Diplomaten staan terecht Kei grate gezin De indruk in Engeland Een duister punt Zijn wij bewdjd Het proces te Neurenberg -i- ECHNISCHE redenen waren oorzaak, dat Hess in het pro- gramma van gisteren zijn plaats moest afstaan aan de diplo maten von Papen en von Neurath, wier aandeel aan de voorbe reiding van de agressie werd uitgestippeld. Niettemin was het hoogst interessant nog eens de duistere gangen na te gaan, wel ke deze geslepen beroepsdiplomaten der Nazi's verstokt en met toewijding hebben gevolgd. FRANZ VON PAPEN Franz von Papen, Westfaler van geboorte, Uhian in den vo- rigen porlog en daarna diplo maat, heeft in het Nazi-drama wellicht een van de meest duis tere rollen gespeeld. Uit de do cumenten blijkt duidelijk, dat deze wispelturige opportunist zelfs in de Nazikliek, die hem toch zoo hard noodig had, dat hij telkens werd teruggeroe pen, herhaalde malen uit de gratie was, Hoewel van Papen een der mannen was, die het meest hebben gedaan om Hit- Iers greep naar de macht moge lijk te maken, had hij toch reeds vóór 1933 een conflict met den toekomstigen Fuehrer. Von Papen's verdediger heeft getracht voordeel te slaan uit het feit. dat van Pa pen ter gelegenheid van den bloednacht, 30 Juni 1934, vier dagen gearresteerd was en heenging als vice-kanselier. De Amerikaansche aanklager stel de hiertegenover, dat de Nazis hem wellicht op deze wijze veilig door de willekeurige moordrazernij dier dagen heb ben willen voeren, omdat hij te nuttig voor hen was. Het feit van von Papens benoeming tot vertegenwoordiger in Weenen enkele weken later bevestigt deze veronderstelling. Want op deze plaats had Hitier een man noodig in wien hij volledig vertrouwen kon stellen. De wereld weet, wat von Papen in Weenen heeft voorbereid en getuigenis van den vroegeren Amerikaanschen diplomaat Georg Messersmith, zoo vaak genoemd in dit proces, is er om te bewijzen, dat von Papen niet als blind instrument handelde, maar wist wat zijn taak was. Op de meest cynische ma nier vertelde hij Messersmith, volgens diens getuigenis, dat heel Zuidoost Europa Duitsch lands achterland was en dat zijn opdracht was de Duit sche politieke en economi sche controle over dit gebied te verzekeren. Het verkrij gen van Oostenrijk was vol gens von Papen daartoe de eerste stap en hij zeide dan ook onomwonden, dat hij in Weenen was om de Oosten- rijksche staat te ondermijnen. Van Weenen uit zou hij het zelfde doel trachten te berei ken in andere landen. Er is in de Tweede Ka mer van verschillende zij den een pleidooi gevoerd om de zware lasten van het groote, kinderrijke gezin te verlichten. In de nota van Min. Lief- tinck wordt daaromtrent iets beloofd. De Min. wil n.l. de omzetbelasting van 2 op 3 pet. brengen. Hij zegt zelf de bezwaren niet te onderschatten, welke aan deze belasting verbon den zijn. doch hij heeft van alle kwaden het minste ge kozen, omdat deze belas ting over een groot vlak wordt gedragen en in staat is een belangrijke bate op te brengen. Ten bate van de groote gezinnen zullen voor nood zakelijke levensbehoeften vrijstellingen van omzet belasting worden gegeven, waardoor dus de noodza kelijkste uitgaven van het groote gezin omlaag kun nen worden gebracht. Voorts zal er 'n hoog tarief worden ingevoerd, op weeldeartikelen. Laten we niet teveel mopperen, want in Zwit serland bedraagt de omzet belasting momenteel 4 pet. Messersmith getuigt voorts, dat von Papen zelf$ zoo enthousiast en boud te werk ging, dat hij het geheim van zijn missie zelfs tegenover den Öostenrijkschen Minister van buitenlandsehe zaken van Ger- gerwaldene in 1935 niet kon verzwijgen. Uit Weenen werd von Papen teruggeroepen, -toen zijn werk was voltooid: daags voor den beruchten tocht van Schussnig naar Berchtesgaden. Maar zijn rol was nog niet uit en in 1939, toen hij toch al wel iets verno men móest hebben van hetgeen inmiddels in Tsjechoslowakije had plaats gehad, ging hij naar een nieuwen, voor de Nazi's uiterst belangrijken post, An kara. Eerst op 2 Aug. 1944 ein digde von Papens rol en tot dank voor zijn diensten op de in de modder geloopen nazi schuit