H
H
gestand in indië niet onrustbarend
Het cijier 9 brengt
schoenen
Piloot Asjes in Nederland terug
Opwïndend verhoor in Neurenberg
iderdag 25 April 1946
jofdred.Rector H. Sondaai
I. Dr. C. Ch. A. van Haren.
Jrecteur: G. van Elburg.
Ireaux: Papengracht 32. fel.
20826. Red. 20015.
Sonnementsprijzen f 0.26 per
feek. 1.10 per maand.
J.20 per kwartaal. Franco
'jr oost f 4.20.
No. 255
Katholiek Dagblad voor Leiden en Omstreken
Op den bodem
onzer ziel ligt de
blijde zekerheid,
dat alles goed is
zooals het is
laatste van de commissie van Poll is gisterenmiddag met
Indië-vliegtuig, dat om 4 uur op Schiphol landde, het Ka-
rlid Ch. Weiter, na een verblijf van een maand in de Archi
ll in ons land teruggekeerd.
itr zijn ervaringan vertelde de heer Weiter aan een verslag
eer van het A.N.P. o.m, het volgende:
^stekende geest onder
4. Militairen
i)e leden van de commissie
li Poll hebben in de afge-
tpen maand enorme afstan-
1 afgelegd, waartoe de Ne-
[landsche regeering vlieg-
Éen beschikbaar stelde.
Ilfs heeft de commissie in
talina's en bommenwerpers
'Hogen. Od deze wijze heb-
n wii aldus de heer Wel-
1 bezoeken kunnen bren-
i aan Batavia. Bandoeng,
.li. Makassar. Ambon. Koe
lie, Medan. Singapore en
ïliton. Overal hebben wii
Jprekingen met diverse in-
wies gevoerd, als ook met
Ie Engelschen. waaronder
Clark Kerr en ons een zoo
iitraal mogelijk beeld trach-
h te vormen van de toestan-
Jfi Onze indrukken gaan wii
vastleggen in een rapport,
t zal worden uitgebracht aan
fTweede Kamer
fiver het algemeen achtte de
Ir Weiter de situatie niet
(tustbarend. Er is geen hon-
rsnood in Indië. al behoeft
2 voedselpositie verbetering,
iheerschte in de door hem
toch te gebieden een rustige
osfeer met uitzondering
Medan. In het eerst korf
den bevrijde gedeelte van
éen Broodrantsoenee-
kjig in Engeland
'.feet Britsche kabinet heeft
na een bijeenkomst van
©e uren, uitgesproken tegen
j invoeren van broodrant-
Jpeering in Engeland. Wel
Tien andere maatregelen be-
iffende den tarwevoorraad
IjPomen worden. i
pe volgende maatregelen
Irde.. overwogen: 1. kleiner
ijneting van 'het brood, om
ifspilling tegen te gaan; 2.
&od van donkerder kleur;
koek en gebak van soberder
»rt; 4. minder gerst voor
•jrbereiding.
JRDEELÏNG GRONDBEZIT
p IN SPANJE.
Ti?e Spaansche Cortes heeft
jlt algemeene stemmen een
Jt op "de onteigening van
)nd ter verdeeling onder de
"eren. aangenomen. De land-
.enaren zullen worden scha
loos gesteld in contanten en
s kunnen tegen de officieele
■jattingen van het onteigen-
bezit in beroep gaan. Het
terium voor de onteigening
(het maatschappelijk belang.
Java ten zuiden van Batavia
geeft de inheemsche bevolking
blijk van vreugde. Met groo-
ten nadruk wees de heer
Weiter op de uitstekende geest
van de Nederlandsche solda
ten. die thans allerwegen
medewerken aan den opbouw
van het land.
Voorts prees de heer Weiter
het onvermoeid en enthousias
te werken van de Roode Kruis
verpleegsters in de hospitalen.
Vice-Adm. Pinke naar
Nederland.
