Orflfe „Carmina Burana" bij C.T.A.
43
Hoe Schillers belangstelling voor
Nederland werd gewekt
bel
Sneeuwvlok de Eskimo
Een zoekraadsel
Geldige bonnen
Muziekfilm van Paul Verhoeven
TiotitcL
ZOET ROGGEBROOD
GEBR. TEN HOEVE
ZATERDAG 4 MAART 1944 2LO
Met de opvoering van Carl Orffs
„scenische cantate" in zes tafe
relen ..Carmina Burana" (Benedikt-
beuernse Zangen) heeft de ballet
groep van het Gemeentelijk Theater
bedrijf Amyerdam een belangrijke
daad geste/i Het is de eerste ver
toning ln Nederland, nadat in ijn
Duitse bakermat dit ballet, hetwelk
in 1937 te Frankfurt werd ten doop
gehouden, talrijke opvoeringen heeft
beleefd Het stelt hoge eisen aan de
uitbeelding; het vraagt een vol uezel
orkest, een groot koor en vier vocale
solisten die tussen de podium- en
de dansvloer zijn opgesteld, en een
groep bekwame danseressen en dan
sers.
Men moet Orff als figuur kennen
om te beseffen, hoe hij zelf als toon
dichter tot het zeldzaam initiatief is
gekomen om een keuze uit een bun
del middeleeuwse liederen tot een
ballet te verwerken. Sedert 1925 leidt
deze thans 43-jarige de afdeling
„Tanzerische Muslkerziehung" van
de Günther-Schule in zijn geboorte
stad München. waar hij ook direc
teur van de Bach-Vereniglng is. Ver
moedelijk onder invloed van zijn leer
meester Heinrlch Kaminski ontwik
kelde hij zich muzikaal zeer veel
zijdig, van bewerker van Monteverdi-
opera's tot speciaal bestudeerder van
het moderne slagwerk toe Van zijn
choreografische liefde getuigen mede
zijn balletten ..Der Feuerfarbene" en
„Catulli Carmina" Ook als muziek-
paedagogisch publicist heeft hij
naam gemaakt.
Bron der stof
Hij zocht zelf zijn stof voor „Car
mina Burana" ln de middeleeuwse
dichtwerken van geestelijken en va
ganten". een middeleeuwse kaste van
reizende en trekkende aankomende
theologici; een soort bohème op zich
zelf Van deze „Codex Buranus" be
rust een belangrijk deel m het Bene-
diktijnerklooster te Benediktbeuern ln
Opper-Beieren en het omvat zangen
met zedekundige bespiegelingen. Mef-
des-, drink-, speel-, vaganten- en
geestelijke liederen Hieruit stelde
Orff een cyclus van zes taferelen
samen, zette de liederen op muziek
wat van de oorspronkelijke mu
ziek over is. is voor ons onontcijfer
baar en schiep zo het uiterlijk
gèraamte voor een ballet.
Ais toondichter beweegt Orff zich
in vertrouwde en niettemin eigen
banen; hij bedient zich zelfs van
archaïserende stijlmiddelen als oude
kerktoonsoorten doch met een zo
oorspronkelijke kracht ln een be
wust eenvoudige diatontek en har
monlek. dat hij tot een geheel eigen
klankentaal komt. buitengewoon
levendig van rhythmiek en muzikale
zinsbouw Men beluistert ln deze
muziek oude kerkelijke toonsoorten
naast de uitdrukkingsmiddelen van
het „nieuwe barok"; de romantiek
gaat hij opvallend uit de weg.
Gezien deze opvatting was het van
Yvonne Georgl uit een oogpunt an
stijl aardig gezien, het koor en de
De Taveerne-scène uit het ballet
Carmina Burana" van Carl Ortf,
door de balletgroep van het G.T.A.
ten tonele gevoerd.
(Foto C.N.F./Noske
vocale solisten, die beneden de eigen
lijke dansvloer zetelen, uit te rusten
in monnikspij met kap of tonsuur
en in nonnengewaad met bijpassende
hoofdbedekking Ook de costumering
der danseressen en dansers was
in stijl gehouden; men meende vaak
oude middeleeuwse prenten te zien
Karei Bruckmans decors sloten hier
bij prachtig aan Wat de dansuit-
beelding betreft, was het geheel
zoals reeds in onze voorlopige recen
sie opgemerkt pantomimisch ipge-
vat; sommige scènes deden aan Trudi
Schoep denken doch het geheel
kwam helaa.' niet uit onder de druk
van een vermoedelijk naar Duits
voorbeeld gekozen massale geladen
heid.
Op Louis Arntzenlus rustte mis
schien wel de zwaarste taak -an
allen; het grote geheel in zijn "er-
band samen te vatten Het uitge
breide samenstel eiste veel van den
dirigent; daarbij had hij zich bij
menigvuldige tempowisselingen en
andere metrische moeilijkheden an
te passen aan een grote uitdrukkmgs-
bewegelijkheid tussen het noodlots-
zwangere Fortuna-koor. de zachte
lente- en liefdfesstemmingen en de
uitgelaten herbergliederen. waarin
Orff zich wellicht het karakteris
tiekst toont. Het koor en orkest "cn
de Amsterdamse Opera hebben -lier
hun sporen stellig verdiend, evenals
de solisten Louise de Vines. Jö van
de Meent. Chris Scheffer en vooral
Theo Baylé. die bewees zijn stem iok
in hoge ligging prachtig te beheersen.