kreeg hij een van de hooge onderscheidingen, waar mee Hitler in die dagen zoo kwistig was. Hij trok zich be scheiden terug in Westfalen, waar hij eens de katholieke be volking tot trouw aan Hitier had opgeroepen. Von Neurath. Kon von Papen in zijn eer ste verdedigingsgeschrift zeg gen dat hij niet ingegaan is op vele verzoeken van Hitier om partijlid te worden en dus eigenlijk niet tot de Nazi's be hoort. zijn collega Constantin von Neurath had dezen pijl niet op den boog, daar hij se dert 1937 zijn Nazigezindheid niet langer heeft gemeend te behoeven te camoufieeren. Hij bleef rijksminister tot het voor de Nazi's zoo bittere einde. Bovendien voerde hij tot 1943 protectoraat over Tsjechië. De aanklager liet er geen twijfel over bestaan, dat hij misdaden, in die periode tegen dit volk gepleegd, op zijn rekening heeft geschreven. Volgens door de aanklacht ingediende documenten was von Neurath bovendien tot het einde van den oorlog President van den Geheimen Kabinets raad. Hij verdedigt zich echter met de bewerinfe, dat deze raad nooit vergaderd heeft. Boven dien ontkent hij lid van den „Reichsverdedigingraad" ge weest te zijn. Hij en von Rib- bentrop waren de eenigen, die de hoogste Duitsche onderschei ding, de „Adlerorder" van Hitier ontvingen. Nadat de aanklager de reeds bekende rol van von Neurath in de Nazi- heerschappij nog eens had na gegaan, nesloot hij met te zeg gen, dat ueze beide diplomaten mannen waren, dien de Nazi's noodig hadden om hun doel te bereike». Hess wil zichzelf verdedigen. Hess heeft bij het begin der zitting gisteren gevraagd het recht te krijgen zich in de ver dere duur van het proces zeK te verdedigen. De verdediger van Hess heeft namelijk zijn voetbeen gebroken en is voor eerst niet in staat het proces te volgen. Hess meent nu het recht te hebben op zelfverdedi ging. De rechtbank zal het ver zoek overwegen. Streicher onwel. De Jodenvervolger Julius Streicher is tijdens de zitting van het gerechtshof onwel ge worden en uit de zaal wegge voerd. Volgens een medisch rapport is zijn hartslag .onre gelmatig. WEERSVERWACHTING. Tot Vrijdagavond: In het Noord-Oosten des lands lichte vorst. In de overige pro vincies temperatuur om het vriespunt. Mistig of nevelig weer. Aanvankelijk zwakke, la ter. vooral in het Westen des lands iets toenemende, Zuide lijke wind. DE MINISTER ZEGTt SPAREN De eenvoudige methode voor iedereen Sparent is het parool, dat de minister ons gaf, en het is nood zakelijk, want straks kunt U Uw linnenkast aanvullen, zult U Uw meubilair weer kunnen ver nieuwen. Heeft U dan het noo- dige bedrag aan contanten bij een? Hoe echter zult U sparen? Het antwoord is eenvoudig: De Gruyter heeft Uw voorkeur om zijn beter verzorgde waar. En bovendien ontvangt U cassa- bons, waardoor U 10% op Uw uitgaven bespaart. Want U weet: voor tien gulden aan cassabons, een gulden contant terug. Dat is de eenvoudige methode voor iedereen; zoo wordt iedere uitgave tevens een besparing. 461 Ingez. med. 464 Vervolg van pag. 1. Rusland en Indië „De delegatie- van het Ko ninkrijk der Nederlanden ves tigt in opdracht van haar re geering de aandacht op de si tuatie, die in Perzië gerezen is. Zooals bekend is worden in dat land reeds gedurende eeni- ge maanden militaire acties ondernomen, welke gericht zijn tegen de plaatselijke be volking waaraan Russische strijdkrachten deelnemen. Naar het oordeel van de Ne derlandsche regeering schept deze situatie een staat van be dreiging tegen de handhaving van den internatonalen vrede en veiligheid. De Nederland- sche delegatie vraagt den vei ligheidsraad om de noodzaker lijke onderzoekingen te doen en de maatregelen te nemen om aldus een einde te maken aan de tegenwoordige situatie, Hoogachtend. Dit zou de Nederlandsche re geering kunnen doen en zij zou dan daarbij op werkelijke fei ten steunen, die inderdaad de vrede en de veiligheid in ge vaar brengen waar Perzië een land is, dat in geen enkele be trekking tot Rusland stond. Maar wij zijn maar een klein landje. En voor die groote Rus schijnen zelfs Engeland en Amerika een beetje bang te worden. Het verloop