HET DAGBLAD Strijd bij Swenigorodka onverminderd hevig VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Duits weermachtsbericht Luchtaanval op Berlijn kost Amerikanen zware verliezen 71.000 ton vernietigd Evacué-theater Amerikaanse jachtvliegers onvoldoende bescherming De verliescijfers stijgen Vrijwel gehele Zuidelijke front in *de strijd betrokken Vrouw vermoord Naar eensgezindheid? Inleveringstermijn bon 069 verlengd HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER. 7 Maart. Het opperbe vel der weermacht deelt mede: Aan weerskanten van Kriwoi Rog sloegen onze troepen ook gisteren hevige aanvallen der bolsjewisten in zware gevechten af of vingen ze op penetratiepunten op. In het gebied van Swenigorodka en Sjepetowka du ren de zware gevechten onverminderd voort. Hevige vijandelijke aanvallen wisselden af met vastberaden tegen aanvallen onzer divisies op de op dringende aanvalstoppen der bolsje wisten. Daarbij werden alleen al ten Zuiden van Sjepetowka 41 vijande lijke pantserwagens en 29 stukken geschut vernield. Aan de autoweg Smolensk—Orsja zetten de bolsjewisten over een smal front hun doorbraakpogingen, in ver schillende aanvalsgolven onderno men, voort. Deze pogingen faalden na verbitterde gevechten. De vijand ver loor daarbij 22 Dantserwagens. Ook ten Noorden van Pskow en bij Narwa strandden door pantserwa gens en slagvliegtuigen ondersteunde Sowjetaanvallen op de hardnekkige tegenstand onzer grenadiers. Eigen tegenaanvallen hadden een succesvol verloop. In het hoge Noorden sloegen berg- jaeers van leger en Waffen-ff in de sector-Louhl verscheidene vijande lijke aanvallen af met zware verlie zen aan doden en gewonden voor de bolsjewisten. Aan de Italiaanse fronten heerste gisteren een levendige verkennings- en stoottroepbedrijvigheid aan weers zijden. De aanval van formaties Ameri kaanse bommenwerpers op Berlijn in de middaguren van gisteren leidde tot een buitengewoon groot succes onzei luchtverdedigingsstrijd krachten Enige woonwijken in het gebied van Groot-Berlijn werden door de verspreid neergeworpen bom men getroffen Honderdveertig vijan delijke vliegtuigen, waaronder 113 viermotorige bommenwerpers, wer den vernield. Een formatie Jacht- kruisers finder bevel van majoor Kogler onderscheidde zich hierbij bijzonder. Snelle Duitse gevechtsvliegtuigen vielen doelen in Zuid-Engeland aan. Bewakingsstrijdkrachten der ma rine brachten in de ochtenduren van heden in het zeegebied voor IJmui- den in zware gevechten twee Britse torpedomotorboten tot zinken, be schadigden een derde zo zwaar, dat zij verloren geacht kan worden en schoten drie andere boten in brand. Artill.eri.e-diueL.op do Karelische landengte Fins legerbericht HELSINKI. 7 Maait. Het Finse weermachtsbericht luidt: Op de Karelische landengte leven diger artillerievuur aan weerszijden. In het Zuidelijke deel van het One- ga-meer werd t :n vrij kleine vijan delijke afdeling die over het ijs onze stellingen naderde, verdreven. Bij Rukajaervi werd een aanval van een vrij kleine vijandelijke afdeling af geslagen. Van de overige sectoren van het landfront niets bijzonders te melden. De vijand ondernam gistermiddag met meer dan 20 bommenwerpers twee luchtaanvallen op Kotka. De luchtafweer schoot een vliegtuig neer en beschadigde verscheidene andere. Er werden verliezen aan mensen en materiaal geleden. Zuid westelijk van de stad schoten onze lagers boven zee in een afweerstrijd tegen een veelvoudige overmacht 7 vijandelijke duikbommenwerpers en 5 j age I's neer. De vijand heeft der halve bij deze aanval minstens 13 toestellen verloren. Alle eigen vlieg tuigen zijn op hun steunpunt terug gekeerd. Finse Rijksdagzitting brengt geen nieuws HELSINKI. 8 Maart. In de Finse Rijksdag, die gisteren om 14 uur bijeen is gekomen in een ple naire zitting van een uur heeft de rijksdagpresident Hakkila, een korte herdenkingsrede uitgesproken over den overleden vroegeren president Svinhufvud. Vervolgens werd over eenkomstig de agenda in derde le zing en daarmede definitief het wets ontwerp betreffende beperkte ver lenging van het recht van gratie van den president der republiek, dat voor al van toepassing zal zijn op enige politieke veroordeelden, zonder de batten aangenomen. Het Turkse parlement. Is. na een wlnterreces van twee maanden, weer te Ankara bijeen. M.en verwacht, voor lopig geen verklaringen over de Inter nationale toestand. Volgens de zender van Moscou heeft dezer dagen een Sowjetrussischo commissie een bezoek gebracht aan „maarschalk" Tlto. De plaatsvervangende Argentijnse minister van buitenlandse zaken heeft verklaard, dat zijn regering voor nemens ls vast te houden aan de poli tiek van solidariteit met de Ameri kaanse landen; Stettlnlus. de waarnemende minister van buitenlandse zaken der V.S., die binnenkort naar Londen komt. zal daar deelnemen aan Amerl- kaans-Engels-SowJetrusslsche bespre kingen Inzake de leen- en pachtwet, de gouden standaard, de Amerikaanse ollebelangen in het Nabije Oosten en het civiele luchtverkeer na do oorlog. De Britse lichte kruiser Penelope Is vergaan. Het. schip mat 5270 ton. telde In vredestijd 450 koppen cn was in 1936 voltooid. In Februari hebben de commu nistische benden op de Balkan ver loren: 4193 doden. 