Yvonne Georgi gaf een statige en
soms wilde uitbeelding aan de grillige
Vrouwe Fortuna. Tony Raedt om
aan de aanvankelijk hypochondere
later uitgelaten drinker en minnaar
Albert Mo- aan de geparodieerde
„gebraden vogel" Zo verleidt een
opsomming toch tot treden ln bij
zondere prestaties, dat bij een zo
omvangrijk en voortreffelijk samen
stel van danseressen en dansers zeer
moeilijk is Georgia regie tekent
mede voor vernuftige scènewisselin
gen bij open doek en voor een zo
vlotte en levendige bontheid dat het
oog bijwijlen de overdaad aan be
weging en kleur nauwelijks vermocht
bij te houden.
Inderdaad: met deze opvoering
heeft het Amsterdamse Ballet een
daad gesteld, die boven een gemid
delde waardering uitgaat. Hier is op
dansgebied iets zeer oorspronkelijks
gebracht, waarvan ieder belangstel
lende ln ae danskunst niet mag *er-
zulmen kennis te nemen, al zal het
bezwaarlijk zijn. met deze overdadige
uitrusting op reis te gaan Dank is
men verplicht aan het hoofdstedelijk
theaterbedrijf, dat in de materiële
beperktheden van deze tijd tot deze
kennismaking met een bijzonder werk
in staat stelde; dank aan alle mede
werkenden in dit grote geheel en
bijzonderlijk aan het echtpaar Arnt
zenlus. dat zich met zo succesrijk
resultaat in dienst heeft gesteld van
deze daad. G. K. KROP
„Wiener melange" van
R. Feenstra
De Friese toneelscnrijver. die na
zlln debuut cnet ..Ais de Klok waar
schuwt". door net G I A onder regie
van Cor van der Lugt Melsert, ten
tonele gebracht, en die met zijn twee
de toneelstuk „Het noedje van Marlus"
zo'n groot succes oogstte het Ver
enigd Toneel gai er dezer dagen de
nonderdste voorstelling in de Schouw
burg te Groningen van heeft op
nieuw een toneelstuk geschreven.
Het draagt tot titel, „wienei Me
lange" en is een detective-spel met een
interessante intrige ln Mundus. pen
sion van goede huize, ls op zekere dag
een moord begaan op een der dames
Alle gasten van goeden huize
worden nu onder het schünlicht van
net gerechtelijk onderzoek gcplani.&t
en het blUkt dat men dat begrip „van
goeder» huize'' niet al te oauw moet
nemen
De titeJ ontleent net stuk aan net
Kopje „Wiener Melange" dat een merk
waardige rol speelt Ln het net vaD ver
wikkelingen
Hel stuk ls bij het Verenigd Toneel
in studie genomen.
Het Deutsche Theater zal
medio Maart de première brengen van
bet bllispel „Mlt meinen Augen" van
Curt Johannes Eraun w ens ..Sonn-
tagsfrau" hier reeds met succes ls op
gevoerd
Van Jochem Huth zal worden ten
tonele gebracht „Die vier Gesellen
een vrolijk toneelwerk dat reeds laren
lang ln Duitsland grote bijval ver
werft
Scène uit Prélude A l'aprês-midi
d'un faune", welke door het hoofd
stedelijk ballet in choreografie van
Tony Raedt werd vertoond. Tony
Raedi verbeeldt den faun, Marie-
Jeanne van der Veen de Eerste
Nymf. (Foto C.NS./Noske.)
Als veldarts bereisde
zijn vader ons land
Het is merkwaardig, dat de Duitse
dichter en schrijver Fnedrich
von Schiller die zich ook als histo
ricus zijn onsterfelijke naam heeft
verworven zich vooral ln die tioeda-
nigheio veel met .de lage landen
aan de zee heeft beziggehouden
Een verklaring hiervoor moet men
zeker mede zoeken in het feit. dat
hij van zijn vader, die ais „Feld-
scheer" (barbier en chirurg) met het
Frangipanisohe huzarenregiment.
