waffen-tf. #-wachtbataillon in Amersfoort, Landstorm Nederland, Kriegsmarine en de Germaanse ff in Nederland. PersoneD tussen 19 en 35 jaar, die aanmeldingsplichtig zijn voor de tewerkstelling, kunnen zich eveneens aanmelden en worden gedurende hun verbintenis van de tewerkstelling vrijgesteld. Officier in de Waffen-ff kan ieder worden, die, na tenminste een jaar diensttijd, zijn geschiktheid voor de officiersopleiding beeft bewezen. Zijn schoolopleiding is niet doorslaggevendbeslissend voor zijn bevordering zijn: karakter, gedrag, prestatie. Tijdens de keuringen worden alle inlichtingen verstrekt met betrekking tot de verzorging der familieleden, duur der opleiding, extra-levensmiddelen etc. Eveneens verstrekken alle inlichtingen en gratis-reisbiljetten'voor de heen- en terugreis de volgende Nebenstellen der Waffen-ff: Amsterdam, Dam 4; Alkmaar, Langestraat 56; Heerlen, Saroleastraat 25; Groningen, Herenstraat 46;. Enschede, Hengelosestraat 30 en het #-Ersatzkommando, Den Haag, Korte Vijverberg 5. het voor 20 millioen verzekerd en de lading voor 28 millioen. De lading be stond o.a. in 50.000 balen koffie, •45.000 kisten thee. voor 25 millioen aan edelstenen, voor een gelijk be drag aan effecten. Aan boord bevon den zich tal van vooraanstaande per sonen. vooral uit. Britse financiële kringen, waaronder verscheidene mil- lionnairs, wier leven hoog verzekerd was. Zo liep op Jacob Astor een ver zekering van 150 millioen pond ster ling. op Isidor Strauss 50 millioen, op George Widener 50 millioen, op Ben jamin Guggenheim 45 millioen op Washington Dodge „maar" 25 mil lioen... Zonderlinge houding De grote financiële belangen, die met schip, lading en passagiers ge moeid waren, alsmede reclame-over wegingen. verleidden de directie van de White Star Line tot een zonder linge houding. Terwijl het zinken van het schip reeds uit de krantenberich ten bekend was. hield de maatschap pij nog vol. dat het schip niet kon zinken, dat alle veiligheidsmaatrege len genomen waren. Bovendien zou den alle opvarenden het schip kun nen verlaten, omdat er voldoende ruimte in de reddingboten was. Weldra kwam aan het licht, hoe tendentieus deze berichten waren. De „Titanic" was in enkele uren tijds gezonken. Zondag 14 April, 's avonds te kwart voor ^elfkwam het schip met de ijsberg in bqtsing, om twin tig minuten over twee diezelfde nacht verdween het in de golven. Van de 2358 opvarenden vonden 1490 de dood. Op het uur van de aanvaring heerste er onder de eerste klasse passagiers in de luxueuze salon een feestelijke stemming. Had niet juist tevoren Sir Bruce Ismay, de direc teur van de White Star Line, die zich .aan boord bevond, een dronk aan het trotse schip gewijd en daar bij de verwachting uitgesproken, dat het op zijn eerste reis over de oce aan de blauwe wimpel voor de snelste overtocht zou veroveren? De schok van de aanvaring bracht grote verwarring. Allen snelden naar het dek. Toen men zag, wat er ge beurd was. ontstond er een paniek Ieder wilde een plaats in de boten bemachtigen. De bemanning had de grootste moeite, enige orde in het reddingswerk te brengen. Million- nairs boden officieren en matrozen fantastische bedragen wanneer ze hun een plaats in een reddingsboot verschaften Maar de vrouwen had den de voorrang Was de ramp van de „Titanic" enkel aan een ongeluk te wijten, of Daar lees ik wéér in de krant, dat twee alphabetenticee kranten lezers, door een uit eikaar springend projectiel uiteen zijn gerukt. Dood. En waarom? De heren hadden voor zegd projectiel gevonden en waren er op en er mee aan het timmeren. Daar z.ij n. projectielen niet voor Dit heeft geachte lezers reeds vaker in uw krant gestaan, tiet heeft al vaker gestaan in de krant, die de twee abonnés op een mij overigens onbekende maar ongetwijfeld uit muntende krant tot voor kort lazen. (Helaas nu kunnen zij geen krant meer lezenI Het projectiel explodeerde dus. Dat is de gewoonte van projectielen, die met knijptangen, hamers en bel tels behandeld worden, of die hard op stoepen stenen