v. Mook eerst 12 Jan. naar Indië terug
Frank vraagt houding van Vaticaan
Plannen van Don Juan
Rusland ontkent grensincidenten
Plaats voor de
jongeren
Zeldzame invasie
Dinsdag* 8 Jan. 1946.
Hoofdred Rector H. Sondaal.
Mr. Dr C. Ch. A. van Haren.
Directeur: G. van Elbar*.
Bureaux: Papengracht 32. lel
Red 20015, Adm. 20826.
Abonnementsprijzen: 0.26 per
week. 1.10 per maand,
3.20 per kwartaal. Franco
per post 4.20.
tCHT
No. 169
Katholiek Dagblad voor Leiden en Omstrekën
LIST
is de
STERKTE
van den
ZWAKKE
Indonesië
Het vertrek van Dr. Van Mook naar Ned.-Indië is opnieuw uit
gesneld en thans bepaald op Zaterdag 12 Januari. Voordien be
geeft de Lt. Gouv.-Gen. zich nog naar Londen voor het voeren
van besprekingen met den Nederlandschen ambassadeur, Jhr.
Mr. E. F. M. J. Micliie's van Verduynen. Hij zal dezen bijstaan
in besprekingen met Britsche autoriteiten.
Het ontslag van
Gen. v. Oyen
Het ontslag van Lt.-Gen. van
Oyen was niet het resultaat
van, noch stond in direct ver
band met eenig persoonlijk
meeningsverschil ta.v. de Ne-
derlandsche regeeringspolitiek
op Java, aldus een zegsman
vaii do N.G.I.S.
De Nederlandsche regeering
is zich ervan bewust, dat de
situatie in Ned.-Indië buiten
de controle van oudere Neder
landsche militairen ligt en de
bestuursautoriteiten hebben
een scherpomlijnde politiek,
vastgesteld volgens welke
plaats moet worden gemaakt
voor de jongeren, die door
nauwer contact beter op de
hoogte zijn met de situatie.
Lt.-Gen. van Oyen is van de
zen gang van zaken reeds
eenige weken geleden op de
hoogte en heeft daarin aanlei
ding gevonden zijn ontslag te
nemen. Hij heeft zich terecht
tot de Nederlandsche regeering
gewent, om gepensioneerd te
worden. Als gevolg van de re
geeringspolitiek zal zijn aftre
den nie'. een alleenstaand ge
val blijven. De regeering heeft
ingezien, dat de persoonlijke
overtuiging van oudere amb
tenaren er niet op berekend
is te leiden tot de meest vlotte
en de meest billijke regeling
van de moeilijkheden in Ned.-
Indië.
Indonesiërs protesteeren
tegen instelling van Ned.
militaire gerechtshoven.
Naar te Batavia verluidt,
hebben de republikeinen een
krachtig protest bij Gen. Chris-
tison gelanceerd tegen de in
stelling van Nederl. militaire
gerechtshoven. Hoewel de re
publikeinen daarin hun onge
rustheid te kennen hebber, ge
geven over deze ontwikkeling,
zijn er tot nog toe geen aan
wijzingen van eenige verande
ring in de Britsche houding.
Jappen worden weggevoerd.
Er komt beter nieuws uit
Buitenzorg, waar de T.K.R. en
de politie toegestemd hebben,
Op het eiland Giglio
even onder Elba moeten
2000 bewoners evacueeren.
Alle plantengroei is ver
dwenen, het eilandje is een
kale woestenij geworden
sinds in 1939 een boere'n-
jochie op het onzalige idee
kwam twee konijntjes op
Giglio te brengen. Het
goedje groeide zoo gewel
dig aan dat de twee tot
heele vreedzame legers
werden die niets groens-
overlieten.
De oorlog verhinderde
dat er jacht werd gemaakt
op deze lieve diertjes en
nu moeten de menschen
het veld ruimen voor deze
spring-in-'t-veld-legers.
samen te werken met de Brit
ten. Zij hebben 77 Indonesiërs
gearresteerd. Het feit, dat er
weer een cordon om Batavia
getrokken is, beteekent niet
dat de toestand verslechterd is,
het is zuiver een voorzorgs
maatregel met het oog op de
hervatting van het onderzoek
van de kampongs. Te Bandoeng
zijn meer dan 500 Japanneezen
ontwapend Ier voorbereiding
van het transport van een to
taal van meer dan 600 Japan
neezen naar Buitenzorg voor
eventueele verscheping naar
het eiland Galang in den Riouw
archipel. Alle Japanneezen op
Java ongeveer 77.000 zul
len naar het eiland Galang ge
zonden worden, terwijl alle
Japanneezen op Sumatra ge
concentreerd zullen worden op
het eiland Rempang, dicht
daarbij.