Vice-Adm A S. Pinke is
hedenmorgen per vliegtuig
naar Nederland vertrokken
teneinde algemeene besprekin
gen te houden met het hoofd
kwartier van de Nederland
sche Marine.
16 Nederlanders in 1945
geSood.
De voorl. dienst van de Ned.-
Indische regeering deelt mede,
dat het thans biina zeker is,
dat de zestien Nederland^-s,
die in Oct. 1!45 door cle I lit -
nesische autoriteiten te Poer-
woredjo (Midden-Java), wa
ren gearresteerd eenige dagen
later tijdens hun transport
naar Magelang ziin vermoord.
Broer van Sjahrir ont
voerd.
Men verneemt, dat Siahrir
bericht heeft ontvangen, dat
ziin oudste broer een maand
geleden in Sumatra ontvoerd
is geweest
Toen een Indonesische dele
gatie onlangs Sumatra be
zocht. vernam zij. dat de broer
van Siahrir eenige dagen door
een onder den naam „Socia
listische Jeugd" bekend staan
de organisatie gevangen was
gehouden, doch wederom in
vrijheid was gesteld.
Een aantal meisjes, die in een spoed
cursus van 5 maanden door het Ned.
Roode' Kruis zijn opgeleid als hulpve-r
pleegster en die deel uit maken van een
aantal van 240, die in de komende
maanden naar Indonesië zullen vertrek
ken om de geinterneerden in de kampen
te verzorgen, is met een „Skymaster"
van Schiphol vertrokken.
C. Kramer P.
Oi> het Bureau van ,,De
Burcht" Jifft de passagierslijst
van het m.s. „Klipfontein" ter
inzage.
Personen, die na 1 Jan '45
geen bon voor beroeps- of ge
wone schoenen hebben ont
vangen, en wier stamkaart
nummer op het cijfer 9 ein
digt, komen in Mei in aan
merking voor een schoenen
bon. De plaatselijke distribu
tiediensten zullen nader be
kend maken, op welke dagen
de bonnen kunnen worden af
gehaald. Men moet hierbij de
tweede distributiestamkaart
mee bijbehoorend inlegvel
overleggen. Bon A, B. C, D, of
E 614 zal van het inlegvel
worde.i verwijderd.
In aansluiting aan hetgeen
reeds eerder werd meegedeeld,
maakt het C.D K. bekend, dat
kinderen geboren na .31 Mei
1944 die den leeftijd van 10
maanden bereikt hebben, on
afhankelijk van het stamkaart
nummer, onmiddellijk voor
een schoenenbon in aanmer
king komen, voor zoover zij
nog geen schoenenbon ontvan
gen hebben.
BON 08 VOOR SCHOENREPARATIE.
Bon 08 der lederkaart is aangewezen
voor het doen repareeren van schoenen
met leder en/of rubberzolenmateriaal.
Bon ,,0S leder" blijft geldig en kan in
combinatie met de reeds aangewezen
en nog aan te wijzen bonnen worden
gebruikt.
Bekend van de
Mel Bourne-race
Een lange, slanke figuur in
uniform, waarboven een ge
bruind gelaat, stapte gister
middag uit het Indiëvliegtuig,
dat om 4 uur op Schiphol
landde. Na een afwezigheid
van bijna zes jaar stond kolo
nel Ir. D. L. Asjes, bekend o.a.
door zijn deelname aan de
Melbourne-vliegTace in 1934,
weer op vaderiandsohen bo-
dam.
Piloot Asjes heeft geduren-
DR. GISEVIUS, die deel nam aan den aanslag op Hitler in
1943 en daarna naar Zwitserland ontkwam, trad gisteren
voor het tribunaal te Neurenberg als getuige tegen Frick,
den Min. van Binnenlandsche Zaken tijdens het Nazi-bewind,
nadat diens advocaat bij den aanvang der zitting getracht had
Frick te verdedigen met documenten en daarbij vooral steun
zocht bij de thans bekende formule: „Hitier hield zijn politieke
bedoelingen voor zijn medewerkers verborgen".