enz. worden ge slagen. De twee genoemde krantenlezers explodeerden op hetzelfde ogenblik, resp.: werden in stukken gereten" deerlijk verminkt", „dood opgeno men". „in ernstige toestand naar het ziekenhuis vervoerd, om kort na aan komst aldaar te overlijden" Zoek uit maar het is altijd raak Zowel met deze laconieke berichten als met de voornoemde, mishandelde en explo derende projectielen. Vandaar mijn conclusie dat er nauwelijks stommer wezens op Gods aardbodem rond kunnen lopen dan krantenlezers, want honderdduizend- maal wordt hun voorqekauwd, dat ze toch vooral voorzichtig met gevonden projectielen moeten zijn en dat zij er niet met hamers op moeten gaan mo keren, noch er op stampen, er mee smijten of ze tussen hun kiezen moe ten proberen te kraken en ziet daar, nauwelijks ligt er weer zo'n klaarblij kelijk zeer verleidelijk projectiel voor hun voeten of het lieve leven begint weer tot er de explosieve dood op volgt. De krantenlezer is dus de grootste stommeling ter wereld. Op den kran- tenschrijver na. Want dat is zo'n hopeloze optifnist, dat hij elke dag maar weer ais het voor de honderd, duizendste keer zijn eentonige ver haaltje afdraait en in de krant zet. „Wees voorzichtig met gevonden pro jectielen" Stom! Of het wat helpt/ En daarom verander ik nu van tac tiek en zeg: ,£,ieve, goede, verstan dige krantenlezers! Zo gauw gij een projectiel vindt, verzamelt dan vrien den en kennissen om u heen in een grotq kringneem een moker of een tang en begint te rukken en te pluk ken, te slaan en te stampen. Je kunt nooit weten misschien ontploft het ding wel heus! Wij hebben de laatste jaren vrijwel dagelijks een berichtje over een ont ploffend projectiel in de krant gehad en met elkaar zijn er nu een paar honderdmisschien een paar' duizend Nederlanders door „onvoorzichtig- heid", foei Wat zeg ik, „door scherp zinnige onderzoekinnslust" om het leven gekomen. Méér dan in menige Nederlandse veldslag of in menig bombardementl Wat zou het? En... één krantenlezer meer of minder, wat kan het ons schelen? Sla d'r op, mijne heren gij zult het toch nooit leren. De nog overlevende lezers willen hun dagelijks projectielbericht! TIJL. was er sprake van schuld? Een Amerikaanse en een Engelse com missie van onderzoek kwamen tot de weinig verrassende conclusie, dat alleen de kapitein de verantwoorde lijkheid voor de navigatie droeg Doch kapitein Smith was een erva ren zeeman met een bijna veertig jarige prachtige staat van diensten het valt moeilijk aan te nemen, dat hij op eigen gezag op volle kracht door een zone gevaren zou zijn. waarvan hem uit meldingen van an dere schepen bekend was, dat er ge vaar heerste wegens het vele drijf- ijs. De publieke opinie was vrij alk gemeen van oordeel, dat de onver antwoordelijke snelheid, waarmee het schip voer, een gevolg was van het drijven van den president van de White Star, die ten koste van alles de blauwe wimpel wilde ver overen. Ook heerste grote vefont- waardiging over de valse berichten, die de scheepvaartmaatschappij om trent het behoud van het schip en de redding van de opvarenden ver spreid had. De morele verantwoordelijkheid voor de ramp van de „Titanic" ligt ongetwijfeld bij hen, die het leven van passagiers en bemanning onder geschikt maakten aan kapitalis tische winzucht. De aandelen van de White Star Line, die een dalen de tendenz vertoonden, moesten weer de hoogte in. Dat kon alleen, als de .Titanic" de blauwe wimpel ver overde. Daarom moesten de machi nes op volle kracht blijven draalen, ook toen de president van. de maat schappij wist, dat daarmee de 'le vens van duizenden mensen gemoeid konden zijn. K. Brok Ter aarde besteld ASSEN, 22 April. Tc Assen ls onder grote belangstelling het stoffe- Üjk overschot van wijlen den heer K. Brok, in leven fungerend bestuurs raad der provincie Drente, ter aarde besteld. Velen, uit alle lagen der be volking, hebben den ontslapen vriend van Drente naar zijn laatste rust plaats vergezeld. Ojn. waren aanwezig de commissaris der provincie Drente, dr. G. L. Bouma, afgevaardigden van talrijke organisaties en verenigingen, waaraan de overledene tijdens zijn leven zijn beste krachten heeft ge geven. en de burgemeesters van Mep- pel, Ruinerwold en Rolde. jhr. ir. W. M. de Jonge. De stem der H DEN HAAG, 22 April. Zondag van 11.30 tot 11.45 uur over de zen der Hilversum 1 op golflengte 415 meter, de stem der over „vraag gesprek met een Tsjerkassy-strijder" STOCKHOLM. 