ijzer"
SPANJE
Tentoonstelling van het verzet in de
nieuwe kerk' te Amsterdam
2),oAji deA
Zantaiuihu-eMitig,
Santpoort's dominé voor het
Bijz. Gerechshof
Een goed modern meubel
MULLER EN GIJZENIJ
Bloemisterijvérgunningen
HOEST-ARTIKELEN. Voor Leiilen en Omstreken
Café Pukke!ee
8ste Leidsche Postzegelveiling
Courantenbericht:
„Het ligt in net voornemen der drie
„groote mogenaueclen een verklaring
*,te puüliceeren over Spanje. L>e ver
klaring zal echter uitdrukkelijk: ver-
„melden, dat men niet de bedoeling
„lieert zich te mengen in de binnen-
„laniisciie aangelegenheden van Spanje.
„Zij zal ten eerste de afkeuring der
„mogendiieoen te kennen geven over
„het regiem van Franco, vervolgens
„uitdruKKing geven aan de bereidneid
„een soort interim-regeering op bree-
„de basis te erkennen, en ten slotte
„bet Spaansche volk niededeelen, uat
„het zijn taak is zich te ontdoen van
„Franco en dat het niet moet rekenen
„op materieele hulp van het buiten-
„land".
MEN MENGT zich niet in de bin-1
nenlandsche aangelegenbeden van
Spanje!! Och, neen, wij gaan hier
geen' pleidooi houden voor Fran
co, maar men zou ons toch eeiis moeten
vertellen wat wel en wat niet een bin-
nenlandsche aangelegenheid van eeu
Staat is.
Franco dat gelooven wij nu wel. houdt
zich met hulp van de militairen staande.
Dat is, gelooven wij, meer gebeurd in
de geschiedenis! Indien Franco vandaag
het tijdelijke met het eeuwige zou ver
wisselen, dan zou een ander man in
Spanje, een koning of een president zich
met hulp van de militairen staande
houden. Ons bezwaar tegen het ge
schreeuw: „Aan den galg met Franco",
is dat wij geen enkel serieus betoog
hebben gehoord aangaande de situatie,
welke zich na Franco in Spanje zou
voordoen. Men wil zich immers niet met
Spanje's binnenlandsche aangelegenhe
den bemoeien! De communisten zullen
niet terugschrikken voor een communis
tische dictatuur. De meerderheid van
het Spaansche Volk zal dat niet willen.
Men kan het jammer vinden, dat de
militairen in Spanje een groote politieke
macht vormen. Maar men wil zich im
mers niet met de binnenlandsche aan
gelegenheden van het land inlaten!
Terecht wees trouw op bet
gevaarlijke precedent, dat hier
wordt geschapen. Wat verwijt men
ons niet ten aanzien van Indië?
Gaat men zich mengen in het regiem
van een bepaald land, omdat dit niet
aanstaat, laat ons zeggen, omdat het
dictatoriaal is, dan tast men de sou-
vereiniteit van dat land aan. Is hier
iemand, die durft vol te houden, dat
Spanje rijp is voor een werkelijke de
mocratie. Vandaag moet Franco hangen
nogmaals wij verdedigen zijn beleid
hier niet morgen zijn opvolger, die
- evenmin democratisch regeeren kan.
Welk (klein) land zal nog veilig bijn,
indien de „grooten" op een goeden dag
als hun meening te kennen geven, dat
het gezag hen niet langer aanstaat.
WIJ ZOUDEN NIET gaarne dur
ven voorspellen hoe het Spaan
sche drama zich verder zal ont
wikkelen. Don Juan zit nog steeds
in Portugal. Hij heeft daar slechts een
tijdelijke verblijfsvergunning en verkeert
dus in een weinig koninklijke toestand.
De Fransch-Spaansche grens is geslo
ten. De diplomatieke betrekkingen zijn
niet verbroken.
Wij lieten he teen ander dictator op
knappen. Zoo een die sterk is. Zóó Sterk,
dat hij Spanje een sociaal en een agra
risch program kon geven, dat de ver
heffing van den werknemenden- en den
boerenstand zou kunnen inluiden.
studiebeurzen.
Voor personeii met een buitengewonen
aanleg voor de studie en die niet in
staat zijn hun studiekosten te betalen,
bestaat de mogelijkheid, dat zij gedu
rende den- cursus 19461947 voor een
rijksbeurs (renteloos voorschot) in aan
merking komen.
Gegadigden dienen zich vóór 1 Apiil
a s. per gezegeld adres tot het Min.
van O., K. en W. (afd. V.H.M.O.) te
wenden. Deze regeling geldt eveneens
voor hen, die nog geen eindexamen H.
B.S. of Gymnasium .hebben afgelegd,
doch met 1 September 1946 een beurs
wenschen voor de studie aan een uni
versiteit. of hoogeschool.
officieele publicatie.
