HET DAGBLAD
Harde afweerslag bij
Leningrad
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Duits weermachtsbericht
Drie torpedojagers bij
Nettuno vernietigd
"v. f V
L (4404)@
In ongenade
Emil Preetorius bij
Amsterdamse Opera
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FtJHRER 25 Jan. Het opperbevel
van de weermacht maakt bekend:
Bij Kersj versterkten de Sowjets
hun druk De door pantserwagens en
slagvliegtuigen gesteunde vijande
lijke aanvallen duren nog voort
Ten noordwesten van Klrowograd
vielen de Bolsjewisten met verschei
dene divisies aan Zij werden na heen
en weeT golvende gevechten afgesla
gen een penetratie werd in een
tegenaanval verkleind.
Ten zuidwesten van Pogrebisjtsje
veroverden onze troepen door artil
lerie en luchtwapen effectief ge
steund na harde gevechten zwaar
versterkte vijandelijke stellingen
Tegenaanvallen der Sowjets hadden
geen resultaat De gevechten zijn nog
aan de gang
Tussen Pripet en Bereslna stortten
hernieuwde hevige doorbraakpogingen
van de bolsjewisten in zware gevech
ten ineen. Verscheidené penetraties
werden afgegrendeld.
Ook ten Noorden van het Ilmen-
meer en in het gebied ten zuiden van
Leningrad zetten de Sowjets hun
doorbraakaanvallen met toenemende
hevigheid voort Terwijl zij tn enige
sectoren afgeslagen of opgevangen
werden, duren op verscheidene plaat
sen nog verbitterde gevechten voort
met opdringende vijandelijke strijd
groepen
In Zuldltallë sloegen onze troepen
in de westelijke sector opnieuw door
artillerie en slagvliegers gesteunde
vijandelijke aanvallen onder hoge
verliezen voor den vijand af
BIJ de zware afweergevechten van
de laatste dagen heeft de 15e pantser-
grenadierdivisie onder leiding van
generaal-majoo: Rodt. bij de afweer
van alle doorbraakpogingen van den
vijand zich door voorbeeldige stand
vastigheid zeer bijzonder onderschei
den.
In het landingshoofd van Nettuno
viel de vijand oö verscheidene plaat
sen onze voorposten aan Hij werd
afeeslaeen Bi1 eigen verkenninesaan-
vallen werden gevangenen binnenge
bracht
Het luchtwapen viel overdag en
des nachts met gevechts- en tórpe-
dovllegtuigen de vijandelijke lan-
dingsvloot voor Anzio met goed
resultaat aan. Volgens voorlopige
beridhten werden 3 torpedojagers en
een koopvaarder van 6000 brt. tot
zinken gebracht De vernietiging
van 3 andere schepen met tezamen
26 000 brt. kan als vaststaand wor
den aangenomen. 11 Transportsche
pen werden deels zwaar beschadigd.
Noordamerikaanse bommenwer
pers vlogen gisteren het Rijksgebied
Engelse oppositie tegen
Eisenhower
Worosjilow naar Londen?
STOCKHOLM, 25 Jan. Reizigers
uit Groot-Brtttannië hebben een sen
sationele Inlichting uit Londen mee
gebracht. Sinds de aankomst van
generaal' Eisenhower en sinds zijn
eerste maatregelen ter voorbereiding
van de ..Europese Invasie". 1§ er In
Engeland een oppositie groeiende met
het doel. luchtmaarschalk Tedder de
plaats van Eisenhower te doen inne
men. Een deel van het Britse officie
rencorps. vooral van de koninklijke
marine, eist voor zich de leiding op
van deze ..grootste militaire onder
neming van amphibisch karakter, die
de wereld ooit heeft meegemaakt,"
Deze onderlinge machtsstrijd is
thans ln een nieuw belangwekkend
stadium getreden, sinds in Downing-
street hardnekkig het gerucht de
ronde doet dat maarschalk Worosji
low begin Februari in Londen zal
aankomen.
Engeland erkent regering
van Bolivië niet
STOCKHOLM. 25 Jan. Naar
Reuter meldt, heeft de Britse minis
ter van buitenlandse zaken Anthony
Eden in het Lagerhuis medegedeeld,
dat de Britse regering de nieuwe Bo
liviaanse regering niet erkent.
Eden verklaarde, dat het besluit in
zeer nauw contact, met de regering
der Verenigde Staten is genbmen.
Eden veronderstelde, dat de gebeur
tenissen in Bolivië verband hielden
met het optreden van „revolution-
naire groepen", zodat de Britse rege
ring de regering van Bolivië niet als
wettig erkent. De te La Paz benoem
de Britse gezant zal derhalve thans
zijn functie niet aanvaarden.
De Boliviaanse gezant te Londen,
don Antenor Patino. heeft kort na
de vorming der nieuwe Boliviaanse
regering zijn verzoek om'ontslag in
gediend. Enige weken geleden heeft
hij zich naar de Ver. Staten begeven.
Ook Peru. Cuba. Panama en Chili
weigeren de nieuwe Boliviaanse rege
ring te erkpnnen. Mexico heeft de
diplomatieke betrekkingen met Boli
vië verbroken.
Fusie in Amerikaanse
vakbondswereld
STOCKHOLM. 25 Jan - Naar de
Britse berichtendienst inzake bespre
kingen tussen de vakverenigings
leider? Green en Lewis meldt, is er
een fusie tot stand gekomen tussen
de mijnwerkersvakvereenlglng en de
A.F.L. Het executieve comité van de
A.F.L heeft een resolutie opgesteld,
waarin gezegd wordt dat het de
mijnwerker? weer wordt toegestaan
lid te worden van de A F.L. Beide
partijen zullen comm'ssles benoemen
om de voorwaarden vast te stellen
die vervuld moeten worden voor een
terugkeer ln^de A.F L.
