HET DAGBLAD
Strijd bij Swenigorodka
onverminderd hevig
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Duits weermachtsbericht
Luchtaanval op Berlijn kost
Amerikanen zware verliezen
71.000 ton
vernietigd
Evacué-theater
Amerikaanse jachtvliegers
onvoldoende bescherming
De verliescijfers
stijgen
Vrijwel gehele Zuidelijke front in
*de strijd betrokken
Vrouw vermoord
Naar eensgezindheid?
Inleveringstermijn bon 069 verlengd
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FÜHRER. 7 Maart. Het opperbe
vel der weermacht deelt mede:
Aan weerskanten van Kriwoi Rog
sloegen onze troepen ook gisteren
hevige aanvallen der bolsjewisten in
zware gevechten af of vingen ze op
penetratiepunten op. In het gebied
van Swenigorodka en Sjepetowka du
ren de zware gevechten onverminderd
voort. Hevige vijandelijke aanvallen
wisselden af met vastberaden tegen
aanvallen onzer divisies op de op
dringende aanvalstoppen der bolsje
wisten. Daarbij werden alleen al ten
Zuiden van Sjepetowka 41 vijande
lijke pantserwagens en 29 stukken
geschut vernield.
Aan de autoweg Smolensk—Orsja
zetten de bolsjewisten over een smal
front hun doorbraakpogingen, in ver
schillende aanvalsgolven onderno
men, voort. Deze pogingen faalden na
verbitterde gevechten. De vijand ver
loor daarbij 22 Dantserwagens.
Ook ten Noorden van Pskow en bij
Narwa strandden door pantserwa
gens en slagvliegtuigen ondersteunde
Sowjetaanvallen op de hardnekkige
tegenstand onzer grenadiers. Eigen
tegenaanvallen hadden een succesvol
verloop.
In het hoge Noorden sloegen berg-
jaeers van leger en Waffen-ff in de
sector-Louhl verscheidene vijande
lijke aanvallen af met zware verlie
zen aan doden en gewonden voor de
bolsjewisten.
Aan de Italiaanse fronten heerste
gisteren een levendige verkennings-
en stoottroepbedrijvigheid aan weers
zijden.
De aanval van formaties Ameri
kaanse bommenwerpers op Berlijn
in de middaguren van gisteren
leidde tot een buitengewoon groot
succes onzei luchtverdedigingsstrijd
krachten Enige woonwijken in het
gebied van Groot-Berlijn werden
door de verspreid neergeworpen bom
men getroffen Honderdveertig vijan
delijke vliegtuigen, waaronder 113
viermotorige bommenwerpers, wer
den vernield. Een formatie Jacht-
kruisers finder bevel van majoor
Kogler onderscheidde zich hierbij
bijzonder.
Snelle Duitse gevechtsvliegtuigen
vielen doelen in Zuid-Engeland aan.
Bewakingsstrijdkrachten der ma
rine brachten in de ochtenduren van
heden in het zeegebied voor IJmui-
den in zware gevechten twee Britse
torpedomotorboten tot zinken, be
schadigden een derde zo zwaar, dat
zij verloren geacht kan worden en
schoten drie andere boten in brand.
Artill.eri.e-diueL.op do
Karelische landengte
Fins legerbericht
HELSINKI. 7 Maait. Het Finse
weermachtsbericht luidt:
Op de Karelische landengte leven
diger artillerievuur aan weerszijden.
In het Zuidelijke deel van het One-
ga-meer werd t :n vrij kleine vijan
delijke afdeling die over het ijs onze
stellingen naderde, verdreven. Bij
Rukajaervi werd een aanval van een
vrij kleine vijandelijke afdeling af
geslagen. Van de overige sectoren
van het landfront niets bijzonders
te melden.
De vijand ondernam gistermiddag
met meer dan 20 bommenwerpers
twee luchtaanvallen op Kotka. De
luchtafweer schoot een vliegtuig
neer en beschadigde verscheidene
andere. Er werden verliezen aan
mensen en materiaal geleden. Zuid
westelijk van de stad schoten onze
lagers boven zee in een afweerstrijd
tegen een veelvoudige overmacht 7
vijandelijke duikbommenwerpers en
5 j age I's neer. De vijand heeft der
halve bij deze aanval minstens 13
toestellen verloren. Alle eigen vlieg
tuigen zijn op hun steunpunt terug
gekeerd.
Finse Rijksdagzitting
brengt geen nieuws
HELSINKI. 8 Maart. In de
Finse Rijksdag, die gisteren om 14
uur bijeen is gekomen in een ple
naire zitting van een uur heeft de
rijksdagpresident Hakkila, een korte
herdenkingsrede uitgesproken over
den overleden vroegeren president
Svinhufvud. Vervolgens werd over
eenkomstig de agenda in derde le
zing en daarmede definitief het wets
ontwerp betreffende beperkte ver
lenging van het recht van gratie van
den president der republiek, dat voor
al van toepassing zal zijn op enige
politieke veroordeelden, zonder de
batten aangenomen.
Het Turkse parlement. Is. na een
wlnterreces van twee maanden, weer
te Ankara bijeen. M.en verwacht, voor
lopig geen verklaringen over de Inter
nationale toestand.
Volgens de zender van Moscou
heeft dezer dagen een Sowjetrussischo
commissie een bezoek gebracht aan
„maarschalk" Tlto.