1016 gevangenen. 436 overlopers. 4 kanonnen. 27 gra naatwerpers. 144 machinegeweren cn 253 vaartuigen. Iii Zuld-Wales hebben meer dan 40.000 arbeiders, onder andere van de bovengrondse afdelingen der kolen mijnen.. het werk neergelegd om loon- geschlllen. Minstens 22.000 ton kolen gaat dagelijks verloren. De Colombiaanse regering ls vol gens de Britse berichtendienst afge treden. De eigen vaartuigen bereikten vol tallig hun steunpunten. Duikboten hebben in zware gevech ten tegen vijandelijke convooien en krachtig beschermde afzonderlijk- varende schepen op de Atlantische en de Indische Oceaan 12 schepen met een gezamenlijke inhoud yan 71.000 ton tot zinken gebracht. Duikboottactiek weer gewijzigd Naar een speciale correspondentie meldt wordt in Duitse militaire krin gen betekenis toegekend aan de mededeling van het Duitse opperbevel, dat in de Atlantische Oceaan 12 han delsschepen met een gezamenlijke inhoud van 71.000 brt. tot zinken zijn gebracht. Er wordt aan herinnerd, dat de duikboten de laatste tijd bij voorkeur geopereerd hebben tegen Brits-Amerifc8««ee -oorlogsschepen, die convooien besche -mden. Dezè tactiek schijnt nu weer vervangen te zijn door directe operaties tegen ae han delsscheepvaart. Werden de successen der laatste maanden hoofdzakelijk behaald !n de Indische Oceaan en in de Noordelijke IJszee, thans blijkt, dat de duikboten ook weer opereren in de Atlantische Oceaan. Volgens een bericht van Reutor uit Washington heeft de Amerikaanse minister van Marino. Knox. verklaard: ..Dg Duitse duikboten kunnen te allen tijde opnieuw optreden. Men moet steeds rekening houden met de moge lijkheid van een verrassingsaanval. De Duitsers hebben een geweldig aan tal duikboten in reserve." Antwoord van Moscou aan Londense Polen GENEVE, 8 Maart. Exchange Telegraph heeft hedenochtend een bericht verspreid, volgens hetwelk Stallns antwoord op do naar Moscou gezonden Poolse verklaring inzake de grenskwestie te Londen ls aangekomen. De tekst ls wel niet bekend, maar het ls duidelijk, dat het dode punt niet overschreden is. Moscou volhardt in zijn els. dat de Polen de Curzon-lijn als definitieve grens zullen aanvaar den. terwijl de Polen hadden voorge steld. dezè slechts als voorlopig te beschouwen. Het daarmede samen hangende Poolse voorstel. Inmiddels aan weerskanten van de Curzon-lijn geallieerde waarnemers te plaatsen, vindt te Moscou eveneens geen weer klank. Verder staat de Sowjet-Unie er op. dat er wijzigingen worden ge bracht in het Poolse emigranten comité en In het Poolse leger. Belastingbezwaren Overheidspersoneel in Duitsland De Secretaris-Generaal van Binnenlandse Zaken, heeft. In verband met de uitbetaling van het loon van overheidsper soneel, dat- In Duitsland ls te werkgesteld. voor de daarop te betalen belasting de volgende regsUr.g getroffen- - De achtergebleven gezinnen van het gehuwde personeel en aan de daarmede gelijkgestelde personen wordt op het ogenblik van uitzending het in Nederland verdiende netto-loon uitbetaald. De ambtenaar of de arbeidscon- tractant ls echter verplicht 60 pet. van het door hem in Duits land ontvangen1 netto-loon aan de Nederlandse Overheidsinstan tie, in wier dienst hij was op liet ogenblik van zijn tewerk stelling in Duitsland, over te maken. Deze overmaking ge schiede niet gedurende de eer ste vier weken na de uitzending. Ten aanzien van overheids personeel. dat rééds voor 16 December 1943 ln Duitsland was tewerkgesteld, ls bepaald, dat de geleidelijke betaling van het. overeenkomstig deze regeling, te weinig gestorte bedrag, moet wor den gevorderd. Aan de ongehuwden (nlet- kostwlnners) wordt het verschil ln meer. tussen het vóór de uit zending genoten Nederlandse loon en het ln Duitsland uitge keerde loon, door de Nederlandse overheidsinstanties uitbetaald. De bedragen, waarover loon belasting moet worden ingehou den. zijn die. welke de achter gebleven gezinnen van het ge huwde personeel en de daarmee gelijk te