J
„Blijft trouw aan Uw organisaties"
FUNDAMENTEELE DOELSTELLING
Kardinaal Spellman
bestolen
PERZIE WEER
VOOR DE U.tf.O.
Docent aangesteld naast grof. Wibaut
Studenten verklaren
zich accoord
Amsterdam—Batavia
in 3 dagen
Deze week formeele besprekingen
inzake Nederl. voorstellen
Sjahrir wenscht vrijheid van handelen
„De Naamloozen
van '42" naar Londen
Maandag 4 Maart 1946,
Hoofdred: Rector H. Sondaal
Mr Dr. C. Cta. A. van Haren.
Directeur: G. van Elburg
Bureaux: Papengracht 32. Fei
Red 20015. Adm. 20826.
Abonnementsprijzen: f 0.26 per
week. f 1.10 per maand.
f 3.20 per kwartaal. Franco
oer post f 4.20.
No. 213
Katholiek Dagblad voor Leiden en Omstreken
Wij zijn niet
op de wereld
om het goed te hebben,
maar om goed te
zijn en goed te doen
Wachtwoord van onze Bisschoppen
De Vastenbrief, gisteren in alle kerken van Nederland voorgelezen, is
van historische beteekenis. Op een keerpunt in onze Nederlandsche ge-
schiedenis geven de bisschoppen, die ons verzet tegen de Duitsche ty-
ramde zoo krachtig en wijs hebb-n geleid, thans ook leiding bij den op
houw en het herstel van ons vaderland. Maar tevens geven zij ook lei
ding aan ons verzet tegen de nieuwe tyrannie van het communisme.
De waanidee der neutraliteit.
Thans openbaart zich, zoowel
op cultureel als op sociaal ter
rein, een streven naar neutrale
vereenigingen, of althans naar
vereenigingen, die niet op chris
telijke beginselen gebaseerd
zijn, maar op een meer alge-
meenen, vaak als humanistisch
aangeduiden grondslag berus
ten. In het huidig tijdsgewricht,
moeten wij echter neutrale en
zuiver-humanistische vereeni
gingen afwijzen. Om de vesti
ging van een nieuwe, maat-
schapDelijke orde op hechte fun
damenten te waarborgen, zijn
principieele organisaties ook
thans onmisbaar.
Daarom is neutraliteit als al
tijd, zeker nu onaanvaardbaar
en is de plaats van den katho
liek niet in de algemeene, neu
trale organisatie, maar heeft hij
den plicht de nieuwe maat
schappij te helpen opbouwen in
en door organisaties, die zich
bij haar werkzaamheden uit-
drukkeliik laten leiden door de
christelijke beginselen.
Alles schijnt er immers op te
wijzen, dat in de naaste toe
komst het zal afhangen van de
innerlijke kracht der princi-
piëele organisaties en haar on
derlinge samenwerking, of zij
bij machte zijn haar geweldige
taak te vervullen in onze sa
menleving.
Om met name tegenover het
communisme den heilzamen en
reddenden invloed harer begin
selen van sociale rechtvaardig
heid, onderlinge vrede en liefde
bij de ordening der hedendaag-
sche maatschappij te doen door
werken.
Samenwerking.
Allerminst sluit dit uit een
samenwerking met hen, die al
hoewel zij niet op den grondslag
der christelijke beginselen
staan ,toch, op welke gronden
dan ook, bij den opbouw eener
betere maatschappelijke samen
leving naar soortgelijke richt
lijnen als de katholieke te werk
willen gaan.
HET IS PLICHT van iede-
ren katholiek om èn als
goed Nederlander èn als
trouw lidmaat der Katholieke
Kerk aan den wederopbouw
van ons dierbaar vaderland
mede te werken op den grond
slag der christelijke beginse
len,-waarop ook het leven van
staten en volkeren moet zijn
opgebouwd.
Sacramenten geweigerd.
