HET DAGBLAD
Pressie op de neutralen
wordt uitgebreid
De zuiveringsacties bij
Jassy voortgezet
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Thans ook Anglo-Amerikaanse
nota aan Zweden
Spanje neemt een
benzinevoorraad
in beslag
Terreuraanvallen op
Hongaarse steden
De Finse houding
onveranderd
Bommen op
Den Haag
Duits weermachtsbericht
Afweergevechten
bij Feodosia
Grafschennis
Weer boter voor de kinderen
Op vleesbonnen mag ook op Maandag
en Dinsdag worden gekocht
STOCKHOLM, 14 April. Het
politieke offensief dat de geal
lieerden hebben ontketend tegen
de neutrale staten begint zich,
nadat de Amerikaanse minister
van buitenlandse zaken, Cordell
Hull, in een radiorede geen twij
fel meer aan de bedoeling der
Anglo-Amerikanen had gelaten,
steeds duidelijker af te tekenen.
Huil heeft nu op zijn persconfe
rentie verteld, dat er tussen de
geallieerden onderhandelingen
worden gevoerd over de handels
betrekkingen van de neutrale sta
ten met de landen van de Spil en
dat die vooral betrekking hebben
op de binnen de tegen Europa ge
richte blokkade liggende neutra
len. Er zijn, naar de Amerikaanse
minister mededeelde ook onder
handelingen geopend met enige
dier regeringen.
Hoewel van Engelse zijde tot nu
toe geen nieuwe stappen zijn onder
nomen, behoeft er aan de houding
van Londen niet de minste twijfel
te bestaan, zoals trouwens de econo
mische blokkade tegen Ierland, de
maatregelen om Spanje benzine en
Turkije wagens te onthouden, duide
lijk genoeg hebben bewezen. Twee
Zweedse bladen overigens, „Afton-
bladet" en „Nya Dagligt Allehanda"
delen mede, dat Churchill dezer da
gen zijn houding ten opzichte van
Hull's dreigementen zal bepalen en
die in scherpe bewoordingen zal on
dersteunen.
In welke vorm de Britse premier
dit zal doen, staat nog niet vast. Hoe
men te Londen over de neutrale lan
den denkt, blijkt echter ten over
vloede uit een open brief, die Lord
Vansittard, de voormalige adviseur
in buitenlandse aangelegenheden van
de Engelse regering, over de houding
der neutrale landen heeft geschreven
en waarin hij hen er regelrecht van
beschuldigt, dat ze hun verplichtin
gen niet nakomen.
Dreigementen
Als gevallen die in het bijzonder
aanstoot geven noemt hij „onze zo
genaamde geallieerden, Portugal en
Turkije" Hij verwijt hun. dat ze „uit
winstbejag of om andere redenen"
oorlogsmateriaal aan Duitsland leve
ren en wenst, dat deze regeringen
duidelijk zal worden gemaakt, dat de
gevolgen van hun handelingen op
hun eigen hoofd neerkomen. Hij
dreigt meteen met représsailles en
noemt als voorbeeld het opzeggen van
de bondgenootschappen. Voor derge
lijke staten, zo schrijft Vansittard,
behoort bij vredesonderhandelingen
zelfs geen fauteuil te worden gereser
veerd.
Intussen is aan de rij van neutra
len dfe kennis hebben gemaakt met
de Anglo-Amerikaanse opvattingen
weer een nieuwe staat toegevoegd,
namelijk Zweden. Het Zweedse tcle-
gTaafagentschap bevestigt wat al in
de buitenlandse bladen werd ver
meld. namelijk dat Engeland en dc
Ver. Staten Donderdagmiddag in
Stockholm een nota hebben laten
overhandigen btcreffendc de Zweedse
handel met de Spilmogcndhedcn.
Wat dc nota aan Turkije betreft,
die waarschijnlijk het stilleggen van
het handelsverkeer tussen Turkije en
dc landen van de Spil eist, heeft de
Britse ambassadeur in Ankara uit
eengezet dat dc geallieerden vooral
met lede ogen aanzien dat Turks
chroomerts wordt geëxporteerd.
Tot nu toe is liet politieke offensief
van de Anglo-Amerikanen echter
nog niet bijzonder succesrijk ge
weest. Zelfs het kleine, en wat mo
gelijke sanctiemaatregelen betreft
zeer ongunstig gelegen, Ierland heeft
BOEDAPEST, 14 April. In de
nacht van Woensdag op Donderdag
hebben Anglo-Amerikaanse bommen
werpers twee maal in verscheidene
golven terreuraanvallen ondernomen
op Boedapest en andere Hongaarse
steden.
Donderdagmiddag werd opnieuw
een grote aanval op Hongarije uitge
voerd. Vier formaties vliegtuigen
drongen over de Zuidwestelijke grens
het land binnen. Twee formaties
wierpen, elk in twee golven, een groot
aantaL bommen op Boedapest.
De bevolking leed bij deze aanval
len verliezen. Men is bezig de schade
vast te stellen.
Hongaarse Jagers dwongen de
vijandelijke vliegtuigen hun koers te
wijzigen en schoten in samenwerking
met de luchtdoel-artillerie 24 bom
menwerpers omlaag.
Het Hongaarse luchtbeschermings
commando vestigt er de aandacht
van de bevolking op, dat de Angel
saksische vliegtuigen met dynamiet
gevulde stukken speelgoed en vul-
penhbuders hebben uitgeworpen. Er
wordt een beroep op de burgers ge
daan zo spoedig mogelijk mededeling
te doen van het vinden van derge
lijke voorwerpen.