stellen personen van een Nederlandse overheidsinstan tie ontvangen verminderd met 60 pet De bedragen, die dienen als terugbetaling van het voor 16 September 1943 te weinig ge storte bedrag mogen eveneens worden afgetrokken van het te ontvangen bedrag, voordat de loonbelasting behoeft te worden Ingehouden. Over het verschil, dat de Nederlandse Overheids instantie uitbetaalt aan onge huwden- nlet-kostwinners. moet eveneens loonbelasting worden Ingehouden. Aan deze personen zal als regel nog een aanslag in de in komstenbelasting worden opge legd. Ie JAARGANG No. 57 LD WOENSDAG 8 MAART 1944 Altijd zijn de Duitse snelboten in actie tegen den vijand. Met schuimend kielzog schieten de vaartuigen op de vijandelijke convooien af die onder de kust varen en waarvan ze, ondanks de sterkste afweer ten spijt, steeds weer stoomschepen of convooieringsnaartuigen tot zinken brengen. Steeds weer maakt het weermachtsbericht melding van hun dapper optreden cn hun successen, (P.K. foto Schaaf/Orb.-H.) Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden. Telefoon 23038 - Abonnementsprijs 21 ct. per week of ƒ2.73 per kwartaal - Postgiro 184.120 - Postbus 65 Er is in een verwaarloosde en wat uitgewoonde wijk van Amster dam, die weer tot nieuw leven moet worden gebracht, een oud theater geopend onder een nieuwe naam. Een lief theater, een mooi theater, intiem, gezellig, knus. Er is ccn ge ëvacueerd theaterexploitant, die er zijn geld heeft ingestoken, er zijn artisten, die het wagen. Ten slotte is die wonderlijke „loop", die in de wereld van het amu sement over succes of niet-succes be slist er door de omstandigheden uit geraakt. Maar waarom zou die „loop" er niet weer in komen? En als hoopvolle, tegelijk buurtverbon- den uitdrukking, luidt de nieuwe naam Jfortusthcatcromdat het vroegere Rika Hopper-theater im mers vlak achter de Hortus ligt, eigenlijk vlak bij het hart van Am sterdam en een hanestap van het oude vermaaksmiddelpunt Rem- brandttheater—Amstelstraat. Goed, iedereen is blij over de aan winst voor Amsterdam, dat waarlijk de laatste tien, vijftien jaar meer theaters heeft zien gaan dan komen en dat de tonelen, waarop nog in het Nederlands come die wordt ge speeld wel zeer heeft zien afnemen ten behoeve van het circus en de steeds talrijker wordende bioscopen. Om van de verbrande en verwoeste theaters maar niet te spreken... Iedereen is blij: behalve een kleine Italiaan, Pasquino, het zoontje van Paskwil. Pasquino beweert, dat de gemiddelde Amsterdammer niet weet waar of wat de Hortus is. cn dat Hortus hem nog minder zegt dan Rika Hopper. Wat o.a. een grof- •heid aan het adres van een gevier de actrice is, die men niet zóu ver wachten van een heer. cn zeker iiiet van een Italiaans heer. Maar Pas quino noemt zich ook alleen maar zo, hij is het niet... Voorts geeft hij met een bitterheid, die men slechts van een venijnig concurrent, maar niet van ccn on partijdig journalist zou verwachten, een voorspelling van te verwachten faillissementen, die slaat als een tang op een varken, maar die ccn directe schade, een typische anti reclame is voor een zaak. die niets anders wil doen dan het amuse mentsleven van Amsterdam voort zetten. Tenslotte vraagt P. „wie de eerste dagen aan een pony tax zal durven vragen: breng me haar het Hortustheater?" Dat is dan het loon voor het ini tiatief van iemand die niet bij de pakken neerzit. Voor Iemand, die met zijn geld niet inde zwarte handel ging. Voor iemand, die zijn theater elders door evacuatie heeft moeten opgeven en die nu vol moed hier be gint. Evacué, uw weg gaat over rozen! Maar God geve, dat gij bij het op bouwen van een nieuwe zaak in een nieuwe stad niet te veel van deze brave vaderlanders ontmoet, die hun lust en hun leven er in scheppen, vooral nu, iedereen alles tegen te maken,.. En toch speelt deze dagen ccn oud actrice, naast zes jongeren, een heel lieve en aardige rol en vele Amster dammers hebben zich daar reeds ge amuseerd bij Herrie in Huis", dat vroeger „Liefde" heette. Maar wat is een naam? We hebben er een nieuw theater bij! TIJL. BERLIJN. 