H Slechts voetbal in District V! Le jour de gloire est arrivé" OMGEVING Een menscli heeft zoo zijn gedachten. De motie-van Poll OP ééN PUNT schijnen alle waar achtige democraten t eens te zijn i ranco moet weg. Op één punt la ten alle waaracntige uemocrate ons in den steek: niemand zegt hoe het Spaansche volk dan wel moet worden geregeerd. Men spreekt van een demo cratisch Spanje, maar, och arme. maaKt dat volk, nu althans niet ongelukkiger door het een West-Europeesche demo cratie op te dringen. Men wil Spanje zoo'n mooie democratische grondwet ge ven net zoo mooi b.v. als de grond wet van Weimar, waarmede de Duii- schers 11a den Eersten Wereldoorlog werden geregeerd. De Duitschers heb ben die grondwet niet aangehouden, ze zijn aan hun democratische weelde be zweken. Ja, wat moet dat met Spanje? Don Juan, de zoon van Alfonso XIII maakt zich op om den troon zijner va deren, in niet al te besten staat achter gelaten, in bezit te nemen. De mo narchie heeft haar kansen in Spanje ge mist door eigen fouten. Wel is er een strooming de monarchie te herstellen, blijkbaar afkomstig van degenen die niet zoo zeer de dupe van die fouten zijn geworden. Er is ook een sterke stroo ming, welke de republiek wil omdat de republiek meer democratische allures pleegt aan te nemen. Maar bij die al lures blijft het dan ook dikwerf. Beter ware het in Spanje allereerst de noodzakelijke sociale hervormingen aan te brengen; het groot-grondbezit b.v te „reorganiseeren". Met d i e her- \0rn11ngen zou de voorwaarde voor een rustiger en evenwichtiger staatsbestel vanzelf gepaard gaan. Een adspirant-koning houdt zich ge reed in Portugal, een republikeinsch be wind staat in Frankrijk klaar.... DE GAULLE Generaal de gaulle heeft plotseling gemeend het bijltje te moeten neerleggen. Hij had genoeg van het gekrakeel. Doch niet of hij er genoeg van had is de vraag waar het om gaat, maar of hij Frankrijk een dienst bewees door (voorgoed?) heen te gaan. Noode mist men den man waarnaar Frankrijk op het dieptepunt van zijn verval zoo verlangend had uit' gezien en die tijdens en onmiddellijk na de bevrijding zooveel voor Frank- rijk's verheffing heeft gepresteerd. Vrees bekruipt ons dat het land in zijn oude weinig verheffend politiek gekra keel zal terugvallen. Veel wordt duide lijk indien men steeds voor oogen houdt dat Frankrijk wel een parlement heeft, maar geen parlementair stelsel kent, zooals wij. In Frankrijk is het parle ment oppermachtig. Oppermachtig ook om de staatsmachine grondig in de soep te rijden. De President der republiek staat niet boven de partijen en niet er naast. In de beslissende oogenblikken staat hij nergens. Bij ons daarentegen is er behalve het parlement een Kroon, die als zelfstandig orgaan het met het parlement, maar als het noodig blijkt, ook tegen het parlement opneemt e: juist 1*11 de beslissende oogenblikken 011 zer geschiedenis een rol speelt welke uit geen geschreven wet kan worden afge lezen. Zoo juist wordt gemeld, dat de drie groote partijen, die der socialisten, die der communisten en die van de republi- keinsche volksbeweging een Godsvrede hebben gesloten in een kabinet-Gouin, voor de vier maanden, welke Frankrijk nog van de algemeene verkiezingen scheiden. Moeilijke opgave voor M. V. V. De hardheid van de sportvelden is nog van dien aard, da tin alle Districten van Nederland, behalve Afd. VI, de wedstrijden moesten worden afgelast. In het Zuiden zal het er echter warm f aan toe gaan. j het moinvan een bendehoofdman in M.V.V. heeft morgen een lastigeu deze kloppartijen een belangrijk aan- uitwedstrijd tegen 'de Sportclub Emma. deel heeft. De aanmoedingingen blijken Willen de Maastrichtenaren de beste kans op de topplaats behouden, dan zul len ze dezen wedstrijd moeten winnen, temeer