Dc Italiaanse stad Trevlso ls op
Goede Vrijdag door Amerikaanse bom
menwerpers aangevallen en vrijwel ge
heel verwoest. Naai' schatting zijn van
de 35.000 Inwoners meer dan 5000
mensen om het leven gekomen.
De Griekse ex-koning George
heeft te Cairo Sophocles Vemzelos
met dc vorming van een nieuw emi
granten-kabinet belast.
De ln dienst der geallieerden va
rende Noorse handelsvloot heeft sedert
9 April 1940 ongeveer de helft van
haar tonnage verloren.
Volgens intieme vrienden van Gl-
raud. ziet de generaal lu, dat het ho
peloos ls. zich tegen het comité van
Algiers te verzetten. Hij heeft te ver
staan gegeven voornemens te zijn. zich
ln het particuliere leven terug te trek
ken.
De Sowjet-Unie tracht ln de Ver
enigde Staten orders te plaatsen tot
een bedrag van 25 milliard dollar,
waarvoor vrachtauto's en locomotieven
geleverd zouden rupeten worden. In ruil
zou de Sowjet-Unie grondstoffen en
goud aanbieden, doch de Amerikaanse
vertegenwoordigers zouden hiermede
niet tevreden -zijn
Half Maart is ln de Arabische Zee
«en Amerikaanse koopvaarder getorpe
deerd. 35 opvarenden worden vermist
een vastbesloten weigering laten ho
ren op de eisen van Londen en
Washington.
Spanje
Thans blijkt dat ook Spanje geens
zins willoos het hoofd buigt voor de
stillegging van de olietoevoer. De
Spaanse regering heeft een olievoor
raad in Spaans Marokko, welke was
opgeslagen in Tetoean en eigendom
was van de Engels-Amerikaanse pe-
troleummaatschappijen Shell en Va
cuum Oil in beslag laten nemen. On
middellijk heeft de Britse ambas
sadeur in Madrid, Sir Samuel Hoare
krachtige stappen moeten doen bij
de regering in. Madrid om dit weer
ongedaan te maken. Ook de Ameri
kaanse regeling heeft soortgelijke
stappen laten doen.
Reuter meldt thans dat de in be
slag genomen voorraden slechts klein
zijn en dat de Spaanse maatregel
een gevolg is van het feit dat de
genoemde petroleummaatschappijen
hebben geweigerd de speciale belas
ting te betalen die de Spanjaarden
hebben ingevoerd na het Anglo-
Amerikaanse verbod inzake de pe-
troleumiirpor!. Dit verbod is nog
steeds fair kracht, maai* de gehele
aangelegenheid wordt op het ogen
blik in Madrid besproken en men
hoo^t dat er spoedig een oplossing
zal worden gevonden.
Zodoende kan dus nog niet wor
den gezegd dat de politieke pressie
op de neutrale landen een tegen
wicht vormt voor de onzekerheid en
de onrust over de komende militaire
gebeurtenissen en over de waag
stukken van de toekomst, en even
min een vervangingsmiddel kan zijn
voor de daden, welke het Kremlin
de laatste tijd weer steeds nadruk
kelijker van zijn beide Westelijke
bondgenoten verlangt.
Veelzeggend is in dit verband een
opmerking, die Cunnings in de libe
rale „News Chronicle'-/ maakt, name
lijk dat men op het Britse eiland
met ongeduld het komende hoogte
punt van de oorlog tegemoet ziet.
Het uitblijven van het tweede front
heeft eerst tot een zekere cynische
humor geleid, maar thans maakt die
plaats voor ongerustheid, prikkel
baarheid en gebrek aan concentra
tie tijdens de arbeid.
BERLIJN, 14 April. Een speciale
correspondentie meent, dat het laat
ste besluit van de Finse Rijksdag
neerkomt op een opnieuw verwerpen
van de Sowjetrussische vredesvoor
waarden.
Daar het officiële communiqué van
de Finse regering te Berlijn nog niet
bekend is, wordt in de Wilhelmstrasse
nog geen officieel commentaar ver
strekt.
Wel wijst men in Duitse kringen
zo meldt het A.N.P. op de een
stemmigheid der afgevaardigden bij
de aanvaarding der resolutie, die de
onaanneembaarheid der onlangs door
Moscou gestelde voorwaarden tot uit
drukking brengt.
Van Finse zijde, zo verklaart men
in dit verband, heeft men, evenals
enige weken .geleden, het gevaar inge
zien ran deze voorwaarden, die de
Sowjets de mogelijkheid tot iedere ge
wenste uitleg openlaten.
Zwitsers dwingen twaalf
Amerikanen tot landen
BERN, 14 April. Donderdagmid
dag hebben Zwitserse luchtverdedi
gingsstrijdkrachten van formaties
Amerikaanse bommenwerpers, die
boven Noord- en Noordoost Zwitser
land vlogen, twaalf toestellen tot da
len gedwongen. Bovendien werd bij
Siebnen een Amerikaans vliegtuig
door jagers neergeschoten, nadat
het aan de sommatie te landen, geen
gehoor had gegeven. De bemannin
gen, die zich ten dele met parachu
tes in veiligheid trachtten te bren
gen, werden geïnterneerd.
Door locomotief overreden
TILBURG. 14 April. In de werk
plaats der Ned. Spoorwegen is een tra
gisch ongeval geschied. De vijftigjarige
gehuwde machineslijper G. v. d. Ende
alhier, geraakte bij het verlaten van
de revisiehal onder een locomotief.
Beide benen werden hem afgereden.
Tijdens het vervoer naar het zieken
huis ls het slachtoffer overleden.
De machinist van dc locomotief had
nog fluitsignalen gegeven, welke v. E.
blijkbaar niet gehoord heeft.
