ui IB 1 1 11 L1 er gwBI 4 j'0 gj A j R a d a rve 1* b ijl ding met de zon De Nederlandsche Woensdag 30 Jan. 1946. HooLJred.Rector H Sondaai Mr Dr C. Cb A. van Haren. Directeur; G van Elbjrg. Bureaux; Papengracht 32. lel Red 20015. Adm. 20826. Abonnementsprijzen 1 0 26 per week. f 1.10 oer maand. f 3.20 per kwartaal. Franco oer post f 4.20. No. 185 Katholiek Dagblad voor Leiden en Omstreken De ondeugden van een mensch dikwijls verwilderde goede eigenschappen Beroep op alle inwoners van Indonesië D IJ ZIJN TERUGKEER IN INDÏë heeft Dr. van Mook in een iiorte persconferentie zijn indrukken samengevat, die hij in Holland heeft opgedaan, terwijl hij in een radiorede, gericht tot alle inwoners van Nederl.-ïndië een gunstige gedachtensfeer heeft willen scheppen voor de komende onderhandelingen. Het plan dat dr. van Mook, namens de Nederlandsche Regeering heeft meegebracht ,zou 15 punten omvatten en het plan zou na de aankomst van den Engelsclien abassadeur sir. Clark Kerr, begin Februari worden overhandigd. VAN MOOK's RADIOREDE Dr. van Mook wendde zich tot Nederlanders en Indone siërs, tot Chineezen en alle an dere bewoners van dsn Indi- schen Archipel. „Een politieke strijd over schaduwt dit land. waar thans een ieder naar vrede en naar het begin van wederopbouw verlangt, waar zoo veel men- schen van goeden wille verhin derd worden om tot overeen stemming te komen. Een toe stand van terreur belet nog iede re vrije gedachtenwisseling. De gevolgen van afzondering en Japansche overheersching zijn nog niet overwon nen. Een ongegronde vrees voor hernieuwing van de koloniale verhoudingen eenerziids en he vige, doch begrijpelijke reacties op di_ onafgebroken toestand van bedr iging en van leed aan den anderen Kant. hebben op Java en Sumatra de'"overhand over het menscheliik verlan gen naar samenwerking, dat al len evenzeer ter harte gaat. Waar deze samenwerking in de buitengewesten reeds tot stand is gekomen, zijn goede vorde ringen gemaakt in de richting van een juiste verstandhouding, die een waarborg voor de vrij heid, thans en in de toekomst, moet zijn. Indrukken over Nederland. In Nederland ben ik in de ge legenheid geweest vesl dingen waar te nemen en veel men- schen te hooren. Ik heb daar den eensgezinden wil ontmoet om dat ontredderde land aan de Noordzeekust weer op te bouwen en een uitgesproken geestdrift aangetroffen om de normale verhoudingen alsock de cultureele waarden te her nieuwen. Dezelfde mensehen, die het Australische natuur kundigen hebben een ra darverbinding met de zon tot stand gebracht. Zij hebben een speciaal soort uitstralingen terug ontvangen, geheel an ders dan bij de jongste radarverbinding met de maan, waarvan een nor male uitstraling terug kwam. Ditmaal kregen de geleerden geluidsgol ven terug, die. of wel aan de oppervlakte of in het inwendige van de zon werden voortgebracht. Een der deelnemers aan deze onderzoekingen verklaarde, dat het leven van elk individu op aar de door het resultaat van deze unieke proef nemingen waarschijnlijk materieel beïnvloed zal worden. ergst de weerslag ondervinden van de berichten over hun naaste en dierbaarste verwan ten en van wie men oppervlak kig zou denken, dat zij slechts hun aandacht kunnen schenken aan herstel van wet en orde, in den zin van strafoefening, zijn nu overtuigd van de noodzaak om een nieuwe verhouding te scheppen en de koloniale ge dachte uit te bannen. In vond in Nederland een zuiver en klaar begrip van de wijze waarop Nederland en In- dië hun eeuwenoude betrekkin gen moeten handhaven in over eenstemming met den geest des tijds en tot gemeenschappelijk voordeel. Degenen die in staat zijn om zich boven hun otimiddellijke gevoelens te verheffen, ziin er van overtuigd, dat het in de eerste plaats noodzakelijk is door middel van overleg en we- derzijdsch begrip een situatie te scheppen, die het herstel van het koninkrijk mogelijk zal ma ken. Degene echter, die deze vruchtbare en opbouwende ge dachte verwart met den wensch tot herstel van de oude gang van zaken of van de koloniale belangenpolitiek, begrijpt den geest van vernieuwing niet, die zoowel in