Nog tot in het verre nageslacht zal de barre winter van
1944/1945 worden genoemd. Dan zullen onder onze kinderen
en kindskinderen verhalen de ronde doen, die moeten be
schrijven hoe hoog de nood toen was gestegen. Vele van die
verhalen zullen niet echt zijn gebeurd; ze worden tot legen
den. Maar ook de legende heeft haar beteekenis: Zij typeert
en geeft beter dan verhalen-die-echt-gebeurd-zijn aan wat
boos is en wat edel en goed.
De boosheid van den Duit-
scher mag gerust in legenden
worden uitgebeeld. Men doet
er hem geen onrecht mede en
vergroot er zijn boosheid niet
door.
Men moet inderdaad tot le
gendarische vergelijkingen zijn
toevlucht nemen om den af
grond der boosheid van het
door den satanbezeten Nazi
dom te kunnen peilen. Het
pleit zoo voor ons, gewone
stervelingen, dat wij nu nog
niet weten waartoe zij in staat
waren.
Het was de bedoeling van
de heeren in het Westen van
Nederland uit te hongeren. Een
geëigend middel daartoe was
het verbod den IJssel te over
schrijden en groote gebieden
onder water te zetten. Mis
schien en waarschijnlijk zelfs
hebben deze gedegenereerden
nooit tot elkander gezegd: Wy
zullen de Hollanders den hon
gerdood doen sterven. Neen,
zij riepen elkander steeds lui
der en dringender toe dat zij
den oorlog zouden winnen en
tegelijk troffen zij alle maat
regelen om de landen die zij
zouden verlaten als woestenijen
achter te laten.
En toch, op Oudejaars-
avond-1944 waren wij, Neder
landers al lang hersteld van den
schok welke Dolle Dinsdag en
de verdere Scptember-teleur-
stellingen ons haden bezorgd.
Wij Wisten dat het jaar der be
vrijding naderde en daarom
zijn wij op het dieptepunt van
onze lichamelijke ellende toch
nimmer zonder vertrouwen ge
weest.
Het jaar der bevrijding
brak aan.
Geleidelijk verminderden de
toch al karige rantsoenen. Een
man stapte van zijn „fiets" om
een stuk winterwortel dat
langs den trottoirband lag, op
te rapen. De hongeroptochten
hielden aan, maar de buit
werd steeds geringer.
De man met de zeis was de
eenige, die niet klaagde over
den oogst. Met z'n tweën trok
ken ze uit, kinderen nog. Maar
onder Hillegom deed de oud
ste de handwagen keeren. On
der het dekzeil lag zijn broer
tje, maar noch de honger
noch de koude deerde hem.
Toen hebben wij bij de omwo
nenden om enkele bloemen ge
vraagd. Zooveel bloemen kre
gen wij natuurlijk, dat hij bij
zijn hongerende moeder en zijn
hongerende broertjes en zus
jes werd teruggebracht in een
bed van bloemen. Hij lag daar
zoo gelukkig en wenschte
niet eens meer op deze aarde
terug te keeren.
400 gram brood
1 K.g. aardappelen
De Meimaand naderde.
Het rantsoen bedroeg 1 K.g.
aardappelen en 400 gram brood
in de week, wel te verstaan,
niet per dag, maar ook dit
rantsoen zou geen 14 dagen
langer kunnen worden gehand
haafd. Het Zwitsersche en het
Zweedsche Roode Kruis heb
ben velen van den hongerdood
gered. Voor velen ook kon de
hulp niet baten.
De Duitschers zetten de Wie-
ringermeerpolder en andere
gebieden onder water. Indien
de Vesting-Holland zou wor
den verdedigd en de menschen
voortgejaagd door het water
en door den oorlog hun toe
vlucht hadden moeten zoeken
op de smalle kuststrook en
indien in het dichtbevolkte
Westen de oorlog in al zijn
felheid was ontbrand, dan,
ja maar dan
Als de nood het hoogst is
is God's hulo het meest nabij.
