door Prof. Dr. j. A. Veraart
RADIO
Reis Prinselijk paar
uitgesteld
ÖP=
Korte goLF
waait steeds uit dezelfde hoek
D!
Van den
Jan Trompetter
13
(Slot).
Er is nog een tweede
zeer belangrijk punt in het
voorontwerp van de ze
ven minister minister Vos
voorop waarop met na
me de katholieken met groote
waakzaamheid mogen toezien.
Niet minder verontrustend
dan het zeer duidelijk niet
willen van de zoo broodnoodige
decentralisatie, is het instituut
van den regeersingscommissa-
ris, die aan de veel te logge
lichamen zal worden geschon
ken als een soort van gevol
machtigd dictator. Meer nog
dan het duidelijk en opzettelijk
vermijden van de noodzakelijke
decentralisatie, wijst deze in
stelling op staatsocialistische
plannenmakerij, die zoo ver
mogelijk moet worden geweerd.
In het wetsontwerp, dat ik
destijds (1921) publiceerde in
mijn Beginselen der' Economi
sche Bedrijfsorganisatie (Paul
Brand's Uitgeversbedrijf, Hil
versum) en dat ik nog vol
komen bruikbaar acht is na
tuurlijk ook ten volle gerekend
op een nauw contact tusschen
Bedrijf als publiekrechtelijk
lichaam en de Centrale-Over
heid. Maar op hoe geheel an
dere wijze! In mijn ontwerp
begint het sociaal en econo
misch werk aan de periferie
om dan geleidelijk naar groo-
tere centrale machten op te
klimmen. In mijn wetsontwerp
is toezicht achteraf, vernieti
ging van beslissingen achteraf,
precies als in de kern van de
grootsche schepping van Thor-
becke met zijn gemeenten in
de Gemeentewet van 1851. De
vertegenwoordiger van het al
gemeen belang die in den door
mii gekozen opzet in den Be
drijf sraad is geplaatst, waar
schuwt in naam van het alge
meen belang, oefent zijn in
vloed uit, dat de bedrijfsgenoo-
ten de harmonie van het ge-
heele sociale en economische
leven van Nederland niet gaan
verstoren. Hoogere colleges
te vergelijken met de Gedepu
teerde Staten hebben het
toezicht op de verordeningen
van den Bedrijfsraad en kun
nen die verordeningen vernie
tigen. Een aantal ontwerp-ver-
ordeningen worden aan die
hoogere colleges van te voren
voorgelegg.
Maar de namen, die verant
woordelijk zijn van het voor
ontwerp Minister Vos voor
op willen geheel iets anders.
Zij zullen den „sterken man"
der regeering in den Bedrijfs
raad als leider benoemen, met
ontoelaatbaar groote bevoegd
heden. Zoo brengen zij van
meet af aan strijd, waar de
grootst mogelijke harmonie
moest zijn. Maar het Neder-
landsche bedrijfsleven werk
gevers, zoo goed als arbeiders
verzet zich als instinctmatig
voor Dinsdag.
HILVERSUM I. 301 M.
6. Marek Weber speelt.
6.15 K.R.O.-Kiosk.
6.30 Radio Vocaal Ensemble o.I.v.
Ferd. Boshart.
6.50 's Avonds als ik slapen ga.
7.Nieuws.
7.15 Weeroverzicht.
7.25 Gramofoonmuziek.
7.30 Programma Ned. Strijdkr.
8.Nieuws.
8.05 Arnhemsche Orkestvereni
ging.
9.45 Filmpraatje.
10.Nieuws.
10.15 Mandoline Orkest.
10.30 Avondgebed met koorzang.
10.55 Twee aquarellen.
11.Ensemble Erica Helen.
11.30 „En ten slotte...."
HILVERSUM 11. 415 M.
6.Nieuws.
6.15 Gramofoonplaten.
7.En nu naar bed!
7.05 Piano-duo.
7.30 De wederopbouw onzer ne
derzettingen.
7.45 Gramofoonplaten.
8.Nieuws.
8.05 Departementen spreken.
8.20 Bonte Dinsdagavondtrein.
9.35 Hoorspel.
10.„Contact". Gramofoonpla
ten van luisteraars.
11.Nieuws.
niet alleen tegen de staatkun
dige, maar ook tegen de eco
nomische en sociaie dictatuur.
Men zou zich zoo gaarne ver
heugen op het eindelijk tot
stand komen van de Publiek
rechtelijke Bedrijfsorganisatie.