hetwelk het Beierse vorstenhuis ln de
achttiende eeuw ter beschikking van
de Nederlanden stelde meetrok veel
over de zuidelijke en noordelijke Ne
derlanden hoorde
Johann Caspar Schiller die ln 1723
werd geboren moest door de vroeg
tijdige dooo van zijn vader reeds als
tienjarige knaap zijn bijdrage leve
ren ln het onderhoud van het grote
gezin ofschoon hij zich veel liever
in boeken verdiepte Desondanks wist
hu van zijn moeder toestemming te
bekomen zich in de artsenijkunde te
verdiepen en hij kwam in de leer bij
den kloosrerarbeider Próschltn in
Denkersdorf Aan een kloosterschool
bestuurde hij Latijn en de kruidkun
de om na drie Jaar als volleerd ont
slagen te worden Hij kwam toen
als leerling in dienst bij een chirurg
te Llndau aan het Meer van Con-
stanz, later bh den wondarts Kramer
in Nördiingen waar hij ook Franse
les kreeg
Avontuurlijke rwerftocht
Toen het huzarenregiment onder
Frangipani ln 1745 door Nördiin
gen trok sloof de inmiddels ook prak
tisch bekwame Johann Caspar zich
hieroij aan en trok mee naa; Brussel
en verder naar Charleroi waar de
buitengewone vermoeienissen van
zulk een zwerltocht hem bedlegerig
maakten Na zijn nersiel was het
regiment iniu^sen verder getrokken
en toen hu dat wilde opzoeken, werd
hu door dt Fransen die inmiddels
Brussel hadden veroverd gevangen
genomen Als krijgsgevangene werd
hij naar Gent overgebracht, waar hij
zolang op watei en orood werd ge
zet tot hij zich bereid verklaarde in
bet Franse leger dienst te nemen
Als gewoon soldaat werd hij bij het
Zwitserse regiment te Brussel inge
deeld wuai hij zich weldra ondanks
de teeei. den Dultsen spion" gere
zen verdenking zozeer het ver
trouwen vari den Kommandant ver
wierf dat men hem met een groot
bedrag uitzond om levensmiddelen
voor het regiment ln te kopen. Op
een dezer tochten werd hl1 weer door
de Duitsers gevangengenomen, cile
hem naar het regiment van Frangi
pani terugstuurden.
Hoewel geen soldaat toonde hij
onder den maarschalk van Saksen
die de verbonden legers versloeg en
tot dicht nabij Maastricht achter
volgde. grote dapperheid. Eenmaal
werd zijn paard onder hem wegge
schoten en het was een .TOte teleur
stelling voor nem, toen het regiment,
dat inmiddels bij Bergen op Zoom
lag, opdracht kreeg „geen uitvallen
te doen. doch zich meer tot bewa
king van den prins van Saksen—
Hildburgshausen te bepaien" Deze
gedwongen rust kwam de gezond
heidstoestand van het regiment niet
ten goede en Schiller, die hierdoor
veeJ werk had. dat hem als chirurg
minder lag. was blij toen zijn rit
meester. wiens vertrouwen hij had
verworven, hem meenam op een uit
stapje naar Den Haag De Neder
landse steden, die hij op deze reis
bezocht, boden hem veel materiaal
voor zijn leergierigheid naai weten
schap en kunst.
Een zwerver komt tot rust
Spoedig na zijn terugkeer maakte
de Vrede van Aken in 1748 een
einde aan de krijgsavonturen en het
was wederom een uitkomst voor Jo
hann Caspar, toen zijn overste hem
opnieuw meenam op een reis naar
Den Haag. Amsterdam en jonden
Na zijn terugkeer bleek het regiment
op twee eskadrons na afgedankt en
Schiller reisde naar zijn vaderland
Te Marbach. waar hij zijn verwan
ten bezocht en ln de herberg „Zum
goldenen LÖwe" logeerde, huwde hij
Elisabeth Dorothea Kodweis, de
dochter van den waard en behaalde
Directeur; H. J. Kerkmeester. Bus-
sum; hoofdredacteur; Hendrik Llndt.
Amsterdam; plv hoofdredacteur; ir. A
H de Haas van Dorsser. Haarlem:
binnenland J. v Grieken; illustratie
en opmaak: R Kampstra; volkscul
tuur en kunst: M Wolters. muziek:
G K Krop. sport: J. J. Llber; adver- Johann Laspaj schiller:, uaaet die
tenties: A. H. Lammers, allen te Am- als leger chirurg door de Nederlan-
6terdara.
S 113 den zwierf.
(Cliché AP.)
zijn einddiploma als chirurg. Deze
gebeurtenissen brachten hem af van
zijn voornemen, opnieuw aan het
zwerven te gaan Hij vestigde alch
nu als geneeskundige
Tien jaar later, in 1759. werd zijn
zoon Johann Christoph Friedrich
Schiller geboren die de verkondiger
en gestaltegever van het Duitse
Ideaal voor vrijheid en orde zou wor
den. Veel heeft de Jonge Friedrich van
zijn vader, die de belichaming werd
van het spreekwoord, dat wie verre
reizen doet. heel wat te verhalen
heeft, horen vertellen over Johann
Caspars zwerftocht door de Neder
landen en deze verhalen hebben zulk
een diepe Indruk op hem gemaakt
dat zijn latere arbeid daarvan menig
vuldig getuigde, nadat nij de van
zijn vader opgedane kennis door
eigen studie had verrijkt. Vooral
zijn historisch-philosofische beschou
wing over een veelbewogen periode
van de republiek der Nederlanden,
dankt de geschiedenis zeker voor een
groot deel aan de zwerftochten van
Schillers vader en diens verhalen
over zijn bonte belevenissen.
ft Tekeningen en
tekst van
WIM MEULD1JR
met de mondharmonica
Roman door Manfred Hausmann
22)
„Blauwvuur. Jumbo!" riep Peter.
„Naar boven!"
Hij schoot om de tafel heen en was
met één sprong op het dek.
„Het is zo! Daar seint er een met
blauwvuur! Kom, Jumbo; kom
gauw!"