De plaatsvervangende Argentijnse
minister van buitenlandse zaken heeft
verklaard, dat zijn regering voor
nemens ls vast te houden aan de poli
tiek van solidariteit met de Ameri
kaanse landen;
Stettlnlus. de waarnemende
minister van buitenlandse zaken der
V.S., die binnenkort naar Londen
komt. zal daar deelnemen aan Amerl-
kaans-Engels-SowJetrusslsche bespre
kingen Inzake de leen- en pachtwet,
de gouden standaard, de Amerikaanse
ollebelangen in het Nabije Oosten en
het civiele luchtverkeer na do oorlog.
De Britse lichte kruiser Penelope
Is vergaan. Het. schip mat 5270 ton.
telde In vredestijd 450 koppen cn was
in 1936 voltooid.
In Februari hebben de commu
nistische benden op de Balkan ver
loren: 4193 doden. 1016 gevangenen.
436 overlopers. 4 kanonnen. 27 gra
naatwerpers. 144 machinegeweren cn
253 vaartuigen.
Iii Zuld-Wales hebben meer dan
40.000 arbeiders, onder andere van de
bovengrondse afdelingen der kolen
mijnen.. het werk neergelegd om loon-
geschlllen. Minstens 22.000 ton kolen
gaat dagelijks verloren.
De Colombiaanse regering ls vol
gens de Britse berichtendienst afge
treden.
De eigen vaartuigen bereikten vol
tallig hun steunpunten.
Duikboten hebben in zware gevech
ten tegen vijandelijke convooien en
krachtig beschermde afzonderlijk-
varende schepen op de Atlantische
en de Indische Oceaan 12 schepen
met een gezamenlijke inhoud yan
71.000 ton tot zinken gebracht.
Duikboottactiek weer
gewijzigd
Naar een speciale correspondentie
meldt wordt in Duitse militaire krin
gen betekenis toegekend aan de
mededeling van het Duitse opperbevel,
dat in de Atlantische Oceaan 12 han
delsschepen met een gezamenlijke
inhoud van 71.000 brt. tot zinken zijn
gebracht. Er wordt aan herinnerd,
dat de duikboten de laatste tijd bij
voorkeur geopereerd hebben tegen
Brits-Amerifc8««ee -oorlogsschepen, die
convooien besche -mden. Dezè tactiek
schijnt nu weer vervangen te zijn
door directe operaties tegen ae han
delsscheepvaart. Werden de successen
der laatste maanden hoofdzakelijk
behaald !n de Indische Oceaan en in
de Noordelijke IJszee, thans blijkt,
dat de duikboten ook weer opereren
in de Atlantische Oceaan.
Volgens een bericht van Reutor uit
Washington heeft de Amerikaanse
minister van Marino. Knox. verklaard:
..Dg Duitse duikboten kunnen te allen
tijde opnieuw optreden. Men moet
steeds rekening houden met de moge
lijkheid van een verrassingsaanval.
De Duitsers hebben een geweldig aan
tal duikboten in reserve."
Antwoord van Moscou
aan Londense Polen
GENEVE, 8 Maart. Exchange
Telegraph heeft hedenochtend een
bericht verspreid, volgens hetwelk
Stallns antwoord op do naar Moscou
gezonden Poolse verklaring inzake de
grenskwestie te Londen ls aangekomen.
De tekst ls wel niet bekend, maar het
ls duidelijk, dat het dode punt niet
overschreden is. Moscou volhardt in
zijn els. dat de Polen de Curzon-lijn
als definitieve grens zullen aanvaar
den. terwijl de Polen hadden voorge
steld. dezè slechts als voorlopig te
beschouwen. Het daarmede samen
hangende Poolse voorstel. Inmiddels
aan weerskanten van de Curzon-lijn
geallieerde waarnemers te plaatsen,
vindt te Moscou eveneens geen weer
klank. Verder staat de Sowjet-Unie
er op. dat er wijzigingen worden ge
bracht in het Poolse emigranten
comité en In het Poolse leger.
Belastingbezwaren
Overheidspersoneel
in Duitsland
De Secretaris-Generaal van
Binnenlandse Zaken, heeft.
In verband met de uitbetaling
van het loon van overheidsper
soneel, dat- In Duitsland ls te
werkgesteld. voor de daarop te
betalen belasting de volgende
regsUr.g getroffen- -
De achtergebleven gezinnen
van het gehuwde personeel en
aan de daarmede gelijkgestelde
personen wordt op het ogenblik
van uitzending het in Nederland
verdiende netto-loon uitbetaald.
De ambtenaar of de arbeidscon-
tractant ls echter verplicht 60
pet. van het door hem in Duits
land ontvangen1 netto-loon aan
de Nederlandse Overheidsinstan
tie, in wier dienst hij was op
liet ogenblik van zijn tewerk
stelling in Duitsland, over te
maken. Deze overmaking ge
schiede niet gedurende de eer
ste vier weken na de uitzending.
Ten aanzien van overheids
personeel. dat rééds voor 16
December 1943 ln Duitsland was
tewerkgesteld, ls bepaald, dat de
geleidelijke betaling van het.
overeenkomstig deze regeling, te
weinig gestorte bedrag, moet wor
den gevorderd.
Aan de ongehuwden (nlet-
kostwlnners) wordt het verschil
ln meer. tussen het vóór de uit
zending genoten Nederlandse
loon en het ln Duitsland uitge
keerde loon, door de Nederlandse
overheidsinstanties uitbetaald.