Ie JAARGANG No. *7 LD VRIJDAG 14 APRIL 1944
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Telefoon 24996 - Abonnementsprijs 21 ct. per week of f2.73 per kwartaal - Postgiro 184.120 - Postbus 65
Op 11 April wierpen
Engels-A merikaanse
vliegers bommen op
Den Haag. Deze foto
laat dc ruïnes zien van
een vernield kantoorge
bouw van het Neder
landse burgerlijke be
stuur, waarin vele Ne
derlanders, voorname
lijk meisjes, om het
leven kwamen.
Foto C.N.F.-M.)
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUHRER, 13 April. Het opperbevel
der weermacht maakt bekena:
In het Noordelijke deel van de
Krim op de landengte ten Noord
oosten van Feodosia hebben Duitse
en Roemeense divisies de. onze dis-
tanciëringsbewegingen vlak opvol
gende. bolsjewisten in verbitterde ge
vechten afgeweerd. Formaties slag
vliegers hebben daar de beide laat
ste dagen 82 Sow jet-Russische tanks
vernietigd. Een escadrille slagvliegers
onder kapt. Ruffer heeft zich hier
bij bijzonder onderscheiden.
Ten Noordwesten van Odessa heb
ben onze troepen op de Westelijke
oever van de Dnjestr volgens de be
velen hun nieuwe stellingen ingeno
men. In de gevechten der laatste
dagen hebben zich daar de onder be
vel van den generaal der infanterie
von Förster staande troepen bijzon
der onderscheiden in aanval en af
weer.
Ten Noordwesten van Jassy heb
ben Duitse en Roemeense formaties
de zuivering voortgezet van het op
de voorafgaande dagen gewonnen
terrein. Zij vernietigden enige vijan
delijke gevechtsgroepen en sloegen
tegenaanvallen der bolsjewisten af.
In de Oostelijke Boekawina is het
ln enige sectoren gekomen tot ge
vechtscontact met vijandelijke ver
kenningsstrijdkrachten.
Tussen de midden-Dnjestr en het
gebied ten Noordwesten van Brody
hebben Duitse en Hongaarse tróepen
bolsjewistische groepeu strijdkrach
ten uiteengeslagen. Bij de zware ge
vechten der laatste weken heeft.1
hier de Brandenburgse 208ste divisie
infanterie onder leiding van gene-
raal-majoor Piekenbrock schitterend
uitgemunt.
In de mines van Tarnopol verdedigt
zich het heldhaftig strijdende garni
zoen verbeten tegen den met over
machtige infanterie en pantserstrijd
krachten verder aanvallenden vijand.
In het gevechtsgebied van Kowel
hebben onze troepen de bolsjewisten
bij plaatselijke aanvallen teruggewor
pen en de vijandelijke tegenaanvallen
onder vernietiging van een groot aan
tal tanks afgeslagen.
Op het landingshoofd van Nettuno
is een door sterke artillerie onder
steunde vijandelijke aanval afgesla
gen. Ver dragend geschut bestreed
het havengebied van Anzio en Net
tuno en dreef vijandelijke scheeps-
concentraties uiteen.
Formaties Duitse gevechts- en slag
vliegtuigen hebben overdag en des
nachts munitie- en benzine-opslag-
plaatsen in het gebied van Anzio
aangevallen. Zware ontploffingen en
grote branden werden Ln de doelge
bieden waargenomen.
Aan het Zuidelijke front werden bij
levendige wederzijdse activiteit van
verkennings- en stoottroepen opnieuw
verscheidene steunpunten van den
tegenstander vernietigd en een aan
tal gevangenen binnengebracht.
Bij aanvallen van Amerikaanse
bommenwerpers op het Zuidoosten
van Duitsland en bij een aanval van
vijandelijke formaties jagers op
Noord- en Midden-Duitsland zijn gis
teren 51 Amerikaanse vliegtuigen,
waarvan 38 viermotorige bommen
werpers, neergeschoten.
Enige Britse vliegtuigen hebben in
de afgelopen nacht bommen gewor
pen op het stedelijk gebied van Osna-
brück.
Snelle Duitse gevechtsvliegtuigen
hebben doelen in het gebied van Lon
den aangevallen.
Bij Tiraspol
Het Roemeense legerbericht van
Donderdag meldt, dat de Roemeense
troepen, dis strijden in de sector
van Tiraspol. nieuwe stellingen be
trokken hebben op de rechteroever
van de Dnjestr.
Twee kinderen verbrand
EINDHOVEN. 14 April. Twee
zoontjes van den vrachtrijder v. d.
Water, wonende aan de Twijgstraat
alhier, hadden Woensdag in een on
bewaakt ogenblik een doosje lucifers
weten te bemachtigen en speelden
daarmee in de paardenstal. Het
kleine vuurtje werd steeds groter en
door het vele aanwezige lichtbrand-
bare stro greep het vuur zo snel om
zich heen. dat de kinderen. twee en
drie jaar oud, slechts met de groot
ste moeite uit deze vuurzee bevrijd
konden worden. Zij waren toen ech
ter al zodanig met brandwonden
overladen, dat overbrenging naar het
Binnenziekenhuis noodzakelijk was.
Beide kinderen zijn daar aan de ver
wondingen overleden.
Twee Joden door val van aufo
DEN HAAG. 13 April. Twee
mannen.die op de laadbak van
een vrachtauto medereden, vielen
Woensdag door het losschieten van
de laadklep op de Soestdijksekade
van de wagen. Met een hersenschud
ding werden zij naar het ziekenhuis
Westeinde gebracht, waar beiden
hedenmiddag aan de gevolgen zijn
overleden.
