HET DAGBLAD Beroep van den Leider op eendracht van ons volk Verbitterde gevechten bij Sjepetowka Grote propaganda-actie van de N.S.B. ingezet Duitse uiteenzetting over Finse kwestie VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Duitse weermachtsberichten. Succesrijke afweerstrijd in het gebied van Witebsk Locale actie in Italië De VS. breken met Argentinië Economische druk op Turkije Demonstratie in de hoofdstad Woudenberg bezocht Drente Belangrijke taak voor Arbeidsfront Moscou zou Finland in een val willen lokken" Kerks land Het gaat goed met onze molens HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 5 Maart. Het opper bevel van de weermacht maakt be kend: Ten zuiden van Kriwol Rog duren de afweergevechten nog steeds voort. In het gebied van Sjepetowka gin gen de bolsjewisten na sterke artil lerievoorbereiding met overmachtige infanterie- en pantserformaties tot de aanval over. Terwijl de aanvallen der Sowjets in verschillende sectoren na het stukschieten van 59 tanks werden afgeslagen, gelukte het hun op enige plaatsen ons front te ver breken. Er zijn verbitterde gevechten aan de gang Ten Zuidoosten van Witebsk mis lukten ook gisteren alle doorbraak pogingen van de Sowjets. In het gebied van Pskow en Nar- wa zetten de bolsjewisten hun aan vallen met vers aangevoerde strijd krachten voort Troepen van het le ger en de Waffen-// verijdelden in harde gevechten alle aanvallen, grendelden plaatselijke penetraties af en vernietigden 17 vijandelijke pantserwagens. Bij de zware afweergevechten der laatste dagen hebben zich in de Noordelijke sector van het Oostelijke front de 81ste Silezische divisie in fanterie onder bevel van luitenant- generaal Schoper. en de Palts-Rijn landse 263ste divisie infanterie onder bevel van luitenant-generaal Richter bijzonder onderscheiden. Van de Italiaanse fronten wordt slechts melding gemaakt van weder zijdse activiteit van artillerie en stoottroepen. In de middaguren van 4 Maart hebben Amerikaanse formaties bom menwerpers terreuraanvallen onder nomen op enige plaatsen in West- Duitsland. Vooral in de steden Bonn en Keulen werd schade aangericht in woonwijken en ontstonden ver liezen onder de bevolking. Er werden verscheidene kerken, ziekenhuizen en openbare gebouwen getroffen. Een betrekkelijk zwakke formatie bommenwerpers drong onder be scherming van jagers tot het gebied van Berlijn door, doch werd door onze luchtverdedigingsstrijdkrachten belemmerd geconcentreerde aanval len te ondernemen. 41 vijandelijke vliegtuigen, waaroner 21 viermotorige bommenwerpers, werden vernietigd. Vijandelijke storingsvliegtuigen hebben in de afgelopen nacht bom men laten vallen op plaatsen in West-Duitsland. Weermachtsbericht van Zaterdag Zaterdag luidde het weermachts bericht: Gevechts- en slag vlieg tuigen brach ten in de straat van Kertsj twee be laden vifandelfTke~"veeröoten tót zin ken en beschadigden enige andere. Aanvallen op de ontschepingsplaat sen van het Sowjet-russische brugge- hoofd veroorzaakten grote branden. In het gebied van Kriwoi Rog mis lukten talrijke sterke aanvallen der Sowjets. Op een penetratieplek ten Zuiden van de stad wordt nog ge vochten. Formaties slagvliegtulgen deden herhaaldelijk èn met goed resultaat aanvallen op Sowjet-russische troe penconcentraties in het gebied van Sjepetowka. In hetzelfde gebied ten Zuiden van de Prip jet-moer assen werden bij levendige plaatselijke ge- vechtsbedrijvigheid. vijandelijke ver- kenningsaanvallen afgeslagen. Tussen de Berezina en de Dnjepr en ten Noorden van Rogatsjew stortten herhaalde aanvallen der Bolsjewisten met hoge verliezen voor den vijand ineen. Ten Zuidoosten van Witebsk ver dedigden onze troepen met succes hun stellingen tegen de herhaalde lijk. met steun van tanks en slag vliegtuigen. aanvallende Sowjets. zui verden enkele doorbraken en vernie tigden 14 vijandelijke pantserwagens. Ten Noordwesten van Newel en ten Zuidoosten van Pskow verminderde de kracht der vijandelijke aanval len. Aan de Narwa zetten de Sow jets doorbraakpogingen voort. Ver scheidene penetraties werden door tegenaanvallen gezuiverd of ingeslo ten. Een aanval van een zwak eskader Sowjetrussische torpedovliegtuigen tegen een Duits convooi aan de STOCKHOLM. 