Jumbo struikelde door de haast,
viel voorover en kroop op handen en
voeten de trap op. Zoodra hij op het
dek was. wapperde zijn hemd achter
hem omhoog.
„Ja. waarachtig!" zeide hij en hij
trok zijn pelsmuts over zijn oren.
Alle drie staarden zij, terwijl de
Scharhörn in de hoogte schoot en
schommelend weer neerplofte, over
dak van de kajuit naar het blauwe
licht.
„Maar dat ls niet bij Neuwerk."
„Neen. veel dichter bij. Het moet
al in het Nordertill zijn."
„Wat is het... Wat betekent het?"
vroeg Abel.
„Een schip ln nood!" antwoordde
Peter. „Nu goed onze hersens bij el
kaar houden, zodat we geen stommi
teiten uithalen! De kompaslantaarn
aansteken. Jumbo. En de kaart hier!"
Daar de zee reeds tegen de twee
meter boven'het zand en de wadden
stond, smakten de golven langzamer
hand met vrij grote kracht tegen de
op en neer wiegende boeg van de
Scharhörn. De ankerlantaarn in het
voorstag werd nu en dan als het ware
uitgedoofd door al -het schuim, dat
loodgrijs en glinsterend omhoog stoof,
om dan met scherpe patsen door de
storm over het schip gezweept te
worden. Wie het ln zijn gelaat kreeg,
kreeg het gevoel als werd hij door
hagelkorrels getroffen. Het water was
hard als lood.
„Schroef het vast!" riep Peter ln
Abel's oor. „Maar precies op deze
plek! Je kan de gaten voelen. Anders
geeft het niet precies de richting aan.
omdat het staal niet gelijkelijk over
het schip verdeeld is!"
Jumbo brulde uit. de kajuit, dat hij
het oliegoed niet vinden kon. Waar
heeft je oude heer het gelaten? Ver
domme nog toe..."
„Luister even Jumbo; daar hangt
toch die dikke jas!"
830. Er zijn al weer een paar uur
verstreken sedert het vertrek van
„De Zwaluw" en het schip ls dan
ook al midden op zee. Piet Punt
hoofd en Pen Kwen amuseren zich
best. Eerst hebben ze het. hele schip
van onderen tot boven bekeken en
nu zijn ze lekker tegen elkaar aan
het opscheppen „Kijk." zegt Pen
Kwen. „Ik heb al echte zeemansbe
nen gekregen. Als slingert het schip
nog zo erg. ik val niet om. Ik kan
831. zelfs met m'n ogen dicht kaars
recht vooruit lopen." ..Onzin." zegt
Piet. „doe het dan eens. Ik wed dat
Je zo in het water ligt." Dat laat
Pen Kwen zich niet zeggen. Hij doet
z'n ogen dicht en stapt parmantig
recht vooruit En het zou goed ge
gaan zijn. als er geen emmer water
in de weg gestaan had. De gevolgen
zien jullie op het plaatje. „Haha,"
lacht Piet Punthoofd, „zei Je wel dat
Je in het water valt!" Opdweilen die
rommel!" roept kapitein Vetbobbel!
„Wat zeg Je? Ik kan door al dat
lawaai niets verstaan!!"
Peter zette zijn stem uit. „Daar
hangt toch die dikke jas."
,De dikke Jas? Ja."
„Nou, daaronder moet het toch
hangen! Vooruit, geeft hier! Als
ik jou was. zou ik die jas maar aan
trekken. anders blijft er geen draad
aan Je lijf droog! Kerel, steek toch
eindelijk Je hemd in Ie broek!"
Abel probeerde het kompas op de
band tegenover het stuurrad vast te
schroeven. Dat die verroeste blikken
kap. die duikerhelra met het ovale
glaasje, waardoor je een door een
terzijde aangebrachte petroleumpitje
verlichte wandroos zien kon. een
kompas kon zijn. zou hij geen mo
ment vermoed hebben.
„Daarmede heeft mijn grootvader
al op de Chinese Zee gevaren",
riep Peter door het gehuil van de
storm heen en nij boog zich. terwijl
hij in zijn knappende oliebroek
stapte, over Abel heen. „Het ding
ziet er wel ouderwets uit, maar het
werkt uitstekend."
Weer sloeg een zee over het schip.
?ter kroop naast Abel op de bank.
waar je door de uitbouw van de
kajuit beschermd werd tegen het
overplensende water. „Blijf*nou al
tijd hierachter", zeide hij hard en
hij bond van onderen zijn broek
met een touw dicht „Het dient ner
gens voor. dat je nog eens nat
wordt."
Hij knoopte zijn oliejas toe. zette
de Zuidwester stevig op zijn hoofd
en bond die onder zijn kin vast.
Dan liep hij half gebukt naar voren,
maakte, terwijl het om hem heen
schuimspatte en loeide, de anker-
lantaarn los en zwaaide die lang
zaam boven zijn hoofd heen en
weer. Het licht, dat van het Nor
dertill flikkerde, bewoog zich na een
poosje in dezelfde richting.
„Hang de lantaarn maar weer da
delijk van voren opl" brulde Jumbo,
die met een oude. ruwharige jas aan
en eeneeuwenoude Zuidwester op
uit de kajuit kwam, tegen hem.
(Wordt vervolgd.)