daar de huidigen leider, Lini- burgia, het vermoedelijk wel klaar zal spelen tegen Juliana. Ook de strijd in deze onderste regio nen zal morgen fel zijn. daar deze can- didaten tegen elkaar in het veld ko men. Roermond, de hekkesluiter, zal ook nu tegen Bleyerheide niet veel kans heb ben de punten thuis te houden, terwijl bet Maurits ongetwijfeld welkom zou zijn indien een of twee punten veroverd konden worden op Brabantia. De plaatselijke strijd tusschen de Spechten en P.S.V. levert wellicht eei puntenverdeeling op. NORMALE COMPETITIE. In een artikel in de „Sportkroniek" geeft de Bondsvoorziter van den Kon. Ned Voetbalbond, de heer K. J. J. Lot- sy, kennis van het feit, dat het Bonds- bestuur, in overleg met alleDistricts- besturen. met de grootst mogelijke meer derheid besloten heeft, de huidige com petitie tot een normale'te verklaren. De promone- en degradatieregeling zal in de eerstvolgende bestuursvergadering vastgesteld worden. niet tevergeefs, want uiteindelijk kan Ken een beruchte rooversbende, die juist een geslaagden bankoverval achter den rug heeft, onschadelijk maken. Vooraf draait nog de film „De gevan genen van Feng Wu", die de zaal 111 de juiste stemming brengt voor de hoofdfilm. Trianon. Soldaten zonder uniform. Hoewel de film boeiend is stelt zij onherroepelijk teleur. De illegaliteit had Wild-West-scènes. Maar als het niet die per had gezeten was het inderdaad ge weest, wat de Nazi's wilden beweren: een onverantwoordelijk gedoe van heet hoofden. Niet. dat deze Belgische film geheel tot deze kwalificatie is terug te .voeren, maar het hoofdthema bestaat uii stoere staaltjes, waarbij, tot bevrediging- van het publiek alle tegenrollen worden uitgemoord en de „goeien" de'lauwer krans der overwinning krijgen. Dit was in de werkelijkheid helaas niet zoo. De producers van deze film hebben teveel gespeculeerd op het oppervlakkig pu bliek en zich te weinig verdiept in de historie van de verzetsbeweging; daar om werd het verre van een documen taire. Eischt men echter van deze film niet meer dan een spannend amusement en neemt men genoegen met de vele technische gebreken die filmmateriaal en opnamen aankleven, dan valt er te ge nieten van boeiende intrige en goed spel van amateurs, die zelf uit de illegaliteit stammen. DE U.N.O DE BELANGSTELLING voor de U.N.O.-verga deringen verminde deren met den dag. De U.N.O. is nu immers bezig aan het inge wikkeld werk van benoeming van com missies, wa-rachter het steekspel der elkander wantrouwende groot-machten moet worden verborgen en welke com missies moeten diénen als kapstokken waaraan evenzoovele netelige kwesties, welke voorloopig toch niet kunnen wor den opgelost kunnen worden opgehangen. Het publiek, dat nog altijd voorkeur aan den dag legt voor simpele openhartigheid begrijpt de tech- pick niet meer en keert zich af. Eerst op den dag waarop de wereldorganisa tie der Vereenigde Nateis een werke- I ij k succes zal kunnen boeken, zal men dit succes in simpele woorden over de wereld kunnen seinen. Dan zal men be grijpen en dankbaar aanvaarden. De Russen hebben gemeend onze Indi sche kwestie voor den Veiligheidsraad der U.N.O. te moeten brengen. In een deel van het Koninkrijk der Nederlanden is een aantal lieden in opstand geko men tegen het wettig gezag. Zij heb ben dat kunnen doen omdat de Japan ners met hen heulden en hen wapens verschaften. De geallieerden hadden geen tijd om den oorlog in Indië te liquidee ren. Hadden de Eugelschen de Japan- 1 ners en der.zelver wapenen snel opge- I ruimd dan was lndië niet ten prooi ge- j valTen aan extremistische elementen, i maar dap had het in een rustige ont wikkeling mèt het Moederland de staat van zelfbestuur gekregen, waarop het binnen het ééne Koninkrijk aanspraak kan maken. Het