5 Maart. Naar de Duitse berichtendienst uit Was hington meldt, hebberi de Verenigde Staten de betrekkingen met Argen tinië verbroken. De plaatsvervangen de minister van buitenlandse zaken. Stettinius, heeft volgens dit bericht op de persconferentie verklaard, dat de Amerikaanse ambassadeur te Buenos Aires opdracht heeft gekre gen, de officiële diplomatieke be trekkingen met het regime-Farrell niet voort te zetten. Bij de Amerikaanse luchtaanval op Vaticaanstad van 1 Maart, is aan tal van gebouwen in het exterritoriale gebied ernstige schade toegebracht. De Cubaanse premier en acht mi nisters zijn afgetreden omdat de wet fungerende ministers verbiedt zich candidaat te laten stellen voor een veiklezing. De afgetredenen zijn thans op candidatenlljsten verschenen Dc president heeft vier nieuwe ministers benoemd. De Vrijdag op Rome ondernomen luchtaanval der Amerikanen neeit reeds meer dan 100 doden en 200 ge wonden gekost De bolsjewistische vakvereni gingsleider SJwernlk is gekozen tot voorzitter van de opperste raad der Sowjetrepubliek Binnen-Rusland Lepke Buchalter. een beruente Amerikaanse moordenaar die een zake lijke moord-organisatie had en dO slachtofiers heeft gemaakt, is op de electrische stoel terecht gesteld. De uitgeweken Zuidslavlsche re gering van ex-Koning Peter in Cairo, zou binnenkort ingrijpend worden ge wijzigd. Met de opneming van Simltsj. thans vertegenwoordiger te Moscou. zou een sterk voorstander van Tito Invloed krijgen Om papier te besparen hebben de Japanse bladen hun middag- en avondedities laten vervallen. Bose heeft den Indiscnen luite nant-generaal Alazappan benoemd tot minister zonder portefeuille in de voorlopige Indische Nationale regering en tot. secretaris-generaal van het hoofdkwartier. Noordelijke kust van Noorwegen bleef zonder resultaat. Jachtvliegtui gen die het convooi begeleidden schoten drie. scheepsafweerkanon- nen twee vijandelijke vliegtuigen neer. Bij het landlngshoofd van Net- tuno werden ten zuidwesten van Aprilia en ten zuidwesten van Cis- terna door eigen stoettroepen enkele hoogten genomen. Vijandelijke tegen aanvallen tegen de nieuwe linies werden in hevige gevechten afge slagen. Van het Zuidelijke front wordt alleen wederzijdse activiteit van ver- kennings- en stoottroepen gemeld. Sterke formaties Noordamerikaanse terreurvliegers vielen gisteren het stedelijke gebied van Rome aan. De militaire schade is gering. Er ontston den verliezen onder de burgerbevol king. Bij deze aanvallen werden door jagers en luchtdoelgeschut 15 vijan delijke vliegtuigen neergeschoten. Noordamerikaanse formaties bom menwerpers drongen gistermiddag, onder sterke bescherming van jagers en bij dichte bewolking het Noord- Duitse kustgebied binnen Door ver uiteen neergeworpen bommen ont stond schade in de woongedeelten van enige plaatsen en in plattelands gemeenten. Luchtverdedigingsstrijd krachten van het luchtwapen en van de marine vernielden 21 vliegtuigen. Vijandelijke storingsvliegtuigen wierpen in de afgelopen nacht bom men op West-Duitsland. STOCKHOLM. 6 Maart. De ..Times" noemt het afbreken van ae geallieerde verschepingen van oor- logsmatiaal naar Turkije het logi sche gevolg van militaire besprekin gen tussen een Britse militaire mis sie en de Turkse militaire autoritei ten, welke zonder resultaat zijn ver lopen. Er is "haar de Daily Telegraph" meedeelt geen reden om een wijzi ging in de geallieerde houding te ver wachten zo lang de Turkse regering hij haar tegenwoordige houding blijft. Inmiddels weigert de Britse ka mer van koophandel in Ankara sinds de vorige week vergunningen te ver strekken voor de invoer van Engel se goederen in Turkije alsmede voor de uitvoer van Turkse goederen naar Engeland. Spanje laat zich niet van zijn weg afleiden MADRID, 6 Maart. Te Valladolid. de stad der Phalanx. Is een grote be toging gehouden op de verjaardag van de fusie der studentenphalanx en der boerenbeweglng van de IONS (natio- naal-syndicallstlsche strijdhonden). In tegenwoordigheid van talrijke vooraan staande persons*, van u gering- en-weer macht hield de phalanxmlnister Arrese een uitvoerige politieke rede. waarin hij de nadruk legde op de antl-com- munlstische en phalanxlstische poli tiek van Spanje. HIJ verklaarde, dat een innerlijk eensgezind volk, met een in vele slagen beproefden Caudillo aan het hoofd, zich nooit door druk van buiten er toe zal laten brengen vrijwillig een weg ln te slaan, die onvermijdelijk naar de chaos zou lelden. Kerenski's wijzen we eens en voor altijd af, zeide de minister ln een waarschuwing aan het adres van degenen, die van mening zijn. dat de tijd niet gunstig Is voor de pha lanx en dat oude posities moeten wor den herzien. De poging tot onder mijning van ons staatsgebouw vindt haar oorzaak slechts in het feit, dat deze staat vastbesloten antl-commu- nlstlsch Is. De doctrine der phalanx behoeft geen herziening. Voor Spanje is maar één weg: „Met ons is het leven en zonder ons zal Spanje onder- Het blad „Espagnol" schrijft ter zelfder tijd, dat de „ongemotiveerde diplomatieke spanning tussen Spanje en de geallieerden, alsmede de ge allieerde houding ten aanzien van de petroleumleveranties bij het Spaanse volk de mening hebben doen ont staan. dat hier sprake is van een be wuste aanval op Spanje". Deze han delwijze heeft een spontane reactie van trots en haat opgewekt. Amerikanen landen op de Admiraliteits-eilanden TOKIO, 5 Maart. Domei meldt, dat het Japanse