Vooi de kinderen
Beste jongens en meisjes.
We hebben nu al een groot aantal
letterraadsels samen opgelost en ik
denk zo. dat jullie natuurlijk wel eens
wat anders willen proberen Daarom
gaan we deze keer te zamen een dozijn
namen opzoeken
Ik zal hieronder een rijtje Jongens-
en meisjesnamen opschrijven Ja. maar
niet op de gewone manier De letters
van hun namen heb ik een beetje erg
door elkaar gegooid Maar miln knappe
nichtjes en neefjes zien wel kans, toch
de goede namen te vinden BH de
eerste zes heb Ik het jullie gemakkelijk
gemaakt Daar zie Jp aan de hoofd
letters dadelijk wat de beginletter van
de bedoelde naam is Bij bet tweede zes
tal moeten lullle echter ook die begin
letters zeil opzoeken Hier volgen de
door elkaar gegooide letters:
1 rlaeK; 2 ralteMeJ; 3. veEtr;
4 naJnoah; 5 slNolcaa; 6 loFra;
7 doehorstu, 8 llmiwe, 9 ndaiara;
10. larneoci; 11 darge; 12 naine.
De oplossingen van dit raadsel moe-
-ten uitepllHc Dtnsdag-7 Maart verzon
den zijn aan Oom Jan. p/a Redactie
„Het Volk". Hekelveld 15 te Amster
dam Denken jullie erom. dat Je eigen
adres ook onder aaD de brief ol brief
kaart staat, die Je mij stuurt, want
anders kan ik Je niet mee laten doen
bU de verloting van de tien prijsjes
Dat zijn deze keer weer 10 mooie spe
len.
En, was het raadsel van Mary Land-
kroon moeilijk? Nee. hé? Het antwoord
was natuurlijk: „Morgenstond heeft
goud ln de mond"
En nu de gelukkige prijswinnaars
van die gouden morgenstond nog Dat
waren; Henk Kugel. Solwerderstr 20.
Applngedam; Jantje v d Heide. O 164.
Valthe (Drente); A C Heljndijks?
Jaersveldstraat 14 A. Rotterdam-Zuid;
Loes de Klerk. Delfgaauwstraat 43 A
Rotterdam-Noord. Martlen Leeksma.
Valeriusstraat 141, Vlaardlngen, Jopie
Benter. Backerstraat 25. Oosterbeek;
Tim ten Zeldam, VVeurden 36. Winters
wijk; Janny Linschoten. Metdoonstr
27, Lelden; Gerl Visser, Koekoeksplein
4hs.. Amsterdam-Noord; Johanna van
Zanden. Blaslusstraat 39 III. Amster
dam-Oost.
Gefeliciteerd noor De prijsjes zijn
al naar jullie adressen verzonden en
mijn hoekje is. jammer genoeg weer
helemaal vol Tot de volgende weck
allemaal. Hartelijke groeten van lullle
OOM JAN
Noodlottige val van gymnaste
EMMER COMPASUUM 3 Mrt
Tijdens gymnastiekoefeningen aan de
ringen zwam de achttienjarige mejuf-
lrouw L Bui zodanig te vallen dat
zij een zware nersenscnudding op
liep Een dag later is zij zonder tot
bewustzijn te zijn teruggekeerd aan
de gevolgen overleden
BROOD. BESCHUIT, AARDAP
PELEN, VLEES: 11 en 12.
MELK: 11 (IJ L.). D 22 en E 22
Res. (5j L.).
TABAK: 11 en 12. beide n keuze.
BLOEM: 58 en 59
HAVERMOUT: 60 (250 gram)
KAAS: 61 (100 gr.); 10 B Boter
(250 gr.).
SUIKER: 62.
JAM: 63.
KOFFIESURROGAAT: 64.
VERVANGINGSMIDDELEN: 65
KINDERVOEDING: Gort D 21.
Rijst E 21.
SNOEP: 11 suikerwerk.
BOTER: 11 A roomboter. 11 B
bak- en braadvet. 12 A en 12 B
margarine.
Einde geldigheidsduur 18 Maart,
uitgez. Aard 11 (11 Maart). 10 B
Boter voor kaas (15 April). 12 A
en 12 B Boter voor margarine
(15 April). 49 50. C 18. D 18. E 18
E 19 Res v. zeep (18 Maart).
Waarom de N.J.H.C. geen
nieuwe leden aanneemt
Naar aanleiding van net bericht, dat
de Nederlandse Jeugd-Herberg-Centrate
de inschrllving van nieuwe leden per
1 Maart heeft stopgezet, haddon wij
een onderhoud met aen heer G A van
Dieren, den gemachtigde voor het
Jeugdherbergwerk ln Nederland.