8 Maart. Militaire deskundigen komen tot de slotsom, dat. de Amerikanen Maandag bij hun eerste terreuraanval op Berlijn nog 40 procent meer vliegtuigen hebben verloren dan de 140, welke volgens de officiële Duitse gegevens zijn neer geschoten. en wel op grond van de volgende feiten: Op het Zweedse vasteland en ln andere Noordse streken hebben 10 bommenwerpers een noodlanding moeten maken. De noodseinen van boven de Noord zee neergestorte toestellen wijzen er op, dat minstens 19 vliegtuigen zich op zee in nood bevonden tengevolge van benzinegebrek of averij. Duitse jagers die de vijandelijke toestellen tót de landingsvelden in Oost-Engeland achtervolgden, maken melding van talrijke noodlandingen en van brandende toestellen op de vliegvelden. Dc militaire deskundigen berekenen de „stille" verliezen op ongeveer 50 toestellen, zodat de totale verliezen der Amerikanen dan 190 bommenwer pers cn jagers bedragen, hetgeen een verlies aan vliegend personeel van ongeveer 1400 man betekent. Tekenend voor de kracht van de Duitse afweer zijn enkele uitlatingen van United Press: „bij de Ameri kaanse aanval van gisteren op Ber lijn maakte een formatie bommen werpers kennis met het gehele ge vocht der vijandelijke verdediging." De bemanningen dezer formatie er- klaarden volgens het agentschap: „Het leek. of de gehele Duitse lucht macht was opgestegen. Wie beweert, dat er geen Duitse luchtmacht meer is. is niet. wijs." Sedert- de eerste poging van de Amerikaanse luchtstrijdkrachten, in October 1943. om met grote forma ties bommenwerpers dieper in Duits land door te dringen, tekenen zich naar het D.N.B. verneemt op zicht bare wijze de voortdurend in stijgen de lijn gaande ontwikkeling, de ver betering en versterking van alle krachten der Duitse luchtverdedi ging af. Toen. bij de aanval destijds op de stad Schweinfurt. de Duitse lucht verdedigingsstrijdkrachten voor de eerste maal erin slaagden een Ame- rikaanse operatie bij daglicht kapot te slaan, poogden leidende mannen van de Verenigde Staten cn van Groot Brittannië dit. catastrofale ver lies aan bommenwerpers voor te stellen als een ..uitzonderingsver schijnsel" en „ongunstige omstandig heden en verraad" naar voren te brengen. Groot fiasco Hun laatste aanvallen overdag on dernamen de Amerikaanse lucht strijdkrachten onder bescherming van jachttoestellen. die de aanvallen van Duitse Jagers en jachtkruisers moesten opvangen, teneinde aldus de steeds stijgende verliezen aan bom menwerpers en hun speciaal opge leide bemanningen tot een dragelijke omvang te beperken. De geweldige luchtslagen, vooral in de tweede helft BERLIJN. 8 Maart. Sedert een paar dagen is het duidelijk, dat het rode leger het zwaartepunt van zijn aanval wederom naar dc Zuidelijke vleugel van het. front heeft verlegd. Reeds eerder hebben de Sowjetrus- sische troepen getracht deze Zuide lijke vleugel aan het wankelen ie brengen om dan door to kunnen bre ken en het gehele front naar het Noorden op te rollen. Ook het belang dat het bezit van de Oekrajine voor de voedselvoorziening heeft, is na tuurlijk een factor. De vroeger met een enorme krachtsinspanning on dernomen pogingen, hebben de bol sjewisten slechts gedeeltelijk tot het beoogde doel gebracht. Hoewel zij door hun opmars naar hetr Westen een verlenging van het front be werkstelligden. mislukten al hun po gingen om van de van West naar Oost verlopende frontlinie uit verder naar het Zuiden op te rukken. De opzet van deze pogingen is steeds geweest de achterwaartse ver bindingen der in het Zuiden staan de Duitse troepen af te snijden. Het nieuwe offensief van den 3ow- jetgeneraal Sjoekow schijnt ditmaal in hoofdzaak tegen de beide flanken van het Duitse front gericht te zijn. Het ongetwijfeld groot opgezette stra tegische plan der Sowjet Russen be oogt klaarblijkelijk door aanvallen op de flankstellingen van het Duitse front. dat. van Dóebno naar Kriwoi- Rog loopt, de Duitse legergroep-Zuid in een tang te nemen, na deze eerst van zijn verbindingen met. het ach terland te hebben afgesneden. De derde dag van het bolsjewis tische offensief in het Zuiden heeft., naar men in militaire kringen in Ber lijn verklaart, in het teken gestaan van nieuwe Duitse afweermaatrege- len. ofschoon de operatieve tegen zetten der Duitse leiding nog niet geheel zichtbaar zijn. Het voornaamste zwaartepunt in de Zuidelijke sector is het gebied ten Zuiden van Jampol. waar ten gevolge van geconcentreerde Duitse afweermaatregelen de tegenstander gedwongen was zijn aanvalsrichtin gen te veranderen. Een tweede punt van vijandelijke druk ligt bij Sje petowka en Swenigorodka. Alleen op het gevechtsterrein van Sjepetowka heeft de vijand 41 tanks en 29 kanon nen verloren. Een derde zwaartepunt ligt in het gevechtsgebied van.Kriwoi Rog. Ter weerszijden van deze stad zijn levendige gevechten geleverfl Terwijl de tegenstander ten Noorden van Kriwoi Rog geheel kon worden afgeslagen, moesten de Duitse troe pen tot de tegenaanval overgaan om een penetratie ten Zuiden van dit centrum af te grendelen en op te heffen. Thans is vrijwel het gehele Zuide lijke front, dat een