Zwaar is de oorlog over het I
Zuiden en Zuid-Oosten van
ons land getrokken. Daar de
oorlogsbrand, hiér de honger.
En toch is op het allerlaatste
oogenblik ons land voor een
totale vernietiging gespaard
gebleven. Op het oogenblik
waarop men moest zeggen, nu
is het hongerrantsoen zelfs
niet meer aanwezig, nu kan de
strijd in ons land feller dan
ooit ontbranden, ziet toen
kwam op den eersten Zaterdag
van Mariamaand de bevrij
ding. God zij geloofd.
Zegevierend Waren de geal
lieerde legers Duitschland bin
nengerukt. In het zicht van de
nederlaag begingen de Duit
schers hun grootste misdaad,
immers zeker van het voor
hun fatale einde lieten zij hon
derdduizenden sterven. Maar
toen de Anglo-Amerikaansche
en de Russische legers elkan
der naderden viel Nederland
het geallieerde opperbevel als
een rijpe vrucht in den schoot.
Op 6 Mei 1945 werd het ca
pitulatieverdrag te Wagenin-
gen geteekend en gaf de ves
ting Holland zich over. De
vrees dat de Duitschers hier
weerstand zouden bieden werd
niet bewaarheid.
Bevrijdingsroes.
Het grootste geluk uit zich
niet in uitbundigheid. Wan
neer men 's ochtends vroeg
naar buiten treedt, kan men
het grootste geluk van den
geheeien dag ervaren zonder
dat anderen er weet van heb
ben. Natuurlijk hebben we de
bevrijders uitbundig ingehaald.
Hollandschen realiteitszin ech
ter behoeft aan het diep besefd
geluk dat wij uit het slaven
dom zijn bevrijd, niet af te
doen, noch ook het inzicht dat
de overwinning 4nur is be
taald.
Wij vestigden den blik al
spoedig in de toekomst.
Herstel-Vernieuwing.
Onder de bezielende leiding
van Haar. die in Londen aan
Nederland onsterfelijke ver
diensten heeft verworven,
heeft Nederland zich gezet aan
het herstel en aan de vernieu
wing.
Een Kabinet Schermerhom-
Drees trad op, dat. al moge
zijn beleid in alle onderdeelen
niet zoo sterk zijn als men had
verwacht, toch in breede lagen
der bevolking vertrouwen ge
niet en algemeen wordt ge
waardeerd om het eerlijk spel
dat het ernstig speelt. Het
staat voor een enorme taak,
waarvan de geslaagde geldsa-
neering slechts een klein on
derdeel vormt.
De noodzaak om veel in te
voeren, maakt het leven duur.
Dus moeten de loonen stijgen.
Niet echter zooals de Eenheids
vakcentrale het wil met 70%
over de geheele lijn, maar zoo
dat de arbeider er beter van
wordt. De Regeering probeert
de prijzen in de hand te hou
den. Dit lukt haar zeer wel.
Ons land is thans het goed
koopste land van de wereld.
Alles is echter betrekkelijk.
Voor vele inkomens is ons land
te duur en voor ons allen
duurder dan vóór Mei 1940.
Loonen. moeten stijgen, maar
gerekend in goederen alstu
blieft. Daarop komt het voor
den arbeider aan. Vandaar dat
de Regeering er ook in wil en
zal slagen om het niet te ont-
kennén inflatiegevaar (bij den
milliardendans der overheids
uitgaven!) te bezweren.
Zakenlui echter klagen over
prijsvoorschriften welke hen
bij de altijd nog geringe om
zetten geen winst laten. Dat er
in tijden van armiede geklaagd
wordt, is niet zoo verwonder
lijk. Een gunstig teeken vin-
den wij echter de betrekkelijk
sociale rust welke in ons land
heerscht. Inderdaad onze ar
beiders met hun achterstand
in kleeding, schoeisel en huis
raad. zijn geen wilde mannen.