Het zijn de 38-jarige J. Louwman
en de 51-jarige F. J. Punselie, beiden
uit Rotterdam.
HAAGS NIEUWS
Keuringen Waffen- ff ff -wachtbataillon en Landstorm
Het //-Ersatzkommando deelt mede: Iedere gezonde Nederlander kan
zieb aanmelden, ten einde gekeurd te worden voor de Waffen-ff, //-Wacbt-
bataillon in Amersfoort, Landstorm Nederland, Kriegsmarine en de Ger
maanse ff iD Nederland. Personen tussen 19 en 30 jaar, die aanmeldings-
plichtig zijn voor dc tewerkstelling, kunnen zicb eveneens aanmelden en
worden gedurende hun verbintenis vaD de tewerkstelling vrijgesteld.
Officier in dc Waffen-// kan ieder worden, die na ten minste één jaar
diensttijd zijn geschiktheid voor de officiersopleiding heeft bewezen. Zijn
schoolopleiding is niet doorslaggevend, beslissend voor bevordering zijn:
karakter, gedrag, prestatie.
Tijdens de keuringen worden alle Inlichtingen verstrekt met betrekking
tot de verzorging van familieleden, duur der opleiding, extra-levensmiddelen
etc. Eveneens verstrekken alle inlichtingen cn gratis-reisbiljetten voor dc
heen- en terugreis de volgende Nebenstellen der Waffen-//: Amsterdam,
Dam 4; Alkmaar, Langestraat 56; Heerlen, Saroleastraat 25: Groningen,
Herenstraat 46; Enschede, Hengelosestraat 30, en het //-Ersatzkommando,
Den Haag, Korte Vijverberg 5.
16 April 914 uur: Rotterdam, Deutsche Oberschule, Westerlaan 2;
17 April 912 uur: Den Bosch, Hotel Noord-Brabant, Markt 45: 1518
uur: Venlo, Deutsches Haus. Egmondstraat 16: 18 April 912 uur: Arn
hem, Café Royal: 15—18 uur: Zwolie. Hotel Gijtenbeek; 19 April 9—12 uur:
Groningen, Herestraat 46: 15—18 uur: Leeuwarden, Huize Schaaf, Breed-
straat; 20 April 9—14 uur: Amsterdam, Dam 4: 21 April 9—14 uur: Utrecht
N.V.-Huis, Oudegracht 245: 22 April 9—14 uur: Amersfoort, Pol. Durcb-
gangslagcr, Leusderweg.
Drie personen door gas
vergiftigd
In een perceel aan de van Sienho-
venstraat heeft zich gisteren een ge
val van gasvergiftiging voorgedaan,
dat gelukkig nog goed afliep. De va
der en de zoon des huizes, die met
een dichte deur en open ramen sla
pen. ontdekten gistermorgen om om
streeks half zeven, dat de 63-iarige
vrouw des huizes, de dochter en de
diensbtode, die met gesloten ramen
sliepen, bewusteloos in bed lagen.
Tijdens werkzaamheden in de keu
ken was de avond tevoren blijkbaar
de gasslang losgegaan. Het gelukte
een dokter van de geneeskundige
dienst de levensgeesten van de slacht
offers weer op te wekken.
BUREAU ARMENRAAD VER
PLAATST. Het bureau van de
Armenraad, Laan Copes van Catten-
burch 20 is tijdelijk verplaatst naar
het bureau van de F.I.O.M., Anna
Paulownastraat 9. telefoon 18.08.96.
De spreekuren van het bureau,
alsmede die van de commissie tot
bevordering van samenwerking, van
de commissie inzake onderhouds
plicht. en van de commissie voor tij-
j delijke gezinsverpleging, worden ge
houden öp de gewone dagen en uren.
AGENDA VOOR ZATERDAG
Diligcntiu: Jan Keessef, viool, en Ge
rard Hengeveld, plano. 19.30 u.; Prin-
eesse-Schouwburg: Rcs. Toneel ln „Dc
knecht van twee meesters", 19.15 u.:
Stadsschouwburg: „Tosca", 19 u.;
Scala: Gezelschap Bijlcvclt en Boezer
„De bovennatuurlijke zoon". 19.30 u.;
Gebouw voor K. cn XV.: „De verdwe
nen koningszoon", kinderoperette. 14 u.
BIJ ONZE VRIJWILLIGERS. Een welverdiende dronk na harde strijd.
Foto ff-P K. Kemps O/H)
VOLKSCULTUUR EN KUNS7
Willy Derby begraven
Grote belangstelling openbaarde zich.
toen de artist Willy Derby naar zijn
laatste rustplaats op Oud Eyk en Dui
nen te Den Haag werd gedragen: een
belangstelling, die getuigde van zijn
populariteit.
Bij het Gebouw voor K. en W. hield
de begrafenisstoet halt cn werd
namens directie en personeel een krans
aan de baar gehecht. Op de begraaf
plaats zag men verschillende vakge
noten van Derby en andere vertegen
woordigers, o.a. van de Ned. Kultuur
kamer.
Lou Bandy herdacht zijn broeder,
van wlen hij veel geleerd heeft: de
liederenschrijver Ferry wijdde een
woord van nagedachtenis aan zlin op
drachtgever. voor wlen hij meer dan
1500 liedjes maakte: Bart Ellerinic
sprak namens de N.K.K en Koos
Speenhoff Jr. namens de Jongere artis-
ten.
Ook een weelde van bloemen getuig
de in kleur en geur van do deelneming
bij het verschelden van den populairen
zanger.