De bedragen, waarover loon
belasting moet worden ingehou
den. zijn die. welke de achter
gebleven gezinnen van het ge
huwde personeel en de daarmee
gelijk te stellen personen van
een Nederlandse overheidsinstan
tie ontvangen verminderd met
60 pet De bedragen, die dienen
als terugbetaling van het voor
16 September 1943 te weinig ge
storte bedrag mogen eveneens
worden afgetrokken van het te
ontvangen bedrag, voordat de
loonbelasting behoeft te worden
Ingehouden. Over het verschil,
dat de Nederlandse Overheids
instantie uitbetaalt aan onge
huwden- nlet-kostwinners. moet
eveneens loonbelasting worden
Ingehouden.
Aan deze personen zal als
regel nog een aanslag in de in
komstenbelasting worden opge
legd.
Ie JAARGANG No. 57
LD
WOENSDAG 8 MAART 1944
Altijd zijn de Duitse snelboten in actie tegen den vijand. Met schuimend
kielzog schieten de vaartuigen op de vijandelijke convooien af die onder
de kust varen en waarvan ze, ondanks de sterkste afweer ten spijt, steeds
weer stoomschepen of convooieringsnaartuigen tot zinken brengen. Steeds
weer maakt het weermachtsbericht melding van hun dapper optreden cn
hun successen, (P.K. foto Schaaf/Orb.-H.)
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Telefoon 23038 - Abonnementsprijs 21 ct. per week of ƒ2.73 per kwartaal - Postgiro 184.120 - Postbus 65
Er is in een verwaarloosde en wat
uitgewoonde wijk van Amster
dam, die weer tot nieuw leven moet
worden gebracht, een oud theater
geopend onder een nieuwe naam.
Een lief theater, een mooi theater,
intiem, gezellig, knus. Er is ccn ge
ëvacueerd theaterexploitant, die er
zijn geld heeft ingestoken, er zijn
artisten, die het wagen.
Ten slotte is die wonderlijke
„loop", die in de wereld van het amu
sement over succes of niet-succes be
slist er door de omstandigheden uit
geraakt. Maar waarom zou die
„loop" er niet weer in komen? En
als hoopvolle, tegelijk buurtverbon-
den uitdrukking, luidt de nieuwe
naam Jfortusthcatcromdat het
vroegere Rika Hopper-theater im
mers vlak achter de Hortus ligt,
eigenlijk vlak bij het hart van Am
sterdam en een hanestap van het
oude vermaaksmiddelpunt Rem-
brandttheater—Amstelstraat.
Goed, iedereen is blij over de aan
winst voor Amsterdam, dat waarlijk
de laatste tien, vijftien jaar meer
theaters heeft zien gaan dan komen
en dat de tonelen, waarop nog in
het Nederlands come die wordt ge
speeld wel zeer heeft zien afnemen
ten behoeve van het circus en de
steeds talrijker wordende bioscopen.
Om van de verbrande en verwoeste
theaters maar niet te spreken...
Iedereen is blij: behalve een kleine
Italiaan, Pasquino, het zoontje van
Paskwil. Pasquino beweert, dat de
gemiddelde Amsterdammer niet weet
waar of wat de Hortus is. cn dat
Hortus hem nog minder zegt dan
Rika Hopper. Wat o.a. een grof-
•heid aan het adres van een gevier
de actrice is, die men niet zóu ver
wachten van een heer. cn zeker iiiet
van een Italiaans heer. Maar Pas
quino noemt zich ook alleen maar
zo, hij is het niet...
Voorts geeft hij met een bitterheid,
die men slechts van een venijnig
concurrent, maar niet van ccn on
partijdig journalist zou verwachten,
een voorspelling van te verwachten
faillissementen, die slaat als een
tang op een varken, maar die ccn
directe schade, een typische anti
reclame is voor een zaak. die niets
anders wil doen dan het amuse
mentsleven van Amsterdam voort
zetten. Tenslotte vraagt P. „wie de
eerste dagen aan een pony tax zal
durven vragen: breng me haar het
Hortustheater?"
Dat is dan het loon voor het ini
tiatief van iemand die niet bij de
pakken neerzit. Voor Iemand, die
met zijn geld niet inde zwarte handel
ging. Voor iemand, die zijn theater
elders door evacuatie heeft moeten
opgeven en die nu vol moed hier be
gint.
Evacué, uw weg gaat over rozen!
Maar God geve, dat gij bij het op
bouwen van een nieuwe zaak in een
nieuwe stad niet te veel van deze
brave vaderlanders ontmoet, die hun
lust en hun leven er in scheppen,
vooral nu, iedereen alles tegen te
maken,..
En toch speelt deze dagen ccn oud
actrice, naast zes jongeren, een heel
lieve en aardige rol en vele Amster
dammers hebben zich daar reeds ge
amuseerd bij Herrie in Huis", dat
vroeger „Liefde" heette. Maar wat
is een naam? We hebben er een
nieuw theater bij! TIJL.
BERLIJN. 8 Maart. Militaire
deskundigen komen tot de slotsom,
dat. de Amerikanen Maandag bij hun
eerste terreuraanval op Berlijn nog
40 procent meer vliegtuigen hebben
verloren dan de 140, welke volgens
de officiële Duitse gegevens zijn neer
geschoten. en wel op grond van de
volgende feiten:
Op het Zweedse vasteland en ln
andere Noordse streken hebben 10
bommenwerpers een noodlanding
moeten maken.
De noodseinen van boven de Noord
zee neergestorte toestellen wijzen er
op, dat minstens 19 vliegtuigen zich
op zee in nood bevonden tengevolge
van benzinegebrek of averij.