22 April. Lora Louis Mountbatten, de opperbe velhebber van de Anglo-Ameri- kaanse strijdkrachten in Zuidoost Azië. heeft zijn hoofdkwartier ver plaatst van New Delhi naar Kan- dy, een stil plaatsje op Cejrion, waar hij temidden van herinne ringen aan een vroegeren Indl- schen vorst en in een koele om geving zijn. taak: de bevrijding van Burma en andere door de Japanners bezette gebieden, hoopt voort te zetten. Deze ver ilizing heeft groot opzten ge baard, al was het alleen omdat Mountbatten thans veel verder verwijderd is van het enige ac tieve front in zijn gebied. Er be staat dan ook een neiging om de verklaring te zoeken in het feit, dat een nieuwe phase in de oor logvoering in Oost-Azië is begon nen. Een van de aanleidingen tot deze verhuizing schijnt echter van interne aard te zijn ên nauw samen te han gen met de strijd om Imphal. Met het behoud van deze jungle-stad han gen voor de Britten grote belangen samen, want over Imphal gaat de enige goed bruikbare weg van Brits- Indië naar Burma. Over deze weg was het, dat generaal Alexander twee ja af geleden de resten van zijn ver slagen Burma-legers in veiligheid trachtte te brengen. Verliezen de Engelsen deze positie, dan is een van hun belangrijkste uitvalsbases verlo ren. Opvallend is, dat tegenóver deze betrekkelijk korte en goed. aangelegde verbindingslijnen de ravitaillerings- wegen en opmarslinies der Japan ners vele malen langer en moeilijker zijn. De Japanse aanvoer komt uit Zuid en Midden-Burma, over een afstand van vele honderden kilometers, door moerassige streken en over wilde ri vieren, door dicht oerwoud. Daaren- bpven moeten de Japanners, voor ze het Voor-Indische gebied betreden, de grensgebergten passeren. Het meest verbazingwekkende van de jongste Japanse operaties Is dan ook dat ze zo verrassend snel werden uitgevoerd en dat ze op naar verhouding gering en in elk geval weinig standvastig verzet van de Britse troepen stuiten. Verkeerd beoordeeld Het schijnt, dat Mountbatten de situatie aan dit front verkeerd heeft beoordeeld en dat dit familielid van den Engelsen koning, dat als „amphi- bie-lord" naar het Oost-Aziatische strijdtoneel trok, bij de speciale ken nis, welke hem wordt toegeschreven op het gebied van het uitvoeren van amphibische operaties, een te geringe aandacht heeft geschonken aan de mogelijkheden van de jungle-oorlog, die aan het front van Imphal nodig is. Ervarener krijgslieden, Auchin- leck, en de tegenwoordige onderko ning van Brlts-Indië, Wavell. schij nen Mountbatten op deze moeilijkhe den te hebben gewezen en met name zouden ze hem het gevaar onder ogen hebben gebracht van een onder schatting der Japanse troepen. Ook zou Mountbatten gewaarschuwd zijn voor de mogelijkheden van Japanse aanvallen in de flank van de Britse legers en op de vaardigheid, welke de Japanners hebben in het voeren van strijd in gebieden.' die voor onbe gaanbaar doorgaap. In dat laatste opzicht heeft Tegen een voltreffer kan men zich niet beschermen. Tegen scherven kan men echter dekking zoekeri. Daar om: zoek .dekking bij lucht alarm! STOCKHOLM. 