Men kan niet anders zeggen, dan'
dat het oude spreekwoord ..de
gelegenheid maakt den dief" tegen
woordig een ruime toepassing vindt.
De oorlogsonistandigheden scheppen
blijkbaar vele en onverwachte gele
genheden om zich aan de misdaad
te wijden en van die kansen weet
het mensdom gretig gebruik te ma
ken. Zonderling en griezelig zijn
vaak die gelegenheden en nóg zon
derlinger en griezeliger zijn de mis
daden.
Zo is er een Franse dokter en bur
gemeester, die een soort exportslach
terij van mensen begint. Dat -wil zeg
gen, mensen, die door hem geëxpor-
leerd dachten te worden, 'doch in
werkelijkheid werden afgeslacht.
Dan is er een Nederlandse heer,
die niet bij wijze van misdaad, maar
als beroep lijken in stukken sneed,
al meer dan 25 jaar. Een anaiomie-
bediendc. die hielp bij dc sectie van
stoffelijke overschotten. Na het ver
trek der hooggeleerden, zette deze
zijn onderzoelcingen voort en demon
teerde hij speciaal de gebitten der
overledenen om gouden kronen en
bruggen te bemachtigen. Voor elke
afwijking van de gewone loop der
dingen, wordt gemakkelijk een advo
caat gevonden en de sectie-bediende
vond al een hele goeie", die met
een effen gezicht voor de rechtbank
beweerde, dat hier natuurlijk van
een misdrijf helemaal geen sprake
kon zijn. dewijl er niemand bestolen
was, daar de dode dood was en dus...
nicjnand. Er is dus een mooie kans.
dat de man vrij komt cn dat het
enige resultaat van deze ..mooie"
zaak is, dat dank zij de sympathieke
medewerking van de kranten nog
eens de aandacht is gevestigd op
een nieuwe Vorm van plundering
van den evennaaste, zij het dan
post hum!
Ondertussen zijn er ook reeds
andere lieden, die zich bezig houden
met het plunderen van medemensen,
die er „niet meer zijn". Ik denk niet
alleen aan het uitplunderen van
evacué's, dat nog steeds voortgang
vindt, maar ik denk nu ook al weer
aan de mensen, die er definitief niet
meer zijn: aan de overledenen.
Op vele kerkhoven wordt tlmns
vastgesteld, dat de verse bloemen
van de graven verdwijnen. Losse
takken, bloemen in vaasjes, plantjes,
alles is goede prijs", want liet
brengt goede' prijzen op.
Lieden met flinke tassen mengen
zich onder de schare van treurenden,
die zich dagelijks langs dc graven
beweegt en bemachtigen zo snel
mogelijk de laatste groet, die een
moeder in haar ellende heeft mee
gebracht, het tuiltje bloemen, dat
een klein kinderknuistje zojuist op
het graf van een vader of moeder
lieeft neergelegd...
De vraag is nu slechts: komt er
ivèèr een knappe advocaat, die dit
wete goed te praten en komt er wèèr
een smakelijk stukje in de krant, als
er één gegrepen wordt, dat er vrij
spraak moet volgen"? Misschien
niet. want als ik me wel herinner,
ivordt het graf door de wet sterker
beschermd dan het stoffelijkover
schot, zolang het nog boven de
grond staat.
Maar ondertussen staat het vast,
dat het gezonde volksgevoel beide
soorten van behandelingvan doden
scherp afwijst, afgezien van alle
advocaten-handigheden.
En daarom zou het goed zijn. dat
de kranten tot het inzicht, kwamen
geen nieuwe, griezelige of weerzin
wekkende vormen van ..verrijking"
(pas op, het is geen diefstal, ik zou
met een advocaat in aanraking kun
nen komen) te publiceren zolang
niet een voorbeeldige straf is tot
stand gekomen.
Zoals het nu gaat, werken sommige
kranten als een soort advertentie
voor hen, die naar nieuwe en des
noods griezelige bronnen van inkom
sten zoeken. 'Of moet het zover ko
men dat sommige wèl-denkendc land
genoten zich afvragen:
,JIè. waarom heb ik niet een gou
den kroon uit de mond van die of
die dierbare overledene gehaald, het
is tóch lekker niet strafbaar."
Of zelfs zover, dat anderen alvast
eens opletten, wie nog goud in zijn
wnnd heeft en er een beetje slecht
uitzietTIJL.
Kunst in Den Haag
In Prlncesse wordt Vrijdagavond
Herman Roelvink's comedic ..Freule
ken" ten tonele gebracht. Zaterdag
avond, Zondagmiddag en -avond gaat
er eveneens een comedie en wel Gol-
donl's „De knecht van twee meesters".
Maandag- en Dinsdagavond zal het
Ruys-ensemble de eerste weder-opvoc-
ringen geven van „Apotheek de Ooie
vaar". een blijspel van Laurent Doll-
let, met Cor Ruys in de hoofdrol.
Woensdag volgt weer „De knecljt van
twee meesters" en Donderdag wordt
het populaire blijspel van Ank van der
Moer „Waar ls mijn dochter?" nog een
keer opgevoerd.
In het Gebouw voor K. en W.
treedt Zaterdagavond voor Vreugde en
Arbeid het amusementsorkest van
John Kristel op: 's middags wordt ..De
verdwenen koningszoon", een kinder
voorstelling. gegeven Zondagmiddag
dirigeert Toon VerhelJ het Abonne
mentsconcert van het Resldcntle-Or-
Het is nu bijna weer vier Jaar ge
leden. dat Nederland direct werd
betrokken in de grote oorlog, welks
uitslag over het voortbestaan van
Europa en zijn kuituur en dus ook
over ons eigen voortbestaan beslist.