Nederland als in In donesië heerscht. Kolonale gedachte verworpen. De Nederlanders hebben over het algemeen de koloniale ge- dachtengang verworpen en zijn bereid om het volledige deelge nootschap, waarvan Hare Maje steit meer dan drie jaar gele den heeft gewaagd, voor te be reiden en te verwezenlijken. Terzelf dertij d is het hun wensch, dat dit denkbeeld door beide partijen loyaal en zonder geweldpleging wordt aanvaard en dat er in de toekomst een eind zal worden gemaakt aan die toestand van terreur en bloedvergieten, die op het oogenblik deze streken meer en meer naar den afgrond van bar- baarschheid en verarming driift en waarvan wel nauwelijks herstel meer mogelijk zal zijn. Geen wraak, maar dan ook geen terreur. Bij de komende onderhande lingen zal er ruimschoots gele genheid zijn voor die groepen, die tot nu toe weinig op den voorgrond traden,, om hun denkbeelden naar veren te brengen. Evenzeer zal met die millioenen, die reeds openlijk en bewust de weg tot samen werking hebben gekozen, ten volle rekening worden gehou den. In volledig begrip zal toe gevendheid worden betracht voor alles, wat onder invloed van opgezweepte hartstocht en diepgeworteld misverstand mag zijn geschied. In gemeenschap- pelijken arbeid moeten weer ordèliike betrekkingen worden aangeknoopt en de rechtsple ging dient zijn taak tot bestrij ding van de misdaad te hervat ten: maar elke gedachte aan wraak of rancune moet vreemd z<in aan een politiek, die uit sluitend on het algemeen her stel is gericht. „Gunstige indruk", zegt Sjahrir. Met betrekking tot de radio rede van Dr. van Mook ver klaarde Sjahrir, dat hij in deze Een document, dat niet ter tafel zal komen in het proces tegen de oorlogsmisdadigers te Neurenberg, is in handen van het Openbaar Ministerie. Dit document onthult, dat dadelijk na de capitulatie van Italië Hitler van plan was het Vati- caan door Duitsche troepen te laten bezetten. Het document bevat de minu tes van een conferentie, die door Hitler in Berlijn bijeen Was geroepen en door den Duit- schen bevelhebber in Italië, Kesselring, werd bijgewoond. Het document toont aan, dat Kesselring als gevolg van Mus solini's val voorstelde om zwa re wachten aan alle ingangen van Vaticaanstad te plaatsen, waarop Hitier zei: „Wij zullen niet met wachten knoeien. Wij gaan er binnendringen om in de archieven van het Vaticaan na te speuren, wat er achter de schermen in Italië is gebeurd. Wij zullen de Heiligheid van het Vaticaan niet eerbiedigen''. De prosecutie bezit geen do cument om aan. te toonen, waarom Hitier zijn plannen niet heeft uitgevoerd. Er is ook geen document om te bewijzen, dat Hitier de bedoeling had om den Paus te vermoorden. Sinds de ineenstorting van Duitschland hebben geruchten de ronde ge daan, doch het was niet moge lijk deze bevestigd te krijgen. Er waren alleen plannen om als eerste deel van de „over- wiriningsfestiviteiten'' alle Ka tholieke priesters op te hangen in het openbaar. Er was een Gestapo-bevel om dit te doen. maar het was reeds verbrand, voordat de prosecutie het in handen kon krijgen. Proefstemming rond Belgische Koningskwestie In den loop der laatste we ken heeft de stad Lier een volksstemming gehouden over de koningskwestie. Alle meer derjarige inwoners werden ge raadpleegd, vrouwen zoowel als mannen. Zij lie op den stemdag afwezig of ziek wa ren, hebben hun stem kunnen uitbrengen, op formulieren, die thuis besteld waren. Op 17.535 uitgebrachte stem men, zijn er 14.857 vóór den Konjrig. 1.476 kiezers hebben zich te gen den Koning uitgesproken. Het percentage vóór den Ko ning bedraagt 84.42%. rede de mentaliteit van van Mook herkende en. ofschoon hii weigerde een rechtstreeks commentaar te geven, vestigde Sjahrir den indruk, dat hij deze mentaliteit als gunstig voor de besprekingen beschouwde. In den loop van het gesprek verklaarde hij ook, dat, indien bij de komende besprekingen, de nieuwe voorwaarden aan vaardbaar werden bevonden, zij zeker beslissend zonden zijn voor een alomvattende oplos sing van het geheele probleem. Op de 4e plaats onder zeevarende mogendheden Ondanks de groote oorlogs verliezen