garnizoen ln het gebied van Hyana. op het eiland Los Negros, van de groep der Admirali teitseilanden. den vijand, die op 29 Februari op het eiland geland was. zware verliezen toebracht Onmid dellijk na de landing deden de Japanners hevige aanvallen, doch zij moesten, na den vijand zware ver liezen te hebben toegebracht, hun stellingen tijdelijk ontruimen. Nadat zij versterkingen van het gros der Japanse troepen op het eiland Manus hadden gekregen, gingen de Japan ners in de nacht van 2 op 3 Maart tot doeltreffende tegenaanvallen over en brachten zij den vijand opnieuw ernstige verliezen toe. Ie JAARGANG No. 55 LD MAANDAG 6 MAART 1944 Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureau* voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden. Telefoon 23038 - Abonnementsprijs 21 ct. rer week ot f2.73 per kwartaal Postgiro 184.120 - Postbus 65 In enkele grote Duitse steden waar gevaar voor luchtaanvallen bestaat, worden grote bouwwerken uit beton en staal opgericht, die Hamel voor de actieve luchtafweer als voor de lucht bescherming der bevolking bestemd zijn: Wat hun afmetingen, het ge bruikte materiaal en de korte bouw tijd betreft kunnen ze alleen worden vergeleken met de bunkers voor duik boten, (Foto Orbis-Holland) AMSTERDAM. 5 Maart. Zater dag stroomden ongeveer drieduizend werkers van de hoofdstad naar het Concertgebouw, een plaats waar de mannen en de vrouwen uit de Natio- naal-Socialistische Beweging reeds zovele malen tezamen kwamen om getuigenis af te leggen van hun ge loof in de wederopstanding van ons volk. om zich te bezinnen in ernstige uren en om hun vastberaden hou ding te uiten op ogenblikken, dat zulks vereist was. Zaterdag ln de namiddag trokken zij weer op. de actieve strijders van Mussert. om naar het woord van hun Leider te luisteren en daaruit moed en vertrouwen te putten voor de strijd, die zich in de drie eerst volgende maanden in de hoofdstad zal afspelen. „De strijd om Amsterdam" zo heet de propaganda-actie. die met deze groots opgezette bijeen komst ingezet werd en die alle beschikbare krachten der Bewe ging in Amsterdam en op 1 April in het gehele land zal oproepen om de nationaal- socialistische idee onder de be volking uit te dragen. De natio- naal-socialisten menen in deze dagen, na het Nederlandse volk in bange afwachting leeft van militaire gebeurtenissen van de grootste omvang, die misschien ook ons land tot strijdtoneel zul len maken, hun ontembare liefde voor volk en vaderland niet op overtuigender wijze te bewijzen, dan juist nu met inzet van alle krachten een hernieuwd beroep te doen op het nuchter verstand van ons volk en het door dit voorbeeld niet langer blind te doen zijn voor de beslissende wende, die zich in de wereldge schiedenis voltrekt. De belangstelling voor de bijeen komst in het Concertgebouw was enorm. Reeds kort na de opening van de zaal was deze tot op de laat ste plaats bezet en velen moesten ge noegen nemen met een staanplaats of een plaats in het Blauwe Zaaltje, .waar de rpde varL.den-JUider_door raiddel van versterkers te volgen was. De zaal was op sobere, maar in drukwekkende wijze versierd. Tegen een grijze en witte achtergrond wa ren de Nederlandse en de vlag der Beweging aangebracht. In het hart hing het strijdembleem het Am sterdamse wapen met een wolfsangel en daaronder de leuze „Strijd om Amsterdam". Op de balcons waren op grote spandoeken de strijdleuzen „Ons nationalisme uw redding", „Ons socialisme uw toekomst" en „Goede Nederlanders staan achter Mussert" en opschriften van de landstorm Nederland aangebracht. Op het met tulpen en seringen ver sierde podium had een Stormsters- koor plaats genomen en het Staf orkest der W.A. o.l.v. van Onderban leider Sterk. Nadat de vaandelwacht was opge marcheerd. kwam de Leider, luide toegejuicht, de zaal binnen. Hij nam voor in de zaal plaats temidden van de hogere functionarissen en gasten, tot wie behoorden de gemachtigde van den Rijkscommissaris dr. Schro der, de secretaris-generaal der Bewe ging ir. Huygen. de commandant der W.A. mr. A. J. Zondervan. de wnd.-commandant van de Neder landse Landstorm. Obersturmführer Delfs en de gewestelijk politiepresi- dent, overste Van Hilten. Een plechtig ogenblik was het. toen onder tromgeroffel en hoorngeschal de nationale vlag werd binnengedra gen door Unterscharführer Van Zeg veld van de Nederlandse Landstorm en heel de zaal zich verhief en met gestrekte arm de groet bracht. De gewestleider H. L. G. Ouwer- kerk sprak vervolgens een welkomst woord. waarna de stormsters een aantal vaderlandse liederen ten ge hore brachten. Propaganda-inspecteur Flentrop gaf een indruk van wat de N S.B. met de Amsterdamse strijd-actie beoogt en uitte zijn dankbaarheid tegenovei Mussert. omdat deze de actie heeft willen stimuleren door zijn aanwezig heid en zijn medewerking. Mussert spreekt