Duitse jagers die de vijandelijke
toestellen tót de landingsvelden in
Oost-Engeland achtervolgden, maken
melding van talrijke noodlandingen
en van brandende toestellen op de
vliegvelden.
Dc militaire deskundigen berekenen
de „stille" verliezen op ongeveer 50
toestellen, zodat de totale verliezen
der Amerikanen dan 190 bommenwer
pers cn jagers bedragen, hetgeen een
verlies aan vliegend personeel van
ongeveer 1400 man betekent.
Tekenend voor de kracht van de
Duitse afweer zijn enkele uitlatingen
van United Press: „bij de Ameri
kaanse aanval van gisteren op Ber
lijn maakte een formatie bommen
werpers kennis met het gehele ge
vocht der vijandelijke verdediging."
De bemanningen dezer formatie er-
klaarden volgens het agentschap:
„Het leek. of de gehele Duitse lucht
macht was opgestegen. Wie beweert,
dat er geen Duitse luchtmacht meer
is. is niet. wijs."
Sedert- de eerste poging van de
Amerikaanse luchtstrijdkrachten, in
October 1943. om met grote forma
ties bommenwerpers dieper in Duits
land door te dringen, tekenen zich
naar het D.N.B. verneemt op zicht
bare wijze de voortdurend in stijgen
de lijn gaande ontwikkeling, de ver
betering en versterking van alle
krachten der Duitse luchtverdedi
ging af.
Toen. bij de aanval destijds op de
stad Schweinfurt. de Duitse lucht
verdedigingsstrijdkrachten voor de
eerste maal erin slaagden een Ame-
rikaanse operatie bij daglicht kapot
te slaan, poogden leidende mannen
van de Verenigde Staten cn van
Groot Brittannië dit. catastrofale ver
lies aan bommenwerpers voor te
stellen als een ..uitzonderingsver
schijnsel" en „ongunstige omstandig
heden en verraad" naar voren te
brengen.
Groot fiasco
Hun laatste aanvallen overdag on
dernamen de Amerikaanse lucht
strijdkrachten onder bescherming
van jachttoestellen. die de aanvallen
van Duitse Jagers en jachtkruisers
moesten opvangen, teneinde aldus de
steeds stijgende verliezen aan bom
menwerpers en hun speciaal opge
leide bemanningen tot een dragelijke
omvang te beperken. De geweldige
luchtslagen, vooral in de tweede helft
BERLIJN. 8 Maart. Sedert een
paar dagen is het duidelijk, dat het
rode leger het zwaartepunt van zijn
aanval wederom naar dc Zuidelijke
vleugel van het. front heeft verlegd.
Reeds eerder hebben de Sowjetrus-
sische troepen getracht deze Zuide
lijke vleugel aan het wankelen ie
brengen om dan door to kunnen bre
ken en het gehele front naar het
Noorden op te rollen. Ook het belang
dat het bezit van de Oekrajine voor
de voedselvoorziening heeft, is na
tuurlijk een factor. De vroeger met
een enorme krachtsinspanning on
dernomen pogingen, hebben de bol
sjewisten slechts gedeeltelijk tot het
beoogde doel gebracht. Hoewel zij
door hun opmars naar hetr Westen
een verlenging van het front be
werkstelligden. mislukten al hun po
gingen om van de van West naar
Oost verlopende frontlinie uit verder
naar het Zuiden op te rukken.
De opzet van deze pogingen is
steeds geweest de achterwaartse ver
bindingen der in het Zuiden staan
de Duitse troepen af te snijden.
Het nieuwe offensief van den 3ow-
jetgeneraal Sjoekow schijnt ditmaal
in hoofdzaak tegen de beide flanken
van het Duitse front gericht te zijn.
Het ongetwijfeld groot opgezette stra
tegische plan der Sowjet Russen be
oogt klaarblijkelijk door aanvallen
op de flankstellingen van het Duitse
front. dat. van Dóebno naar Kriwoi-
Rog loopt, de Duitse legergroep-Zuid
in een tang te nemen, na deze eerst
van zijn verbindingen met. het ach
terland te hebben afgesneden.
De derde dag van het bolsjewis
tische offensief in het Zuiden heeft.,
naar men in militaire kringen in Ber
lijn verklaart, in het teken gestaan
van nieuwe Duitse afweermaatrege-
len. ofschoon de operatieve tegen
zetten der Duitse leiding nog niet
geheel zichtbaar zijn.
Het voornaamste zwaartepunt in
de Zuidelijke sector is het gebied
ten Zuiden van Jampol. waar ten
gevolge van geconcentreerde Duitse
afweermaatregelen de tegenstander
gedwongen was zijn aanvalsrichtin
gen te veranderen. Een tweede punt
van vijandelijke druk ligt bij Sje
petowka en Swenigorodka. Alleen op
het gevechtsterrein van Sjepetowka
heeft de vijand 41 tanks en 29 kanon
nen verloren. Een derde zwaartepunt
ligt in het gevechtsgebied van.Kriwoi
Rog. Ter weerszijden van deze stad
zijn levendige gevechten geleverfl
Terwijl de tegenstander ten Noorden
van Kriwoi Rog geheel kon worden
afgeslagen, moesten de Duitse troe
pen tot de tegenaanval overgaan om
een penetratie ten Zuiden van dit
centrum af te grendelen en op te
heffen.
Thans is vrijwel het gehele Zuide
lijke front, dat een lengte heeft van
ongeveer 600 km., in de strijd be
trokken. Intussen golven de gevech
ten nog op en neer. Onder deze om
standigheden valt nog niets van de
uitslag te zeggen.
van Februari, hebben wat hun totaal
effect betreft ook deze methode van
de Amerikaanse luchtoorlog tegen
Duitsland een groot fiasco doen
blijken.