De Britse berichtendienst voegt
hieraan toe dat de nieuwe vereni
ging dei A.F 1 en de mijnwerkers al
gemeen wordt opgevat als een aan
eensluiting van de krachten die
tegen Roósevelt gericht zijn.
De zender Algiers maakt bekend,
dat het Franse dlssldentcncomité
Dinsdag een verordening heeft anflge-
nomen. waarbij de dienstplicht voor
vrouwen in de hulpdiensten van het
leger, de marine en de luchtformatles
vastgelegd worden
Een plan voor een conferentie
van alle eerste ministers der Britse
dominions ln Londen binnen enkele
maanden ls thans gereed De vastge
stelde datum zal de verschillende pre
miers ln staat stellen aan de bespre
kingen deel te nemen. Churchill zal
het voorzitterschap voeren. Alle pre
miers zouden do uitnodiging van
Churchill hebben aanvaard
.De Engelse minister van oorlog,
sir James Grigg, heeft Dinsdag ln het
Lagerhuis verklaard, dat de typhus-
epldemle te Napels nog voortdurend
toeneemt Zij ..beperkt zich echter tot
.op heden nog steeds tot de burger
bevolking".
birlnen. Door het lukraak neerwer
pen van bommen ontstond in enige
plaatsen van het. west-Duitse grens
gebied geringe schade. Volgens tot
dusver ontvangen berichten werden
15 vijandelijke vliegtuigen neerge
schoten.
De commandant van een eskader
nachtjagers, majoor Prlnz zu Sayn—
Wittgenstein, vond ln een nachtelijk
gevecht tegen vijandelijke terreur-
vliegers bij zijn 83ste overwinning
als nachtjager, na vernietiging van
5 Britse bommenwerpers de helden
dood. De Füherer eerde den gevallen
nachtjager door verlening van het
Eikenloof met de Zwaarden bij het
Ridderkruis van het IJzeren Kruis
Met hem verliest het Duitse Lucht
wapen een van haar uitstekendste
nachtjagers.
Sowjet-verliezen
In de Wilhelmstrasse worden de
verliezen, die de Sowjets gedurende
de eerste maand van hun winterof
fensief hebben geleden, op ca. een
millioen man aan doden, gewonden
en gevangenen geraamd, aldus een
speciale correspondentie uit Berlijn.
Volgens Duitse schattingen zijn de
verliezen der Sowjets in de verschil
lende sectoren aldus geweest: bij
Kertsj meer dan 10.000 man, bij Ni
kopol ca. 40.000 man, bij Dnjeprope-
trowsk ca. 40.000 man. bij Kirowo-
grad 120.000 man, bij Tsjerkassy
100.000 man, in het gebied van Kiew
Berditsjew ca. 200.000 man. bij
Resjitza ca. 100.000 man. in het ge
bied tussen Pripet en Beresina
110.000 man. bij Witebsk en Newel
ca. 150.000 man Deze schattingen
hebben betrekking op de periode van
24 December tot 24 Januari. Te Ber
lijn wordt aangenomen, dat deze
grote verliezen het Sowjetrussische
opperbevel genoodzaakt hebben het
zwaartepunt van de strijd van het
zuiden naar het noorden te verplaat
sen.
Bij Nettuno
Bij Nettuno hebben de eerste ge
vechten tussen de Duitse en geallieer
de formaties plaats gevonden. De
strijd droeg echter nog slechts een
plaatselijk karakter, omdat voorlopig
eerst de verkennlngsafdellngen van
beide partijen op elkaar stootten. In
Duitse militaire kringen wordt veron
dersteld. dat van geallieerde zijde ge
streefd wordt naar het afsnijden van
de ravltalllrrlngsweg tussen Rome en
Casslno. Op grond van Engelse uitla
tingen wordt te Berlijn ook vermoed,
dat een verbinding tussen de gelande
troepen en het vijfde Amerikaanse
leger tot stand gebracht wordt. Daar
de tcrrelngesteldheld zich niet bijzon
der tot grote operaties leent, is het
niet waarschijnlijk, dat de bij Net
tuno gelande strijdkrachten zullen
trachten op tc rukken naar ,Rome.
Verder wordt in de Wilhelmstrasse
nog verklaard, dat de eigenaardige
gesteldheid van het terrein de oor
zaak ls van het beperkte gevechtscon
tact bij Nettuno.
Huil heeft nog steeds geen
antwoord van Stalin
GENËVE 25 Jan. Te Washing-
ton neemt men aan. zo meldt de ver
tegenwoordiger van de ..News Chro
nicle" aldaar dat Stalin Hull's aan
bod te bemiddelen in het conflict
met Polen van de hand zal wijzen
met het argument, dat de uitgeweken
regering te Londen niet de gerech
tigde vertegenwoordigster van het
Poolse volk is Huil heeft op de pers
conferentie moeten toegeven, dat
Stalin zijn nota nog steeds niet heeft
beantwoord
Volgens een bericht uit Boedapest
organiseren de Polen te Moscou
onder leiding van Wassilewska een
nationaal bevrijdingscomite naar
het voorbeeld van De Gaulle. Deze
commissie zal zeer waarschijnlijk
door de Sowjetregering als enige
Poolse regering worden erkend.
Ontruimingen in Tokio
TOKIO. 26 Jan. De uitvoering
voortzettend van de nieuwe Japanse
wet op de luchtbescherming, heeft
het ministerie van Binnenlandse Za
ken gisteren 15 wijken van Tokio en
8 van de industriestad Nagoja aange
wezen, met een gemiddelde opper
vlakte van elk 300.000 vierk. meter,
die ontruimd moeten worden. De voor
schriften hebben uitsluitend betrek
king op spoorwegstations, waar in de
buurt staande huizen afgebroken en
op fabrieken die met straten om
geven worden.