Maar ais het parlement niet op
zijn post is, dreigt het zooveelst
gevaar voor de zooveelste ca
mouflage. Dan gaat men zich
weer tooien mei de gedachte,
zonder het groote vraagstuk,
dat met bekwamen spoed moet
worden opgelost, werkelijk op
te lossen.
Maar, gelukkig, het schijnt,
dat ons parlement voldoende
waakzaam is. Vooral de katho
lieke leden hebben krachtige
en kloeke "taal doen hooren.
Het princièpe der publiekrech
telijke bedrijfsorganisatie wordt
thans wel algemeen aanvaard;
met scherpe amendeering kan
het geheele wetsontwerp in de
goede richting worden gedre
ven. De waarschuwingen van
den anti-revolutionnairen Mr.
Borst en onzen hoogleeraar
aan de Nijmeegsche Universi
teit, Dr. van den Brink, wijzen
den goeden weg. Een minister,
die nog veel moet leeren, mo
ge een verstandig leerling blij
ken.
Reeds is er in onze Pers op
gewezen, hoe ongehoord het
is, dat deze allerbelangrijkste
zaak niet aan de orde is ge
steld door een katholiek, waar
immers bij de katholieken ten
volle het vaderschap van de
publiekrechtelijke bedrijfsor
ganisatie is te vinden. Daaraan
valt niets te veranderen. Maar
de katholieken kunnen hun
groote macht en de rijkdom
van hun kennis ten volle ont
plooien en zij mpgen macht en
kennis op het goede moment
ten volle gebruiken.
Dan zal Nederland een sprong
vooruit kunnen doen in de so
ciale en economische orde, die
in de geheele wereld als van
de grootste beteekenis zal wor
den erkend.
De toestand van Prinses Ju
liana is langzaam vooruit
gaand. In verband met den
kans, dat H. K. H. niet op tijd
hersteld zal zijn is de reis van
het Prinselijk paar naar Dene
marken, Zweden era Noorwe
gen, welke eind Februari zou
plaats hebben, echter eenigen
tijd uitgesteld.
In het nummer van Zater
dag 19 Januari hebben wij de
vragen gepubliceerd die de
heer Andriessen aan Min. Vos
heeft gesteld over de noodpan
zonder ooren, een pan, die te
gen boegen prijs werd ver
kocht, van slechte makelij
was, terwijl bovendien het
materiaal voor deze pannen
was toegewezen aan eén fa
briek die kennelijk niet in
staat was zijn taak te vervul
len.
Wij vroegen „welke deksel
zal op deze pan passen?"
De Minister komt met een
deksel aandragen, maar hij
past niet.
-De Min. van Handel-, Nij
verheid deelt o.a. mede, dat
de handel bij de aankoop van
de grondstoffen niet geraad
pleegd is. We zouden zeggen:
dit is al een heel gek ding en
vrij vervelend voor den Mi
nister van Handel.
Dan wordt medegedeeld dat
het Directoraat-generaal van
de prijzen heeft vastgesteld
dat huishoudelijk aluminium
artikelen 78 pet. meer mogen
bedragen dan de prijzen van
9 Mei 1940.
Maar er wordt aan toege
voegd dat de winst door den
fabrikant' gemaakt op deze
artikelen eerst uit een onder
zoek zou kunnen blijken.
Ten derde: als de Min. ver-
telt-dat de menschen erg blij
waren met deze pannen dan
denken we aan iemand die
heelemaal geen kleeren meer
heeft en in 's hemelsnaam
maar een voddenzak neemt
om niet in Adam's costuum te
moeten blijven loopen.
De pannen werden zoo
graag geaccepteerd, dat Arn
hem dit minderwaardig pro
duct heeft geweigerd en dat
zij na drie maanden waren
doorgebrand bij menschen die
ze wél hadden gebruikt.
Een verklaring waarom één
fabriek de toewijzing kreeg en
niet de andere, die ook voor
dit werk zich hadden gepre
senteerd, wordt niet beant
woord, terwijl bovendien uit
de vragen een nieuw raadsel
oprijst: Hoe heeft deze fabriek
kans gezien om in enkele
maanden een hoeveelheid alu
minium te verwerken, waar
voor zij normaal vier jaar
noodig zou hebben gehad?
Al met al is het antwoord
absoluut onbevredigend en
blijft de noodpan zonder een
behoorlijke deksel.