De onmiddellijke aanleiding tot ons
besluit, aldus de heer Van Dieren, was
het feit. dat wu op ons kantoor dreig
den te verdrinken ln de nieuwe leden
Maar er waren nog meer motleven die
ons tot het genomen besluit brachten
In de eerste plaats, zo ging de heer
Van Dieren verder, ls het aantal be
schikbare jeugdherbergen naar verhou
ding zeer beperkt, zodat het niet recht
vaardig tegenover de bestaande leden
geweest zou zijn. het aantal gegadig
den voor een overnachting nog te ver
hogen Als derde reden komt daar nog
bij. dat wu gaarne de gelegenh.eid wil
len aangrijpen, om eens „schoon scnip'
te maken onder de trekkersjeugd
De fatsoenlijke trekkers nemen te
recht aanstoot aan het gedrag van
een kleine, maar zeer brutale en luid
ruchtige minderheid en dit kan niet
langer geduld worden Aan de herberg-
ouders ls de opdracht gegeven, ten
strengste op te treden tegen Jongens
en meisjes, die de orde oi ae goeae
geest verstoren Voor hen geldt dan
geen pardon.
Lentefeest in Heemskerk
Zaterdag 25 Maart ae wordt ln de
Jeugdherberg te Heemskerk een lente-
feest gehouden onder leiding van Am
sterdamse voortreitkers voor longeren
van 17 tot en met 25 jaar Aanmeldin
gen moeten vóór 15 Maart as bu cte
Jeugdherberg plaats vinden
WIJ hebben onlangs ln net kort
reeds bericht, dat de (Jfa bezig
is met de opnamen voor een rilm.
waarin de Berliner Philharmonle een
hoofdrol zal spelen. Nu is een mu
ziekfilm op zichzelf niets ongewoons
meer. doch doorgaans blijft de mu
ziek ook daarin nog een nevenrol
vervullen bijvoorbeeld als Illustratie
ln de levensgeschiedenis van een
toondichter. Van een film, waarin de
muziek het uitgangspunt voor de
camera is. valt het moeilijker een
voorbeeld te noemen, of het zou het
aardige, enige jaren geleden uitge
brachte Nederlandse filmpje „Wie
gaat mee?" moeten zijn.
De hier bedoelde Tobis-film wordt
groter van opzet en doelstelling Hier
zal de muziek slechts door en voor
zich spreken en het antwoord op
haar taal zal men vinden in de reac
tie der toehoorders; niet slechts de
concertbezoekers, maar ook de wer
kers ln werkplaats en fabriek, waar
gelijk men weet in Duitsland de mu
ziek hen gaat opzoeken om verpo
zing te brengen in de afwisseling van
de werkzaamheid van hoofd en hand
door die van het kunstgevoelig ge
moed. Terwijl de muziek klinkt,
speurt de camera door de echte of
geïmproviseerde concertzaal en vangt
de weerklank op. die ln gelaat, ge
baar of houding der luisterenden af
te lezen ls
Omgekeerde verhouding
„De muziek zal tn deze film geen
ontspannings- of begeleidlngs-element.
zijn. Wie durft haar machtige taal
daartoe vernederen?" aldus Paul
Verhoeven, de regisseur van deze
oiizondere film. die het experiment
onderneemt de verhouding om te ke
ren. waarin doorgaans in de film hot
beeld en de muziek naast of tegen
over elkaar gesteld werden En als
men wéét. dal Paul Verhoeven mei
de spelleidlng van films als „Die
Fledermaus" en „Eine Nacht ln Ve-
nedlg" al eerder voor de taak heeft
gestaan, de muziek een belangrijke
rol te laten spelen, dan mag men
met belangstelling naar het resultaat
van dit experiment uitzien
Een eigenaardige man. die Paul
Verhoeven Hoewel van Nederland
sen bloede, zoals zijn naam zegt.
werkte hij altijd ln Duitsland en zijn
artistieke carrière is al even merk
waardig als de wijze, waarop hij die
aanving Juist had hij te München
een goede positie bij een uitgeverij
verworven, toen een vriend van hem
vroeg, of Paul Verhoeven hem wilde
vergezellen naar een beroemd toneel
speler. die zijn oordeel zou moeten
geven over de geschiktheid van dien
vriend voor het toneel. Bij zijn
„examinator" gekomen, verloor de
toneelcandidaat echter de moed en
stond met zijn mond voJ tanden zo
dat de acteur ln de mening verkeer
de. dat het Paul Verhoeven was die
om raad kwam vragen. Met zijn te
genwoordigheid van geest liet Ver
hoeven hem ln die waan en begon
met. enige fragmenten van klassieke
toneelwerken voor te dragen, die uit
de letterkundelessen op school in zijn
geheugen waren blijven hangen
„Maar meneer, u hebt inderdaad" ta-
lentl" riep de toneelspeler uit
Via toneel naar de film
Deze onverwachte gebeurtenis wij
zigde radicaal Verhoevens carrière
Hij liet de uitgeverij ln de steek en
betrad de wankele planken, waar hij
zich via figuratie en allengs belang
rijker rollen ln korte tijd opwerkte
tot regisseur. München. Dresden
Wenen en tenslotte Berlijn waren de
getuigen van zijn groei tol een zeld
zaam veelzijdig acteur en spelleider
Maar ook het toneel zou hij de rug
toekeren wam In 1937 riep hem de
film. die hij in hoofdzaak als re
^isseur diende .Der Kaiser von
Kalifornien". „Die Fledermaus"
„Unsere kleine Frau", irEs leuchten
die Sterne", „Der Tag nach der
Scheidung". ..Salonwagen E 417".
„Eine Nacht ln Venedig" „Der grosse
Schatten", „Renate und das Kwar
tet" getuigden van zijn kunnen.
