HET DAGBLAD Drie Nieuwjaarswensen voor ons volk VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Mislukte vijandelijke aanvallen bij Witebsk Radiorede van den Leider Correct gedrag eerste eis voor arbeiders in den vreemde Esn ernstig jaar is begonnen Opgeruimd jaar Duits weermachtsbericht Verminderde gevechtsactiviteit bij Nikopol 31 Britse bommen werpers vernield 'svragefli Kultuurkamer en arbeidsinzet r DEN HAAG 3 Jan, Zaterdag middag heef' de Leider voor de radio een Nieuwiaarsrede uitgesproken. Mussert zeide: Het oude jnat ls van ons heen ge gaan; het laar 1944 heeft zijn Intrede gedaan In Augustus zal het. dertig jaren geleden zijn dat het oude Europa ophield te bestaan Het was immers in Augustus 1914, dat de eerste wereldoorlog uitbrak! Van 1919—1939 was er de tussennoos van twintig jaren van uiterst felle bewo genheid van her innerlijke leven der meeste Europese volkeren, gevolgd door de tweede wereldoorlog, die nu woedt Is er nog iemand, dfe denkt, dat het Europa van 1914 nog terug zal komen? Zeker niet. Bewust of onbewust, begrijpt een ieder, dat wij leven in een tijdperk, waarin wereld geschiedenis wordt gemaakt, waarin éen wereldrevolutie zich voltrekt. De gehele menselijke samenleving ver andert van structuur. Van 1914 tot 1918 waren wil. als Nederlands volk. geheel passief, neu traal noemde men dat De Volkenbond van Genéve werd In 1929 gesticht om de wereldrevolutie tegen te houden Een onbegonnen werk natuurlijk, maar dit belette de toenmalige Ne derlandse regering niet om op dit ge bied kolossaal Ijverig te zijn want hun belangen waren verbonden aan het be houd van het bestaande WIJ herinne ren ons van 1920 tot en met 1935 het Hosnnnah voor de Volkenbond, welke sindsdien geruisloos ln elkander ls ge zakt als een sneeuwpop bij toenemen de warmte En nu-zIJn wil actief bp- trokken ln de wereldrevolutie, of wl.1 dit willen of niet Die activiteit Is al begonnen in 1935. toen de Nederlandse reeerlng als eerste ln Genéve sancties eiste tegen Italië Daarna door deel te nemen aan de economische omsinge ling van Duitsland door de uitvoer van gropnten. vruchten, boter, enz naar Duitsland onmogelijk te maken en voor een appel en een el onze boter naar Engeland te brengen «een kwartje per pond) Vele mlllloenen kilogram men voedsel werden vernietigd met ongebluste kalk of op de mesthoop ge- wo-pen WIJ herinneren ons de boycot actie tegen Duitsland nog heel goed In 1940 kwam wat komen moest, het onvermll^elljke. omdat onze kust niet tegen Engeland en Amerika ver dedigd was De pantserforten bU Vlls- slngen en Kijkduin waren op bevel van Engeland niet afgebouwd: de mll lloenen gekost hebbende zware kanon nen waren voor een schimmetje aan de loodse firma Vlesslng verkocht Hpt ls lammerlljk te moeten bedenken.dat ook mijn herhaaldelijke waarschuwin gen daartegen van 19351940 ln de wind werden geslagen Het was toch zo duidelijk, dat als de kust niet, ver dedigd werd de Duitsers op een ge geven ogenblik moesten komen om het zelf te doen Nu begrijpen wij alle maal dat als de Duitsers hier aan de kust niet zulke sterke verdedigingswer ken gemaakt hadden, de Engelsen cn Amerikanen hier geland zouden zijn lnnlaats van In Zuld-Itallë en. Indien zll nog niet geland waren hier zou den landen ln de naaste toekomst En wat dan nog. vragen velen? Dan gaan Immers de Duitsera direct op de vlucht, uan zijn wij weer vrij? Zeker is dat als de door de -Engel sen en Amerikanen ln het Westen voorgenomen Invasie hier plaats zou vinden, ons vaderland het strijd toneel zou worden en daardoor zou worden verwoest Ons land ls zo teer Teerder dan andere landen Een belangrijk deel is gelegen bene den de zeespiegel; vernieling van de poldergemalen betekent onder water lopen. Onze hulzen zijn van dunne bakstenen, bieden veel minder weer stand dan de dikkere muren van natuursteen, die ln het buitenland gebruikt worden. Schuilkelders en gasmaskers voor dp bevolking zijn uitzonderingen Daarom weten wij zeker, dat oorlogvoering in ons vaderland onze bevolking uitermate zwaar zou treffen dat dit een ont zettende ramp zou zijn voor ons allen En hiermede ben Ik dan gekomen tot de eerste van de drie wensen die ik op deze Nieuwjaarsdag voor ons volk wil uitspreken. Deze wens luidt: (Hoge ons vaderland gespaard blijven voor een Engels-Amerikaanse Invasie, die ons land tot oorlogs- toneel zou maken onze steden en domen zou verwoesten en dood en verderf over ons volk zou brengen. Maar ln dit laar dreigt ons nog een tweede gevaar nog erger dan het hierboven