22 April. Berich ten uit Napels melden, dat Badoglio een nieuw ministerie heeft gevormd, dat als volgt is samengesteld: Badoglio, ministerpresident en mi nister van buitenlandse zaken. Benedetto Croce, minister zonder portefeuille. Graaf Sforza, minister zonder por tefeuille. Ciulio Rodino, minister zonder portefeuille, Arangio Ruiz, minister van jusitle. Francesco Cerebona, minister van landbouw. Eugenio Reale (communist), minis- ter van economische zaken, onder wien ook arbeid, handel en levens middelendistributie ressorteren. Rafaele de Carro, minister van openbare werken. De nieuwe regering van Badoglio wordt door de politieke partijen niet beschouwd als de verwachte en ver langde regeringsreorganisatie op brede democratische grondslag. Badoglip heeft zich op het stand punt gesteld, dat in het nieuwe ka binet de politieke partijen als zoda nig niet vertegenwoordigd moeten zijn. Wel wilde hij afzonderlijke per soonlijkheden uit de verschillende partijen in het kabinet benoemen. Op de bijeenkomst, gisteren door de zes democratische partijen gehou den. is op dit standpunt van Bado glio ernstige critiek uitgeoefend Bij zonder sterke oppositie vindt de re gering van Badoglio bij de actie partij en de sociaal-democraten. Over de houding van de commu nistische partij bestaat nog steeds weinig klaarheid. De communisten leider Fogliani is van zijn reis naar Moscou teruggekeerd met de op dracht de regering van Badoglio te steunen en het op het vormen van een parlementaire regering aan te sturen. Tijdens een onderhoud, dat Bene detto Croce. de liberale leider, gis teren met den Sowjetrussischen vertegenwoordiger in de Afrika- commissie en den vertegenwoordiger van Moscou bij de regering van Ba doglio heeft gehad, moet van Sow- Jetrussische zijde een poging gedaan zijn een overeenstemming tot stand te brengen tussen' de communisten en de democratische partijen ten aanzien van de vorming ,van een eensgezinde parlementaire regering en een gemeenschappelijke toekom stige regeringspolitiek. Dit was het eerste contact van officiële vertegenwoordigers van Mos cou met Benedetto Croce, die in het afgelopen jaar het communisme steeds fel van de hand heeft ge wezen. Jn politieke kringen ln Zuid-Italie heeft men over. het algemeen de in druk, dat de partijtegenstellingen in het geheel niet overwonnen zijn en dat de ontwikkeling veeleer ondub belzinnig gaat in de richting van een beslissende invloed van Moscou op het gehele politieke kamp .in Zuid-Italië. Mountbatten de gelegenheid gekregen zich Van de capaciteiten der Japanse legers te overtuigen, en te ontdekken dat hun snelheid en hun weerstands vermogen tegen de lichamelijke ont beringen van de strijd in het oerwoud op hoog peil staan. Deze meningsverschillen in de hoogste Britse kringen schijnen tot een spanning te hebben ge leid, welke op de duur on ira ge lijk moet ziin geworden. Een zeer belangrijke' rol heeft daar bij de binnenlandse reactie op de opmars der Japans—Indische legers gespeeld, want Wavell be schouwt het Japanse strategi sche succes als een rem op de uitvoering van zijn Indische po litiek. die na de hongersnood in Bengalen en de hongerstaking van Gandhi toch al op een scherpe anti-Engelse stemming is gestuit. Nu de Japans—Indische troepen het gebied van Voor-Indië betreden hebben en de nationaal-Indlsche regering van Soebhas Chandra Bose zich op haar door de Japanners be krachtigde volmachten voor het be stuur der bevrijde gebieden kan be roepen. helt de altijd labiele politieke toestand in Brits-Indië steeds meer naar verzet over. Aanval over zee? Intussen heeft het Britse blad „Sunday Timès" dezer dagen ver klaard. dat alle bespiegelingen over de strijd te land niets dan afleidings manoeuvres waren om plannen te verbergen voor een aanval over zee. Het is bekend, dat de Engelsen oor logsschepen hebben onttrokken aan de Middellandse Zee en nu in de Indische wateren een sterke slag- vloot tot hun beschikking hebben. Dat deze bij amphibie-ogeraties een belangrijke rol kan spelen, ligt voor de hand. ook al is de actie van deze vloot tot nu toe zeer beperkt geweest. Deze situatie wordt in een duide lijker daglicht gesteld door het be richt. dat de geallieerde vloot thans een aanval heeft ondernomen op het vloot-steunpunt Sabang op Noord- Sumatra. De vliegtuigen, die hieraan deelnamen, waren opgestegen van vliegkampschepen, die deel uitmaak ten van een krachtig beschermd vlooteskader. Afgewacht moet worden, of deze operatie inderdaad het begin is van een nieuwe phase ln de oorlogvoe ring, maar