En toen sprak Mussert. die op het podium eerst weer de hulde van zijn getrouwen in ontvangst moest nemen, een hulde, die zich uitte in ovationele toejuichingen, de vergade ring toe. Hij zeide: Kameraden! Wij willen ons volk helpen in zijn grote nood en zijn grote moeilijkheden naar een bloeien de toekomst, welke beter is dan het heden. Maar dan moeten wij er van doordrongen zijn, dat het onze plicht is, niets meer en niets minder dan onze plicht, voor die toekomst te strijden. Want iemand, die zegt natio- naal-socialist te zijn, zegt tevens strijder te zijn voor zijn volk en vaderland; maar hij, die in werke lijkheid geen strijder is, is geen nationaainsocialist, Wat wij te doen hebben, komt hierop neer. dat wij gaan tot ons volk en het komt hierop neer. dat wij dat volk begrijpen. Wanneer wij ons volk niet begrijpen, wie zou dit dan wel doen? Om het te begrijpen, dienen we ons te verplaatsen in zijn noden, maar vooral in het bedrog, waaraan het al deze jaren onderhevig is geweest. Want daardoor is het verdeeld geraakt en verarmd en ver nederd; het is geen eenheid, het slin gert van de ene fantasie naar de andere. Daarom is het vooi ons moei lijk. het te doen zien, dat de Bewe ging de weg is. die naar boven leidt. En als ge nu vraagt wat de Beweging ts geweest al die Jaren tot en met 1940 dan geef lk u dit antwoord de Be weging was de belichaming van de opstand tegen het bedrog. WIJ zijn tegen het bedrog in opstand gekomen. omdat we niet laf genoeg waren om te gaan slapen, toen Colljn het hele volk daartoe de raad gaf. De N.S.B. heeft het volk altijd de waarheid dur ven zeggen, waarvan de heren van de politieke partijen wisten, dat het de waarheid was. Het volk mocht het echter niet horen, het mocht niet weten wat natlonaal-sociallsme was Daarom was het alles verdachtmaking tegen de Beweging wat de klok sloeg, valse beschuldigingen en democratische willekeur onder het motto: democratie geldt alleen voor de democraten, maar haar methoden mogen niet gelden als het tegen het natlonaal-sociallsme gaat; hiertegen ls leder middel geoor loofd. Toen kwam 1940. WIJ dachten, dat dat zou zijn het ontwaken der natie. Het ls niet zo geweest. Het was een plotseling wakker schrikken om dan weer te verzinken ln de oude dromen. Er ontstond een beeld van verwarring en machteloosheid Terwijl ons altijd was voorgehouden, dat we paraat waren met onze IJsel-. Grebbe- en Hollandse waterlinie en men ons gezegd had. dat alles ln orde was. was de regering, toen de nood aan den man kwam. binnen drie en een halve dag gevlucht. Degene, die over bleef, was generaal Winkelman. Niet één lid der regering ls gebleven, allen zijn er van door gegaan, tegen generaal Winkelman zeggende: gaat u uw gang maar. Maar ook hij ls er mee opgehouden, toen de heren in Londen waren. Na een strijd van vier en een halve dag kwam de capitulatie. Duizenden arbeiders zijn sindsdien naar Duitsland gestuurd. En nu sa boteert men. knipt kabeltjes door en overvalt distributiekantoren. Toen we kanonnen hadden en mitrailleurs kortom een weermacht, toen were het vechten gestaakt. Denkt men nu door kinderachtig saboteren het wel te winnen? Door de sabotage van thans moet er door Nederlandse burgers zelfs wacht gelopen worden, iets wat diep beschamend is. Dat hebben deze Ne derlanders te danken aan die dwa zen ik kan ze niet anders noemen die kabels doorknippen en distri butiekantoren leeghalen. Bij de bevolking leeft de wens naar de bevrijding. Maar het is al veran derd, sinds Engeland van de zee zijde wil aanvallen. Ge hoort het niet meer. dat ze zeggen: ik wou, dat de Engelsen maar kwamen, om dat ze begrepen hebben wat ons in dat geval zou wachten. Inderdaad, de kans bestaat nu. dat er een inva sie komt. Voorheen heeft men be reidwillig zijn thee voor de Engelsen klaar gezet: dat is nu van de baan. sedfert Quitsers hef..water van.de. inundatie hebben klaargezet, omdat zij Europa ook aan de westzijde moeten dekken. Er gaat een licht op. namelijk dat een invasie het ergste ls. wat ons zou kunnen overkomen. Engeland houdt zich aan zijn tra ditie door niet te vechten tegen mannén, maar tegen vrouwen en kin deren. WIJ. Nederlanders, en vooral de ouderen onder ons. herinneren zich de, jaren omstreeks 1900, de Jaren van de boerenoorlog nog zeer goed. Toen dc Engelsen het tegen de boe ren niet vol konden houden, kwamen ze met wapens, die de boeren niet hadden mitrailleurs en zwaar ge schut. De boeren hadden slechts ge weren. maar dachten er niet aan. zich over te geven. Toen gingen de Engelsen naar de hoeven, staken deze ln brand en namen de vrouwen en kinderen van wie er 26.000 ln con centratiekampen zijn omgekomen. Tijdens de eerste wereldoorlog hon gerde Engeland de Duitse vrouwen en kinderen uit. precies zoals nu. Bovendien verwoesten zij thans nog steden en cultuurmonumenten, en