van het optre den van „de zelfstandige repu bliek Oekraïne" zal óns duide lijk maken of wij in de nieuwe wereld-organisatie vertrouwen kunnen hebben, ja dan neen. Eèn ding bewijst het intus- schen duidelijk: dat de com munistische idee die overal ter wereld haar invloeden wil doen gelden, ook door dit feit gedemonstreerd wordt. De Kommintern mag dan officiéél zijn opgeheven, maar feitelijk werkt ze nog veel harder en is nu het officieele Rusland de Kommintern zelf? Het fraaist van alles is nog dat het Sow jet-Russische pers bureau Tass berichten uit Den Haag brengt en zich op het Ne derlandsche communistische dagblad „De Waarheid" be roept en dit blad citeert om de Nederlandsche regeering aan te vallen. Er hoeft waarachtig geen woord van vrduidélijking meer bij. 46 mijnwerkers van een be langrijke ijzermijn in de Brit- sche bezettingszone nabij Han nover zijn tengevolge van een defect aan het mechanisme der lift neergestort en gedood. Het Russische spel. Bijna alle Britsche kranten behandelen in hoofdartikelen de nota van de Oekrainsche de legatie over Indonesië en de aanwezigheid van Britsche -troepen aldaar. De beweegreden van Rusland worden door de meeste bladen beschouwd als „niet geheel vrij van boosaardigheid". Het hoofdartikel van de „Telegraph" luidt: „Wat een tactische zet!" De „Daily Mail" trekt de eer lijkheid van Ruslamd's bedoe lingen in twijfel. Als men zou meenen, dat alleen de conser vatieve bladen-zich zoo uiten, vergist men zich, want de „Dai ly Mirror" beschuldigt in haar hoofdartikel de Russen ervan, dat zij wéloverwogen verwar ring willen stichten. Australië. In het Australische week blad „The Bulletin" van 23 Ja nuari wordt de verkiezing van Nederland als lid van den Vei ligheidsraad van de Ver. Vol ken gecommentariëerd als volgt: „Het was een klap in het ge zicht voor de „Autralische" communisten en hun gehoorza me bedienden in Canberra, die hebben berust in hun oorlog tegen de Nederlanders". „The Bulletin" gaat voort met te zeg gen, dat de keuze van Neder land meer was dan demonstra tie van hoogachting in andere kringen voor de kwaliteiten, die hen steunden in de jaren van vernietiging en verdrukking tegen de overmachtige strijd krachten van Duitschland en Janan, Het is veeleer een recti ficatie door de wereld van den grondwet van 1922. „Het Ko ninkrijk der Nederlanden be staat uit het grondgebied van de Nederlanden, Ned.-Indië. Suri name en Curacao", zonder te rughouding. In zijn nota heeft de Min. inzake belastingheffing een bijzondere re geling getroffen voor hen, die in verband met oorlogsomstandighe den Nederland hebben verlaten om zich aan de Duitsche greep te ont trekken. Van hen zal belasting worden geheven over het jaar van de bezetting (1940) en het jaar van de bevrijding (1945), terwijl over de tusschenliggende jaren de.ie personen als buitenlanders zullen worden beschouwd. Wij mogen intusschen verwach ten, dat zij en daar waren veel slimme Joodjes bij die de kans hebben gezien onr, hetzij met goud, juweelen e.d. ons land te verlaten, en de ellende van vijf jaar Duitsche terreur niet hebben meegemaakt, en misschien thans wel weer zijn schadeloosgesteld voor in beslaggenomen huizen of goederen, niet in een financieel sterk-bevoorrechte positie komen als „buitenlanders" tegenover ons, uitgeplunderde „binnenlander^". DREIGENDE SPOORWEG STAKING IN AMERIKA. In Amerika dreigt een sta king van 215.000 spoorwegar beiders. Naar de vakvereeni- ging van spoorwegarbeiders mededeelde, hebben de betrok ken arbeiders reeds voor een staking gestemd. De eischen der stakers zijn: een loonsverhoo- ging van 25 procent en verbe terde arbeidsomstandigheden. De staking zon alle spoorver bindingen in Amerika lam leggen. AANVULLENDE BONNEN- LIJST. Voor dei eerste lielft van de 2de periode 1946 (20 Januari tot en met 2 Februari 1946). Elk der volgende bonnen geeft het recht op het koopen van: Bonkaarten KA, KB, KC 602. 725 250 gr. jam, stroop, boter hampasta enz. 726 100 gr. koffie. 