Zonder de offers aan goed en bloed
te willen verkleinen en zonder de in
spanning gering te schatten, die ons
volk zich vrijwillig of niet vrijwillig
voor de totstandkoming van een
socialistisch Europa getroost heeft,
mogen wij zeggen, dat wij tot nu toe
nog voor veel nood gespaard zijn ge
bleven.
Wij zijn echter nog niet aan het
eind en afgezien van ae mogelijkheid,
dat ons land weer eens strijdtoneel
wordt, kunnen wij erop rekenen, dat
ook in deze oorlog de laatste loodjes
het zwaarst zullen wegen. Nederland
heeft tot nu toe. ondanks bepaalde
ontbindingsverschijnselen op veler
lei terrein, het hoofd boven water
weten te houden. Ook een economi
sche chaos werd daarbij met meer
succes dan in vele andere landen be
streden. De moeilijkheden te dien
aanzien zullen in de toekomst echter
zeker groter worden.
Kort geleden wezen wij op het
grote belang, dat speciaal ook de ar
beiders bij de verhindering van een
inflatie hebben.
Iedere ordening te dien aanzien
zou echter een illusie worden wan
neer van de eerste levensbehoeften
en in de eerste plaats dus van de
levensmiddelen niet een draaglijke
hoeveelheid tegen gewone prijzen ter
beschikking zou staan. Een streng
zakelijk onderzoek naar de produc
tiemogelijkheden na de inundaties
leerde, dat aan deze voorwaarde ook
in de komende periode kan worden
voldaan., mits het geproduceerde
meer dan tot nu toe naar de officiële
markt wordt toegevoerd.
In de loop van de jaren is de
stroom, die in de zwarte handel
mondt, langzaam aangezwollen. Het
sterkst doet zich deze verschuiving
gevoelen op het gebied van de groen
ten. maar ook van andere producten,
zoals bijvoorbeeld graan, koolzaadolie
en melk worden iri bepaalde streken
en door bepaalde producenten en
handelaren ontstellende percentages
aan de normale weg onttrokken.
Dit is mogelijk, doordat er een al
geméén tekort aan inzicht bestaat
ten aanzien van de noodzaak in het
algemeen belang de orde te handha
ven.
De consument, die optreedt als slot-
schakel in de kettinghandel, maakt
de hele zwarte handel mogelijk. Voor
zover hij hoort, tot de grote groep
van loontrekkers, gooit hij daarmee
zijn eigen glazen in. Hij vergeet na
melijk. dat het tijdelijk voordeeltje
dat hij heeft, doordat hij ook iets
extra's ..zwart" bemachtigt, later, op
het moment waarop mede door zijn
toedoen de chaos is ingetreden en de
zwarte markt een belangrijke rol
speelt bij de hele verdeling, hem en
zijn lotgenoten dubbel en dwars zal
worden ingepeperd, omdat een enigs
zins effectieve concurrentie op de
„vrije" markt dan niet mogelijk is.
Hij zou zicb met vrucht kunnen spie
gelen aan onze zuidelijke buren, waar
meer „vrijheid", dus veel groter ver
schil tussen het werkelijke rantsoen
van de verschillende bevolkingsgroe
pen bestaat.
Geen geringe verantwoordelijkheid
draagt ook de rechterlijke macht,
die door het opleggen van dikwijls
veel te lage straffen het aan de
zwarte-handelaren en aan de slecn-
te elementen onder de producenten
en de tussenhandelaren mogelijk
maakt zich ten koste van het volk
te verrijken.
Tenslotte echter ligt dc mogelijk
heid om de orde te handhaven of te
herstellen in handen van hen. die
de regels van het spel maken en de
naleving van deze regels controle
ren. Daardoor wordt bepaald, of de
goedwillende burger zich al of niet
tegen zijn belagers kan weren. In
het grijs verleden hebben wij het
departement voorgesteld, een vrije
klantenbinding bij de groentenhan-
del in te voeren. Meer dan een jaar
later, nadat al die tijd de groente
boeren ondanks wekelijkse officiële
publicaties iedere prijs konden be
dingen, kwam eindelijk de eerste
aanwijzing van een nummer van de
groentenkaart, waardoor aan heel
veel ergernis een eind werd gemaakt.
Inmiddels is in deze winter geen
spruitje en geen struikje witlof via
de normale weg bij de mensen ge
komen. Ook de ongecontroleerde
prijsopdrijving neemt weer toe. Wij
hebben reeds eerder voorgesteld, m
de grote steden een officiële centrale
groentenmarkt in te richten, waar
eventueel goedwillende groenteboe
ren stand-houder zouden kunnen
worden om zo een concurrentie-in-
strument tegen de knoeiers in het.
leven te roepen. Zou dit nu voor de
nieuwe moeilijkheden geen uitkomst
kunnen brengen? Er zijn de laatste
tijd verschillende onthullingen ge
daan over de toenemende knoeierijen
bij het contrólesysteem en bij dc
semi-officiële diensten zonder dat
daarop een officiële reactie is ge
volgd. Wanneer dit bederf in het
apparaat zou doorvreten, is ieder
verweer van de zijde van het pu-
blik onmogelijk.
Wat wij nodig hebben, is, dat de
leiding in handen ligt van mannen
met geloof in de toekomst, die ervan
overtuigd zijn, dat vóór alles de
orde, in het belang van ons volk en
in het belang van Europa, dat zijn
crisis tegemoet gaat. bewaard wordt.