Het is daarom ook zonder
meer duidelijk, dat organisaties,
wier beginselen in strijd zijn
met de christelijke leer of wier
daden en practijken in feite
den christelijken geest onder
mijnen, voor katholieken on
aanvaardbaar zijn. Wanneer wij
derhalve op sociaal terrein zien,
dat een eenheidsvakbeweging,
onder het mom van nationale
eenheid, haar doei nastreeft
met middelen, die onbetwist
baar een communistisch karak
ter verraden en daarom bij het
weldenkend deel van ons volk
afkeuring vinden, is het geen
vraag meer, of de katholieken
lid mogen zijn van deze een
heidsbeweging.
Wat wij vroeger bepaalden
omtrent het lidmaatschap van
communistische vereenigingen,
geldt thans ongetwijfeld ook
voor de eenheidsvakbeweging.
Aan katholieken, die lid daar
van zijn, moeten de H.H. Sa
cramenten geweigerd worden.
Ook geen lid van het N.V.V.
In socialistische vereenigin
gen, zooals het N.V.V., open
baart zich een streven om deze
vereenigingen los te maken van
de door de Kerk steeds veroor
deelde Marxistische grondsla
gen en louter materialistische
doelstellingen. Op grond hier
van meenen de leiders, dat deze
organisatie niet langer voor
Katholieken verboden zijn.
Hoewel wij geenszins de
oogen sluiten voor de ontwik
keling, die zich thans in socia
listische vereenigingen affee-
kent, meenen wij toch, dat de
deugd van voorzichtigheid
eischt, dat wij onze vroegere
bepalingen omtrent het lid
maatschap van socialistische
vereenigingen handhaven, tot
dat uit de feiten blijkt, dat haar
streven niet meer in Strijd is
met de christelijke beginselen
of den christelijken geest. Ter
zijner tijd zullen wij daarom
trent een nadere verklaring ge
ven.
Romeinsche bladen onthul
len, dat kostbare voorwerpen,
waaronder een borstkruis, aan
Kardinaal Spellman, aartsbis
schop van New-York tijdens
zijn verblijf te Rome zijn ont
stolen. De diefstal moet ge
pleegd zijn in het hotel waar
de prelaat met zijn gevolg lo
geerde. «.De kostbare voorwer
pen waren bestemd om door
den Paus gewijd te worden.
Het politie-onderzoek heeft nog
geen enkel resultaat onpgele-
werd, hoewel het hotelperso
neel aan een streng verhoor is
onderworpen.
Intusschen is Kard. Spellman
per vliegtuig naar de V. S. te
ruggekeerd.
Aschwoensdag en Goeden
Vrijdag blijven geboden
vasten- en onthoudingsda-
gen. Voor alle andere da
gen is in de Vastenwet ge
dispenseerd, maar de ont-
houdingswet is weer on
verkort van kracht, het
geen beteekent, dat men
op Vrijdagen en Quater
temperdagen geen vleesch
mag eten.
Samenwerking met behoud
van eigen zelfstandigheid en
handhaving der christelijke be
ginselen, is de aangewezen weg
om het doel van aller streven
te bereiken. De wederopbouw
van ons vaderland is een ge
meenschappelijke zaak, die
slechts door de samenwerking
van alle goede vaderlanders be
reikt kan worden.
Wij zullen dezen Vastenbrief in het
e.v. nummer van „Sursurn Corda"
heel publiceeren.
Rutland's eerste
verdragsschending
De negenenzestig leden van
het Perzische parlement heb
ben door applaus van hun in
stemming blijk gegeven, toen
een hunner de aanwezigheid
van Sowjet-troepen op Iraansch
gebied als verdrags-schennis
karakteriseerde en de Perzische
regeering verzocht deze zaak
voor de Ü.N.O. te brengen,
Engeland ontstemd.
In diplomatieke kringen in
Londen wordt de kwestie Mos-
kou-Iran beschouwd als de ern
stigste crisis sinds het einde van
den oorlog.
De Sunday-Times schrijft:
„Ruslands' handelwijze wordt
beschouwd als de eerste open
lijke en flagrante schending
van het verdrag sedert den
vrede''.