Activiteit rond Soerabaja.
Er zijn duidelijke teekenen
van nieuwe Indonesische acti
viteit it de omgeving van Soe
rabaja, waar gedurende de
laatste paar dagen Britsche ar
tillerie verscheid 3ne malen
tusschenbeide is gekomen om
de Indonesische concentraties
uiteen te drijven.
Het radiostation van extre-
De bekende Tower te Londen is dezer dagen voor het eerst sedert den oorlog
weer voor het publiek opengesteld De gouverneur van den Tower, Col, H. Carkcet-
James, verricht de officieele heropening van het gebouw.
Fotopersb. Atnsterdam-P.
1 jfc De berechting van de
politieke delinquenten
Er zit weinig schot in.
p R gaan geruchten dat het
nog wel een paar maanden
kan duren voordat de Tribu
nalen in het Westen des lands
oo gan-2 zullen zijn.
Er gaan geruchten dat het
langzaam tempo waarmede de
Bijzondere Gerechtshoven
werken, tweeërlei oorzaaK
heeft. Ten eerste zijn de pro-
cureur-fiscaax en de advocaten-
fiscaal overhoopt met werk
tengevolge van het feit dat
men deze functionarissen in
een onbedachtzaam oogenblik
heeft belast met de beslissing
J over dg vraag wie der lichte ge-
vallen voor in vrijheidstelling
in aanmerking komen. Terwijl
op de tweede plaats de samen
werking tusschen Openbaar
Ministerie (Procureur-fiscaal)
en Bijzonder Gerechtshof) te
wenschen laat, omdat het
eerste te zachtzinnig straft.
misten, dat nu gevestigd is te
Modjokerto, heeft den Indone
siërs van geheel Soerabaja ge
vraagd „niet den moed te ver
liezen daar de stad spoedig
heroverd zal worden".
Van de 400.000 inwoners zijn
ongeveer 250.000 naar Soera
baja teruggekeerd. 1500 tot
2000 Europeanen worden in
Malang gevangen gehouden.
De Indonesiërs hebben een
„trainingkamp voor piloten
onder Japansche instructeurs
opgericht.
Tot 1 Januari bedroegen
over geheel Ned.-Indië de ge
allieerde verliezen 1.289 t.w.
206 dooden, 906 gewonden en
177 vermisten.
Spanning op de Balkan
Het Sovjet-Russisch nieuwsbureau Tass heeft gisteravond de
volgende verklaring gepubliceerd: „Het Fransche blad „Paris
Matin" heeft geruchten verspreid over een beweerde oorlogs
verklaring van de Sovjet-Unie aan Turkije en over bloedige
botsingen tus:chen Sovjet-Russische en Turksche grenswachten.
Tass is gemachtigd te verklaren, dat deze geruchten leugenach
tige en lakenswaardige verzinsels zijn".
Vrijheid voor Turkije
Terwijl de Sovjet-radio en
oers de aanvallen op Turkije
hervat hebben, zijn de Turksche
bladen met een nieuwe cam-
oagne tegen de eischen van
Moskou begonnen. Men heeft
den indruk, dat nu de alge-
meene vergadering van de
U. N. O. te Londen bijeenkomt,
de Turksche leiders de aan
dacht van de wereld willen ves
tigen niet alleen op dit Sovjet-
Turksche geschil, doch ook op
de politiek van de Sovjet-Unie
in het algemeen. Ook de Turk
sche delegatie te Londen zal
hier speciaal voor ijveren.
Desnoods met geweld
van wapenen
In heel Turkije is gisteren
een eind gekomen aan het een
partijstelsel. Onder voorzitter
schap van den oud-premier
Bayar is officieel de oprichting
bekend gemaakt van een „de
mocratische partij", die een
ruime sociale politiek en de
grootst mogelijke vrijheid aan
het particulier initiatief voor
staat. Ten aanzien van de bui-
teitlandsche politiek baseert zij
zich op den geest van San Fran
cisco en tegen elk imperialis
me, vanwaar dit ook kome. Met
name zal zij zich. „zooals alle
Turken", verzetten tegen de
Moskousche eischen, „waartoe
Turkije zoo noodig de wapens
zal opnemen".
De Amerikaansche Min. van
Bvitenl. Zaken. Byrnes, is naar
Londen vertrokken. Hij zou een
nieuw voorstel bij zich hebben
te. regeling van het vraagstuk
van d - Dardanelles
Het proces te Neurenberg
MOORDPLANNEN met 30 millioen menschen
De verdediger van Frank heeft tijdens de zitting van het tribu
naal te Neurenberg namens zijn cliënt de volgende vragen gesteld
1. Heeft het Vaticaan mede het charter van het tribunaal onder
teekend?