is onze zaak, niet die der Rus die opstand en democratie vereen- Op een antenne op gelijke hoogte met mijn volière streek een merel neer, met open bek van de warmte. Uit zijn gebaar sprak medelijden met mijn gevangenschap en ik had mij niet verbaasd, zelvigen (wel te verstaan buiten de Kus jnt],cn |,jj ,ny (ioor jiet het sische grenzen). I jraas een apenootje had toe- is ook uiet de zaak der U. N. 0.1 gestoken. Waarom, dacht ik. BIOSCOPEN Casino. Wat de titel van deze film met den inhoud te maken heeft is ons niet recht duidelijk geworden. Hoewel Harry Bauer niet tot volle ontplooiing komt van zijn gaven als karakterspeler en de entourage, de sfeer en de inhoud wat arm zijn uitgevallen is de film „Moskousche Nachten" toch een stuk werk. dat de toeschouwer met voldoe ning huiswaarts doet keeren. Voor die genen, die zich in de komende week op ,.de Bios" willen tracteeren, zal hei geen teleurstelling zijn. In het goed ver zorgde voorprogramma zien we ter ge legenheid van de verjaardag van Prin ses Margriet een glimp van de blijde en onbekommerde jeugd onzer Prinsesjes in Canada, een trotschen vader Prins Bernhard, die zijn dochtertje „aan geeft" en een echter moeder. Prinses Juliana, die haar borelingske ten doop houdt. Lido. Ook dit theater bréngt een detective-film, zij het van geheel an deren aard. Het verhaal is blijkbaar ge ïnspireerd op een blijspel. De grappen makerijen zijn, hoewel zeer vlot ge speeld, teveel „oud-Engelsch", inge steld op grove humor. Dit is een ty pisch verschijnsel van vele Engelsche films, welke dikwijls den fijnen geest die wij kunnen apprecieeren in Ameri- kaansche en Fransche films, nog missen. Volwassenen, -die niet al te zeer let ten op den clou van het verhaal (deze is tamelijk doorzichtig), kunnen Lido deze week be-zoeken. Luxor. Majoor Hammond van Scot land Yard is belast met het onderzoek naar de regelmatige, geheimzinnige ver dwijning van vliegtuigen. Ondanks alle moeilijkheden, die hem in den weg wor den gelegd, zet hij door en weet samen met een piloot de zaak tot een goed ein de te brengen. Van de dectective-films is deze wél een der vlotste en aardigste. De detective is een charmante kerel, die het leven niet al te zwaar opvat, en er een geheel eigen manier van onderzoeken op nahoudt. Liefhebbers van dit soort filnis kunnen wij advisee- ren naar Luxor te gaan. Rex. ..In Stormende galop" een Wild West-film. brengt de geheele zaal in spanning en het medeleven vooral van het jeugdige gedeelte van de bios coopbezoekers. wordt dan ook bij dc traditioneele vecht- en schietpartijen, ge uit door luide aanmoedigingen aan 1iet adres van de hoofdiiguur Ken Maynard. die als Rijks Politiecontroleur, onder Het .is een mooie morgen in een milde October- maand. De zou zeeft het eerste goud door de nevels, die over de glooiende heuvelen van het Champagne-land waast. Het is stil en de bladeren aan de boomen zijn nog als doffe vlammen in het komende licht. .Ginder ver, op een boerderij, kraait een haan. Er zijn wat verre geruchten. Een wagen dokkert door het diepe karrespoor en de trage roep van den voer man klinkt over het veld. Op een open plek. tegen een achtergrond van laag struikgewas, aan den rand van een groote, open leemgroeve. staan 27 mannen. Ze staan blootshoofds, hun kleeren zijn gescheurd; de een heeft een jasje over zijn bloote lijf, de ander draagt zijn hemd in flarden. Hun schoenen zijn kapot, ze zijn met modder overdekt. Zevenentwintig menschen. Zevenentwntig mannen staan lit het rijzende licht van den dag. Ze zijn bleek, hun lippen zijn gesloten, maar hun oog fonkelt. Op dertig pas afstand "staat een Duitsch pele- ton, stram in de houding, het geweer aan den voet, de helm vastgesnoerd op de harde koppen. Naast hen een officier, het eene