genoemde: het bolsje wistische Toen de Duitse legers aan de Wolga stonden leek dit gevaar zo ver af Maar dezelfde legers die de Poolse weermacht ln achttien dagen vernietigden, die de Engelsen bij Duinkerken ln zee wierpen, die de Franse legprs in zes weken tot over gave dwongen, diezelfde Ipgers staan nu 2J laar ln strijd met de Sowjet- Russische kolos Vele mlllioenen bolsjewieken heeft Stalln geofferd, meerdere millloenen mensenlevens ls hij bereid te offeren om zijn doel te bereiken Wanneer de Duitse weermacht de dam in het oosten niet zou kunnen houden, zullen de bolslcwisten niet alleen Duitsland en de Balkan over stromen maar geheel Europa Het ls dwaasheid te denken, dat een weste lijk strookje van Europa daarvan verschoond zou blijven, zoals velen nog doen. die geloven dat Engeland en Amerika dit blijvend zouden kunnen beletten Zij die deze ge dachten verbreiden, weten zelve wel beter Het zijn degenen, die over kapita len beschikken en een zeer korte Engels-Amerikaanse bezettingstijd, die mogelijk ls. willen gebruiken om met hun kapitaal naar Canada uit te wijken, daarna ons vaderland en de grote massa van ons volk over latend aan het dan onvermijdelijk ook over West-Europa voortschrij dend bolsjewisme Dan zal de doods klok over ons volk luiden Gelukkig, dat ln de laatste maan den van het afgelopen Jaar bleek dat meer en meer volksgenoten dit enorm gevaar gaan beseffen, nu hel nader tót ons ls gekomen. Zij zien nu. waarom duizenden en duizenden van onze beste jonge mannen zich hebben ingezet in de strijd tegen het bolsjewisme. Honderden van hen hebben hun leven gegeven, zijn ge bleven op de onmetelijke velden van Rusland Zij gingen om hun vader land te verdedigen om mede te hel pen de Europese beschaving, cultuur en godsdienst te behouden tegen de alles vernietigende bolsjewlstiscnp horden Mogen in dit nieuwe Jaar velen, zeer velen hun voorbeeld vol gen. zodat naast de reeds bestaande Nederlandse pantser-grenadierregi menten generaal Seyffardt en De Ruyter, nieuwe regimenten zullen kunnen worden opgesteld Het is geen lafheid, waardoor nog velen worden teruggehouden; het is wan begrip. We moeten ons best doen dit wanbegrip uit te roeien, dan zal Jong Nederland weer weerbaar wor den en door die weerbaarheid de rechten van ons volk en vaderland handhaven. Mijn tweede wens voor ons volk is dan deze' Moge de dam ln het Oosten, ge vormd door de Duitse weermacht, de verbondenen en de vrijwilligers, in de komende maanden zo sterk blijken te zijn. dat de met mlllloenenlcgers aan stormende bolsjewisten en hun door Amerika geleverde enorme strijdmid delen er niet doorheen komen, waar door Europa van het bolsjewisme ge red zal worden. Voor deze redding op het kantje af zullen eens alle volkeren van Europa dankbaar zijn. dankbaar aan allen, die daaraan mede hielpen en daar voor leden, dankbaar bovenal aan den man op wiens schouders God de ge weldige verantwoordelijkheid heeft gelegd. Europa te behoeden voor de ondergang in het bolsjewisme: Adolf Hitler En nu mijn derde Nieuwjaarswens voor het Nederlandse volk Deze ls moeilijker onder woorden te brengen. omdBt ons gemoedsleven daarbij sterk ls betrokken Met Kerstmis en Oud en Nieuw leert In een teder meer nog dan anders de behoefte aan een thuis, aan geborgenheid ln gezin, ln volk. In God. Kerstmis 1943 ls daarom voor zo- velen van ons volk een droeve Kerst mis geweest Onze gedachten gingen niet alleen naar hen. die door de dood van ons heengingen, maar ook naar onze volksgenoten overzee, die door de wereldoorlog reeds Jaren lang van hun gezinnen gescheiden zijn en van wie de naaste verwanten zelfs niet weten of zij nog in leven zijn. In tienduizenden gezinnen waar van de vaders of de zonen ln Duits land werken was er leegte omdat er plaatsen open waren, die men zo gaarne gevuld had willen zien. En zeker kunnen wil er van zijn. dat bij alle volksgenoten bulten 's lands gren zen. te land of ter zee op Kerst avond één wens overheerste: vol gende Kerstmis thuis te zijn. En hun wens is de onze. Onze arbeiders in Duitsland Een hoogst ernstig en uiterst moeilijk Jaar ls begonnen Een Jaar dat zonder twijfel veel leed en ellende over mlllioenen zal brengen. De dood waart rond leder materieel bezit ls onzeker, onzekerder dan ooit Vele plichten zijn te vervullen en de Juiste vervulling daarvan drukt neer eist meer. naarmate de Innerlijke bereidheid om zich aan de plichts vervulling te geven, minder groot ls Hierbij denk Ik dan speciaal aan onze volksgenoten die ln Duitsland