Zij zien dat
het voedselprobleem
door de Regeering met zware
offers schitterend is aangepakt.
Onvergetelijk blijft voor de
hongerende bevolking het ge
zicht van de honderden bom
menwerpers die den vreedza-
men en voedzamen last dsden
neerregenen. Toen eing het
met onze voedselpositie snel
opwaarts en al zouden wij
gaarne wat meer vleesch en
vet op tafel zien, geen ernstige
man of vrouw is er die nog
kankert.
Het sociale vraagstuk.
Wij zullen de problemen op
lossen. Ongetwijfeld voelt de
arbeidersbeweging dat het de
Regeering ernst is met de zoo
lang begeerde en met name
door de Katholieken reeds een
halve eeuw in een of anderen
vorm gepropageerde publiek
rechtelijke bedrijfsorganisatie.
Een voorontwerp op de be
drijfschappen is reeds versche
nen. Wij behoeven het om an
deren niet schuw te maken,
niet van de daken te schreeu
wen. maar voldoening geeft
het toch wel zoowel de gezins
politiek als de publiekrechte
lijke bedrijfsorganisatie eens
zoo smadelijk ontvangen thans
tot gemeengoed te zien wor
den. yerarmd zijn wij. maar
de armoede zullen wij eerlijk
deelen. Iedere werker zal zijn
rechtspositie ontvangen en
daarmede de wetenschap dat
wat hij ontvangt het hun rech
tens toekomende is, het volle
pond, dat hij als zijn rechtma
tig loon kan opeischen. Het zal
voorloopig- tenminste minder
zijn dan vóór den oorlog, maar
hij krijgt zijn recht.
De Wederopbouw
wordt niet weinig belemmerd
doordat hij met leeningen
moet worden gefinancierd. Wij
zijn een kapitaal arm land ge
worden. Met bloembollen is de
export begonnen en in 1947
hoopt de Regeering weer even
wicht tusschen im- en export
te bereiken.
Economen van naam voor
spellen dat over vijf of zeven
jaar er weer welvaart zal heer-
schen.
Zij. die met overheidsfinan
ciën te maken hebben, houden
hun hart wel eens vast en
sommigen meenen zelfs dat
wij het zonder annexatie van
Duitsch gebied niet halen. On
ze kleinkinderen zullen in elk
geval nog zwaar zuchten on
der de enorme staatsschuld.
Algemeen heerscht het besef
dat de belastingen zwaar zul
len moeten drukken. De waar
devermeerderingsbelasting zal
er diep inhakken, in mindere
mate zal dit het geval zijn met
de heffing in eens op alle ver
mogens. Een nieuwe weelde
belasting is van zelfsprekend;
want het beste remedie voor
Nederland is hard werken en
afstand doen van die artikelen
en genoegens die deels het le
ven veraangenamen, maar
voor een ander gedeelte de
hoeveelheid arbeid die wij
moeten praesteeren om er bo
venop te komen niet gunstig
beïnvloeden en waarin in elk
geval ons geluk niet is gele
gen.
Schaduwen.
Het probleem der zuivering
en der politieke deliquenten
hangt als een zware schaduw
over ons land. De eene burge
meester wordt gestraft, maar
een ander ontspringt den dans.
De eene collaborateur zit in
het gevang, de ander zit weer
te paard. Zware politieke mis
dadigers worden niet zwaar en
niet snel genoeg berecht. On-
schuldigen en lichte gevallen
zitten in kampen waar zij mo
reel worden besmet. Wij den
ken niet licht over de man of
de vrouw die N.S.B.-er is ge
weest. Maar er is een ander
probleem dan hun bestraffing,
welke zij niet mogen ontloo-
pen. De N.S.B.-er behoorde
maatschappelijk gesproken tot
den zelfkant der samenleving.
