H. 1. de Koningin na 5 jaar terug w Kard. de Jong bezoekt vergadering der A.R.K.B. te Deventer Bruikbaar oorlogsmateriaal verroest in de depóts Gisteren is te Deventer een door vele honderden boeren be zochte vergadering gehouden van den aartsdiocesane II.K. Boeren- en Xuindersbond, on der leiding van den heer A. J. de Goey. Deze vergadering kreeg een bijzonder cachet door het be zoek van Zijne Eminentie Kar dinaal de Jong. Deventerkoek voor den Kardinaal De heer de Goey herdacht in ziin openingsrede de tijdens dén oorlog gevallen leden. Daarna besprak hij de schade regeling voor de verwoeste boerderijen. Uitvoerig stond spr. stil bij de publiek-rechte- lijke bedrijfsorganisatie en be pleitte daarbij de zelfstandig heid van den boer, zonder on- noodige staatsinmenging, met inachtneming van bet alge meen belang. Voorts behandel de hij de te volgen loonr, prijs- en invoerpolitiek. Er dient bij goede loonen voor het perso neel een redelijk bestaanspeil voor den boer mogelijk te blij ven. Na de toespraak van den heer de Goey bood de voorzit ter van de afdeeling Deventer, den kardinaal een groote De venter koek aan. De kardinaal nam. hierop het woord en dankte alle aanwezi gen voor hun houding tijdens de Duitsche tyrannie en hun steun aan de bisschoppen. Op allen, zoo zeide hii, rust de taak van opbouw in stoffelijken en geestelijken zin. De oude cul- tuureoederen dienen bewaard te blijven. De R K. boeren die nen vooral goede christenen te zijn. De materialistische levens beschouwing leidt tot socialis me en communisme. Het cuitu- reele leven moet omhoog ge voerd worden als voorheen. Hij dankte allen voor huntrouw, vooral in het verleden getoond. Deken van der Waarden, uit Almelo dankte den kardinaal voor diens komst. Zijne Eminentie vertrok hier na ,na alle aanwezigen den pauselijken zegen gegeven te hebben. Sport WASSENAAR—LUGDUNUM 3—2. Lugdunum verscheen met drie invallers maar had met waakt werd. Geleidelik wist Groen-Wit zich echter te her stellen en zagen v> ij een gel'jk opgaande strijd met wisselende kansen. Beide achterhoeden wisten geruimen tijd stand te Heymans op de midvoorplaats houden, totdat even voor de een verbetering, die zeer zeker rust J. Remmerswaal keurig in- voor de toekomst perspectieven schoot en Wassenaar daarmee geeft. Wellicht door al hetgeen J een verdiende belooning kreeg, aan deze wedstrijd voorafge- 10. gaan was (Lugdunum moest De tweede helft begon ech- evenals ook andere vereenigin- ter met een herboren Lugdu- gen door de aankondiging dat num dat nu fel op de bal zat alle wedstrijdden waren uitge- en prachtige aanvallen deed. steld voor alles nog ter elfder De thuisclub kon daarom niet ure zorgen) kon Wassenaar in voorkomen dat uit een van de- het begin het spel geheel in ze vele aanvallen Heymans de handen nemen, vooral ook door- gelijkmaker wist in te schieten dat Remmerswaal op de rech tervleugel niet afdoende be- Woensdag- 13 Maart 1945 WOENSDAG 13 MAART zal het een jaar geleden zijn, dat H, M. Koningin Wilhelmina na een afwezigheid van bijna vijf jaren de Nederlandsche grens overschreed. Zij heeft toen een bezoek gebracht aan het Zuiden van ons land, dat weer betrekkelijk vrij kon ademen. De Koningin heeft in die voor het Zuiden onvergetelijke maand Maart een triomphalen tocht van elf dagen door het zwaar gehavende, maar vrije gebied gemaakt. Annexatie-economisch. Vervolg van pag 1. OF ZAL ER misschien dwang worden gebruikt? Zullen dezelfde, fantasti