eereteeken naast het andere vindt geen ruimte meer op zijn hoo- ge borst. Ze staan en wachten. Want tusschen hen in staat een pries ter met zijn witte rocnet en stool. Hij staat vlak voor de geopend groeve en hij spreekt tot de Franschen: „Jongens, jullie uur is gekomen, het uur waarin je overstapt van dit naar het eeuwige leven en het zal kort zijn, even kort als de sprong, waarmee je over deze „De dag der glorie is gekomen" groeve kunt komen. Het zal zwaar zijn, maar God zal het je verlichten. Ik geef jul lie zijn vrijspraak over alles, wat je mocht hebben gedaan en God vergeeft jullie alles, want je hebt de groot ste liefde, die moge lijk is. Je offert je leven voor je land, voor je vrouw, voor je kinderen, de vrijheid van Frankrijk". De Franschen knielen neer. En tegen de ach tergrond van het mach- telooze hakenkruis slaat het Christuskruis zijn verlossende en bevrijden de zegen. Dan treedt de priester terug, maar hij gaat niet naast de Duit schers staan. De officier geeft bevel om te blinddoeken, maar met een trotsch gebaar wijzen de havelooze ge vangenen dit af. En als de officier terugtreedt en het peleton het geweer aan den schouder legt. dan klinkt plotseling uit den mond van den ter- dood-veroordeelden „Allons f enfants de la patrie, „Le jour de gloire est arrivé „Op zonen van ons land, de dag der glorie Is gekomen!" Het klinkt forsch en het trilt van een aangrijpen de liefde. Het bevel „Vuurt" blijft wachten en eerst, als het laatste woord van het Fransche volkslied is gezongen geeft de officier het doo- dende bevel en gelijk met de schoten klinkt als laatste kreet; „Vive Ia France", Leve Frankrijk. Zoo stierven 27 Fran sche gijzelaars op 22 Oc tober 1941 te Chateau- Briand. BLOEMENTENTOONSTELLING TE LISSE. Dinsdagmiddag is de bloemenshow in het gebouw van den heer Jac. Th. de Vroomen officieel geopend. De heer J. W. A. Lefeber wees in zijn openingswoord op' de zeer dringen de behoefte om ook in Lisse bloemen te exposeeren en deelde mede, dat te Lis- se een tentoonstellingsgebouw zal ver rijzen. De heer K. J. Grullemans, voorzit ter van de tentoonstellingscommissie, wees op het zeer groote nut van deze show, 111 het bijzonder ook voor de ar beiders en wekte hen vooral -op om her haalde malen de. expositie te bezichti gen. Momenteel zijn er goede vakmen- schen tekort en door goede studie kan men zich hier verder in het vak bekwa men Daarom verheugde het hem, dat door de afd. Lisse van de Algem. Ver. v. Bloembollencultuur het besluit genomen was een permanent tentoonstellingsge bouw in te richten, hetgeen voor Lisse en in het bijzonder voor alle vakgenoo- ten en arbeiders van het allergrootste belang is. Het is de bedoeling om het volgend jaar verschillende groote bloe mententoonstellingen te houden en ver volgens ook exposities van huisbroei. Tevens zag hij gaarne ook, dat er wed strijden gehouden worden van soorten kennis van bloembollen en het verder verrijken van kennis van bloemen en bloembollen. We moeten er allen naar streven om ons mooie vak grooter te maken en hij adviseerde de patroons om hun werk nemers op te wekken geregeld de ten toonstelling te bezoeken. WARMOND Kath. Jongerenbeweging. Maandag a.s. 8.15 uur komt prof. A. Cleophas spreken over de encyclieken „Rerum No varum" en „Quedragesimo Anna". KATWIJK AAN DEN RIJN B. en W. hebben een schrijven ont vangen van het gemeentebestuur van Ellewoutsdijk Z., waarin dank betuigd wordt voor de verstrekte goederen aan deze getroffen gemeente. Door A. v. d. G. van het Overrijn is bij de politie aangifte gedaan van mis handeling door een zekere K. WOLKENKRABBERS door C. van Brabant Eens stond ik op een snikheeten Zondag-namiddag op het balkonnetje van 114 bij V> van mijn kamer drie hoog achter tn de volkrijke buurt van