2. Is het Vaticaan ook partij bij het Openbaar Ministerie?
3. Gaat het Vaticaan aecoord met de richtlijnen, volgens welke
het proces wordt gevoerd?
De verdediger verklaarde, dat van het antwoord op deze vragen
zou afhangen, of Frank (van wien eerder werd bericht, dat hij
tot de Katholieke Kerk was overgegaan) zijn lidmaatschap van
de Katholieke Kerk al dan niet zou. bestendigen!!
„Nazi-philosophic"
Erich von den Bach Zelews-
ki, hoofd van de oorlogvoering
tegen de partisanen in Oost-
Europa getuigde gisterèn. Hij
verklaarde, dat zoowel Wehr-
macht als S.S. aan de gevech
ten deel namen en dat orders
van hooger niet voldoende dui
delijk waren om massamoord
van burgers te voorkomen. Er
was slechts bevel tot een streng
beleid. Zelewski beweerde, dat
iedereen er van wist, doch
dat er niets aan gedaan werd.
Van hoogerhand werd bevolen,
dat soldaten, die zich geweld
dadig tegenover burgers ge
droegen, niet gestraft mochten
Spaansche
Koningskwestie
Een hooggeplaatst persoon in de omgeving van den Spaanschen
kroonpretendent heeft gisteren het politieke program der Spaan
sche monarchisten bekend gemaakt,
MONARCHIE ZAL KATHOLIEK ZIJN
„Priesters naar de Kerk;
soldaten naar de kazerne"
Don Juan wil ten eerste een
staat stichten waarin de wet
telijke rechten van den mensch
worden geëerbiedigd, en waar
in zoowel de regeering als on
derdanen onderworpen zullen
zijn aan de wetten, goedge
keurd door den koning en door
wetgevende lichamen, gekozen
door het volk. De monarchie
zal voorts Katholiek zijn, maar
de Kerk zal gescheiden van den
Staat bestuurd worden, zoodat
niemand beletselen zal onder
vinden bij het naleven van zijn
godsdienstige overtuiging.
Groote bezittingen zullen ont
eigend worden en een recht
vaardige agrarische hervor
ming, wetenschappelijk voor
bereid en uitgevoerd, zal wor
den volvoerd. De oude voor-
rechten van den adel zullen
worden afgeschaft en herver
deeld worden op grond van de
diensten, het volk bewezen.
Tenslotte zal de monarchie de
leus „de priesters terug naar
de kerken en de soldaten naar
de kazernes" in practijk bren
gen.
De spreker deelde voorts
mede. dat het niet in de bedoe
ling van Don Juan ligt, zich
te leenen tot het voortzetten
van de politiek van generaal
Franco.
WEERBERICHT.
Tot Woensdagavond:
Meest nevelig of zwaar be
wolkt weer. Plaatselijk eenige
lichte neerslag. Iets minder
koud. Matige, aan de kust tij
delijke krachtige. Zuidelijke
wind.
worden. Hij zeide verder, dat
een anti-partisanenbrigade
hoofdzakelijk uit stroopers,
misdadigers, ja zelfs moorde
naars bestond. Hij bracht
Himmlers toespraak van 1941
in herinnering, waarin deze zei-
de, dat het doel van de Rus
sische campagne was de Sla
vische bevolking met dertig
millioen te reduceeren. Ze
lewski werd erg boos, toer. hem
gevraagd werd door den ver
dediger van Rosenberg, of het
moordprogramma van dertig
millioen slaven een persoonlijk
idee van Himmler was ofwel
tot de philosophie van de Nat.-
Soc. Partij behoorde. „Het was
Nazi-philosophie" brulde hij
den verdediger toe.
Vern-etiging
sten man".
,tot den laat-
Het tribunaal ontving giste
ren een Duitsche verklaring
omtrent de terechtstelling van
een Britsche commando-een
heid, die in November 1942 bij
Egersund in Noorwegen met
een zweefvliegtuig neerkwam.
Drie leden van de bemanning
werden door den val gedood
en de veertien overlevenden,
allen in Britsch uniform, den
volgenden dag terechtgesteld.
Dit waren, voor zoover be
kend, de eerste slachtoffers
van Hitler's bevel alle gealli
eerde commando's „tot op den
laatster, man" zelfs na hun
overgave of gevangenneming
te vernietigen.
WE NEMEN THANS
AFSCHEID MAAR....
De „Ramblers" hebben be
sloten hun optreden in het
openbaar voorloopig te staken,
in afwachting van een duide
lijke openbaarmaking van da
motieven, die den eereraad ge
leid hebben tot een uitsoraate
op grond waarvan de Ram
blers na 1 Januari 1946 weer
met corvcerteeren zijn begon
nen.