Met spanning wachten wij het te
ken af, dat de leiding de mogelijkheid
ziet, het apparaat in de hand te hou
den. dat de verantwoordelijke mannen
in 't moeilijkste uur van de Europese
geschiedenis de strijdlust en de moed
bezitten, Nederland door de crisis te
leiden. Wanneer de uiterlijke voor
waarden geschapen worden om de
zwarte handel te beteugelen, zal het
grote publiek zeker aan dc bestrij
ding actief deelnemen. Uit eigen
lijfsbehoud zal het beroep op ons
volk niet tevergeefs zijn, het zal met
vreugde helpen, de knoeiers uit te
stoten en er zich in verheugen, wan
neer de parasieten nuttiger werk,
bijvoorbeeld in de Noord-Oostpolder,
krijgen aangewezen.
kest en 's avonds treedt op de myste
rieuze Wlnando. Maandagavond zal het
Residentie-Toneel om kwart voor zeven
nog, een voorstelling geven van Shake
speare's treurspel „Hamlet". Woensdag
avond volgt het volksconcert van het
Residentie-Orkest o.l.v. Toon Verhelj
met Marlnus Flipse aan de piano. Het
Miller Quartet zal Donderdagavond het
Gebouw bespelen.
In Dlllgentla kan Vrijdagavond
door omstandigheden het optreden van
„Ars nova et nntiqua" niet doorgaan.
Hiervoor ln de plaats zal het Neder
lands Strijkkwartet concerteren met
Hans Schouwman als solist. Zaterdag-
a.vond volgt een recital door Jan Kees-
sen, viool, en Gerard Hengeveld. plano.
De Zwitserse pianist Franz Josef Hlrt
zal Zondagmiddag nog eenmaal optre
den. 's avonds speelt het Brussels Om-
roepdansorkest o.l.v. Hubert Simplissfe.
Dinsdagavond volgt het tweede optre
den van het collegium Musica Dlvlna
o.l.v. Henri Gcraerdts. Donderdagavond
treedt op het Ned. Strijkkwartet met
Dora Lindeman, sopraan, Rlna Sehroe-
der. alt, en Hans Schouwman, plano.
In Scala treedt tot en met Zater
dag het gezelschap Bljlevelt en Boezer
op- ln „De bovennatuurlijke zoon".
Van Zondag 16 April af volgt het ge
zelschap Du Mee met „En... wie kust
mij?"
Zondagmorgen om 11 uur is er ln
dc Rolzaal op het Binnenhof een con
cert. Solisten zijn Constant Moerman,
vlooi cn Arend Koolc aan. de vleugel.
SPORTNIEUWS
Zwemwereld nam afscheid van
Jan C. den Boer
HAARLEM. 13 April. Zeer velen,
onder wie officials uit de zwemwereld.
waren in de aula van het crematorium
Westerveld bijeen om afscheid te
nemen van den bekenden Gouwenaar
J. C. den Boer, die niet alleen in het
verenigingsleven van Gouda een be
kende figuur was. maar ook ln de
Nederlandse zwemwereld een grote
populariteit genoot. Dit bleek uit rie
woorden van den heer Jan de Vries,
voorzitter van de Nederlandse Zwem
en Reddingsbond, die Den Boer schet
ste als Iemand, die met hart en ziel
aan de zwemsport verknocht was. Be
gonnen als eenvoudig waterpolospeler.
werd hil al spoedig gekozen in het ver
tegenwoordigend zevental, nam deel
aan wedstrijden ln het buitenland en
wa£ leider van de Nederlandse polo-
ploeg tijdens dc Olympische Spelen te
Parijs. De Zwembond heeft steeds
gaarne gebruik gemaakt van ziln grote
kennis op het gebied van het water
polo. Ook als scheidsrechter heeft Den
Boer de Zwembond lange tild gediend.
Hij was een der ouderen, die met veel
Ijver de Idealen van dc Zwembond
trachtte te verwezenlijken Jan C. den
Boer heeft voor velen Iets betekend",
aldus besloot de heer Vries, die ccn
van de twaalf sprekers was. die een
woord van afscheid sprak bij de met
vele bloemstukken bedekte baar.
DEN HAAG. 14 April. Voor de
komende veertiendaagse periode
zijn voor brood, melk, taptemelk,
vlees, aardappelen en tabak (naar
keuze) de bonnen 17 en 18 aange
wezen. waarvan de bonnen 17 voor
aardappelen slechts geldig zijn lot
22 April. Beschuit is verkrijgbaar
op bon 17, terwijl op bon 18 be
schuit ditmaal weder uitsluitend kin
dermeel. havermout, govt of voedings
suiker beschikbaar wordt gesteld.
Op bon 17a boter kan een half
ranuoen margarine worden gekocht
en op bon 17b margarine of bak- en
braadvet. De kinderen beneden 21
jaar krijgen bovendien resp. op de
bonnen b36. c36, d36 en e36 reserve
een half rantsoen boter en de kin
deren van 4 tot en met 20 jaar
daarnaast nog een half rantsoen
boter op bon 20b, welke laatste bon
geldig blijft tot 27 Mei. Verder is
voor de kinderen van 0 tot 1 jaar
bon e33 reserve aangewezen voor het
gebruikelijke rantsoen rijst of gort
slotte aangewezen: 97 en 98 voor
bloem: 99 voor 250 gram peulvruch
ten100 voor vermicelli; 101 voor
magere of 20 plus kaas: 102 voor
suiker; 103 voor jam; 104 voor kof-
fiesurrogaat; 105 voor cenhcidstoilet-
zcep en 106 voor waspoedcr.
Voor de kinderen beneden veertien
jaar wordt daarnaast resp. op de
bonnen c34, d34 en e34 nog waspoeder
beschikbaar gesteld en voor de kin
deren van 0 tot 1 jaar op bon e35
reserve tevens toiletzeep. De zeepbon-
nen zijn geldig tot 13 Mei.