te werk zijn gesteld en waaronder er zovelen zijn. die nog niet kunnen in zien. dat hun tewerkstelling een noodzaak is. de onvermijdelijke te genweer tegen de mlllloenen Aziati sche en Amerikaanse arbeiders, die dag en nacht oorlogstuig maken, waarmede Europa vernietigd moet worden Wanneer zij maar allen in zagen. dat hun werk er toe moet bijdragen. Europa en daarmede ook eigen volk en vaderland te behouden, zouden de lasten lichter te dragen zijn Ik weet het, dat duizenden onder dikwijls moeilijke omstandig heden de naam van den Nederlandsen arbeider ln den vreemde hoog hou den en daarmede Neerlands vlag, ook al wappert die niet boven de fabriek Wij allen ln het vaderland moeten hun daarvoor dankbaar zijn. Het ls nog maar kort geleden dat ik de vurige wens uitsprak, dat de Neder landse arbeider in Duitsland zich zo correct zou gedragen als de Duitse soldaat ln Nederland Ouders, vrouwen, verwanten van hen. die werken in Duitsland, spoort in uw brieven uw zonen en mannen aan. dat zij dit zullen doen. dat zij. staande temidden van mlllioenen arbeiders van vele andere Europese volken, toch nimmer vergeten mogen, dat zij ons volk vertegenwoordigen, dat de naam. die ons volk ln het buitenland zai krijgen, voor zulk een groot deel afhangt van hun gedrag Wanneer leder zich richt naar den- gene. die beter ls dan hij zelf en weigert te luisteren naar den geeste lijk en moreel mindere, kan het niet anders, of de Nederlander zal straks ln het buitenland gerespecteerd wor den. Een leder zal begrijpen, dat Ik nu denk in het bijzonder aan al mijn Kameraden aan het front, ln de hos pitalen en aan het thuisfront, die wederom een moeilijk jaar achter de rug hebben Gehoond door enigen, niet begrepen door velen, vormen zij toch naar mijn vaste overtuiging tezamen de phalanx, die ons volk uit de nood en de vernedering van heden zal op voeren naar een gelukkiger toekomst Het ls zo betreurenswaard, dat ons volk ook in deze moeilijke tijden nog niet eendrachtig staat Wel ls de nood zaak van deze samenhorigheid meer en meer doorgedrongen, maar de weg daarheen ls met voetangels en klem men bezaaid door de toenemende ma teriële moeilijkheden Het ts zo moei lijk daarover heen te zien naar een toekomst, die zoveel beter ls en ons allen trekt CJlt de worsteling van he den ontstaat een nieuw Europa, een vast verbond van vrije volkeren; ln dit verbond een herboren Nederlands volk, gelouterd door het leed. ln eendracht en harmonie werkend aan zijn toe komst. In Godsvertrouwen gedragen door de wil. gerechtigheid te betrach ten. Als derde wens voor het Neder landse volk spreek ik uit: Dat Kerstmis 1944 het Nederlandse volk verenigd zal zien, dat allen die nu ver weg zijn. weer tot hun ge zinnen in hun eigen huis zullen zijn teruggekeerd en dat wij dan allen met moed en vertrouwen de toekomst tegemoet zullen zien, wetende, dat wij staan aan de vooravond van een nieuwe periode ln ons volksbestaan, een periode, die een geweldige op bloei te zien zal geven van onze na tionale waarden, omdat wij ons be kend zullen hebben tot de grote ger- maanse en nog grotere Europese gemeenschap, die dc enig mogelijke waarborg is voor de handhaving van de geestelijke en materiële waarden, die wij behoeven. Mogen deze drie wensen vervuld worden tot hell van volk en vader land Mijne volksgenoten, veel heil en zegen in het nieuwe Jaar, Ie JAARGANG No. 2 DINSDAG 4 JANUARI 1944 Na een tegenaanval in het gebied van Newel, graaft de infanterie zich in voor de nacht. (P.K. John.'Hoi St.) Uitgave: N.V. De Arbeiderspers Bureaux voor redactie en administratie: Hooigracht 31, Leiden. Telefoon 23038 - Abonnementsprijs 21 ct. rer week of ƒ2.73 per kwartaal - Postgiro 184.120 - Postbus 65 Evacuatie heeft iets van vacantie. IetsGe raakt bijv. direct het gevoel voor tijd kwijt. Ge weet alleen ..nog zoveel dagen". Maar of het Dinsdag of Donderdag is, dat besef gaat direct verloren. Meestal is het donder-dag en donderen en is de dag naar de a... met rompslomp en ge loop naar bureaux en huizen voor het tot u doordringt. Gij moet im mers weg, maar gij hebt nog geen nieuw ónderdak. Een kleinigheid. Maar een extra-toewijzing voor zool leer zoudt ge alvast best kunnen ge bruiken. 