Voorstellen van Malan
GENÊVE, 25 Jan. Uit Londen
wordt gemeld: de leider der Zuld-Afrl-
kaanse oppositie, dr Malan, heeft
reeds op de eerste dag van de nieuwe
zittingsperiode van het Zuld-Afrlkaan-
se huls van afgevaardigden het voor
stel gedaan, om de consequenties te
trekken uit de door Smuts ln Novem
ber 1943 voor de parlementsleden ln
Londen uitgesproken rede. waarin hij
de mening uitsprak, dat Engeland na
de oorlog slechts een zwakke en onge
lijke partner zou vormen voor Sowj et-
Rusland aan de eno en de Ver, Staten
aan de andere kant. Malan riep de af
gevaardigden nu op om ln het belang
van Zuld-Afrlka de tegenwoordige con
stitutionele status te veranderen ln
een vrije onafhankelijke republiek,
d.w.z. een volledige losmaking van de
Britse kroon en het rijk. De republiek
zou dan tegen hot kapitalisme en het
communisme gekant moeten zijn en
gebaseerd moeten worden op de be
ginselen der democratie zowel als der
rechtsgelijkheid ln taal en cultuur
voor de belde delen der blanke bevol
king.
Zweden en de Sowjet-Ume
GENEVE. 25 Jan. Volgens een
bericht van de „Daily Sketch" zal
cle Zweedse gezant te Moscou bin
nenkort naar Stockholm gaan. ten
einde deel te nemen aan belangrijke
beraadslagingen over „een nauwere
samenwerking tussen Zweden en de
Sowjet-Unie". Ook spreekt men over
de uitwerking van nieuwe plannen
ter bevordering van de Sowjetrus-
sisch-Zweedse handelsbetrekkingen.
„Internationale" blijft lied der
communistische partij in Rusland
STOCKHOLM. 26 Jan. De secre
taris van het communistische partij
district Moscou Stjevbakow heeft
Dinsdag ter gelegenheid van de 20e
sterfdag van Lenin een rede gehou
den, waaruit blijkt, dat de „inter-
nationele" nog altijd het lied van de
Russische communistische partij is.
dat ook in de toekomst op alle partij
vergaderingen, conferenties en con
gressen gezongen zal blijven.
Dit bericht wordt door de Zweed
se bladen „Dagens Nyhcter" en
„Svenska Dagbiadet" eensluidend uit
Moscou weergegeven.
Anthony Biddle teruggeroepen
LISSABON. 25 Jan. Naar uit
Washington wordt gemeld, ls aldaar
officieel bekend gemaakt, dat presi
dent Roosevelt zijn ambassadeur bij
het Poolse emigrantencomité in Lon
den. Anthony Biddle, heeft terugge
roepen.
Ie JAARGANG No. 21
WOENSDAG 26 JANUARI 1944
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureau* voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden.
Telefoon 23038 - Abonnementspri[s 21 ct. rer week of 2.73 per kwartaal Postgiro 184.120 - Postbus 65
Rome
<L
40 km
K"
/Al ban]
'ivoli
mZagarolo
sofa
Sulmona
V rAS£!^ Is êrnia
- PoKtijns?hï^3<
moerassen
_pJj
Wnfurno
Capua^
ÏT CASERTA
Kaart van Pelt
Het Italiaanse oorlogstoneel.
Huurprijzen nieuwbouw
DEVENTER, 26 Jan. Voor de
huurprijzen van nieuwbouw, gereed
gekomen na 27 December 1940, is
een nieuwe regeling getroffen, wel
ke thans is neergelegd in het
..Huurprijsbeslult nieuwbouw 1944".
Hierbij wordt de hoogst toelaatbare
huurprijs van nieuw gebouwde
objecten, welke na 27 December 1940
zijn gereedgekomen, vastgesteld door
het bevoegde prijzenbureau voor
onroerende zaken.
Bij de berekening van deze huur
prijs zullen de stichtingskosten,
voor zover deze van prijspolitiek
standpunt bezien aanvaardbaar zijn.
als grondslag dienen. Uitgaande van
deze stichtingskosten zal de hoogst
toelaatbare huurprijs dan cioor de
prijzenbureau's op een zodanig be
drag worden vastgesteld, dat daar
mede een redelijke rente van het ge-
investeerde kapitaal wordt verkre
gen.
Daarbij wordt er geen rekening
mee gehouden of een object na het
gereedkomen ééns of meer dan
eens is verhandeld tegen prijzen,
welke verre uitgaan boven de kost-
prijs. Is een te hoge inkoopsprijs
betaald, dan moeten de gevolgen
daarvan voor rekening van den
eigenaar worden gelaten.
De verzoeken om vaststelling van
de hoogst toelaatbare huurprijs
moeten door de verhuurders op een
daartoe vastgesteld formulier dat
bij het bevoegde prijzenbureau voor
onroerende zaken verkrijgbaar is.
worden ingediend bij dat prijzen
bureau en wel vóór 31 Maart a s
Indien de betrokken objecten in het
tijdvak van 27 December 1940 tot
heden gereed zijn gekomen en voor
de dag. waarop het object voor de
eerste maal wordt verhuurd, indien
het object na het inwerkingtreden
van het besluit tot stand is geko
men.
Is een verzoek niet op de hiervoor
bedoelde datum ingediend, dan
geldt, zolang het prijzenbureau niet
anders heeft beslist, van de dag af.
dat deze termijn verstreken is. als
hoogst toelaatbare huurprijs de op
9 Mei 1940 voor soortgelijke objec
ten gebruikelijke en redelijke huur
prijs.
Het vorenstaande geldt niet voor
percelen, welke na beschadiging zijn
hersteld. Voorts zullen de bepalin
gen van het huurprijsuitvoerings
besluit 1942 overeenkomstige toepas
sing vinden.
Wie het Kerstrantsoen
alsnog verkrijgen
DEN HAAG, 26 Jan. In aanslui
ting op vroegere publicaties wordt
thans medegedeeld, dat ook de onder
staande categorieën personen alsnog
voor het met Kerstmis beschikbaar
gestelde extra-rantsoen raapolie,
stroop en versnaperingen in aanmer
king komen. Deze personen zullen,
voor zover zij omstreeks Kerstmis ge
durende een week of langer hier te
lande vertoefden, twee bonnen voor
een half rantsoen margarine, één
bon voor een rantsoen jam en één
bon voor een rantsoen versnaperin
gen ontvangen. Zij zelf of hun naas
te familieleden moeten zich hiertoe
vóór 6 Februari a.s. bij de plaatse
lijke distributiedienst melden.