dat niet alleen ln Duitsland maar ook hier. Terecht kan een anti zeg gen: van Je vrienden moet Je het maar hebben. In de loop der Jaren kwam het bolsjewisme. Ook dat ontlopen wij niet. want Engeland en Amerika heb ben zich er mede solidair verklaard. En nu moeten wij alle krachten in spannen voor het weder ontwaken van ons volk. dat een definitief ont waken zal moeten zijn. Het Duitse volk Na al het voorafgaande over de positie van het Nederlandse volk. wil ik thans met u spreken over de po sitie van het Duitse volk. Wij zien vele Nederlanders die ontkennen, dat Nederland ook maar iets te maken heeft met Duitsland, terwijl we er toch geheel door bezet zijn. Zij wil len graag, dat Duitsland begrip heeft voor hun moeilijkheden, maar daar tegenover dient Nederland be grip te hebben voor de Duitse moei lijkheden. We moeten nu eenmaal begrip voor elkaar krijgen. Dat zien wij als voorwaarde tot de herrijze nis van Nederland. Denken we ons het Duitse volk eens in. dat. dit jaar meegeteld, reeds dertig jaren oorlog kent. De eerste wereldoorlog duurde niet tot 1918. De oorlog ging voort in de strijd tegen het verdrag van Versailles: toen Adolf Hitler en zijn mannen zich verzetten tegen de uitplundering door het kapitalisme en tegen de verdere ondermijning door het marxisme. Dat was het be gin van de nationaal-socialistische revolutie. Na de machtsovername volgde van 1933 tot 1936 een tijd van sociale opbouw. Dit was de strijd om het werkelijke, volkse socialisme, maar de pogingen van het westerse kapitalisme zowel als van het bolsje wisme om dit alles wat het natio- naal-socialisme van Hitler en het fascisme van Mussolini tot stand bracht, kapot te maken, bleven niet uit. De eerste aanval werd geopend op het zwakste land, Italië. Het werd toen voor Hitier duidelijk, dat de voorbereiding ter verdediging van het recht op leven van de Duitse natie een vereiste was geworden. Eindelijk begon de grote strijd. Officieel om de corridor van Polen of om Danzig. In werkelijkheid was evenwel het gevecht ontbrand tussen het kapitalisme en het communisme enerzijds met het nationaal-socia- lisme om het nationaal-socialisme uit de weg te ruimen. Toen dr. Ley. de Reichsorganlsa- onsleiter, enige tijd geleden hier was. """telde hij over het bezoek, dat hij li' ertijd gebracht had aan den Engelsen .nister van arbeid, een Jaar voor de oorlog. Deze minister gal te kennen, dat de schepen van „Kraft durch Freude' Engelands havens niet moch ten aandoen. Hij vreesde, dat wanneer de Engelse arbeiders deze schepen zou den zien, ook zij wel eens lust zouden kunnen krijgen te gaan varen, en dat wenste hij ln het geheel niet. En dus liepen de Kraft-Durch-Freude-schepen geen Engelse havens aan. Aan dr. Ley werd voorts de welwillende raad gege ven met zijn werk op te houden. Dr. Ley is er echter mee doorgegaan, maar tegelijkertijd wist men te Berllin zijn houding te bepalen. Men wist. dat het kapitalisme hand ln hand met het bolsjewisme zich gewapenderhand te gen Duitsland zou gaan verzetten. De DJlngis Kahn uit het oosten had zich Inmiddels voorbereid Wat kon Roose velt en wat kan Stalln de Europese cultuur schelen? Het is de taak van het Duitse volk, de strijd in het oosten te voeren. De tragiek van het Duitse volk ligt niet daarin, dat het daar moet strijden, maar dat de andere staten in het westen Duitsland daarbij in de rug aanvallen. Het zou de plicht, ook van ons volk, geweest zijn geheel met Duitsland te gaan. Dat blijkt nu wel, nu het bedrog zo duidelijk aan de dag treedt. Daarom zijn wij. ria- tionaal-socialisten verplicht in te ha len, hetgeen werd verzuimd. Bondge noten heeft Duitsland maar weinige: enkele staten behalve de Europeese vrijwilligers. Het Duitse volk staat overigens alleen op alle fronten, in het oosten, in het noorden, in het zui den en in het westen. Terwijl het daar staat, worden zijn huizen ver nietigd. precies zoals wij dat in de boerenoorlog hebben gezien. Gij zult begrijpen, dat een volk, dat zulke dingen in dertig jaar be leeft. hard wordt en dat het die hard heid zal weren aan te wenden, waar nodig om de strijd door te zetten. Zo is de Duitse en Nederlandse po sitie. Een volk. dat verdeeld is tegen zichzelf, kan met hard zijn. Wij na- tionaal-sociahsten. hebben natuurlijk begrip voor het Duitse zowel als voor het Nederlandse volk. Wanneer wij ons daarop hebben bezonnen, dan vragen wij ons af: wat is het instru ment, dat dienstig zou kunnen zijn om Nederland weer een toekomst te geven? Hoe zou ons volk de weg vinden uit de nood? Het antwoord hierop van iedereen, die begrip en verstand heeft, luidt: dat middel is alleen de N.S.B. of men het wil of niet. er is slechts één middel, de N.S.B. (Zie verder pag. 3). Eeuwenlang was Drente, de Olde Lantschap. het stiefkind der Nederlandse gewesten. In de'tijd van de Republiek had het gewest