De krachtige bescherming door vij
andelijke jachtvliegtuigen kon de be
strijding van de bommenwerpers
niet verhinderen. Dit blijkt zeer dui
delijk uit de verhouding van de neer
geschoten bommenwerpers tot de
vernietigde begeleidende jagers.
Op 21 Februari werden 25 bom
menwerpers en 8 Jagers neergescho
ten. op 22 Februari 101 bommenwer
pers en 23 Jagers, op 23 Februari 42
bommenwerpers en -3 Jagers, op 24
Februari 143 bommenwerpers en 23
Jagers, op 25 Februari 102 bommen
werpers en 4 Jagers, op 3 Maart 21
bommenwerpers, op 4 Maart 21 bom
menwerpers en 20 jagers.
De aanval van de Amerikaanse
luchtmacht op Berlijn op Maandag
middag geeft hetzelfde beeld, neerge
schoten 140. Alle tot nu toe gedane
pogingen de verliezen aan onvervang
bare bommenwerpers door het mede
voeren van krachtige formaties
jachtvliegtuigen te verminderen,
zijn dus voor de Amerikanen mislukt.
Koopman, uil Rotterdam
de dader
ROTTERDAM, 8 Maart. Zon-
dagavond heeft de 24-jarige koopman
H. v. d. H. in een pension aan de
Heemraadssingel een vrouw, die hij
enkele dagen kende, van het leven
beroofd De dader heeft zich Dins
dagmorgen bij de politie gemeld en
deelde daar uitvoerig mee, hoe het
drama zich heeft afgespeeld.
Gistermorgen kwamen twee man
nen op het hoofdbureau. Een er van
was de koopman H. v d. H. en de
andere diens neef. Laatstgenoemde
vertelde, dat v. d. H. bij hem geko
men was en hem had meegedeeld,
dat hij een vrouw de hersens had in
geslagen in een pension, waarin v. d.
H. verblijf hield. De politie begaf
zich dadelijk naar het opgegeven
adres en vond daar inderdaad ln een
kast verborgen het lijk van de 21-
larige serveerster J. G. M. uit Am-
hem. Het lijk vertoonde drie grote
slagwonden aan het hoofd, terwijl
bovendien een band om de keel was
gebonden, waardoor het slachtoffer
was geworgd. Ook de hamer, waar
mee geslagen was. werd in die kast
gevonden.
Na deze vondst werd de dader aan
oen verhoor onderworpen en hil ver
klaarde. enkele dagen geleden kennis
gemaakt te hebben met mej. M. Toen
hem naar de motieven van zijn mis
daad. werd gevraagd, deelde v. d. H.
mee, dat hij dit uit angst had ge
daan. Het was namelijk aan de ser
veerster bekend, dat v. d. H. ln de
nacht van Zaterdag op Zondag met
anderen een grote Inbraak had ge
pleegd. waarbij een belangrijke partij
aan goederen was ontvreemd. En nu
had mej. M. gedreigd, alles te ver
raden, als v. d. H. niet met haar
wilde blijven gaan. De man was toen
in woede ontstoken, had een hamer
gegrepen en de serveerster daarmee op
het hoofd geslagen. Toen de Jonge
vrouw ln elkaar zakte, doch bleef
kermen, had de dader nog enkel©
slagen gegeven cn haar daarop een
band om de keel gebonden. Het lijk
heeft hij vervolgens ln de kast gelegd.
Kort na zijn misdaad geraakte de
koopman ln wanhoop en begaf zich
naar zijn neef om diens raad ln te
winnen, hoe hij het lijk zou kunnen
wegwerken. Deze neef evenwel was zo
verstandig, v. d. H. daarbij niet te
helpen, maar met hem naar de politie
te gaan en aangifte van het gebeurde
te doen. v. d. H. ls daarop ln arrest
gesteld.
Radiopraatje Max Blokzijl
DEN HAAG. 8 Maart. In de serie
brandende kwesties spreekt Donderdag
9 Maart, over Hilversum 1, om 18.45
uur. Max Blokzijl over: „Ook voor de
katholieken zijn communisme en plu
tocratie de vijanden".
ZEIST 7 Maart. Twee Jongens
van vijftien Jaar hebben op een ge
deelte enkelspoor van de tramlijn
ZeistUtrecht, nabij villa „Blanda",
een onveilig signaal op veilig gesteld.
Gelukkig werd deze gevaarlijke
manipulatie ontdekt, voordat onge
lukken hadden kunnen gebeuren.
Degene, die het betreffende kastje
geopend had, ontving ccn verbaal
wegens straatschenderij, de ander,
die het signaal had bediend, werd
geverbaliseerd wegens overtreding
van het spoor- en tramwcgreglement.
Te Rijswijk (Z-H.) is in de leeftijd
van 64 Jaar overleden prof. Ir. J. G
Wattjes. hoogleraar ln de architec
tuur aan de Technische'Hogeschool te
Delft.
Het stoffelijk overschot wordt Zater
dag a.s. te 12 uur ter aarde besteld
op de Nieuwe Oosterbegraafplaats te
Amsterdam.
Petroleum verlichting
DEN HAAG. 8 Maart. Van 9 tot
en met 31 Maart geven elk der met
„57 verlichting" en „58 verlichting"
gemerkte bonnen van de bonkaart
„S 121" en de met „66 verlichting"
gemerkte bonnen der bonkaart „S 221"
recht op het kopen van een liter
petroleum.