sche, duizenden Nederlandsche soldaten, die met de bajonet de millioenen Duitschers uit steden en dorpen hebben verdreven, eveneens met de bajonet onze „overtollige boeren het door de Duit schers ontruimde gebied bin- rendrijven? Wij weten wel be ter! Men zal het niet moeten wagen, met dwang onze Neder landers naar dit intuïtief ge vreesde gebied te voeren! Men zal zelfs moeten oppassen voor .het maken van reclame; het zou den weerzij#1 tegen wat ieder Nederlander voelt ,dit hoort niet van ons!" nog weer een aantal graden verhoo- Maar bovendien: zelfs bij de, overigens ondenkbare, krachtig ste medewerking van ons volk, zijn wij tot deze karwei econo misch in het geheel niet in staat. We hebben de millioenen werkers niet, en we hebben de autoriteiten niet en we hebben het materiaal niet. Wat de Po len met hun bevolking, drie voudig de onze, niet aankun nen, Kunnen wij in het geheel niet aan. Voor dit geval was tragisch-komisch de opmer king van een enthousiast, maar volkomen mislukt verdediger van annexatie voor de Delftsche Studenten Debating Club. Be seffende, dat wij niet eens vol doende mijnwerkers hebben om onze eigen mijnen behoor lijk te bemannen, beseffende ook, dat het voor ons land voor al op de opbrengst der mijnen zou aankomen, wilde hij den Duitschen mijnwerkers toe staan, in het geannexeerde ge bied te blijven! Wat een trieste grap van economische, onmacht, wat een lugubere parodie op de uitdrijving van Duitschers uit het te annexeeren gebied;, wat een wreede naïviteit om trent de gezindheid van die Duitsche mijnwerkers, aan wie dan een slavenbestaan in ons nieuwe gebied zou worden ver gund Economisch is de annexatie gedachte wel de grootst denk bare dwaasheid! .,Wij leven vrij, wij leven blij" In het kleine, geheel ver woeste dorpje Eede in Zeeuwsch-Vlaanderen betrad H. M. de Koningin het geliefde vaderland, welks grond door drenkt was van het bloed der slachtoffers van de Duitsche moordpartijen, waar puin de plaatsen aanduidde, waar een vrij volk weleer aan zijn wel vaart had gebouwd, waar het water stroomde door de straten en over de eens vruchtbare ak kers, waar als laatste haatuit- barsting en uit zucht tot ver nieling van geestelijke en stof felijke waarden de kerken wa ren opgeblazen. Om 12.29 uur op dien ge- denkwaardigen Dinsdag 13 Maart 1945 overschreed H. M. de grenslijn, gemarkeerd door een kalkstreep. De Koningin was terug in het vaderland, toegêjuicht door eenige hon derden eenvoudige Nederlan ders. De commissaris der koningin in de provincie Zeeland, Jhr. J. W. Quarles van Ufford, was de eerste, die de diepontroerde Landsvrouwe aan den Neder- landschen kant der grenslijn verwelkomde en Gen.-Maj. Mr. H. J. Kruis was de tweede Ne derlander, die haar in het va derland begroette. „Wij leven vrij, wij leven bli.i" werd in Eede gezongen. En toen begon de zegetocht van de Koningin. Op haar auto wapperde de Nederlandsche vlag en niet de koninklijke standaard. Zoo had Hare Ma jesteit het gewild. Tal van plaatsen in Zeeuwsch Vlaanderen werden bezocht en overal kwam het tot spontane demonstraties. Overal sprak H. M. met de familieleden van ge- fusilleerden en van hen die nog in gevangenschap waren; met de menschen uit de verzetsbe weging; met hen, die door de oorlogshandelingen zwaar ge troffen waren. Uitvoerig liet de Koningin zich inlichten en voor ieder had zij een bemoe digend of een prijzend woord. Op den geheelen tocht, door Zeeuwsch-Vlaanderen, Zeeland', door