Voor het tijdvak van 16 tot en met
29 April a.s. Is wederom slechts één
bonnummer voor beschuit aangewezen
en één bonnummer voor kindermeel,
havermout, gort en voedingssuiker.
Gedurende dit tlldvak kan men dus
op de bon „beschuit 17". beschuit of
andere kindervoedingsartikelen kopen.
Op bon „beschuit 18" alleen 62i gram
kindermeel, voedingssuiker, gort of
havermout, dus geen beschuit en kln-
derbiscults. Met ingang van 30 April
zullen wederom telkenmale twee bon-
cn voor de kinderen van 2 en 3 jaar I nummers voor beschuit ner tweevraek-
bon d33 reserve voor ;url. se periode,worden aangewezen
150 gram versnaperingen kan men
kopen op bon 17 versnaperingen.
Van de bonnen algemeen zijn ten
Op de vleeabonnen 17 en 18 zal men
reeds op Maandag 17 en Dinsdag 13
April vlees cn vleeswaren kunnen
kopen.
AmsterdamDen Haag om
de A.K.B.-beker
AMSTERDAM. 13 April. Zondag
a.s. wordt op „de Park" de twee cn
twintigste ontmoeting om de A.K.B.-
beker gespeeld. In 1915 werd deze
wedstrijd ingesteld met de bedoeling
jaarlijks een tegenpartij te kiezen,
die waardig geacht kon worden zich
met het Amsterdamse twaalftal te
meten. Het hoofdstedelijk korfbal
was toen ter tijd van geweldige
kracht en meerdere malen werd zelfs
het Zuid-Hollands twaalftal aange
zocht en in 1917 werd daar met 3—1
van gewonnen. Het was de periode,
waarin Vliegen, Jan Martens. Brinck,
De Jongh, Marechal en de dames
Stiens, Holzappel. Jansen en Nijland
op de voorgrond stonden De beteke
nis en de kracht van het Amster
damse spel in de loop der jaren blijkt
wel uit de stand van de ontmoeting
over de bijna 30 jaren. 15 maal won
Amsterdam, tweemaal werd gelijk ge
speeld. tegen Zuid-Holland en Leiden,
vier maal verloren, n.l. van Zuid-
Holland, Rotterdam, Dordrecht en
Den Haag.
Ook voor de wedstrijd van a.s Zon
dag staan de papieren weer uitste
kend. Den Haag vaardigt een vlotte
ploeg af, maar toch niet zo sterk,
dat van Amsterdam gewonnen kan
worden.
De twaalftallen luiden:
Amsterdam: Aanval de dames A.
van Es. D. Ottlng. heren D. Stoeltie
(allen Westerkwartier). H. Schoon-
derwoert (Archipel): midden: de da
mes I. M!euwsen (DTV). N. Pedwer—
Vlietman. heren A. Goores (beiden
Westerkwartier). J. Oerlcmans
(Swift); verdediging dames D.
Schenk (Blauw Wit). C. Vlietman,
heren K. Pedroli (beiden Wester
kwartier), H. v. Worcum (Swift),
aanvoerder.
Den Haag: dames M Vonk (Ons
Eibernest), C. Grooters (DKC), heren
D. Storm (HSV). W. Engels (Gymn.)
midden dames Noordanus Segelaar,
heren F Engels. R. Coster (Gymn.):
verdediging dames A Caspers
(Ready). Nell—Plate (HKV>. heren
J. Hanekroot (Ready), H. Berens
(Ons Eibernest).
Goede zwemwedstrijden
in Dordrecht
AMSTERDAM. 13 April. ..De
Merwede" houdt Zondag a.s. in Dor
drecht nationale zwemwedstrijden,
die. gezien de inschrijvingen, zeer
interessant beloven te worden. Op de
100 m. borsterawl heren zal Moole-
naar weliswaar niet veel moeite heb
ben met Rauch en Boon. daarentegen
kan men met grote belangstelling de
strijd bij de dames tussen Beppy
Groenendijk en de landskampioene
Beppy van Schalk tegemoet zien Zal
de laatste nu in staat zijn om revan
che te nemen voor de nederlagen, die
de Rotterdamse Beppy haar tweemaal
in successie toebracht? Een vraag
blijft natuurlijk ook wie er thans op
de 200 m. schoolslag zal zegevieren.
Tonnv Bijland. zoals de laatste maal,
of Willy Haverlag.
De jeugdkampioene Hanneke v. d.
Straten is eveneens van de partij. Bij
de lieren zijn Seton en Kruithof de
voornaamste schoolslagzwemmers. En
dan krijgt men ook weer een interes
sante ontmoeting te aanschouwen op
de 100 m. rugslag tussen Erna West
helle. de Duitse kampioene en record
houdster, en Greetje Galliard. die
elkaar de laatste tiid weinig toegeven.
U.D. nog niet gepromoveerd
DEN HAAG. 14 April. Naar wij
thans vernemen, is UD algemeen
kampioen geworden v/m dc derde
klasse C. van district 3 en niet. zoals
het A.NP, Zondag jl. meldde, gepro
moveerd naar de tweede klasse. De
Deventcnaren moeten eerst nog twee
wedstrijden spelen tegen Varsseveld
om uit te maken, wie naar de tweede
klasse raag promoveren.
De verduistering begint heden om
20.45 cn eindigt om 6.45 uur.
Maan op 1253, onder 10.15 uur.
16 April L.K.. 22 April N.M., 3®
April E.K., 8 Mei V.M.