Zwarte dag voor
Goering
Sprekende over de Gestapo,
wier werkwijze hii bii Hitler's
machtsovername binnen twee
dagen leerde verachten, keer-
jenJe omroepers van de B.B.C. in ons land.
j'n!erViewt)John Snagge (Home Service), Piet
[Frank Gillard. de B.B.C.-oorlogsverslaggever, c
t Viil den strijd om,Arnhem citeert.
V.l.n.r.Karei Nort (die
te Nuyll (Ned. omroeper)
ie een stukje uit zijn vcr-
Anefo Raucamp P.
de hii zich tot den zich in de
getuigenbank bevindende Goe
ring en rieo uit: „Het was
Goering. die de geheime
staatspolitie instelde en hem
als ziin speciaal werktuig be
schouwde. Niets geschiedde
tijdens deze maanden, waar
van Goering niet persoonlijk
op de hoogte was of waartoe
hii niet persoonlijk bevel gaf.
Dat was niet de Goering. die
naar decoratie en uniform
streefde, het was de ijzeren
Goering."
De gang van zaken werd op
windend. toen Goering's advo
caat. Dr. Stahmer, bezwaar
maakte tegen dit kruisverhoor
van Goering door Gisevius. en
de aanklager der V.S.. Jackson.
Dr. Stahmer weer in de rede
viel met de mededeeling. dat
hii er prijs op stelde het tribu
naal op de hoogte te brengen
van de bedreigingen, die zoo
wel tegen getuige als tegen
den aangeklaagde Schacht in
het gerechtshof zelf zijn geuit.
Lord Justice Lawrence ver
zocht Stahmer om uitleg.
Stahmer verklaarde, dat Goe
ring hem den avond tevoren,
toen bekend werd. dat Gise
vius zou worden ondervraagd,
gezegd had er niet om te
de de oorlogsjaren in Australië
als commandant van een Ne-
derlandsch vliegeskader door
gebracht. Na de bevrijding
was hii de eerste, die met ziin
toestel in September 1945 op
Java neerstreek.
Sindsdien is hii het hoofd
geweest van de R.A.P.W.I. en
heeft hii de repatrieering van
geallieerde krijgsgevangenen
en geïnterneerden geleid. La
ter is hii door de Ned.-Indi
sche regeering als vertegen
woordiger aangesteld bii het
geallieerde hoofdkwartier en
bii aankomst van de vier leden
der commissie van Poll kreeg
hii van den Lt.-Gouv.-Gen.. dr.
van Mook de opdracht zich bii
hen aan te sluiten voor het
verstrekken van alle ee-
wenschte inlichtingen Behalve
deze voorlichtende taak is
Kol. Asies de commissie met
ziin technische capaciteiten
van dienst - eest. door de
vliegtuigen -turen, waar
in de lede van de eene
plaats naar c andere begaven.
Hii zal zes weken in ons
land blijven, waarna hii de
terugtocht naar Indië zal aan
vaarden. Daar hoopt hii een
hem reeds geeeven speciale
opdracht van Gen. Spoor uit
te voeren.
gevèn. wat hii over hém zou
zeggen, maar dat hii niet wil
de. dat Gisevius in het open
baar over het huwelijk van
den onlangs overleden gen.
von Blomberg zou spreken.
Gisevius. die niet naar Stah-
mers woorden luisterde, ging
voort met te zéggen, dat Goe
ring in de staatspolitie vrij
spel liet in het moorden.
Lawrence berispte getuige
om ziin interruptie en gaf het
woord weer aan Stahmer. die
als Goering's zienswijze te
kennen gaf, dat hii indien Gi
sevius den dooden von Blom
berg aanviel, heel wat „ont
hullingen" zou doen ten na-
deele van Schacht.
„De Roehm-putsch".