Ook hier zal men wel de
oorzaak moeten zoeken in
ambtenaren, die zeer ambte
lijk en evenzeer ondeskundig
zijn opgetreden. Er zijn méér
van die prettige dingen.
B.v. De Nederlandsche
Spoorwegen hebben plannen
én bussen om de trajecten,
die door de Spoorwegen stief
moederlijk zijn bedeeld, béter
te helpen. Maar de Nederland
sche Spoorwegen wachten nog
altijd op de vergunningen om
met een auto op die trajecten
te mogen rijden.
Illusies gaan in rook op J
In het ééne gedeelte van het
land zijn de menschen nu een
maal méér gek op shag- en ci-
garetten dan op sigaren. De
distributie heeft over het hee-
le land ongeveer percentsge
wijze een gelijke verdeeling
vastgesteld. Nu heeft zich het
geval voorgedaan, dat ver
schillende winkeliers, bij wie
meer om sigaren dan om ci-
garetten en tabak werd ge
vraagd, naar collega's zijn ge
gaan bij wie grootere aftrek
was voor cigaretten en tabak
.".an voor sigaren, om te ruilen.
En dos zóó de distributie zijn
doel te doen bereiken. Maar
dé opperhoofden der distribu
tie hebben dit verboden en
hebben dus feitelijk een ver
bod uitgevaardigd om hun
fouten te corrigeeren.
U ziet: de ambtelijke keu
ken staat vól pannen, waar
geen behoorlijk mensch een
deksel op weet te vinden.
Het loopt in de papieren
Ergens in een Showroom
staat een auto.
Wanneer men hem van
dichtbij bekijkt dan draagt
hij kennelijk de sporen van
kunstig in elkander te zijn ge
zet uit de overblijfselen van
gesneuvelde collega's.
Hij stond er in December.
Hij stond er in Januari, hij
staat er n.u nóg. De wagen is
goed, de wagen kan rijden.
Maar niemand krijgt een
kans. Doktoren zitten te
springen. Maar.... zij moe
ten een aankoopvergunning
hebben. Zij krijgen geen aari-
koopver.gunning. De een na
den ander stapt naar binnen,
onderzoekt de wagen, vraagt
en maakt plannen. Maar....
hij moet een aankoopvergun
ning hebben.
Tot eindelijk de oplossing
komt en er iemand is die op
een nieuwe aanvraag vóór
een aankoopvergunning ten
antwoordkrijgt: „Mijnheer,
er zijn zóó weinjg wagens, dat
zij worden verdeeld over de
departementen".
De wagen stond er in De
cember, in Januari.
Hij staat er nog in Februari.
Hij zal er in Maart nóg wel
staan.
E U.N.R.R.A. heeft
alle mogelijke moei-
gedaan om
het eerste con
tingent Poolsche kinde
ren, die geen ouders
meer hebben, naar Ier
land over te brengen. De
Ieren zouden deze kin
deren met open armen
ontvangen.
Jawel.'.
Maar nu heeft het gou
vernement van Warschau
bezwaren gemaakt tegen
dit kindertransport naar
Ierland.
Waarom?
De kinderen hebben
geen ouders meer. Er
worden dus geen fami
lies uit elkander gerukt.
De levensomstandigheden
in Polen en Duitschland
zijn bedroevend. De kin
deren gaan er dus in
alle opzichten op voor
uit, wanneer zij door de
hartelijke en warmvoe
lende Ieren ontvan
gen worden.
De meeste Polen zijn
Katholiek: de Ieren zijn
óók een Katholiek volk.
En daar heb je het!
De U.N.R.R.A. heeft
via het Poolsche Roode
Kruis bericht ontvangen,
dat het gouvernement
van Warschau de „in
vloed vreest van het cle-
ricalisme" in Ierland.
Met andere woorden:
geen katholiek milieu
voor die kinderen, zoo
min mogelijk godsdiensti
ge opvoeding.
De kinderen zijn mo
menteel „gehuisvest" in
de Britsche en .Ameri-
kaansche zone van
Duitschland. De contro
le-commissie der Britten
had toestemming ver
leend voor het eerste
transport van 500 kinde
ren.
De Poolsche kruiser
„Conrad" lag gereed om
hen over te brengen. Er
waren maatregelen ge
troffen om de kinderen
in Ierland een Poolsche
en godsdienstige opvoe
ding te geven....
Thans wordt getracht
de kinderen naar Zwit
serland te brengen. Maar
men vreest, dat ook dit
plan weer zal afstooten
op hetzelfde argument
„vrees voor godsdien
stige opvoeding".