Met ingang van 1 Maart 1946 is het
Aan- en Verkoopbureau van Akker
bouwproducten, bijkantoor Leiden, Ga-
renmarkt 2 te Leiden verplaatst. Het
nieuwe adres is: Aan- en Verkoopbureau
van Akkerbouwproducten, (bijkantoor
Leiden) Hooftskade l, 's-Gravenhage.
tel. 399910.
>r
Gistermiddag is de tentoon
stelling van het verze t,,Weer
bare Democratie" van de groo
te adviescommissie der illega
lity geopend. O.m. waren aan
wezig de Min.-President, Prof.
Ir. W. Sehermerhorn. Z. Exc.
W. Drees, de ambassadeur der
V.S. in Den Haag, Stanley K.
Hornback, een vertegenwoor
digster van HJYf. de Koningin,
en van Z.K.H. Prins Bernbard.
Nadat op het orgel het „Wilt
heden nu treden" gespeeld was,
sprak de Min.-Pres. zijn ope
ningsrede uit.
„Het besef, dat aan de ge
schiedenis van den' ondergrond-
schen strijd het bloed van on
ze beste menschen kleeft, stemt
mij tot diepe ernst en belet mij
te volstaan met officiëele woor
den". Aldus de minister.
„Er is geen twijfel aan of de
mannen en vrouwen van het
verzet hebben niet slechts ge
treden' tegen den vijand, niet
slechts voor een zuivering van
ons grondgebied, maar zij zijn
ook gedragen door het vertrou
wen, dat zy daarmee de basis
vormden voor een beter Ne
derland. Deze droom heeft ge
leefd in alle illegale werkers,
die het ernstig meenden. De
bevrijding ligt thans 10 maan
den achter ons en het is maar
al te gemakkelijk om op de
vraag: „Wat is er van dezen
droom verwerkelijkt?" een
somber antwoord te geven en
te zeggen: „Niet veel'
«De illegaliteit heeft gehoopt
op een harmonische aansluiting
van verzet op vernieuwing. De
overschakeling van de eene
versnelling op de andere heeft
echter veel moeilijkheden van
psychologischen aard. De na
tionale zuivering moest worden
voltrokken temidden van een
volk vol onzuiverheid, maar de
onbaatzuchtigen zullen het op
den duur altyd winnen van
hen, die het te doen is om per
soonlijke macht en glorie".
In het Fransch-Spaansche
grensdorp Le Perthus,
dicht bij de Middellandsche
zee gelegen, loopt de grens
midden door de hoofdstraat
en de winkels aan den
Spaanschen kant liggen
vol met goede schoenen,
sinaasappelen en chocola
de, artikelen, die men aan
de Fransche kant niet kan
krijgen. De Fransche mo
gen nu de straat niet meer
over steken om deze arti
kelen te koopen. Als troost
beschikken zij over het
grootste deel van de straat
en moeten de Spanjaarden
zich te vreden stellen met
een halve meter van het
plaveisel, waarvan het
grootste deel door Spaan
sche burgerwacht wordt
ingenomen.
De Minister-President be
sloot zijn rede met de woorden:
„Moge deze tentoonstelling aan
ons allen dit eene scherp doen
beseffen: Wij deden voor Ne
derland nog te weinig, wij za
gen teveel onszelf, doch Neder
land verwacht, dat wij de per
soonlijke grootheid zullen vin
den voor een groote roeping in
een grooten tijd".
Staande zongen alle aanwe
zigen het Wilhelmus. De plech
tige opening van deze tentoon
stelling werd besloten met re
devoeringen van afgevaardig
den van illegale organisaties uit
Luxemburg, Denemarken, Bel
gië en Frankrijk, waarna ten
slotte alle aanwezigen ter be
zichtiging van de tentoonstel
ling, die tot 1 April a.s. voor het
publiek zal zijn opengesteld,
een rondgang door de kerk
maakten.
ONDERSCHEIDING VOOR
MINISTER VAN DER LEEUW
De Prins-Regent van België
heeft in audiantie ontvangen
Prof. G. v. d. Leeuw, Min. v.
Onderwijs en hem de versier
selen' van het Grootkruis der
Kroonorde ter hand gesteld.
De Nederlandsche ambassa
deur B. Ph. Baron van Harinx-
ma thoe Slooten, was bij het
onderhoud aanwezig.
POSTZEGELNIEUWS.
In verband met het komen
de overwinningsfeest in Enge
land zullen twee herinnerings
zegels worden uitgegeven van
de lagere waarden, die het
meest voor binnenlandsche en
buitenlandsche brieven ge
bruikt worden. Het aantal uit
te geven soorten is beperkt tot
twee. Om de zegels heter te
doen uitkomen zullen zij op
dubbele grootte worden uitge
geven.