Bedoelde categorieën personen zijn
de volgende:
le. Weekgrensgangers. voorzover
zij hun distributiebescheiden vóór of
op 28 October j.l. bij de distributie-
dienst hebben ingeleverd en derhalve
niet in het bezit waren van de voor-
Inleveringsbonnen „algemeen 706".
„algemeen 707" en „algemeen 708".
2e. Nederlanders, die in het Oos
ten (Rusland. Polen enz.) werkzaam
zijn, voorzover zij hun distributiebe
scheiden vóór of op 28 October j.l.
hebben Ingeleverd. Bovendien moe
ten deze personen of hun familieleden
een verklaring van de N.V. Neder
landse Oostbouw te Den Haag of een
„Marschbefehl" of soortgelijk bewijs
stuk overleggen, waaruit blijkt, dat
zij omstreeks Kerstmis tenminste een
week hier te lande verbleven.
3e. Jongens en meisjes van de
Germaanse Landdienst. voorzover zij
hun distributiebescheiden vóór of op
28 October j.l. hebben ingeleverd.
Dezen of hun familieleden moeten een
verklaring van het stafkwartier van
de Nationale Jeugdstorm, alfd. Land
dienst. overleggen, waaruit blijkt, dal
zij omstreeks Kerstmis een week of
langer hier te lande verblijf hielden
Slachtoffers van generatorgas
ROTTERDAM. 26 Jan Gisteren
zijn de 62-Jarige garagehouder A. F.
Janssens, wonende aan de Maurits-
weg en de 43-Jarige belasting-ambte
naar J. W J. Boerke uit de Van Cit-
tersstr., in de garage aan de Bloem
kwekersstraat bij een auto bedwelmd
gevonden door generatorgas.
Beiden werden naar het zieken
huis aan de Coolsingel overgebracht.
Bij aankomst bleek Boerke reeds te
zijn overleden De toestand van den
garagehouder was gisteravond nog
zorgwekkend.
Hoofdprijzen Staatsloterij
DEN HAAG. 26 Jan. Bij de
heden gehouden trekking voor de
Staatsloterij zijn de volgende hoofd
prijzen gevallen: 1500: 20095;
1000: 11899, 15378; ƒ400: 2672. 2858,
8694, 11248. 13687, 14893; ƒ200: 6266.
13804. 16091 18295: 100: 3532. 7828,
7972, 9252 9416. 9630. 10428. 12306.
13129. 17085. 17881, 18720, 19292, 19346.
20911.
Ook jouw hulp
Dankbaarheid en trots over de
prestaties van onze soldaten vervult
iedere zuster. De veldtocht in het
Oosten zal geen zuster vergeten. (Uit
de mededelingen van een General-
obenn van het D.R.K Maar de
oorlog gaat verder. En de hulp der
zuster b 11 j f t nodig. Ook jouw hulp.
meisje uit Holland, wordt gevraagd.
Meld je daarom bij het ft-Ersatz-
kommando Niederlande, Den Haag.
Korte Vijverberg 5.
Hoogste kader van H.J. en
Jeugdstorm bijeen
BLAHICUM, 26 Jan. Dezer dagen
werd in het Jeugdstormkaderhcem
„De Meent" een bijeenkomst gehou
den van het hoogste kader van de
H.J. In Nederland en de gewestleiders,
gewestelijk melsjesleldsters en de
staf van de Jeugdstorm De bijeen
komst had ten doel de onderlinge sa
menwerking te verstevigen De lande
lijk meisjcsieldster C. G van Eek be
handelde het leven van het kind ln
het gezin. Oppervluchtleldstor Teen-
sma sprak vervolgens over het kind
ln de schoolperiode. Ook de school
draagt een deel van de opvoeding en
zeker niet het geringste deel
Na de korflemaaltljd sprak Haupt-
madelftlhrerln W Hagcmense over de
laatste phases ln de opvoeding- Jeugd
en Jeugdbeweging ZIJ begon echter
met cr op te wijzen, dat do drie op
voedingsfactoren: gezin, school en
Jeugdhcweglng een gelijkwaardige taak
hebben. Na baar voordracht sprak
Oberbannführer Voss over een onder
werp. dat de aanwezigen bijzonder
boeide, n.l. dc oorlogshulp van de H.J
en het werk ln het pas aangebroken
Jaar. Ook de Jeugdstorm zal wat dat
betreft niet stil zitten Tot slot van
de middag hield de streekarts dr. v
Rencsse nog een voordracht over de
volksgezondheid.
Achterhouden van goederen
DEVENTER, 26 Jan. Het prijs-
vorniingsbeslult bepaalt in art. 3, dat
het achterhouden van goederen, die
voor de verkoop bestemd zijn. ten
einde voor andere of latere leveringen
hogere prijzen te verkrijgen dan die.
welke ten tijde van het achterhouden
wettelijk geoorloofd zijn, verboden is.
De gemachtigde voor de prijzen ves
tigt er de aandacht op. dat het ach
terhouden van goederen in het alge
meen is aan te merken als in strijd
te zijn met bovengenoemd artikel.
Een veroordeling op die grond is dus
steeds mogelijk, indien dc verdachte'
niet in staat is met bewijzen te
staven, dat de verkoopweigering niet
is geschied om achtergehouden goe
deren later tegen hogere prijzen te
kunnen verkopen.
LEIDS NIEUWS
Roekeloze chauffeur was
oorzaak van botsing
Voor den kantonrechter te Leiden
stond terecht W. Kakebeen uit Ca-
pelle a.d. IJssel, omdat hij op 22 Sept.