intussen is net van be lang te weten, dat alle operaties, die de Britten zouden willen uitvoeren tegen Malakka. zowel als tegen Su matra of tegen de Burmaanse kust, de nadelen zullen ondervinden van het feit. dat op de weg daarheen de door de Japanners bezette eilanden van de Nicobaren en de Andamanen liggen. Daar komt nog bij, dat het tegenwoordige centrum van Mount- batten's krachten, Céylon, geen dok mogelijkheden bezit, zodat de Engel sen ook in dit opzicht in het nadeel zijn tegenover de Japanners, die in hun dokken in Singapore zelfs slag schepen kunnen herstellen. Bekendmaking Landwacht Aangezien reeds is gebleken, dat onbevoegden misbruik hebben ge maakt van polifciebevoegdheid, zgn. in verband met de Landwacht, wijs ik er nogmaals op, dat de Landwacht in dienst altijd kenbaar is aan de rode armband met 't opschrift „Landwacht" en bovendien zich kan legitimeren door het rode legitimatic- bèwijs van de Landwacht Nederland. De burgerij is dus in generlei op zicht verplicht, gevolg te geven aan bevelen van personen, die zicb als Landwachters uitgeven en die ge noemde kentekenen niet dragen of kunnen tonen. Integendeel, men wordt verzocht dergelijke voorvallen aanstonds bij de bevoegde Land wachtinstanties te melden, zodat daartegen onmiddellijk kan worden opgetreden. Gewestelijk Kommandeur voor Zuid-Holland en Zeeland. Inschrijving bij schoenherstellers AMSTERDAM, 22 April. Zij die nog niet bij een schoenhersteller voor reparatie zijn Ingeschreven, Kunnen vóór 1 Mei 1944 aan de vakgroep achoenherstellersambacht. Den Haag. Laan van Mcerdervoort 848, schrifte lijk verzoeken, hun een schoenherstel ler aan te wijzen. BIJ dit verzoek moeten o.a. worden vermeld: namen van degenen voor wie Inschrijving wordt aangevraagd; reden waarom géén tijdige indiening van de aangewezen bon 069 heeft plaatsgevon den; naam cn adres van den schoen hersteller, bij wlen men wenst te wor den Ingeschreven. De nodige bonnen 060 of een officiële verklaring (b.v. van de directie van een ziekenhuis, do Arbeidsdienst) moeten worden Inge sloten. Aanvragen van hen wier bon ln het ongered© ls geraakt, kunnen niet worden behandeld. Schippers en anderen, die geen vast© verblijfplaats hebben, kunnen zich vóór 1 Mei tot de vakgroep schoenber- 6tellersambacht wenden onder Inzen ding van bon 069 of van het bewijs van Inschrijving bij den schoenher steller. die de bon heeft aangenomen. Voor hen zal een afzonderlijke rege ling worden getroffen. Bij verhuizing moet bij het verzoek om aanwijzing van een schoenherstel ler ln de nieuwe woonplaats het door den tegenwoordlgen schoenhersteller afgegeven bewijs van Inschrijving of een bewijs van ontslag uft de desbe treffende inrichting worden overge legd. Max Blokzijl over „Zuster Anna" DEN HAAG, 22 April. Maandag 24 April om 18 45 uur spreekt Max Blokzijl via Hilversum 1 in zijn poli tiek weekpraatje over „Zuster Apna". Het buitengewone gerechtshof tot verdediging van de staat heeft den voormalLgen secretaris-generaal der fascistische partU. Carlo Scorza, die ervan beschuldigd werd na de arrestatie van den Duce niet de nodige maatregelen genomen te heb ben ter moblll6erlng van de partU. vrijgesproken. Na het overlUden van gouwleider Adolf Wagner heeft de FÜhrer den gouwleider Paul Gtesler benoemd tot Belersen minister van binnenlandse zaken en tot gouwleider van de góuw München-Oberbayern. De Fiihrer heeft verder gouwleider Paul Glesler, als op volger van den overleden minister president Ludwlg Selbert, benoemd tot Belersen minister-president, Donderdag lagen door staking 30 Londense autobuslijnen stop. 80 vracht auto's van het leger moesten nu de buspassagiers vervoeren.: In totaal namen 2000 mannen en vrouwen aan de staking deel. De verduistering begint heden om 20.45 (Zondag 21.00) en eindigt om 6.30 (6.15). Maan op 6.52 (Zondag 7.17). onder 20.15 (21 37). 22 April N.M.. 30 April E.K., 8 Mei VJV1., 15 Mel LJL

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Dagblad voor Leiden en Omstreken | 1944 | | pagina 1