VOETBAL.
De vastgestelde wedstrijden
voor K.N.V.B. en L.V.B. zijn af
gelast.
Verraadde illegale werkers en incasseerde
£750. voor een persoonsbewijs
Nadat het Amsterdamse he
Bijzonder Gerechtshof od 11
Januari den geheelen dag be
steed had aan de behandeling
van de zaak tegen den 44-ja-
rigen Santpoortschen dominee
R. H. Olderoan zette het deze
behandeling gisteren voort.
De dominee stond terecht we
gens het aanbrengen van den
illegalen werker H. Rot en het
aanorengen van Ir. Smit, van
wien verdachte „hinder onder
vond en die hy uit de maat
schappij wilde verwijderen
De advocaat-fiscaal, Mr. B. Be
sier, had den 35-jarigen S.D.-er
Bonhagen uit een Duitsch kamp
laten overkomen en deze ver
klaarde uitdrukkelijk de schrif
telijke aanklacht van Ds. Olde-
man tegen Herman Rot in de
stukken op het S.D.-bureau in
de Euterpestraat te hebben ge
zien.
Verdachte bleef hardnekkig
ontkennen eenige aanklacht te
hebben ingediend.
Alvorens tot het requisitoir
en het pleidooi over te* gaan,
liet de president de verhooren
beginnen in een tweede zaak
tegen denzelfden Ds. Oldeman,
gecombineerd met die tegen een
46-jarigen ambtenaar Pieter
Visser.
Visser verstrekte in 1942 aan
Oldeman ten behoeve van ver
schillende Joodsche personen
valsche persoonsbewijzen, die
de dominee voor tien maal den
prijs aan deze menschen ver
kocht als hij ervoor betaalde.
Hij kreeg voor persoonsbewij
zen 750.tot ƒ1100.en
voor distributiebonkaarten van
25.tot 40.Oldeman
ontkende deze ten laste gelegde
feiten.
Elsch: 6 jaar!
Het verraad van Ir. Smitt
achtte de advocaat-fiscaal, Mr.
Besier, niet wettig en overtui
gend bewezen. Het verraad van
Herman Rot construeerde hy
wel uit de getuigenverklarin
gen en het feit, dat Rot ver-
dachtes persoonlijke vijand was.
Dat Rot tenslotte gedood is,
hield naar de overtuiging van
Mr. Besier, geen verband met
verdachtes verraad.
Wegens het gebruik maken
van de gelegenheid zich weder
rechtelijk te be voord eelen ten
koste van verscheidene Jood
sche medeburgers, eischte Mr.
Besier tegen Ds. Oldeman een
jaar en ontzetting uit de rech
ten als in de eerste zaak. Uit
spraak 15 Maart.
HET „ZOEKGERAAKTE
DOCUMENT.
Dooi- het Amerikaansche
Dep. van Buitenl. Zaken is uit
eengezet, dat het oorspronkelijk
verzoek van de Sowjet-TJnie
om een leening van een mil
liard dollar was „zoekgeraakt"
in de diepten van de archieven
te Washington. Reeds in Jan.
1945 had de Sowjet-Unie bij
den Amerikaanschen am' «a-
deür stappen gedaan in ver
band met het verzoeken van
een leening. doch zij kraeg
toen te hooren, dat er op dat
oogenblik niet voldoende geld
middelen aanwezig waren.
Gen. Rudfenko verzocht in
Augustus formeel om een lee
ning van een millioen dollar.
Pas onlangs zijn- de stukken
door ambtenaren, die de oude
documenten-verzamelingen na
keken, ontdekt. Vorige week
is naar Moskou antwoord ver
zonden op het onderhand vijf
maanden oud geworden Sow-
j et-Russische verzoek.
DE ZELFSTANDIGHEID VAN
DEN VOLKSVEKTEGEN-
WOORD JGER. v
Vervolx van pa1.
NIET VRIJ echter is hij in
beginsel kwesties. Hier is
de band, welke hem met
zijn partij bindt, zeer sterk. Een
Kath. afgevaardigde, die zijn
stem zou geven aan *n voorstel
tot subsidie verleening aan den
Nw. Multhusiaanschen Bond.
zou daarmede ophouden een
afgevaardigde voor de Kath.
Volkspartij te zijn.
De band met de partij strekt
zich echter nog verder uit dan
de vraagstukken waarmede
ons beginsel staat of valt.
Van den afgevaardigden kan
ook worden gevraagd, dat hij
het Partijprogram onderschrijft
en dat hij belooft naar vermo
gen aan de verwezenlijking
van dat program mede te wer
ken.