Zij staan geestelijk beneden de
middenmaat. Tienduizenden
van deze strafbare zwakkelin
gen worden bij elkaar ge
bracht in onvoldoenduitge
ruste kampen onder personeel
dat niet voor zijn taak is ge
schoold en berekend. Aalmoe
zeniers vertellen ons dat ze
hier nog verder worden
verp.De kampen zijn oor
den des verderfs. En toch zul
len eenmaal tienduizenden
kampbewoners in de maat
schappij terugkeeren, gestraft
wat eisch des rechts is. maar
gedemoraliseerd door onder
linge besmetting, waardoor als
wij daaraan mede schuldig
staan, onrecht is.
Indië.
Toen Japan capituleerde en
op Maria Hemelvaart anno
1945 het wapengeweld over de
geheele wereld was gestaakt,
gingen de gedachten het eerst
naar Indië. En ach, welk een
drama heeft zich daar sedert
dien ontvouwd. Neen, aan den
uitslag twijfelen wij evenmin
als aan de inlossing van het
Koninklijk woord dat Indië
zelfbestuur toezegde.
Wereldvrede?
Ongetwijfeld was het een te
leurstelling. dat ons na de be
vrijding niet eens de illusie
van den vrede werd geschon
ken. Wij doelen hierbij niet op
den atoombom waarin wij al
tijd nog maar niet de dreiging
zien welke pessimisten er
gaarne aan willen toekennen.
Maar de tegenstelling Ameri
kaRusland dreigt de wereld
in twee kampen te splitsen en
voor een dilemma dat nog
geenszins is opgelost. Zal de
Tweede Volkenbond een in
stelling worden waarvan iets
uitgaat?
Een groot Nederlander.
Het einde des jaars brengt
ons den zegen en de goedkeu
ring van den Plaatsbekleeder
van Christus op aarde. Die een
Nederlander tot Kardinaal
creëert, zoowel om de ver
diensten van dien Nederlander
als om die van de andere Bis
schoppen. maar ook om de
verdiensten van hen die vielen
en van de anderen Katholie
ken en niet-Katholieken. die
de christelijke waarden wist-
ten te behouden en pal ston
den voor de rechten v den
mensch tegenover een vijand
die geen mensch meer was.
STADSNIEUWS
WAARSCHUWING.
A.s. Vrijdagavond zullen de „Getuigen
van Jehova" weer een bijeenkomst or-
ganiseeren In de Stadsgehoorzaal te
Leiden.
Wij mogen ten overvloede de Katho
lieken er nog eens op wijzen, dat zii
deze bijeenkomst niet dienen te be
zoeken.
De beweging der „Getuigen van Je
hova" is zeer anti-katholiek.
..JONGENSSTAD" IN DEN
SCHOUWBURG.
In het kader der feestelijke viering van
het 25-jarig bestaan van het St. Fran-
ciscus Liefdewerk werd gisteravond in
de Schouwburg een jubileumspel opge
voerd.
Alle respect voor leiders en leidsters
die met de „bloem der natie" en het
puik der Leidsche straatjeugd dit spel
ticbben ingestudeerd. De inhoud komt
in het kort hierop neer. dat de heiligen
St Frans. Don Bosco. St. Joris en St.
Hubert, de heiligen van het jeugdwerk,
hun beschermelingen gaan opzoeken.
We- maken dan achtereenvolgens kennis
met de junioren: gilden, ridders van
St. Frans en welpen. Aardig was het
lafreel met de wolf van Gubbio en het
feest van „Onnoozele Kinderen" in den
hemel gevierd.
Na de pauze werd zoowat het heele
S.F.L. in het tooneelspel ingeschakeld.
De spelers gingen zich daardoor kenne
lijk thuis gevoelen op de planken en het
publiek sloeg het gekrioel met milde be
langstelling gade.
Het spel en de epiloog waarbij gilden,
riddefs. welpen, burcht, vrijbuiters, duin-
jagers en Heemvaart niet kleurige vlag
gen voor het voetlicht kwamen geeft
iedereen de overtuiging, dat in het S.