van de Nederlandsche koopvaardij is Nederland van de vijfde naar de vierde plaats onder de zeevarende mogend heden opgeklommen. Voor den oorlog had het Brit- sche rijk een koopvaardijvloot van 2.892 schepen met een to tale tonnage van 17 millioen brutoton. Daarop volgden de Ver. Staten met een vloot van 1.301 schepen met ruim 8!4 millioen brutoton. Noorwegen met 803 schepen, Frankriik 497 schepen. Nederland met 461 schepen. Thans staan de Ver. Staten aan de top met 5.529 schepen, dan het Britsche Rijk met 2.347 schepen, Noorwegen met 465 schepen, Nederland met 272 schepen. Frankrijk is thans gedaald tot de zevende plaats. Na Nederland komt nl. Zweden en de Sowjetunie. De Grieksche vloot is bijzonder zwaar geteisterd: ruim een mil lioen bruto-ton ging verloren. H.K.H. Prinses Beatrix, die morgen, 31 Januari, 8 jaar wordt. Anefo-P. In dc Kotierdamsche haven arriveerde Maandag tegen den avond de Neder landse!.e torpedojager ..Tjerk Hidden", welk schip indertijd door onze regce- riujg voor ouze vloot van Engeland werd gekocht. 1.P.O.-P. j|c Rusland en Oostenrijk D I verkiezingen in Oosten rijk hebben aan de Sovjets duidelijk te verstaan gegeven, dat het Oostenrijksche volk niets, maar dan ook totaal niets van het Communisme en zijn politiek moet hebben. Dit zint den voorvechters der democratie totaal niet en, aan gezien zij over de macht be schikken wie is er zoo slecht om aan de nationaal-socialisti- sche theorie „Macht is Recht te denken?! zullen zij Oosten rijk wel op een andere manier trachten te dwingen. Zoo verwacht men dat de Sovjet de Italiaansche aanspra ken pp Zuid-Tirol, de Joego slavische aanspraken op Karin- thië en de Hongaarsche aan spraken op weer andere deelen van Oostenrijk zullen steunen. Op die manier zullen zij pro- beeren Oostenrijk dan wel klein te maken. Bovendien weigeren de Rus sen hun bezettingsleger in Oos tenrijk te verminderen. Dan eischen zij nog dat een groot aantal communisten die tenge volge van de jongste verkiezin gen hun openbare bestuurs functies hadden verloren, weer zullen worden herbenoemd. Nu Oostenrijk anti-commu nistisch en Christelijk gestemd heeft gaan de Russen het be handelen als een fascistisch land. Het is overal dezelfde tak- tiek en dat praat in de Uno over de bevrijding en de waar achtige democratie. Denk aan Perzië, denk aan Turkije, zie nu naar Oosten rijk. Vertrouwen in de nieuwe regeering GOUIN's SOMBER PROGRAM Een motie van vertrouwen in de regeering is door de Fran- sche Assemblee aangenomen met 514 tegen 51 stemme-, bij een totaal aantal uitgebrachte stemmen van 565. De nieuwe Fransche regee ring is gistermiddag gunstig ontvangen door de nationale constitueerende vergadering, waarbij Gouin het programma voorlas, waarin de toekomstige binnenlandsche politiek wordt uiteengezet. Een verrassing vormde in deze rede de aan kondiging van de uitbreiding der nationalisatie tot meer in dustrieën dan men zich aan vankelijk had voorgesteld, en tot enkele handelsbanken. Gouin bracht zijn economi sche maatregelen in drie punten samen: ten eerste, massale ver mindering van burgerlijke en militaire uitgaven op korten termijn: ten tweede „bevrie zen" der salarissen en loonen en van de prijzen der land bouwproducten en alle artike len, die voor de werkende klas se noodzakelijk zijn; ten derde, rationaliseering (en dientenge volge bezuiniging in de exploi tatiekosten) in alle genationali seerde industriebedrijven. Omtrent de productie deelde Gouin mede, dat hij zal trach ten het land te brengen tot een serieproductie van standaard artikelen tegen lagen kostprijs. Gouin zeide voorts, dat Frank rijk voornemens is zijn samen werking met alle geallieerde en bevriende naties voort te zet ten. Hij noemde hierbij in het bijzonder: Tsjecho-Slowakije. België, Noorwegen. Nederland, Luxemburg, Italië, de Staten van Midden- en Oost-Europa, Zuid-Amerika en China. Morgan blijft in functie Officieel is medegedeeld, dat Gen. Sir Frederick Morgan zijn functie van chef der Unrra- v/erkzaamheden in DuitschlanA zal behouden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

De Burcht | 1946 | | pagina 1