Weldra zal zich de merkwaardige
film hierbij voegen, waaraan hij
thans arbeidt Naar een denkbeeld
van Friedrich Herzfeld schreef hij
tezamen met Erich Ebermayer het
draaiboek, dat de muziek tot „hoofd
persoon" maakt, maar toch ook en
kele speelfragmenten bevat, die ook
weer van de muziek uitgaan, n.l. hoe
het persoonlijk leven van een or
kestlid zich afspeelt Als voorbeeld
hiervan beeldt Eugen Klöpfer den
veteraan der Berlijnse Philharmonle-
cellisten Schonath uit, benevens
diens belde zonen waarvan de een de
muze van zijn vader trouw bleef en
de ander als .Stehgeiger" de lichte
muze verkoos. Doch alles draait om
één punt: de Berliner Phllharmo-
niker en hun kunst.
Muziek uif hef „grofe
repertoire"
De muziek wordt, zoals gezegd,
geen „illustratie", maar eerste woord
voerster Zij zal spreken met het
tweede deel van Beethovens Vijfde
Symphonic, met tragmenten uit een
symphonie van Bruckner, met „Les
Préludes" van LLszi en andere wer
ken uit het grote repertoire „De or
ganisch ingelaste muzikale partijen
worden de caesuren der handeling"
kondigt Paul Verhoeven ln een ge
sprek over zijn jongste filmschepping
aan. „Deze wordt tn fragmenten ver
deeld, die zowel een afzonderlijk als
totaal geheel vormen. Elk van deze
onderdelen der handeling bereidt de
stemming voor. welke de muziek bij
1en hoorder moet verwekken
Een belangwekkende bijzonderheid
van deze film is nog, dat zij verschil
lende beroemdheden aan de diri-
geerlessenaar toont,, die in de loop
der tijden de Berliner Philharmonie
hebben aangevoerd, te beginnen met
Von BUlow. via Nlkisch tot Furt-
wangler en Richard Strauss.
Kroniek van de
Volkstuin
Ons teeltplan
BU eon vorige gelegenheid hebben
we reeds opgegeven hoeveel zaad
en hoeveel pootgoed gemiddeld per
vierkante meter gebruikt kan worden
Het is echter van evenveel betekenis
om te weten, wat we precies in het
komende seizoen zullen verbouwen
Vooral voor degenen die over niet al
te veel vrUe tijd beschikken en niet
temin hun lapje grond zoveel mogelijk
willen uitbuiten, is het zaak thans
een behoorlijk sluitend „plan de
campagne" op te stellen Over het al
gemeen zal de amateur-tuinder een
lapje grond ter beschikking hebben
van om en nabU de 200 vierkante
meter
Het ls goed. de hellt van de
oppervlakte, dus 100 vlerk meter, te
bestemmen voor aardappelen Een
kwart van deze honderd meter kan
ons dan vroege aardappelen leveren;
driekwart gebruiken we voor de late
clo winteraardappelen Van de resteren
de 100 vlerk meer gebruiken we er
60 voor bruine bonen, een kwart,
dus 25. voor stamslabonen or snlj-
oonen twaall cn een hall voor dop
erwten en tuinbonen en de nog over
blijvende kunnen ons dan de nodige
andere groenten leveren, waarbij we
de keuze hebben uit vele gewassen,
o a kropsla, radijs, bieten en tomaten
Uiteraard KrtJgeD we na het oogsten
van de longe aardappelen weer ruimte
vrij, die goed van pas komt voor late
groenten als boerenkool, spruitkool
en koolrapen Verder kunnen we een
zogenaamde ruimtelijke concentratie
toepassen door tussen teelt Tussen de
bonenst-okken la zeker gelegenheid om
sla te zetten. terwijl langs de gehele
rand van ons oezit b v een haag van
tuinbonen gezet kan worden, zonder
dat we ons behoeven tn te krimpen
Het hierboven gegeven schema kan
natuurlUk gevarieerd worden Een
oog eenvoudiger plan la denkbaar n_l
11)0 vierk meter aardappelen en de
rest bruine bonen Voor wie zeer wei
nig tijd ter beschikking heeft ls dit
zelis een aanlokkelijk plan, omdat het
bij betrekkelijk weinig arbeid al
leen in het begin goed maar dan ook
neel goed. optreden tegen het on
kruid goede baten garandeert Hoe
dan ook reeds thans moeten we in
het reine zijn met onze plannen om
straks precies te weten wat ons te
doen staat.
Voor de vrouw
Wat men met soepbenen
doen kan
Een gezin van vier personen heeft
por maand recht op ruim 460 gr soep
benen
Menige bulsvrouw bult deze soep
beentjes veel meer uit dan enkel voor
het trekken van een geurige soep En
terechtI Als soepbeentjes eenmaaJ een
uurtje aigetrokken zijn. zit er nog ge
noeg tn om ze niet weg te doen Na
de eerste ..trek' kan een tweede een
derde, soms een vierde volgen Som
mige zuinige buismoeders trekken
iedere dag opnieuw dezelfde soepoeen-
tjes met wat water en liefst een stukje
winterpeen en wat krulden erin
Veel brandstol kost het niet Het
pannetje met bouillon wordt achter
op de kachel gezet of nadat de inhoud
aan de kook is gebracht b v op de pan
met kokende aardappelen De hooikist
gebruike men hiervoor niet; de bouU-
lon kan daarin bederven.