Noord-Brabant en Lim burg steeds datzelfde beeld van groot enthousiasme, ontroering en groote dankbaarheid. FEESTGAVE KARDINAAL DE JONG. Het comité voor de huldiging van 7ijne Eminentie Kardinaal de Jong deelt mede. dat nog tot 1 April a.s. gelegen heid wordt gegeven tot het storten var bijdragen voor de feestgave, aan te bie den aan Zijne Eminentie Kardinaal de Jong met bestemming, herstel van ge troffen kerken in Nederland. Van ver schillende zijde werd het comité ge vraagd. nog gelegenheid te geven tot deelneming aan deze feestgave in ver band met het feit, dat het overmaken vai gelden geruimen tijd vergt. Het comité mocht van het Ministerie van Financiën bericht ontvangen, dat voor dit doel giften uit geblokkeerd te goed toegestaan zijn. Bijdragen kunnen worden gestort op de rekening van den penningmeester van het Huldigingscomité Kardinaal de Jong bil de Rotterdamsche Bankvereeniging te Ltrecht. 11. Met deze stand gaven wij zelfs Lugd. een goede kans, tot dat de tegenslag opnieuw kwam en Herreur moest uitvallen. Deze tegenslag beteekende di rect een doelpunt van P. Rem merswaal 21 en zou.... Ge lukkig weet ook nu Groen-Wit zich te herstellen en reeds den ken wij aan de gelijkmaker als Heymans is doorgebroken, maar zijn schot door de paal wordt gekeerd. Plots een kleine fout in de Lugd. achterhoede en direct is het door van Rhjjn 3—-1. Nog geeft Lugd. zich niet gewonnen en als dan P. Vermond zijn kans krijgt zet hij goed voor en schiet Schlagwein fraai in. 3—2. Onder de grootste spanning wordt verder gespeeld, zonder dat een van beiden verandering weet te brengen en ook hier Wassenaar een zwaar bevochte overwinning wist te behalen. HILLEGOM—ROUWKOOP 2—0. Hillegom, ook nog een kans makend op het kampioenschap heeft in een zeer onaangename wedstrijd volkomen open, in de laatste 10 min. deed zich een onaangenaam incident voor, waarop wij hier niet nader wil len ingaan. Het kostte Rouw koop de overwinning en Hille gom de midvoor, waarvoor een strenge straf zeer zeker ge rechtvaardigd is. DOCOS—BODEGRAVEN 2—2. Ondanks het feit dat beide elftallen met invallers versche en, kregen wij een spannende ontmoeting, met Lutlagen voor Docos als uitblinker en goede doelpunten van Rooyakkers en Ouweling. Feitelijk is hier de wedstrijd mee verteld, want Rooyakkers scoorde 10, waarna Bodegra ven gelijk maakte 11 en zelfs nog voor de rust de leiding nam. Toch kon het gebeuren, dat in de tweede helft een prachtig schot van Ouweling oorzaak werd van een spannende ont moeting, die eindigde met een pur ten verdeeling en Docos een onverwacht extra puntje be zorgde. Kleedt f, Schoenen en medicamenten bederven f AT gebeurt er eigen lijk met de massa's oorlogsmateriaal, die Europa zijn ach tergebleven na dé demobilisa tie en terugvoering der ge allieerde troepen uit Euro pa? De speciale correspon dent van de News Chroni cle, S. L. Solon, geeft hierop een antwoord. Hij bezocht bijna all1 depots in België, Nederland, Frankrijk en Denemarken, sprak met de verantwoordelijke personen, en stelde tevens een onder zoek in naar de noo-Jen der bevolking in de landen, waar de opslagplaatsen gelegen waren en naar de meening, die deze menschen hadden over het vasthouden dezer goederen. De ervaring, die hij opdeed was wel een zeer droevige. Het werd hem n.l. overduidelijk, dat zich Slechts een snel ingrijpen kan dc groeiende bitterheid tegenhouden van diegenen, die goederen, die ze zelf zoo dringend