Hier komen wij echter tot
fijnere onderscheidingen. Hier
ook bestaat het gevaar, dat men
de zelfstandigheid van het Ka
merlid en van het lid van den
Gemeenteraad aantast. De af
gevaardigde moet ernstig be
reid zijn te werken in den
geest van het Partij program,
maar het tempo waarin dit in
's lands belang dient te wor
den verwezenlijkt, de uitwer
king van dit program ,in con-
creto en in de omstandigheden,
zooals die zich zullen voordoen,
moet geheel aan het eigen oor
deel van den volksvertegen
woordiger worden overgelaten.
Men is niet gerechtigd den
volksvertegenwoordiger te des-
avouceeren by de eerste de
beste gelegenheid waarin hij
véin zijn zelfstandigheid blijk
geeft en aan het Partijprogram
op bepaalde punten een an
dere uitvoering geeft dan men
wenscht.
Men kiest een afgevaardig
de voor een bepaald aantal
jaren. Men doet dit, omdat
men vertrouwen in hem heeft.
Ómdat men in hem een gelijk
gerichte van geest ziet, iemand
die dezelfde levens- en wereld
beschouwing huldigt en die
derhalve een lijn zal trekken
welke men begrijpt of althans
iemand, die over een aantal
gewichtige vraagstukken van
geestelijken en maatschappe-
lijken aard ideeën heeft, die
men zelf ook huldigt.
Welnu, men aanvaarde het
risico, dat in den loop der zit
tingsperiode de afgevaardgde
eigen wegen gaat. Nadien h^eft
men de volledige vrijheid om
hem naar huis te sturen' en een
ander in zijn plaats te kiezen.
Een afgevaardigde die zich
zelf niet zoekt, maar zich zelf
respecteert zal tiert program,
dat hij zegde te onderschrijven,
naar eer en geweten helpen
uitvoeren. Maar indien men
,hem daarbij niet eer. gjroote
mate van vrijheid gunt, zal hi.i
als man van karakter er fees
telijk voor bedanken aan den
leiband zijner partij te loopen.
Er zijn er genoeg, en niet
van de slechtsten, die de po
litieke besogne dan niet meer
zoeken. Want, weet ge, de vrij
heid is er onder de democratie
ook niet altijd. Er is daar dik
wijls een gebondenhed aan
personen, aan belangen en aan
groepen, welke schuil gaat on
der de zaak, die tot de meest
misbruikte zaken behoort, de
goede zaak namelijk.
AANGEBODEN:
flinke partij Bloemkool-
planten (weeuwen), sla
planten voor de koi^-Je
grond soort Meikoningin.
Tevens Tomatenplanten
in diverse soorten, zoowel
1 en 2 maal verspeende
als in potkluit. Levering
half AprilMei. Beleefd
aanbevelend A. C. Hoo-
gervorst, Langeraar A 145
4901
Steeds voorradig groote
sorteering. Balk-, Plaat-
en Hoekijzer en diverse
ar.dere materialen. 4747
FRANS v. SEUMEREN.
Hazerswoude. - Tel. 55
Koudekerk aan den Rijn.
Driftstraat 44b - Dillenburgstraat 7a
GEVRAAGD
c.v. N. Bakker Hz., Roelofarendsveen, Tel. 48
H. H. DROGISTEN! Wij makeu vanaf lieden IÏOEST-
ART1KELEN. Zendt uw a.s. toewijzing aan ons toe, en U
wordt vlug en goed bediend.
H. J. B. PRODUCTEN - Laiden - Haarlemmerweg 57 A
(Teleloon nog niet aanvrezig). 4958
VERLOREN
gaande P. J. Blokstraat,
Fruinlaan, Cobetstraat tot
Postkantoor, een micro
foon voor gehoorappa
raat. Tegen vergoeding
terug te bezorgen P. J.
Blokstraat 51. 4995
Hooge Rijndijk, Zoeterwoude,
geeft a.s. Zondag 3 Maart
onder leiding van B. S. VAN
LEEUWEN. - Aanvang 7 uur
Toegang uitsluitend R.K.
ATTENTIE!
op ZATERDAGMIDDAG 9 MAART, iu
gebouw STEENSCHUUR 6 te LEIDEN
Zeer belangrijk Nederland, Ned. 0. Indië, Curasao
en Suriname. Alsmede vele Landencollecties.
Vraagt grali» Veilingcatalogus.
Voor onze 9e VEILING kan reeds thans
worden ingezonden,
Met onze openbare veilingen ontvang!
U de hoogste opbrengst v. uw Postzegels.
Zoo iuist verschenenNIEUWE PRIJSCOURANT 1946 voor
Nederland en Overzeesehe Gewesten. Met vele cliche-
afdrukkeu. Franco na ontvaDgst van 1.1.4826
Leidsche Postzegelhandel *H. LANSDAAL
VR0UWENSTEEG 3, LEIDEN - Tel. 23233, Postgiro 41.85.73