's Zomers kunt ge 's morgens en 's avonds nop wat doen maar 's win ters is het meestal nacht en dan kan er niet bijzonder hard gewerkt wor den in een huis waar geen verlich ting mèèr ot nog gèèn verlichting is. Of waar, als gij een lampje op de kop hebt kunnen tikken, geen verduistering is. Omdat er geen ver duistering is, zit ge dan toch nog in het duister Werkeloos, 's Zomers kan het dus. betrekkelijk natuurlijk, een genoegen zijn te evacueren 's Winters nooit. Maar de dagen zijn kort. de tijd gaat vlug. Vóór ge het weet. is het jaar voorbij. Ge gaat naar bed in 1943 en op een goede morgen vraagt ge aan uw nieuwen bakker: „Hoe laat is het?" En hij zegt: ..Maan dag". En het is 1944 en zonder dat ge het gemerkt hebt, zijt ge weer een jaar verder. Ge hebt helemaal verge ten Oudejaar te vieren en u zelf Ge lukkig Nieuwjaarte wensen/ Zo gaat dat met evacué's zo druk heb ben zij het. Gij hebt dus vergeten al scheid te nemen van één van de belangrijkste en meest historische jaren van de historie Het hele jaar 1943 is plotseling opgeruimd. Het isgeëvacueerd Het staat voortaan rustig in de ge schiedenisboekjes. gij hebt er geen last meer van. Het is dood voorbij, weg. Nu is u tenminste eens iets af genomen. waar gij geen hartzeer van hebt. Bij alles wat de evacué moet achterlaten, laat hij het geëva cueerde jaar met plezier achier en hij grijpt met geestdrift het nieuwe jaar bij de kladden om daar wat beters van te maken Een nieuwe kans, die geen verstandig mens on gebruikt zal laten. Het meeste wat de evacué ln plaats van het oude krijgt, is beroerder en kleiner. Maar het nieuwe jaar is groter: 366 dagen, één extra En alle dagen zijn, zoals ze daar in de toe komst liggen, nog gaaf en goed. Het komt er op aan wat wij er van maken. En dat is dan toch nog een teil citatie waard als, achteraf, de nieu we bakker u weer op de hoogte stelt van de tijdrekening. TIJL. HOOFDKWARTIER VAN DEN FUHRER, 3 Jan. Het opperbevel der weermacht maakt bekend: Aan het bruggehoofd van Nikopol en ten z.w. van Dnjepropctrowsk ver minderde de gevechtsactiviteit giste ren, vrij zwakke vijandelijke aanval len mislukten. Ten zuiden en zuidoosten van SJito- mir zijn sterke aanvallen der bolsje wisten in harde gevechten met ver nieling van talrijke tanks afgeweerd, ten westen der stad omsingelings- poclnpen verijdeld. Verder ten noordwesten staan onze troepen in zwarp strijd met vijande lijke aanvalsgroepen. Bij Witebsk zijn sterke plaatselijke aanvallen der bolsjewieken in ver bitterde gevechten mislukt. Een eigen aanval wierp de tijdelijk in onze stellingen binnengedrongen vijand ondanks verbeten weerstand na af weer van verscheidene tegenaanval len weer terug. Aan de rest van het oostelijke front werden bij deels levendige sneeuwjacht Slechts gevechten van plaatselijke betekenis geleverd. Aan hei Zuid-Italiaanse front ver liep de dag rustig. Bij een nachte lijke aanval van zware Duitse ge vechtsvliegtuigen op het vijandelijke ravitailleringssteunpunt Augusta werden een vrachtschip van middel bare grootte en materiaalopslag plaatsen in brand geworpen en ha veninstallaties vernield. De Britse terreurbommenwerpers zetten in de afgelopen nacht onder dekking van wolken hun aanvallen op verscheidene woonwijken der Rijkshoofdstad voort, bovendien vielen enkele bommen op enige plaatsen in West Duitsland. Nacht- Jagers en afweergeschut van het luchtwapen hebben, voor zo ver tot dusver is vastgesteld, 31 viermoto rige vijandelijke bommenwerpers vernield. Te middernacht hebben Duitse vliegtuigen storingsaanvallen op Londen ondernomen. Wifebslc Do strijd bij Witebsk woedt thans al drie weken, aldus onze Bcrlijnse cor respondente. In dit tijdsverloop zijn hlsr alleen 633 panteefwasofis der bol sjewisten vernietigd, zijnde de uitrus ting van twaalf pantserdivisies. Successen van Japanse luchtwapen TOKIO. 3 Jan. Het Japanse hoofdkwartier deolt mede: 1. Formaties der Japanse marlne- luchtmacht hebben ln de ochtend van 31 December voor kaap Marcus (Nleuw- Brlttannië) een groep vijandelijke transportschepen aangevallen. Zij brachten een schip van middelbare tonnage en een of meer kleine trans portschepen tot zinken on schoten vier vijandelijke vliegtuigen neer. Negen eigen vliegtuigen zijn nog niet terug gekeerd. 2. Afdelingen van de marinelucht macht stegen op 1 Januari op ter belemmering van een aanval van 106 vijandelijke vliegtuigen, die Kavieng naderden. Zij schoten tien toestellen en waarschijnlijk nog veertien andere neer. Zeven eigen vliegtuigen zL1n nog niet teruggekeerd. 3. Afdelingen der marineluchtmacht belemmerden op 1 Januari een aanval van bijna 70 vijandelijke vliegtuigen op Rabaul en schoten zeker acht cn waarschijnlijk nog een negende vlieg tuig neer. De Japanners leden geen verliezen. 