noodlg hebben, zien vergaan en bederven en roesten in fegeropsiagplaac- sen en modderige velden. Er wordt wekelijks voor 1 millioen dollar gestolen herhaling aan het voltrek ken was van het drama der liquidatie na den eersten wereldoorlog. Zijn con clusie:. Terwijl Europa in de kou de leeft, blijven pakhuizen vol met wintergoed gesloten. Bij een wereidlevensmidde- lentekort blijven vrachtwa gens staan roesten in de modder, terwijl ze gebruikt konden worden om voedsel en kleeding te vervoeren. IN de depots, die over Frankrijk» en België ver spreid liggen. bevinden zich tienduizenden voertui gen, duizenden tonnen che micaliën, kantoormachines en gereedschappen. De inventa rislijsten geven een verschei den -denlieid van 3 millioen ver schillende soorten. Het grootste gedeelte van het materiaal In België is van de Amerikanen. Volgens de inventarislijsten loopt de waarde hiervan ver in de 4 billioen dollar. De waarde der "oederen in de Britsche opslagnlaatsen' beloopt eeni ge millioenen ponden. Dc verliezen door diefstal zijn bijzonder hoog. Naar schatting bedragen deze voor de Anierrkaausche depots I inillioeti dollar PER WEEK. De verliezen in de Engelsche opslagplaatsen zullen hier voor wel niet veel. onder doen. Het verlies door waarde vermindering is echter aan zienlijk grooter. De tijd, het weer. roest en verrotting nemen ieder hun deel. Slechts een paar menschen zijn belast niet de liquidatie van deze enorme voorraden en. wat de grootste en- meest doelmatige verkoop in de ge schiedenis had- moeten wor den. is nu ontaard in een kleingeesti.ge Jorpshandel en een gelegenhed tot bevoor rading van een funeste gif- handel. Noch in Londen, nóch in Washington heeft men een concreet idee wat er eigen lijk met deze goederen moet gebeuren en wat hun uitein delijke bestemming zal -Ijn. Er worden wel enkele re denen opgegeven voor dit uitstel van handelen. Hier van zijn de voornaamste wel de volgende: De ware sterkte van de bezettingstroepen in Europa i^nog niet definitief vastge steld. met het gevolg, dat niemand weet hoeveel voor raden deze legers nog noo- dig zullen hebben. Ear tuecde ccdcn is. dat er groote vrees bestaat, dat de verkoop van dit materiaal, de Amerikaansche en Engel sche exportmarkten ongunstig zou beïnvloeden. Alsof koopers van eenige importantie niet liever parti culiere goederen zouden koo- pen dan militaire! Een derde reden is gelegen in het feit, dat bepaalde lan den slechts een beperkte deviezenvoorraad hebben. Zouden ze hiermede de mi litaire goederen koopen, dan hebben ze geen geld meer over om de waren van de vrije markt af te nemen. De vierde en meest doorslaggevende is deze. dat de roest en het bederf deze waren en voertuigen vastgekluisterd heeft. Ze zijn practisch onverkoopbaar geworden! Er is echter gean enkele verontschuldiging te beden ken voor het vasthouden van winterkleeding. schoenen en voorraden voor ziekenhui zen. voorraden, die liggen te verrotten, terwijl er overal schreeuwend gebrek aan Is! Bovendien zoudeji de leger wagens die veel minder economisch in het gebruik zijn dan particuliere vracht wagens slechts voor één of twee jaar worden ge bruikt en dan toch gaande weg worden vervangen door tvpes van de vrije markt, die doelmatiger uitgevoerd ziiiK Annexatie- internationaal. GEHEEL afgezien van Mo raal en Economie, het an nexatie-vraagstuk is door onze Nederlandsche annexionis- ten altijd verkeerd gesteld. Het vraagstuk van de ge- biedsindeeling