De geldigheidsduur der met „54 ver
lichting", „55 verlichting" en „56 ver
lichting" gemerkte bonnen der bon
kaart „S 121" ls verlengd tot en met
31 Maart. ZIJ geven, zoals bekend, elk
recht op het kopen van 1 liter petro
leum.
Vijftien jaar wegens doodslag
ARNHEM, 7 Mrt. De Arnhemse
rechtbank heeft uitspraak gedaan ln
de strafzaak tegen de 34-Jarlge A. M.
Quys uit Maastricht, die ln de avond
van 11 Januari 1944 den Nijmeegsen
Juwelier A. H. Strijbos en diens echt
genote door revolverschoten heeft ge
dood.
De verdachte verklaarde, te hebben
gehandeld uit angst dat de Juwelier
aan de politie zou verraden, dat zij
ln het bezit was van een vuurwapen.
Overeenkomstig de els werd de vrouw
veroordeeld wegens het voortgezet
misdrijf van doodslag tot vijftien
Jaar gevangenisstraf met aftrek van
het voorarrest en daarna terbeschik
kingstelling der regering.
Zeer veel Nederlanders leven
in de overtuiging dat de oor
log binnen niet al te lange tijd
zal aflopen. Deze overtuiging
geeft echter zeker niet het aan
zien aan onverdeeld optimistische
gevoelens. Nog afgezien van de
bezorgdheid om het lot van ons
dichtbevolkte land bij een grote
krachtmeting in het Westen, een
bezorgdheid, die door evacuaties
en bombardementen op de bur
gerbevolking geredelijk voedsel
krijgt, vragen steeds groter groe
pen zich af wat er na deze oorlog
zal komen.
De arbeiders, die zoals immer
niet de kleinste last van deze
oorlog te dragen kregen, zien, dat
de in het begin van de oorlog
vaak opvallende solidariteit van
de zijde van de ondernemers en
van de oude leidende kringen be
denkelijke scheuren begint te ver
tonen. Dit stemt hen tot naden
ken. Mocht het voor vele arbei
ders in een tijd, waarin steeds
grotere lasten op hen gingen
drukken, moeilijk zijn, de groei
ende nieuwe Europese orde naar
waarde te schatten, zo wil dit niet
zeggen, dat een terugkeer naar
het oude vastgelopen kapitalis
tisch bestel hun qiet als een
schrikbeeld voor ogen zou staan.
Terecht dringt zich de vraag bij
hen op of het wel Juist is. dat zij
hun belangen in handen leggen
van de oude leidende kringen, die,
in de eerste verwarring snel toe
nadering zoekend steeds duidelij
ker demonstreren, dat zij in de
grond nog heel weinig geleerd
hebben. Wat de arbeider nodig
heeft ls de wetenschap, dat na
deze tweede wereldoorlog, die voor
rekening komt van het ten on
dergang neigend kapitalisme een
socialistische maatschappij zal
ontstaan, waarin de klassen zijn
verdwenen en waarin het kunnen
zijn ontplooiingsmogelijkheid en
de prestatie haar beloning vindt.'
Het wordt hem echter steeds dui
delijker dat deze belangen bij de
oude leiders niet in goede handen
zijn en dat deze hem niet zullen
kunnen voorgaan op de weg naar
de volksgemeenschap waar de
eenheid van het gehele volk een
kultuurscheppend en nieuw leven
brengend feit wordt.
Enkele maanden geleden le
verde „Vrij Nederland" materiaal,
dat de onvruchtbaarheid van de
oude kringen wel heel duidelijk
demonstreerde. In een uitvoerig
artikel, gewijd aan de democra
tie, werd tot winst van deze duis
tere Jaren gerekend, dat in de
nood de schone bloem van de
eensgezindheid was ontloken, die
de voorwaarden zou scheppen
voor een betere toekomst. Een
eensgezindheid, die echter vooral
niet het karakter mocht krijgen
'van de „bedriegelijke en worgen
de" eenheid van het nationaal-
sociallsme.
„Vrij Nederland" schreef:
„Het is een bekend verschiinse!,
dat in de nood allerlei individuele
en maatschappelijke verschillen aan
betekenis verliezen. Op een zinkend
schip valt het onderscheid weg tus
sen eerste- en derde-klas passagiers.
In de cel ontstaat vriendschap tus
sen een professor etrecn eerrvoudigen
arbeider. Hoe dieper de nood, hoe
meer de mens zich getrokken voelt
binnen het krachtveld van de dood,
hoe radicaler wij teruggeworpen wor
den op de eerste oer-impulsen van
het leven (honger, doodsangst, e.d.),
des te gemakkelijker herkennen wij
in onzen lotgenoot den medemens en
alle maatschappelijke onderscheidin
gen worden onwaarschijnlijk en nut
teloos. Maar het is dwaasheid te ver
onderstellen, dat een eerste-klas-pas-
sagier daarom later altijd derde klas
zal varen of dat een socialist en een
A.R.. die tezamen in één cel zaten,
in de toekomst tot een politieke
unie zullen besluiten. Naarmate het
leven normaler wordt, keren ook de
verschillen terug en zij worden op
nieuw zinvol.