1943 rijdende met een auto op het
kruispunt Korevaarstraat—Geeren-
gracht, geen voorrang aan een tram
trein der N.Z.H.T.M. uit de richting
Den Haag had verleend, waardoor een
ernstige botsing tussen tram en auto
was ontstaan.
De heer S. W. van Leeuwen, chauf
feur uit Leiden, verklaarde dat ver
dachte, zonder enige reden met zijn
auto midden op de trambaan bleef
staan, zodat een botsing onvermijde
lijk was, hij had duidelijk de signalen
der tram gehoord, en verdachte had
gemakkelijk nog over kunnen steken,
C. H. Boting, wagenvoerder der N.Z.
H.T.M. uit Voorburg, die als leer
meester op deze tram had dienst ge
daan, verklaarde dat er voldoende
signalen gegeven waren, hij was van
mening dat verdachte nog met zijn
auto zou oversteken, maar tot zijn
schrik had hij gemerkt, dat verdachte
met zijn auto op de trambaan was
blijven staan, zodat een botsing niet
kon uitblijven.
Verdachte beweerde dat de motor
van zijn auto was afgeslagen, waar
door hij op de trambaan was blijven
staan. Het O.M. wilde hiermede reke
ning houden en eiste ƒ8.— boete of
4 dagen. De kantonrechter was het
met het O.M. niet eens. Op zeldzame
roekeloze wijze, had verdachte op de
Korevaarstraat gereden, en met zijn
auto op de tramrails blijven staan,
terwijl een tram naderde, en daar
hier grove schuld aanwezig was, ver
oordeelde hij verdachte tot 20 boete
of 8 dagen hechtenis.
Voordrachten „Oud-Leiden"
Op uitnodiging van de Vereniging
Oud-Leiden zal de heer N. J. Swler-
stra Zaterdagmiddag 29 Januari, te
3 uur, in de „Grote Pers" van het
Stedelijk Museum de Lakenhal een
voordracht houden over het onder
werp „Het ontstaan van Leiden en
de groei van de stad tot het einde der
middeleeuwen".
In aansluiting aan bovenvermelde
voordracht, zal ir) de loop van het
jaar het bestuurslid der vereniging,
ir. H. A. van Oerle, spreken over de
Stadsontwikkeling in de gouden eeuw
Handelsregister van de Kamer
van Koophandel
Wijzigingen: fa. Gobr. Van
Duin en Zn., Duinweg 15. Noordwijk,
verplaatst naar Sassenheim, Teijlin-
gerlaan 23. Gebr Hoogenboom, Zuid
einde 40, Alkemade, tuinderij en bloe
misterij. Vennootschap ontbonden,
zaak wordt voortgezet door J. I. Hoo
genboom als enig eigenaar.
„Het glas is in ongenade gevallen",
lees ik in de krant. Vroeger verge
leek de mens het kostbaarste wat hij
had met glas. Zijn ogen waren ven
sters of spiegels der ziel. Wie zijn
eigen mitcn ingooide was een dwaas
Nu zijn er geleerden die van het ven
sterglas niets meer willen weten en
in navolging van hen zouden som
mige gezondheidsredders ons wet wil
len adinseren alle vensterglas maar
af te schoften.
Want zoals sommige mensen niet
ophouden ons te waarschuwen tegen
het overmatig gebruik van spek en
vlees, dat ons slechts Ucht. ischias
en rheumatiek zou bezorgen bene
vens verschillende hartkwalen een
paar vitamine-tabletjes per dag zor
gen voor veel meer waarachtige le
venslust. zeggen zij zo hebben zij
aangetoond, dat het vensterglas de
ultraviolette stralen tegenhoudt.
En van die ultraviolette stralen
moeten wij het juist hebben. Daar
door loorden wij lekker bruinge
brand. daardoor wordt vitamine D
in ons lichaam gevormd daardoor
worden alle mogelijke ziekte-kiemen
om zo te zeggen in de kiem ge
smoord.
Dus: weg met het vensterglas
Open ramen of helemaal geen ra
men Het heerlijke Hollandse kli
maat direct op ie blote bast en van
ziekte helemaal geen lastl
Bijna ging ik dus mijn buurman
al benijden, bij wie de lieve jeugd
verleden week de ruiten heeft inge
gooid en die nu in zijn slaavkamer
of hij het wel of niet wil, hijzonder
veel Vitamine D naar binnen krijgen
moet.
Maar..., „wat u de wijzen als wijs
heid verkonden straks komt een
wijzer, die 't wegredeneert"!
Gelukkig, lees ik. houdt het ven
sterglas niet dlle ultraviolette stralen
tegen. Alleen de fijnste en de klein
ste. die met een golflengte van
200 millioenste millimeter. die
de Hopla-reiziger ln de Alpen en
professor Picard in zijn stratosfeer-
ballon tegenkwam. De langere ultra-
violetjes, die van 300 millioenste mil
limeter dus al reuzen in hun
soort, ook al kun je ze met het blote
oog niet precies nameten, omdat er
toch nog altijd een 300.000 kop aan
staart moeten liggen om een nagel
van een kinderpinkje te bespannen
komen wèl door het vensterglas.
Voor een deel dan.
De korte golfjes zijn wel energie
ker, maar de „lange lijzen" doen het
ook wel. Voor t bc. Is lanodurige be
straling met zwak licht bijv. doelma
tiger. Wat niet wil zeggen, dat zulke
zieken nu bepaald achter vensterglas
moeten gaan liggen f
En nog let's. In kassen en broei
bakken is het warmer dan er bui
ten. Voor een deel is dat er- aan te
darilcen, dat glas lichtstralen omzet
in warmtestralen. Meer vensters dus
en gij spaart brandstof. Maar ook-
geen vensters op het westen, in uw
slaapkamer, want dan kan het er in
de zomer om te stikken zijn.
Het in ongenade gevallen venster
glas wordt dus gerehabiliteerd, ln
zijn eer hersteld.