Warschau ligt in de
Russische bezettings
zone.
Het is maar dat u het
weet!
Doordat de Hongaarsche
Min. van Buitenl. Zaken op
den Terugweg van Praag naar
Boedapest in Presburg zijn reis
moest onderbreken, aangezien
een brug door den hoogen wa
terstand was weggeslagen, is de
publicatie van het verdrag tus
schen Tsjecho-Slowakije en
Hongarije uitgesteld.
-Mevrouw Roosevelt hoopt
heden met den heer en me
vrouw Connally in Frankrijk
aan te komen voor een drie-
daagsch bezoek aan Duitsch
land. Mevrouw Roosevelt zal
de kampen voor verdreven per
sonen bezoeken.
De eenige spoorwegbrug,
die Polen met Tsjecho-Slowa
kije verbindt ,is door den
stroom meegesleurd, zoodat al
le verbindingen tusschen deze
twee landen zijn verbroken.
Met het oog op het gevaar
van epidemieën en een opvoe
ring van het tempo van den we
deropbouw heeft prof. Pirlet
uit Keulen een nieuwe metho
de van puinruiming uitge
werkt. Om de volgens zijn be
rekening 1 5 millioen kub. me
ter puin in Keulen op te rui
men moeten 6,000 arbeiders 5
jaar lang onafgebroken wer
ken. Prof. Pirlet stelt den bouw
van een kabelbaan van het
centrum der stad naar het open
veld voor, waarmede op de
goedkoopste en snelste wijze
het puin geruimd zou kunnen
worden.
De onderkoning van
Britsch-Indië, Lord Wavell, die
van een tournee door het door
droogte geteisterde zuidelijke
gebied van Britsch-Indië in New
Delhi is teruggekeerd, heeft
Ghandi en den leider van de
Mohammedaansehe liga, Jin-
nah, voor een onderhoud met
hem in verband mét de voed
selpositie uitgenoodigd.
IJSSELBRUG TE DEVENTER
GESLOTEN.
De waterstand in den IJssel
bij Deventer was gisterochtend
gestegen tot 7,05 M. de schip
brug wordt nog steeds voor
voetgangersverkeer gebruikt,
maar men verwacht, dat hier
aan vandaag een einde zal
moeten worden gemaakt, om
dat dan de toegangswegen
door overstrooming onbruik
baar zullen worden. Het wa
ter stijgt nl. weer, zij het ook
langzaam.
De IJsselkaden zijn ten deele
overstroomd.
HARING NAAR
TSJECHO-SLOWAKIJE.
Gistermiddag is te Rotterdam
een convooi van 10 vrachtauto's
gestart, met bestemming
Praag. Zij voerden een lading
mede van 75 ton Zweedsche
haring, de helft van een contin
gent dat transito via Rotterdam
naar Tsjecho-Slowakije wordt
vervoerd. Verwacht wordt, dat
daarna nog 600 ton van deze
haring naar Praag getranspor
teerd zal worden.
Geen Tobias, geen staartje van Tobias meer te zien
in heel de Breestraat. Wat te doen? Jan Trompetter
hield zijn vaart in en vroeg aan een slagersjongen,
die juist een cigaretje stond te draaien: „Heb jij To
bias gezien?'' „Die is al lang het hoekje om", grin
nikte de jongen. „Dat is niet waar, vlegel, hij liep
recht door", viel Jan Trompetter uit. „Hebt u To
bias gezien", voeg hij aan een grootvadertje, die van
de zon liep te genieten?" „Wablief?" „Of u Tobias
gezien hebt". „Oneen, wel Abraham, als je dat
interesseert. Dat is twee en dertig jaar geleden. Da s
te zeggen, over een maandje, dan word ik twee-en-
tachentig". „Ben je wat verloren, baas", kwam een
straatjongen er bij staan. „Een hondje!" „Hij is z'n
hondje verloren", zei de straatjongen tegen een van
zijn kornuiten, die er ook eens bij kwam „Zo n
taxie?" „Ja, ja!" „Dat stond net met z'n pootje tegen
de Oude Kerk". „Hahal" brieste Jan Trompetter en
de jongens stoven van schrik uiteen en grootvader
liet zijn stok vallen, want opnieuw zette Jan Trom
petter het op een lopen tot hij hijgend op het kerk
plein kwam, juist toen het carillon op klokke vijf be
gon te spelen van „Merck toch hoe sterek".