Het is voor den arbeider een
schrale troost, dat het eenheids
besef alleen levend wordt op het
moment, dat het schip zinkt of
dat hij samen met den professor
in de cel zit. Niet de eenheid in
de dood maar de eenheid in het
leven is het verlangen van het
Nederlandse volk. Dit hoeft niet
te betekenen dat „de eerste-klas-
se-passagier altijd derde klasse
vaart". Wel wil het zeggen, dat
niet langer het eerste-klasse-
kaartje de waardemeter onder de
volksgenoten is. Niemand vraagt
eenvormigheid, maar de maatstaf
voor de toekomst behoort de
prestatie en de innerlijke waarde
en niet het geld te zijn. Ook
vraagt geen arbeider ..een sa
mengaan van een ..socialist" en
een „antlrevolutionnair". ieder
moge zich verzetten tegen de
geest van de Fransche revolutie
zoals hij dat nodig vindt. De ar
beider vraagt echter, dat als basis
van de volksgemeenschap de so
cialistische orde zal gelden. Deze
„eenheid", deze ..eensgezindheid"
moet er zijn. wil de oorlog niet
opnieuw vruchteloos geweest zijn.
„Er is heden ten dage een roep
om eenheid, die in wezen niet de
mocratisch is", aldus Vrij Neder
land. Is dit de eenheid die van
ieder de erkenning vraagt van de
socialistische grondslag van de
samenleving? Wij hebben voor de
oorlog de „Eenheid door Demo
cratie" gekend, waarbij het „Plan
van de Arbeid" onder tafel werd
gedrukt, waarbij een residu van
een paar honderd duizend werk
lozen werd geaccepteerd, waarbij
alle idealen werden genivelleerd
en verdrongen door een machte
loze haat.
Deze beweging tekende zelf het
doodvonnis van de parlementaire
democratie. De oude leidende
groepen die in „Vrij Nederland"
zonder dieper begrip altijd op de
vertrouwde wijze met de grote
problemen van onze tijd worste
len, die zich verheugen in een
eensgezindheid die geen eensge
zindheid is, zullen dan ook Neder
land de sociale revolutie niet
brengen.
Steeds duidelijker begint ook de
arbeider dit te beseffen. Met diep
wantrouwen ziet hij de terug-
zwaai van de oude ondernemers
en de oude leiders zich voltrek
ken. Hij kan er echter van verze
kerd zijn. dat de komende een
heid binnen de socialistische
volksgemeenschap niet is tegen te
houden, mits hij de ogen niet
sluit voor-de-werkelijkheid.
Voorexamen Prix de Rome
Gedurende de oorlog worden- geen
wedstrijden als bedoeld in artikel 12
der wet van 26 Mei 1870 (Staatsblad
no. 78) de wedstrijden om de z.g.
„Prlx de Rome" gehouden. Wel
blijft de gelegenheid opengesteld, hot
bij artikel 11 dier wet bedoelde examen
af te leggen Degene, die dit voor
examen met goede uitslag heeft afge
legd. zal na afloop van de oorlog wor
den toegelaten tot een Internationale
wedstrijd, ook al mocht hLI op dat
tijdstip de leeftijd van 30 Jaar hebben
overschreden.
Dit Jaar zal het voor-examen gehou
den worden van 8 tot 12 Mei. Hiertoe
kunen worden toegelaten Nederlanders
van beiderlei geslacht, die niet na
I Juli 1924 en niet voor 1 Juli 1914
geboren ziln, met uitzondering van
hen. die van twee of meer naar ras
voljoodse grootouders afstammen of
tot een Joods-kerkellJke gemeente be
horen.
ZIJ, die aan het examen wensen deel
te nemen, dienen zich uiterlijk op
II April, onder overlegging van een
uittreksel uit de geboorteregisters van
de Burgerlijke Stand, schriftelijk op
te geven bij den hoogleraar-directeur
der Rijksacademie van Beeldende Kun
sten te Amsterdam, die desgewenst
nadere inlichtingen verstrekt
Onder regie van Harald Braun heeft
de Ufa Ibsens drama „N o r a" ver
filmd met Lulse Ullrich in de titelrol,
Viktor Staal als Helmer. Franziska
Klnz zlln moeder en Gustav Diesel als
Rank. Mark Lothar schreef er muziek
bij!
Een merkwaardige muziekfilm wordt
de Wien-fllm „Schramraeln",
waarin leven en werken van de musici
Johann en Josef Schrammel, omvat
tend het ontstaan van de typisch
Weense volksmuziek, beschreven wordt.
Geza von Bolvary voert de regie.
Regeling voor hen die
deze bon niet bezitten
DEN HAAG. 8 Maart. Dc dlrec-
teur van het Rijksbureau voor hui
den en leder maakt het volgende be
kend:
Het is volstrekt noodzakelijk, dat
een ieder zijn bon 069 bij een schoen
hersteller kan onderbrengen. Daarom
is het den schoenhersteller niet dan
in de uiterste noodzaak geoorloofd,
bonnen 069 die hem worden aange
boden. af te wijzen. Ook dc nièt-
vaste klanten moeten worden gehol
pen. Hierbij is de grootst mogelijke
medewerking van de schoenherstel-
lers onontbeerlijk.
Teneinde hen, die moeilijkhe
den ondervinden bij het onder
brengen van hun bon 069, tege
moet te komen, wordt de termijn
van inschrijving in het klanten-
register van den schoenhersteller
verlengd tot en met 15 Maart
1944. De termijn, waarbinnen de
schoenherstellers de opplakvellen
met bonnen bij nun lederhande
laar moeten inleveren, wordt, in
verband daarmede, verlengd tot
21 Maart 1944.
De schoenherstellers dienen ook
hen. die tijdelijk niet in het bezit
van distributiebescheiden zijn. in hun
klantenreglster in te schrijven, b.v.
verpleegden in ziekenhuizen. De in
schrijving dient te geschieden op ver
toon van een verklaring van den
directeur der betreffende instelling,
dat de distributiebescheiden bij hem
zijn ingeleverd.