727 pl.m. 112 gr. huishoudzeep 728 250 gr. zachte zeep B 69 1 kg. aardappelen. B 70, C 70 1 ei. Bonkaarten LA, LB. LC 602: A 02 melk 1 liter melk B 02 C 02 melk 3 liter melk 002 aardappelen 1 kg. aardap pelen. Bonkaarten KD, KE 602: 825 250 gram jam, stroop, enz. 826 1 ei 827 pl.m. 112 gr. huishoudzeep. 828 250 gr. zachte zeep. Bonkaarten LD, LE 602: D 02, E 02 melk 5 liter melk. 502 aardappelen 1 kg. aardap pelen. Tabakskaarten enz.: T 10 2 rantsoenen rook- of shag- tabak (geen cigaretten of siga ren). V 10 100 gram chocolade of sui kerwerken. X 10 100 gram chocolade of sui kerwerken. Bovengenoemde bonnen kun nen reeds op (Vrijdag 25 Jan. a.s. van des morgens 8 uur af worden gebruikt, met uitzon dering van de bonnen voor melk en aardappelen, waarop eerst met ingang van Maandag 28 Januari mag worden afgeleverd. ALLEEN SHAG- OF ROOK TABAK OP BON T10. Op bon T-10 van de tabaks- kaart zal alleen shag- of rook tabak mogen worden afgele verd en derhalve mogen op dezen bon geen sigaren, siga- rillos of sigaretten worden ver kocht. Doordat de vraag van het publiek naar sigaretten, si garen en sigarillos grooter was dan de bevoorrading van den winkelier toeliet, is bij den de tailhandel een abnormale voor raad shag- en rooktabak ont staan, zoodat het thans noodza kelijk is een bon aan te wijzen, waarop uitsluitend rook- of shagtabak imag worden afge leverd. POST NAAR INDIë. Met ingang van 1 Februari zal ook des Vrijdags een vlieg tuig van Amsterdam naar Ba tavia vertrekken. Dientenge volge zal van 29 Januari a.s. af dus viermaal per week post naar Batavia kunnen worden verzonden. In Batavia zal de eerste Vrijdagsche vlucht naar Holland plaats vinden op 8 Fe bruari a.s. GEREPATRIEERDEN ATTENTIE!!! De bagage van gerepatriëer- den uit Indië, welke van een adres of eenig ander merk was voorzien, waar de bestemming kon worden vastgesteld, is aan de eigenaars verzonden. Nog aanwezig zijn een aantal colli's, waarop adresaanduiding ont breekt. Hun, die hun bagage nog niet hebben ontvangen, wordt verzocht dit te melden aan het bureau ontvangst Ne derlandsche Repatriëerings- dienst, Paulus Potterstraat 2, Amsterdam (Zuid). Hierbij te vermelden nauwkeurige om schrijving en aantal de colli's, het adres, waarheen de bagage moet worden gezonden, alsmede of men met de „Nieuw Am sterdam" of met de „Oranje" heeft gereisd. Dat denkt TJ maar! U kon zich wel eens leelijk ver gissen. Even ten Oosten van Millingeii op de Veluwe rijdt een Nederlandsche auto. Hij rijdt, maar daar is dan ook alles mee gezegd, want na vijf jaar onderduiken ver toont het ding allerlei gebreken en allerlei kuren. Dat is het treurig gevolg als je de plunderende en moor dende Moffen iets uit hun handen trachtte te houden. Maar de automobilist rijdt.... c-n hij heeft nog geen malheur gehad. Maar dan op deze heldere winterdag meent hij plotseling hersenkoorts te krijgen. Het moet plotseling zijn opgekomen want hoe kan hij anders ineens het beeld voor zich zien van drie in volmaakt uniform gekleede Duitschers, die hem met dezelfde houding en stem als van vóór 7 Mei 1945 be velen te stoppen en hem verbieden om verder te gaan. De Moffen „voelden" zich weer. De schemer van de vergane grootheid werd op hun trotsche gezichten tot vollen dag. Tot de verblufte automobilist begreep, dat hij geen hersenkoorts had. maar heel wel bij zijn hoofd was, maar op dat zelfde moment twijfelde aan liet gezond verstand van hen, die deze Duitschers in volle uniform dc weg op sturen 0111 Nederlandsche auto's te laten stop pen, zij het dan ook omdat er ergens in de^ buurt mu nitie tot ontploffing moet worden gebracht. Geen wonder, dat de automobilist met vol gas zijn woede en veront waardiging over een dergelijk idioot optreden Ier ken nis van verschillende instanties heeft gebfacht en één van deze. de K.N.A.C., heeft thans bericht ontvangen, „van den Min. van Oorlog dat den chef van den gene- ralen Staf is opgedragen aan den gewraakten toestand een einde te maken." We dachten zoo, dat we bevrijd waren, en ook nog dat we van „malle gevallen" waFen verlost, maar dat is blijkbaar maar een wenschdroom geweest.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

De Burcht | 1946 | | pagina 2