F.L. iets noodzakelijks en iets goeds
verricht wordt. Een saluut aan leiders
en leidsters.
BEVOLKINGSREGISTER.
Verwacht worden op:
Woensdag 2 Januari a.s. Vo t.m. Vij
en Wa.
Donderdag 3 Januari a.s. We t.ni.
Wo.
Vrijdag 4 Januari a.s. Wr t.m. Wu.
X. Y en Z.
Distr.stamkaart meebrengen.
U1TREIKNG NIEUWE BONKAARTEN.
Uitgereikt wordt aan hen wier ge
slachtsnaam begint met de letters:
B vanaf Brenninkmeijer t.m. einde.
C en D tot en met Driel op Woensdag
2 Januari 1946.
D vanaf Driesen t.m. einde. E. F
en G. t.in. Gottenbos op Donderdag 3
Januari 1946.
G. vanaf Gottlieb t.m. einde. H. t.m.
Heuven op Vrijdag 4 Januari 1946.
H. vanaf Hcuzen tot en met einde op
Zaterdag 5 Januari 1946.
plechtig Lof gecelebreerd werd door Pa
ter Urbanus. die tevens een dankwoord
sprak tot pastoor en parochianen. Met
een Te Deum werd deze feestdag beslo
ten.
Des middags bracht het muziekgezel
schap D.S.S. den neomyst nog een
serenade.
Aarlanderveen heeft op waardige en
passende wijze eer gebracht aan hem
die door God tot de hooge waardigheid
van het priesterschap geroepen is.
OMGEVING
AARLANDERVEEN.
Op waarlijk grootsche en vreugde
volle wijze heeft de parochie van Aar
landerveen haar pasgewijde priesterzoon,
Fr. Urbanus Rozestratcn gehuldigd.
Zooals reeds gemeld werd Pater Ro
zestratcn Zaterdagmiddag feestelijk in
gehaald. waarna hij een plechtig Lof ce-
lebteerde met assistentie van den Zeer-
eerw. Pater Henout en Kapelaan Kem
pen. Onder het Lof werd een welkomst
woord gesproken door den Zeercerw.
Heer Pastoor Otntzigt.
Zondagmorgen werden alle parochia
nen verzocht tot intentie van den neo
mist ter H. Tafel te naderen. Tijdens de
plechtige Hoogmis fungeerde den Zcer-
eerw. Heer Ointzigt als prcsbytcr-assis-
tens. Pater Libentius als diaken. Pater
Peters als subdiaken en C. de Jong als
ceremonarius De feestpredicatie werd
gehouden door Pater Libentius. een
broer van den neomvst. Het zangkoor
voerde oo zeer verdienstelijke wijze de
3-stemmige Mis „Jeanne d'Arc" van H.
Cuvpers uit.
Van een tot twee uur was er een druk
bezochte receptie ten huize van de fa
milie Rozestraten, waarna om 3 uur een
PRIESTERJUBILEA
BISDOM HAARLEM 1946.
25 jaar priester: 21 Mei 1946. J. N.
A. Beenakker, pastoor te Voorourg tO.
L.Vr. Hemelv.). J. Ih. van Bemmeien,
pastoor te Schermer. L. A. J. M. Beu-
ïte. rector te Leiden, (tl. Liauiuanuis). H.
C. Coppens, pastoor te De Kijp. J. P.
Doeswijk, pastoor te Zevenhoven. J.
Duijves, pastoor te Kinnegom. J. J.
lienneman. rector te Amsterdam (SL
Flisabeth-gest.). P. J. A. Juifermaus.
pastoor te Rotterdam (H. Nicolaas*. N.
Moolenaar. pastoor te 's-Gravenhage
(H. Paulus). A. J. v. d. Oudenhoven,
pastoor te Voorburg (H. MartinusL P.
Poppen, pastoor te Vlissingen. G. F.
Schneiders, pastoor te Keeuwijk. Th. J.