WEERSVERWACHTING.
Tot Dinsdagavond.
Matige, langs de Noordkust
tijdelijk krachtige Oostelijke
wind, later ruimend naar Z.-O.
en afnemend. Overwegend be
wolkte lucht met hier en daar
tijdelijk nog eenige sneeuw
of regen. Overdag lichte dooi.
Plaatselijk mist.
Oplossing in conflict Amsterdamsche Universiteit
In een vergadering van den
senaat te Amsterdam is beslo
ten tot aanstelling van een do
cent in de chemie naast Prof.
Wibaut.
Iedere student(e), die er dus
bezwaar tegen heeft het onder
wijs van Prof. Wibaut te vol
gen, zal in de naaste toekomst
de colleges van dezen nieuwen
docent kunnen loopen en bij
hem ook tentamina en exami
na kunnen afleggen. Daarnaast
zullen de studenten, die Prof.
Wibaut wel aanvaardbaar ach
ten, dé colleges van deze hoog
leeraar op de normale wijze
kunnen volgen.
De ledenraad der Amster
damsche studenten heeft met
voldoening van deze oplossing
uit moeilijkheden kennis geno-
Niet minder dan drie Indië-
vliegtuigen kwamen Zondag
middag Korten tijd na elkaar op
Schiphol binnen. De laatste, on
der gezagvoerder Groeneveld,
deed de reis wel vliegensvlug:
Deze skymaster startte Vrijdag
1 Maart van Batavia.
SMOKKELAARS IN
UNIFORM.
De Military Police heeft in
den nachttrein BrusselRijsel,
35 smokkelaars, waaronder
Nederlanders, Belgen en Fran-
schen aangehouden.
Allen waren gekleed in ge
allieerd uniform; de smokke
laars waren in het bezit van
groote hoeveelheden koopwa
ren. Een Nederlander had 65
rollen textiel bij zich.
Voor de onderzoekingen naar het in
wendige van atomen <de z.g. kernphy-
sica) werden reeds jaren voor den oor
log in het Natuurkundig Laboratorium
van de Philipsfabrieken te Eindhoven
apparaten opgesteld, zooals men op deze
foto zien kan. Deze ingewikelde appa-
ten hebben de naam van atoom-kanon
gekregen. Met gebruikmaking van onor-
me hooge electrische spanningen worden
in de rechtopstaande buizen- de den
tonen", die de atoomkernen moeten
bombardeeren, versneld. Op de achter
grond ziet men de hoogspanningsgene
rator voor 1.000.000 volt. Vooraan in
het midden de z.g. vesnellingsbuis.
Foto: Anefo-Philips Centraal Foto-arch.
jfc De stem der
Bisschoppen
WELK EEN ZEGEN is het
te midden van de stem
mingen, de leuzen, de
mode, de onberekenbare bran
dingen van het oogenblik, te.
kunrfen luisteren naar de stem
van hen, die, rustig te midden
der baren, ons langs de gevaar
lijke klippen leiden. Die vóór
den oorlog, gedurende den oor
log, na den oorlog, hun verma
nend woord tot ons richten. La
ten wij niet hoogmoedig mee
nen, dat wij, op eigen kompas
varend, den juisten koers en de
juiste maat weten te houden;
dat ook wij niet te midden van
een tijd, die volop in beroering
is, niet het stuur kwijt zouden
raken. Wij weten toch wel
waartoe de mensch komt, die
alleen de souvereiniteit zijner
eigen rede erkent en geen God
delijk gezag, waaraan die rede
is onderworpen.
Zoo zien wij het woord der
Bisschoppen. Waren onze eigen
principieele organisaties vóór
den oorlog noodzakelijk. Welnu
geen oorlog heeft aan ons
principe iets veranderd zij
zijn het nu nog. Ook nu wer
ken zij mede aan de godsdien
stige, zedelijke, geestelijke en
stoffelijke verheffing van haar
leden én bewijzen zij de maat-
schapnij een groote weldaad.