Mijn buurman kan zijn ruiten
laten herstellen, zonder overmatig
gevaar voor zijn gezondheid Als hij
maar... gla3 kon krijgen. Voorlopig
doet hij het met karton en hij pikt
een extra-rantsoen ultraviolet jes door
voor een distributie-bureau wat in
de rij te gaan staan. Wat zal hij
daar lekker bruinbranden t T1JL.
VOLKSCULTUVR EN KUNST
Naar wij heden uit de mond van
prof. Emil Preetorius vernamen, heeft
de intendant van de Amsterdamse
Opera, mr Joh. den Hertog, den be
roemden Münchener Wagnej;kenner
uitgenodigd, zijn krachten te geven
aan de opvoering van Wagners opera
„Der fliegende Hollander". Deze
opera zal onder leiding van Den Her
tog in het komende seizoen te Am
sterdam worden opgevoerd.
Prof. Preetorius verzekerde ons, dat
hij gaarne naar Holland zou komen
en deze opvoering zou enscèneren.
Op de opvatting van prof. Preetorius.
die vroeger al enige malen voorstel
lingen der Wagner-Verenlging regis
seerde, over Wagners muziek en
vooral over „Der fliegende Hollander",
komen wij terug.
Première bij Centraal Toneel
Het Centraal Toneel zal op Zater
dagavond 29 Januari a.s. in het Cen
traal Theater te Amsterdam de pre
mière geven van een nieuwe comedie
van Marcel Achard, getiteld „Coll-
nette" in de vertaling van Joan Rem-
melts. In deze voorstelling werken
mede Mary Dresselhuys. Cees Laseur.
Joan Remmelts. Ko 'van Dijk. Gijs-
bert Tersteeg. Lies de Wind en John
Soer. De regie is in handen van Cees
Laseur. Decor-ontwerp Bob Ver-
straete.
Kinderconcerten Maria
Beversluis
De te Bussum gevestigde zangeres
Maria Beversluis heeft zich tot taak
gesteld meer bekendheid te geven aan
het Nederlandse lied, meer in het bij
zonder het kinderlied. Zij leert de
kinderen allerhande aardige en frisse
Nederlandse liederen zingen en zij
gaf met dit doel in tal van plaatsen
concerten voor kinderen. In deze ac
tie voor het kinderlied wordt zoveel
mogelijk het onderwijs betrokken.
Op Zaterdag 5 Februari a.s. geeft
zij voor het eerst een zangavond voor
volwassenen en wel ln, Groningen,
waar zij Zondags 6 Februari ook weer
een liederenmiddag voor kinderen
houdt.
In een sector van het oostelijk front proberen de Sowjets met sterke steun
van pantserwagens steeds weer de Duitse stellingen op te rollen. Maar steeds
rennen zij vergeefs op de Duitse grenadiers dan en door de tegenaanval
worden zij op hun oude stellingen teruggeworpen. Duitse grenadiers zoeken
aandachtig het terrein af. (P.K. Beissel/Orb. H.)
SPORTNIEUWS
Het schilderij De MRbldding der
koningen", te Blelefel^^ 64 x 60 cm.
groot, gold tot nu toe als het werk
van een onbekenden meester.
De expert L. S. Fuchs en de direc
teur van het Blelefelder museum, dr.
Schöneweg, hebben het werk echter
als een Rubens herkend.
Dc verduistering begint heden om
17.30 en eindigt om 8 30 uur.
Maan op 9.10 onder 18.28 uur.
1 Fcbr E K.. 9 Febr. V.M., 17 Febr
L.K., 24 Febr. N.M.
Moeilijke wedstrijd voor
Fluks tegen Ready
Voor de drie leidende ploegen in
dc tweede klasse, waarin het Leidse
Vicus-Orientis de beste papieren
heeft voor de eerste plaats en Ready
en Achilles resp. de tweede en derde
plaats innemen, is het programma
voor Zondag niet moeilijk. Achilles
zal echter nog terdege moeten oppas
sen voor de reserves van Vicus-
Orientis.
Dc volgende wedstrijden zijn vast
gesteld:
2o klasse, Den Haag: Ons Eiber
nest 2—Vicus-Orlentls. Ready—Fluks.
Achilles 2—Vicus-Orlentis 2.
3e klasse, Leiden: AlgemeneRood-
Wit, Fluks 2—Ready 2. Algemene 2
Ready 3 (12 uur); Den Haag: Die
Haghe 2—Zuiderkwartier.
Vicus-Orientis gaat op bezoek bij
Ons Eibernest en dat wordt natuur
lijk een Leidse zege. Toch zullen de
Leidenaars rekening moeten houden
met de benarde positie, waarin de
Hagenaars verkeren en dus op de
nodige tegenstand moeten rekenen.
Ons Eibernest heeft een zeer jonge
ploeg, doch kan door zijn enthousias
me tot goede dingen in staat zijn.
Fluks krijgt het heel wat lastiger
tegen het Haagse Ready. We geloven
niet. dat er hieruit enig- voordeel voor
dc Leidse ploeg te behalen is. De situ
atie van beide ploegen is dermate,
dat beide clubs belang hebben bij
een overwinning. Immers Fluks heeft
slechts één winstpunt en verkeert in
degradatiegevaar, terwijl Ready geen
vcrllespunt meer mag hebben, wil
het met Vicus-Orientis nog gelijk
komen. Het wordt een belangrijke
ontmoeting voor deze ploegen, doch
we houden het op een Haagse zege.
De reserves van de kooiclub krij
gen het evenmin gemakkelijk tegen
Achilles waarvan zeker nog niet ge
zegd kan worden, dat het een goede
kans heeft op een Leidse zege. De
Hacenaars zijn uiterst sneel en be
schikken over goede schutters en zul
len de Lelse verdediging danig aan
de tand voelen. Of Vicus-Orientis
Achilles de baas zal blijven moeten
we toch betwijfelen.