4. Afdelingen der marineluchtmacht bonden op 2 Januari de strijd aan met bijna 40 vijandelijke vliegtuigen, die Rabaul wilden aanvallen. ZIJ schoten zeven toestellen neer en waarschijnlijk nog drie andere. Drie eigen vliegtuigen zijn niet teruggekeerd. Verliezen der benden op de Balkan AGRAM, 3 Jan. Van officiële zijde worden de verliezen der benden in Kroatië. Montenegro en Albanië in het tijdvak van 1 September tot einde 1943 als volgt opgegeven: 25.000 doden, ongeveer 20.000 ge wonden en 10.000 gevangenen. Ont wapend werden ongqyeer 100.000 man soldaten van Badoglio. De buit bedraagt o.a. 436 kanonnen, acht stukken luchtdoelgeschut, 2817 mi trailleurs. 592 mljncnwerpers. 75 635 geweren, elf stukken pantserafweer- geschut. 187 automatische pistolen. 96 pantserwagens, 1396 auto's. 413 motorfietsen, 33 schepen, 6994 paar den. Bovendien werd nog ander oor logsmateriaal alsmede levensmidde len buitgemaakt. Communisten eisen hervorming van Frans dissidentencomité GENÉVE. 3 Jan. Naar de ..Daily Express" meldt, hebben de communistische leden van de com missie van advies te Algiers een uit tien punten bestaand manifest on dertekend. waarin zij een volledige reorganisatie van het Algierse comité verlangen. Twaalf dezer communis ten hebben bovendien een brief aan De Gaulle gericht, waarin zij nog niet nader bekend geworden politieke wijzigingen eisen. Duff Cooper, de nieuwe Britse vertegenwoordiger bij het dissidenten comité. ls te Algiers aangekomen, evenals de Canadese vertegenwoordi ger. luitenant-kolonel Fannler. De Engelse nieuwsdienst meldt officieel uit New Delhi, dat generaal- majeor Daneyse Sultan ls benoemd tot plaatsvervangend commandant van de Amerikaanse troepen ln Tsjoeng- klng. Burma en Indlë onder generaal Stllwell. Deze post ls daarmede voor de eerste maal bezet. Naar Associated Press uit be voegde bron weet te melden, heeft de Argentijnse regering meegedeeld, dat zij dc Boliviaanse regering erkent. Führer wenst den Rijks commissaris geluk Bij de wisseling des Jaars heeft de Führer den Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandse gebied. Rijks minister dr. Sevss-Inquart. het vol gende telegiwm gezonden: HOOFDKWAR1 IER VAN DEN FÜHRER. 31 Dec ..Ontvang op de drempel van het nieuwe laar mijn hartelijkste gelukwenser voor uw ver antwoordelijke werkzaamheid, even als voor uw welzijn." w g. ADOLF HITLER Afghanistan onder druk? SOFIA. 3 Jan. Onder het op schrift: „Engeland, de Ver. Staten en Sowjet-Rusland verdelen Afghanistan" publiceert de „Doema" het volgende bericht uit Istanboel: „Uit bevoegde bron wordt verno men. dat Engeland, de Ver. Staten en Sowjet-Rusland op de conferentie van Teheran besloten hebben een ge meenschappelijke els te stellen aan Afghanistan, om hun belangen en concessies aldaar, die van de zelfde aard zijn als die ln Iran. ln veiligheid te brengen. De Ver Staten zouden hierbij de petroleumconcesslcs en haar afzet gebieden voor zich opeisen. Sowjet» Rusland do overige grondstoffen en goederen, terwijl Engeland de conces sie der controle zou verlangen over het gehelo post- en telograafverkeer van Afghanistan Daar Engeland le vendig belang stelt In dc noordelijke grenzen van Indlë on do bescherming daarvan, verlangt het ook het mono polie van alle vcrkcorsmlddelen en wegen van Afghanistan. Als compensatie voor deze eisen zouden Engeland. Amerika en de Sowjot-Unle zich bereid verklaren, de tegenwoordige regering van Afgha nistan te erkennen en haar „volledige onafhankelijkheid In alle kwesties van leger, handel en financiën" te verle nen. BIJ het Indienen van deze eisen zullen de drie naties een gemeen schappelijke verklaring afleggen over de „onafhankelijkheid" gelijk aan die Jegens Iran. Men verwacht, dat zij hun plan ten aanzien van Afghanis tan 1n de eerste dagen van het nieuwe Jaar zullen uitvoeren." Naar wijziging der Tsjechische emigrantenregering GENÉVE. 3 Jan. De „News Chro nicle" meldt, dat Benesj de terug reis uit Moskou heeft gemaakt met den Tsjechischen tandarts Vrobens- ky. die tot dusver in Moskou verblijf hield. Benesj zal na zijn aankomst te Londen de uitgeweken Tsjechische regering voorstellen twee communis tische leden te benoemen. Een daar van zou Vrobensky zijn. voor wien de functie van minister van gezond heid zou worden ingesteld. Kerstgratificatie oolc voor de N.S.