een heel groote stad. De zorgzame bouwers van het huis geen sociale gedachte vergetend hadden een hooge gaasomrastering op de „ballustrade" ge maakt, zoodat de bewoner, indien hij duizelig werd, toch niet onverhoeds het aardrijk kon opzoeken. Ik wist. dat de wéinige centen, die ik bezat, niet de mijne waren. Wie heeft er niet een paar gulden schuld, die fei telijk geen schuld zijn, maar alleen iets, dat je nietjtebt be taald. Meer dan zoo'n paar gulden onechte schuld had ik niet, maar meer bezat ik ook niet. Daarom was ik gedoemd dien heeten dag tusschen de muren te blijven, want als je je in de groote stad voor je pleizier omdraait ben je een rijksdaalder .kwijt. gaat dat stomme beest niet naar buiten, naar de velden, naar de bossclien en de heide? Ik herinner mij nog héél goed, dat het een Pinkster zondag was. Want het was toen. dat ik zwoer in een kleiner huis (e gaan wonen, wat mij betreft, in een huis waar je met de deur de voor kamer binnenvalt. Maar een huis in den polder, aan een plas, op de heide. Waar ik vanuit mijn kamer den dob- er in het water kon gooien. Zoo'n huis waar je tegen aan kunt gaan zitten als het warm is en waar de kippen zoo gezellig omheen schar relen. Waar je rijk kunt zijn met alle zorgen en armoede, die in de stad dubbel zwaar drukken. Liever zoo'n stulp, dacht ik, dan een flat waar je geen bovenhuis tegen mag zeggen. Na jaren, nu mijn harte- wensch is vervuld en ik geen personeele belasting hoef te betalen voor de weelde, welke ik hierbuiten geniet, dacht ik daaraan, toen ik in een geillustreerd blad pho to's zag van een straat wolkenkrabers in een bui- tenlandsche stad en dat het in Amsterdam ook best dien kant uit kou gaan. Neen. dacht ik, geen wol kenkrabbers. Onze gedachten ja, moeten de hoogte zoe ken. de lucht voor onze gedachten kan niet sereen genoeg zijn. Maar tegelijk moet de mensch het con tact met den grond bewaren. Wanneer hij niet op de aarde leeft kan hij den he mel niet verdienen. Een volgende bladzijde vertoonde mij de fabri cage van huizen. In Wei nige dagen zet men zoo'n rij huizen, waarvan de onder- deelen klaar uit de fabriek komen. neer. Worden wij dus weer no maden, die hun tenten op breken en elders neerzetten naar lust en luim? Geen huis dus meer. waarvan de kinderen, waar ter wereld zij zich ook bevinden, kunnen zeggen: dat is mijn ouder huis, daarin ben ik gebo ren, daarheen kan ik gaan, wanneer de hcele wereld zich tegen mij keert. Hui zen, die geen verleden kun nen krijgen wil men bou- men en ons wil men losma ken van den grond waar onze wieg op stond. ET KWAAD, dat deze motie sticht, zonder dat ze tot eenijj positief gewin zal lieden blijkt niet gering te zijr. Wij hebben hierbij niet zoozeer op het oog de in- druk, welke de motie bij de extremis* ten in Indië wekt, dan wel de felle reaotie, welke zij op de Engelsche en Amerikansche publieke opinie uitlokt, En dat is een teere zaak, want de „oorlog" in ons Indië is in Engeland en in Amerika allesbehalve populair. Wij kunnen daarvan denken wa twij willen, maar wij hebben het als feit te accep- teaeren. De Britsche minister van oorlog heeft verklaard, dat tot 1 Januari de Britsche verliezen in Indië bedroegen: 25 dooden, 52 gewonden en 12 vermsiten. De Britsch-Indische verliezen bedroegen: 348 dooden, 733 gewonden en 102 ver misten. De NederlandSche verliezen op Java: 31 dooden, 100 gewonden en 6 vermisten. De Engelsche Regeering heeft moeite met haar rtoepen in Indië, die naar huis willen en zij heeft moeite met een publieke opinie, die, nu het British Em pire niet op het spel staat, voor het ridisch „avontuur" niets voelt. Dat het de hogste tijd wordt voor de oplossing van het Indisch probleem staat vast. Dat de uitzending van een com missie van Kamerleden die oplossing