lengte heeft van ongeveer 600 km., in de strijd be trokken. Intussen golven de gevech ten nog op en neer. Onder deze om standigheden valt nog niets van de uitslag te zeggen. van Februari, hebben wat hun totaal effect betreft ook deze methode van de Amerikaanse luchtoorlog tegen Duitsland een groot fiasco doen blijken. De krachtige bescherming door vij andelijke jachtvliegtuigen kon de be strijding van de bommenwerpers niet verhinderen. Dit blijkt zeer dui delijk uit de verhouding van de neer geschoten bommenwerpers tot de vernietigde begeleidende jagers. Op 21 Februari werden 25 bom menwerpers en 8 Jagers neergescho ten. op 22 Februari 101 bommenwer pers en 23 Jagers, op 23 Februari 42 bommenwerpers en -3 Jagers, op 24 Februari 143 bommenwerpers en 23 Jagers, op 25 Februari 102 bommen werpers en 4 Jagers, op 3 Maart 21 bommenwerpers, op 4 Maart 21 bom menwerpers en 20 jagers. De aanval van de Amerikaanse luchtmacht op Berlijn op Maandag middag geeft hetzelfde beeld, neerge schoten 140. Alle tot nu toe gedane pogingen de verliezen aan onvervang bare bommenwerpers door het mede voeren van krachtige formaties jachtvliegtuigen te verminderen, zijn dus voor de Amerikanen mislukt. Koopman, uil Rotterdam de dader ROTTERDAM, 8 Maart. Zon- dagavond heeft de 24-jarige koopman H. v. d. H. in een pension aan de Heemraadssingel een vrouw, die hij enkele dagen kende, van het leven beroofd De dader heeft zich Dins dagmorgen bij de politie gemeld en deelde daar uitvoerig mee, hoe het drama zich heeft afgespeeld. Gistermorgen kwamen twee man nen op het hoofdbureau. Een er van was de koopman H. v d. H. en de andere diens neef. Laatstgenoemde vertelde, dat v. d. H. bij hem geko men was en hem had meegedeeld, dat hij een vrouw de hersens had in geslagen in een pension, waarin v. d. H. verblijf hield. De politie begaf zich dadelijk naar het opgegeven adres en vond daar inderdaad ln een kast verborgen het lijk van de 21- larige serveerster J. G. M. uit Am- hem. Het lijk vertoonde drie grote slagwonden aan het hoofd, terwijl bovendien een band om de keel was gebonden, waardoor het slachtoffer was geworgd. Ook de hamer, waar mee geslagen was. werd in die kast gevonden. Na deze vondst werd de dader aan oen verhoor onderworpen en hil ver klaarde. enkele dagen geleden kennis gemaakt te hebben met mej. M. Toen hem naar de motieven van zijn mis daad. werd gevraagd, deelde v. d. H. mee, dat hij dit uit angst had ge daan. Het was namelijk aan de ser veerster bekend, dat v. d. H. ln de nacht van Zaterdag op Zondag met anderen een grote Inbraak had ge pleegd. waarbij een belangrijke partij aan goederen was ontvreemd. En nu had mej. M. gedreigd, alles te ver raden, als v. d. H. niet met haar wilde blijven gaan. De man was toen in woede ontstoken, had een hamer gegrepen en de serveerster daarmee op het hoofd geslagen. Toen de Jonge vrouw ln elkaar zakte, doch bleef kermen, had de dader nog enkel© slagen gegeven cn haar daarop een band om de keel gebonden. Het lijk heeft hij vervolgens ln de kast gelegd. Kort na zijn misdaad geraakte de koopman ln wanhoop en begaf zich naar zijn neef om diens raad ln te winnen, hoe hij het lijk zou kunnen wegwerken. Deze neef evenwel was zo verstandig, v. d. H. daarbij niet te helpen, maar met hem naar de politie te gaan en aangifte van het gebeurde te doen. v. d. H. ls daarop ln arrest gesteld. Radiopraatje Max Blokzijl DEN HAAG. 8 Maart. In de serie brandende kwesties spreekt Donderdag 9 Maart, over Hilversum 1, om 18.45 uur. Max Blokzijl over: „Ook voor de katholieken zijn communisme en plu tocratie de vijanden". ZEIST 7 Maart. Twee Jongens van vijftien Jaar hebben op een ge deelte enkelspoor van de tramlijn ZeistUtrecht, nabij villa „Blanda", een onveilig signaal op veilig gesteld. Gelukkig werd deze gevaarlijke manipulatie ontdekt, voordat onge lukken hadden kunnen gebeuren. Degene, die het betreffende kastje geopend had, ontving ccn verbaal wegens straatschenderij, de ander, die het signaal had bediend, werd geverbaliseerd wegens overtreding van het spoor- en tramwcgreglement. Te Rijswijk (Z-H.) is in de leeftijd van 64 Jaar overleden prof. Ir. J. G Wattjes. hoogleraar ln de architec tuur aan de Technische'Hogeschool te Delft. Het stoffelijk overschot wordt Zater dag a.s. te 12 uur ter aarde besteld op de Nieuwe Oosterbegraafplaats te Amsterdam. Petroleum verlichting DEN HAAG. 8 Maart. Van 9 tot en met 31 Maart geven elk der met „57 verlichting" en „58 verlichting" gemerkte bonnen van de bonkaart „S 121" en de met „66 verlichting" gemerkte bonnen der bonkaart „S 221" recht op het