-gepensionneerden LEIDEN 4 Jan. In verband met de bijzondere tijdsomstandig- neden heeft de directie der Neder landse Spoorwegen besloten nok aan de gepensionneerden der N S. een extra-Kerstgratificatie van /40 te verlenen. DEN HAAG 4 Jan Aangezien de Nederlandse Kultuurkanuu be middeling verleent Inzake vrijstelling van tewerkstelling elders (arbeids inzet). heeft zij aan alle bij haar aangemelde personen tussen 18 en 50 Jaar invulformulleren doen toeko men ter verkrijging van de gegevens, die voor een verzoek om vrijstelling worden vereist Zij, die tot op heden nog geen formulieren hebben ontvangen, die nen zich schriftelijk te wenden tot de Nederlandse Kultuurkamer, 2e Van den Boschstraat 44. Den Haag. Na 15 Januari 1944 kunnen geen formulieren meer In behandeling worden genomen. Alleen voor hen die uiterlijk op die datum de formu lieren hebben teruggezonden, zal door de Kultuurkamer de mogelijk heid van vrijstelling van de arbeids inzet worden onderzocht, mits zij tevens de groene ,.z-Karten" die hun naar aanleiding van hun ingediende formulieren door de Hauptabteilung Volksaufklarung und Propaganda van hel Rijkscommissarlat worden toegezonden ingevuld naar deze in stantie retourneren De Kultuurkamer verleent geen bemiddeling voor vrijstelling van arbeidsinzet aan: le hen die een kulturele werk zaamheid niet bij wijze van hoofd beroep u hoef enen «zgn amateurs); 2e. caféhouders en dergelijke per sonen. in wier Inrichtingen muziek wordt gemaakt; 3e pcrsonen.dle reeds In het bin nenland of het buitenland tewerkge steld zijn Voor zover personen, behorende tot een dezer categorieën, reeds for mulieren hebben ingezonden, worden deze als vervallen beschouwd De belangen der personen, beho rende tot de eerste 2 categorieën worden, ten aanzien van de tewerk stelling elders behartigd door de be- roepsstandsorganisatie waarbij zij krachtens het door hen uitgeoefende hoofdberoep zijn ingedeeld. Leden georganiseerd bij het Persgilde en het Fllmgllde behoeven geen formu lieren aan te vragen, aaneezien door deze gilden alreeds aan hun leden bemiddeling is verleend. Kolonel Kooymans weer naar het Oostfront NIJMEGEN 4 Jan. Naar wl) vernemen vertrekt de chef van de algemene staf. kolonel der staatspoli tie P. J. Kooymans. over enige da gen voor de tweede maal vrijwillig naar het Oostfront. Gedurende zijn afwezigheid zal zijn functie worden waargenomen door den luitenant kolonel der staatspolitie, IJ. de Boer. thans waarnemend gewestelijk poli- tlepresident te Groningen. Hulpzuster Duitse Rode Kruis Het ft-Ersatzkommando Nlederlande deelt mede: Met Ingang van 15 Januari 1944 ls het wederom mogelijk als hulpzuster tot het Duitse Rode Kruis toe te treden. Aan alle Nederlandse meisjes ln de leeftijd van 2030 Jaar. die de Duitse taal begrijpen, wordt hiermede de ge legenheid geboden actief ln lazaretten, ziekenhuizen of soortgelijke Instellin gen werkzaam te zijn. Men kan zich melden bij: ft-Ersatz- kommando Nlederlande. Korte Vijver berg 5. Den Haag: Nebenstelle Amster dam. Dam 4; Nebenstelle Groningen Herestraat 46, Nebenstelle Alkmaar Langestraat 56; Nebenstelle Heerlen Saroloastraat 25: Nebenstelle En schede, Hengelosestraat 30. Ernst kenmerkt de reeks offi ciële Nieuwjaars-oproepen, die door radio en krant ook tot het Nederlandse volk zijn geko men. Zelfs tot de velen, die nog maar kort geleden in gedach- tenloze vreugde over „het tweede front" spraken, zelfs tot de minder talrijken, die in de nacht van 31 December op 1 Januari met hun juichkreten tot twin tig minuten voor één wachtten (omdat d£t immers de enig- echte „vaderlandse" jaarwisse ling is), zelfs tot de meest zorgeloze alles-zal-reg-kom-opti- misten dringt het door, dat de komende maanden zeer waar schijnlijk géén pretje zullen zijn. Daarmee krijgt de ernst der officiële Nieuwjaarsoproepen een tweeledige zin. Ze wordt niet meer eenzijdig misverstaan als erkenning van militaire risico's. Ze wordt door allengs grotere groepen in het Nederlandse volk óók in die zin verstaan, dat „het tweede front", „de Invasie", „de bevrijding", of welke andere term daarvoor in het geding komt, een zee van ellende betekent voor iedereen in het betwiste gebied van westelijk Europa. Méér: zulk een Invasie treft eerder, meer direct en vernietigender den in- dividuelen burger dan de Duitse legers, die zich bij plaatselijke penetraties ook in verder oost waarts gelegen versterkingen nog staande kunnen houden als de burgerbevolking in de strijdzone op deze wereld allang niets meer bezit om zich vast te klampen. Deze overwegingen zijn ook voor bevrijdingsoptimisten hier en daar al iets anders geworden dan Duitse „propaganda". Ze kunnen zelfs steunen op een typisch voorbeeld van een land. dat óók de vreugden der bevrij ding voorgespiegeld