geen stem in de vergaderingen van de Staten-Generaal. in de tijd vooj- de vorige wereldoorlog was de provincie arm. Een land, bedekt met heidevel den en zandverstuivingen, geïsoleerd van de omringende landen door uit gestrekte moerassen. Een bevolking die. ook economisch, een gesloten ge meenschap vormde en pas vrij laat ln Groningen en Meppel uitvalswegen voor de handel naar buiten vond. Toen de veenderijen ontgonnen werden en met de turf winning ook de daarmee verbonden industrieën op kwamen, vooral rond de eeuwwisse ling, maakte het land een korte eco nomische bloeiperiode door. De wereldcrisis van 1929 sloeg hier echter zeer diepe wonden en vele wer kers van Drente leefden tot voor kort in zeer kommervolle omstandigheden Het Nederlandse Arbeidsfront heeft in dit gebied een belangrijke taak te vervullen. Dat er hier nog meer zal gebeuren dan reeds geschied is. kan worden afgeleid uit het bezoek dat de Leider van het Arbeidsfront. H. J. Woudenberg, dezer dagen aan een aantal Drentse bedrijven bracht. In gezelschap van den Beauftragte van den Rijkscommissaris in Drente. Oberbereichsleiter H. Sellmer. den commissaris der provincie mr. J. L. Bouma en andere functionarissen, bezocht Woudenberg een vlasfabriek in het 'entrum der provincie en een bedrijf waar de turf wordt bereid tot orandstof voor gasgeneratoren. Deze vlasfabriek toonde dat ook in Drente, van origine toch een agra risch land, de industrie zowel in technisch als ln sociaal opzicht be hoorlijke resultaten kan bereiken. Hier wordt van de bastvezel van de vlasplant het product gemaakt, dat onze spinnerijen in staat stelt, linnen en garens te vervaardigen. De fa briek heeft zich gespecialiseerd op de beste vlassoorten, o.a. op het Kort- rijks product, en dank zij de mo derne installaties verloopt de bewer king hier zeer economisch en snel. De afval van het vlas bijv. wordt zorgvuldig verzameld en levert drie kwart van de in het bedrijf benodig de brandstof. Ook de hygiënische omstandigheden. waaronder deze werkers arbeiden, zijn zeer behoor lijk. In het veen is het anders. De Drentse veenderijen vormden altijd een troosteloos, grauw landschap, en daar is nu eenmaal niets aan te veranderen. Midden in het open. vlakke veld staan hier de mijiers, die dag en nacht gestookt worden. Hier wordt de steekturf anderhalf et maal gebrand. Daarna wordt het overblijfsel vergruizeld en gesorteerd. De soort houtskool, die dan ontstaan is. vormt een waardevol product in deze tijd. want hierdoor kunnen de meeste auto's die men ln deze tijd ziet. blijven rijden. Inderdaad, troosteloos land. grau we bedrijven. Maar toch kan hier op hygiënisch gebied de zaak wel in or de komen, als men maar wil. Wou denberg bezichtigde hier o.a. de zeer primitieve wasgelegenheden 1n eep stokerij. „Er bestaat zo ongeveer geen animo voor Alleen de Jeugd ge bruikt het water wel eens", zei de sociale voorman. Dat ligt voor een groot deel aan de wasbakken, en minder aan de werkers! Vooral in de streek der veenderijen valt voor het Arbeidsfront nog zeer veel te bereiken. Na het bezoek van Woudenberg zal hier zeker het in deze tijd mogelijke geschieden. BERLIJN, 5 Maart. Op de pers conferentie voor buitenlandse corres pondenten ls de vraag gesteld of van Duitse zijde ten aanzien van de kwestie der ontwikkeling van de Fins—Sowjetrussische besprekingen een verklaring kon worden afgelegd. In zijn antwoord ging gezant dr. Schmidt op de feitelijke gegevens ln en gaf een korte schets van het com plex. ZUn uiteenzetting gaf van de aangelegenheid het volgende beeld: volgens officiële berichten uit Mos cou. die ln Helsinki en Stockholm be vestigd worden, heeft de Sowjetrus sische regering Finse bemiddelaars verzocht de Finse regering ln kennis te stellen van de Sowjetrussische voorwaarden voor een uittreden van Finland uit de oorlog. Deze voorwaarden, welker aanvaar ding de Sow jetregering van Finland verwacht, voor onderhandelingen op gevat worden, zijn: 1. Verbreking der Finse betrekkin gen met Duitsland. Internering der ln Finland aanwezige Duitse troepen met behulp van het rode leger, dat de Finnen tot dit doel ln het land moeten binnenlaten 2. Terugtrekking der Finse troepen tot de grens, die de Sowjet Unie Fin land ln 1940 heeft opgedrongen. 3 Onmiddellijke vrijlating van alle ln Finse handen zijnde Sowjetrussi sche krijgsgevangenen en civiele ge- interneerden zonder aanspraak op vrijlating van de ln Sowjet-Rusland gevangen gehouden Finse soldaten en burgers. 