kopen van een liter petroleum. De geldigheidsduur der met „54 ver lichting", „55 verlichting" en „56 ver lichting" gemerkte bonnen der bon kaart „S 121" ls verlengd tot en met 31 Maart. ZIJ geven, zoals bekend, elk recht op het kopen van 1 liter petro leum. Vijftien jaar wegens doodslag ARNHEM, 7 Mrt. De Arnhemse rechtbank heeft uitspraak gedaan ln de strafzaak tegen de 34-Jarlge A. M. Quys uit Maastricht, die ln de avond van 11 Januari 1944 den Nijmeegsen Juwelier A. H. Strijbos en diens echt genote door revolverschoten heeft ge dood. De verdachte verklaarde, te hebben gehandeld uit angst dat de Juwelier aan de politie zou verraden, dat zij ln het bezit was van een vuurwapen. Overeenkomstig de els werd de vrouw veroordeeld wegens het voortgezet misdrijf van doodslag tot vijftien Jaar gevangenisstraf met aftrek van het voorarrest en daarna terbeschik kingstelling der regering. Zeer veel Nederlanders leven in de overtuiging dat de oor log binnen niet al te lange tijd zal aflopen. Deze overtuiging geeft echter zeker niet het aan zien aan onverdeeld optimistische gevoelens. Nog afgezien van de bezorgdheid om het lot van ons dichtbevolkte land bij een grote krachtmeting in het Westen, een bezorgdheid, die door evacuaties en bombardementen op de bur gerbevolking geredelijk voedsel krijgt, vragen steeds groter groe pen zich af wat er na deze oorlog zal komen. De arbeiders, die zoals immer niet de kleinste last van deze oorlog te dragen kregen, zien, dat de in het begin van de oorlog vaak opvallende solidariteit van de zijde van de ondernemers en van de oude leidende kringen be denkelijke scheuren begint te ver tonen. Dit stemt hen tot naden ken. Mocht het voor vele arbei ders in een tijd, waarin steeds grotere lasten op hen gingen drukken, moeilijk zijn, de groei ende nieuwe Europese orde naar waarde te schatten, zo wil dit niet zeggen, dat een terugkeer naar het oude vastgelopen kapitalis tisch bestel hun qiet als een schrikbeeld voor ogen zou staan. Terecht dringt zich de vraag bij hen op of het wel Juist is. dat zij hun belangen in handen leggen van de oude leidende kringen, die, in de eerste verwarring snel toe nadering zoekend steeds duidelij ker demonstreren, dat zij in de grond nog heel weinig geleerd hebben. Wat de arbeider nodig heeft ls de wetenschap, dat na deze tweede wereldoorlog, die voor rekening komt van het ten on dergang neigend kapitalisme een socialistische maatschappij zal ontstaan, waarin de klassen zijn verdwenen en waarin het kunnen zijn ontplooiingsmogelijkheid en de prestatie haar beloning vindt.' Het wordt hem echter steeds dui delijker dat deze belangen bij de oude leiders niet in goede handen zijn en dat deze hem niet zullen kunnen voorgaan op de weg naar de volksgemeenschap waar de eenheid van het gehele volk een kultuurscheppend en nieuw leven brengend feit wordt. Enkele maanden geleden le verde „Vrij Nederland" materiaal, dat de onvruchtbaarheid van de oude kringen wel heel duidelijk demonstreerde. In een uitvoerig artikel, gewijd aan de democra tie, werd tot winst van deze duis tere Jaren gerekend, dat in de nood de schone bloem van de eensgezindheid was ontloken, die de voorwaarden zou scheppen voor een betere toekomst. Een eensgezindheid, die echter vooral niet het karakter mocht krijgen 'van de „bedriegelijke en worgen de" eenheid van het nationaal- sociallsme. „Vrij Nederland" schreef: „Het is een bekend verschiinse!, dat in de nood allerlei individuele en maatschappelijke verschillen aan betekenis verliezen. Op een zinkend schip valt het onderscheid weg tus sen eerste- en derde-klas passagiers. In de cel ontstaat vriendschap tus sen een professor etrecn eerrvoudigen arbeider. Hoe dieper de nood, hoe meer de mens zich getrokken voelt binnen het krachtveld van de dood, hoe radicaler wij teruggeworpen wor den op de eerste oer-impulsen van het leven (honger, doodsangst, e.d.), des te gemakkelijker herkennen wij in onzen lotgenoot den medemens en alle maatschappelijke onderscheidin gen worden onwaarschijnlijk en nut teloos. Maar het is dwaasheid te ver onderstellen, dat een eerste-klas-pas- sagier daarom later altijd derde klas zal varen of dat een socialist en een A.R.. die tezamen in één cel zaten, in de toekomst tot een politieke unie zullen besluiten. Naarmate het leven normaler wordt, keren ook de verschillen terug en zij worden op nieuw zinvol. Het is voor den arbeider een schrale troost, dat het eenheids besef alleen levend wordt op het moment, dat het schip zinkt of dat hij samen met den professor in de cel zit. Niet de eenheid in de dood maar de