kreeg: Italië. Ze kunnen verder te rade gaan bij bronnen, die van Duitse pro paganda nauwelijks verdacht zullen worden: de bekende Britse deskundige op het gebied van militaire zaken Liddel Hart en het degelijk-Brltse dagblad „The Times". „De geallieerden (aldus schreef Liddel Hart, doelende op de situatie achter het Britse front) hebben in geheel Italië een chaos geschapen. Ze moeten ook hier rekening houden met de psycho logische terugslag van de ver woestingen en van de ellende, die in Italië veroorzaakt zijn. De ontwikkeling, die in Italië de veroveringsveldtocht tot een langzaam vernletigingsprocesheeft gemaakt, kan andere Europese volken nauwelijks aanleiding tot vreugde geven over een Anglo- Amerikaanse aanval." En de „Times" schijnt er op uit, Hart's op zichzelf reeds over tuigende uitspraken van docu mentatie te voorzier Het blad bespreekt de hachelijke levens middelenpositie in de door Brit ten en Amerikanen bezette ge bieden. En het schrijft. „Het zal een der moeilijkste problemen zijn, ln de winter een hongers nood te verhinderen. Vooral in de buurt van Napels is de toe stand kritiek. Britten en Ameri kanen kunnen echter het uit breken van wanorde in de door hen bevrijde gebieden van Europa niet riskeren, want dat zou al hun beloften in discrediet bren gen." Voegt men bij deze korte cita ten nog een paar gegevens uit recente Britse berichtgeving, dan ontstaat een leerzaam, maar stellig niet zeer opwekkend beeld. Zo vernamen wij inmiddels van transporten Italiaanse kinderen, die reeds onderweg zijn naar de Sowjet-Unie om daar te worden „opgevoed". Wij vernamen van transporten Italiaanse arbeiders, die naar Amerika werden ver scheept om daar in de wapen fabrieken te werk te worden ge steld. Wij vernamen van een typhus-epidemie in Napels, die „gelukkig" nog geen Britsen of Amerikaansen soldaat kwaad heeft gedaan, omdat althans de militairen tijdig worden Ingeënt. De Nederlandse bevrijdings optimist weet terdege, dat „de Duitsers hier alles wegslepen" en dat „nieuwe orde lege borden" brengt. Hij heeft desondanks nog tamelijk wel zijn natje en zijn droogje. Geeft hij werkelijk on der Anglo-Amerlkaanse auspi ciën de voorkeur aan een kleine Napolitaanse typhus- en hon gerdood? De zorgeloze Nederlan der is nog niet eens voor zijn eigen jeugdprobleem ontwaakt. Verkiest hij misschien voor zijn kinderen een reis met onbeken de bestemming naar Siberië? De blijmoedige vaderlander tussen Dollard en Schelde kankert gaar ne over de tewerkstelling in Duitsland, al schiet daar nog wel eens een sterkend verlof op over. Ziet hij soms méér in een deportatie naar Detroit, van waar men allicht minder vaak met verlof huiswaarts keert? Dat zijn allemaal van die be- vrijdings-vragen. waaraan velen in het vooruitzicht van een in vasie langzamerhand toe komen. Ook in Italië meenden immers tallozen, dat het erg vlug zou gaan en dat de zorgen (zo ze al kwamen) ln twee of drie dagen over hun hoofden weg zouden trekken. Wat in werkelijkheid kwam, was een weinig bewegelijk front en er bleek rijkelijk vol doende tijd voor de burgerbevol king om aan granaatscherven, typhus of honger te sterven. Buurtboerenleider te Son vermoord EINDHOVEN 4 Jan. Op 23 Dc- comber, des avonds omstreeks zeven uur, is dc buurtboerenleider van de Nederlandse Landstand in Son. J. van Eek, door twee onbekend geble ven personen in zijn woning over vallen en neergeschoten De daders waren binnengedrongen ln het vertrek waar de heer Van Eek en diens echtgenote aan tafel zaten. Zij trokken een revolver en losten enige schoten op den heer Van Eek. die zwaar gewond werd en de volgende dag in het ziekenhuis te Eindhoven overleed. Het slachtoffer was 45 Jaar en vader van negen kin deren. Over deze aanslag kan nog nader worden gemeld: Toen de twee moor denaars de woonkamer binnendron gen bevonden zich daar behalve het slachtoffer nog zijn echtgenote en drie kinderen van respectievelijk zeven, drie en anderhalf jaar. De onbekenden, die naar schatting slechts 18 20 jaar oud waren en een zwart masker droegen riepen „handen omhoog" cn losten op het zelfde ogenblik enige schoten op den buurtboerenleider, die zwaar gewond ineenzakte Enige dagen tevoren hadden twee Jongelui van dezelfde leeftijd een bezoek gebracht aan de boerderij van het slachtoffer waar zij voorgaven konijnen te willen kopen. Men vermoedt dat deze jon gens identiek zijn met de daders. Oude dame te Hilversum vermoord HILVERSUM, 4 Jan. Maandag avond word de 71-jarige mevr. N. v. Campen in haar woning aan de