4. Toestemming der Finse regering ln onderhandelingen met de Sowjet Unie over de demobilisatie van het Finse leger, het verrichten van her stelbetalingen aan de Sowjet Unie en de teruggave van het district van Petsamo.. De plaats der onderhandelingen zou Moscou zijn. De Finse regering heeft de Finse Rijksdag ln kennis gesteld van de voorstellen. De Sowjetrussische voorwaarden doen zien. aldus verklaarde gezant dr. Schmidt, dat Moscou Finland in een val zou willen lokken. Een lezing van Reuter van de Sowjetrussische voorwaarden maakt dit nog duide lijker. Deze vermeldt n.l. aanvullend nog de bezetting van alle grote Finse steden door de Sowjettroepen en de verwijdering van alle anti-bolsjewis tische elementen uit het Finse kabi net. In dit verband wees gezant dr. Schmidt op het standpunt van de Finse pers. dat de voorwaarden niet eens deugen als grondslag voor on derhandelingen. Dit standpunt, aldus gezant dr. Schmidt, is volgens Duitse opvatting volstrekt juist. Men moet duidelijk Inzien, dat het bij deze voorwaarden niets anders dan een plompe manoeuvre betreft om met behulp van de zenuwenoorlog en een groots opgezet politiek bedrog te bereiken, wat ontzegd gebleven is aan de militaire inspanningen van de Sow jets, n.l. het verslaan van het Finse leger en de bezetting van het Finse gebied, teneinde aldus een verschui ling van het machtsbereik der Sow- Jet-ünie naar Scandinavië te berei ken. Het gaat hier om dezelfde manoeu vres als van de kant van Engeland en Amerika ook reeds tegenover Duitsland zijn toegepast. In Duits land heeft men deze manoeuvres volkomen doorzien De Engelsen en Amerikanen overtreffen elkaar bij het aanprijzen van het Sow Jet- Russische aanbod, doch van een Britse en Amerikaanse garantie is geen sprake. Gezant dr. Schmidt verklaarde, dat het niet zijn taak is. vooruit te lopen op het standpunt dat de Finse rege ring zou bepalen. In zekere zin gaf hij hier als woordvoerder van het Rijksministerie van buitenlandse za ken de opvatting van de Wilhelm- strasse ten aanzien van het gehel» complex weer. De Aalandseilanden Uit kringen die contact onderhou den met het Sowjetgezantschap te Sofia verluidt, dat de Sowjet-Russen bij hun eisen aan Finland niet on voorwaardelijk willen vasthouden aan het afstaan van Hangö. omdat het herstel van de haven daar te veel tijd in beslag zou nemen Men laat doorschemeren, dat er thans meer waarde aan gehecht zou wor den. bepaalde vaste waarnemings posten in te richten op de Aalands eilanden. die Rusland ln staat zou den stellen, door z\ln lucht- en vloot- eenheden de Zuidelijke uitgang van de Botnische golf te controleren. Ons land is kerks, kerkser en kerkst. Dank zij het ijverig ker- kewerk bekerkt als geen ander. Fin land heet in de wandeling het land van de duizend merenOns land mocht wél het land der tienduizend kerken heten. Niemand kan ze tel len, zoveel zijn er. Vooral in Brabant treft het enorme aantal nieuwe kerken. Maarhoe lelijk zijn die nieuwe kerken, producten van de negentien de en twintigste eeuw. De moderne katholieke kerkjes zijn even lelijk, ja, nog lelijker dan de gereformeerde kerkjes A of B Zij zijn de producten van een wilde bouwwoede, een baksteenver spilling zonder karakter en stijl meestal, eer. enkel gaaf en goed exemplaar, zoals bijv. die van architect Valk in Heeze. uitgezonderd. Daarin herleeft weer iets van de compacte schoonheid van de middeleeuwen. De tegenstelling tussen de lelijke rijkdom van de huidige kerken en de lelijke armoe van de huidige hui zen schrijnt. Precies veertig jaar geleden reisde Brusse door dit land om „Boefje" aan een stichtelijk slot te helpen. En hij schreef „...Er zijn haast geen mensen: Wèl kerken, telkens maar weer daar pas gebouwd in de hei: drukke, roodbrik- ken gevaarten in barre zonmet bur gerlijke torens zonder vroomheid, gladde zandsteenpoppen en geschit ter in hardgekleurde ruiten. Achter op een suf steenveldje staan ze achter een hek met klater goud zich zo mooigemaakt te ver velen, gapend de lege poort wang. Opgedrilde parvenu's in de ernst -an 't armelijk verweerde, oud-hede land, waar'n enkele hut uit op gegroeid schijnt, even oud en armoe dig en zo tonig verweerd als de hei: en naast elk inkruipdeurtje een sta rend wit kruis gekalkt, de gespreide armen schrikachtig dreigend, en lichtend in de nacht, om boze gees ten te bezweren..." Daartegenoverhoe wonderlijk schoon zijn de oude kerken/ Welk een vroom ontzag huivert ook den niet-katholiek door de ziel, wanneer hij voor de Sint Jan in Den Bosch staat of wanneer hij schroomvallig langs de rijzige pilaren naar binnen schrijnt. De gedachte aan verspilling komt hier zelfs niet op. Déze kerken bouw was ook geen zaak van aan nemerswinsten en bouwspeculanten. Italiaanse oorlogsbodems voor de Sowjet-Unie Dreigt Badoglio met aftreden? STOCKHOLM. 