Algemene ontvangt Rood-Wit,
waarvan het destijds met klein ver
schil wist te winnen. Voor beide ploe
gen staat er weinig meer op het
spel. en we geloven ook nu weer, dat
béide clubs elkaar niet veel zullen
ontlopen. Misschien weet Algemene
opnieuw een klein succes te behalen.
De reserves van Fluks hebben de
punten hard nodig en de ontmoeting
tegen Ready kan nier misschien het
eerste succes brengen, maar dan zal
Fluks hiervoor allé krachten hebben
in te spannen Gemakkelijk lijkt het
ons geenszins en de uitslag is nog
zeer twijfelachtig.
Algemene kan zich weer een plaats-
Je omhoog werken, wanneer het de
ontmoeting tegen Ready weet te wii>
nen. Zowel Algemene als Ready ver
keren in de gevaarlijke zóne en zul
len elkaar weinig toegeven. Misschien
weet Algemene wederom voor een
verrassing te zorgen, ofschoon het
zeer lastig zal zijn. Zuiderkwartier
speelt zijn laatste wedstrijden niet
erg fortuinlijk, doch wanneer de Lei
denaars volledig kunnen verschijnen,
dan moet het kunnen winnen van
Die Haghe. doch in het andere geval
is de uitslag twijfelachtig. De Hage
naars hebben groot belang bij een
overwinning en zullen het de Leide
naars niet gemakkelijk maken.
Swaan blijft floretkampioen
In de strijd om het kampioen
schap op floret voor Leiden heeft
Swaan zijn titel weten te behouden.
Er was voor deze wedstrijden, waar
bij men van spannende wedstrijden
en goede schermsport heeft kunnen
genieten, grote belangstelling. De
uitslag luidt: 1. J. J. Swaan Jr. 5.5;
2. H. Ligtenberg 3,17; 3. P. Erades
3,19; 4. T. Verhulst 2,14; 5. W.
Couwenberg 1,24; 6. A. v. Vliet 1,24.
Voetbalprogramma
afd. Leiden
Zaterdag: le kl.: RCL 1Noordwijk
2. RIJnsb. B. 2ASV 1. 2o kl Alphla
—Lelden 2. ASV —Quick B 3, Ter
Lccdc 2RIJnsb. B. 3; Jun.: Quick B.
(C)Rljn6b. B. (B) (bijterrein).
Zondag lo kl. A: Ll6se 2Rooden-
burg 2. 2 u.: ASC 3Alphen 3. 2 u.;
LFC 3Alph. Boys 1. 12 u.; B: Fore-
holte 1Lugd. 3, 2.45 u.; Morskwar-
tlerDOCOS 2, 2 u.; Leidse Boys 1
ASC 4, 10.30 u.; 2e kl. A: Kagla—
Meerburg 2, 2 u. (Meerb..-terr.)Roo-
denburg 3AZL 1, 12 u.; Eeresteyn—
DOCOS 3. 2 u.; B: Alph. Boys 2—ASC
6, 2 u.; VVLV 2—LFC 4. 12 u.; DSB 1
Teyllngen 2. 2 u.: ZLC 2—DOCOS 4,
2 u.; 3e kl.: Lugd. 5Roodenburg 4,
11 u. (le terr.); DSB 2Llsse 4, 12 u.
(Llsse-terr.); AZL 2ASC 7. 11 u.:
Foreholte 2—VVLV 3. 12 u. Jun. A.
le kl.: Alph. Boys—Roodenburg (A>.
12 u.; Meerburg—LFC (A). 12 u.; DO
COS—ASC (B). 12 u.: 2c kl. LFC (B)
Lugd., 10.30 u.; TeyllngenRouw
koop, 12 u.
Voetbaluitslagen afd. Leiden
lc klasse: GWS-RCL 1, RCL niet
opgekomen, ASV 1Noordwijk 2
9—1. 2e klasse: Leiden 2—ASV 2
31. Junioren: RCLNoordwijk
2—6, Quick b. (B.)Ter Leedc 1—4.
2e klasse A. Berestcijn—Meerburg
2 19—0.
De Bekerwedstrijden
DEN HAAG, 25 Jan Voor de
aanstaande bekerwedstrijden van de
N.V B hebben zich reeds de volgende
clubs der eerste klasse opgegeven:
ADO. AGOVV AJax DHC, DWS.
EDO. Fei.lenoord, 't Gooi, Haarlem,
Heracles. Hermes-DVS, HSC, Longa.
LSC, Maurits NAC, Quick <N.). RFC
Roermond. Sparta, De Spechten. Velo-
cltas, Willem 2, Xerxes
De inschrijving blijft nog open tot
Februari.
Een lichtere Van Dam
vond zijn vorm terug
DEN HAAG 25 Jan. De tloofd-
partij tussen Van Dam en Ellen, die
promotor Wetemans gisteren ln het
Gebouw voor K en W organiseerde
was wel heel teleurstellend Na drie
ronden bleek Dorus Eltcn een bloed
uitstorting ln de neus te hebben ge
kregen en wel zodanig, dat de dokter
tot staken adviseerde
Het meest opmerkelijke van deze
partij was, dat Van Dam siechts 68
kg. woog. terwijl zijn normale ge
wicht 72.5 ii 73 kg is. Van Dam is
de weltergrcns (67 kg dus zeer dicht
genaderd Wanneer hij inderdaad er
in slagen kan het weltergewlcht te
maken, zou dat voor hem van de
grootste betekenis zijn. Hij zou dan
immers op de duur tegen lichtere
boksers kunnen uitkomen Het spreekt
vanzelf, dat zijn grote stootkracht
dan nog meer tot uitdrukking zou
komen.
Mogelijk vond de bijzonder grote
bewegelijkheid, die hij in zijn partij
tegen Elten aan de dag legde, reeds
zijn oorzaak in zijn gewicht. Hij
bokste bewegelijker en agressiever,
dan we ln lange tijd van hem gezien
hadden Elten. die ruim 7 kg. zwaar
der woog. was niet bij machte de velo
stoten te pareren en toen in de der
de ronde een zuivere linkse hoek zijn
neus trof. was hij genoodzaakt op te
geven. Van Dam won op punten.