Steynlaan door de politie in de woon kamer van haar woning dood aange troffen Zij blijkt om het leven te zijn gebracht door het inslaan van dc schedel. Het misdrijf werd ont dekt. doordat iemand, met wie zij een afspraak had gemaakt, op zijn bellen aan de woning geen gehoor kreeg Nadien gaf zij evenmin aan diens telefonische oproepen gevolg, zodat de politie in de arm werd ge nomen Hot slachtoffer, dat geheel alleen woonde, was goed gesitueerd zodat df motieven, welke tot dit misdrijf geleid hebben, in de richting van roofmoord moeten worden gezocht. Ben Royaardszal binnenkort voor de eerste maal ook als regisseur bij het Amsterdams Toneel optre den en wel in „de Mirakelridder" van den zestiende eeuwscn Spaansen schrijver Lope de Voga. Hij speelt hierin tevens de titelrol. SPORTNIEUWS Hodt verslaaf Engnesfangen OSLO. 4 Jan. De Noorse hard- rijclors op de schaats ontmoetten el kaar ln GJoevlk voor do eerste maal in dit seizoen. Hierbij behaalde de Junior Finn Hodt merkwaardige suc cessen HIJ wist het klaar te spelen den wereldkampioen Huns Engnestan- gen twee keer te verslaan, n.l op dp 500 meter ln 44 3 sec en op do 3000 meter in 5 min 17 sec. Hoogovenschaakfournooi SANTPOORT. 3 Jan. Hedenmid dag werden de eerste wedstrijden ge speeld van het Nleuwjaarstournooi van de Hoogoven Schaakclub De uitslagen waren: Eregroep a: Wolthuis—Vlags- ma 01. CortleverKramer 1--0, Koo- menïr. Van Steenis 4 4. v. Schel- Ungav d Tol 1—0 Eregroep b: Henneberke mr Roosc 1—4. Beenmr. Leembruggen J—4. VisserCrocs 44. Mulder van Leens Dijkstra—v. d. Berg 4—4. Persoonlijk damkampioen schap van Nederland DEN HAAG, 3 Jan. Zaterdag 8 Januari begint te Amsterdam (Park hotel) de strijd om het persoonlijk damkampioenschap van Nederland. Hieraan zullen deelnemen: Ander sen. Goes; Baas. Enschede; Beers, Noord-Scharwoude; Van Dartelen, Amsterdam; Hellingman. Groningen; Huisman. Leiden; Jcrnbcrg, Amster dam; Keiler, Amsterdam; Klnnegin, Waddinxveen; v. d. Kraan, Eindho ven; Metz. Amsterdam; Rinsma, Leeuwarden: H. Vos. Amsterdam; IJff. Zeist. Op 15 en 16 Januari wordt ge speeld te Amsterdam. Zwolle en Dor drecht. op 22 Januari tc Amsterdam en 23 Januari te Zwolle. Op 39 en 30 Januari ls Leiden aan de beurt, waarna op 12 en 13 Februari te Oos terbeek gespeeld wordt In het Park hotel te Amsterdam worden daarna de tiende en dc elfde ronde gespeeld op 26 en 27 Februari en tenslotte op 11 en 12 Maart in Rotterdam resp. dc twaalfde en dertiende ronde. Van Vliet vijfde te Brussel BRUSSEL. 3 Jan. Zondag 2 Januari werden ln het Brusselse Sportpaleis wielerwedstrijden ge houden en thans waren Arie van Vliet en Schulte-Boeyen van de partij. In een internationale sprint moest onze wereldkampioen ook thans met een bescheiden plaats, n.l. de vijfde, genoegen nemen Van de vijf ritten deux. wist Van Vliet er slechts een te winnen, n.l. dien tegen van Looveren. Schulte-Boeyen waren eveneens niet fortuinlijk, want in een inter nationale omnium van 4 manches bezetten zij in het eindklassement de laatste plaats. Pellenaars en v. d. Voort op de zesde plaats BRUSSEL. 3 Jan. (A.N.P) - Op Nieuwjaarsdag werden op de Brus selse wlnterbaan wielerwedstrijden gehouden, waaraan onze landgeno ten Pellenaers—van der Voort deel namen. Zij kwamen uit ln een kop pelwedstrijd over 144 min., doch wis ten het niet verder te brengen dan de zesde plaats ex aequo, met 2 ronden achterstand. De wedstrijd werd gewonnen door A Bruneel— Dekuysscher. die halverwege de lei ding namen en deze niet meer af stonden. De uitslagen lulden: Koppelwed- strijd over 144 minuten: 1 Bruneel- Dekuysscher. met 117,440 km. op 1 ronde 2. Debruycker—Bruylandt. 3. R. en S Macs. 4. Billlet—Danneels, 5. Van Simaeys—van den Meer- schaut. op 2 ronden: 6 ex aequo Acou-Somers, Pellenaars—van der Voort. Thyssen-Naye, van Eenaeme- van de Vlvere. Adrlaenssens- De- backer. Voetbalprogramma District I: Hermes DVSDc Volo- wljckcrs. ADOSparta, XerxesStorm vogels. HBS—EDO. ÜWSDFC. District II: HaarlemBluuw-Wlt, Emma—'t Gooi. VSV—VUC, RFC— DHC. AJax—Feijenoord District III Tubantla—Enschedese Boys, NEC—Quick, Enschede—Wage- nlngen. Go AheadHeracles District IV: Eindhoven—MW. Lon- ga—BW. NAC—PSV. Roermond— NOAD. Willem IIMaurlte. District V: Be QuickVeendam, AchillesGVAV, HeerenvecnSncek. Ue verduistering begint heden rm 16.45 cn eindigt om 8 45 uur Heden: maan op 13.23, ondei 2.09. 10 Jan. V.M., 18 Jan. L.K., 25 Jan. N.M.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Dagblad voor Leiden en Omstreken | 1944 | | pagina 1