eenheid in het leven is het verlangen van het Nederlandse volk. Dit hoeft niet te betekenen dat „de eerste-klas- se-passagier altijd derde klasse vaart". Wel wil het zeggen, dat niet langer het eerste-klasse- kaartje de waardemeter onder de volksgenoten is. Niemand vraagt eenvormigheid, maar de maatstaf voor de toekomst behoort de prestatie en de innerlijke waarde en niet het geld te zijn. Ook vraagt geen arbeider ..een sa mengaan van een ..socialist" en een „antlrevolutionnair". ieder moge zich verzetten tegen de geest van de Fransche revolutie zoals hij dat nodig vindt. De ar beider vraagt echter, dat als basis van de volksgemeenschap de so cialistische orde zal gelden. Deze „eenheid", deze ..eensgezindheid" moet er zijn. wil de oorlog niet opnieuw vruchteloos geweest zijn. „Er is heden ten dage een roep om eenheid, die in wezen niet de mocratisch is", aldus Vrij Neder land. Is dit de eenheid die van ieder de erkenning vraagt van de socialistische grondslag van de samenleving? Wij hebben voor de oorlog de „Eenheid door Demo cratie" gekend, waarbij het „Plan van de Arbeid" onder tafel werd gedrukt, waarbij een residu van een paar honderd duizend werk lozen werd geaccepteerd, waarbij alle idealen werden genivelleerd en verdrongen door een machte loze haat. Deze beweging tekende zelf het doodvonnis van de parlementaire democratie. De oude leidende groepen die in „Vrij Nederland" zonder dieper begrip altijd op de vertrouwde wijze met de grote problemen van onze tijd worste len, die zich verheugen in een eensgezindheid die geen eensge zindheid is, zullen dan ook Neder land de sociale revolutie niet brengen. Steeds duidelijker begint ook de arbeider dit te beseffen. Met diep wantrouwen ziet hij de terug- zwaai van de oude ondernemers en de oude leiders zich voltrek ken. Hij kan er echter van verze kerd zijn. dat de komende een heid binnen de socialistische volksgemeenschap niet is tegen te houden, mits hij de ogen niet sluit voor-de-werkelijkheid. Voorexamen Prix de Rome Gedurende de oorlog worden- geen wedstrijden als bedoeld in artikel 12 der wet van 26 Mei 1870 (Staatsblad no. 78) de wedstrijden om de z.g. „Prlx de Rome" gehouden. Wel blijft de gelegenheid opengesteld, hot bij artikel 11 dier wet bedoelde examen af te leggen Degene, die dit voor examen met goede uitslag heeft afge legd. zal na afloop van de oorlog wor den toegelaten tot een Internationale wedstrijd, ook al mocht hLI op dat tijdstip de leeftijd van 30 Jaar hebben overschreden. Dit Jaar zal het voor-examen gehou den worden van 8 tot 12 Mei. Hiertoe kunen worden toegelaten Nederlanders van beiderlei geslacht, die niet na I Juli 1924 en niet voor 1 Juli 1914 geboren ziln, met uitzondering van hen. die van twee of meer naar ras voljoodse grootouders afstammen of tot een Joods-kerkellJke gemeente be horen. ZIJ, die aan het examen wensen deel te nemen, dienen zich uiterlijk op II April, onder overlegging van een uittreksel uit de geboorteregisters van de Burgerlijke Stand, schriftelijk op te geven bij den hoogleraar-directeur der Rijksacademie van Beeldende Kun sten te Amsterdam, die desgewenst nadere inlichtingen verstrekt Onder regie van Harald Braun heeft de Ufa Ibsens drama „N o r a" ver filmd met Lulse Ullrich in de titelrol, Viktor Staal als Helmer. Franziska Klnz zlln moeder en Gustav Diesel als Rank. Mark Lothar schreef er muziek bij! Een merkwaardige muziekfilm wordt de Wien-fllm „Schramraeln", waarin leven en werken van de musici Johann en Josef Schrammel, omvat tend het ontstaan van de typisch Weense volksmuziek, beschreven wordt. Geza von Bolvary voert de regie. Regeling voor hen die deze bon niet bezitten DEN HAAG. 8 Maart. Dc dlrec- teur van het Rijksbureau voor hui den en leder maakt het volgende be kend: Het is volstrekt noodzakelijk, dat een ieder zijn bon 069 bij een schoen hersteller kan onderbrengen. Daarom is het den schoenhersteller niet dan in de uiterste noodzaak geoorloofd, bonnen 069 die hem worden aange boden. af te wijzen. Ook dc nièt- vaste klanten moeten worden gehol pen. Hierbij is de grootst mogelijke medewerking van de schoenherstel- lers onontbeerlijk. Teneinde hen, die moeilijkhe den ondervinden bij het onder brengen van hun bon 069, tege moet te komen, wordt de termijn van inschrijving in het klanten- register van den schoenhersteller verlengd tot en met 15 Maart 1944. De termijn, waarbinnen de schoenherstellers de opplakvellen met bonnen bij nun lederhande laar moeten inleveren, wordt, in verband daarmede, verlengd tot 21 Maart 1944. De schoenherstellers dienen ook hen. die tijdelijk niet