J. van Seggelen, pastoor te Khoon. Tb.
A L. Sprenger. pastoor te Heer Hugo-
waard (H. Dion). J. J. A. Starrenburg.
directeur en Rector te Amsterdam
oorz.). N. M. A. Velzeboer, pastoor
te Waarland. P. M. Verhoofstad. pas
toor te Heer Hugowaard (H. Familie*.
P. C. Vollebregt. pastoor te Beverwijk
(O.L. Vrouw van Goeden Raad). J. L.
C. Witkamp, pastoor te Nieuwerkerk a.
de IJssel.
12V* jaar priester: 23 Juni 1946. A.
C. W. Berkhout, kapelaan te Wasse
naar (H. Will.). C. J. Berkhout, kapc-
1; an te Kwintsheul. A. C. Gras. kape
laan te Amsterdam (O. L. Vr. v. Lour-
des). K. P. J. J. Herzberg. kapelaan te
Hoorn.
26 Nov 1946. F. J. Bank. Directeur
van het Vrouwelijk Jeugdwerk. Brou
wersgracht 24. te s-Gravenhage. G. F.
de Beer. Godsdienstleeraar. Amsterdam.
Lyceum voor Meisjes. J. P. van Beuke-
ring. kapelaan te Haarlem (H. Liduina).
S. J. de Bot. rector te Haarlem (St. Ja-
cobsgodshuis). P. B. Bottelier, kape
laan te Rotterdam (H. Nicolaas). A. G.
F. Burcksen. kapelaan te Rotterdam (H.
Joseph). Buijs. kapelaan te Rotter
dam (H. Ant. Abt). J. M. Dijsselblociu.
kapelaan te Amsterdam (O.L.Vr. van
Alt. Bijst.). A. V. M. Eyckelhof, leeraar
Seminarie Hagevcld, Heemstede. P. A.
J. Geven, kapelaan te Lelden (O.L.Vr.
Hem. en Hè Joseph). W. B. Hermans,
kapelaan te 's-Gravenhage. (H. Jeroen),
p. J. J. Hofstede, kapelaan te Rotter
dam (H. Theresia). B. J. M. HuppereU.
kapelaan te Amsterdam (O.L.Vr. Roz.L
J. P. de long. oeconoont Seminarie Ha-
gcveld. Heemstede. P. J. Krom. ka-
paan te Amsterdam (H.H. Mart. van
Gorcum). W. A. Nicolaas. kapelaan te
Rotterdam (H. Familie). Th. van Nie-
kerk, kapelaan te Rotterdam (H. Will.).
J. J. Oudshoorn. kapelaan te Haarlem
(H. Joës de D.). S. N. Peereboom. kape
laan te Amsterdam (H.H. Nic. en
Barb.). J. H. A. Remmer, kapelaan te
Rotterdam (y. Barbara)). P. J. Roes-
scn. kapelaan te 's-Gravenhage (H. Wil-
lihrordus) P. G. M. Schooneheck. ka
pelaan te Lisse (H. Agatha). H. Steur,
kapelaan te Amsterdam (H. Ger. Maj.).
B. A. M. van Tcvlingen, kapelaan te
Amsterdam (H. Will, buiten dc V.). C.
W. Thomas, kapelaan te Rotterdam (H.
Franc, van Ass.). J. J. Tuvo. kanclaan
te Rotterdam (H. Joseph). W. G. Twee-
huysen. kapelaan te Rotterdam (H. Hil-
degardis). C. A. Tljssen. kapelaan te
Haarlem (H. Joseph). C. W. J. Wenne-
ker. kapelaan tc Amsterdam (O.L.Vr.
Kon. des YYedcs). Dr. J. G. M. Wille-
brands. Directeur van het Philosophi-
cum te Warmond. Th. de Wit. kape
laan te 's-Gravenhage (H. Paulus) B.
A. van Zijl. kapelaan te 's-Cravcnhage
(H. Liduin^). Th. H. ,1. Zwartkruis, lee
raar Seminarie Hagevcld te Heem
stede.