Zie vervolg pag. 3
SJAHRIR is bezig een nieuw „kabinet op breedere basis" te vor
men. Dit bericht is Zaterdagavond laat in een uitzending in de
Maleische taal uitgezonden. In de uitzending is geen toespeling
gemaakt op het eerder bekend geworden bericht volgens hetwelk Sjahrir
zou zijn afgetreden. Volgens Hadji Agoes Salim, den Republikeinscheu
woordvoerder in Batavia, vond de Republi. insche regeering in Djok
jakarta het aftreden van Sjahrir niet aangenaam. Sjahrir is er blijkbaar
in geslaagd zijn gezichtspunt door dc geheele conventie te doen deelen.
Een republikeinsch woord
voerder legde er den nadruk
op, dat Sjahrir voor de vorming
van dit kabinet de volgende
voorwaarden zou stellen:
a) De vorming van een poli
tiek kabinet, waarvoor de ver
schillende Indonesische politie
ke partijen of politieke combi
naties candidaten naar voren
konden brengen;
b) Volledig de vrije hand om
zulk een kabinet samen te stel
len.
c) Volledige verantwoorde
lijkheid tot het door hemzelf
kiezen van afgevaardigden tot
het voeren van de onderhande
lingen met de Nederlanders,
zonder dat zij telkens rugge
spraak behoeven te houden met
Djogjakarta.
Besprekingen met Neder
land eind deze week.
Men is te Batavia van mee
ning, dat het nieuwe kabinet
van Sjahrir vroegtijdig bekend
gemaakt zal worden en dat,
aangezien hij nu het volledige
vertrouwen van het Nationaal
Comité heeft, sijn besprekingen
met Indonesische partij-leiders
zonder groote hindernissen zul
len zijn beëindigd. Tegelijker
tijd verwacht men vol vertrou
wen, dat de eerste formeele be
sprekingen op basis van de Ne
derlandsche voorstellen moge
lijk tegen de tweede helft van
deze week zullen aanvangen.
Sir Archibald Clark Kerr zal
de besprekingen op weg kunnen
helpen en, wanneer de grond
beginselen eenmaal zijn uitge
werkt en daarover overeen
stemming is bereikt, zal hij Ja
va nog eind Maart, volgens zijn
oorspronkelijk plan, kunnen
verlaten.
Sjahrir's coalitie-kebinet.
Een van Sjahrir's motieven
voor het verbreeden van de ba
sis van het kabinet is zijn over
tuiging ,dat hij, in de oogen van
de Nederlanders en ook in die
van de wereld, er in geslaagd is
den indruk weg te nemen, als
zou de Republikeinsche bewe
ging van zuiver Japansche ma
kelij zijn. Zijn kabinet bestaat
uit menschen, van wie niemand
ooit gecollaboreerd heeft met de
Japanneezen. De meesten heb
ben moeilijkheden met hen ge
had en hebben volgens kringen
uit de omgeving van Sjahrir
daardoor hun zaak gediend.
Daarom voelt Sjahrir de
noodzaak om een coalitie-kabi
net te vormen en indien blijkt,
dat Soekarno hiertoe niet be
reid is, zal Sjahrir zelf meewer
ken om tot dit resultaat te ko
men.
Half April zullen in Londen
de eerste opvoeringen gegeven
worden van het tooneelstuk
,,De naamloozen van 1942". De
Engelsche vertaling is van ,,D
13'welk pseudoniem betrek
king heeft op het nummer- van
de cel waarin de vertaalster in
Scheveningen gevangen heeft
gezeten.
BENOEMING
APOSTOLISCH VICARIS.
Pater Stephanus J. M. Kuy-
pers C.S.S.R. is door den Paus
benoemd tot Apostolisch Vica
ris van Suriname. Mgr. Th. A. L.
M. Roosmalen blijft administra
tor van de» missie in Suriname
totdat Pater Kuypers zijn ambt
aanvaardt.