in het bezit van distributiebescheiden zijn. in hun klantenreglster in te schrijven, b.v. verpleegden in ziekenhuizen. De in schrijving dient te geschieden op ver toon van een verklaring van den directeur der betreffende instelling, dat de distributiebescheiden bij hem zijn ingeleverd. De schoenherstellers moeten bij in- 1 zending van de dpplakvellen met bonnen een aparte opgave bijvoegen van degenen, die zij op grond van een zodanige verklaring in hun klan- tenregister hebben ingeschreven, onder vermelding van de namen en adressen dezer personen, alsmede de naam van de inrichting waar zij ver toeven. Voor hen, die geen distributiebe scheiden bezitten, b.v. verpleegden in gestichten, arbeiders in werk- en ar beidskampen e.d. dienen de directeu ren van de gestichten, resp. de kamp leiders. ccn verklaring aan den schoenhersteller af te geven, waaruit moet blijken, hoeveel personen in de betreffende instelling niet in het be zit van distributiebescheiden zijn. De schoenhersteller, die het gesticht, resp. het kamp in zijn klantenregis- ter inschrijft, moet bij het inzenden van zijn opplakvellen met bonnen aan den lederhandelaar, de bedoelde verklaring bijvoegen. Het is het Rijksbureau voor huiden en leder en de vakgroep schoenher stellers niet mogelijk, de aan hen gerichte verzoeken tot aanwijzing van een schoenhersteller te beant woorden. Een ieder zorge zelf voor zijn inschrijving bij een schoenher steller. Uitdrukkelijk wordt erop gewezen, dat men de distributiestamkaart van hen, die men wil laten Inschrijven, aan den schoenhersteller ter inzage dient te geven, opdat deze er de no dige gegevens uit kan overnemen. Degenen die zich binnen de gestel de termijn, welke op 15 Maart 1944 eindigt, niet bij een schoenhersteller hebben doen inschrijven, kunnen geen schoenreparatiewerk meer laten verrichten. SPORTNIEUWS Elf Honderd gulden voor één doelpunt! AMSTERDAM, 8 Maart. Het gebeurde tijdens B.V.V.—M.V.V. aldus meldt de Limburger Koerier. Daar ging het hard tegen hard. De Bosschenaren vochten niet alleen om hun laatste kampioenskans. Zij liepen naar aanleiding van de wed strijd M.V.V.B.V.V. bovendien met een portie boze wraaklustgevoelens rond. M.V.V. zou volledig gevild wor den, hadden destijds enige heetge bakerde Bosschenaren beloofd en de wedstrijd werd er naar aldus de Limburger Koerier. Scheidsrechter Twisterling moest tijdens de rust in de kleedkamer afdalen om de ge moederen wat te kalmeren. Pntussen kreeg B.V.V. in het uitdelen van rake tikken kennelijk de leiding, doch niet in het maken van doelpunten. En toen veranderde men van tactiek. De B.V.V.-speler Zwanenberg, die blijk baar grof in de contanten zit, trok tot. tweemaal toe op den M.V.V.- aanvoerder Van Run en later ook op den spil Tap af en beloofde voor een klein onschuldig handsgevalletje in het strafschopgebied, waaruit B.V.V. het winnende doelpunt zou kunnen maken, 100 gulden per speler. Elfhonderd gulden voor een "doel punt De heer Zwanenberg moest tame lijk veel haast maken om onbescha digd uit de buurt van het Maas trichtse tweetal te komen en het kostbare doelpunt is niet gemaakt. Het M.V.V.-bestuur rapporteerde het schoons bij de Nederlandse Voet balbond, Kampioenschap 3e klas groot .biljart Op 11 en 12. 18 en 19 Maart wor den onder leiding van de afd. „Be noorden het IJ" te Amsterdam in haar clublokaal van Café Dubois, Ceintuurbaan 105, Amsterdam- Z. de wedstrijden gespeeld om het kam pioenschap van Nederland derde klasse groot-biljart kader 45/2. Deelnemers zijn: T. van Amen („De Maasstad") Rotterdam, B. H. Born- kamp („Rotterdam") Rotterdam P. van Buren („Caland") Rotterdam. J. Franken („Kunst naar Kracht") Til burg A Hiemstra („Limburzia") Maastricht. C Koijzc: (kampioen 1942/43) („Benoorden het IJ") Am sterdam. R. Oostingh (,,'s-Gravenh. B.C.") Den Haag. J. Rietveld („En- tre Nous") Den Haag. ARNHEM. 7 Maart. Het bestuur van de Nederlandse Krachtsportbond heeft besloten de elndwedstrljden om de worstelkampioenschappen van Nederland eerste en tweede klasse vast te stellen op 7. 14. 21 en even tueel 28 Mei as en wel in Culem- borg, Beverwijk cn Den Haag. In Maart zullen voorwedstrijden der tweede klassers en in April der eerste klassers worden gehouden. Verder zijn de wedstrijden om het kampioenschap van Nederland in gewichtheffen le en 2e klasse vast gesteld op 4 Juni as. te Haarlem. De verduistering begint heden om 18.45 en eindigt 7 uur. Maan op 16.52, onder 6.58 u. 10 Mrt. VM., 17 Mrt. L.K., 23 Mrt. N.M.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Dagblad voor Leiden en Omstreken | 1944 | | pagina 1