De schoenherstellers moeten bij in-
1 zending van de dpplakvellen met
bonnen een aparte opgave bijvoegen
van degenen, die zij op grond van
een zodanige verklaring in hun klan-
tenregister hebben ingeschreven,
onder vermelding van de namen en
adressen dezer personen, alsmede de
naam van de inrichting waar zij ver
toeven.
Voor hen, die geen distributiebe
scheiden bezitten, b.v. verpleegden in
gestichten, arbeiders in werk- en ar
beidskampen e.d. dienen de directeu
ren van de gestichten, resp. de kamp
leiders. ccn verklaring aan den
schoenhersteller af te geven, waaruit
moet blijken, hoeveel personen in de
betreffende instelling niet in het be
zit van distributiebescheiden zijn. De
schoenhersteller, die het gesticht,
resp. het kamp in zijn klantenregis-
ter inschrijft, moet bij het inzenden
van zijn opplakvellen met bonnen
aan den lederhandelaar, de bedoelde
verklaring bijvoegen.
Het is het Rijksbureau voor huiden
en leder en de vakgroep schoenher
stellers niet mogelijk, de aan hen
gerichte verzoeken tot aanwijzing
van een schoenhersteller te beant
woorden. Een ieder zorge zelf voor
zijn inschrijving bij een schoenher
steller.
Uitdrukkelijk wordt erop gewezen,
dat men de distributiestamkaart van
hen, die men wil laten Inschrijven,
aan den schoenhersteller ter inzage
dient te geven, opdat deze er de no
dige gegevens uit kan overnemen.
Degenen die zich binnen de gestel
de termijn, welke op 15 Maart 1944
eindigt, niet bij een schoenhersteller
hebben doen inschrijven, kunnen
geen schoenreparatiewerk meer laten
verrichten.
SPORTNIEUWS
Elf Honderd gulden voor
één doelpunt!
AMSTERDAM, 8 Maart. Het
gebeurde tijdens B.V.V.—M.V.V.
aldus meldt de Limburger Koerier.
Daar ging het hard tegen hard. De
Bosschenaren vochten niet alleen
om hun laatste kampioenskans. Zij
liepen naar aanleiding van de wed
strijd M.V.V.B.V.V. bovendien met
een portie boze wraaklustgevoelens
rond. M.V.V. zou volledig gevild wor
den, hadden destijds enige heetge
bakerde Bosschenaren beloofd en de
wedstrijd werd er naar aldus de
Limburger Koerier. Scheidsrechter
Twisterling moest tijdens de rust in
de kleedkamer afdalen om de ge
moederen wat te kalmeren. Pntussen
kreeg B.V.V. in het uitdelen van rake
tikken kennelijk de leiding, doch niet
in het maken van doelpunten. En
toen veranderde men van tactiek. De
B.V.V.-speler Zwanenberg, die blijk
baar grof in de contanten zit, trok
tot. tweemaal toe op den M.V.V.-
aanvoerder Van Run en later ook
op den spil Tap af en beloofde voor
een klein onschuldig handsgevalletje
in het strafschopgebied, waaruit
B.V.V. het winnende doelpunt zou
kunnen maken, 100 gulden per speler.
Elfhonderd gulden voor een "doel
punt
De heer Zwanenberg moest tame
lijk veel haast maken om onbescha
digd uit de buurt van het Maas
trichtse tweetal te komen en het
kostbare doelpunt is niet gemaakt.
Het M.V.V.-bestuur rapporteerde
het schoons bij de Nederlandse Voet
balbond,
Kampioenschap 3e klas groot
.biljart
Op 11 en 12. 18 en 19 Maart wor
den onder leiding van de afd. „Be
noorden het IJ" te Amsterdam in
haar clublokaal van Café Dubois,
Ceintuurbaan 105, Amsterdam- Z. de
wedstrijden gespeeld om het kam
pioenschap van Nederland derde
klasse groot-biljart kader 45/2.
Deelnemers zijn: T. van Amen („De
Maasstad") Rotterdam, B. H. Born-
kamp („Rotterdam") Rotterdam P.
van Buren („Caland") Rotterdam. J.
Franken („Kunst naar Kracht") Til
burg A Hiemstra („Limburzia")
Maastricht. C Koijzc: (kampioen
1942/43) („Benoorden het IJ") Am
sterdam. R. Oostingh (,,'s-Gravenh.
B.C.") Den Haag. J. Rietveld („En-
tre Nous") Den Haag.
ARNHEM. 7 Maart. Het bestuur
van de Nederlandse Krachtsportbond
heeft besloten de elndwedstrljden
om de worstelkampioenschappen van
Nederland eerste en tweede klasse
vast te stellen op 7. 14. 21 en even
tueel 28 Mei as en wel in Culem-
borg, Beverwijk cn Den Haag. In
Maart zullen voorwedstrijden der
tweede klassers en in April der eerste
klassers worden gehouden.
Verder zijn de wedstrijden om het
kampioenschap van Nederland in
gewichtheffen le en 2e klasse vast
gesteld op 4 Juni as. te Haarlem.
De verduistering begint heden om
18.45 en eindigt 7 uur.
Maan op 16.52, onder 6.58 u.
10 Mrt. VM., 17 Mrt. L.K., 23 Mrt.
N.M.