De rest van de avond was ook nog
al bloederig en ongelukkig. Jan de
Pauw's oogblessure werd reeds in de
tweede ronde door den harden vech
ter Willy Quentemeijer opengeslagen,
zodat het een bloedbad werd Toen
De Paus ln de vijfde ronde ook nog
zijn duim kneusde. Raf hij op. zodat
Quentemeijer tot winnaar werd uitge
roepen door technische knock out.
Bloederiger nog was de ontmoeting
van den zwaargewicht Gerard Mul
der uit Groningen met Gerard van
Loon (Den Haag) Beide boksers ver
waarloosden hun dekking en... hun
boksersprestlge. Zii hingen ronden-
lang aan elkaar. Geen fraaie verto
ning! Van Loon werd winnaar op
punten.
Ofschoon ook ln de laatste wed
strijd van de avond rijkelijk bloed
vloeide, was deze ontmoeting, tussen
Harry Staal en Rudl Quentemeijer
het aanschouwen tenminste nog
waard. De Enschedese zwaargewicht,
die een gewichtsnadeel van 10 kg.
had. vocht als een leeuw en plaatste
talrijke linkse hoeken en directen,
zonder dat nochtans Staal bedreigd
werd. Deze volgde zijn tegenstander
als een schaduw en liet zijn moker
slagen op het gezicht van Quente
meijer dalen. Na zeven ronden, toen
Harry Staal nog volkomen fit was.
bleek Quentemeijer totaal leeggebokst
te zijn. De dokter oordeelde het toen,
wegens een oogblessure geraden,
Quentemeijer te laten stoppen. Harry
Staal won op punten.
Propaganda voor de bokssport
DEN HAAG. 26 Jan. Op Maan
dag 31 Januari organiseert de Neder
landse BokS-Bond In het Gebouw voor
K. en W. In Den Haag zitn eerste
beneflcewedstrljd. Het doel biervan ls
tweeledig: ln cïe eerste plaats, propa
ganda voor de bokssport; In de tweede
plaats, het verwerven van de gelden,
om die propaganda mogellik te maken.
Bij deze wedstrllden zullen de beste
Nederlandse amateurs ln de ring ver
schijnen. Het wordt een soort wapen
schouw tussen Zuid-Holland cn do
Rest van Nederland, ech zuivere kracht
meting ook. waaruit vastgesteld kan
worden, welke Zuldhollandcrs In aan
merking komen voor de nmateurkam-
Dloensenappen ln April a s Zo zal b.v.
Meerts in de ring verschtlnen tegen
den Nederlandsen llchtgewlehtkampl-
ocn Beekwilder uit Breda. B Brummer
tegen den bantamkamploen Hessels.
Verder zullen verscheidene boksers, die
dezer dogen overgaan naar de beroeps
klasse. er hun laatste wedstrlld als
amateur boksen
Het volledige programma luidt: ban-
tamqewlcht: Van den Berg (Den Haag)
Schnellder (Amsterdam). B Brum
mer (Don Haoc)Hesscis (Haarlem);
lichtgewicht: Breedveld (Rotterdam)
Dlrk/wager (Amsterdam). Meerts
(Den Haag)Beekwilder (Breda). De
Waard (Rotterdam)— Prins (Gronin
gen) weltergewlcht: H. Brummer
(Den Haar)Mast (Groningen). Wijn
gaard (Rotterdam)—Walrave (Amster
dam); middengewicht: Busehgens
(Den Haag)Schubart (Groningen),
Oas (Den Haag)Groothuis (Amster
dam); halfzwaareewlcht: Bakker (Gro
ningen)Van Helmond (Hilversum)
en Zwaargewicht: De Jager (Gronin
gen)Wiedeman (Amsterdam).
Voetbalprogramma
Het voetbalprogramma voor Zon
dag luidt: Eerste klasse, dis
trict I: Hermes-DVSADO. Xerxes
—De Volewijckers (terrein Sparta),
HBSSparta. DWSStormvogels,
DFC—EDO. District II: Haarlem—
Emma, VSV—Blauw-Wit. AJax—VUC,
Feijenoord—DHC. District III: PEO
—Enschedese Boys. Tubantia—NEC,
AGOVV—Wageningen, Quick—Hera
cles. Enschede—Gö Ahead 'District
IV: Eindhoven—Longa, Willem II—
NAC. Maurits-MW. BW-Spekhol-
zerhelde. Roermond—De Spechten.
District V: Heerenveen—Achilles,
Velocitas—LSC, Sneek—HSC. Veen-
dam—Leeuwarden.
Tweede klasse. District IA:
HBC—Alkmaarse Boys, KFC—De
Kennemers, OSV—ZFC, Alcmana
Victrix— WFC, West-Frisi a—Sant
poort. B: HerculesZeeburgia Vo-
lendam—De Spartaan, Hilversum
Vriendenschaar. DWVWatergraafs
meer, AFC—HVC. District 11 A:
Quick—U VS. UVV—Gouda BMT—
HW, Velox—Elinkwiik B: CVV—
Overmaas, UnltasCOAL. Neptunus
-SVW, ÓDS—SVV District IV A:
MirandaBleljerhelde, Groene Ster
Kolonia, RKONSWaubachse Boyi,
Kerkrade—Laura. Waubach—Lim-
burgla; B: Almanla- Wit-Zwart,
Slttardse Boys—Sittard. Weert—
Sportclub Emma. Willem I—Heer,
Standaard—Klmbria; C: VVV—Bra-
bantia. Helmondia—Tivoh Kolping-
SDWNEVELO; D: De Baronle-
DNL—De Kanaries. Hero—WSC,
Schljndel—TSC, TOP—RKTVV; E:
Alliance—RBC, Vlisslngen—DOSKO.