Van allerlei is er met de bouillon
te beginnen De warme hap wordt er
smeuïg mee. de saus krUgt een vlees
smaak de gort voor het kerrleschotel-
tje kan er ln gekookt worden en de
gortgrutten voor het schijngehakt er
mee klaargemaakt En wie het geluk
heeft, nog een frlemeltje vlees of een
mergpijpje tussen de beentjes aan te
treffen, kan hiermee koekjes maken
bij wijze van vleesgerecht
Het ls bij het koken zo gemakkelijk
wat boullloD bU de band te heoben
Bult de soepbeentjes uit Doe ze pas
weg. als er niets meer van af komt
Mergkoekjes. Merg, zacht gewor
den bindweefsel en 6tukjes vlees van
soepbeentjes. 4 lepels havermout of
gortmout. 2 sneden brood. 4 gekookte
aardappelen, bouillon, aroma, peper-
surrogaat. zout Het merg. bindweefsel
en de stukjes vlees fLin snliden De
aardappelen en bet brooa CljnwruveD
en er de havermout mee vermengen
Naar smaak eD aroma pepersurrogaat
en zout toevoegen en zoveel bouillon,
totdat de massa samenhangend en
stevig is Hiervan Koekjes vormen en
deze ln de koekenpan sneJ een bruin
korstje geven
Voortrelckerscursussen
In net najaar van 1943 zijn op
Initiatief van de trekkers zelf zoge
naamde voortrekkers-cursus-en gehou
den waarbij groepen leden van de
Nederlandse Jeugd-Herberg-Centrale
elkander hebben geschoold ln tal van
vakken, die voor een goeden trekker
van belang zijn. Zo werd er onderricht
gegeven ln zang, volksdans, natuur
kennis en gymnastiek
Thans heeft de leiding van de
N.J H.C besloten, voui de leden ln de
verschillende grote steden wederom een
aantal cursussen te organiseren Voor
het eerst Is aan deze cursussen een
examen verbonden, waardoor de ge
slaagden. die een specia,al stempel op
hun trekkerskaart zullen ontvangen,
officieel door de N.JHC al* „voor
trekkers" worden erkend.
/Ingezonden Mededelingen)
IN Leeuwarden
markeert de
Oldenhove het
stadsbeeld. Daar
aan is de Fries
gehecht, zooals
ieder Nederlan
der aan zijn da-
gelijkscb kopje
koffie. Maar...
dat moet goed en
geurig zijn en dat
is het ook nu nog
door het uit
muntende
Niemeijer's
K
f koffieturrogaat
Vraagt voortaan
MOLENAAR'S KINDERBLOEM
ter vervanging van Molenaar's Kinder
meel. waarvan wjj de productie tijdelijk
moesteo stopzetten. Molenaar's Kinder»
bloem is eco zeer goed voedsel vooè
baby's en kinderen licht verteerbaar,
voedzaam en smakelijk.
Utlattend ver»
krijgbaar op dé
rtjstbonbene
vens op de be-
scbaftbon (1 pak
<j 3 beschuit*
bonnen
t
Wat ls 't kostbaarste
ingrediënt
Dat is de goede naam ran
dengene, die Uw voedings
middelen verzorgtl Daarom
is de naam W. A. Scholten
op een verpakking van zulk
een waarde. Zuiverheid,
voedzaamheid en Fijne
smaak vindt U gegaran
deerd in W. A. Scholten's
Albumona, Butaroma, sago,
Transparants, verpakt aard
appelmeel etc.
W. A. S€HOLT£N'<
Aordappeimoel/obrieke*
i.i de baker
Als ik in een gezin kom,
ga ik vaak over de bood
schappen ook. Dan haal ik
altijd Flonta in huis, want
dat smaakt bijna net zoo fijn
als echte thee! Per tien
tabletten 12 'A cenL
THEETABLETTEN
met den echten theesmaak
KV. KOFFIE HAHDELMU- JUlkbAltk' ADAM
Ritterdam
Tul. 38427
61 Hui
Tel 333298
ZOETERMEER.
HOE GESPAARD WERD. Aan
het postkantoor alhier werd geduren
de de maand Februari op de Rijks
postspaarbank ingelegd 17.077,23 en
uitbetaald 6.809,44.
CABARETAVOND. Woensdag 8
Maart a.s. geeft het fanfarecorps
„Kunst en Vriendschap in de zaal
van „De Jonge Prins" alhier een
cabaretavond, waarin het gezelschap
Kees Verhulsi zal optreden. Aan
vang half acht
NIEUWKOOP
BURGERLIJKE STAND Geboren:
Herme J.. z. v. w. Waalders en J.
Breeveld. Jan, z v. c. v. Soest en O,
Bloos. Huberta ,d. v. N A. Groen ln
t Wout en J. Pleterse; Anna C. M..
d. v. J. j. Pieterse en A C. Koper
draad.
Overleden: Neeltje v. Leeuwèn, 81 J-
echtg. v. P. Groenendijk.