Weldra zorgde Gisèvius voor
een tweede verrassende wen
ding. Terwijl Goering ineen
gedoken en met versteenden
blik in de getuigenbank zat.
vroeg Stahmer aan Gisevius:
„Wat weet u van de „Roehm-
Putsch". den nacht van de
9^ Socialist en
Communist
ONDER Russischen druk
zijn in Berlijn de commu
nistische en socialistische
leiders het eens geworden en
hebben zij een fusie aangegaan.
In gewoon Nederlandsch ver
taald wil dit zeggen: de socia
listen hebben zich onderwor
pen, zij hebben zich laten ge-
lijkschakelën en voortaan is er
praktisch in de Russische zóne
slechts één vakbeweging: de
communistische.
Nog geen vol jaar heeft de
vrijheid van den Duitschen ar
beider, althans in de Russische
zóne, geduurd.
Hoe zou hij ook fierheid en
gevoel van eigenwaarde en
zelfstandigheid kunnen toonen
deze arbeider, wiens voorge
slacht onder het Pruisisch mili
tairisme is geknecht en die, na
dat hij zich door Hitier liet ge
lijkschakelen, nog slechts een
geknakte persoonlijkheid is.
Buiten de Russische zóne zit
ten de communisten evenmin
stil. Daar slaan zij de taal aan,
die Goebbels hen heeft geleerd.
Wij hopen, dat althans een flin
ke kern van christelijke arbei
ders zal weten stand te houden.
Gelijk dat in Frankrijk het
geval is. Hier stemden 309 com
munisten en socialisten vóór.
een Grondwet, welke P'rankrijk
rechtstreeks naar de dictatuur
van het communistisch-socialis-
tisch blok voert, maar 249 stem
men van de M.R.P., de christe
lijke republikeinsehe volkspar
tij en van de overige partijen
werden er tegen uitgebracht.
Op 5 Mei moet nu Volksre
ferendum een uitspraak doen.
Hoe de afloop zal zijn is moei
lijk te voorspellen. Maar één
zaak staat vast, indien de M.R.
P. er niet was, indien de Ka
tholieken niet een bolwerk had
den gevormd, was Frankrijk
reeds het kind van de commu
nistische rekening.
Ook in België werpen de Ka
tholieken een dam op. Ook in
Italië moeten'de Katholieken
den eersten stoot opvangen.
Men kan Franco naar huis stu
ren, maar indien hij niet wordt
vervangen door een communis
tische dictatuur zullen de com
munisten tegèn zijn opvolger
het spel .van voren af aan be
ginnen.
Zie vervolg Dag. 3
„lange messen" in 1934?"
Getuige antwoordde: „Er is
geen Roehm-Putsch geweest.
Dien nacht was er alleen een
„Goering-Putsch". Toen alles
voorbij was, vaardigde Goering
een bevel uit, alle papieren,
die verband hielden met de
gebeurtenissen van dien nacht
te verbranden. Ik nam de vrij
heid verschillende papieren in
mijn safé te bewaren." Vol
gens Gisevius was deze
„Roehm-Putsch" een maatregel
van Goering te^ien allen, die
zich tegen ziin geheim politiek
plan verzetten. Goering ging
echter te ver en ook veel on-
schuldigen. onder wie gen.
Schleicher, lieten hun leven. De
leden van het tribunaal hoor
den met belangstelling, hoe
getuige zelf ternauwernood
aan de geheime- politie, die
een opdracht had hem gevan
gen te nemen, wist te ontko
men. Wanneer Frick bii ver
schillende gelegenheden tracht
te vragen te stellen over on
wettige arrestaties, nam Goe
ring het steeds voor Himmler
op.
Een laatste verrassing bracht
Gisevius enkele minuten voor
dat de zitting werd verdaagd,
door te onthullen, dat de „op
positie" in 1937 op een ge wa
nenden opstand tegen Hitier
hoopte. Maar von Fritsch. die
toen opperbevelhebber van het
leger was. bleek een zwakke
schakel te ziin.