en gebiedsver- deeling in Europa vooral dan met het oog op het verslagen Duitschland is niet een zaak van afzonderlijke landen, van Frankrijk, België, Nederland, Rusland. Het is een zaak van de Vereenigde Volken en met vele doeleinden van internatio nalen aard. Daar is vooreerst de beveili ging van de wereld tegen nieu we agressie door Duitschland het groote onderwerp, dat na den eersten wereldoorlog zoo jammerlijk werd verwaarloosd. Daarvoor het werd in deze ar tikelen reeds aangeraakt moet Duitschland staatkundig machteloos worden gemaakt en machteloos worden gehouden. Ik herinner verder aan de door mij verdedigde verdeeling in een Beieren, Saksen, Rijnland, Hapnover en Pruisen. Van deze gebieden worden geen stukken afgesneden door annexatie, maar deze gebieden worden wèl onder permanente staatkundige controle ge plaatst. Zoo bepleitte ik, dat de nieuwe Staat Rijnland onder het gezamenlijk toezicht zal komen van Nederland, België, Luxemburg en Frankrijk; de Staat Hannover onder toezicht van Groot-Brittanninë, Noor wegen, Denemarken; de staat Beieren onder toezicht van Oostenrijk, Tsjecho-Slowakije, enz. Maar er zijn niet alleen staat kundige en veiligheidsdoelein den, daar is ook het enorme probleem van de schadevergoe ding. En hiervoor is een econo mische controle op en een eco nomische dienstbaarheid van Duitschland noodig, die met annexatie in het geheel niet wordt opgelost. Op het geheele Duitsche volk zal een te dragen, maar zeer zware economische last gedu rende .vele Jaren worden ge legd. De t momische arbeid van het Duitsche volk zal voor een belangrijk deel worden ver richt om den aangeranden vol ken de geleden materiëele scha de te vergoeden. Een zeer inge wikkeld probleem, dat op de komende Vredesconferentie ge heel anders zal moeten worden opgelost dan bij de ongelukki ge impotente vredemakers van Versailles. De woeste Clémen- ceau's en de van alle econo misch inzicht gespeende Wil son's en Lloyd George's mogen daar ontbreken, en de econo misten van gezag mogen daar den grootsten invloed uitoefe nen. Want in de moderne eco nomische wereld is schadever goeding van het eene volk aan het andere een zaak met vele kanten, waarbij terdege moet worden opgelet, dat wat scha de vergoeding schijnt in wezen niet wordi benadeeling van breede groepen in het land, dat schadevergoeding ontvangt. Daarover schreef ik in het Lonaensch „Vrij Nederland" van 24 Februari 1945. Ik wees erop, dat kolen aanvoer ,.om niet niet tot schade mocht ko men van ons eigen mijnwezen. Dat onze ijzer- en staalwerken niet moihten lijden door den import om niet" van ijzer en staal. Hier komt een econo misch organisatieproces in wer king van de grootste ingewik keldheid, waarvoor de roepers om „vier en twintig milliard schadevergoeding" nog nauwe lijks begrip toonen. Daarbij zal een, op juiste wijze, publiek rechtelijk georganiseerd be drijfsleven van de allergrootste waarde zijn. Maar dit alles brengt ons mijlen "er van het ongezonde ar.nexatieprobleem, dat wie zitten er eigenlijk achter? en wat beoogen zij ten slotte? op zoo onverantwoordelijke wijze in ons Nederlandsche Volk is geworpen. Spoedig rr.oge het daaruit dan ook verdwijnen .om plaats te maken voor gezonde aandacht voor het staatkundig en econo misch organisatieprobleem van Europa, dat weldra in de Vre desconferentie aan de orde komt. Prof. J. VERAART.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

De Burcht | 1946 | | pagina 3