5 Maart. Roose- velt heeft Vrijdag medegedeeld, dat Italiaanse oorlogsschepen naar de vloot der Sowjet-Unie gezonden zou den worden. De besprekingen om trent de overdracht van omstreeks een derde van de zich aan geallieer de zijde bevindende Italiaanse vloot zijn bijna afgelopen. De Verenigde Staten en Groot-Brittannië maken reeds van een deel der Italiaanse tonnage gebruik. Naar Roosevelt nog mededeelde, zullen enige van dé aan de Sowjet-Unie toegedachte sche pen Italiaanse, andere geallieerde be manningen krijgen. Ir. de Ver. Staten ls men algemeen van mening, dat de Sowjet-Unie twee moderne Italiaanse slagschepen, drie of vier kruisers, negen tot 12 torpedo jagers en 6 of 8 duikboten zal krij gen. Badoglio heeft de geallieerde ver tegen woordigers dringend verzocht om bijzonderheden betreffende Roo- sevelts verklaring Een lid van de regering-Badoglio heeft, volgens United Press, verklaard dat Badoglio met zijn kabinet zal af treden, wanneer door de verklaring over de aankondiging van Roosevelt de verdeling der vloot niet aanne melijk wordt gemaakt. Bij de huidige stand van zaken kan het kabinet niet in functie blijven. Max Blobijl over „De ommekeer" DEN HAAG. 5 Maart. De titel van het politieke weekpraatje. dat Max Blokzijl Maandagavond via Hilversum I zal uitspreken, luidt: „De ommekeer". In 1943 werden er 67 grondig hersteld AMSTERDAM, 4 Maart. Da eerste Zaterdag in Maart is de tra ditionele Molendag. Ook ditmaal waren weer vele molenaars, molen deskundigen en molenminnaars Zaterdagmiddag bijeen in Kras, om de 21ste jaarvergadering van de ver eniging „De Hollandse Molen" bij te wonen. De belangstelling voor onze molens als onderdelen van het land schap. als elementen van volkscul tuur maar ook en zeker in deze tijd, als economische, brandstof noch energie vragende maalwerktulgen, neemt gelukkig nog steeds toe. Dat bleek uit de grote belangstelling, dat bleek ook uit het steeds stijgende ledental van deze sympathieke ver eniging en uit het vele. dat in 1943 weer bereikt kon worden. Want het Jaarverslag meldde, dat aan niet minder dan 67 Nederlandse molens ln 1943 zeer belangrijke her stelwerkzaamheden werden uitgevoerd, waardoor deze molens weer volledig ln bedrüf konden worden genomen. Vele van deze molens werkten al Jaren niet meer. andere waren geheel verwaar loosd. In Groningen werden liefst twaalf molens verbeterd. Daar bezit men er thans zestig met gestroomlijn de wieken. Dank zij de verordening, waarbij het slopen van molens zonder toestem ming van het Dept. van Onderwijs. Wetenschappen en Cultuurbescher ming thans ls verboden, verdwenen er maar zeer weinig molens. Vijf werden er met officleele vergunning ln 1943 gesloopt, drie brandden af en 1 werd als gevolg van de oorlog verwoest. Deze verordening die. nu de prijzen voor molenafbraak zo schrikbarend omhoog gegaan zijn. precies op tijd kwam. draagt er stoer toe bij dat ons Neder landse landschap mee zijn prachtige windmolens gestoffeerd zal blijven en dat het gebruik van molens, ln deze tijd zo belangrijk voor do energiebe sparing. nog toenemen zal Nieuwe molens werden er dit jaar niet gebouwd. En toch merkte mr. P, G. van Tienhoven, de voorzitter, in zijn openingsrede zeer terecht op dat er eén gebied in ons land is, waar nog geen molens hun wieken vrolijk wentelen. Dat gebied is de voormalige Zuiderzee, thans voor een groot deel reeds polderland. Ook daar moet de uitgestrektheid der bouw landen onderbroken worden door de molenarmen, ook daar ls wind en werk voor den mulder. Wij hopen met de vereniging, dat het spoedig zover zal komen. Aan twintig korenmulders, zes pol derbesturen en twee poldermolenaars, zal het certificaat van de vereniging worden uitgereikt, daar deze personen en instellingen getoond hebben zeer veel hart te bezitten voor hun molen. Na het huishoudelijk deel V3n de vergadering hield dr. Wouter Cool een een lezing over de technische verbe teringen. die ln de laatste Jaren ln onze molens zijn toegepast. Keuringen Waffen-W enz. Keuringen voor de Waffen-//. «-wacht ba tal Jon In Amersfoort. Landstorm Nederland. Kriegs- marine en de Germaanse ff in Nederland. Alle Inlichtingen, brochures, reisbiljetten voor de heen- en terugreis verkrijgbaar hij de Nehenstellen der Waffen- Amsterdam. Dam 4; Alk maar. Langestraat 56: Heerlen, Saroleastraat 25; Groningen. Heerstr. 46; Enschede. Hcngelo- sestraat 30 en het tf-Ersatzkom- mando Nlederlande. Den Haag, Korte Vijverberg 5. 0 Maart: 9—14.00 uur Rotter dam. Deutsche Oberschule. Wes terlaan 2: 10 Maart: 912.00 uur Den Bosch hotel Noord- Brabant. Markt 45: 1518.00 uur Venlo. Deutsches Haus. Eg- mondstraat 16; 11 Maart: 9 12.00 uur Arnhem. Café Royal; 15—18.00 u. Zwolle, hotel G1J- tenbeek. 12 Maart: 912.00 Groningen. Heerstr. 46; 15 18.00 uur Leeuwarden. Huize Schaaf. Breedstraat; 13 Maart 914.00 voor Amsterdam, Dam 4; 14 Maart: 9—14 uur: Utrecht. N.V.-Huls, Oudegracht 246, 15 Maart: 9—14.00 uur: Amers foort. Pol. Durchgangslager. Leusderweg. De verduistering begint heden nnj 18.45 en eindigt 7 uur. Maan op 14.46, onder 5.57 u 10 Mrt. VM., 17 Mrt. L.K., 24 MrL NiL

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Dagblad voor Leiden en Omstreken | 1944 | | pagina 1