geen seconde bespoedigd, is o.i. even min aan twijfel onderhevig. DE ZUIVERING ET DEBAT over de zuivering tus schen de Kamer en de Regeering mistte stijl. Men heeft dikwijls herhaald, dat het niet of dat hei toch wel goed ging met die naargeesti ge geschiedenis waar we ons toch door heen moeten bijten. Terecht werden bezwaren ingebrachct tegen het feit, dat de onderteekenaars zwaarder worden ge straft dan de hoogleeraren, die hen ad viseerden te teekenen. Zelfs ministei Schermerhorn heeft daartoe eens gead viseerd, maar. zei minister van der Leeuw, dat is, echt waar, slechts één keertje gebeurd en dat was nog in één speciaal- geval. De minister vertelde er niet bij of zijn collega daarvan nu erg veel spijt heeft of niet. VERGOEDING VAN OORLOGSCHADE EEN STORM van critiek oogstte de Regeering met haar regeling t.a.v. de vergodeding van oorlogsschade, welke geen vergoeding is maar een tegemoetkoming op basis 9 Mei 1940. Speciaal Kath. afgevaardgiden uit de geteisterde gebieden de heeren IJs- selmuiden uit Arnhem, Mos, uit Zee land, Teulings uit Den Bosch, Droes- sen uit Limburg wezen op het on houdbare stelsel van de Regeering ook wat betreft de toekenning van een be paald bedrag voor verloren gegaan huis raad op basis van de huurwaarde van het huis dat men bewoonde. Die maat-( staf is op zichzelf zoo gek niet. Het is duidelijk, dat men geen rekening kan houden met de omstandigheid, dat iemand kostbare schilderijen had han gen. Doch wanneer het vast bedrag naar huurwaarde zoo gering is, dat men er thans net één slapkamer met toebe- hooren vor kan koopen en wanneer men daarenboven weet. dat de huren op het platteland laag zijn en het kindertal groot, dan komt de aangelegde maat staf in een ander licht te staan. Den krijgt het den schijn, of de geteisterde gebieden nog eens extra geteisterd wor den., want daarop komt het neer, in dien men de schade niet door het ge heele Nederlandsche volk doet dragen. Draagt elkanders lasten. Jawel, zei1 de minister, maar waar moet het heen, als ik schadevergoeding geef oo basis van de vervangingswaarde. Onze staats schuld loopt on tot 25 a 30 m i 1 1 ia r d. (Voor den oorlog 4 a 5 milliard, ont- satan gedurende een paar eeuwen!) Ons volksvermogen werd bij het uitbreken van den oorlog geschat on 15 a 20 mil liard. Door bijzondere heffingen zal hier van rond 8 milliard worden overgehe veld van de bezitters naar de niet-be- zitters. De Kamer werd stil onder dezen mil- liardendans. Maar met dat al blijft de vergoeding voor schade aan onroerend goed bepaald op de waarde van 9 Mei 1940 en wordt voor schade aan huis raad een bedrag uitgekeerd, dat af hangt van de huurwaarde van het huis. dat men bewoonde. Enkele verbeterin gen wilde de minister aanbrengen. Vol gens het besluit Materieele Oorlogs schade van 9 November 1945 zal er een bedrag van 3 a 4 milliard mede ge moeid ziin en dat vond de minister wel letjes. Hii k o *1 niet een tegemoetko ming op basis van de huidige prijzen in uitzicht stellen. Dan wist hii op geen stukken na met hoeveel milloenen of milliarden de schatkist nog eens zou worden belast. Het betoog van den mi nister was klemmend. En toch blijft het waar. dat de getroffenen, die have en oed verloren, een hoogeren cijns beta len dan anderen. En dat is het onbe vredigend slot. Straks zal de materie bij wet worden geregeld. Wellicht dat dan nog enkele sprekende onbillijkheden kun- VOORSCHOTEN Ondertrouwd: B. Vos 27 j. en M. Oosterom 29 j.M. Ellinghaus 31 j. en J. van Vliet 20 j.J. D. van Cuilen- burg 23 j. en M. E. Legeer 23 j.J. Hoogervorst 68 j. en E. H. Hemerik 48 j.A. J. Verboon 43 j. en A. Zonder- van. 37 j.J. G. van Dijk 26 j. en J. H. C. Wigman 33 j.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

De Burcht | 1946 | | pagina 2